PRAVILNIK

O KONTROLI PROIZVODNJE SEMENA POLJOPRIVREDNOG BILJA

("Sl. glasnik RS", br. 41/94)

I OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim pravilnikom propisuje se: način i postupak vršenja kontrole procesa proizvodnje semena poljoprivrednog bilja, jedinstvene metode za vršenje kontrole u toku procesa proizvodnje semena, obrazac zapisnika o kontroli u toku procesa proizvodnje semena poljoprivrednog bilja, obrazac uverenja o aprobaciji semenskog useva poljoprivrednog bilja i sadržina prijave za vršenje kontrole proizvodnje semena poljoprivrednog bilja.

Član 2

Kontrola procesa proizvodnje semena poljoprivrednog bilja vrši se na osnovu prijave koja sadrži podatke o:

1) vrsti, sorti i kategoriji semena u proizvodnji;

2) površini semenskog useva;

3) predusevu semenskom usevu;

4) poreklu reprodukcionog semenskog materijala;

5) mestu gde se proizvodnja nalazi (opština, mesto, katastarska opština, naziv potesa i parcele, broj katastarske parcele);

6) ovlašćenom predstavniku proizvođača semena - lice koje rukovodi stručnim poslovima proizvodnje semena, obično o preduzeću ili preduzetniku koje je ugovorom preuzelo stručno rukovođenje poslovima proizvodnje semena.

Prijava iz stava 1 ovog člana podnosi se u dva primerka.

Uz prijavu iz stava 1 ovog člana prilaže se ugovor sa nosiocem zaštite o naknadi za privremeno korišćenje zaštićene sorte koja se prijavljuje za kontrolu.

Član 3

Prijava iz člana 2 ovog pravilnika odbaciće se, ako:

1) podnosilac prijave obavlja proizvodnju semena bez dokaza o ispunjenosti uslova za obavljanje ove delatnosti, odnosno ako ne ispunjava propisane uslove za prijavljenu proizvodnju;

2) je prijava podneta posle roka utvrđenog članom 17 Zakona o semenu i sadnom materijalu;

3) se prijavljena sorta ne nalazi na sortnoj listi semena poljoprivrednog bilja;

4) je za proizvodnju sortnog semena prijavljena kategorija suprotno odredbama člana 7 st. 1 i 2 Zakona o semenu i sadnom materijalu;

5) za prijavljenu sortu semena, odnosno nesortnog semena nije pribavljeno odobrenje ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede i šumarstva (u daljem tekstu: Ministarstvo);

6) je prijavljena strana sorta za umnožavanje za potrebe izvoza bez prethodno izdate saglasnosti nadležnog organa o privremenom uvozu;

7) uz prijavu nije priložen ugovor sa nosiocem zaštite o nak-nadi za privremeno korišćenje sorte koja se prijavljuje za kontrolu proizvodnje.

Član 4

Kontrola procesa proizvodnje obavlja se uvidom u dokumentaciju o poreklu reprodukcionog materijala i drugih podataka za seme u proizvodnji i pregledima u toku vegetacije, u vreme kada su svojstva sorte i drugi elementi utvrđeni ovim pravilnikom najviše izraženi, odnosno kada se mogu uočiti i proceniti.

Pregledi iz stava 1 ovog člana obavljaju se i u objektima u kojima se proizvodi seme kulturom biljnih tkiva.

O pregledima iz stava 1 ovog člana sačinjavaju se zapisnici u tri primerka, na obrascima koji su odštampani uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni deo, i to:

1) zapisnik o kontroli procesa proizvodnje semena poljoprivrednog bilja - Obrazac broj 1;

2) zapisnik o kontroli zakidanja metlica kod semenskog useva hibridnog kukuruza - Obrazac broj 2;

3) zapisnik o kontroli nad proizvodnjom semena hibridnog kukuruza - Obrazac broj 3;

4) zapisnik o kontroli nad oplodnjom semenskog useva hibridnog suncokreta - Obrazac broj 4;

5) zapisnik o kontroli nad proizvodnjom semena hibridnog suncokreta - Obrazac broj 5.

Podaci, svojstva i ocene utvrđeni pregledom unose se u zapi-snik na dan pregleda.

Zapisnik se zaključuje na dan poslednjeg pregleda.

Pregledima i vođenju, odnosno zaključivanju zapisnika, prisustvuje i proizvođač semena.

Član 5

Ako se pregledom utvrdi da semenski usev ne ispunjava uslove iz člana 4 ovog pravilnika za priznavanje, odnosno za izdavanje uverenja u zapisnik se unose podaci o tim uslovima i zaključuje zapisnik na dan izvršenog pregleda.

Član 6

Na osnovu izvršene kontrole za seme koje ispunjava propi-sane uslove izdaje se uverenje o aprobaciji semenskog useva poljoprivrednog bilja na obrascu broj 6 koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Uverenje iz stava 1 ovog člana neće se izdati ako:

1) nema dokaza o poreklu reprodukcionog semenskog mate-rijala upotrebljenog za proizvodnju semena;

2) se kontrolom utvrdi da prijavljena sorta, odnosno sorta u proizvodnji nema odgovarajuću autentičnost - identitet ili ako stvaraoc sorte predloži odbijanje izdavanja uverenja;

3) se obaveznim zdravstvenim pregledom utvrdi prisustvo bolesti i štetočina zbog kojih je po propisima o zaštiti bilja, zabranjeno korišćenje semena za promet i poizvodnju.

II KONTROLA PROCESA PROIZVODNJE SEMENA

Član 7

U okviru kontrole procesa proizvodnje sortnog semena poljoprivrednog bilja vrše se pregledi kojima se utvrđuje vrsta, sorta, kategorija i poreklo upotrebljenog semenskog materijala; predusev semenskog useva; primenjene agrotehničke mere; prostorna izolacija semenskog useva; prisustvo korova u semenskom usevu; opšte stanje i razvoj useva; identitet - autentičnost i čistoća sorte u semenskom usevu; količina proizvedenog nedorađenog i dorađenog semena.

Kontrolom procesa proizvodnje nesortnog semena poljoprivrednog bilja vrše se pregledi kojima se utvrđuje: poreklo i vrsta upotrebljenog semena; prisustvo korova; opšte stanje i razvoj useva; predusev i primenjene agrotehničke mere; količina proizvedenog nedorađenog i dorađenog semena.

Kontrolom nad proizvodnjom predosnovnog, osnovnog i hibridnog semena utvrđuje se i primena postupka selekcije za održavanje vrste, sorte, samooplodne linije, odnosno komponenti hibrida u semenskom usevu.

Član 8

Vrsta, sorta, kategorija i poreklo upotrebljenog semenskog materijala i semena u semenskom usevu utvrđuju se na osnovu uverenja o aprobaciji semenskog useva i deklaraciji o kvalitetu semena, dokumentacije o poreklu semenskog materijala za proizvodnju predosnovnog, osnovnog i hibridnog semena, a za uvezeno seme i na osnovu certifikata o sortnosti i o kvalitetu semena izdatog od ovlašćenog organa zemlje izvoznice i potvrde o sortnosti tog semena izdate od poljoprivrednog instituta na graničnom prelazu, kao i pregledom useva u toku vegetacije kada su najbolje ispoljene karakteristike sorte.

Član 9

Predusev na zemljištu na kojem je zasnovan semenski usev utvrđuje se na osnovu evidencije i dokumentacije o korišćenju tog zemljišta u prethodnim godinama i stručnom ocenom o prednosti tog preduseva za proizvodnju semena od zasnovanog semenskog useva, kao i uvidom i stručnom ocenom na licu mesta.

U okviru primenjenih agrotehničkih mera utvrđuje se vreme i način setve, količina i način upotrebe semena i veštačkih đubriva i nega useva.

Član 10

Prostornom izolacijom semenskog useva utvrđuje se udaljenost semenskog useva od drugih useva ili samoniklih biljaka iste ili drugih vrsta ili sorti biljaka sa kojima može doći do ukrštanja.

Član 11

Prisustvo korova u semenskom usevu utvrđuje se uvidom i stručnom ocenom na licu mesta stepena prisustva pojedinih vrsta korovskih biljaka, a naročito vrsta korova koji utiču na upotrebnu vrednost semena.

Član 12

Opšte stanje i razvoj useva utvrđuje se na osnovu izgleda i ujednačenosti useva, poleganja, njegovog porasta, morfoloških, bioloških i drugih karakterističnih osobina biljaka i delova biljaka te vrste i sorte.

Član 13

Autentičnost (identitet) i čistota sorte utvrđuje se na osnovu ispoljavanja pozitivnih karakterističnih osobina sorte.

Član 14

Očekivani prinos i proizvodnja nedorađenog semena utvrđuje se stručnom procenom na licu mesta ili uzimanjem i merenjem uzoraka iz semenskog useva pre, u vreme ili nakon ubiranja semena, a dorađenog semena procenom otpatka pri doradi nedorađenog semena.

Član 15

Za svaku vrstu, odnosno sortu semena vrši se određeni broj pregleda u toku vegetacije na način i pod uslovima za vršenje kontrole procesa proizvodnje semena poljoprivrednog bilja koje su odštampane uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni deo.

III ZAVRŠNE ODREDBE

Član 16

Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o stručnoj kontroli nad proizvodnjom semena poljoprivrednog bilja, o normama i uslovima za priznavanje semenskog useva, načinu i postupku vršenja stručne kontrole, obrascu, sadržini i roku za izdavanje uverenja ("Službeni glasnik SRS", broj 35/81).

Član 17

Ovaj pravilnik stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

JEDINSTVENE METODE ZA VRŠENJE KONTROLE PROCESA PROIZVODNJE SEMENA POLJOPRIVREDNOG BILJA

A. SEMENSKI USEVI ŽITA

1. Strna žita (pšenica, ječam, ovas i raž)

Kod strnih žita obavezna su dva pregleda.

Prvi pregled vrši se u vreme klasanja ili cvetanja biljaka. Ovim pregledom utvrđuje se čistoća vrste, odnosno sorte, prisustvo korova, kao i izgled i ujednačenost useva.

Drugi pregled vrši se kad su biljke u voštanom zrenju. Ovim pregledom se utvrđuje procenat primesa drugih vrsta i sorti, prisustvo korova i izgled i poleganje useva.

Usev strnih žita neće se priznati kao semenski ako se utvrdi:

a) da ne odgovara normama utvrđenim u tabeli broj 1;

b) da nisu ispunjeni uslovi za najmanju prostornu izolaciju koji su utvrđeni u tabeli broj 4;

v) poleganje biljaka u usevu više od 20% pre početka mlečnog zrenja. Ako je usev polegao samo u jednom delu parcele neće se priznati usev samo sa tog dela parcele;

g) neujednačenost useva na više od 20% od ukupne površine. Pri ocenjivanju ujednačenosti uzima se u obzir bujnost useva, gustina, veličina, plodnost klasova i zrenje.

Autentičnost i sortna čistoća, odnosno čistoća vrste useva strnih žita utvrđuje se detaljnim pregledom uzoraka na kontrolnoj jedinici.

U usevu na rastojanju od 100 metara (od ivice parcele) određuje se broj klasova stranih primesa na 100 metara kvadratnih. Ako je parcela manja od jednog hektara tada se broj klasova stranih primesa izračunava odnosom broja klasova primesa prema broju klasova (gustina sklopa osnovne kulture na jednom metru kvadratnom). Ako je usev neujednačen prosečan uzorak se uzima na više mesta i kao procenat primesa uzima se srednja vrednost nalaza.

2. Kukuruz

U proizvodnji sortnog semena kukuruza obavezna su najmanje dva pregleda.

Prvi pregled useva vrši se pred berbu, a u vreme kada se može utvrditi sortna autentičnost.

Drugi pregled se vrši u klipu i vrši se u košu ili sušari.

Usev sortnog semena kukuruza neće se priznati kao semenski ako se utvrdi:

a) da je udaljenost polja sa semenskim usevom u suprotnosti sa uslovima predviđenim članom 28 ovog pravilnika;

b) da je kod više od pola procenta biljaka u usevu izvršeno mešanje sa drugim sortama (netipične biljke - klipovi za tu sortu).

U proizvodnji semena kukuruza trolinijskih i četvorolinijskih hibrida obavezno je najmanje šest pregleda.

Prvi pregled obavlja se u fazi porasta useva 5-6 listova. Ovim pregledom utvrđuje se ispravnost setve komponenata "majke" i "oca" po šemi setve na celoj površini.

Drugi pregled vrši se pre oprašivanja i njime se utvrđuje procenat netipičnih i u pogledu netipičnosti sumnjive biljke u rodite-ljskim komponentama.

Treći, četvrti i peti pregled vrše se za vreme oprašivanja.

Šesti pregled se vrši u klipu i vrši se u košu ili sušari.

Usev kukuruza trolinijskih i četvorolinijskih hibrida neće se priznati kao semenski ako se utvrdi da:

a) u vreme pregleda 5% ili više majčinskih biljaka ima svilu sposobnu za oplodnju, više od 0,5% majčinskih biljaka rasipaju polen u vreme bilo kog pregleda, ili više od 1,5% u vreme tri pregleda.

Metlice zaperka, delovi metlica ili metlice glavnih biljaka uračunavaju se u biljke koje su rasipale polen kad su metlice (centralne i bočne) duge 5 ili više santimetara, a antere su izašle iz gluma;

b) ima više od 0,1% netipičnih ili u pogledu netipičnosti sumnjivih očinskih biljaka u vreme rasipanja polena;

v) ima više od 0,1% netipičnih ili u pogledu netipičnosti sumnjivih majčinskih biljaka u vreme poslednjeg pregleda useva;

g) polje, gde su biljke komponente majke, nema prostornu izolaciju od drugih polja kukuruza predviđenu članom 28 ovog pravilnika.

U proizvodnji semena kukuruza dvolinijskih hibrida obavezno je najmanje sedam pregleda.

Prvi pregled obavlja se u fazi porasta useva 5-6 listova. Ovim pregledom utvrđuje se ispravnost setve komponenata "majke" i "oca" po šemi setve po celoj površini.

Drugi pregled vrši se pre oprašivanja i njime se utvrđuje procenat netipičnih i u pogledu netipičnosti sumnjive biljke u roditeljskim komponentama.

Treći, četvrti, peti i šesti pregled vrši se za vreme oprašivanja.

Sedmi pregled vrši se u klipu i vrši se u košu ili sušari.

Usev kukuruza dvolinijskih hibrida neće se priznati kao semenski ako se utvrdi da:

Metlice zaperka, delovi metlica ili metlice glavnih biljaka uračunavaju se u biljke koje su rasipale polen kad su metlice (centralne i bočne) duge 5 ili više santimetara, antere su izašle iz gluma;

b) ima više od 0,1% netipičnih ili u pogledu netipičnosti sumnjivih očinskih biljaka u vreme rasipanja polena;

v) ima više od 0,1% netipičnih ili u pogledu netipičnosti sumnjivih majčinskih biljaka, odnosno klipova u vreme poslednjeg pregleda useva;

g) polje, gde su biljne komponente majke, nema prostornu izolaciju od drugih polja kukuruza predviđenih članom 28 ovog pravilnika.

Polje na kome se proizvodi semenski kukuruz mora imati prostornu izolaciju od drugih polja kukuruza i to ako je:

a) površina parcele na kojoj se proizvodi seme manja od 20 hektara, izolacija je minimum 300 metara;

b) površina parcele na kojoj se proizvodi seme veća od 20 hektara, izolacija minimum 200 metara, uz obaveznu setvu zaštitnog pojasa od četiri reda kukuruza komponenta od "oca".

U slučaju kada postoje prirodne prepreke koje mogu štititi usev od oprašivanja polenom drugih kukuruza, izolacija se može smanjiti na 100 metara uz obaveznu setvu zaštitnog pojasa od 10 redi komponenti od "oca".

3. Pirinač

Kod pirinča obavezna su najmanje dva pregleda.

Prvi pregled vrši se u fazi klasanja kada se utvrđuje sortna čistoća, izgled i ujednačenost useva i prisustvo korova.

Drugi pregled se vrši u fazi voštane zrelosti, kada se utvrđuje sortna čistoća prisustvo korova, ujednačenost i poleganje i procene prinosa nedorađenog i dorađenog semena.

Usev pirinča neće se priznati kao semenski ako:

a) na 100 m2 ima više od tri biljke drugih sorti i vrsta;

b) ako je neujednačenost i poleganje useva više od 20% (odnosno ako je usev polegao samo u jednom delu parcele neće se priznati usev samo sa tog dela parcele);

v) ako je zakorovljenost veća od ocene.

B. SEMENSKI USEVI INDUSTRIJSKOG BILJA

1. Suncokret

U proizvodnji semena suncokreta obavezna su tri pregleda.

Prvi pregled se vrši u fazi razvoja, kad na biljci ima šest do sedam pari listova, radi kontrole izolacije.

Drugi pregled se vrši pre cvetanja biljaka radi uklanjanja granatih, stršećih i biljaka sa nasađenom glavom.

Treći pregled se vrši u početku tehnike zrelosti, radi prove-ravanja da li se uklonjene biljke: granate, stršeće i sa nasađenim glavama i radi utvrđivanja sortne tipičnosti biljaka i semena i procene prinosa nedorađenog i dorađenog semena.

Usev semena suncokreta neće se priznati kao semenski usev ako:

a) u usevu ima više cvetnih biljaka preko 3%;

b) u usevu ima netipičnih biljaka za sortu u pogledu visine stabljike i biljaka sa nasađenim glavama - preko 5%;

v) je prostorna izolacija manja od propisane (tabela broj 4).

U proizvodnji semena hibrida suncokreta i roditeljskih kom-ponenata na bazi muške sterilnosti, obavezna su četiri pregleda,

Prvi pregled se vrši u fazi razvoja šest do sedam pari listova, radi utvrđivanja prostorne izolacije.

Drugi pregled se vrši u fazi pune butonizacije radi utvrđivanja čistoće useva (uklanjanja netipičnih biljaka).

Treći pregled se vrši u fazi cvetanja, radi uklanjanja fertilnih biljaka u muškoj sterilnoj komponenti.

Četvrti pregled se vrši u fazi fiziološke zrelosti, radi utvrđivanja ujednačenosti useva, karakterističnih osobina biljaka tipičnih za liniju hibrid i procenu prinosa semena.

Prostorna izolacija kod proizvodnje hibridnog semena i roditeljskih komponenata ne sme biti manja od 3.000 metara.

Usev hibridnog semena suncokreta i roditeljskih komponenata neće se priznati kao semenski ako:

a) je prostorna izolacija manja od propisane;

b) je usev zasejan na parceli gde je u plodoredu bio zastupljen suncokret u poslednjih pet godina;

v) se u fazi cvetanja nađe više od 1% antonicijan fertivnih objekata ili netipičnih kod proizvodnje linija i hibrida na bazi nuklearnog tipa muške sterilnosti sa marker genom;

g) se u proizvodnji linija hibridnog semena ne uklone pre cvetanja netipične biljke iznad 0,3%;

d) se kod proizvodnje cms linija i hibrida na bazi ovog tipa muške sterilnosti u fazi cvetanja, u sterilnoj formi nađe preko 0,5% fertilnih biljaka;

đ) se u proizvodnji roditeljskih komponenata i hibrida u fazi fiziološke zrelosti nađe preko 1% biljaka sa netipičnim semenom.

2. Soja

Kod soje obavezna su dva pregleda.

Prvi pregled se vrši u doba cvetanja biljke, radi utvrđivanja sortne čistoće i zakorovljenosti.

Drugi pregled se vrši u doba zrenja biljaka radi utvrđivanja sortne čistoće i procene prinosa semena.

Usev semena soje neće se priznati kao semenski usev ako je:

a) zakorovljenost iznad ocene 1;

b) prostorna izolacija manja od propisane (tabela broj 4).

3. Ricinus

Kod ricinusa obavezna su najmanje dva pregleda.

Prvi pregled se vrši pre početka cvetanja radi utvrđivanja prostorne izolacije i radi uklanjanja biljaka netipičnih za sortu, što se utvrđuje prema boji stabala i lišća.

Drugim pregledom proverava se da li su uklonjene za sortu netipične biljke i vrši se procena prinosa semena.

Usev semena ricinusa neće se priznati kao semenski ako se utvrdi da je broj netipičnih biljaka veći od 3%.

4. Šećerna repa

Kod proizvodnje semena šećerne repe u dvogodišnjem periodu - obavezna su dva pregleda u prvoj i dva pregleda u drugoj godini.

Usev šećerne repe u jednogodišnjoj ili dvogodišnjoj proizvodnji neće se priznati kao semenski:

a) ako je intenzitet zakorovljenosti useva veći od ocene 1;

b) ako je prostorna izolacija manja od propisane (tabela broj 4).

5. Konoplje

Kod konoplje obavezna su najmanje dva pregleda.

Prvi pregled se vrši pre cvetanja biljaka, radi čišćenja useva od primesa drugih sorti i netipičnih biljaka, kao i od korova.

Drugi pregled se vrši pred berbu radi utvrđivanja sortne či-stoće, ujednačenosti, visine i procene prinosa semena.

Usev semena konoplje neće se priznati kao semenski usev:

a) ako su biljke niže od 150 cm,

b) ako je prostorna izolacija manja od propisane (tabela br. 4).

6. Pamuk

Kod pamuka obavezna su dva pregleda.

Prvi pregled se vrši u vremenu masovnog cvetanja useva radi utvrđivanja sortne čistoće i zakorovljenosti.

Drugi pregled se vrši u fazi otvaranja čaura, pre prve berbe, kada na svakoj biljci ima otvorena po jedna do dve čaure radi utvrđivanja sortne čistoće useva.

Pre pregleda obavezna su dva sortna plevljenja.

Prvo plevljenje se vrši 5 do 6 dana pre cvetanja, a drugo u početku zrenja prvih čaura.

Ovim plevljenjima uklanjaju se sve netipične biljke za dotičnu sortu i slabo razvijene biljke.

Usev pamuka neće se priznati kao semenski ako se utvrdi:

a) na 10 m2 useva kategorije elita i original bar jedna biljka drugih sorti, kod prve sortne reprodukcije više od 20 a kod druge sortne reprodukcije više od 50 biljaka drugih sorti;

b) prostorna izolacija manja od 200 m;

v) zakorovljenost iznad ocene 1;

g) prinos po hektaru manji od 1000 kg.

Od aprobiranog useva za seme se koristi samo prva i druga berba pamuka.

7. Duvan

Kod duvana obavezna su dva pregleda.

Prvi pregled se vrši pred pojavu cvetnih pupoljaka radi čišćenja osnovnog tipa od biljaka drugih tipova.

Drugi pregled se vrši za vreme pojave cvetnih pupoljaka da bi se iz osnovnog tipa uklonile sve biljke netipične za taj tip.

Usev duvana neće se priznati kao semenski ako je:

a) broj netipičnih biljaka veći od 3% ili ako ima biljaka drugih tipova;

b) prostorna izolacija manja od 500 m na otvorenom prostoru, ili manja od 300 m kada je prostorna izolacija prirodna;

v) zakorovljenost useva iznad ocene 1.

8. Mak

Kod maka obavezna su dva pregleda.

Prvi pregled se vrši u fazi cvetanja radi odstranjivanja biljaka drugih sorti.

Drugi pregled se vrši u vreme pune zrelosti biljaka radi utvrđivanja sortne čistoće.

Usev maka neće se priznati kao semenski:

a) ako u usevu ima više od 0,5% drugih sorti maka, i

b) ako je prostorna izolacija manja od propisane (tabela broj 4).

V. SEMENSKI USEVI KRMNOG BILJA

1. Krmna i uljana repica, ogrštica, krmni kelj,
grahorice i krmni grašak

Kod ovih useva obavezna su tri pregleda.

Prvi pregled vrši se u fazi vegetativnog razvoja biljaka. Ovim pregledom se utvrđuje poreklo semena, sortna čistoća, zasejana površina, zakorovljenost, agrotehničke mere, ujednačenost i opšte stanje useva i prostorna izolacija.

Drugi pregled vrši se u vreme cvetanja biljaka kada se utvrđuje sortna čistoća, zakorovljenost, agrotehničke mere koje se primenjuju, izgled i zdravstveno stanje useva.

Treći pregled se obavlja pred žetvu - ubiranje semena kojim se ocenjuje zakorovljenost, ujednačenost, procenat primesa drugih vrsta ili sorti, daju proizvođaču preporuke o merama za obezbeđenje prinosa, procenjuje vreme žetve, očekivani prinos naturalnog i dorađenog semena.

2. Lucerka, detelina, žuti zvezdan i druge sitnozrne leguminoze

Kod ovih useva vrše se tri pregleda.

Na novozasnovanim lucerištima i detelištima u istoj godini kada su zasnovana, prvim pregledom se utvrđuje poreklo semena, veličina zasejane parcele, prostorna izolacija, izgled i opšte stanje useva, zakorovljenost i agrotehničke mere koje treba primenjivati.

Ako se prvi otkos ostavlja za seme onda je obavezan drugi i treći pregled.

Drugi pregled se vrši u vreme cvetanja i njime se utvrđuje čistoća vrste i sorte, zakorovljenost, zdravstveno stanje i uje-dnačenost useva, procenat primesa drugih vrsta i sorti i opšti izgled useva.

Trećim pregledom dopunjuju se podaci o stanju useva, daju se proizvođaču preporuke o merama za obezbeđenje prinosa, procenjuje se procenat poleganja i zakorovljenosti useva, procenjuje vreme žetve, vrši se procena očekivanog prinosa, naturalnog i dorađenog semena.

Na starim lucerištima i detelištima prvi pregled se obavlja u fazi vegetativnog razvoja. Ovim pregledom se utvrđuje da li je bilo oštećenja od niskih temperatura i od poljske štete. Utvrđuje se opšte stanje useva, zakorovljenost, prostorna izolacija.

Drugi pregled se obavlja u vreme cvetanja biljaka.

Ovim pregledom se utvrđuje čistoća vrste i sorte, procenat primesa drugih vrsta i sorti, zakorovljenost, zdravstveno stanje useva, preporučuju se proizvođaču agro mere koje još treba primeniti.

Treći pregled se obavlja pred žetvu.

Ovim pregledom daju se preporuke proizvođaču o merama koje treba preduzeti da se sačuva prinos, mere za primenu žetve, procenjuje se procenat poleganja, zakorovljenosti, vreme kada treba početi sa žetvom i očekivani prinos naturalnog i dorađenog semena.

3. Trave

Kod jednogodišnjih trava obavlja se najmanje tri pregleda.

Prvi pregled se vrši kada su biljke u fazi vegetativnog razvoja.

Ovim pregledom se utvrđuje poreklo semena, zasejana površina, zakorovljenost, zdravstveno stanje i agrotehničke mere koje treba primeniti, prostorna izolacija.

Drugi pregled obavlja se u vreme cvetanja biljaka, kojim se utvrđuje procenat drugih vrsta i sorti, zakorovljenost, ujednačenost useva, zdravstveno stanje.

Treći pregled se obavlja pred žetvu i ovim pregledom se daju mere za pripremu žetve i obezbeđenje prinosa, utvrđuje vreme žetve, procenjuje očekivani prinos naturalnog i dorađenog semena.

Kod višegodišnjih trava obavljaju se tri pregleda.

Prvi pregled vrši se u prvoj godini, kojim se utvrđuje poreklo semena, zasejana površina, prostorna izolacija, zakorovljenost i zdravstveno stanje useva i sortna čistoća.

Drugi pregled se obavlja narednog proleća za vreme cvetanja biljaka, kada se utvrđuje oštećenje od izmrzavanja, prostorna izolacija, sortna čistoća, zakorovljenost, zdravstveno stanje useva i predlažu se agrotehničke mere.

Treći pregled se vrši pred žetvu kada se procenjuje stepen zakorovljenosti, ocenjuje ujednačenost i opšte stanje useva, daju se preporuke proizvođaču za pripremu žetve, procenjuje se očekivani prinos naturalnog i dorađenog semena.

4. Ostale krmne biljke

Kod jednogodišnjih krmnih biljki vrše se dva pregleda.

Prvi pregled se vrši u vreme cvetanja. Ovim pregledom utvrđuje se poreklo semena, zasejana površina, prostorna izolacija, sortna čistoća, zakorovljenost, zdravstveno stanje, ujednačenost useva, procenat drugih vrsta i sorti i agrotehničke mere.

Drugi pregled se vrši pred žetvu. Ovim pregledom se utvrđuje sortna čistoća, zakorovljenost, daju se preporuke za pripremu žetve i procenjuje očekivani prinos naturalnog i dorađenog semena.

Kod višegodišnjih krmnih biljaka vrše se tri pregleda.

Prvi pregled vrši se u prvoj godini, kojim se utvrđuje poreklo semena, zasejana površina, prostorna izolacija, zakorovljenost, zdravstveno stanje useva i sortna čistoća.

Drugi pregled se obavlja naredne godine u vreme cvetanja biljaka. Ovim pregledom se utvrđuje čistoća vrste i sorte, procenat drugih vrsta i sorti, zakorovljenost i zdravstveno stanje useva, opšti izgled i ujednačenost useva, ponovo se utvrđuje prostorna izolacija i predlažu agrotehničke mere.

Treći pregled se vrši pred žetvu kojim se utvrđuje stepen zakorovljenosti, zdravstveno stanje, ujednačenost procenat primesa drugih vrsta i sorti, predlažu mere za pripremu žetve i vrši se procenat očekivanog prinosa naturalnog i dorađenog semena.

Usev krmnog bilja neće se priznati kao semenski ako:

a) utvrđeni procenat primesa drugih vrsta - sorti prelazi procenat ili broj koji je dozvoljen za kategoriju proizvodnog semena (tabela br. 2);

b) u usevu trava ima drugih vrsta trava koje istovremeno sazrevaju sa usevom, a koje se ne mogu izdvojiti pri doradi semena;

v) je usev leguminoza u vreme cvetanja polegao preko 80%, a usev uljane - krmne repice, ogrštice i trava preko 50%;

g) se usevu krmnih okopavina nalaze korovi iz iste grupe koji istovremeno cvetaju kad i usev krmnih okopavina;

d) je prostorna izolacija manja od dozvoljene (tabela br. 4);

đ) je intenzitet napada korova veći od ocene 1.

Autentičnost i sortna čistoća, odnosno čistoća vrste semenskog useva krmnog bilja utvrđuje se detaljnim pregledom uzoraka na kontrolnoj jedinici. Kod krmnih koševina za osnovnu kontrolnu jedinicu uzima se površina od 100 m2. Kod krmnih okopavina utvrđuje se kontrolna jedinica i to: ako je semenski usev na površini od 1 ha, pregleda se 100-200 biljaka, na ravnomernim razmacima bez biranja, na pravcu dveju dijagonalnih linija semenske parcele. Na većim površinama broj biljaka za uzorak uzima se:

	Broj biljaka u uzorku
preko 1 do 2 ha	200-300
preko 2 do 5 ha	300-500
preko 5 do 10 ha	500-600

Na svaki dalji hektar uzima se po 50 biljaka više odnosno broj kontrolnih jedinica se srazmerno povećava.

G. SEMENSKI USEVI POVRĆA

1. Krompir

Kod krompira obavezna su tri pregleda, a u ravničarskim rejonima gde se vrši sadnja naklijalih krtola i rano vađenje 4 pregleda.

Prvi pregled obavlja se kada je biljka visoka 15-20 cm, drugi u punom cvetu, treći pre vađenja krompira ili prekida vegetacije (uništenja cime) prilikom kojeg se ujedno vade reprezentativni uzorci za laboratorijsku analizu zdravstvenog stanja, a četvrti pregled (ravničarski rejoni) vrši se u roku 5-8 dana posle datuma određenog za uništenje cime.

Prvim pregledom utvrđuje se poreklo semena krompira, kategorija, zasejana površina, zdravstveno stanje, zakorovljenost, sortna čistoća, opšte stanje i ujednačenost, prostorna izolacija i agrotehničke mere koje se primenjuju, kao i procenat praznih mesta nastalih zbog bolesti koje se prenose semenom (truleži, gljivičnog i bakterijskog uzroka).

Drugim pregledom utvrđuje se konačno stanje čistoće, zdravstveno stanje, zakorovljenost, opšte stanje i ujednačenost. Odstranjivanje bolesnih biljaka kontroliše se pri drugom pregledu. Prilikom vršenja drugog pregleda ocenjuje se zdravstveno stanje okolnih useva u svim pravcima (sa više strana) ako su drugi usevi u neposrednoj blizini prijavljenog useva i utvrđuje se da li je udovoljeno zahtevu u pogledu prostorne izolacije.

Trećim pregledom utvrđuje se očekivan prinos semena.

Četvrtim pregledom utvrđuje se pravilno uništenje cime (mehaničkim ili hemijskim putem) i proverava se zdravstveno stranje krtola.

Uzimanje reprezentativnih uzoraka sa parcele semenskog useva krompira:

- na površini od 1 ha uzima se jedan uzorak,

- na površini od 1 do 3 ha uzimaju se dva uzorka,

- na površini većoj od 10 ha uzima se 6 uzoraka.

Za ispitivanje zdravstvenog stanja osnovnog semena uzimaju se reprezentativni uzorci.

- na površini do jednog hektara uzimaju se dva uzorka,

- na površini od 1 do 3 ha uzimaju se tri uzorka,

- na površini od 3 do 10 ha uzima se pet uzoraka,

- na površini većoj od 10 ha uzima se 6 uzoraka.

Kao jedan reprezentativni uzorak smatra se najmanje 110 krtola uzetih po jedna krtola od jedne biljke, sa različitih mesta parcele pri čemu se mora naročito obratiti pažnja da se uzorci uzmu sa rubnih redova koji se graniče sa drugim usevima krompira.

Sortna čistoća i procenat praznih mesta utvrđuju se na kontrolnoj jedinici, a sve drugo na celoj parceli.

Autentičnost i sortna čistoća semenskog useva krompira utvrđuje se detaljnim pregledom uzoraka na kontrolnoj jedinici. Za kontrolnu jedinicu uzima se 400 biljaka po hektaru, s tim da se gledano dijagonalno na parcelu po slučajnom izboru pregleda 20 do 40 biljaka na pojedinim mestima. Na svakom hektaru pregleda se najmanje jedna kontrolna jedinica. Ako je usev na većoj površini od 5 ha, dovoljno je da se uzme 6 kontrolnih jedinica.

Usev krompira neće se priznati kao semenski ako:

a) nije proizveden u visinskom rejonu ili u drugim područjima, u kojima se upotrebljava odgovarajući tehnološki postupak (naklijavanje, rano vađenje, praćenje leta lisnih ušiju, prekid vegetacije i drugo);

b) u semenskom usevu ima primesa drugih sorti krompira, i to: kategoriju "original" više od 0,10% u prvoj sortnoj reprodukciji više od 0,25% i u drugoj sortnoj reprodukciji više od 1%;

v) je prostorna izolacija manja od propisane.

2. Ostale povrtarske kulture

Kod jednogodišnjih povrtarskih kultura vrše se dva pregleda.

Prvi pregled se vrši u vreme cvetanja, a drugi u vreme kada najmanje 80% biljaka dostigne tehničku zrelost.

Prvim pregledom utvrđuje se poreklo semena, zasejana površina, sortna čistoća, zakorovljenost, agrotehničke mere, ujednačenost useva i prostorna izolacija.

Drugim pregledom proveravaju se podaci iz prvog pregleda, ponovo utvrđuje sortna čistoća, zakorovljenost, agrotehničke mere, daju se preporuke za žetvu i procenjuje se prinos semena.

Kod dvogodišnjih i višegodišnjih povrtarskih kultura vrše se tri pregleda.

Prvi pregled vrši se u prvoj godini kojim se utvrđuje poreklo semena i način primene sadnica.

Drugi pregled obavlja se u proleće nakon sadnje ili prezimljavanja sadnica kada se utvrđuje površina, zakorovljenost i pro-storna izolacija.

Treći pregled vrši se u vreme punog cvetanja pa do tehničke zrelosti semena kada se ocenjuje očekivani prinos semena.

Usev povrća neće se priznati kao semenski ako:

1. utvrđeni procenat primesa drugih sorti i vrsta prelazi procenat koji je dozvoljen za određene kategorije povrtarskih semena (tabela br. 3),

2. je prostorna izolacija manja od propisane (tabela br. 4).

Autentičnost i sortna čistoća semenskog useva povrća (izuzev krompira) utvrđuje se detaljnim pregledom uzoraka na kontrolnoj jedinici. Za kontrolnu jedinicu uzima se površina do jednog hektara na kojoj se pregleda 100 do 200 biljaka na ravnomernim razmacima bez biranja, na pravcu dveju dijagonalnih linija semenske parcele.

Na većim površinama broj biljaka za uzorak uzima se:

	Broj biljaka u uzorku
preko 1 do 2 ha	200-300
preko 2 do 5 ha	300-500
preko 5 do 10 ha	500-600

Na svaki dalji hektar uzima se po 50 biljaka više, odnosno broj kontrolnih jedinica se srazmerno povećava.

D. OSTALE KULTURE

(Lekovito i aromatično bilje, cveće i sl.).

U proizvodnji semena ostalih (jednogodišnjih i višegodišnjih) poljoprivrednih kultura obavezan je onoliki broj pregleda kojima se mogu utvrditi uslovi iz člana 7 ovog pravilnika o načinu vršenja kontrole procesa proizvodnje semena.

Usev ne može da se prizna kao semenski ako je zakorovljenost veća od ocene 1 (član 64 Pravilnika).

Đ. ZAJEDNIČKE ODREDBE

Za poljoprivredne kulture kod kojih intenzitet zakorovljenosti nije posebno naznačen, taj intenzitet utvrđuje se sledećim ocenama:

- ocenom 0 - kad nema korova,

- ocenom 1 - kad je slaba zakorovljenost,

- ocenom 2 - kad je srednja zakorovljenost,

- ocenom 3 - kad je jaka zakorovljenost.

Ako se u toku kontrole procesa proizvodnje semena poljoprivrednog bilja utvrdi prisustvo korova koji nisu naznačeni ovim pravilnikom, tada se obavezno utvrđuje stepen ugroženosti semenskog useva korovom, i to se uzima u obzir prilikom odlučivanja o priznavanju semenskog useva.

Obrazac br. 1.

ŠTAMBILJ MINISTARSTVA -
PREDUZEĆA KOME JE POVERENO VRŠENJE KONTROLE

ZAPISNIK br. ____

o kontroli nad proizvodnjom semena poljoprivrednog bilja

I PROIZVOĐAČ

1. Naziv ___________________________________________

2. Sedište __________________________________________

3. Opština _________________________________________

4. Odgovorni stručni radnik za proizvodnju semena ________

II POREKLO UPOTREBLJENOG SEMENSKOG MATERIJALA

1. Vrsta semena _____________________________________

2. Sorta-hibrid ______________________________________

3. Kategorija _______________________________________

4. Broj i datum uverenja o priznavanju semenskog useva ____

5. Naziv i sedište organizacije koja je izdala uverenje ______

6. Naziv i sedište organizacija koja je izdala deklaraciju o kvalitetu semenskog materijala ______________________

III SEMENSKI USEV

1. Površina parcele __________________________________

2. Oznaka parcele: ___________________________________

3. Predusev ________________________________________

4. Datum i način setve (rasađivanja) ____________________

5. Zakorovljenost (ocena 0-3 i vrsta korova) ______________

6. Faza razvoja biljaka pri pregledu _____________________

7. Stanje useva (odlično, dobro, zadovoljava, loše) _________

8. Poleganje useva (stepen i %) __________

9. Ujednačenost useva __________

10. Prostorna izolacija (m) __________

11. Čistoća vrste (%) __________

12. Odstupanje od sorte (u %) __________

13. Primese drugih vrsta-sorti (opisno) __________

14. Procena prinosa (kg/ha) __________

15. Procenjeni ukupni prinos nedorađenog semena

16. Procenjen ukupni prinos dorađenog semena (kg/ha)

__________ ukupno __________

17. Preporuke proizvođaču __________

18. Predlog odgovornog stručnog radnika-aprobatora

______________________________

Mesto: _______________________

Datum kontrole: _______________

Za proizvođača,

______________________
(Potpis odgovornog stručnog radnika)

Kontrolu izvršio,
(lično ime)

___________________
(Potpis i pečat)

Obrazac broj 2.

ŠTAMBILJ MINISTARSTVA -
PREDUZEĆA KOME JE POVERENO VRŠENJE KONTROLE

ZAPISNIK br. ________

o kontroli zakidanja metvica kod semenskog useva hibridnog kukuruza

1. Naziv proizvođača _________________________________

2. Sedište - adresa ___________________________________

3. Opština _________________________________________

4. Naziv hibrida-linije ________________________________

5. Oznaka parcele (naziv i br.) _________________________

6. Površina u ha ___________________

7. Prostorna izolacija _________________

8. Odgovorni stručni radnik za proizvodnju semena ________

________________________________________________

Stanje semenskog useva

a) % majčinskih biljaka koje imaju svilu _________________

b) % nezakinutih metlica koje praše polen ________________

v) % kasno zakinutih metlica koje su prašile polen _________

g) % netipičnih očinskih biljaka ___________________

d) % netipičnih majčinskih biljaka ______________________

Preporuka proizvođaču _______________________________

__________________________________________________

Mesto: ______________________

Datum pregleda: ______________

Za proizvođača,

______________________
(Potpis odgovornog stručnog radnika)

Kontrolu izvršio,
(lično ime)

___________________
(Potpis i pečat)

Obrazac broj 3.

ŠTAMBILJ MINISTARSTVA -
PREDUZEĆA KOME JE POVERENO VRŠENJE KONTROLE

ZAPISNIK br. ____________

o kontroli nad proizvodnjom semena hibridnog kukuruza

1. Naziv proizvođača _________________________________

2. Sedište - adresa ___________________________________

3. Opština _________________________________________

4. Naziv hibrida-linije ________________________________

5. Poreklo upotrebljenog semena

a) broj i datum uverenja o priznavanju semenskog useva ____

b) naziv i sedište organizacije koja je izdala uverenje _______

v) naziv i sedište organizacije koja je izdala deklaraciju o kvalitetu semenskog materijala ____________________________

6. Površina parcele _____________ ha

7. Oznaka parcele _____________

8. Predusev _____________

9. Sortna čistoća:

a) % netipičnih klipova _____________

b) % sumnjivih klipova _____________

v) % klipova sa senijalnim zrncima u klipu _______________

10. Procenjeni ukupni prinos nedorađenog semena kg/ha ____

11. Procenjen ukupan prinos nedorađenog semena u kg. ____

12. Preporuka proizvođaču semena _____________________

13. Predlog odgovornog stručnog radnika-aprobatora _______

Mesto ______________________

Datum pregleda ______________

Za proizvođača,

______________________
(Potpis odgovornog stručnog radnika)

Kontrolu izvršio,
(lično ime)

___________________
(Potpis i pečat)

Obrazac broj 4.

ŠTAMBILJ MINISTARSTVA -
PREDUZEĆA KOME JE POVERENO VRŠENJE KONTROLE

ZAPISNIK br. ________

o kontroli nad oplodnjom semenskog useva hibridnog
suncokreta

1. Naziv proizvođača _________________________________

2. Sedište - adresa ___________________________________

3. Opština _________________________________________

4. Naziv hibrida-linije ________________________________

5. Oznaka parcele (naziv i broj) ________________________

6. Površina ha ______________________________________

7. Prostorna izolacija _________________________________

8. Odgovorni stručni radnik za proizvodnju semena ________

Stanje semenskog useva

a) % majčinskih biljaka koje imaju polen ________________

b) % antocijan fertilnih biljaka u majčinoj liniji ___________

v) % netipičnih očinskih biljaka ________________________

g) % netipičnih majčinih biljaka ________________________

Preporuka proizvođaču _______________________________

Mesto ______________________

Datum pregleda ______________

Za proizvođača,

______________________
(Potpis odgovornog stručnog radnika)

Kontrolu izvršio,
(lično ime)

___________________
(Potpis i pečat)

Obrazac broj 5.

ŠTAMBILJ MINISTARSTVA -
PREDUZEĆA KOME JE POVERENO VRŠENJE KONTROLE

ZAPISNIK br. _______

o kontroli nad proizvodnjom semena hibridnog suncokreta

1. Naziv proizvođača _________________________________

2. Sedište - adresa ___________________________________

3. Opština _________________________________________

4. Naziv hibrida-linije ________________________________

5. Poreklo upotrebljenog semenskog materijala:

a) broj i datum uverenja o priznavanju semenskog useva ____

b) naziv i sedište organizacije koja je izdala uverenje _______

v) naziv i sedište organizacije koja je izdala deklaraciju o kvalitetu semenskog materijala i broj deklaracije ______________

6. Površina parcele __________ ha

7. Oznaka parcele ________________

8. Predusev ________________

9. Sortna čistoća:

a) % netipičnih glava ________________

b) % glava se netipičnim semenom ________________

10. Procenjeni ukupni prinos nedorađenog semena kg/ha

11. Procenjen ukupan prinos nedorađenog semena u kg. ____

12. Preporuka proizvođaču semena _____________________

13. Predlog odgovornog stručnog radnika-aprobatora _______

Mesto ______________________

Datum pregleda ______________

Za proizvođača,

______________________
(Potpis odgovornog stručnog radnika)

Kontrolu izvršio,
(lično ime)

___________________
(Potpis i pečat)

Obrazac broj 6.

ŠTAMBILJ MINISTARSTVA

UVERENJE

o priznavanju semenskog useva

1. Naziv proizvođača _________________________________

2. Broj i datum rešenja o proizvodnji semena poljoprivrednog

bilja ____________________________________________

3. Sedište - adresa ___________________________________

4. Opština _________________________________________

5. Vrsta semena: ____________________________________
(latinski i narodni naziv)

6. Sorta semena - naziv hibrida ________________________

7. Godina proizvodnje ________________________________

8. Poreklo upotrebljenog semenskog materijala:

a) Broj i datum uverenja o priznavanju semenskog useva i

kategorija semena _________________________________

b) ________________________________________________
(Naziv i sedište organizacije koja je izdala uverenje)

v) ________________________________________________
(Naziv i sedište organizacije koja je izdala deklaraciju
o kvalitetu semena)

9. Površina semenskog useva u ha ______________________

10. Procena prinosa dorađenog semena u kg/ha ___________

11. Procena ukupnog prinosa dorađenog semena u kg. ______

Usev za proizvodnju semena pregledan je na zdravstveno stanje i smatra se zdravim na osnovu člana _______ Pravilnika o načinu vršenja obaveznog zdravstvenog pregleda poljoprivrednih useva za proizvodnju semena, i objekata za proizvodnju sadnog materijala višegodišnjih biljaka ____________________________

Proizvodnja gore označenog semena vršena je pod kontrolom ______________________________________ pa se semenski usev na osnovu člana 20 stav 1 Zakona o semenu i sadnom materijalu ("Sl. glasnik Republike Srbije" broj 54/93) i zapisnika broj _________________________ o izvršenoj kontroli priznaje:

- SORTNIM, kategorije ______________

- NESORTNIM

Uverenje dostaviti:

2. Arhivi Ministarstva

Ovlašćeni radnik Ministarstva

_____________
(Potpis i pečat)

Tabela broj 1.

DOZVOLJENE PRIMESE DRUGIH SORTI, VRSTA I KOROVA U SEMENSKIM USEVIMA PŠENICE, JEČMA, OVSA I RAŽI

Maksimalan broj na 100 kvm	Kategorija
Maksimalan broj na 100 kvm	Elita	Original	I sortna reprodukcija	II sortna reprodukcija
1	2	3	4	5
1. Klasova drugih sorti	0	0	5	10
2. Klasova drugih vrsta žita	0	0	0	0
3. Zakorovljenost (broj biljaka):
- Polygonum caprathifolium (lisac)	0	0	0	2
- Avena fatua L. (divlji ovas)	0	0	0	0
- Avena Ludoviciana Dur	0	0	0	0
- Lolium Timulentum L. (Divlji ljulj)	0	0	0	0
- Galium aparine (divlji grac)	0	0	1	2
- Bifora radians (smrduša)	0	0	1	2

Tabela br. 2.

DOZVOLJENE PRIMESE DRUGIH SORTI U POJEDINIM KATEGORIJAMA KRMNOG BILJA

Maksimalni broj biljaka drugih sorti na 100 kvm	Kategorija
Maksimalni broj biljaka drugih sorti na 100 kvm	Elita	Original	I sortna reprodukcija	II sortna reprodukcija
1	2	3	4	5
1. Jednogodišnje krmne biljke	0	5	10	20
2. Jednogodišnje i višegodišnje trave	0	5	10	20
3. Lucerka*	0	2	4	-
4. Crvena detelina, žuti zvezdan i ostale deteline	0	2	4	8
5. Krmne okopavine u %	0	0,2	0,5	1
6. Ostale krmne leguminoze	0	10	20	30
_____________ * Kod lucerki II sortna reprodukcija ne koristi se za proizvodnju semena

Tabela broj 3.

Primese	Dozvoljene promene u %
Primese	Elita	Original	I sortna reprodukcija	II sortna reprodukcija
1	2	3	4	5
1. Primese drugih sorti u %	0	0,10	0,25	0,50
2. Primese u tipu iste sorte u %
- boranija, bob, grašak, pasulj, bamija	0	0,5	1	2
- plavi patlidžan paradajz,	0	0,5	1	2
- salata, motovilac, endivija i radič	0	0,5	2	5
- kukuruz šećerac, šparga	0	1	2	3
- dinja, krastavac, paprika, lubenica, tikva i tikvica	0	1	3	5
- luk, praziluk, rotkva, rotkvica, cvekla, blitva i spanać	0	1	5	10
- kupus, kelj, kelj-papučar, karfiol, keleraba i artičoka	0	1	3	5
- mrkva, paštrnak, peršun i celer	0	1	5	10

Tabela broj 4.

NORME ZA NAJMANJU PROSTORNU IZOLACIJU SEMENSKIH USEVA DRUGIH SORTI ILI BOTANIČKIH VRSTA SA KOJIMA SE UKRŠTAJU

Kultura	Na otvorenim površinama (m)	Na prostoru sa prirodnim preprekama (m)
1	2	3
1. Cruciferae (kupus), kelj, kelj - papučar, karfiol, keleraba, rotkvica, rotkva, repa, ugarnjača)	2.000	1.000
2. Cucurbitaceae (lubenica, dinja, krastavac, tikvica, tikva i dr.)	2.000	1.000
3. Paprika, bamija i artičoka	500	200
4. Salata, endevija, radič, i motovilac	300	100
5. Paradajz i plavi patlidžan	200	10 (100)
6. Boranija, pasulj, grašak i bob	100	500
7. Crni luk, praziluk, spanać i špargla	2.000	1.000
8. Mrkva, peršun, paštrnak i celer	1.000	200
9. Pšenica, ječam i ovas	5	-
10. Raž	300	200
11. Soja	10	-
12. Suncokret
- za sorte	1.500	1.000
- za hibride i roditeljske komponente	3.000	3.000
13. Ricinus	500	100
14. Konoplja	1.500	600
15. Šećerna repa i stočna repa	1.500	600
- kod diploidnih i polidiploidnih monogermnih sorti repe	1.500	1.000
- između višekličnih i jednokličnih sorti repe	3.000	2.000
- između sem. useva šećerne repe i useva ind. repe	1.000	1.100
- između sem. useva šeć. repe i sem. useva stočne repe, cvekla i dr. iz grupe Bata-e	3.000	3.000
16. Pamuk	200	150
17. Mak	400	200
18. Lucerka, detelina, žuti zvezdan, esparzeta
- pod uslovom da se najbliže parcele drugih sorti ili nesortnih useva pokose i uklone pre cvetanja	400	200
19. Trave	200	100
20. Samoplodno krmno bilje	5	-
21. Ostalo strano-oplodno krmno bilje	300	200
22. Duvan	500	300
23. Uljana repica	1.000	600
24. Krmni sirak
- za sorte	500	200
- za hibride i roditeljske komponente	500	200
25. Sirak metlaš	500	200
26. Helianthus (ukrasni suncokret)	300	-
27. Lathynus adoratus (mirisni grašak)	100	-
28. Pholx Drummondii (plamenac)	200	-
29. Taretec (kadifica)	200	-
30. Callistaphus chinensis (astra)	100	-
31. Antirrhinum majus (zevalica)	300	-
32. Zinna (lepi Gliša)	200	-
33. Petunia hibrida (petunija)	300	-
34. Dianthus sp (karanfili)	100	-
35. Kamilica	1.000	-
36. Lavanda i salvija	500	-
37. Mak	500	-
38. Tatula, selen, izop, matičnjak, muškantna, žalfija i timijan	500	-
39. Mirođija, crna slačica, korijandar, kim, morač, maroran, bosiljak, anis, čubar, bela slačica i Brassica juncea	500	-
40. Vunasti digitalis odoljen, angelika i buvač	500	-