PRAVILNIKO PORESKOM BILANSU OBVEZNIKA POREZA NA DOHODAK GRAĐANA NA PRIHODE OD SAMOSTALNE DELATNOSTI("Sl. glasnik RS", br. 38/2001 i 5/2002) |
Ovim pravilnikom propisuje se sadržina poreskog bilansa za utvrđivanje osnovice poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti i bliže uređuje način utvrđivanja rashoda za dugoročno investiciono održavanje osnovnih sredstava i način umanjenja obračunatog poreza za ulaganja u osnovna sredstva.
1) Sadržina poreskog bilansa
Za utvrđivanje osnovice poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti, obveznik poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti (u daljem tekstu: obveznik) sastavlja poreski bilans na Obrascu PB-2, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Poreski bilans se dostavlja u jednom primerku uz poresku prijavu, odnosno zahtev za izmenu mesečne akontacije nadležnom poreskom organu.
Osnovica poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti iz člana 33 Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", broj 24/2001, u daljem tekstu: Zakon) obračunava se tako što se u Obrascu PB-2 prihodi i rashodi iskazani u bilansu uspeha za vreme za koje se sastavlja poreski bilans, odnosno drugi prihodi i rashodi utvrđeni zakonom, usklađuju na način propisan Zakonom.
U Obrazac PB-2 unose se sledeći podaci:
1) pod rednim brojem 1 unosi se dobit poslovne godine, odnosno period za koji se podnosi poreski bilans;
2) pod rednim brojem 2 unosi se gubitak poslovne godine, odnosno period za koji se podnosi poreski bilans;
3) pod red. br. 3 i 4 unose se kapitalni dobici i gubici utvrđeni u skladu sa članom 35 Zakona, odnosno sa čl. 27 do 29 Zakona o porezu na dobit preduzeća ("Službeni glasnik RS", broj 25/2001);
4) pod red. br. 5 do 19 unose se rashodi utvrđeni u skladu sa čl. 35 do 37 Zakona, odnosno sa čl. 8 do 22 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
5) pod rednim brojem 20 unosi se iznos obračunatih troškova po osnovu transfernih cena, u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, odnosno sa čl. 59 i 60 stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
6) pod rednim brojem 21 unosi se iznos obračunatih troškova preračunat po tržišnim cenama (princip "van dohvata ruke"), a koji obveznik utvrdi u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, odnosno sa članom 60 stav 2 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
7) pod rednim brojem 22 unosi se razlika između red. br. 20 i 21 ako je pozitivna;
8) pod rednim brojem 23 unosi se iznos obračunatih prihoda po osnovu kamate kod potraživanja od dužnika sa statusom povezanog lica ispod tržišne kamate, u skladu sa članom 37 Zakona;
8a) pod rednim brojem 23a) unose se, za 2001. godinu, neposlovni i vanredni prihodi, u skladu sa članom 1 Uredbe o načinu iskazivanja prihoda obveznika poreza nastalih delimičnim ili potpunim otpisom dugova izvršenim u skladu sa programom Vlade Republike Srbije za regulisanje unutrašnjih dugova u poreskom bilansu za 2001. godinu ("Službeni glasnik RS", broj 74/2001);
9) pod rednim brojem 24 unosi se iznos obračunatih prihoda po osnovu transfernih cena koje obveznik prikaže u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, odnosno sa čl. 59 i 60 stav 1 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
10) pod rednim brojem 25 unosi se iznos obračunatih prihoda preračunat po tržišnim cenama (princip "van dohvata ruke"), koji obveznik utvrdi u skladu sa čl. 35 i 36 Zakona, odnosno sa članom 60 stav 2 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
11) pod rednim brojem 26 unosi se razlika između red. br. 25 i 24 ako je pozitivna;
12) pod rednim brojem 27 iskazuje se oporeziva dobit, koja se utvrđuje računskim putem (sabiranjem i oduzimanjem iznosa sa naznačenih rednih brojeva); kad je ova vrednost negativna, iskazuje se kao gubitak na rednom broju 28;
13) pod rednim brojem 28 iskazuje se gubitak tekuće godine, koji se utvrđuje računskim putem (sabiranjem i oduzimanjem iznosa sa naznačenih rednih brojeva); kad je ova vrednost negativna, iskazuje se kao oporeziva dobit na rednom broju 27;
14) pod rednim brojem 29 unosi se nominalni iznos gubitka koji je iskazan u poreskom bilansu iz prethodnih godina a koji se prenosi na teret dobiti tekuće godine, i to najviše do visine oporezive dobiti, u skladu sa članom 35 Zakona, odnosno sa članom 32 Zakona o porezu na dobit preduzeća podatak na ovom rednom broju unosi se pri izradi godišnjeg poreskog bilansa;
Za 2002. godinu i naredne godine gubitak ili deo gubitka koji je iskazan u poreskom bilansu za 2001. godinu po osnovu neposlovnih i vanrednih prihoda nastalih otpisom dugova po Programu za regulisanje unutrašnjih dugova ("Službeni glasnik RS", broj 31/2001, u daljem tekstu: Program) ne prenosi se na teret dobiti tekuće godine;
15) pod red. br. 31 i 32 unose se kapitalni dobici i gubici tekuće godine koji se utvrđuju u skladu sa članom 35 Zakona, odnosno sa čl. 27 do 29 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
16) pod rednim brojem 35 unosi se iznos kapitalnih gubitaka iz ranijih godina, u skladu sa članom 35 Zakona, odnosno sa članom 30 stav 3 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
17) pod rednim brojem 36 unosi se ostatak kapitalnog dobitka kao razlika red. br. 33 i 35;
17a) pod rednim brojem 37) iskazuje se poreska osnovica koja se utvrđuje računskim putem;
17b) pod rednim brojem 37a) iskazuje se umanjenje poreske osnovice za 50% dugoročnog kapitalnog dobitka iskazanog u poreskom bilansu za period 1. januar - 30. jun 2001. godine i za iznos ulaganja u osnovna sredstva najviše do 50% poreske osnovice iskazanih u poreskom bilansu sastavljenom za period 1. januar - 30. jun 2001. godine u skladu sa čl. 59 i 66 Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 43/94...54/99);
17v) pod rednim brojem 37b) iskazuje se umanjena poreska osnovica;
18) pod rednim brojem 39 obveznik - pravno lice unosi podatke i to:
(1) u tački a) unosi se iznos umanjenja obračunatog poreza po osnovu ulaganja u osnovna sredstva u skladu sa članom 39 Zakona (sa rednog broja 4 Obrasca PK-1), odnosno sa članom 48 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
(2) u tački b) obveznik koji na neodređeno vreme zaposli nove radnike, unosi iznos u visini 40% od isplaćenih zarada, odnosno plata tim zaposlenima za vreme za koje se sastavlja poreski bilans, u skladu sa članom 39 Zakona, odnosno sa članom 49 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
(3) u tački v), g) i d) obveznik koji ima pravo da, saglasno članu 177 Zakona, iskoristi pravo na poresko oslobođenje po osnovu novoosnovane radnje, odnosno pravo na poresku olakšicu po osnovu ulaganja stranog kapitala, stečeno u skladu sa čl. 64 i 65 Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 43/94, 74/94, 53/95, 1/96, 12/96, 24/96, 39/96, 52/96, 54/96, 16/97, 60/97, 20/98, 42/98, 18/99, 21/99, 25/99, 27/99, 33/99, 48/99 i 54/99), unosi podatke:
- u tački v) za novoosnovanu radnju, a u tački g) za novoosnovanu radnju sa sedištem na nedovoljno razvijenim područjima i slobodnoj zoni, iznos za koji se umanjuje obračunati porez do isteka roka do kojeg je pravo korišćenja poreskog oslobođenja utvrđeno;
- u tački d) obveznik u koga je strano lice uložilo kapital, a čiji je udeo u ukupnom kapitalu obveznika najmanje 10%, unosi iznos koji se dobija kada se iznos pod rednim brojem 38 pomnoži procentom učešća kapitala stranog lica u ukupnom kapitalu obveznika; učešće kapitala stranog lica utvrđuje se na osnovu podataka prosečnog stanja koje se utvrdi iz početnog stanja i stanja na kraju svakog polugodišta, tromesečja ili meseca za vreme za koje se sastavlja poreski bilans; podatak na ovom rednom broju unosi se do isteka roka do kojeg je pravo na poresku olakšicu utvrđeno;
(4) pod rednim brojem 42 unosi se iznos uplaćenih akontacija poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti za vreme za koje se sastavlja poreski bilans do dana dostavljanja poreskog bilansa nadležnom poreskom organu.
2) Način utvrđivanja rashoda za dugoročno investiciono održavanje osnovnih sredstava
Dugoročni plan investicionog održavanja kojim se predviđaju značajnija ulaganja u osnovna sredstva, koja se ponavljaju u intervalima dužim od jedne godine, sadrži sledeće podatke:
1) vrednost osnovnih sredstava na početku izrade plana;
2) vreme za koje se izrađuje plan;
3) objekti, odnosno osnovna sredstva na kojima se planiraju dugoročna ulaganja za održavanje osnovnih sredstava;
4) iznos ulaganja posebno za svako osnovno sredstvo po godinama;
5) ukupan iznos ulaganja po godinama;
6) iznos dugoročnog rezervisanja po godinama.
Podatke iz stava 1 ovog člana obveznik poreza na dobit dostavlja poreskom organu na obrascu DPI-1, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Uz obrazac DPI-1 poreski obveznik dostavlja i odgovarajuću dokumentaciju o planiranom dugoročnom investicionom održavanju.
Na zahtev obveznika vrednosti iskazane planom revalorizuju se koeficijentom uvećanja nabavne vrednosti osnovnih sredstava, uz saglasnost poreskog organa.
3) Način umanjenja obračunatog poreza za ulaganja u osnovna sredstva
Način umanjenja obračunatog poreza kod ulaganja u osnovna sredstva u sopstvenoj registrovanoj delatnosti obveznika, iskazuje se na obrascu PK-1, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
U obrazac PK-1 unose se sledeći podaci:
1) pod rednim brojem 1 unosi se ukupan iznos ulaganja u osnovna sredstva u tekućoj godini, odnosno u periodu izrade poreskog bilansa,
2) pod rednim brojem 2 unosi se iznos od 30% izvršenih ulaganja, a najviše do 70% obračunatog poreza u tekućoj godini (poreski kredit za tekuću godinu), u skladu sa članom 39 Zakona, odnosno sa članom 50 Zakona o porezu na dobit preduzeća,
3) pod rednim brojem 3 unosi se neiskorišćeni deo poreskog kredita iz tekuće godine, koji predstavlja iznos ulaganja tekuće godine koji prelazi 70% obračunatog poreza u tekućoj godini, koji se prenosi na račun poreza na dobit iz budućih obračunskih perioda, u skladu sa članom 39 Zakona, odnosno sa članom 50, u vezi sa članom 48 stav 3 Zakona o porezu na dobit preduzeća;
4) pod rednim brojem 4 unosi se zbir poreskog kredita tekuće godine (iznos sa rednog broja 2) i prenetih poreskih kredita iz ranijih godina po redosledu ulaganja, s tim što ukupan zbir ne može iznositi više od 70% obračunatog poreza tekuće godine, u skladu sa članom 39 Zakona, odnosno sa članom 50, u vezi sa članom 48 stav 4 Zakona o porezu na dobit preduzeća.
4) Način primene metoda "van dohvata ruke" kod utvrđivanja cene transakcija među povezanim licima
Za utvrđivanje cene transakcije među povezanim licima po principu "van dohvata ruke" koriste se uporedive cene na tržištu, a kada to nije moguće, metoda koštanja uvećana za uobičajenu zaradu ili metoda preprodajne cene.
Uporediva cena na tržištu je konkretno utvrđena cena istih ili sličnih dobara ili usluga između prodavca i kupca, odnosno između izvršioca i korisnika usluge, koji nisu povezana lica u smislu Zakona, u isto ili približno isto vreme kada je ostvarena transakcija među povezanim licima.
Ukoliko se na način iz stava 2 ovog člana može utvrditi više uporedivih cena na tržištu, koje se znatno razlikuju, kao uporediva cena na tržištu uzima se najniža uspostavljena cena.
Cena po metodi koštanja uvećanoj za uobičajenu zaradu je cena utvrđena na osnovu stvarnih ukupnih troškova proizvodnje, odnosno troškova izvršene usluge, uvećana za uobičajenu zaradu (maržu), odnosno proviziju.
Uobičajena zarada (marža), odnosno provizija je zarada koja je ostvarena u istim ili sličnim transakcijama između nepovezanih lica, u isto ili približno isto vreme.
Cena po metodi preprodajne cene je cena koju kupac - povezano lice ostvari prodajom istog dobra nepovezanom licu, umanjena za uobičajenu zaradu, u smislu stava 5 ovog člana.
Danom početka primene ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o sadržini poreskog bilansa i načinu utvrđivanja rashoda za dugoročno investiciono održavanje osnovnih sredstava obveznika poreza na dohodak građana za prihode od samostalne delatnosti ("Službeni glasnik RS", br. 7/99 i 8/99).
Ovaj pravilnik stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjivaće se od 1. jula 2001.
Samostalni članovi Pravilnika o izmenama i dopunama
Pravilnika o poreskom bilansu obveznika poreza na dohodak građana na prihode
od samostalne delatnosti
("Sl. glasnik RS", br. 5/2002)
Član 3
Obrazac PB-2 zamenjuje se obrascem PB-2 koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Član 4
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
|
Obrazac PB-2 ________________________________ ________________________________ ________________________________ ________________________________ ________________________________
PORESKI BILANS
|
||
|
- iznos u dinarima bez para - |
|
Red.broj |
Pozicija |
dinara |
|
1 |
2 |
3 |
|
|
A. POSLOVNA DOBIT I GUBICI |
|
|
|
I Finansijski rezultat u bilansu uspeha |
|
|
1) |
Dobit poslovne godine |
|
|
2) |
Gubitak poslovne godine |
|
|
|
II Kapitalni dobici i gubici |
|
|
3) |
Kapitalni dobici |
|
|
4) |
Kapitalni gubici |
|
|
|
III Usklađivanje rashoda bilansa uspeha koji se prema Zakonu ne priznaju u poreskom bilansu |
|
|
5) |
Troškovi utrošenog materijala, odnosno vrednost prodate robe iznad iznosa obračunatog po metodi prosečne cene |
|
|
6) |
Amortizacija |
|
|
7) |
Izdaci za zdravstvene, obrazovne, naučne, humanitarne, verske, zaštitu čovekove sredine i sportske namene |
|
|
8) |
Izdaci za ulaganja u oblasti kulture |
|
|
9) |
Članarine komorama, savezima i udruženjima |
|
|
10) |
Članarine i prilozi dati političkim organizacijama |
|
|
11) |
Rashodi za reklamu, propagandu i reprezentaciju |
|
|
12) |
Rashodi za propagandu za koje nije dokumentovan primalac ili je primalac povezano lice |
|
|
13) |
Obračunato rezervisanje za pokriće svih dubioznih potraživanja |
|
|
14) |
Ispravke vrednosti pojedinačnih potraživanja od lica kojima se istovremeno i duguje |
|
|
15) |
Iznos dugoročnih rezervisanja za pokriće troškova investicionog održavanja osnovnih sredstava |
|
|
16) |
1/3 ostvarenog godišnjeg viška revalorizacionih prihoda nad revalorizacionim rashodima usmerenog u rezerve |
|
|
17) |
Kamate zbog neblagovremeno plaćenih poreza, doprinosa i drugih javnih dažbina |
|
|
18) |
Novčane kazne i penali |
|
|
19) |
Obračunati troškovi po osnovu kamate između povezanih lica iznad tržišne kamate |
|
|
|
IV Korekcija rashoda po osnovu transfernih cena |
|
|
20) |
Obračunati troškovi po osnovu transfernih cena |
|
|
21) |
Obračunati troškovi između povezanih lica po tržišnim cenama |
|
|
22) |
Razlika obračunatih troškova (red. br. 20-21>0) |
|
|
|
V Usklađivanje prihoda |
|
|
23) |
Obračunati prihodi po osnovu kamata između povezanih lica ispod tržišnih kamata |
|
|
23a) |
Neposlovni i vanredni prihodi nastali u 2001. godini otpisom duga po Programu Vlade |
|
|
|
VI Korekcija prihoda po osnovu transfernih cena |
|
|
24) |
Obračunati prihodi po osnovu transfernih cena |
|
|
25) |
Obračunati prihodi između povezanih lica po tržišnim cenama |
|
|
26) |
Razlika obračunatih prihoda (red. br. 25-24>0) |
|
|
|
VII Oporeziva dobit |
|
|
27) |
Oporeziva dobit (red. br. 1-3+4+5 do 19+22+23-23a+26)>0 |
|
|
28) |
Gubitak tekuće godine (red. br. 2+3-4-5 do 19-22-23+23a-26)>0 |
|
|
29) |
Iznos gubitka iz poreskog bilansa iz prethodnih godina umanjen za iznos pod rednim brojem 23a), do visine oporezive dobiti |
|
|
30) |
Ostatak oporezive dobiti (red. br. 27-29)>0 |
|
|
|
B. KAPITALNI DOBICI I GUBICI |
|
|
31) |
Ukupni kapitalni dobici tekuće godine (red. br. 3) |
|
|
32) |
Ukupni kapitalni gubici tekuće godine (red. br. 4) |
|
|
33) |
Kapitalni dobici (red. br. 31-32) |
|
|
34) |
Kapitalni gubici (red. br. 32-31) |
|
|
35) |
Preneti kapitalni gubici iz ranijih godina do visine iznosa pod rednim brojem 33 |
|
|
36) |
Ostatak kapitalnog dobitka (red. br. 33-35) |
|
|
|
V. OBRAČUNATI POREZ I UMANJENJE POREZA |
|
|
37) |
Poreska osnovica (red. br. 30+36) |
|
|
37a) |
Umanjenje poreske osnovice za 50% vrednosti dugoročnog kapitalnog dobitka iskazanog u obrascu PB-2 za period 1. januar - 30. jun 2001. godine i za iznos ulaganja u osnovna sredstva najviše do 50% osnovice iskazane u obrascu PB-2 za period 1. januar - 30. jun 2001. godine |
|
|
37b) |
Umanjena poreska osnovica (red. br. 37-37a) |
|
|
38) |
Obračunati porez (- -% od rednog broja 37b) |
|
|
39) |
Umanjenje obračunatog poreza: |
|
|
|
a) iznos umanjenja poreza po osnovu ulaganja u osnovna sredstva (red. br. 4 obrasca PK-1) |
|
|
|
b) za obveznika koji na neodređeno vreme zaposli nove radnike |
|
|
|
v) za novoosnovanu radnju2) |
|
|
|
g) za novoosnovanu radnju sa sedištem na nedovoljno razvijenim područjima i u slobodnim zonama3) |
|
|
|
d) za obveznika sa ulogom stranog lica4) |
|
|
40) |
Ukupna umanjenja obračunatog poreza (redni broj 39 od a) do d)) |
|
|
41) |
Obračunati porez po umanjenju (red. br. 38-40) |
|
|
42) |
Uplaćene akontacije poreza |
|
|
43) |
Iznos poreza za uplatu (red. br. 41-42) |
|
|
44) |
Iznos poreza za povraćaj (red. br. 42-41) |
|
|
2), 3) i 4) podatak se unosi do isteka roka do kojeg je pravo na poresko oslobođenje utvrđeno. |
||
|
U _____________ dana ______ god. |
Lice odgovorno za sastavljanje poreskog bilansa _____________________________ |
|
|
Obrazac PK-1 _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________
PORESKI KREDIT |
|
Red. br. |
Opis |
Iznos |
|
1 |
2 |
3 |
|
1. |
Iznos ulaganja u osnovna sredstva u tekućoj godini |
|
|
2. |
Poreski kredit za tekuću godinu |
|
|
3. |
Neiskorišćeni deo poreskog kredita iz tekuće godine kojim se prenosi na račun poreza na dobit iz budućih obračunskih perioda |
|
|
4. |
Zbir poreskog kredita tekuće godine (redni broj 2) i prenetih poreskih kredita iz ranijih godina po redosledu ulaganja |
|
|
U _______________ dana ________ god. |
Odgovorno lice ____________ |
|
|
Obrazac DPI-1 ________________________________ ________________________________ ________________________________ ________________________________ ________________________________ |
|||||||
|
DUGOROČNI PLAN INVESTICIONOG ODRŽAVANJA |
|
Red. br. |
Opis |
Godina ulaganja za održavanje |
Ukupno (3 do 7) |
||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
|
|
Vrednost osnovnih sredstava na početku vremena izrade plana |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
|
1. |
a) nabavna vrednost |
|
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
|
|
b) ispravka vrednosti |
|
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
|
|
v) stepen otpisa (b/a x 100) |
|
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
|
|
Iznos ulaganja za održavanje osnovnih sredstava |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
xxxx |
|
2. |
a) građevinski objekti |
|
|
|
|
|
|
|
|
b) ostala ulaganja |
|
|
|
|
|
|
|
|
v) Ukupno (a+b) |
|
|
|
|
|
|
|
3. |
Iznos dugoročnog rezervisanja po godinama |
|
|
|
|
|
|
|
U _____________ |
|
Odgovorno lice |
||||
|
dana _______ god. |
|
_____________________ |
||||