ZAKONO KORIŠĆENJU SREDSTAVA ZA SANACIJU I ZAŠTITU OD ELEMENTARNIH NEPOGODA("Sl. glasnik RS", br. 50/92) |
Ovim zakonom uređuje se korišćenje sredstava za sanaciju i zaštitu od elementarnih nepogoda.
Elementarnim nepogodama u smislu ovog zakona smatraju se: zemljotres, poplava, bujica, atmosferska nepogoda, suša, snežni nanos i lavina, nagomilavanje leda na vodotoku, odronjavanje i klizanje zemljišta, požar, eksplozija, nekontrolisano oslobađanje, izlivanje ili rasturanje štetnih, gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materija, rušenje brane na vodotoku, epidemije zaraznih bolesti, stočnih zaraznih bolesti i biljnih bolesti i pojave štetočina kao i slične pojave većih razmera koje mogu ugroziti zdravlje i živote ljudi odnosno pojave koje imaju za posledicu uništavanje materijalnih dobara (u daljem tekstu: elementarne nepogode).
Sredstva za sanaciju i zaštitu od elementarnih nepogoda obezbeđuju se u budžetu Republike.
Sredstva iz stava 1 ovog člana vode se na posebnoj poziciji budžeta Republike - Fond za sanaciju i zaštitu od elementarnih nepogoda (u daljem tekstu: Fond).
O korišćenju sredstava Fonda odlučuje Vlada.
Sredstva iz člana 2 ovog zakona koriste se za:
1) pružanje pomoći opštinama u sanaciji šteta većeg obima nastalih elementarnim nepogodama;
2) učešće u realizaciji finansijskog programa sanacije i obnove područja zahvaćenih elementarnim nepogodama čija sanacija i obnova traje više godina;
3) učešće u realizaciji finansijskog programa preventivne zaštite od elementarnih nepogoda koje se učestalo ponavljaju na istom području a mogu se otkloniti preventivnim merama čije ostvarivanje traje više godina;
4) za izgradnju stambenih objekata koji su uništeni elementarnim nepogodama kad je iznos štete na tim objektima na teritoriji opštine veći od 10% planiranih prihoda budžeta opštine za godinu u kojoj su se dogodile elementarne nepogode.
Izuzetno od stava 1 ovog člana Vlada može odobriti bespovratna sredstva za otklanjanje posledica elementarnih nepogoda rudnicima sa jamskim kopom i drugim organizacijama, najviše do 10% od godišnjeg iznosa sredstava Fonda.
Štetom većeg obima iz člana 3 stav 1 tačka 1 ovog zakona podrazumeva se šteta prouzrokovana elementarnim nepogodama čiji iznos prelazi 10% nacionalnog dohotka ostvarenog na teritoriji opštine u prethodnoj godini.
Nacionalni dohodak iz stava 1 ovog člana valorizuje se sa rastom cena na malo u godini u kojoj su se dogodile elementarne nepogode ako je taj rast veći od 35% u odnosu na nivo cena na malo iz prethodne godine, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.
Rastom cena na malo iz stava 2 ovog člana smatra se rast tih cena, posmatran kumulativno, u mesecima koji prethode mesecu u kome su se dogodile elementarne nepogode u odnosu na isti period prethodne godine.
Valorizacija iz stava 2 ovog člana vrši se za procenat rasta cena na malo ostvaren iznad rasta od 35%.
Sredstva za namene iz člana 3 stav 1 tačka 1 ovog zakona odobravaju se bez obaveze vraćanja, a visina tih sredstava određuje se prema obimu i strukturi šteta, raspoloživim sredstvima Fonda i ekonomskoj razvijenosti opštine.
Bliže kriterijume za određivanje visine sredstava iz stava 1 ovog člana utvrđuje Vlada.
Sredstva iz stava 1 ovog člana odobravaju se na zahtev opštine na čijoj teritoriji su se dogodile elementarne nepogode većeg obima, pod uslovom da opština podnese Vladi izveštaj o proceni šteta od elementarnih nepogoda, u skladu sa aktom republičkog organa nadležnog za poslove statistike kojim se uređuje metodologija za procenu šteta od elementarnih nepogoda, odmah nakon nastanka elementarne nepogode, a najkasnije u roku od 60 dana od dana nastanka elementarne nepogode.
Vlada propisuje postupak za verifikaciju šteta sadržanih u izveštaju iz stava 3 ovog člana.
U slučaju kad je šteta većeg obima, ili takvog karaktera da je neophodna hitna pomoć Vlada može i pre dobijanja izveštaja iz stava 3 ovog člana pružiti interventnu pomoć iz sredstava Fonda.
Odobrena sredstva iz stava 5 ovog člana uračunavaju se u ukupno odobrena sredstva iz stava 1 ovog člana.
Sredstva Fonda odobrena za namene iz člana 3 stav 1 tačka 1 ovog zakona mogu se koristiti samo za učešće u sanaciji i obnovi u izveštaju o proceni šteta sadržanih materijalnih dobara koja su oštećena ili uništena elementarnim nepogodama, prema posebnom programu sanacije i obnove elementarnim nepogodama zahvaćenih dobara, odnosno posebnom programu raspodele odobrenih sredstava koji donosi skupština opštine, a na koji saglasnost daje Ministarstvo finansija.
Izveštaj o utrošku sredstava za namene iz stava 1 ovog člana nadležni opštinski organ dostavlja Ministarstvu finansija u roku od šest meseci od dana odobravanja sredstava.
Sredstva Fonda odobrena za namene iz člana 3 stav 1 tač. 2 i 3 ovog zakona koriste se u obimu, za namene i pod uslovima utvrđenim finansijskim programom sanacije i obnove područja zahvaćenog elementarnim nepogodama, odnosno finansijskim programom preventivne zaštite od elementarnih nepogoda koji donosi Narodna skupština Republike Srbije (u daljem tekstu: Narodna skupština).
Sredstva Fonda za namene iz člana 3 stav 1 tačka 2 mogu se odobravati bespovratno i sa obavezom vraćanja, a za namene iz člana 3 stav 1 tačka 3 ovog zakona samo sa obavezom vraćanja.
Za izgradnju elementarnim nepogodama uništenih i popravku oštećenih stambenih objekata sredstva Fonda mogu se odobriti sa i bez obaveze vraćanja.
Sredstva Fonda sa obavezom vraćanja odobravaju se pod sledećim uslovima:
1) bez polaganja sopstvenog učešća;
2) sa rokom otplate do 20 godina;
3) sa kamatnom stopom koju utvrđuje Vlada;
4) sa otplatom prve rate koja dospeva četiri godine nakon odobrenja kredita;
5) bez obračunavanja interkalarne kamate na iznose iskorišćenog kredita, i
6) bez žiranata.
Stambeni objekat izgrađen sredstvima iz stava 1 ovog člana može se prodati u toku otplate kredita pod uslovom da korisnik sredstava prethodno vrati kreditna sredstva u celini.
Ukupan iznos odobrenih bespovratnih sredstava za namene iz stava 1 ovog člana umanjuje se za iznos sredstava naplaćenih po osnovu osiguranja za uništeni stambeni objekat.
Sredstva Fonda za namene iz člana 3 stav 1 tačka 4 ovog zakona mogu se odobravati bespovratno i sa obavezom vraćanja.
Sredstva sa obavezom vraćanja iz stava 1 ovog člana odobravaju se pod uslovima iz člana 8 ovog zakona.
Sredstva Fonda za namene iz člana 3 stav 1 tačka 4 ovog zakona mogu se odobriti građaninu čiji je stambeni objekat uništen elementarnim nepogodama a drugi objekat za stanovanje ne poseduje.
Vlada utvrđuje bliže uslove, visinu i način odobravanja i korišćenja sredstava iz čl. 8 i 9 ovog zakona, a naročito:
1) kriterijume za odobravanje bespovratnih i kreditnih sredstava za izgradnju stambenih objekata, rokove za vraćanje kre-ditnih sredstava, zavisno od raspoloživih sredstava u Fondu i prihoda po članu domaćinstva;
2) prosečnu visinu predračunske vrednosti stambenog objekta koji se, u smislu zakona kojim se uređuje zadovoljavanje stambenih potreba, prema veličini i strukturi smatra dovoljnim;
3) dokumentaciju potrebnu za odobravanje i način prenosa sredstava odobrenih prema odredbama ovog zakona.
Sredstva odobrena za namene iz člana 3 stav 1 tačka 4 ovog zakona koriste se preko banaka sa kojima ministar finansija zaključi ugovor.
Vlada podnosi godišnji izveštaj Narodnoj skupštini, najkasnije do 31. marta tekuće godine za sredstva fonda korišćena u prethodnoj godini.
Novčana sredstva i materijalna dobra prikupljena na ime priloga, poklona i druge pomoći Republici u sanaciji šteta od elementarnih nepogoda posebno se evidentiraju.
Materijalna dobra iz stava 1 ovog člana mogu se, kada Vlada oceni opravdanim, prodati.
Novčana sredstva iz stava 1 i sredstva ostvarena prodajom materijalnih dobara iz stava 2 ovog člana uplaćuju se u budžet Republike - Fond za sanaciju i zaštitu od elementarnih nepogoda.
Novčana sredstva iz stava 1 i novčana sredstva ostvarena prodajom materijalnih dobara iz stava 2 ovog člana mogu se koristiti samo za namene i pod uslovima određenim ovim zakonom.
O prikupljenim novčanim sredstvima i materijalnim dobrima iz stava 1 ovog člana Ministarstvo finansija obaveštava darodavce, na posebnoj zahvalnici čiji izgled i sadržinu propisuje ministar finansija.
U slučaju da se novčana sredstva ili materijalna dobra poklanjaju određenom poklonoprimcu ili za određenu namenu mimo Fonda, nadležni organ poklonoprimca dužan je da o iznosu novčanih sredstava, odnosno količini materijalnih dobara i njihovom korišćenju obavesti Ministarstvo finansija u roku od 30 dana od dana raspodele ovih sredstava, odnosno materijalnih dobara.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe Zakon o obrazovanju i korišćenju sredstava solidarnosti za otklanjanje posledica elementarnih nepogoda ("Službeni glasnik SR Srbije", br. 31/74, 1/77, 13/77, 32/78, 50/78, 52/79, 14/80, 22/80, 42/80, 38/81, 51/82, 10/84, 17/84, 19/85, 24/85, 4/86 i 29/88) i Zakon o sanaciji i obnovi područja Kopaonika pogođenog zemljotresom ("Službeni glasnik SRS", br. 6/85 i 23/85).
Krediti odobreni prema odredbama zakona iz stava 1 ovog člana vratiće se pod uslovima i na način utvrđen tim zakonima.
Sredstva solidarnosti odobrena do 31. decembra 1991. godine sa obavezom vraćanja za preventivne mere za otklanjanje posledica elementarnih nepogoda u Autonomnoj Pokrajini Vojvodini vratiće se pod uslovima i na način utvrđen zakonom na osnovu koga su odobrena.
Sredstva solidarnosti za elementarne nepogode sa posebnog računa sredstava solidarnosti u Republici Srbiji, Autonomnoj Pokrajini Vojvodini i Autonomnoj Pokrajini Kosovo i Metohija obrazovana u skladu sa posebnim zakonima uplatiće se u budžet Republike - Fond za sanaciju i zaštitu od elementarnih nepogoda u roku od osam dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Na račun iz stava 1 ovog člana uplatiće se i sredstva iz člana 14 st. 2 i 3 ovog zakona.
Sredstva iz st. 1 i 2 ovog člana koristiće se pod uslovima i na način utvrđen ovim zakonom.
Do donošenja akta iz člana 5 stav 3 ovog zakona procena šteta od elementarnih nepogoda vršiće se u skladu sa Uputstvom o jedinstvenoj metodologiji za procenu šteta od elementarnih nepogoda ("Službeni list SFRJ", broj 27/87).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".