Deo prvi

Član 1

Porez na dohodak građana plaćaju, u skladu sa odredbama ovog zakona, fizička lica koja ostvaruju dohodak.

Oporezivanje dohotka građana uređuje se isključivo ovim zakonom.

Prihodi koji podležu oporezivanju

Član 2

Porez na dohodak građana plaća se na neto prihode iz svih izvora, sem onih koji su posebno izuzeti ovim zakonom.

Neto prihod predstavlja razliku između bruto prihoda koji je po nekom od osnova predviđenih u članu 3 ovog zakona ostvario poreski obveznik, i troškova koje je imao pri njihovom ostvarivanju i očuvanju.

Troškovi iz stava 2 ovog člana odbijaju se za svaku vrstu prihoda posebno.

Član 3

Porezu na dohodak građana podležu sledeće vrste prihoda:

1) lična primanja;

2) prihodi od poljoprivrede i šumarstva;

3) prihodi od samostalne delatnosti;

4) prihodi od autorskih prava i prava industrijske svojine;

5) prihodi od kapitala;

6) prihodi od nepokretnosti;

7) kapitalni dobici;

8) ostali prihodi.

Prihodi iz stava 1 ovog člana oporezuju se bilo da su ostvareni u novcu, u naturi, činjenjem ili na drugi način.

Članovi 4 - 21

Pojam i vrste ličnih primanja

Član 22

Lična primanja obuhvataju sve prihode koje obveznik ostvari po osnovu radnog odnosa, uključujući i prihode po ugovoru o povremenom ili privremenom obavljanju poslova, ukoliko ovim zakonom nisu izuzeti.

Lična primanja obuhvataju i prihode koji se ostvaruju po drugom osnovu koji je u skladu sa zakonom upodobljen radnom odnosu.

Član 23

Lična primanja iz člana 22 ovog zakona obuhvataju naročito:

1) zaradu, odnosno platu zaposlenih;

2) primanja članova upravnog i nadzornog odbora pravnog lica po osnovu funkcija u tim odborima;

3) platu funkcionera i naknadu poslanicima i odbornicima;

4) zaradu odnosno platu pripravnika;

5) naknadu - letački dodatak;

6) naknadu članovima akademije nauka i umetnosti;

7) naknadu u vezi sa izvršavanjem poslova odbrane, civilne zaštite i zaštite od elementarnih nepogoda;

8) naknadu za rad van redovnog radnog vremena i u neradnim danima;

9) naknadu za vreme bolovanja;

10) naknadu za vreme odsustva sa posla;

11) otpremninu kod odlaska u penziju;

12) otpremninu kod otpuštanja sa posla;

13) primanja profesionalnih sportista;

14) primanja po osnovu dopunskog rada;

15) primanja po osnovu volonterskog rada;

16) primanja po osnovu rada van prostorija poslodavca.

Ličnim primanjima u smislu stava 1 ovog člana smatraju se i primanja u obliku bonova, novčanih potvrda, akcija, osim akcija stečenih u postupku svojinske transformacije ili robe, činjenjem ili pružanjem pogodnosti, opraštanjem duga, kao i pokrivanjem rashoda obveznika novčanom nadoknadom ili neposrednim plaćanjem.

Osnovicu poreza na lična primanja iz stava 2 ovog člana predstavlja:

1) nominalna vrednost bonova, novčanih potvrda i deonica;

2) cena koja bi se postigla prodajom robe na tržištu;

3) naknada koja bi se postigla na tržištu za uslugu, odnosno pogodnost koja se čini obvezniku;

4) novčana vrednost pokrivenih rashoda;

koje se uvećavaju za pripadajući porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje.

Novčanu vrednost, visinu cene, odnosno visinu naknade iz stava 3 tač. 2) do 4) ovog člana utvrđuje isplatilac ličnih primanja u momentu davanja tog primanja.

Ako nadležni poreski organ oceni da je utvrđena cena odnosno naknada iz stava 3 tač. 2) do 4) ovog člana niža od one koja se može postići na tržištu, utvrdiće tu cenu, odnosno naknadu u visini koja bi se mogla postići na tržištu.

Član 23a

Ne plaća se akontacioni porez na lična primanja ostvarena po osnovu:

1) zarada, odnosno plata invalidnih lica koja su zaposlena u preduzeću ili radionici za radno i profesionalno osposobljavanje i rehabilitaciju invalida;

2) penzija i invalidnina.

Porez na lična primanja

Član 24

Lična primanja iz člana 23 ovog zakona oporezuju se akontaciono po stopi od 14% na osnovicu koju čine isplaćena lična primanja umanjena za jednu garantovanu bruto zaradu.

Garantovanom bruto zaradom iz stava 1 ovog člana smatra se poslednji objavljeni iznos garantovane mesečne neto zarade u Republici, uvećan za pripadajuće doprinose za obavezno socijalno osiguranje.

Lična primanja koja se izuzimaju od oporezivanja

Član 25

Ne plaća se porez na lična primanja, i to na:

1) otpremninu kod odlaska u penziju - do iznosa koji je kao najniži utvrđen Opštim kolektivnim ugovorom;

2) novčanu naknadu, odnosno otpremninu koja se isplaćuje zaposlenom za čijim je radom prestala potreba u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi - do visine 36 prosečnih neto zarada po zaposlenom u Republici prema poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike;

3) regres za korišćenje godišnjeg odmora - do iznosa koji je kao najniži utvrđen Opštim kolektivnim ugovorom za celu godinu;

4) naknadu troškova prevoza u javnom saobraćaju-do visine prevozne karte za mesec;

5) naknadu troškova prevoza sopstvenim putničkim motornim vozilom po pređenom kilometru do iznosa 30% cene jednog litra super benzina a najviše do 1.500 novih dinara mesečno;

6) mesečnu naknadu za ishranu u toku rada - do iznosa koji je kao najniži utvrđen Opštim kolektivnim ugovorom;

7) dnevnicu za službeno putovanje u zemlji - do 120 novih dinara, a za dnevnicu za službeno putovanje u inostranstvo - do iznosa propisanog od strane nadležnog državnog organa;

8) dnevnu naknadu za povećanje troškova rada i boravka na terenu (terenski dodatak) - do 45 novih dinara;

9) (Brisana);

10) (Brisana);

11) solidarnu pomoć za slučaj duže ili teže bolesti, zdravstvene rehabilitacije, nastupa teže invalidnosti zaposlenog ili člana njegove porodice - do 6.000 novih dinara;

12) (Brisana);

Na sva ostala lična primanja i primanja iznad iznosa iz stava 1 ovog člana, koje poslodavac isplaćuje u skladu sa kolektivnim ugovorom plaća se porez po stopi od 14%.

Član 26

Obaveze plaćanja poreza po odbitku na lična primanja ostvarena za rad u stranim diplomatskim i konzularnim predstavništvima ili međunarodnim organizacijama, odnosno kod predstavnika ili službenika takvih predstavništava ili organizacija, oslobođeni su:

1) šefovi stranih diplomatskih misija akreditovani u SR Jugoslaviji, osoblje stranih diplomatskih misija u Jugoslaviji, kao i članovi njihovih domaćinstava, ako ti članovi domaćinstava nisu jugoslovenski državljani ili rezidenti Republike;

2) šefovi stranih konzulata u Jugoslaviji i konzularni funkcioneri ovlašćeni da obavljaju konzularne funkcije, kao i članovi njihovih domaćinstava, ako ti članovi domaćinstava nisu jugoslovenski državljani ili rezidenti Republike;

3) funkcioneri Organizacije ujedinjenih nacija i njenih specijalizovanih agencija, stručnjaci tehničke pomoći Organizacije ujedinjenih nacija i njenih specijalizovanih agencija i funkcioneri, stručnjaci i administrativno osoblje drugih međunarodnih organizacija, ako nisu jugoslovenski državljani ili rezidenti Republike;

4) zaposleni u stranim diplomatskim ili konzularnim predstavništvima i međunarodnim organizacijama, kao i kod lica ovog člana, ako nema status jugoslovenskog državljana ili rezidenta Republike;

5) počasni konzuli stranih država, za primanja koja dobijaju od države koja ih je imenovala za obavljanje konzularnih funkcija.

Član 27

Poreski kredit za strance

Član 28

Strancu koji je zaposlen kod rezidentnog lica ili u predstavništvu stranog lica u Republici porez po odbitku na lična primanja umanjuje se za 50%.

Porez na lična primanja za lica upućena u inostranstvo

Član 29

Za fizička lica - rezidente Republike koji su upućeni u inostranstvo radi obavljanja poslova za pravna lica - rezidente Republike, osnovicu poreza na lična primanja čini visina ličnih primanja koja bi, u skladu sa zakonom i kolektivnim ugovorom, ostvarili u zemlji na istim ili sličnim poslovima.

Pojam prihoda od poljoprivrede i šumarstva

Član 30

Prihodom od poljoprivrede i šumarstva smatra se katastarski ili stvarni prihod od ovih delatnosti.

Katastarski prihod

Član 31

Katastarski prihod predstavlja prihod koji je u katastru zemljišta, odnosno nepokretnosti, utvrđen za svaku posebnu jedinicu zemljišta koje se može koristiti za poljoprivrednu proizvodnju, odnosno šumarstvo, bez obzira da li se kao takvo koristi.

Stvarni prihod

Član 32

Ako se obveznik pre početka godine opredeli za utvrđivanje stvarnog prihoda od poljoprivrede i šumarstva i o tome obavesti nadležni poreski organ, prihodom od ovih delatnosti smatra se stvarni prihod utvrđen na način propisan odredbama ovog zakona kojima se uređuje utvrđivanje neto prihoda od samostalne delatnosti.

Poreski obveznik

Član 33

Obveznik poreza na dohodak građana koji ostvaruje prihode od poljoprivrede i šumarstva je fizičko lice koje je kao vlasnik, imalac prava korišćenja, ili plodouživalac zemljišta upisano u katastru zemljišta, prema stanju na dan 31. decembra godine koja prethodi godini za koju se utvrđuje porez.

Ako je obveznik iz stava 1 ovog člana izdao zemljište u dugoročni zakup, obveznikom se smatra zakupac, počev od dana početka zakupa.

Zakupodavac i zakupac su dužni da ugovor o dugoročnom zakupu dostave nadležnom poreskom organu u roku od sedam dana od dana njegovog zaključivanja.

Član 34

Ako dva ili više suvlasnika, imaoca prava korišćenja ili plodouživaoca zemljišta žive u jednom domaćinstvu, a nisu izvršili deobu imovine, obveznik je jedan od punoletnih suvlasnika, imalaca prava korišćenja, odnosno plodouživalaca.

Ako se lica iz stava 1 ovog člana ne sporazumeju do početka godine za koju se utvrđuje porez ko će biti obveznik, i o tome ne obaveste nadležni poreski organ, obveznika određuje taj poreski organ.

Neto prihodi

Član 35

Neto prihod od poljoprivrede i šumarstva je katastarski prihod.

Obvezniku koji sredstva ulaže u komasaciju i melioraciju zemljišta, priznaju se normirani troškovi koji ne mogu biti veći od 30% od visine katastarskog prihoda.

Poreska oslobođenja

Član 36

Porez na dohodak građana ne plaća se na katastarski prihod:

1) zemljišta na kome su podignuti nasipi, kanali i ustave, odbrambeni vrbaci i drugi slični zasadi, rovovi i drugi objekti od zemlje namenjeni za odbranu od poplava, za odvodnjavanje, navodnjavanje ili zaštitu od erozije;

2) zemljišta čije je iskorišćavanje na osnovu zakona zabranjeno;

3) zemljišta pod zgradama stranih država i koje služi zgradama diplomatskih i konzularnih predstavništava, pod uslovom reciprociteta, kao i zemljište pod zgradama međunarodnih organizacija;

4) zemljišta koje čini zaštićenu okolinu oko proglašenih spomenika kulture i zaštićenih objekata prirode, kao i zemljišta u svojini crkava, hramova, manastira i džamija koji su proglašeni spomenicima kulture;

5) dvorišta crkava, hramova, manastira i džamija;

6) zemljišta koja nisu bila obradiva, ali su investicijama obveznika postala obradiva - pet godina od privođenja nameni zemljišta;

7) zemljišta na kojima se podižu novi voćnjaci i vinogradi -pet godina od početka sadnje voćnjaka, odnosno vinove loze;

8) zemljišta pod zgradama za stanovanje, u svojini građana i zemljište koje služi za njihovu redovnu upotrebu - do 500m 2 ;

9) zemljišta poreskog obveznika ako su on i članovi njegovog domaćinstva stariji od 65 godina - muškarci, odnosno 60 godina - žene, pod uslovom da obveznik, odnosno članovi njegovog domaćinstva ne ostvaruju prihode po drugom osnovu i nemaju članove porodice ili druga lica koja su po zakonu ili po drugom osnovu dužna da ih izdržavaju;

10) zemljišta koje obveznik bez naknade ustupi na korišćenje licu prognanom posle 1. avgusta 1995. godine, pod uslovom da prognano lice ne ostvaruje prihode po drugom osnovu.

Oslobođenja iz stava 1 tač. 1) do 5) ovog člana prestaju u slučaju promene namene tog zemljišta.

Prestanak razloga za oslobođenje obveznik je dužan da prijavi nadležnom poreskom organu u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Pravo na oslobođenje iz stava 1 tač. 6), 7), 9) i 10) ovog člana obveznik ostvaruje zahtevom koji podnosi nadležnom poreskom organu najkasnije do 31. decembra godine u kojoj su nastali uslovi za oslobođenje.

Ako zahtev iz stava 4 ovog člana nije podnet blagovremeno, oslobođenje iz stava 1 tač. 6), 7), 9) i 10) ovog člana priznaje se od 1. januara naredne godine, s tim što se trajanje oslobođenja iz tač. 6) i 7) skraćuje za godine koje su protekle.

Rešenje o oslobođenju iz stava 1 tač. 6) i 7) ovog člana poreski organ donosi po prethodno pribavljenom mišljenju organa uprave nadležnog za poljoprivredu.

Olakšica za slučaj štete usled više sile

Član 37

Katastarski prihod zemljišta, na kome je usled elementarnih nepogoda, biljnih bolesti i štetočina, ili usled drugih vanrednih događaja koje obveznik nije mogao da spreči, prinos smanjen za više od 25% od prosečnog prinosa za poslednje tri godine u opštini, umanjiće se srazmerno smanjenju prinosa.

Olakšicu iz stava 1 ovog člana obveznik može ostvariti podnošenjem zahteva nadležnom poreskom organu u roku od 15 dana od dana nastanka štete.

O zahtevu odlučuje poreski organ na osnovu procenjene štete.

Ako je šteta iz stava 1 ovog člana pričinjena na teritoriji više katastarskih opština, olakšica se može utvrditi na osnovu globalne procene nadležnog ministarstva i bez podnošenja pojedinačnog zahteva.

Pojam prihoda od samostalne delatnosti

Član 38

Prihodom od samostalne delatnosti smatra se prihod ostvaren od privrednih delatnosti, pružanjem profesionalnih i drugih intelektualnih usluga, kao i prihod od drugih delatnosti, ukoliko se na taj prihod ovim zakonom porez ne plaća po drugom osnovu.

Poreski obveznik

Član 39

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od samostalne delatnosti je fizičko lice - preduzetnik koje ostvaruje prihode obavljanjem delatnosti iz člana 38 ovog zakona.

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od samostalne delatnosti je i osnivač ortačke radnje, u srazmeri sa njegovim učešćem u dobiti prema aktu o osnivanju ortačke radnje.

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od samostalne delatnosti je i fizičko lice koje se trajno ili sezonski bavi iskorišćavanjem zemljišta u nepoljoprivredne svrhe (vađenje peska, šljunka i kamena, proizvodnja kreča, cigle, crepa, ćumura i sl.), proizvodnjom lozno-voćnih i drugih sadnica i kalemova, inkubatorskom proizvodnjom živine, sakupljanjem lekovitog bilja i šumskih plodova i drugim sličnim delatnostima, bez obzira da li su kao samostalne delatnosti registrovane kod nadležnog organa.

Neto prihodi

Član 40

Neto prihod od samostalne delatnosti je oporeziva dobit.

Oporeziva dobit se utvrđuje usklađivanjem dobiti obveznika, iskazane u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje računovodstvo, a na način predviđen ovim zakonom.

Usklađivanje prihoda

Član 41

Za utvrđivanje oporezive dobiti u poreskom bilansu priznaju se poslovni, finansijski, neposlovni i vanredni prihodi i revalorizacioni prihodi obračunati u bilansu uspeha u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

Član 42

Na prihode ostvarene od transakcija sa povezanim licima primenjuju se odredbe čl. 55 do 58 ovog zakona.

Na kamate i druge prihode od odobrenih kredita i drugih pozajmica datih povezanim licima primenjuju se odredbe čl. 55 do 58 ovog zakona.

Član 43

U vrednost zaliha nedovršene proizvodnje, poluproizvoda i gotovih proizvoda, za obračun oporezive dobiti priznaju se troškovi proizvodnje u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

U slučajevima dugog proizvodnog ciklusa i naglašenog sezonskog uticaja na obim aktivnosti, dopušteno je da se u vrednost zaliha iz stava 1 ovog člana uključi i pripadajući deo opštih troškova upravljanja i prodaje i troškova finansiranja.

Vrednost zaliha obračunata saglasno st. 1 i 2 ovog člana ne može biti veća od prodajne vrednosti na dan podnošenja poreskog bilansa.

Usklađivanje rashoda

Član 44

Za utvrđivanje oporezive dobiti priznaju se rashodi u iznosima utvrđenim bilansom uspeha obračunati u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo, izuzev rashoda za koje je ovim zakonom propisan drugi način utvrđivanja.

Član 45

Troškovi materijala i nabavna vrednost prodate trgovačke robe priznaju se u iznosima obračunatim primenom metode prosečne cene, u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

Ako se zalihe materijala i trgovačke robe evidentiraju u bilansu uspeha po obračunskim cenama koje odstupaju od nabavnih cena, obračun odstupanja u poreskom bilansu vrši se na način koji svodi troškove materijala, odnosno nabavne vrednosti prodate robe, na iznose koji proizlaze iz primene metode prosečne cene.

U pogledu nabavne cene materijala i vrednosti trgovačke robe nabavljenih od povezanih lica primenjuju se odredbe člana 57 ovog zakona.

Član 46

Troškovi zarada i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje na zarade zaposlenih, kao i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje obveznika priznaju se u iznosu obračunatom na teret poslovnih rashoda u bilansu uspeha.

Član 47

Amortizacija stalnih sredstava priznaje se kao rashod u poreskom bilansu do iznosa utvrđenog primenom proporcionalne, funkcionalne ili degresivne metode.

Jednom odabrana metoda amortizacije primenjuje se do konačnog amortizovanja vrednosti pojedinačnog sredstva ili grupe sredstava.

Dopuštena je promena metoda amortizacije u slučaju kada se sa degresivne prelazi na proporcionalnu. U tom slučaju, neotpisana vrednost sredstava ili grupe sredstava raspoređuje se na jednake amortizacione kvote za preostali otpisni vek.

Jednom amortizovana sredstva ili grupe sredstava ne mogu se ponovo uključivati u obračun amortizacije za potrebe poreskog bilansa.

Preostala sadašnja vrednost sredstava koja se ne mogu dalje koristiti može se amortizovati u celini, nezavisno od propisanog veka trajanja. Tako utvrđen iznos amortizacije u potpunosti ulazi u rashode u poreskom bilansu.

Član 48

Kod korišćenja proporcionalne metode amortizacije primenjuju se godišnje stope amortizacije propisane u nomenklaturi sredstava za amortizaciju i iz njih proistekli vek trajanja sredstava.

Član 49

Kod korišćenja funkcionalne metode amortizacije, osnovica za amortizaciju sredstava deli se očekivanim obimom učinaka, a amortizacija se utvrđuje množenjem dobijenog količnika sa stvarnim učincima u obračunskom periodu, odnosno obračunskoj godini.

Kad se primenom postupka iz stava 1 ovog člana ukupna amortizacija poveća za više od 5% od amortizacije obračunate proporcionalnom metodom, za obračun funkcionalnom metodom amortizacije potrebna je saglasnost nadležnog poreskog organa.

Iznos amortizacije iz stava 2 ovog člana sa kojim se saglasi poreski organ uključiće se u rashode u poreskom bilansu.

Član 50

Kod korišćenja degresivne metode amortizacije na sadašnju vrednost sredstava ili grupe sredstava dopuštena je primena stopa amortizacije iz člana 48 ovog zakona uvećanih primenom sledećih koeficijenata:

U godini kad iznosi amortizacije obračunati primenom degresivne metode padnu ispod iznosa koji bi bio obračunat primenom proporcionalne metode, amortizacija se obračunava za tu i sledeće godine deobom tada preostale sadašnje vrednosti sa preostalim brojem godina veka trajanja sredstava ili grupe sredstava.

Član 51

Izdaci za zdravstvene, kulturne, obrazovne, naučne, humanitarne, verske, zaštitu čovekove sredine i sportske namene priznaju se kao rashod u iznosu najviše do 3% od ukupnog prihoda.

Izdaci za humanitarne namene priznaju se ako su izvršeni preko humanitarnih organizacija registrovanih za te namene.

Izdaci - donacije za finansiranje obnove zemlje izvršeni preko Republičke direkcije za obnovu zemlje priznaju se kao rashod u poreskom bilansu u celini.

Članarine komorama, savezima i udruženjima priznaju se kao rashod najviše do 0,1% ukupnog prihoda.

Članarine čija je visina propisana zakonom priznaju se kao rashod u iznosu koji je propisan zakonom.

Članarine i prilozi dati političkim organizacijama ne priznaju se kao rashod u poreskom bilansu.

Izdaci za reklamu i propagandu priznaju se kao rashod u iznosu do 3% od ukupnog prihoda.

Ako se propaganda obavlja putem davanja poklona za koje nije dokumentovan primalac ili je primalac povezano lice u smislu člana 55 ovog zakona, ti rashodi ne priznaju se u poreskom bilansu.

Član 52

Na teret rashoda priznaje se izvršeno ispravljanje (otpis) vrednosti pojedinačnih potraživanja prema zakonu kojim se uređuje računovodstvo, a ako takvo ispravljanje nije izvršeno na teret rashoda, u poreskom bilansu priznaje se obračunato rezervisanje za pokriće svih dubioznih potraživanja do 3% ukupnih potraživanja na dan sastavljanja bilansa.

Ne priznaju se ispravke vrednosti pojedinačnih potraživanja iz stava 1 ovog člana od lica kojima se istovremeno i duguje.

Sva otpisana, ispravljena i druga potraživanja za koja je izvršeno rezervisanje, a koja se kasnije naplate, u momentu naplate ulaze u prihode koji se oporezuju u skladu sa ovim zakonom.

Rezervisanje za pokriće ukupnih dubioznih potraživanja do visine propisanog procenta iz stava 1 ovog člana u godini ulaze u prihode naredne godine.

Na teret rashoda u poreskom bilansu priznaju se rezervisanja koja su izvršena za troškove investicionog održavanja osnovnih sredstava prema dugoročnom planu investicionog održavanja osnovnih sredstava, donetim u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo, na koji saglasnost daje nadležni poreski organ.

Ako se ulaganja ne vrše po dugoročnom planu iz stava 5 ovog člana, na teret rashoda u poreskom bilansu priznaju se samo stvarni troškovi izvršenih ulaganja, a ne i iznos rezervisanja.

Na teret rashoda u poreskom bilansu priznaju se i rezervisanja za pokriće drugih troškova i rizika, kao i za revalorizaciju amortizacije i drugih troškova obračunatih u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje računovodstvo.

Ministar finansija bliže uređuje visinu i način utvrđivanja rashoda za dugoročno investiciono održavanje osnovnih sredstava koji se priznaju u poreskom bilansu.

Član 52a

Pozitivan rezultat revalorizacije (višak revalorizacionih prihoda nad revalorizacionim rashodima) iskazuje se u poreskom bilansu najmanje u visini 50% godišnjeg rezervisanja.

Član 53

Novčane kazne i penali obveznika ne priznaju se na teret rashoda u poreskom bilansu.

Član 54

Na teret rashoda u poreskom bilansu priznaju se ukupno obračunate kamate i pripadajući troškovi, izuzev kamata zbog neblagovremeno plaćenih poreza, doprinosa i drugih javnih dažbina.

Član 55

Obveznik je dužan da transakcije po transfernim cenama posebno iskaže u svom poreskom bilansu.

Transfernom cenom smatra se cena nastala u vezi sa transakcijama sredstvima, ili stvaranjem obaveza među povezanim licima.

Licem povezanim sa obveznikom smatra se ono fizičko ili pravno lice u čijim se odnosima sa obveznikom javlja mogućnost kontrole ili značajnijeg uticaja na poslovne odluke.

Posedovanje više od polovine ili pojedinačno najvećeg udela u kapitalu smatra se omogućenom kontrolom.

Značajnijim uticajem smatra se uzajamno veliki obim kupoprodaja, tehnološka zavisnost ili na bilo koji način stečena kontrola nad upravljanjem.

Licem povezanim sa obveznikom smatra se i ono pravno lice u kome, kao i kod obveznika, ista fizička ili pravna lica neposredno ili posredno učestvuju u upravljanju, kontroli ili kapitalu, na način predviđen u st. 4 i 5 ovog člana.

Licima povezanim sa obveznikom smatraju se i:

1) članovi porodice obveznika;

2) braća i sestre obveznika;

3) roditelji bračnog druga i pastorci.

Član 56

Obveznik je dužan da, zajedno sa transakcijama iz člana 55 stav 1 ovog zakona, u poreskom bilansu posebno prikaže vrednost istih transakcija po cenama koje bi se ostvarile na tržištu takvih ili sličnih transakcija da se nije radilo o povezanim licima (princip "van dohvata ruke").

Član 57

Razlika između cene utvrđene primenom principa "van dohvata ruke" i transferne cene uključuje se u poresku osnovicu i oporezuje se.

Kod utvrđivanja cene transakcije po principu "van dohvata ruke", koriste se uporedive cene na tržištu, a kada to nije moguće, metoda koštanja uvećana za uobičajenu zaradu.

Član 58

Kod duga prema poveriocu sa statusom povezanog lica ili kredita koji obveznik uzima od poverioca sa statusom povezanog lica, kamata i pripadajući troškovi koji se priznaju u rashode u poreskom bilansu ne mogu biti veći od onih koji bi nastali da je na tržištu bilo moguće zadužiti se, odnosno uzeti kredit u obračunskom periodu.

Kod potraživanja od dužnika sa statusom povezanog lica ili kredita koji obveznik daje dužniku sa statusom povezanog lica, kamata i pripadajući troškovi koji ulaze u prihode u poreskom bilansu ne mogu biti manji od onih koji bi se ostvarili da je na tržištu bilo moguće ugovoriti ta potraživanja, odnosno odobriti kredit u obračunskom periodu.

Razlika između tržišne kamate i obračunate kamate po kreditu između povezanih lica iz st. 1 i 2 ovog člana ulazi u oporezivu dobit.

Kapitalni dobici i gubici

Član 59

Kapitalni dobici i gubici ostvareni u vezi sa obavljanjem samostalne delatnosti iskazuju se posebno u poreskom bilansu u skladu sa zakonom kojim se uređuje oporezivanje dobiti preduzeća.

Poreski tretman poslovnih gubitaka

Član 60

Gubici ostvareni iz poslovnih, finansijskih i neposlovnih transakcija, iskazani u poreskom bilansu, izuzev onih iz kojih proizlaze kapitalni dobici i gubici utvrđeni u skladu sa ovim zakonom, mogu se preneti na račun dobiti iz budućih obračunskih perioda, ali ne duže od pet godina.

Članovi 60a - 60d

(Brisani)

Poreski podsticaji

Član 61

Radi ostvarivanja ciljeva ekonomske politike u pogledu stimulisanja privrednog rasta, ulaganja stranog kapitala i poboljšanja ekološke situacije, obveznicima se pružaju poreski podsticaji.

Član 62

Obveznik ima pravo na ubrzanu amortizaciju stalnih sredstava, pod uslovima predviđenim ovim zakonom.

Ubrzana amortizacija sprovodi se na način predviđen u čl. 47 do 50 ovog zakona, po stopama koje mogu biti do 25% veće od propisanih.

Član 63

Pravo na ubrzanu amortizaciju obveznik ima u odnosu na stalna sredstva koja služe za:

1) sprečavanje zagađivanja vazduha, vode i zemljišta, ublažavanje buke, uštede energije i pošumljavanje, kao i za prikupljanje i korišćenje otpadaka kao industrijskih sirovina ili energetskih goriva;

2) naučnoistraživački rad;

3) školovanje i obuku kadrova.

Pravo na ubrzanu amortizaciju obveznik ima i u odnosu na računarsku opremu.

Član 64

Oslobađa se plaćanja poreza na prihode od samostalne delatnosti obveznik koji te prihode ostvari od novoosnovane radnje - za prve tri godine od početka obavljanja delatnosti, osim za prihode od novoosnovane radnje registrovane, prema aktu o jedinstvenoj klasifikaciji delatnosti, u oblasti trgovine.

Obveznik iz stava 1 ovog člana, za prihode novoosnovane radnje, sa sedištem na nedovoljno razvijenom području i slobodnoj zoni - oslobađa se plaćanja poreza za prvih pet godina od početka obavljanja delatnosti, a sa sedištem na nedovoljno razvijenom području koje, u skladu sa propisima kojima se utvrđuju nedovoljno razvijena područja u Republici, ima prvi rang prioriteta - oslobađa se plaćanja poreza za prvih šest godina od početka obavljanja delatnosti.

Uslov za ostvarivanje oslobođenja iz stava 2 ovog člana je da je novoosnovana radnja ostvarila dobit obavljanjem delatnosti na nedovoljno razvijenom području, odnosno u slobodnoj zoni.

Novoosnovanom radnjom iz st. 1 i 2 ovog člana ne smatra se:

1) radnja obveznika koji je osnivač ili suosnivač druge radnje ili preduzeća;

2) radnja obveznika kome je u periodu od tri godine koje prethode osnivanju te radnje prestalo da posluje preduzeće ili radnja, kao ni radnja obveznika koji je u istom periodu istupio iz svojstva osnivača odnosno suosnivača preduzeća ili ortačke radnje;

3) radnja obveznika preuzeta od strane članova porodičnog domaćinstva prethodnog obveznika, odnosno radnja preneta na drugo lice sa istim ili sličnim bitnim podacima (naziv firme, sedište i dr.) za koju obveznik koristi ili je već iskoristio pravo na poresko oslobođenje po osnovu novoosnovane radnje;

4) radnja obveznika kojoj je delatnost ista ili slična poslovima koje je obveznik obavljao u okviru svog zanimanja duže od pet godina pre otvaranja radnje.

Ako obveznik iz st. 1 i 2 ovog člana prekine sa poslovanjem u toku trajanja poreskog oslobođenja, kao i u roku od tri godine posle isteka oslobođenja, gubi pravo na poresko oslobođenje i dužan je da plati porez koji bi inače platio da nije koristio poresko oslobođenje, valorizovan primenom stope rasta cena na malo prema podacima nadležnog organa za poslove statistike.

Član 65

Obvezniku u čiju radnju strano lice uloži trajni kapital, čiji je udeo u ukupnom trajnom kapitalu obveznika najmanje 10%, umanjuje se porez u trajanju od pet godina od dana ulaganja kapitala srazmerno učešću stranog kapitala u ukupnom trajnom kapitalu.

Olakšica iz stava 1 ovog člana važi i u slučaju kad je obveznik osnovan, odnosno posluje isključivo stranim kapitalom.

Obveznik koji prekine sa poslovanjem ili ako strano lice povuče uloženi kapital pre isteka roka od pet godina od dana ulaganja kapitala gubi pravo na umanjenje poreske obaveze iz stava 1 ovog člana, i dužan je da plati porez koji bi platio da nije koristio poresku olakšicu.

Član 66

Obvezniku koji izvrši ulaganja u osnovna sredstva u sopstvenu registrovanu delatnost, u kupovinu akcija ili udela u postojećem pravnom licu ili u dugoročne obveznice javnog zajma, umanjuje se poreska osnovica za visinu ulaganja, a najviše do 50% od visine poreske osnovice.

Ograničenje u pogledu visine poreske olakšice iz stava 1 ovog člana ne odnosi se na obveznika u koga strano lice ulaže trajni kapital čiji je udeo u ukupnom trajnom kapitalu obveznika najmanje 10%, kao i u slučaju kada je obveznik osnovan isključivo stranim kapitalom.

Osnovnim sredstvima, u smislu stava 1 ovog člana, ne smatraju se: putnički automobili, osim automobila za taksi prevoz, rent a car, obuku vozača i specijalnih automobila sa ugrađenim uređajima za bolesnike; nameštaj; tepisi; umetnička dela likovne i primenjene umetnosti i ukrasni predmeti za uređenje prostorija, kao i alat i inventar sa kalkulativnim otpisom.

Umanjenje poreske osnovice po ovom osnovu vrši se samo za ulaganja sredstava obezbeđenih iz sopstvenih izvora.

U slučaju otuđenja osnovih sredstava iz stava 1 ovog člana pre isteka roka od tri godine od dana nabavke, obveznik poreza gubi pravo na umanjenje poreske obaveze iz stava 1 ovog člana i dužan je da plati porez koji bi inače platio da nije koristio poresku olakšicu.

U slučaju iz stava 5 ovog člana obveznik poreza dužan je da otuđenje osnovnih sredstava prijavi nadležnom poreskom organu u roku od pet dana od dana otuđenja tih sredstava.

Olakšica iz stava 1 ovog člana ne priznaje se u slučaju uzajamnog neposrednog ili posrednog ulaganja.

Član 67

Obvezniku koji na neodređeno vreme zaposli nove radnike, obračunati porez se umanjuje za iznos od 40% zarada, odnosno plata isplaćenih tim zaposlenima.

Poreska olakšica iz stava 1 ovog člana priznaje se za period od dve godine od dana zaposlenja novih radnika, pod uslovom da se u tom periodu ne smanjuje broj zaposlenih, kao i da obveznik u periodu od 12 meseci pre njihovog zapošljavanja nije smanjivao broj zaposlenih.

Ako obveznik ne ispuni uslov iz stava 2 ovog člana, dužan je da plati porez koji bi platio da nije koristio olakšicu iz stava 1 ovog člana.

Član 68

Paušalno oporezivanje

Član 69

Obveznik koji s obzirom na okolnosti nije u stanju da vodi poslovne knjige osim poslovne knjige o ostvarenom prometu, ili kome njihovo vođenje otežava obavljanje delatnosti, ima pravo da traži da porez na dohodak građana za prihode od samostalne delatnosti plaća prema paušalno određenom neto prihodu.

Kad nadležni poreski organ oceni da su ispunjeni uslovi iz stava 1 ovog člana, utvrđuje paušalno neto prihod obveznika vodeći računa o:

1) mestu na kome se radnja nalazi;

2) opremljenosti radnje;

3) broju zaposlenih radnika i članova porodice koji su angažovani u radnji;

4) tržišnim uslovima u kojima se delatnost obavlja;

5) površini lokala;

6) starosti obveznika i njegovoj sposobnosti;

7) veličini neto prihoda obveznika koji pod istim ili sličnim uslovima obavlja istu ili sličnu delatnost;

8) ostalim okolnostima koje utiču na ostvarivanje dobiti.

Obveznicima poreza na prihode od samostalne delatnosti iz člana 39 stav 3 ovog zakona, poreski organ utvrđuje paušalni neto prihod srazmerno obimu i trajanju delatnosti, upoređivanjem sa obveznikom iste ili slične registrovane delatnosti, ceneći tržišne uslove u kojima se delatnost obavlja i druge okolnosti propisane članom 121 ovog zakona.

Obvezniku koji ima sedište radnje i obavlja delatnost na nedovoljno razvijenom području, prema propisima kojima se utvrđuju nedovoljno razvijena područja u Republici može se izuzetno od stava 1 ovog člana utvrditi porez na dohodak građana od samostalne delatnosti prema paušalno određenom neto prihodu.

Obveznik iz stava 1 ovog člana dužan je da posebno prijavi prihode po osnovu kapitalnih dobitaka, u skladu sa odredbama čl. 89 do 96 ovog zakona.

Vlada Republike Srbije propisuje bliže uslove, kriterijume i elemente za paušalno oporezivanje.

Član 69a

Zahtev za paušalno oporezivanje može se podneti nadležnom poreskom organu do 30. novembra tekuće godine, odnosno u roku od 15 dana od dana upisa u registar nadležnog organa.

Nadležni poreski organ dužan je da po zahtevu obveznika donese rešenje u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva.

Ako nadležni poreski organ ne reši po zahtevu u roku iz stava 2 ovog člana, smatra se da je zahtev za paušalno oporezivanje prihvaćen.

Obveznik kome je utvrđeno paušalno oporezivanje, ovaj način oporezivanja koristi dok se ne utvrdi da su prestali razlozi odnosno da izmenjeni uslovi isključuju paušalno oporezivanje.

U slučaju iz stava 4 ovog člana poreski organ naložiće rešenjem vođenje poslovnih knjiga u tekućoj za narednu godinu.

Pojam prihoda od autorskih prava i prava industrijske svojine

Član 70

Prihodom od autorskih prava i prava industrijske svojine smatra se naknada koju obveznik ostvari po osnovu:

1) pisanih dela (književna, naučna, stručna, publicistička i druga dela, studije, recenzije i slično);

2) govornih dela;

3) dramskih i dramsko-muzičkih dela;

4) pantomimskih i koreografskih dela čije je predstavljanje utvrđeno pismeno ili na neki drugi način;

5) muzičkih dela sa rečima ili bez njih;

6) kinematografskih dela i dela stvorenih na način sličan kinematografiji;

7) dela likovne umetnosti;

8) kartografskih dela;

9) idejnih projekata, skica, crteža i plastičnih dela koja se odnose na arhitekturu, geografiju, topografiju ili koju drugu oblast nauke ili umetnosti;

10) stripova, ukrštenica i slično;

11) redakcijskih dela koja s obzirom na izbor i raspored građe, predstavljaju samostalnu duhovnu tvorevinu;

12) prevoda, lekture, aranžmana muzičke obrade i druge prerade autorskih dela;

13) nagrada na konkursima za izradu umetničkih, naučnih, stručnih i ostalih autorskih dela, nagrada na konkursima za izradu idejnih projekata, kao i nagrada za postignuti uspeh u nauci i umetnosti, ako ovim zakonom nije drukčije određeno;

14) izvođenja muzičkih, književnih i drugih dela;

15) korišćenja izvedenih muzičkih materijala;

16) izrada prototipova umetničkih predmeta koji se ustupaju preduzećima kao modeli za umnožavanje (proizvodnju) takvih predmeta;

17) likovnih dela iz oblasti primenjenih umetnosti;

18) ostalih autorskih dela;

19) patenata;

20) malih patenata;

21) žigova;

22) modela i uzoraka;

23) tehničkih unapređenja.

Likovnim delom iz oblasti primenjenih umetnosti iz stava 1 tačka 17) ovog člana smatraju se unikati koje je autor sam izradio po sopstvenoj zamisli - u nacrtu ili u materijalu - u granama primenjenih umetnosti, kao što su:

1) plastična dela od raznih materijala (kamen, drago kamenje, drvo, metal, plemeniti metali, staklo, plastika i drugo);

2) umetnička kramika;

3) radovi iz oblasti unutrašnje arhitekture, fasadne arhitekture, oblikovanja prostora, kao i obavljanje nadzora nad izvođenjem tih radova;

4) umetnička rešenja iz oblasti hortikulture;

5) zidno slikarstvo i slikarstvo u prostoru (u tehnikama: freska, grafika, mozaik, intarzija, vitraž, emajl i sl.) kao i intarzirani predmeti i predmeti od emajla;

6) umetnička grafička rešenja (plakati, prigodna grafika, serigrafija, oprema knjiga, časopisa i listova, ambalaža, godišnjaci, katalozi, prospekti, almanasi i sl.);

7) umetnička fotografija i dela proizvedena postupkom sličnim fotografiji;

8) umetnička obrada tekstila (tapiserija, tkani tekstil i sl.);

9) umetnička rešenja za scenografiju i kostimografiju;

10) modno kreatorstvo;

11) rešenja za industrijsko oblikovanje;

12) restauratorska i konzervatorska dela iz oblasti kulture i umetnosti;

13) idejne skice i crteži u primenjenoj umetnosti, kao i prodati prototipovi primenjene umetnosti, ako su po postojećim običajima zadržali karakter originala.

Poreski obveznik

Član 71

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od autorskih prava i prava industrijske svojine je fizičko lice koje kao autor ili vlasnik prava industrijske svojine ostvaruje naknadu po osnovima iz člana 70 ovog zakona.

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od autorskih prava i prava industrijske svojine je i naslednik imovinskog autorskog prava i prava industrijske svojine i svako drugo fizičko lice koje ostvaruje naknadu po osnovima iz člana 70 ovog zakona.

Neto prihodi

Član 72

Kod utvrđivanja neto prihoda od autorskih prava i prava industrijske svojine od bruto prihoda se odbijaju troškovi koje je obveznik imao pri ostvarivanju i očuvanju prihoda.

Normirani troškovi

Član 73

Obvezniku iz člana 71 stav 1 ovog zakona se, kod utvrđivanja neto prihoda od autorskih prava iz člana 70 stav 1 tač. 1) do 18) ovog zakona, priznaju sledeći troškovi:

1) za vajarska dela, tapiserije, umetničku keramiku, keramoplastiku, mozaik i vitraž - 65% od bruto prihoda;

2) za umetničku fotografiju, zidno slikarstvo i slikarstvo u prostoru u tehnikama: freska, grafika, intarzija, emajl, intarzirane i emajlirane predmete, kostimografiju, modno kreatorstvo i umetničku obradu tekstila (tkani tekstil, štampani tekstil i sl.) - 55% od bruto prihoda;

3) za slikarska dela, grafička dela, industrijsko oblikovanje sa izradom modela i maketa, sitnu plastiku, radove vizuelnih komunikacija, radove u oblasti unutrašnje arhitekture i obrade fasada, oblikovanje prostora, radove na području hortikulture, vršenje umetničkog nadzora nad izvođenjem radova u oblasti unutrašnje i fasadne arhitekture, oblikovanja prostora i hortikulture sa izradom modela i maketa, umetnička rešenja za scenografiju, naučna, stručna, književna i publicistička dela, prevođenje, muzička i kinematografska dela i restauratorska i konzervatorska dela u oblasti kulture i umetnosti - 50% od bruto prihoda;

4) za izvođenje umetničkih dela (sviranje i pevanje-osim za izvođenje estradnih programa zabavne i narodne muzike, pozorišna i filmska gluma, recitovanje), prevode (osim književnih prevoda), snimanje filmova i idejne skice za tapiseriju i kostimografiju kad se ne izvode u materijalu - 45% od bruto prihoda;

5) za izvođenje estradnih programa zabavne i narodne muzike - 10% od bruto prihoda;

6) za ostala autorska dela - 40% od bruto prihoda.

Stvarni troškovi

Član 74

Obvezniku iz člana 71 ovog zakona priznaje se kao trošak u punom iznosu naknada koju plaća za usluge odgovarajućoj autorskoj agenciji, organizaciji za zaštitu muzičkog autorskog prava i preduzećima i drugim pravnim licima ovlašćenim za prodaju i naplatu prihoda od autorskih dela.

Obvezniku iz člana 71 stav 1 ovog zakona, na njegov zahtev, umesto normiranih priznaće se stvarni troškovi koje je imao pri ostvarivanju i očuvanju prihoda, ako za to podnese dokaze.

Obvezniku iz člana 71 stav 1 ovog zakona priznaju se kao trošak kod utvrđivanja neto prihoda od patenata, malih patenata, žigova, modela, uzoraka i tehničkih unapređenja sledeći izdaci:

1) takse i troškovi koji se plaćaju za zaštitu patenta, malog patenta, žiga, modela, uzorka, prema potvrdi nadležnog organa za zaštitu patenata, malih patenata, žigova, modela, uzoraka;

2) troškovi izrade nacrta i tehničkog opisa patenta, malog patenta, žiga, modela, uzorka ili tehničkog unapređenja, koji su bili sastavni deo prijave kojom se od nadležnog organa traži zaštita patenata, malih patenata, žigova, modela, uzoraka, odnosno tehničkih unapređenja, prema potvrdi stručnog lica koje je izradilo te nacrte i tehničke opise i uz mišljenje o realnosti ovih troškova koje izdaje odgovarajuća strukovna organizacija pronalazača;

3) troškovi za izradu prototipa, potrebnog da bi se patent, odnosno mali patent, žig, model, uzorak i tehničko unapređenje proverili, pod uslovom da su prijavljeni, odnosno zaštićeni. Ako je prototip izrađen u preduzeću, odnosno ustanovi, potvrdu o troškovima izrade izdaje izrađivač. Ako je prototip izradio pronalazač u sopstvenoj režiji, priznaju se stvarni troškovi koje je imao, a mišljenje o realnosti troškova izdaje odgovarajuća strukovna organizacija pronalazača.

Vremensko razgraničenje prihoda

Član 75

Prihodi od autorskih prava i prava industrijske svojine koje je obveznik iz člana 71 stav 1 ovog zakona ostvario za delo koje je stvarao duže od jedne godine, prilikom utvrđivanja neto prihoda, dele sa na zahtev obveznika, na onoliko jednakih delova koliko je godina delo stvarano, a ne duže od pet.

U slučaju iz stava 1 ovog člana u svakoj godini oporezuje se srazmerni deo neto prihoda.

Poresko oslobođenje

Član 76

Obvezniku - rezidentu Republike, za prihode koje je ostvario od rezidentnog pravnog ili fizičkog lica po osnovu primene patenata i drugih prava industrijske svojine obračunati porez umanjuje se za 50%.

Porez na prihode od autorskih prava i prava industrijske svojine

Član 77

Na neto prihod iz člana 72 ovog zakona plaća se porez na prihode od autorskih prava i prava industrijske svojine.

Porez iz stava 1 ovog člana je akontacioni.

Stopa poreza na prihod iz člana 70 ovog zakona iznosi 20%.

Pojam prihoda od kapitala

Član 78

Prihodi od kapitala u smislu ovog zakona obuhvataju:

1) kamate i druge prihode po osnovu zajma, štednih i drugih depozita (oročenih ili po viđenju), po osnovu obveznica i sličnih hartija od vrednosti;

2) dividende i druge prihode ostvarene udelom u dobiti, uključujući i sve oblike prihoda koji se na osnovu odredaba zakona kojim se uređuje porez na dobit preduzeća smatraju dividendom (likvidacioni višak, dodatak na kamatu po osnovu transferne cene i sl.).

Kamatom po obveznicama i sličnim hartijama od vrednosti ne smatra se onaj deo razlike u ceni koji u skladu sa ovim zakonom predstavlja kapitalni dobitak.

Prihodom od kapitala u smislu ovog zakona smatra se i kamata na sredstva koja je član ortačkog društva, komanditor ili komplementar u komanditnom društvu odnosno osnivač ortačke radnje dao na korišćenje društvu odnosno ortačkoj radnji, najmanje u visini kamate na oročena sredstva na štednju za isti period.

Kamata iz stava 3 ovog člana ne smatra se prihodom od kapitala u smislu ovog zakona ako iz poslovnog bilansa društva, odnosno ortačke radnje iz stava 3 ovog člana proizlazi da su sredstva data na korišćenje u cilju obavljanja delatnosti društva, odnosno ortačke radnje.

Na prihode iz stava 1 tačka 1) ovog člana, ostvarene od dana stupanja na snagu ovog zakona do kraja 1994. godine, ne plaća se porez na prihode od kapitala.

Član 79

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od kapitala je fizičko lice koje ostvaruje prihode iz člana 78 ovog zakona.

Neto prihodi

Član 80

Neto prihode iz člana 78 stav 1 tačka 2) ovog zakona čini 90% bruto dividendi raspodeljenih obvezniku.

Poresko oslobođenje

Član 81

Na prihode od kamate na dinarska sredstva po viđenju ne plaća se porez na dohodak građana za prihode od kapitala.

Na kamate po osnovu javnog zajma ne plaća se porez na dohodak građana.

Porez na prihode od kapitala

Član 82

Na prihode iz člana 78 ovog zakona plaća se porez na prihode od kapitala.

Porez iz stava 1 ovog člana je akontacioni.

Stopa poreza na prihode od kapitala iznosi 20%.

Pojam prihoda od nepokretnosti

Član 83

Prihodima od nepokretnosti smatraju se prihodi koje obveznik ostvari izdavanjem u zakup ili podzakup nepokretnosti, a naročito: zemljišta, stambenih i poslovnih zgrada, delova tih zgrada, stanova, delova stanova, poslovnih prostorija i garaža.

Prihode od nepokretnosti iz stava 1 ovog člana čine ostvarena zakupnina i vrednost svih realizovanih obaveza i usluga na koje se obavezao zakupac, odnosno podzakupac.

Poreski obveznik

Član 84

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od nepokretnosti je fizičko lice koje izdavanjem u zakup ili podzakup nepokretnosti ostvari prihode iz člana 83 ovog zakona.

Obveznikom u smislu stava 1 ovog člana ne smatra se fizičko lice koje nepokretnosti izdaje u zakup ili podzakup u okviru obavljanja samostalne delatnosti čiji su prihodi posebno oporezovani.

Neto prihodi

Član 85

Kod utvrđivanja neto prihoda od nepokretnosti, od bruto prihoda se odbijaju troškovi normirani u visini od 35% bruto prihoda iz člana 83 stav 2 ovog zakona.

Obvezniku iz člana 84 ovog zakona, na njegov zahtev, umesto normiranih priznaće se stvarni troškovi koje je imao pri ostvarivanju i očuvanju prihoda, ako za to podnese dokaze.

Stvarnim troškovima iz stava 2 ovog člana smatra se i iznos jednogodišnje amortizacije obračunate primenom proporcionalne metode.

Ako je obveznik zakupac koji nepokretnost izdaje u podzakup, od zakupnine koju ostvaruje odbija se zakupnina koju plaća zakupodavcu.

Vremensko razgraničenje prihoda

Član 86

Prihodi od nepokretnosti u vidu zakupnine koja je primljena za više godina odjednom, prilikom utvrđivanja neto prihoda, dele se na zahtev obveznika na onoliko jednakih delova koliki je broj godina za koju je zakupnina plaćena, a ne duže od pet.

U slučaju iz stava 1 ovog člana u svakoj godini oporezuje se srazmerni deo neto prihoda.

Paušalno oporezivanje

Član 87

Ako je prijavljeni prihod od nepokretnosti manji od onog koji bi se mogao postići, nadležni poreski organ će prihode iz člana 83 ovog zakona utvrditi paušalno.

Kao neto prihod iz stava 1 ovog člana uzima se zakupnina koja se može postići prema mesnim prilikama, upoređivanjem sa zakupninom za slične objekte koji se izdaju u zakup pod približno sličnim uslovima, umanjena za normirane troškove iz člana 85 stav 1 ovog zakona.

Porez na prihode od nepokretnosti

Član 88

Na prihode iz člana 85 ovog zakona plaća se porez na prihode od nepokretnosti.

Porez iz stava 1 ovog člana je akontacioni.

Stopa poreza na prihode od nepokretnosti iznosi 20%.

Pojam kapitalnog dobitka i kapitalnog gubitka

Član 89

Kapitalnim dobitkom smatra se prihod koji obveznik ostvari prodajom, odnosno drugim prenosom uz naknadu (u daljem tekstu: prodaja):

1) stvarnih prava na nepokretnostima;

2) trajnog prava korišćenja i prava gradnje na gradskom građevinskom zemljištu;

3) prava intelektualne svojine;

4) udela u imovini pravnih lica i akcija.

Kapitalni dobitak predstavlja razliku između prodajne cene prava, udela, odnosno hartija od vrednosti iz stava 1 ovog člana i njihove nabavne cene, usklađene prema odredbama ovog zakona.

Kad je razlika iz stava 2 ovog člana negativna, u pitanju je kapitalni gubitak.

Obveznik koji pravo, udeo ili hartiju od vrednosti pre prodaje drži u svom portfelju najmanje pet godina ne ostvaruje kapitalni dobitak njihovom prodajom.

Određivanje kapitalnog dobitka

Član 90

Za svrhu određivanja kapitalnog dobitka, u smislu ovog zakona, prodajnom cenom se smatra ugovorena cena, odnosno tržišna cena koju utvrđuje nadležni poreski organ ako oceni da je ugovorena cena niža od tržišne.

Kao ugovorena, odnosno tržišna cena iz stava 1 ovog člana uzima se cena bez poreza na prenos apsolutnih prava.

Kod prenosa prava putem razmene za drugo pravo prodajnom cenom se smatra tržišna cena prava koje se daje u razmenu.

Član 91

Za svrhu određivanja kapitalnog dobitka, u smislu ovog zakona, nabavnom cenom se smatra cena po kojoj je obveznik stekao pravo, udeo, ili hartiju od vrednosti iz člana 89 ovog zakona, odnosno cena koju je utvrdio poreski organ u skladu sa ovim zakonom.

Kod prodaje nepokretnosti koju je obveznik sam izgradio, nabavnom cenom iz stava 1 ovog člana smatra se tržišna cena nepokretnosti koja je uzeta, odnosno mogla biti uzeta kao osnovica poreza na imovinu u godini nastanka obaveze po osnovu poreza na imovinu.

Kod prodaje nepokretnosti u izgradnji, nabavnu cenu iz stava 1 ovog člana čini iznos troškova izgradnje koje je obveznik imao do dana prodaje.

Kod hartija od vrednosti koje su kotirane na berzi, nabavnom cenom iz stava 1 ovog člana smatra se cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, odnosno, ako to ne učini, najniža zabeležena kotacija u periodu od godinu dana koji prethodi prodaji hartije od vrednosti.

Kod hartija od vrednosti koje se ne kotiraju na berzi, nabavnom cenom iz stava 1 ovog člana smatra se cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, odnosno, ako to ne učini, njena nominalna vrednost.

Nabavna cena iz stava 1 ovog člana usklađuje se:

1) kod prodaje stvarnih prava na nepokretnostima - uvećanjem po osnovu:

(1) revalorizacije indeksom rasta cena na malo od dana sticanja do dana prodaje, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike;

(2) (Brisana)

(3) (Brisana)

2) kod prodaje ostalih prava, udela i hartija od vrednosti - uvećanjem po osnovu revalorizacije, na način predviđen u tački 1) podtačka (1) ovog stava.

Način sprovođenja revalorizacije iz stava 6 ovog člana bliže uređuje ministar finansija.

Član 92

Ako je pravo, udeo ili hartiju od vrednosti obveznik stekao poklonom ili nasleđem, nabavnom cenom iz člana 91 stav 1 ovog zakona smatra se cena po kojoj je poklonodavac odnosno ostavilac stekao to pravo, udeo ili hartiju od vrednosti.

Član 93

Neto kapitalni dobitak

Član 94

Osnovicu poreza na dohodak građana za kapitalni dobitak čini njegova visina utvrđena na način iz čl. 89 do 91 ovog zakona.

Prebijanje kapitalnih dobitaka i kapitalnih gubitaka

Član 95

Kapitalni gubitak ostvaren prodajom jednog prava, udela ili hartije od vrednosti, može se prebiti kapitalnim dobitkom ostvarenim prodajom drugog prava, udela ili hartije od vrednosti u istoj godini.

Ako se i posle prebijanja iz stava 1 ovog člana iskaže kapitalni gubitak, dopušteno je njegovo prebijanje u narednih pet godina na račun budućih kapitalnih dobitaka.

Poreska oslobođenja

Član 96

Obveznik koji sredstva ostvarena prodajom nepokretnosti, u roku od 60 dana od dana prodaje uloži u rešavanje svog stambenog pitanja i stambenog pitanja članova svoje porodice, odnosno domaćinstva prema kriterijumima propisanim zakonom kojim se uređuje stanovanje, oslobađa se poreza na ostvareni kapitalni dobitak.

Obvezniku iz stava 1 ovog člana koji u roku od narednih 10 meseci sredstva ostvarena prodajom uloži za namene iz stava 1 ovog člana, izvršiće se povraćaj plaćenog poreza na kapitalni dobitak.

Ako obveznik u rešavanje stambenog pitanja u smislu stava 1 ovog člana uloži samo deo sredstava ostvarenih prodajom nepokretnosti, poreska obaveza mu se srazmerno umanjuje.

Pojam ostalih prihoda

Član 97

Ostalim prihodima smatraju se: prihodi koje obveznik ostvari davanjem u zakup opreme, transportnih sredstava i druge pokretne imovine; dobici od igara na sreću; prihodi od osiguranja lica; drugi prihodi, osim onih koji su posebno izuzeti ovim zakonom.

Prihodi od davanja u zakup pokretne imovine

Član 98

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od davanja u zakup opreme, transportnih sredstava i druge pokretne imovine je fizičko lice koje tu imovinu daje u zakup.

Bruto prihodi od davanja u zakup opreme, transportnih sredstava i druge pokretne imovine obuhvataju ostvarenu zakupninu i vrednost svih realizovanih obaveza i usluga na koje se obavezao zakupac.

Neto prihod od izdavanja u zakup pokretne imovine utvrđuje se odbijanjem normiranih troškova od bruto prihoda u visini od 35%.

Obvezniku koji to zahteva i dokumentuje, poreski organ će umesto normiranih troškova priznati troškove amortizacije, finansiranja, investicionog i tekućeg održavanja imovine i druge troškove koje je zakupodavac imao u vezi sa imovinom koju je dao u zakup.

Na neto prihod iz stava 3 ovog člana plaća se porez na prihode od davanja u zakup pokretne imovine.

Porez iz stava 5 ovog člana je akontacioni.

Stopa poreza na prihode od davanja u zakup pokretne imovine iznosi 20%.

Ako je prijavljeni prihod od davanja u zakup pokretne imovine manji od onog koji bi uobičajeno mogao da se postigne, nadležni poreski organ će ovaj prihod utvrditi paušalno, na način predviđen u članu 87 stav 2 ovog zakona.

Dobici od igara na sreću

Član 99

Obveznik poreza na dohodak građana za dobitke od igara na sreću je fizičko lice koje ostvari dobitak od tih igara.

Neto prihode od dobitaka od igara na sreću predstavlja svaki dobitak od igara na sreću, osim onih koji su oslobođeni ovim zakonom.

Ako se dobitak iz stava 2 ovog člana sastoji od stvari i prava, neto prihod iz stava 2 ovog člana predstavlja tržišna vrednost stvari ili prava u momentu kad je dobitak ostvaren.

Porez na dohodak građana ne plaća se na:

1) pojedinačno ostvaren dobitak od igara na sreću do iznosa od četiri prosečne mesečne neto zarade po zaposlenom u Republici prema poslednjem objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike;

2) lutrijske zgoditke po javnim zajmovima.

Na prihode iz stava 2 ovog člana plaća se porez na dobitke od igara na sreću.

Porez iz stava 5 ovog člana je akontacioni.

Stopa poreza na dobitke od igara na sreću iznosi 20%.

Prihodi od osiguranja lica

Član 100

Obveznik poreza na dohodak građana za prihode od osiguranja lica je fizičko lice koje ostvari naknadu iz osiguranja lica.

Neto prihod od osiguranja lica predstavlja vrednost isplaćene naknade iz osiguranja lica, ako nije izuzeta od oporezivanja u skladu sa članom 101a stav 1 tačka 10) ovog zakona.

Na neto prihod iz stava 2 ovog člana plaća se porez na prihode od osiguranja lica.

Porez iz stava 3 ovog člana je akontacioni.

Stopa poreza na prihode od osiguranja lica iznosi 20%.

Drugi prihodi

Član 101

Ostalim prihodima u smislu ovog zakona smatraju se i drugi prihodi koji po svojoj prirodi čine dohodak fizičkog lica, a nisu oporezovani ili nisu izuzeti od oporezivanja po ovom zakonu.

Utvrđivanje obveznika, neto prihoda, i visine poreske stope, i ostalih elemenata oporezivanja vrši se po odredbama člana 98 ovog zakona.

Na prihod koji ostvari član učeničke, omladinske i studentske zadruge do iznosa od 75% prosečne mesečne neto zarade u jednom mesecu, ne plaća se porez.

Član 101a

Ne plaća se akontacioni porez na dohodak građana na primanja ostvarena po osnovu:

1) propisa o pravima ratnih invalida;

2) dečijeg i materinskog dodatka i novčane pomoći za opremu novorođene dece;

3) stipendija i kredita učenika i studenata do 75% prosečne mesečne neto zarade po zaposlenom u Republici prema poslednjem objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike (u daljem tesktu: prosečna mesečna neto zarada) mesečno;

4) naknada za vreme nezaposlenosti;

5) materijalnog obezbeđenja u skladu sa zakonom;

6) naknada iz zdravstevnog osguranja, osim naknada zarade, odnosno plate;

7) pomoći u slučaju smrti zaposlenog ili člana njegove porodice - do pet prosečnih mesečnih neto zarada;

8) pomoći zbog uništenja ili ošetećenja imovine usled elementarnih nepogoda ili drugih vanrednih događaja;

8a) organizovane socijalne i humanitarne pomoći;

9) isplata osiguranih suma osiguranja imovine, izuzev isplata osiguranja za izmaklu korist, kao i isplata osiguranih suma osiguranja lica kojima se nadoknađuje pretrpljena šteta, ukoliko ona nije nadoknađena od štetnika;

10) naknada stvarne materijalne i nematerijalne štete;

11) naknada za tuđu pomoć i negu i naknada za telesno oštećenje.

Članom porodice se, u smislu ovog zakona, smatraju bračni drug, roditelji, deca, usvojenik i usvojilac obveznika.

Član 101b***

Godišnji porez na dohodak građana plaćaju fizička lica - rezidenti koji su u toj godini ostvarili ukupan neto prihod veći od 120.000 novih dinara.

Iznos iz stava 1 ovog člana uvećava se, odnosno umanjuje godišnje za procenat rasta, odnosno smanjenja zarada, prema podacima organa nadležnog za poslove statistike.

Ukupnim neto prihodom iz stava 1 ovog člana smatra se godišnji zbir:

1) neto ličnih primanja iz čl. 23 i 25 stav 2 ovog zakona;

2) (Prestala da važi Odlukom USRS)***

3) neto prihoda od samostalne delatnosti iz člana 40 ovog zakona;

4) neto prihoda od autorskih prava i prava industrijske svojine iz člana 72 ovog zakona;

5) neto prihoda od kapitala iz člana 80 ovog zakona;

6) neto prihoda od nepokretnosti iz člana 85 ovog zakona;

7) neto prihoda od davanja u zakup pokretnih stvari iz člana 98 stav 3 ovog zakona;

Član 101v

Godišnji porez na dohodak građana plaća se po sledećim stopama:

Član 101g

Obveznik godišnjeg poreza na dohodak građana ima pravo na poreski kredit u visini:

1) 30% obračunatog poreza za jednog izdržavanog člana porodice i po 10% za svakog sledećeg, s tim što ukupno umanjenje po ovom osnovu ne može preći 50% obračunatog poreza;

2) plaćenih poreza i drugih javnih dažbina na imovinu.

Član 101d

Izdržavanim članovima porodice, u smislu ovog zakona, smatraju se sledeća lica koja obveznik izdržava:

1) maloletna lica, odnosno usvojenici;

2) deca, odnosno usvojenici na redovnom školovanju ili za vreme nezaposlenosti, ako sa obveznikom žive u domaćinstvu;

3) unuci, ako ih roditelji ne izdržavaju i ako žive u domaćinstvu sa obveznikom;

4) bračni drug;

5) roditelji, odnosno usvojioci.

Domaćinstvom, u smislu ovog zakona, smatra se zajednica života, privređivanja i trošenja ostvarenih prihoda.

Glava prva

UVODNE ODREDBE

Član 102

Utvrđivanje i naplata poreza na dohodak građana vrši se na način i po postupku određenim ovim zakonom.

Ako ovim zakonom nije drukčije uređeno, utvrđivanje i naplata poreza na dohodak građana sprovodi se po odredbama zakona kojim se uređuje opšti upravni postupak.

Važenje propisa

Član 103

Utvrđivanje i naplata poreza na dohodak građana vrši se po propisima koji važe na dan 1. januara godine za koju se utvrđuje i naplaćuje porez.

Usklađivanje utvrđenih iznosa poreza i poreske osnovice sa kretanjem cena i drugih elemenata koji su od uticaja na visinu poreskih obaveza vrši se na način i u rokovima predviđenim ovim zakonom.

Poslovne knjige i knjigovodstvene isprave

Član 104

Obveznici poreza na dohodak građana koji ostvaruju prihode od samostalne delatnosti iz člana 39 stav 1 ovog zakona dužni su da vode poslovne knjige i da u njima iskazuju sve poslovne promene na način predviđen ovim zakonom.

Obveznici poreza na dohodak građana koji ostvaruju prihode od samostalne delatnosti iz člana 39 stav 2 ovog zakona dužni su da vode poslovne knjige i da u njima iskazuju sve poslovne promene na način predviđen zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

Obveznici poreza na dohodak građana koji porez na prihode od samostalne delatnosti plaćaju u paušalnom iznosu dužni su da vode poslovnu knjigu o ostvarenom prometu.

Član 105

Obveznici iz člana 104 stav 1 ovog zakona vode poslovne knjige po sistemu dvojnog ili prostog knjigovodstva.

U poslovnim knjigama koje se vode po sistemu prostog knjigovodstva obezbeđuju se podaci o prihodima, rashodima, osnovnim sredstvima i sitnom inventaru.

Obveznici iz člana 104 ovog zakona moraju sve ostvarene prihode i isplate koje podležu porezu po odbitku evidentirati preko žiro-računa.

Član 106

Poslovne knjige se moraju voditi ažurno i uredno, tako:

1) da omogućavaju kontrolu ispravnosti knjiženja, čuvanja i korišćenja podataka, kao i uvid u hronologiju poslovnih promena;

2) da se knjiženje prihoda vrši najkasnije narednog dana od dana kada je prihod ostvaren, a knjiženje troškova u roku od sedam dana od dana njihovog nastanka;

3) da se ostala knjiženja i zaključivanje knjiga vrši u rokovima i na način određen ovim zakonom i po propisima koji su doneti na osnovu njega.

Član 107

Knjiženje svake poslovne promene na sredstvima, prihodima i troškovima poslovanja vrši se na osnovu verodostojnih knjigovodstvenih isprava, koje moraju biti takve da pokazuju nastalu poslovnu promenu, i da sadrže odgovarajuće podatke za knjiženje.

Član 108

Po završetku poslovne godine, posle knjiženja svih poslovnih promena, poslovne knjige se zaključuju.

Član 109

Poslovne knjige i knjigovodstvene isprave čuvaju se najmanje pet godina od poslednjeg dana poslovne godine na koju se odnose, ukoliko zakonom nije drugačije uređeno.

Član 110

Obveznik je dužan da poslovne knjige i druge knjigovodstvene isprave drži u odgovarajućoj poslovnoj prostoriji.

Kada je vođenje knjigovodstva povereno profesionalnoj računovodstvenoj firmi, knjige i druge isprave o finansijskom poslovanju mogu se čuvati u prostorijama te firme.

Član 111

Ministar finansija bliže propisuje vrste i sadržinu poslovnih knjiga koje se vode po sistemu prostog knjigovodstva i drugih evidencija, način njihovog vođenja i iskazivanja finansijskog rezultata.

Poreski bilans

Član 112

Obveznici iz člana 104 st. 1 i 2 ovog zakona sastavljaju godišnji poreski bilans.

Bliže propise o sadržini poreskog bilansa i načinu njegovog sastavljanja donosi ministar finansija.

Podnošenje poreske prijave

Član 113

Građanin koji ostvaruje dohodak u smislu ovog zakona dužan je da podnese poresku prijavu, ukoliko nije ovim zakonom drukčije određeno.

Član 114

Obveznik poreza na dohodak građana dužan je da za ostvareni dohodak godine za koju se vrši utvrđivanje poreza podnese poresku prijavu po isteku te godine, a najkasnije do 15. marta naredne godine (u daljem tekstu: godišnja prijava).

Obveznici iz čl. 32 i 39 ovog zakona koji vode poslovne knjige dužni su da u roku iz stava 1 ovog člana podnesu prijavu za konačno utvrđivanje poreza i poreski bilans za godinu za koju se utvrđuje porez.

Do donošenja konačnog rešenja obveznik iz stava 2 ovog člana dužan je da iznos poreza koji je iskazan u poreskom bilansu po konačnom obračunu, uplati istovremeno sa podnošenjem poreske prijave i poreskog bilansa, ukoliko je iznos tog poreza veći od poreza plaćenog u vidu mesečnih akontacija.

Obveznici iz čl. 32, 39 i 84 ovog zakona, pored prijave iz stava 1 ovog člana, podnose i prijavu za plaćanje akontacionog poreza kada im se značajnije izmene uslovi i obim poslovanja, odnosno ostvarivanja prihoda, a koji su od uticaja na visinu poreske obaveze.

Nadležni poreski organi najkasnije do 31. decembra svake godine opštim javnim pozivom poziva građane na podnošenje poreske prijave.

Članovi 115 i 116

Član 117

Lice koje u toku godine započne ostvarivanje prihoda na koje se plaća porez iz člana 3 ovog zakona dužno je da podnese akontacionu, odnosno prijavu u roku od 15 dana od dana registrovanja samostalne delatnosti, odnosno u roku od osam dana od početka ostvarivanja prihoda.

Obveznik kome je isteklo pravo na poresko oslobođenje iz čl. 64 i 65 ovog zakona u prvoj polovini godine, dužan je da poreskom organu podnese poresku prijavu i periodični poreski bilans u roku od osam dana po isteku roka propisanog za podnošenje polugodišnjeg računa poslovne godine.

Obveznik kome je poresko oslobođenje iz čl. 64 i 65 ovog zakona isteklo u drugoj polovini godine dužan je da poreskom organu podnese poresku prijavu i godišnji poreski bilans u roku utvrđenom za podnošenje godišnjeg poreskog bilansa.

U slučaju iz st. 2 i 3 ovog člana, nadležni poreski organ donosi rešenje o akontaciji poreza, odnosno visini godišnje poreske obaveze, koja se utvrđuje srazmerno broju dana za koje obveznik nema poresko oslobođenje.

Član 118

Obveznik koji u toku godine trajno odjavi obavljanje delatnosti na osnovu koje stiče prihode na koje se plaća porez po ovom zakonu, dužan je da podnese akontacionu prijavu za konačno utvrđivanje poreza, u roku od 30 dana od dana prestanka obavljanja te delatnosti.

Član 119

Oblik i sadržinu poreske prijave propisuje funkcioner koji rukovodi republičkim organom nadležnim za utvrđivanje javnih prihoda.

Član 120

Godišnju prijavu za utvrđivanje poreza na dohodak građana obveznik je dužan da podnese poreskom organu na čijoj teritoriji se nalazi njegovo prebivalište.

Akontacionu prijavu obveznik je dužan da podnese:

1) za prihode od samostalne delatnosti, kao i za kapitalne dobitke iz člana 59 ovog zakona - poreskom organu na čijoj je teritoriji registrovan za obavljanje delatnosti, odnosno na čijoj teritoriji obavlja delatnost ako nije registrovan;

2) za prihode od nepokretnosti - poreskom organu na čijoj se teritoriji nalazi nepokretnost;

3) za kapitalne dobitke (osim kapitalnih dobitaka iz člana 59 ovog zakona) i ostale prihode na koje se ne plaća akontacioni porez po odbitku - poreskom organu na čijoj se teritoriji nalazi prebivalište obveznika.

Za prihode od poljoprivrede i šumarstva koji se oporezuju prema katastarskom prihodu ne podnosi se akontaciona prijava.

Član 121

Ako obveznik na poseban poziv ne podnese poresku prijavu, poreska obaveza će se utvrditi na jedan od sledećih načina:

1) na osnovu pregleda poslovnih knjiga, nalaza po zapisnicima o pregledu poslovanja, i slično;

2) principom upoređivanja sa drugim obveznicima iste delatnosti, koji tu delatnost obavljaju pod približno jednakim uslovima, s tim što se kao elementi upoređivanja naročito uzimaju: mesto gde se delatnost obavlja, stručne kvalifikacije, godine starosti, opremljenost sredstvima za rad, broj zaposlenih, asortiman proizvoda i usluga, i druge okolnosti kojima se dokazuje da upoređeni obveznici vrše delatnost pod približno jednakim uslovima, kao i da su im približno jednake mogućnosti ostvarivanja dohotka;

3) principom upoređivanja sa prosečnom bruto zaradom, odnosno platom zaposlenih kod pravnih lica iste ili slične delatnosti, koji tu delatnost obavljaju pod približno jednakim uslovima;

4) na osnovu stručnog nalaza i mišljenja veštaka.

Član 122

Obveznik - nerezident podnosi samo akontacionu prijavu za svaki od prihoda koje ostvaruje, a za koje je predviđeno plaćanje akontacionog poreza na osnovu rešenja nadležnog poreskog organa.

Akontaciona prijava iz stava 1 ovog člana podnosi se poreskom organu na čijoj teritoriji obveznik ostvaruje prihode.

Plaćeni akontacioni porez na prihode iz stava 1 ovog člana, zajedno sa naplaćenim akontacionim porezima po odbitku, smatra se konačno utvrđenom poreskom obavezom.

Akontacioni porezi

Član 123

Po odbitku od svakog pojedinačno ostvarenog prihoda plaćaju se akontacioni porezi na sledeće prihode:

1) lična primanja;

2) prihode od autorskih prava i prava industrijske svojine;

3) prihode od kapitala;

4) prihode od nepokretnosti, ako isplatilac prihoda vodi poslovne knjige;

5) dobitke od igara na sreću;

6) prihode od davanja u zakup pokretne imovine, ako isplatilac vodi poslovne knjige;

7) prihode od osiguranja lica;

8) ostale prihode.

Član 124

Po rešenju nadležnog poreskog organa plaćaju se akontacioni porezi na sledeće prihode:

1) prihode od poljoprivrede i šumarstva;

2) prihode od samostalnih delatnosti;

3) kapitalne dobitke;

4) ostale prihode na koje se akontacioni porez ne plaća po odbitku.

Akontacioni porez iz stava 1 ovog člana utvrđuje se primenom stope od 20% na odgovarajući neto prihod.

Akontacioni porezi po odbitku

Član 125

Porez po odbitku iz člana 123 ovog zakona za svakog obveznika i za svaki pojedinačno isplaćeni prihod isplatilac obračunava, obustavlja i uplaćuje na propisane račune, u momentu isplate prihoda.

Kod poslednje isplate ličnih primanja iz člana 23 ovog zakona u odgovarajućem mesecu vrši se obračun akontacionog poreza na lična primanja isplaćena u tom mesecu.

Isplate ličnih primanja iz stava 2 ovog člana mogu se rasporediti za svrhu obračuna najviše na onoliko meseci za koliko je meseci obveznik ostvario prihod.

Član 126

Isplatiocem u smislu člana 125 ovog zakona smatra se i pošta, odnosno poslovna banka koja vrši isplatu prihoda ostvarenih u inostranstvu na koje se porez plaća po odbitku.

Član 127

Isplatilac iz člana 125 ovog zakona dužan je da obvezniku prilikom svake isplate kao i po isteku godine, izda obračun sa podacima o: bruto prihodu, troškovima, olakšicama, poreskom kreditu, plaćenim doprinosima za socijalno-osiguranje, i iznosu akontacionog poreza.

Član 128

Ako obveznik ostvaruje prihode od kapitala iz člana 78 stav 1 tačka 1) ovog zakona, banka odnosno drugi isplatilac kamate dužni su da u toku godine porez po odbitku utvrde u momentu isplate, odnosno prilikom pripisivanja kamate, a najkasnije kod godišnjeg obračuna kamate.

Obaveza plaćanja poreza na prihode od kapitala po osnovu kamate na staru deviznu štednju nastaje od dana kada je obvezniku omogućeno da raspolaže štednjom pod ugovorenim uslovima.

Na prihode od kapitala iz stava 2 ovog člana, od dana stupanja na snagu ovog zakona do kraja 1998. godine, ne plaća se porez na prihode od kapitala.

Akontacioni porezi po rešenju

Član 129

Akontacioni porez na prihode od poljoprivrede i šumarstva utvrđuje svojim rešenjem nadležni poreski organ na osnovu podataka iz katastra, a ako se utvrđivanje poreza vrši prema stvarnom prihodu na osnovu podataka iz poreske prijave i drugih podataka od značaja za utvrđivanje poreske obaveze.

Član 130

Akontacioni porezi na prihode od samostalne delatnosti utvrđuju se rešenjem nadležnog poreskog organa:

1) na osnovu podataka iz poreske prijave, poreskog bilansa, poslovnih knjiga i drugih podataka od značaja za utvrđivanje poreske obaveze;

2) na osnovu podataka iz poreske prijave i kriterijuma iz člana 69 ovog zakona, prema paušalno određenom neto prihodu.

Ako poreski organ utvrdi da podaci u poreskoj prijavi, poreskom bilansu i poslovnim knjigama ne odgovaraju stvarnom stanju, akontacioni porez može se utvrditi na način propisan u članu 121 ovog zakona.

Član 131

Akontacioni porez na kapitalne dobitke utvrđuje svojim rešenjem nadležni poreski organ na osnovu podataka iz poreske prijave, na način predviđen u čl. 89 do 96 ovog zakona.

Ako obveznik ne podnese poresku prijavu, poreska obaveza iz stava 1 ovog člana utvrdiće se na osnovu podataka o ostvarenom kapitalnom dobitku kojima raspolaže nadležni poreski organ.

Član 132

Akontacioni porez na ostale prihode iz čl. 97 do 101 na koje se ne plaća porez po odbitku, utvrđuje svojim rešenjem nadležni poreski organ, na osnovu podataka iz poreske prijave i drugih podataka koji su od značaja za utvrđivanje poreske obaveze.

Član 133

Na zahtev obveznika ili po inicijativi poreskog organa, visina akontacionih poreza iz člana 124 ovog zakona može se promeniti zbog znatnih izmena u visini ostvarenih prihoda, promene poreskih instrumenata ili drugih okolnosti koje bitno utiču na visinu poreske obaveze, s tim što je u tom slučaju poreski obveznik dužan da sastavi i podnese poreski bilans.

Akontacija se može plaćati i prema periodičnom poreskom bilansu koji obveznik po potrebi sastavlja za tromesečni period.

Po zahtevima obveznika iz st. 1 i 2 ovog člana, nadležni poreski organ dužan je da donese rešenje u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva.

Ako nadležni poreski organ ne reši po zahtevu u roku iz stava 3 ovog člana poreski obveznik može da nastavi plaćanje akontacija u visini utvrđenoj prema periodičnom poreskom bilansu.

Godišnji porez na dohodak

Član 134

Godišnji porez na dohodak građana utvrđuje svojim rešenjem nadležni poreski organ na osnovu podataka iz poreske prijave, poslovnih knjiga i drugih podataka koji su od značaja za utvrđivanje poreske obaveze.

Račun kod organizacija nadležnih za poslove platnog prometa

Član 135**

(Prestao da važi Odlukom SUS)

Rešenje o utvrđivanju poreza

Član 136

Godišnji porez na dohodak građana i akontacioni porezi, ako ovim zakonom nije drukčije određeno, utvrđuju se rešenjem nadležnog poreskog organa.

Rešenje iz stava 1 ovog člana sadrži naročito:

1) ime i prezime obveznika;

2) vrstu poreza;

3) poresku osnovicu;

4) stopu poreza;

5) utvrđene poreske olakšice;

6) iznos poreske obaveze plative po rešenju i način plaćanja;

7) račun na koji se vrši uplata poreske obaveze po rešenju.

Postupak po žalbi

Član 137

Protiv prvostepenog rešenja o utvrđivanju poreza može se izjaviti žalba u roku od osam dana od dana prijema prvostepenog rešenja.

Žalba se predaje prvostepenom organu.

Član 138

Nadležni poreski organ koji je doneo prvostepeno rešenje ukoliko sam ne postupi po odredbama zakona kojim se uređuje opšti upravni postupak dužan je da žalbu sa svim spisima predmeta dostavi drugostepenom poreskom organu u roku od osam dana od dana prijema žalbe.

Član 139

Žalba ne odlaže izvršenje prvostepenog rešenja.

U opravdanim slučajevima, nadležni prvostepeni poreski organ može da odloži naplatu utvrđenog poreza do donošenja odluke po žalbi.

Član 140

Drugostepeni poreski organ je dužan da donese rešenje po žalbi što pre, a najkasnije u roku od 60 dana od dana prijema žalbe.

Član 141

Prvostepeni poreski organ je dužan da što pre, a najkasnije u roku od 30 dana od dana prijema drugostepenog rešenja, donese novo rešenje, odnosno postupi po primedbama drugostepenog organa.

Član 142

Ako drugostepeni organ ne donese rešenje u roku od 60 dana, ili ako prvostepeni organ ne donese novo rešenje, odnosno ako ne postupi po primedbama drugostepenog organa, prekinuće se prinudna naplata poreza utvrđenog rešenjem protiv koga je izjavljena žalba.

Započeti postupak prinudne naplate prekida se dok se žaliocu ne dostavi rešenje po žalbi, odnosno dok prvostepeni poreski organ ne postupi po nalozima iz rešenja drugostepenog poreskog organa.

Obnova postupka

Član 143

Nadležni poreski organ koji je doneo rešenje o utvrđivanju poreza kojim je okončan postupak utvrđivanja poreza, može sam ili na osnovu zahteva poreskog obveznika, obnoviti postupak utvrđivanja poreza, i to u roku od pet godina posle njegove konačnosti.

Članovi 144 - 150

Redovna naplata akontacionih poreza

Član 151

Na lična primanja i ostale prihode na koje se akontacioni porezi plaćaju po odbitku, isplatilac takvog prihoda je dužan da obustavljeni porez uplati prilikom svake pojedinačne isplate.

Organizacija nadležna za poslove platnog prometa dozvoliće isplatu ličnih primanja ako su na računu isplatioca obezbeđena sredstva za istovremenu uplatu propisanih obaveza koje su obračunate u skladu sa zakonom koje se plaćaju po odbitku.

Porezi po odbitku utvrđuju se i plaćaju po stopama koje važe na dan isplate.

Bliže propise o načinu utvrđivanja, plaćanja i evidentiranja poreza po odbitku donosi ministar finansija.

Član 152

Član 153

Obveznik koji ostvaruje lična primanja i druge prihode iz inostranstva, kao i obveznik koji ostvaruje lična primanja i druge prihode kod diplomatskog ili konzularnog predstavništva strane zemlje, odnosno međunarodne organizacije ili kod predstavnika ili službenika takvog predstavništva, odnosno organizacije koja ima diplomatski imunitet, dužni su da u roku od sedam dana od dana kada su primili takva primanja sami obračunaju i uplate porez po odbitku po odredbama ovog zakona, ako taj porez ne obračuna i ne uplati isplatilac.

Član 154

Porezi koji se utvrđuju rešenjem poreskog organa plaćaju se:

1) na prihode od poljoprivrede i šumarstva i na druge prihode na koje se akontacioni porezi ne plaćaju po odbitku, tromesečno - u roku od 45 dana od dana početka tromesečja;

2) na prihode od samostalne delatnosti - u vidu mesečnih akontacija - u roku od 15 dana po isteku svakog meseca;

3) na kapitalne dobitke i druge prihode koji se ostvaruju povremeno - u roku od 15 dana od dana dostavljanja rešenja o utvrđivanju obaveza.

Do donošenja rešenja o utvrđivanju akontacionog poreza za tekuću godinu, obveznici iz stava 1 tač. 1) i 2) ovog člana akontaciju poreza plaćaju u visini poslednje akontacije iz prethodne godine.

Član 154a

Obveznici poreza na prihode od samostalne delatnosti i prihode od poljoprivrede i šumarstva koji vode poslovne knjige dužni su da razliku između konačno utvrđene i uplaćene akontacije plate u roku od 15 dana od dana dostavljanja prvostepenog rešenja o utvrđivanju obaveze.

Redovna naplata godišnjeg poreza na dohodak građana

Član 155

Obveznik je dužan da utvrđeni godišnji porez na dohodak građana plati u roku od 15 dana od dana dostavljanja prvostepenog rešenja o utvrđivanju obaveze.

Kamate

Član 156****

Na poreze koje poreski obveznik, odnosno isplatilac prihoda nije platio u propisanom roku, plaća se kamata.

Prinudna naplata

Član 157

Ako poreski obveznik, odnosno drugi poreski dužnik dospeli porez ne plati u propisanom roku, izvršiće se prinudna naplata poreza.

Rešenje o određivanju prinudne naplate

Član 158

Rešenje o određivanju prinudne naplate sadrži naročito:

1) naznačenje izvršnog rešenja o utvrđivanju poreske obaveze koja je predmet prinudne naplate, iznos duga po vremenu dospelosti za naplatu, kamate i kazne za poreske prekršaje;

2) nalog poreskom dužniku da u roku od pet dana od dana prijema rešenja uplati dospele obaveze i upozorenje da će se u protivnom pristupiti prinudnoj naplati;

3) naznaku da troškovi prinudne naplate padaju na teret poreskog dužnika;

4) naznaku predmeta i sredstava izvršenja.

Troškovi naplate

Član 159

Troškovi prinudne naplate padaju na teret poreskog dužnika.

Visinu troškova prinudne naplate propisuje Vlada Republike Srbije.

Predmeti i sredstva prinudne naplate

Član 160

Prinudna naplata se sprovodi na:

1) govotom novcu - popisom i zaplenom;

2) sredstvima na žiro računu - prenosom sredstava sa računa poreskog dužnika na propisani račun;

3) obveznicama zajma i drugim hartijama od vrednosti, ako su dospele na naplatu ili se mogu eskontovati - popisom i zaplenom;

4) pokretnim stvarima - popisom sa procenom stvari, plenidbom i prodajom stvari;

5) novčanim potraživanjima poreskog dužnika - zabranom i prenosom potraživanja;

6) nenovčanim potraživanjima poreskog dužnika - zabranom i prenosom potraživanja i prodajom predmeta potraživanja.

Ako se prinudna naplata sprovodi na nepokretnosti poreskog dužnika, postupak sprovodi sud, na predlog poreskog organa.

Dostavljanje rešenja

Član 161

Pre preduzimanja prinudne naplate poreza, poreski organ je dužan da poreskom dužniku ili punoletnom članu njegovog domaćinstva dostavi rešenje o određivanju prinudne naplate.

Popis sa procenom stvari, odnosno zabrana potraživanja može se sprovesti tek posle dostavljanja rešenja o određivanju prinudne naplate, a stvari se mogu prodati po isteku roka od osam dana od dana izvršenja popisa.

Ako se popisuju, odnosno prodaju stvari podložne kvaru, navedene radnje se mogu obaviti i u roku kraćem od osam dana.

Prvenstvo u namirenju

Član 162

Prinudna naplata poreza, kamate, troškova prinudne naplate i kazni za poreske prekršaje od građana ima prvenstvo u odnosu na ostale obaveze poreskog dužnika i potraživanja drugih lica.

Odluka o predmetu i sredstvima namirenja

Član 163

Poreski organ određuje sredstva namirenja, odnosno naređuje popis dužnikovih stvari ili zabranu dužnikovih potraživanja, vodeći računa da izabrano sredstvo obezbeđuje namirenje poreske obaveze i da što manje ugrožava egzistenciju i poslovanje poreskog dužnika.

Na predlog poreskog dužnika poreski organ može odrediti drugo sredstvo ili predmet izvršenja, ako su dovoljni za ostvarenje namirenja poreske obaveze.

Naplata iz nepokretnosti

Član 164

Prinudnoj naplati popisom i prodajom dužnikove nepokretnosti može se pristupiti tek ako se naplata nije mogla izvršiti iz drugih sredstava namirenja.

Izuzimanje od prinudne naplate

Član 165

Ne mogu biti predmet izvršenja:

1) odeća, obuća, rublje, posteljina, ležaj, štednjak i druge najnužnije stvari koje služe za zadovoljavanje potreba domaćinstva, ako su neophodne poreskom dužniku ili članovima njegovog domaćinstva, s obzirom na uslove sredine u kojoj žive;

2) hrana i ogrev za potrebe poreskog dužnika i članove njegovog domaćinstva za tri meseca;

3) knjige i pribor učenika i studenata članova domaćinstva obveznika;

4) dve trećine neto zarade, odnosno plate ili primanja po osnovu socijalnog osiguranja, a najviše do 250 novih dinara;

5) materijalno obezbeđenje, dečji dodatak i druga primanja po osnovu socijalne zaštite;

6) stipendije i krediti učenika i studenata;

7) primanja vojnika na odsluženju vojnog roka;

8) p otraživanja po osnovu zakonskog izdržavanja;

9) invalidska pomagala koja su neophodna za obavljanje životnih funkcija poreskog dužnika i članova njegovog domaćinstva.

Prinudna naplata na pokretnim stvarima

Član 166

Pokretne stvari popisuje, procenjuje, pleni i prodaje ovlašćeno lice poreskog organa (u daljem tekstu: poreski izvršitelj), na osnovu rešenja o određivanju prinudne naplate.

Pre pristupanja popisu poreski izvršitelj poziva poreskog dužnika da plati dug.

Popis, procena i plenidba pokretnih stvari ne mogu se vršiti noću, nedeljom, u dane državnih praznika i drugim danima kada bi obveznik, u skladu sa zakonom, da je zaposlen, imao pravo da odsustvuje sa posla.

Popis i procena

Član 167

Popis pokretnih stvari vrši se u prisustvu poreskog dužnika ili nekog od punoletnih članova njegovog domaćinstva.

Ako poreski dužnik ne omogući poreskom izvršitelju da uđe u stan radi obavljanja popisa i procene, poreski izvršitelj može ući u stan na osnovu odluke suda i u prisustvu dva svedoka.

Ako se pretpostavlja da se stvar pogodna za popis nalazi skrivena kod poreskog dužnika, poreski izvršitelj će ga pozvati da je preda radi popisa.

Radnju iz stava 3 ovog člana poreski izvršitelj preduzeće samo ako se prinudna naplata ne može izvršiti na drugi način.

Član 168

Prilikom popisa pokretnih stvari poreski izvršitelj vrši i procenu, a u slučaju potrebe može pozvati i posebnog procenitelja.

Na zahtev poreskog dužnika poreski izvršitelj će pozvati procenitelja, ali nije dužan prihvatiti predlog u pogledu njegove ličnosti.

Član 169

O izvršenom popisu i proceni pokretnih stvari sastavlja se zapisnik, koji sadrži naročito:

1) ime i prezime i mesto prebivališta, odnosno poslovnog sedišta poreskog dužnika, kao i podatke o ostalim licima koja učestvuju u popisu i proceni;

2) konstataciju da je poreskom dužniku dostavljeno rešenje o određivanju prinudne naplate;

3) napomenu da je poreski dužnik pozvan da uplati dospeli dug pre pristupanja popisu i da on to nije učinio;

4) mesto i vreme izvršenja popisa;

5) iznos duga, kamate i troškova za koje se vrši popis;

6) naziv i opis popisane pokretne stvari;

7) pojedinačno procenjenu vrednost popisanih pokretnih stvari;

8) primedbe poreskog dužnika na radnje u postupku popisa i procene;

9) potpis poreskog izvršitelja, svedoka, procenitelja i poreskog dužnika, odnosno člana njegovog domaćinstva.

Član 170

Zapisnik o popisu sastavlja se u tri primerka, od kojih se jedan uručuje poreskom dužniku ili prisutnom članu domaćinstva.

U zapisnik o popisu unosi se izjava poreskog dužnika ili drugog lica o tome čija je stvar koja je predmet popisa.

Na procenu popisanih stvari, sadržanu u zapisniku, poreski dužnik može izjaviti prigovor u roku od tri dana od dana uručivanja zapisnika.

O prigovoru odlučuje poreski organ koji je doneo rešenje o izvršenju.

Prigovor odlaže dalji postupak izvršenja.

Protiv rešenja kojim se prigovor iz stava 3 ovog člana odbacuje ili odbija poreski dužnik može izjaviti žalbu drugostepenom poreskom organu u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja.

Žalba iz stava 6 ovog člana ne odlaže dalji postupak prinudne naplate.

Izlučna tužba

Član 171

Poreski izvršitelj je dužan da o izvršenom popisu imovine obavesti sva lica za koje je ukazano da im pripadaju popisane stvari i da ih uputi da u roku od osam dana od dana prijema obaveštenja mogu podneti nadležnom sudu izlučnu tužbu radi dokazivanja prava svojine na tim stvarima.

Obaveštenje iz stava 1 ovog člana poreski izvršitelj vrši usmeno ako su ta lica prisutna popisu i to unosi u zapisnik o popisu i proceni pokretnih stvari, a odsutna lica obaveštava pismeno.

Ako obaveštena lica na način iz stava 2 ovog člana pruže dokaz da su u roku od osam dana od dana prijema obaveštenja podnela izlučnu tužbu sudu, postupak prinudne naplate se prekida u odnosu na stvari koje su obuhvaćene izlučnom tužbom.

Član 172

Blagovremeno podnošenje izlučne tužbe sudu odlaže plenidbu i prodaju popisane pokretne stvari na koju se tužba odnosi do okončanja spora i ta stvar se ostavlja na čuvanje poreskom dužniku.

Poreski dužnik je dužan da stvar iz stava 1 ovog člana sačuva u nepromenjenom stanju do okončanja spora o izlučnoj tužbi.

Do odlaganja plenidbe i prodaje neće doći ako je stvar podložna kvarenju, a novac dobijen prodajom će se deponovati u sudski depozit do okončanja spora po izlučnoj tužbi.

Član 173

Ako se po izlučnoj tužbi utvrdi da podnosilac izlučne tužbe nije sopstvenik, a poreski dužnik otuđi, uništi ili ošteti stvar popisanu zapisnikom iz člana 169 ovog zakona, podneće se krivična prijava nadležnom javnom tužilaštvu, a radi obezbeđenja naplate duga izvršiće se, bez odlaganja i bez uručivanja posebnog rešenja o određivanju prinudne naplate, nov popis i procena drugih pokretnih stvari, odnosno naplata drugim sredstvima izvršenja.

Plenidba popisanih stvari i javna prodaja

Član 174

Popisana pokretna stvar se oduzima od poreskog dužnika u momentu popisa.

Izuzetno od stava 1 ovog člana, popisana stvar se može ostaviti na čuvanje poreskom dužniku do dana prodaje.

Poreski organ donosi odluku o vremenu i mestu javne prodaje stvari javnim nadmetanjem.

Javna prodaja se zakazuje najranije osam dana po obavljenom popisu, a ako se prodaje stvar podložna kvarenju, javna prodaja se može obaviti ranije.

Javna prodaja se oglašava oglasom koji sadrži naročito: ime i prezime poreskog dužnika, iznos duga, kamate, troškova i kazne za poreski prekršaj, spisak popisanih stvari i njihovu procenjenu vrednost, vreme i mesto javne prodaje.

Ako se popisane stvari nisu mogle prodati na način iz stava 3 ovog člana, prodaja će se izvršiti putem neposredne pogodbe pravnom ili fizičkom licu.

Prodaja stvari podložnih kvarenju, izvršiće se bez odlganja na način iz stava 6 ovog člana.

Član 175

Postupak prodaje popisanih i zaplenjenih stvari se prekida čim postignuti iznos dostigne visinu dugovanog poreza sa kamatom i troškovima prinudne naplate i kazne, a preostale stvari se predaju poreskom dužniku.

Član 176

Javna prodaja može da počne ako su se javila najmanje dva ponuđača.

Na javnoj prodaji kao ponuđači ne mogu da učestvuju lica zaposlena u poreskom organu, niti članovi njihove porodice, braća i sestre, roditelji njihovog bračnog druga i pastorci.

Ako se na javnoj prodaji ne postigne početna cena, stvari će se prodati po najvišoj ponuđenoj ceni. Ta cena ne može biti manja od polovine vrednosti utvrđene procenom.

Ako se za pojedine stvari na javnoj prodaji ne postigne polovina procenjene vrednosti, može se, u roku od najmanje pet dana, odrediti druga javna prodaja, na kojoj se stvari mogu prodati bez obzira na visinu postignute cene.

Ako se ni na ponovljenoj javnoj prodaji ne mogu prodati stvari, nadležni poreski organ će odrediti način prodaje.

Član 177

Ako je prodajom popisane stvari ostvarena veća vrednost od iznosa poreskog duga, kamate, troškova prinudne naplate i kazne, razlika će se vratiti poreskom dužniku.

Prinudna naplata na sredstvima na žiro-računu, ličnim primanjima i drugim potraživanjima poreskog dužnika

Član 178

Radi naplate dospelog poreza nadležni poreski organ može rešenjem da stavi zabranu na sredstva poreskog dužnika na njegovom žiro-računu, kao i na njegova lična primanja i druga potraživanja, čime se organizaciji nadležnoj za poslove platnog prometa, odnosno dužniku poreskog dužnika nalaže da sredstva na žiro-računu, lično primanje, odnosno drugo potraživanje isplati poreskom organu radi namirenja poreskog duga (zaplena potraživanja).

Momentom zaplene poraživanja iz stava 1 ovog člana poreski organ stiče založno pravo.

Ako organizacija nadležna za poslove platnog prometa, odnosno dužnikov dužnik ne postupe na način predviđen u stavu 1 ovog člana, naplata će se izvršiti neposredno od tih lica.

Protiv rešenja iz stava 1 ovog člana poreski dužnik i njegov dužnik mogu u roku od tri dana od dana dostavljanja rešenja da izjave prigovor o postojanju ili visini zaplenjenog potraživanja prvostepenom poreskom organu. O prigovoru rešava nadležni poreski organ koji je doneo rešenje.

Prigovor zadržava izvršenje.

Protiv rešenja kojim se prigovor odbija ili odbacuje poreski dužnik i njegov dužnik mogu da izjave žalbu nadležnom drugostepenom poreskom organu u roku od osam dana od dana dostavljanja tog rešenja.

Ako poreski dužnik ili njegov dužnik nisu izjavili prigovor protiv rešenja o zabrani na lična primanja i na druga potraživanja, imaju pravo da izjave žalbu nadležnom drugostepenom poreskom organu u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja o stavljanju zabrane.

Žalba ne zadržava izvršenje.

U postupku po prigovoru, odnosno žalbi ne može se odlučivati o okolnostima koje se odnose na utvrđivanje poreza.

Rešavanje o prigovoru, odnosno žalbi ne utiče na pravo dužnikovog dužnika da u parnici osporava postojanje i visinu duga.

Član 179

Ako se zaplenjeno potraživanje odnosi na predaju neke pokretne stvari, poreski organ će tu stvar popisati, proceniti, zapleniti i izložiti javnoj prodaji po pravilima koja su u ovom zakonu predviđena za prinudnu naplatu iz pokretnih stvari.

Ako se zaplenjeno potraživanje odnosi na prodaju nepokretnosti, prinudna naplata će se izvršiti preko suda.

Pravni lekovi u postupku prinudne naplate

Član 180

Protiv rešenja o određivanju prinudne naplate poreski dužnik može u roku od tri dana od dana dostavljanja rešenja da izjavi prigovor nadležnom prvostepenom poreskom organu.

O prigovoru rešava poreski organ koji je doneo rešenje o određivanju prinudne naplate.

Prigovor iz stava 1 ovog člana obustavlja dalji postupak prinudne naplate do dostavljanja poreskom dužniku ili punoletnom članu njegovog domaćinstva rešenja kojim se prigovor odbacuje ili odbija.

Protiv rešenja o prigovoru iz stava 3 ovog člana poreski dužnik može izjaviti žalbu nadležnom drugostepenom poreskom organu u roku od osam dana od dana dostavljanja tog rešenja.

Ako poreski dužnik nije izjavio prigovor protiv rešenja o određivanju prinudne naplate u roku iz stava 1 ovog člana, ima pravo da izjavi žalbu nadležnom drugostepenom poreskom organu u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja o određivanju prinudne naplate.

Osiguranje naplate

Član 181

Ako postoji opasnost da poreski dužnik osujeti, odnosno onemogući naplatu nedospelog poreza, nadležni poreski organ može rešenjem utvrditi mere za osiguranje naplate.

Mere osiguranja naplate jesu:

1) popis dužnikovih pokretnih stvari;

2) plenidba popisanih pokretnih stvari poreskog dužnika;

3) zabrana naplate i raspolaganja potraživanja poreskog dužnika;

4) zahtev sudu za zabeležbu zabrane otuđenja i opterećenja nepokretnosti u svojini poreskog dužnika.

Protiv rešenja iz stava 1 ovog člana poreski dužnik može izjaviti žalbu nadležnom drugostepenom poreskom organu u roku od osam dana od dana dostavljanja tog rešenja.

Žalba ne odlaže izvršenje rešenja.

Otpisivanje poreza

Član 182

Ako se naplata nije mogla ostvariti prinudnim putem od poreskog dužnika u roku od tri uzastopne godine, dugovani porez, kamata, kazna za poreski prekršaj i troškovi prinudne naplate se otpisuju.

Nadležni poreski organ donosi rešenje o otpisu duga iz stava 1 ovog člana.

Redosled namirenja u prinudnoj naplati

Član 183

Obaveze naplaćene prinudnim putem namiruju se sledećim redosledom:

1) troškovi prinudne naplate;

2) kamate;

3) novčane kazne;

4) dugovani porez.

Postupak prinudne naplate sprovodi se na novim predmetima i drugim sredstvima naplate sve do potpunog namirenja duga iz stava 1 ovog člana.

Ako prinudnom naplatom nastane višak sredstava u odnosu na dug iz stava 1 ovog člana, taj se višak vraća poreskom dužniku.

Jemstvo

Član 184

Za isplatu akontacionih poreza po odbitku jemči isplatilac prihoda.

Član 184a

Za isplatu poreza na prihode od poljoprivrede i šumarstva, i na prihode od samostalne delatnosti, jemče supsidijarno svojom imovinom svi punoletni članovi domaćinstva obveznika koji u momentu nastanka obaveze čine domaćinstvo obveznika u smislu člana 12 ovog zakona.

U slučaju kad evidencija vlasnika, imaoca prava korišćenja ili plodouživaoca zemljišta u katastru zemljišta ne odgovara stvarnom stanju, za isplatu poreza na prihode od poljoprivrede i šumarstva jemči supsidijarno lice koje koristi zemljište, a koje utvrdi nadležni poreski organ.

Član 185

Ako je poreski dužnik, da bi izbegao obavezu plaćanja poreza, otuđio imovinu pravnim poslom u korist lica koja nisu članovi njegovog domaćinstva, nadležni poreski organ može takav posao pobijati pred sudom, ako je kupac znao za takvu nameru poreskog obveznika.

Član 186

Poreski dužnik koji otuđuje opremu ili inventar koji mu služi za obavljanje delatnosti ili otuđi radnju ili preduzeće u celini, dužan je prethodno da podmiri svoje poreske obaveze.

Ako novi vlasnik preuzme imovinu iz stava 1 ovog člana, a porez nije plaćen, za naplatu dospelog poreza jamči solidarno sa poreskim dužnikom do visine vrednosti preuzete imovine.

Član 187

Lice koje vlasniku putujuće zabavne radnje, odnosno priređivaču zabavnih priredbi ustupa uz naplatu ili besplatno svoj stambeni ili poslovni prostor, odgovara solidarno sa poreskim dužnikom za sve obaveze u vezi sa održanom priredbom.

Član 188

Ako poreski dužnik umre pre nego što se utvrdi visina obaveze, izvršiće se utvrđivanje obaveza naslednicima.

Naplata utvrđene obaveze izvršiće se od naslednika najviše do visine vrednosti nasleđene imovine.

Povraćaj

Član 189

Obveznik ima pravo na povraćaj više ili pogrešno uplaćenog poreza, kamate i troškova prinudne naplate.

Obvezniku pripada kamata:

1) ako nadležni poreski organ u roku od osam dana od dana podnošenja zahteva ne izvrši povraćaj iz stava 1 ovog člana;

2) na iznos za koji je porez umanjen rešenjem po žalbi obveznika i koji nadležni poreski organ nije vratio obvezniku u roku od 15 dana od dana dostavljanja drugostepenog rešenja.

Kamata se obračunava na način i po stopi iz člana 156 ovog zakona.

Danom podnošenja zahteva smatra se dan kada je uz zahtev podneta potrebna dokumentacija.

Zastarelost

Član 190

Pravo za utvrđivanje poreza na dohodak građana zastareva u roku od pet godina od isteka godine u kojoj ga je trebalo utvrditi.

Pravo na naplatu poreza i pravo na naplatu kamata i troškova prinudne naplate zastareva u roku od tri godine od isteka godine u kojoj je trebalo izvršiti naplatu.

Pravo na povraćaj iznosa koji je poreski dužnik neosnovano ili u višem iznosu platio na račun poreza, kamata i troškova prinudne naplate zastareva u roku od tri godine od isteka godine u kojoj su iznosi plaćeni.

Član 191

Pri svakom prekidu zastarelosti, rok zastarelosti ponovo počinje da teče.

Pravo na utvrđivanje, naplatu i povraćaj uvek zastareva u roku od 10 godina od isteka godine u kojoj je porez trebalo utvrditi, naplatiti, odnosno u kojoj su iznosi plaćeni.

Član 192

Novčanom kaznom od 600 do 10.000 novih dinara kazniće se za prekršaj pravno lice:

1) ako ne obračuna, obustavi i ne uplati, ili pogrešno obračuna porez po odbitku (čl. 125 i 128);

2) ako uplatu za isporučenu robu i obavljene usluge obveznika poreza na prihod od samostalnih delatnosti ne izvrši preko računa kod organizacije nadležne za poslove platnog prometa (član 135);

3) ako ne postupi po rešenju o stavljanju zabrane na lična primanja (član 180 stav 1).

Novčanom kaznom od dvostrukog do desetostrukog iznosa poreza čije je plaćanje izbegnuto, a najmanje 4.000 novih dinara, kazniće se za prekršaj pravno lice kod koga je prekršajnom radnjom iz stava 1 ovog člana izbegnuto plaćanja poreza.

Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 100 do 1.000 novih dinara.

Član 193

Novčanom kaznom od 100 do 1.000 novih dinara kazniće se za prekršaj obveznik - fizičko lice:

1) ako poslovne knjige ne vodi u skladu sa čl. 104 do 110 ovog zakona;

2) ako u godišnjem poreskom bilansu ne navede tačne podatke što za posledicu ima smanjenje poreske obaveze, ili ako ne sastavi poreski bilans odnosno ne sastavi ga u propisanom roku i na propisani način (član 112);

3) ako u prijavi ne navede tačne podatke od kojih zavisi visina poreza (član 114);

4) ako ne podnese prijavu u roku, ili je ne podnese nadležnom poreskom organu, ili ako uz prijavu ne podnese poreski bilans (čl. 113, 114, 117, 118, 120 i 122);

5) ako ne obračuna i ne uplati porez po odbitku u skladu sa čl. 125 i 151 ovog zakona;

6) ako ne otvori propisani račun ili ako preko tog računa ne vodi naplaćene prihode i izvršene rashode ili ako novac primljen u gotovu ne uplati, odnosno ne uplati blagovremeno na poslovni račun (član 135);

7) ako ne obračuna i ne uplati porez na lična primanja i druge prihode na koje se porez plaća po odbitku (član 153);

8) ako ometa i onemogućava popis i procenu imovine (član 169 stav 1);

9) ako ne sačuva imovinu u nepromenjenom stanju (član 174 stav 2).

10) ako u propisanom roku ne prijavi poreskom organu otuđenje osnovnih sredstava (član 66).

Novčanom kaznom od dvostrukog do desetostrukog iznosa poreza čije je plaćanje izbegnuto, a najmanje 2.000 novih dinara, kazniće se za prekršaj obveznik - fizičko lice koje prekršajnom radnjom iz stava 1 ovog člana izbegne plaćanje poreza.

Član 194

Novčanom kaznom od 100 do 1.000 novih dinara kazniće se za prekršaj odgovorno lice u nadležnom poreskom organu, sudu odnosno drugom državnom organu:

1) ako ne istakne javni poziv za podnošenje poreske prijave (član 114 stav 5);

2) ako ne utvrdi porez, ili visinu poreza ne utvrdi na osnovu propisanih podataka (čl. 129, 130, 131, 132 i 134);

3) ako ne dostavi žalbu drugostepenom organu u propisanom roku (član 138);

4) ako u propisanom roku ne donese novo rešenje, odnosno ne postupi po primedbama drugostepenog organa (član 141);

5) ako postupi suprotno članu 173 ovog zakona.

Član 194a

Novčanom kaznom od 400 do 1.000 novih dinara kazniće se za prekršaj odgovorno lice u organizaciji nadležnoj za poslove platnog prometa ako dozvoli isplatu ličnih primanja, a na računu isplatioca nisu obezbeđena sredstva za istovremenu uplatu propisanih obaveza koje se plaćaju po odbitku, obračunatih u skladu sa zakonom (član 151 stav 2).

Član 195

Zaštitna mera - oduzimanje dozvole za obavljanje delatnosti u trajanju od tri meseca do godinu dana izreći će se:

1) obvezniku koji je kažnjen novčanom kaznom iz člana 193 stav 2 ovog zakona;

2) obvezniku koji je kažnjen najmanje tri puta u toku godine za poreski prekršaj iz člana 193 stav 1 ovog zakona.

Član 196

Postupak za izricanje kazne za prekršaj po odredbama ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega i o zaštitnoj meri oduzimanja dozvole za vršenje delatnosti vodi nadležni poreski organ po propisima o prekršajima, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Član 197

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o porezu na dohodak građana ("Sl. glasnik RS", br. 76/91, 9/92, 20/92, 76/92, 20/93, 22/93, 48/93, 51/93, 67/93, 19/94, 20/94 i 28/94).

Do donošenja propisa po odredbama ovog zakona primenjivaće se propisi doneti na osnovu zakona iz stava 1 ovog člana.

Član 198

Utvrđivanje i naplata akontacionih poreza za 1994. godinu na prihode od poljoprivrede i šumarstva, prihode od samostalnih delatnosti i ostale prihode na koje se akontacioni porez ne plaća po odbitku, okončaće se u skladu sa zakonom iz člana 197 stav 1 ovog zakona.

Član 199

Utvrđivanje i naplata akontacionog poreza na kapitalne dobitke za koje nije doneto prvostepeno rešenje do dana stupanja na snagu ovog zakona okončaće se po odredbama ovog zakona.

Član 200

Obveznici poreza na prihode od poljoprivrede i šumarstva, prihode od samostalnih delatnosti i na prihode od nepokretnosti koji vode poslovne knjige, dužni su da podnesu prijavu za konačno utvrđivanje akontacionih poreza za 1994. godinu, najkasnije do 31. marta 1995. godine.

Sastavljanje poreskog bilansa za 1994. godinu obveznici iz stava 1 ovog člana vrše po odredbama ovog zakona.

Član 201

Godišnji porez na dohodak građana neće se utvrđivati i plaćati za 1994. godinu.

Član 202

Obveznik poreza na dohodak građana, koji je do dana stupanja na snagu ovog zakona, stekao pravo na poreske podsticaje u skladu sa Zakonom o porezu na dohodak građana ("Sl. glasnik RS", br. 76/91, 9/92, 20/92, 76/92, 20/93, 22/93, 48/93, 51/93, 67/93, 19/94, 20/94 i 28/94) nastaviće da koristi odgovarajuće olakšice i oslobođenja po odredbama ovog zakona do isteka njihovog roka, s tim što mu se u rok korišćenja prava uračunava već iskorišćeno vreme.

Član 202a

Lična primanja iz člana 23 ovog zakona koja isplatioci razvrstani prema propisima o jedinstvenoj klasifikaciji delatnosti u granama: 0113, 0115, 0122, 0125, 0126, 0128, 0135 i 0602, isplaćuju do 31 decembra 1997. godine, oporezuju se akontaciono po stopi:

gde GBZ predstavlja poslednji objavljeni iznos garantovane mesečne neto zarade u Republici, uvećan za pripadajući porez i doprinose za socijalno osiguranje.

Član 203

Olakšice iz čl. 66 i 67 ovog zakona primenjuju se od 1. januara 1994. godine.

Član 203a

Porez i drugi javni prihodi na prihode od poljoprivrede i šumarstva za 1997. godinu plaćaju se u tri jednake rate sa rokom dospeća 15. avgusta, 15. septembra i 15. novembra 1997. godine.

Na porez i druge javne prihode iz stava 1 ovog člana do 15. avgusta 1997. godine ne obračunava se i ne plaća kamata iz člana 156 ovog zakona.

Član 204

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Samostalni članovi Zakona o izmenama i dopunama
Zakona o porezu na dohodak građana

("Sl. glasnik RS", br. 53/95)

Član 33

Zahtev za ostvarivanje prava na poresko oslobođenje iz člana 7 ovog zakona za 1996. godinu, obveznik može podneti do 31. januara 1996. godine.

Član 34

Poreski bilans za 1995. godinu sastaviće se u skladu sa propisima koji su važili do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 35

Obveznik koji na dan stupanja na snagu ovog zakona koristi pravo na poresko oslobođenje iz člana 64 stav 2 Zakona o porezu na dohodak građana ("Sl. glasnik RS", br. 43/94 i 74/94) ima pravo da koristi olakšicu iz člana 12 ovog zakona, pod uslovom da je područje na kome je osnovano preduzeće, odnosno radnja proglašeno nedovoljno razvijenim područjem prvog ranga prioriteta u skladu sa propisima kojima se utvrđuju privredno nedovoljno razvijena područja Republike, s tim što mu se u rok korišćenja prava uračunava već iskorišćeno vreme.

Član 36

Utvrđivanje i naplata akontacionog poreza na kapitalne dobitke za koje nije doneto pravosnažno rešenje do dana stupanja na snagu ovog zakona okončaće se po odredbama ovog zakona.

Član 37

Za 1995. godinu ne podnosi se godišnja prijava i ne vrši se utvrđivanje godišnjeg poreza na dohodak građana.

Član 38

Obveznici poreza na prihode od poljoprivrede i šumarstva, prihode od samostalne delatnosti i na prihode od nepokretnosti koji vode poslovne knjige, dužni su da podnesu prijavu za konačno utvrđivanje akontacionog poreza za 1995. godinu najkasnije do 31. marta 1996. godine.

Samostalni član Zakona o dopuni
Zakona o porezu na dohodak građana

("Sl. glasnik RS", br. 24/96)

Član 2

Na dospeli porez na prihode od poljoprivrede i šumarstva za prva tri tromesečja 1996. godine, koji nije plaćen u propisanom roku, a plati se do 15. novembra 1996. godine, ne plaća se kamata iz člana 156 Zakona o porezu na dohodak građana ("Sl. glasnik RS", br. 43/94, 74/94, 53/95, 1/96 i 12/96).

Samostalni član Zakona o dopuni
Zakona o porezu na dohodak građana

("Sl. glasnik RS", br. 39/96)

Član 3

Za 1996. godinu ne podnosi se godišnja prijava i ne vrši se utvrđivanje i plaćanje godišnjeg poreza na dohodak građana.

Samostalni član Zakona o dopuni
Zakona o porezu na dohodak građana

("Sl. glasnik RS", br. 54/96)

Član 41

Poreski bilans za 1996. godinu sastaviće se u skladu sa propisima koji su važili do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Samostalni član Zakona o dopuni
Zakona o porezu na dohodak građana

("Sl. glasnik RS", br. 16/97)

Član 3

Odredba člana 2 ovog zakona primenjuje se od 1. januara 1997. godine.

Samostalni članovi Zakona o izmeni
Zakona o porezu na dohodak građana

("Sl. glasnik RS", br. 60/97)

Član 2

Za 1997. godinu ne podnosi se godišnja prijava i ne vrši se utvrđivanje i plaćanje godišnjeg poreza na dohodaka građana.

Obveznici poreza na prihode od poljoprivrede i šumarstva, na prihode od samostalnih delatnosti i na prihode od nepokretnosti koji vode poslovne knjige, dužni su da podnesu prijavu za konačno utvrđivanje akontacionih poreza za 1997. godinu, najkasnije do 31. marta 1998. godine.

Član 3

Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjivaće se od 1. januara 1998. godine.

Samostalni članovi Zakona o izmenama i
dopunama Zakona o porezu na dohodak građana

Član 34

Obveznik koji je do dana stupanja na snagu ovog zakona stekao poresko oslobođenje iz člana 64 stav 3 Zakona o porezu na dohodak građana ("Sl. glasnik RS", br. 43/94, 74/94, 53/95, 1/96, 12/96, 24/96, 39/96, 52/96, 16/97 i 60/97) ima pravo da koristi to oslobođenje do isteka roka do koga je utvrđeno.

Član 35

Utvrđivanje i naplata akontacionog poreza na kapitalne dobitke, za koje nije doneto pravosnažno rešenje do dana stupanja na snagu ovog zakona, okončaće se po odredbama ovog zakona, ako je to povoljnije za obveznika.

Samostalni član Zakona o izmenama i dopunama
Zakona o porezu na dohodak građana

("Sl. glasnik RS", br. 48/99)

Član 8

U razdoblju od 19. aprila 1996. godine do 31. decembra 1998. godine, na porez na dohodak građana koji poreski obveznik, odnosno isplatilac prihoda nije platio u propisanom roku, kamata iskazana na dan 31. decembra tekuće godine knjiži se u narednoj godini kao jedinstvena početna stavka prenetog duga.

Samostalni član Zakona o izmenama i dopunama
Zakona o porezu na dohodak građana