ODLUKA O OBAVEZNOJ REZERVI BANAKA KOD NARODNE BANKE JUGOSLAVIJE ("Sl. list SRJ", br. 56/99, 59/99, 76/99, 4/2000, 26/2000, 34/2000, 36/2000 i 51/2000)

1. Banke su dužne da obračunavaju i izdvajaju obaveznu rezervu u visini, na način i u rokovima koji su utvrđeni ovom odlukom.

2. Obaveznu rezervu, u smislu ove odluke, banke obračunavaju:

1) na depozite po viđenju;

2) na depozite oročene do tri meseca, na sredstva pribavljena izdavanjem hartija od vrednosti sa rokom dospeća do tri meseca i na kredite dobijene od pravnih lica i građana sa rokom dospeća do tri meseca;

3) na depozite oročene na tri meseca ili više meseci, na sredstva pribavljena izdavanjem hartija od vrednosti sa rokom dospeća od tri meseca ili više meseci i na kredite dobijene od pravnih lica i građana sa rokom dospeća od tri meseca i više meseci.

Ako je deponent deo oročenog depozita u smislu stava 1 odredbe pod 2 i 3 ove tačke povukao pre roka na koji je depozit oročen, ostatak oročenog depozita smatra se depozitom po viđenju u smislu ove odluke.

Banke obaveznu rezervu obračunavaju na depozite, sredstva i kredite iz st. 1 i 2 ove tačke koje u svom knjigovodstvu prikazuju u svoje ime i za svoj račun, u svoje ime i za račun pravnih lica i građana i u ime i za račun pravnih lica i građana.

Pri obračunu obavezne rezerve, iznos sredstava, depozita i kredita iz st. 1 do 3 ove tačke (osnovicu) banka umanjuje za:

1) sredstva primljena od Agencije federacije za osiguranje depozita i sanaciju banaka sadržana u toj osnovici;

2) dugoročne depozite namenjene za stambenu izgradnju sadržane u toj osnovici, a najviše do iznosa dugoročnih kredita za stambenu izgradnju;

3) dugoročne depozite namenjene za izgradnju kapaciteta namenske industrije sadržane u toj osnovici, a najviše do iznosa dugoročnih kredita za izgradnju tih kapaciteta datih na osnovu odluke nadležnog saveznog organa.

4) Sredstva oročena preko šest meseci namenjrna za finansiranje obnove i osposobljavanja objekata oštećenih bombardovanjem sadržana u toj osnovici, a najviše do iznosa kredita za finansiranje obnove i osposobljavanja objekata oštećenih bombardovanjem.

3. Banke ne obračunavaju obaveznu rezervu:

1) na devizna sredstva;

2) na dinarske štedne uloge građana oročene na jedan mesec ili duže;

3) na dinarska sredstva stranih lica;

4) na kredite dobijene od Narodne banke Jugoslavije, banaka i Poštanske štedionice;

5) na sredstva primljena od Narodne banke Jugoslavije po osnovu hartija od vrednosti koje je izdala banka koja izdvaja obaveznu rezervu;

6) na sredstva primljena od banaka i Poštanske štedionice po osnovu hartija od vrednosti koje je izdala banka koja izdvaja obaveznu rezervu, koje glase na ime a nisu prenosive i koje imaju oznaku "ne po naredbi";

7) na sredstva SR Jugoslavije, republika članica i njihovih organa koja su prikupljena na osnovu propisa tih društveno-političkih zajednica i preneta banci radi finansiranja namena koje su utvrdile te društveno-političke zajednice i njihovi organi - do visine sredstava plasiranih, odnosno prenetih za namene predviđene tim propisima, kao ni na sredstva poslovnog računa saveznog budžeta koja su uključena u banku radi finansiranja određenih namena.

8) na sredstva Republičke direkcije za obnovu zemlje namenjena za Projekat za izgradnju sto hiljada stanova u Republici Srbiji, koja se sa računa te direkcije za posebne namene (račun 789) uključuju u žiro-račun banke koja je preuzela kreditiranje izgradnje stanova iz tog projekta;

9) na sredstva koja se banci uplaćuju po osnovu pojedinačnih učešća u kreditu za dobijanje stana iz odredbe pod 8 ove tačke, kao i drugih uplata na ime kupovine tih stanova, koja se preko posebne potpartije računa 748 uključuju u depozit banke.

4. Obaveznu rezervu iz ove odluke banke obračunavaju i izdvajaju tri puta mesečno, i to: 11, 18. i 28. u mesecu.

Prvi obračun obavezne rezerve u toku meseca banke sastavljaju prema prosečnom dnevnom knjigovodstvenom stanju sredstava u poslednjoj dekadi prethodnog meseca i dostavljaju ga Narodnoj banci Jugoslavije - Zavodu za obračun i plaćanja (u daljem tekstu: Zavod) do 11. u mesecu.

Obavezna rezerva utvrđena u obračunu iz stava 2 ove tačke izdvaja se 11. u mesecu i važi do 17. u tom mesecu.

Drugi obračun obavezne rezerve u toku meseca banke sastavljaju prema prosečnom dnevnom knjigovodstvenom stanju sredstava u prvoj dekadi tog meseca i dostavljaju ga Zavodu do 18. u mesecu.

Obavezna rezerva utvrđena u obračunu iz stava 4 ove tačke izdvaja se 18. u mesecu i važi do 27. u tom mesecu.

Treći obračun obavezne rezerve u toku meseca banke sastavljaju prema prosečnom dnevnom knjigovodstvenom stanju sredstava u drugoj dekadi tog meseca i dostavljaju ga Zavodu do 28 u mesecu.

Obavezna rezerva utvrđena u obračunu iz stava 6 ove tačke izdvaja se 28. u mesecu i važi do 10. u narednom mesecu.

Za izračunavanje prosečnog dnevnog knjigovodstvenog stanja, u smislu ove tačke, banke uzimaju stanje sredstava za sve radne dane. Radnim danima, u smislu ove odluke, ne smatraju se nedelja ni državni praznici za koje Zavod ne dostavlja izvode o stanju računa.

5. Obaveznu rezervu, u smislu ove odluke, banke obračunavaju po stopi od 24,5% i izdvajaju na račun Narodne banke Jugoslavije koji se vodi kod Zavoda - račun 201.

Sredstva obavezne rezerve koja su po obračunu od 18. septembra 1999. godine bile dužne da izdvoje na račun 204, banke su dužne da do 30. oktobra 2000. godine drže na tom računu ili u hartijama od vrednosti elektroprivrede.

Za održavanje svoje dnevne likvidnosti banke mogu koristiti sredstva sa redovnog računa obavezne rezerve (račun 201), u skladu sa odlukom kojom se uređuje način korišćenja obavezne rezerve za održavanje dnevne likvidnosti banaka.

Narodna banka Jugoslavije plaća bankama kamatu na sredstva obavezne rezerve izdvojena na redovan račun obavezne rezerve (račun 201) u smislu stava 1 ove tačke.

Sredstva obavezne rezerve izdvojena na račun 213 Zavod će 11. februara 2000. godine svojim nalogom preneti na poslovni račun svake banke.

6. Obračun obavezne rezerve iz tačke 4 ove odluke banke sastavljaju na obrascu koji propisuje Narodna banka Jugoslavije i u rokovima iz te tačke dostavljaju ga organizacionoj jedinici Zavoda, prema sedištu banke pravnog lica.

Ako banka Zavodu ne dostavi obračun obavezne rezerve u rokovima iz tačke 4 ove odluke, Zavod neće izvršavati naloge za plaćanje sa poslovnog računa te banke sve dok banka ne dostavi obračun i o tome će odmah obavestiti Narodnu banku Jugoslavije - Sektor za poslove monetarno-kreditnog sistema i politike.

7. Uz obračun obavezne rezerve banke podnose Zavodu odgovarajući nalog za uplatu, odnosno za vraćanje razlike između iznosa obavezne rezerve po podnetom obračunu i stanja izdvojene obavezne rezerve.

Po jedan primerak obračuna obavezne rezerve i kopije naloga za uplatu obavezne rezerve, koje je overio Zavod, banke istog dana dostavljaju Narodnoj banci Jugoslavije - glavnoj republičkoj filijali, odnosno filijali, radi kontrole rokova za dostavljanje obračuna koji su propisani u tački 4 ove odluke i kontrole ispravnosti obračuna obavezne rezerve.

Nalog za uplatu sredstava obavezne rezerve iz stava 1 ove tačke Zavod izvršava prema redosledu i na način koji su propisani u tački 1 Odluke o održavanju dnevne likvidnosti banke kada na njenom poslovnom računu nema dovoljno sredstava za izvršavanje dospelih obaveza ("Službeni list SRJ", br. 10/99, 34/99, 40/99, 47/99 i 56/99).

Nalog za vraćanje sredstava obavezne rezerve iz stava 1 ove tačke Zavod odmah izvršava.

8. Odredbe ove odluke primenjuju se i na filijale strane banke koje imaju status pravnog lica na teritoriji SR Jugoslavije.

9. Danom stupanja na snagu ove odluke prestaje da važi Odluka o obaveznoj rezervi banaka kod Narodne banke Jugoslavije ("Sl. list SRJ", br. 63/97, 13/98, 30/98, 61/98, 63/98, 4/99, 6/99, 16/99, 17/99, 30/99, 34/99, 37/99, 44/99 i 47/99).

10. Ova odluka stupa na snagu 11. septembra 1999. godine.

3. Prvi obračun obavezne rezerve po odredbama ove odluke banke će izvršiti 11. februara 2000. godine.

4. Ova odluka stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".