POSEBAN KOLEKTIVNI UGOVORZA SOCIJALNU ZAŠTITU U REPUBLICI SRBIJI*("Sl. glasnik RS", br. 45/99 i 10/2000) |
I OSNOVNE ODREDBE
Ovim kolektivnim ugovorom u skladu sa zakonom, (u daljem tekstu: ugovor) učesnici Vlada Republike Srbije (u daljem tekstu: Vlada) i Republički odbor Sindikata zaposlenih u zdravstvu i socijalnoj zaštiti Srbije (u daljem tekstu: Sindikat) uređuju se prava, obaveze i odgovornosti zaposlenih i poslodavaca iz oblasti rada i radnih odnosa, kao i međusobni odnosi učesnika ovog ugovora.
Ovaj ugovor neposredno se primenjuje.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom ne mogu se utvrditi manja prava zaposlenih od prava utvrđenih ovim ugovorom.
Ovaj ugovor se zaključuje na neodređeno vreme.
Izuzetno od stava 1 ovog člana, pojedine odredbe važe za period utvrđen ovim ugovorom.
Poslodavac kod koga nije organizovan sindikat, dužan je da Sindikatu - učesniku ovog ugovora dostavi opšti akt, odnosno ugovor o radu koji zamenjuje pojedinačni kolektivni ugovor, u roku od osam dana od dana njegovog donošenja, odnosno zaključivanja.
Ako Sindikat oceni da odredbe opšteg akta, odnosno ugovora o radu nisu u skladu sa zakonom, Opštim kolektivnim ugovorom i ovim ugovorom obratiće se za intervenciju državnom organu nadležnom za vršenje nadzora nad primenom odredaba zakona i kolektivnih ugovora.
II RADNI ODNOS
1. Raspoređivanje zaposlenih
Zaposleni se u toku rada može rasporediti na svako radno mesto koje odgovara stepenu i vrsti njegove stručne spreme, znanju i sposobnostima, ako postoji potreba procesa i organizacije rada.
Zaposleni može privremeno ili trajno da bude raspoređen na rad iz jednog mesta u drugo uz njegov pristanak.
Zaposleni može da se rasporedi na rad kod istog poslodavca iz jednog u drugo mesto bez njegovog pristanka:
1) ako je delatnost poslodavca takve prirode da se rad obavlja u mestima van sedišta poslodavca, odnosno njegovog organizacionog dela, u skladu sa pojedinačnim kolektivnim ugovorom;
2) ako je udaljenost od mesta u kome zaposleni radi do mesta u koje se raspoređuje na rad manja od 50 km u jednom pravcu ili su mesto rada i mesto u koje se zaposleni raspoređuje na teritoriji iste opštine, odnosno grada a organizovan je redovan prevoz koji omogućava blagovremeni dolazak na rad i povratak sa rada i obezbeđena je naknada prevoza u visini cene prevoza u javnom saobraćaju.
Zaposlena - žena za vreme trudnoće i sa detetom predškolskog uzrasta i majka deteta zaostalog u razvoju ili sa teškim urođenim ili stečenim oboljenjima i stanjima, zaposleni kod koga je utvrđena invalidnost II kategorije i invalidi sa preostalom, odnosno smanjenom radnom sposobnošću ne mogu da budu raspoređeni u smislu stava 2 ovog člana.
Pravo i obaveza zaposlenog je da se stručno osposobljava i usavršava u toku trajanja radnog odnosa.
Poslodavac je obavezan da zaposlenom obezbedi stručno osposobljavanje i usavršavanje u skladu sa planom i programom stručnog usavršavanja i osposobljavanja ustanove donetim u skladu sa zakonom.
U skladu sa planom razvoja poslodavac je obavezan da u planu stručnog usavršavanja i specijalizacije radnika obezbedi zaposlenom odgovarajuću literaturu, demonstraciju novih znanja, odnosno odgovarajućih veština i postupaka, kao i druge oblike stručnog usavršavanja utvrđene zakonom.
(Brisan)
Radno vreme iznosi 40 časova nedeljno (puno radno vreme).
Radno vreme zaposlenog u skladu sa zakonom skraćuje se srazmerno težini posla koji obavlja i opasnosti po zdravlje zbog otežanih uslova rada. Dužina trajanja skraćenog radnog vremena za određene poslove utvrđuje se pojedinačnim kolektivnim ugovorom na osnovu kriterijuma koje utvrde Sindikat i ministarstvo nadležno za poslove socijalne zaštite.
Skraćeno radno vreme iz prethodnog stava ne može biti kraće od 30 časova nedeljno.
Odlukom poslodavca utvrđuje se raspored radnog vremena zaposlenog, u okviru ukupnog godišnjeg radnog vremena, tako da u pojedinim danima, odnosno periodima, radno vreme može biti duže a u drugim kraće od punog radnog vremena.
Izuzetno, radno vreme zaposlenog može trajati duže od 40 časova nedeljno (rad duži od punog radnog vremena) pod uslovima utvrđenim zakonom, opštim aktom, odnosno pojedinačnim kolektivnim ugovorom, ali ne duže od 10 časova nedeljno.
Rasporedom radnog vremena ili uvođenjem prekovremenog rada ne može se zaposlenom uskratiti dnevni odmor od najmanje 12 časova neprekidno, niti nedeljni odmor od najmanje 24 časa neprekidno.
Pored zakonom utvrđenih slučajeva, pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi i drugi slučajevi kada se može uvesti radno vreme kraće od punog radnog vremena.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom se uređuje postupak uvođenja radnog vremena kraćeg od punog radnog vremena.
Slučajevi uvođenja radnog vremena kraćeg od punog radnog vremena, pored ostalih, mogu biti i obezbeđivanje većeg zapošljavanja novih lica i sprečavanje prestanka potrebe za radom zaposlenih.
Prekovremeni rad može da se uvede samo pod uslovima utvrđenim zakonom i kolektivnim ugovorom.
Prekovremeni rad, u smislu stava 1 ovog člana, obavezno se plaća.
2. Zaštita zaposlenih na radu
Poslodavac je dužan da zaposlenom obezbedi potrebne uslove za zaštitu na radu, u skladu sa zakonom i pojedinačnim kolektivnim ugovorom.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom utvrđuju se kriterijumi za utvrđivanje radnih mesta sa posebnim uslovima rada, uslovi za obavljanje tih poslova u pogledu doba života, pola i zdravstvene sposobnosti, kao i sredstva zaštite.
Zaposleni ima pravo da odbije da radi, pod uslovima utvrđenim zakonom, u slučajevima kad mu preti neposredna opasnost po život i zdravlje zbog toga što nisu sprovedene propisane mere zaštite na radu, dok se ne sprovedu određene mere zaštite.
Zaposleni koji radi na radnom mestu sa posebnim uslovima rada ima pravo na posebne mere zaštite, srazmerno stepenu opasnosti i štetnosti, i to:
- periodične lekarske preglede,
- skraćeno radno vreme,
- preventivno-rekreativni odmor,
- duži dnevni i godišnji odmor,
- dodatni obrok i napitke,
- raspoređivanje na druge poslove.
Zaposleni ima pravo na staž sa uvećanim trajanjem u skladu sa propisima kojima se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom utvrđuju se konkretna prava zaposlenog za svako radno mesto.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom utvrđuju se prava na zaštitnu odeću i obuću zaposlenih koji rade na poslovima koji se obavljaju na terenu.
Zaposlena - žena za vreme trudnoće ili sa detetom do tri godine života ne može da radi duže od punog radnog vremena, odnosno noću.
Izuzetno od odredbe stava 1 ovog člana, zaposlena - žena sa detetom starijim od dve godine može da radi noću samo na osnovu svog pisanog zahteva.
Samohrani roditelj koji ima dete do sedam godina života ili dete koje je težak invalid, može da radi duže od punog radnog vremena ili noću, samo na osnovu svog pisanog zahteva.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi i drugi oblici zaštite pojedinih kategorija zaposlenih u skladu sa zakonom i kolektivnim ugovorom.
Sindikalna organizacija može, u skladu sa zakonom, da pokrene inicijativu za utvrđivanje radnih mesta, odnosno poslova na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem i stepen uvećanja staža.
Poslodavac je obavezan da u skladu sa zakonom obezbedi potrebne uslove i postupke za sprovođenje inicijative iz stava 1 ovog člana.
Poslodavac je dužan da osigura zaposlene za slučaj smrti, profesionalnog oboljenja, povrede na radu i gubitka radne sposobnosti.
Učesnici ovog ugovora mogu sporazumom utvrditi način realizacije osiguranja iz prethodnog stava što obavezuje poslodavca.
3. Minimum procesa rada za vreme štrajka
U slučaju granskog štrajka ili štrajka kod poslodavca, štrajkački odbor i poslodavac sporazumom o prestanku štrajka mogu se sporazumeti o materijalnoj naknadi zaposlenima za vreme koje su proveli u štrajku.
4. Odmori i odsustva
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi i drugi kriterijumi za uvećanje zakonskog minimuma dužine trajanja godišnjeg odmora.
Zaposleni koji rade skraćeno radno vreme u smislu člana 9 stav 2 ovog ugovora imaju pravo na korišćenje godišnjeg odmora u trajanju do 40 radnih dana.
Korišćenje godišnjeg odmora u smislu stava 1 ovog člana utvrđuje se pojedinačnim kolektivnim ugovorom.
Zaposleni ima pravo na plaćeno i neplaćeno odsustvo sa rada u skladu sa zakonom i kolektivnim ugovorom.
III CENA RADA, ZARADA I OSTALA LIČNA PRIMANJA
1. Cena rada
Ovim ugovorom utvrđuje se cena rada za najjednostavniji rad, koeficijenti za utvrđivanje cena rada za tipična radna mesta, dodatni koeficijenti za poslove rukovođenja i organizovanja procesa rada i po osnovu posebnih uslova rada, elementi za utvrđivanje zarade, uvećanje zarade, naknade i druga lična primanja zaposlenih.
2. Cena rada za najjednostavniji rad
Učesnici ovog ugovora u postupku pregovaranja utvrđuju cenu rada za najjednostavniji rad, vodeći računa o kretanju prosečnih zarada u privredi Republike i o rastu troškova života.
Cena rada za najjednostavniji rad ugovara se, po pravilu, do 10. decembra tekuće godine za narednu godinu, koja je podložna promeni ukoliko se za to steknu objektivni razlozi.
Cene rada za tipična radna mesta utvrđuju se tako što se cena rada za najjednostavniji rad utvrđena ovim ugovorom, odnosno u skladu sa ovim ugovorom, pomnoži koeficijentom za utvrđivanje cene rada tipičnog radnog mesta iz sledeće tabele:
|
Grupa |
Poslovi |
Koeficijenti |
|
I |
(Ne zahteva se stručnost - NK radnik) |
|
|
I1 |
Fizički radnik |
2,10 |
|
II |
(Zahteva se stručna osposobljenost u trajanju do 6 meseci - prvi stepen) |
|
|
II1 |
Spremačica u administrativnim prostorijama |
2,25 |
|
II2 |
Spremačica u prostorijama u kojima borave pokretni korisnici |
2,34 |
|
II3 |
Spremačica u prostorijama u kojima borave polupokretni, nepokretni, teže i teško ometeni u razvoju, duševno oboleli korisnici i spremačica na održavanju čistoće u kuhinji |
2,42 |
|
III |
(Zahteva se stručna osposobljenost u trajanju preko 6 meseci do 2 godine - drugi stepen) |
|
|
III1 |
Portir, čuvar, kurir, domar, servirka, poslovi u tehničkoj radionici, telefonista |
2,80 |
|
III2 |
Daktilograf sa osnovnom školom, vešerka i pomoćni kuvar |
2,80 |
|
III3 |
Negovateljica |
2,96 |
|
IV |
(KV radnik - treći stepen) |
|
|
IV1 |
Ložač, vozač, održavanje instalacija, poslovi KV radnika (vodoinstalater, električar, stolar, frizer, krojač i dr.) |
3,51 |
|
IV2 |
Nabavljač magacioner |
3,66 |
|
IV3 |
KV kuvar, pekar, radni instruktor, geronto-domaćica, negovateljica |
3,74 |
|
V |
(Srednja stručna sprema) |
|
|
V1 |
Administrativni poslovi, radni instruktor, daktilograf, vozač putničkog vozila |
4,05 |
|
V2 |
Ekonomsko-finansijski poslovi, unošenje podataka u računar |
4,28 |
|
V3 |
Medicinska sestra na preventivnoj zaštiti |
4,36 |
|
V4 |
Medicinska sestra za polupokretne korisnike i lica umereno ometena u razvoju, fizioterapeut |
4,52 |
|
V5 |
Medicinska sestra za nepokretne korisnike, lica teže i teško ometena u razvoju i u stacionaru za decu do 3 godine života |
4,68 |
|
VI |
(VKV - peti stepen) |
|
|
VI1 |
VKV radnik, radnik na održavanju opreme, instalacija i voznog parka |
4,68 |
|
VI2 |
VKV kuvar |
4,83 |
|
VII |
(Viša školska sprema) |
|
|
VII1 |
Administrativno tehnički poslovi, statističar, programer i referent za opšte poslove |
5,14 |
|
VII2 |
Složeniji ekonomsko-finansijski poslovi, kontista i bilansista |
5,30 |
|
VII3 |
Viša medicinska sestra, dijetetičar, radni terapeut, vaspitač, socijalni radnik, defektolog i pravnik |
5,61 |
|
VIII |
(Visoka školska sprema) |
|
|
VIII1 |
Diplomirani pravnik, diplomirani socijalni radnik, psiholog, pedagog, specijalni pedagog, dipl. defektolog, sociolog, vaspitač sa VSS i diplomirani ekonomista |
6,70 |
|
IX |
|
|
|
IX1 |
Poslovi istraživačkog rada, savetodavno |
|
|
|
terapijski rad |
|
|
|
- sa specijalizacijom |
7,33 |
|
|
- magistar |
7,80 |
|
IX2 |
Lekar opšte prakse |
7,80 |
|
IX3 |
Lekar specijalista |
8,89 |
Za organizatore procesa rada i rukovodeće radnike u ustanovama socijalne zaštite utvrđuju se sledeći dodatni koeficijenti:
|
1. Rukovodilac tehničke službe |
0,24 |
|
2. Glavna odeljenska medicinska sestra |
0,24 |
|
3. Glavna medicinska sestra u ustanovi |
0,36 |
|
4. Rukovodilac stručnog tima |
0,12 |
|
5. Koordinator stručne ekipe |
0,24 |
|
6. Šef računovodstva u centru za socijalni rad: |
|
|
- do 30.000 stanovnika |
0,24 |
|
- od 30.000 do 100.000 stanovnika |
0,30 |
|
- od 100.000 do 400.000 stanovnika |
0,36 |
|
- preko 400.000 stanovnika |
0,48 |
|
7. Sekretar u centru za socijalni rad u gradu sa preko 400.000 stanovnika |
0,84 |
|
8. Šef računovodstva, sekretar u ustanovi za smeštaj: |
|
|
- do 200 korisnika |
0,36 |
|
- od 200 do 500 korisnika |
0,48 |
|
- preko 500 korisnika |
0,60 |
|
9. Rukovodilac odeljenja međuopštinskog centra za socijalni rad: |
|
|
- do 30.000 stanovnika |
0,48 |
|
- od 30.000 do 100.000 stanovnika |
0,72 |
|
- od 100.000 do 400.000 stanovnika |
0,96 |
|
10. Rukovodilac odeljenja zasebnog objekta domskog smeštaja u ustanovi za smeštaj i domskog odeljenja pri centru za socijalni rad: |
|
|
- do 200 korisnika |
0,60 |
|
- od 200 do 500 korisnika |
0,84 |
|
- preko 500 korisnika |
1,20 |
|
Za direktore ustanova socijalne zaštite utvrđuju se koeficijenti: |
|
|
1. Za direktora centra za socijalni rad u opštini: |
|
|
- do 30.000 stanovnika |
7,48 |
|
- od 30.000 do 100.000 stanovnika |
8,11 |
|
- od 100.000 do 400.000 stanovnika |
8,73 |
|
- preko 400.000 stanovnika |
9,82 |
|
2. Za direktora ustanove za smeštaj korisnika: |
|
|
- do 200 korisnika |
8,11 |
|
- od 200 do 500 korisnika |
8,73 |
|
- preko 500 korisnika |
9,82 |
|
3. Za direktora centra za porodični smeštaj |
8,11 |
Koeficijenti iz stava 1 ovog člana uvećavaju se za radna mesta pod posebnim uslovima rada, i to:
|
Red. br. |
Poslovi |
Koeficijent |
|
1 |
2 |
3 |
|
1. |
Neposredan rad sa korisnicima obolelim od autizma, teže i teško ometenim u mentalnom razvoju, duševno obolelim i invalidnim licima kao i sa decom u stacionaru do tri godine starosti, u ustanovama socijalne zaštite za smeštaj korisnika (lekar specijalista, lekar, medicinska sestra, negovateljica, fizioterapeut, defektolog - vaspitač) |
1,20 |
|
2. |
Neposredan rad sa nepokretnim i polupokretnim korisnicima u ustanovama za smeštaj starih lica i sa korisnicima umereno ometenim u mentalnom razvoju u domovima za decu ometenu u razvoju (lekar specijalista, lekar, medicinska sestra, negovateljica, fizioterapeut, defektolog - vaspitač) |
0,96 |
|
3. |
Neposredan rad sa decom i omladinom sa poremećajima u ponašanju u zavodima za vaspitanje dece i omladine i sa decom i omladinom bez roditeljskog staranja čiji je razvoj ometen porodičnim prilikama u domovima za smeštaj dece bez roditeljskog staranja (vaspitač) |
0,72 |
|
4. |
Neposredan rad na preventivnoj zdravstvenoj zaštiti u domovima za decu bez roditeljskog staranja i zavodima za vaspitanje dece i omladine i poslovi radnog terapeuta i radnog instruktora u ustanovama socijalne zaštite za smeštaj korisnika |
0,60 |
|
5. |
Neposredan rad na otkrivanju, dijagnostici, tretmanu i praćenju korisnika socijalne zaštite u centrima za socijalni rad (psiholog, pedagog, socijalni radnik, pravnik) i neposredan rad na dijagnostici, tretmanu i praćenju korisnika smeštenih u ustanovu socijalne zaštite iz tač. 1, 2 i 3 ove tabele (psiholog, pedagog, socijalni radnik, specijalni pedagog i defektolog) |
0,48 |
|
6. |
Poslovi vozača u ustanovama socijalne zaštite |
0,30 |
|
7. |
Poslovi održavanja higijene prostora i rublja, serviranja hrane i poslovi čuvara u ustanovama za smeštaj korisnika iz tač. 1 i 2 ove tabele |
0,24 |
|
8. |
Poslovi održavanja higijene, prostora i rublja, serviranja hrane i poslovi čuvara u ostalim ustanovama za smeštaj korisnika |
0,18 |
|
9. |
Poslovi daktilografa |
0,18 |
Cena rada pripravnika utvrđuje se u visini od 80% cene rada za grupu poslova iz člana 27 ovog ugovora kojoj pripadaju poslovi za koje se pripravnik osposobljava.
Zarade zaposlenih utvrđuju se na osnovu cena rada radnih mesta utvrđenih ovim, odnosno pojedinačnim kolektivnim ugovorom, radnog učinka i vremena provedenog na radu. Radni učinak se utvrđuje na osnovu normativa i standarda rada na osnovu kojih se utvrđuju zajednički i individualni rezultati rada.
Kriterijume i merila za utvrđivanje rezultata rada zaposlenog utvrđuje poslodavac opštim aktom.
Kriterijum i merila moraju biti poznati sindikatu kada pregovara o ceni rada i ne mogu se menjati dok je ugovorena cena rada na snazi.
Ustanove koje ostvaruju i prihode izvan sredstava budžeta, mogu zaposlenom, po osnovu tih prihoda, u skladu sa pojedinačnim kolektivnim ugovorom, uvećati zaradu do 30%.
Poslodavac je u obavezi da za svaki mesec utvrdi prihode i rashode za ostvarivanje prava iz prethodnog stava i o tome obavesti sindikat.
3. Uvećanja zarade
Zarada zaposlenog se uvećava za 0,5% za svaku godinu rada ostvarenu u radnom odnosu uvećanu za staž osiguranja koji se računa sa uvećanim trajanjem.
Zarada se uvećava:
a) za rad na dan državnog i verskog praznika, za koji je zakonom predviđeno da se ne radi, za 150%,
b) za rad noću (između 22,00 i 6,00 časova narednog dana) za 35%,
v) za slučajeve prekovremenog rada za 35%,
g) za rad nedeljom, u kojoj se radi mimo preraspodele radnog vremena, za 20%,
Ako se istovremeno steknu uslovi za uvećanje zarade po više osnova utvrđenih u prethodnom stavu ovog člana procenat uvećanja ne može biti niži od zbira procenata uvećanja po svakom od osnova.
4. Rokovi za isplatu zarade
Zarada se isplaćuje petnaestodnevno u dva jednaka dela.
Učesnici se obavezuju da će zajedničkim naporima nastojati da se prvi deo isplaćuje do kraja tekućeg meseca a drugi deo do 15. narednog meseca.
5. Naknade zarada
Poslodavac je obavezan da zaposlenom isplati naknadu zarade za vreme odsustvovanja sa rada zbog privremene nesposobnosti za rad usled bolesti ili povrede van rada u visini od 85% od zarade koju je ostvario u mesecu koji prethodi mesecu u kome je nastupila sprečenost za rad.
Zaposlenom pripada naknada zarade po osnovu odsustvovanja sa rada i u drugim slučajevima u visini utvrđenoj kolektivnim ugovorom.
Poslodavac je obavezan da obračun i isplatu naknade zarada za vreme porodiljskog odsustva i odsustva sa rada radi nege deteta, kao i naknade za bolovanje, izvrši istovremeno sa obračunom i isplatom zarada.
6. Ostala lična primanja
Poslodavac je obavezan da u visini utvrđenoj kolektivnim ugovorom zaposlenom isplati:
- regres za godišnji odmor,
- otpremninu pri odlasku u penziju,
- dnevnicu za službeno putovanje u zemlji,
- terenski dodatak.
Regres za godišnji odmor isplaćuje se pre odlaska zaposlenog na godišnji odmor.
Poslodavac je obavezan da zaposlenom isplati mesečnu naknadu za ishranu u toku rada u visini utvrđenoj Opštim kolektivnim ugovorom ili u visini neoporezivog iznosa ako je to za zaposlenog povoljnije. Isplata se vrši istovremeno sa isplatom prvog dela zarade u skladu sa članom 32 ovog ugovora.
Poslodavac je obavezan da zaposlenom obezbedi naknadu troškova prevoza radi dolaska na rad i povratka sa rada u visini cene prevozne karte.
Zaposlenom u ustanovi, pored slučajeva utvrđenih zakonom, drugim propisima i Opštim kolektivnim ugovorom pripada pomoć u slučaju:
1) duže ili teže bolesti zaposlenog ili člana njegove uže porodice,
2) za pokriće troškova, odnosno dela troškova obaveznog učešća kod nabavke ortopedskih pomagala i aparata za rehabilitaciju zaposlenog ili člana njegove uže porodice,
3) zdravstvene rehabilitacije zaposlenog koji je povređen na radu, oboleo od profesionalne bolesti ili radi po posebnim uslovima rada u smislu ovog kolektivnog ugovora,
4) u slučaju invalidnosti zbog gubitka radne sposobnosti ili utvrđivanja preostale radne sposobnosti zaposlenog,
5) ublažavanja posledica elementarnih nepogoda na neosiguranom stambenom objektu zaposlenog,
6) nabavke lekova za zaposlenog ili člana uže porodice,
7) pomoć porodici za slučaj smrti zaposlenog ili člana uže porodice u visini troškova pogrebnih usluga.
Dužom bolešću u smislu stava 1 tačka 1 ovog člana smatra se bolest koja traje duže od dva meseca.
Težom bolešću u smislu stava 1 tačka 1 ovog člana smatra se maligno oboljenje, sida i sistemske bolesti, miokarditis i postinfarktna stanja, angina pektoris i neregulisana arterijska hipertenzija, reumatska groznica i njene posledice, hronična endemska bolest, progresivno nervno mišićno oboljenje, cerebralna paraliza, multipla skleroza, cistična fibroza, psihoza i slično stanje i stanje posle teških trauma.
Pomoć iz stava 1 tačka 6 ovog člana daje se u vidu pozajmice do obezbeđenja refundacije iz Republičkog zavoda za zdravstveno osiguranje.
Visina pomoći u toku godine, u slučajevima utvrđenim u tač. 1) do 6) stav 1 ovog člana (uključujući i slučajeve nastale od 1. januara 1999. godine) priznaje se na osnovu uredne dokumentacije do visine tri prosečne neto zarade u privredi Republike Srbije prema poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike.
Članom uže porodice iz stava 1 ovog člana smatra se: bračni i vanbračni drug, dete rođeno u braku i van braka, pastorak, usvojenik i drugo lice prema kome zaposleni ima zakonsku obavezu izdržavanja.
Dnevnica za službeno putovanje u inostranstvo utvrđuje se u visini dnevnice propisane za savezne organe.
Poslodavac može odobriti zajam zaposlenima pod uslovima utvrđenim kolektivnim ugovorom.
Poslodavac se obavezuje da razmotri i u roku od 15 dana odgovori na inicijativu sindikata-potpisnika pojedinačnog kolektivnog ugovora za odobravanje zajma zaposlenima radi nabavke ogreva, zimnice i udžbenika i dr.
Zaposleni ima pravo na jubilarnu novčanu nagradu u visini od 50% prosečne neto zarade u privredi Republike prema poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike.
Jubilarnom godinom smatra se godina u kojoj zaposleni navršava 20, 25 i 30 godina rada u ustanovi.
Potpisnici ovog ugovora će stvarati uslove za prevenciju radne invalidnosti i rekreativni odmor zaposlenih u funkciji kvalitetnog izvršavanja poslova.
IV REŠAVANJE STAMBENIH POTREBA ZAPOSLENIH
Poslodavac može, u skladu sa zakonom, da za rešavanje stambenih potreba zaposlenih mesečno obezbedi 2% na masu sredstava izdvojenih za neto zarade.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom utvrđuje se visina izdvajanja, uslovi i kriterijumi za korišćenje sredstava.
V DISCIPLINSKA I MATERIJALNA ODGOVORNOST
Povrede radnih obaveza za koje se može izreći novčana kazna, pored zakonom utvrđenih, jesu:
1) nedolično ponašanje prema ostalim zaposlenim (svađa, uvreda i sl.), direktoru, odnosno poslodavcu,
2) neopravdan izostanak sa posla od tri radna dana, sa prekidima u toku jednog meseca,
3) neizvršavanje rešenja inspektora rada od strane odgovornog lica,
4) onemogućavanje sindikata da učestvuje u postupku utvrđivanja prava, obaveza i odgovornosti zaposlenog,
5) neizvršavanje pravosnažne sudske odluke donete u postupku zaštite prava zaposlenih.
Novčana kazna može se izreći najviše u visini od 15% akontacije mesečne zarade, u trajanju od jednog do šest meseci.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi i druge povrede radnih obaveza, za koje se može izreći novčana kazna.
1. Disciplinski postupak
U postupku utvrđivanja odgovornosti zaposlenog disciplinski organi dužni su da upoznaju i omoguće učešće predstavnika sindikata.
Zaposlenom protiv koga se vodi disciplinski postupak ne može se izreći disciplinska mera pre nego što bude saslušan, osim ako se bez opravdanih razloga ne odazove na uredno dostavljen poziv.
Bitnom povredom disciplinskog postupka smatra se onemogućavanje braniocu zaposlenog da učestvuje u postupku.
Zahtev za pokretanje disciplinskog postupka dostavlja se sindikatu i zaposlenom.
2. Materijalna odgovornost
Poslodavac može po zahtevu zaposlenog da umanji visinu naknade štete, najviše do jedne polovine štete, ako bi naplata štete u punom iznosu dovela do ugroženosti podmirivanja osnovnih životnih potreba zaposlenog i njegove porodice, u skladu sa pojedinačnim kolektivnim ugovorom.
3. Udaljenje zaposlenog
Zaposleni se može privremeno udaljiti sa radnog mesta ili iz ustanove u slučajevima utvrđenim zakonom i samo u okolnostima utvrđenim pojedinačnim kolektivnim ugovorom.
4. Otkazni rok
Zaposleni ima pravo i dužnost na otkazni rok u svim slučajevima prestanka radnog odnosa bez njegove saglasnosti, izuzev prestanka radnog odnosa zbog izrečene disciplinske mere prestanka radnog odnosa.
Za vreme trajanja otkaznog roka, poslodavac je dužan da zaposlenom, na njegov zahtev, omogući plaćeno odsustvo sa rada u trajanju najmanje 16 časova nedeljno.
VI USLOVI ZA RAD SINDIKATA
Poslodavac je dužan da obezbedi:
a) predstavniku sindikata prisustvovanje sednicama upravnog odbora na kojima se razmatraju pitanja od značaja za materijalni i socijalni položaj zaposlenih,
b) da se mišljenje i predlozi sindikata razmotre pre donošenja odluka od značaja za materijalni, ekonomski i socijalni položaj zaposlenih i da se u odnosu na njih opredeli,
v) učešće sindikata u predlaganju članova upravnog odbora iz redova zaposlenih.
Poslodavac je dužan da članu sindikata na funkciji u organima, komisijama i telima Sindikata i Saveza sindikata omogući odsustvovanje sa posla radi prisustvovanja sindikalnim sastancima, konferencijama, sednicama i kongresima i radi osposobljavanja na tečajevima i seminarima i učešće u radu organa, komisija i drugih tela Sindikata i Saveza sindikata.
Članu sindikata iz stava 1 ovog člana pravo na plaćene časove rada utvrđuje se pojedinačnim kolektivnim ugovorom u skladu sa Opštim kolektivnim ugovorom.
Predsednik sindikalne organizacije, odnosno član sindikata u višim organima, telima i komisijama, u ustanovi sa više od 100 zaposlenih ima pravo na 1/4 plaćenih časova mesečno od punog radnog vremena.
Član Republičkog odbora Sindikata ima pravo na 1/3 plaćenih časova mesečno od punog radnog vremena.
Za obavljanje sindikalnih poslova lice iz st. 1 do 4 ovog člana prima naknadu u visini zarade koju bi ostvarilo za puno radno vreme.
Predstavnik sindikata (predsednik sindikalne organizacije, sindikalne podružnice, sindikalni poverenik, članovi organa sindikata, predsednik okružnog, gradskog, pokrajinskog i Republičkog odbora) za vreme obavljanja i u roku od dve godine po prestanku funkcije, ako postupa, u skladu sa zakonom, i kolektivnim ugovorom, ne može da se rasporedi na drugo radno mesto i kod drugog poslodavca, niti na poslove iz člana 6 stav 2 ovog ugovora, da se utvrdi prestanak potrebe za njegovim radom ili da se na drugi način stavi u nepovoljan položaj.
Poslodavac može obezbediti organizaciji Sindikata dotaciju za humanitarne akcije i poboljšanje materijalnog položaja zaposlenih.
VII NAČIN REŠAVANJA KOLEKTIVNIH RADNIH SPOROVA
1. Interesni sporovi
Interesni sporovi koji nastaju u vezi ovog ugovora se rešavaju mirenjem ili drugim vidovima sindikalne borbe.
Interesni kolektivni sporovi su sporovi koji nastaju u postupku zaključivanja i izmena i dopuna ovog ugovora, kao i u slučaju neprimenjivanja odredaba ovog ugovora.
Komisija za mirenje se sastoji od tri člana, od kojih po jednog imenuju strane u sporu, dok se treći član imenuje sporazumno.
Komisija približava stavove strana u sporu radi postizanja sporazuma o spornom pitanju.
Komisija svoj rad završava u roku od sedam dana od dana obrazovanja.
Komisija je dužna da sačini izveštaj o svom radu i da ga dostavi stranama u sporu.
Za rad članova komisije za mirenje može se sporazumno odrediti naknada..
2. Pravni sporovi
Pravni kolektivni sporovi se rešavaju pred arbitražom ili drugim vidovima sindikalne borbe. Pravni kolektivni sporovi su sporovi koji nastaju u primeni pojedine odredbe ovog ugovora.
Arbitražno veće čine tri člana od kojih po jednog biraju strane u sporu, a trećeg člana strane u sporu određuju sporazumno iz reda nepristrasnih stručnih lica.
Arbitražno veće donosi odluke većinom glasova, pošto sasluša strane u sporu i izvrši uvid u relevantnu dokumentaciju.
Arbitražno veće donosi odluku u roku od 30 dana od dana kada mu je predmet dostavljen na odlučivanje.
Za rad arbitara strane u sporu mogu sporazumno odrediti naknadu.
Arbitražno veće saopštava odluku usmeno stranama u sporu, a u roku od tri dana se dostavlja u pisanoj formi.
Odluke arbitražnog veća zamenjuju sporne odredbe ovog ugovora.
VIII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Ovaj ugovor je zaključen kad ga potpišu ovlašćeni predstavnici učesnika.
Svaki učesnik zadržava po jedan potpisan primerak ovog ugovora.
Izmene i dopune ovog ugovora se vrše na inicijativu jednog od učesnika.
Učesnici su dužni da počnu sa pregovorima najkasnije 15 dana od dana dostavljanja inicijative iz stava 1 ovog člana.
Ako pregovori ne otpočnu u roku iz stava 2 ovog člana nastaje interesni kolektivni spor.
Ukoliko na dan stupanja na snagu ovog ugovora i njegovih izmena i dopuna nije konačno odlučeno o pravima, obavezama i odgovornostima zaposlenog, primenjuju se odredbe ovog ugovora, odnosno izmene i dopune, ako je to za njega povoljnije.
Pojedinačni kolektivni ugovori u ustanovama, opšta akta, odnosno ugovori o radu kod poslodavca koji nema organizovan sindikat usaglasiće se sa ovim ugovorom u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog ugovora.
Učesnici ovog ugovora će u roku od osam dana od dana stupanja na snagu obrazovati Odbor za praćenje primene ovog ugovora.
Odbor iz stava 1 ovog člana daje mišljenje o primeni i autentična tumačenja odredaba ovog ugovora.
Danom stupanja na snagu ovog ugovora prestaje da važi Poseban kolektivni ugovor za socijalnu zaštitu u Republici Srbiji ("Službeni glasnik RS", br. 62/91, 37/92, 64/94, 27/95, 30/95, 8/96, 53/96, 6/97 i 13/97).
Ovaj ugovor stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
1. * Na osnovu čl. 176 Zakona o radu ("Sl. glasnik RS", br. 70/2001 i 73/2001 - ispr.), odredbe ovog kolektivnog ugovora koje nisu u suprotnosti sa navedenim zakonom, ostaju na snazi do zaključivanja kolektivnog ugovora, koji je u skladu sa Zakonom o radu.