ZAKONO UNIVERZITETU("Sl. glasnik RS", br. 21/2002) |
I OSNOVNE ODREDBE
Ovim zakonom uređuje se delatnost univerziteta i fakulteta, odnosno akademija umetnosti, opšti principi njihove organizacije i upravljanja, kao i način finansiranja ove delatnosti.
Obrazovno-naučna, odnosno obrazovno-umetnička delatnost ostvaruje se na univerzitetu, odnosno fakultetu, u skladu sa ovim zakonom i statutom univerziteta, odnosno fakulteta.
Univerzitet je autonomna naučna, odnosno umetnička i obrazovna ustanova.
Univerzitet je pravno lice.
Univerzitet čine najmanje tri fakulteta.
Aktom o osnivanju univerziteta utvrđuju se fakulteti u sastavu univerziteta i njihovi međusobni odnosi.
U sastavu univerziteta mogu biti i instituti, univerzitetska biblioteka, kao i druge organizacije čija je delatnost u skladu sa delatnošću univerziteta.
Organizacija univerziteta i odnosi između fakulteta i drugih organizacija u sastavu univerziteta (u daljem tekstu: članovi univerziteta) uređuju se statutom univerziteta.
Univerzitetu i njegovim članovima zajamčena je sloboda naučnog, odnosno umetničkog i obrazovnog rada i stvaralaštva.
Na univerzitetu i njegovim članovima nije dozvoljeno političko, stranačko i versko organizovanje i delovanje.
Univerzitet i njegovi članovi autonomni su u obavljanju svoje delatnosti.
Prostor univerziteta i njegovih članova je nepovrediv, u skladu sa zakonom.
Univerzitet organizuje i obavlja delatnost u oblasti naučnog, odnosno umetničkog i obrazovnog rada i obavlja druge poslove koji su u funkciji njegove delatnosti, u skladu sa ovim zakonom i statutom univerziteta.
Fakultet, odnosno akademija umetnosti (u daljem tekstu: fakultet) je obrazovno-naučna, odnosno obrazovno-umetnička ustanova koja, u okviru svoje matične delatnosti, obavlja osnovne, specijalističke, magistarske i doktorske studije, kao i inovaciju znanja i stručnog obrazovanja i usavršavanja.
Fakultet može obezbediti izvođenje nastave iz pojedinih nastavnih predmeta na drugom fakultetu, za koje je taj drugi fakultet matičan.
Bliži uslovi za izvođenje nastave iz stava 2 ovog člana utvrđuju se statutom univerziteta.
Fakultet, samostalno ili u saradnji sa drugom organizacijom, obavlja osnovna, primenjena i razvojna istraživanja, odnosno umetnički rad i istraživanja koja su u funkciji razvoja obrazovne delatnosti.
Fakultet može obavljati i druge poslove koji su u funkciji njegove delatnosti, u skladu sa svojim statutom.
Poslovi i organizacija fakulteta uređuju se statutom fakulteta.
Fakultet je pravno lice.
Nepokretnosti i druga sredstva koja obezbedi Republika Srbija (u daljem tekstu: Republika) kao osnivač za osnivanje i rad univerziteta i fakulteta u državnoj su svojini.
Nepokretnosti iz stava 1 ovog člana ne mogu se otuđivati bez saglasnosti osnivača.
Nepokretnosti i druga sredstva iz stava 1 ovog člana mogu se koristiti samo za obavljanje delatnosti univerziteta i fakulteta utvrđene ovim zakonom.
Nepokretnosti i druga sredstva zadužbine, fondacije ili fonda koje koristi univerzitet, odnosno fakultet mogu se koristiti isključivo u svrhe koje je odredio donator, u skladu sa zakonom.
Nepokretnosti i druga imovina koju univerzitet, odnosno fakultet stekne obavljanjem svoje delatnosti, kao i na osnovu zaveštanja i poklona, svojina su univerziteta, odnosno fakulteta koji je tu imovinu stekao.
Na univerzitetu i fakultetu nastava se izvodi na srpskom jeziku.
Na univerzitetu i fakultetu nastava se može izvoditi i na jeziku nacionalne manjine i na nekom od svetskih jezika.
Univerzitet i fakultet može izvoditi nastavu iz stava 2 ovog člana, po prethodno pribavljenoj saglasnosti Vlade Republike Srbije (u daljem tekstu: Vlada).
Upravni nadzor nad radom univerziteta i fakulteta obavlja Ministarstvo prosvete i sporta.
II OSNIVANJE I UKIDANJE UNIVERZITETA I FAKULTETA
Univerzitet i fakultet može osnovati Republika, pravno i fizičko lice.
Strano pravno i fizičko lice može osnovati fakultet, u skladu sa zakonom.
Univerzitet i fakultet mogu obavljati delatnost u inostranstvu, ako za to postoji društveni interes, uz saglasnost osnivača, po prethodno pribavljenoj saglasnosti Vlade.
Univerzitet, odnosno fakultet čiji je osnivač Republika, može menjati naziv, sedište i vršiti statusne promene, po prethodno pribavljenoj saglasnosti Vlade.
Univerzitet, odnosno fakultet, može početi sa radom i obavljati delatnost ako ispunjava kadrovske, prostorne i tehničke uslove.
Uslove iz stava 1 ovog člana propisuje Ministarstvo prosvete i sporta na predlog Republičkog saveta za razvoj univerzitetskog obrazovanja.
Ministarstvo prosvete i sporta utvrđuje ispunjenost uslova za početak rada i obavljanje delatnosti univerziteta, odnosno fakulteta.
Osnivač, uz zahtev za utvrđivanje ispunjenosti uslova za početak rada i obavljanje delatnosti univerziteta, odnosno fakulteta, podnosi dokaze o ispunjenosti uslova.
Protiv rešenja kojim se odbija zahtev za osnivanje univerziteta, odnosno fakulteta može se voditi upravni spor.
Kada je osnivač univerziteta, odnosno fakulteta Republika, akt o osnivanju donosi Vlada.
U postupku osnivanja univerziteta, odnosno fakulteta čiji osnivač nije Republika, osnivač donosi elaborat o opravdanosti osnivanja.
Elaborat iz stava 2 ovog člana sadrži razloge za osnivanje univerziteta, odnosno fakulteta, uslove koje obezbeđuje osnivač za početak rada i obavljanje delatnosti i predlog nastavnog plana i programa studija.
Saglasnost na elaborat iz stava 2 ovog člana daje Republički savet za razvoj univerzitetskog obrazovanja.
Osnivač iz stava 2 ovog člana donosi akt o osnivanju univerziteta, odnosno fakulteta, po pribavljenoj saglasnosti iz stava 4 ovog člana.
Pre donošenja akta o osnivanju fakulteta čiji je osnivač Republika, pribavlja se mišljenje univerziteta u čijem se sastavu fakultet osniva.
Univerzitet, odnosno fakultet ukida se pod uslovima i po postupku utvrđenom zakonom.
O ukidanju univerziteta, odnosno fakulteta čiji je osnivač Republika odlučuje Vlada.
Studenti ukinutog univerziteta, odnosno fakulteta imaju pravo da završe započete studije na univerzitetu, odnosno fakultetu koji odredi ministar prosvete i sporta.
III DELATNOST UNIVERZITETA I FAKULTETA
1. Obrazovna delatnost
1.1. Nastavni plan i program
Obrazovna delatnost na fakultetu i univerzitetu ostvaruje se kroz studije, kao i kroz posebne oblike studija za inovaciju znanja i stalno stručno obrazovanje i usavršavanje.
Studije na fakultetu su osnovne, specijalističke, magistarske i doktorske.
Studije na univerzitetu su specijalističke, magistarske i doktorske iz interdisciplinarnih i multidisciplinarnih naučnih oblasti, odnosno umetničkih oblasti.
Univerzitet, odnosno fakultet može organizovati studije iz svog delokruga u saradnji sa stranim univerzitetom, fakultetom ili međunarodnom organizacijom.
Studije se ostvaruju na osnovu nastavnog plana i programa.
Nastavnim planom utvrđuje se trajanje studija, nastavni predmeti i njihov raspored po godinama studija, semestrima i trimestrima i broj časova predavanja i vežbi.
Obim svih oblika nastave može se iskazati brojem bodova umesto brojem časova.
Programom nastavnog predmeta utvrđuje se njegov sadržaj, oblici nastave i način provere znanja studenata.
Nastavni program osnovnih studija obuhvata: društveno-humanističke, umetničke, teorijsko-metodološke, opšte stručne i uže stručne nastavne sadržaje.
Nastavni program specijalističkih studija obuhvata: teorijsko-stručne i uže stručne programske sadržaje, kao i praktičan stručni rad.
Nastavni program magistarskih studija obuhvata: teorijsko-metodološke sadržaje i naučni, odnosno umetnički rad.
Nastavni program doktorskih studija obuhvata: teorijsko-metodološke sadržaje i naučni rad.
Fakultet čiji je osnivač Republika donosi nastavne planove osnovnih, magistarskih i doktorskih studija, uz saglasnost univerziteta.
Univerzitet čiji je osnivač Republika donosi nastavne planove i programe za oblike studija koje organizuje.
Univerzitet, odnosno fakultet, čiji je osnivač pravno ili fizičko lice, donosi nastavni plan, po prethodno pribavljenoj saglasnosti ministra prosvete i sporta.
Ministar prosvete i sporta, na predlog Republičkog saveta za razvoj univerzitetskog obrazovanja, imenuje stručnu komisiju koja daje ocenu usklađenosti nastavnog plana iz stava 3 ovog člana sa dostignućima nauke.
Nastavne programe studija donosi univerzitet, odnosno fakultet.
Nastavni plan specijalističkih studija donosi fakultet.
Nastavne planove i programe specijalističkih, magistarskih i doktorskih studija koje organizuje više fakulteta donosi univerzitet, na predlog tih fakulteta.
Nastavni plan i program stalnog stručnog obrazovanja i usavršavanja donosi fakultet.
Programe za inovaciju znanja donosi fakultet.
Univerzitet, odnosno fakultet vrši izmenu i dopunu nastavnog plana i programa po postupku propisanom za donošenje novog nastavnog plana i programa.
Ne smatraju se izmenama i dopunama nastavnog plana i programa izmene i dopune koje univerzitet, odnosno fakultet vrši radi njihovog usklađivanja sa organizacijom rada i dostignućima nauke i umetnosti.
Nastavnim planom osnovnih studija može se utvrditi najmanje 24, a najviše 30 časova predavanja i vežbi sedmično.
Na fakultetu umetnosti, odnosno akademiji umetnosti u fond časova iz stava 1 ovog člana ne ulazi obavezan praktičan rad studenata, odnosno vežbe iz umetničkih nastavnih predmeta.
Licu koje savlada program za inovaciju znanja ili program stalnog stručnog obrazovanja i usavršavanja fakultet izdaje odgovarajuću javnu ispravu.
Fakultet, u okviru svoje delatnosti, organizuje polaganje stručnog ispita, po prethodno pribavljenoj saglasnosti ministra prosvete i sporta.
Ministar prosvete i sporta ne daje saglasnost fakultetu za obavljanje poslova iz stava 2 ovog člana, ako fakultet obavlja ove poslove kao javno ovlašćenje povereno zakonom.
Program stručnih ispita utvrđuje fakultet i odgovarajuće ministarstvo.
Studije se ostvaruju u toku školske godine koja počinje 1. oktobra tekuće godine, a završava se 30. septembra naredne godine.
Statutom univerziteta, odnosno fakulteta utvrđuje se vreme ostvarivanja programa osnovnih, specijalističkih, magistarskih i doktorskih studija u toku školske godine.
Univerzitet, odnosno fakultet donosi godišnji program rada. Program rada donosi se do 30. septembra za narednu školsku godinu.
Osnovne studije traju od tri do šest školskih godina.
Specijalističke studije traju od jedne do dve školske godine, u skladu sa statutom univerziteta, odnosno fakulteta.
Magistarske studije traju do dve školske godine.
Doktorske studije traju tri školske godine.
Trajanje specijalističkih studija iz medicine, stomatologije i farmacije uređuje se posebnim zakonom.
Nastava se ostvaruje: predavanjima, vežbama, seminarima, konsultacijama, naučnim, odnosno umetničkim radom, stručnom praksom, mentorskim radom, kao i drugim oblicima obrazovno-naučnog, odnosno obrazovno-umetničkog rada utvrđenim statutom univerziteta, odnosno fakulteta.
Organizacija izvođenja nastave utvrđuje se statutom univerziteta, odnosno fakulteta.
Obaveze univerziteta, odnosno fakulteta prema studentima u pogledu načina organizovanja i vremena održavanja nastave, kao i obezbeđivanja drugih uslova za savlađivanje nastavnog plana i programa, uređuju se opštim aktom univerziteta, odnosno fakulteta.
1.2. Upis
U prvu godinu osnovnih studija može se upisati lice koje ima srednje obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju, utvrđeno statutom fakulteta.
U prvu godinu osnovnih studija na fakultetu umetnosti, odnosno akademiji umetnosti može se upisati i lice koje nema završeno srednje obrazovanje, pod uslovima utvrđenim statutom fakulteta, odnosno akademije umetnosti.
U prvu godinu specijalističkih studija može se upisati lice koje ima visoko obrazovanje.
U prvu godinu magistarskih studija može se upisati lice koje ima visoko obrazovanje, utvrđeno statutom univerziteta, odnosno fakulteta i koje je na osnovnim studijama steklo prosečnu ocenu najmanje 8 (osam).
Lice koje ima prosečnu ocenu manju od 8 (osam) na osnovnim studijama polaže kvalifikacioni ispit, u skladu sa statutom univerziteta, odnosno fakulteta.
U prvu godinu doktorskih studija može se upisati lice koje ima visoko obrazovanje, utvrđeno statutom univerziteta, odnosno fakulteta i koje je na osnovnim studijama steklo prosečnu ocenu najmanje 9 (devet).
Uslovi za upis na studije bliže se utvrđuju statutom univerziteta i fakulteta.
Stranac se može upisati u prvu godinu osnovnih, specijalističkih, magistarskih i doktorskih studija pod istim uslovima kao i jugoslovenski državljanin.
Stranac može konkurisati za upis u prvu godinu osnovnih, specijalističkih, magistarskih i doktorskih studija koje se izvode na srpskom jeziku, pod uslovom da vlada tim jezikom.
Proveru znanja srpskog jezika obavlja posebna komisija na način utvrđen statutom fakulteta, odnosno univerziteta.
Stranac plaća školarinu na osnovnim, specijalističkim, magistarskim i doktorskim studijama, osim ako međunarodnim sporazumom nije drukčije određeno.
Stranac se može upisati na studije ako je zdravstveno osiguran.
Poseban uslov za upis u prvu godinu studija koje se izvode na stranom jeziku ili jeziku nacionalne manjine jeste znanje jezika na kome se izvodi nastava.
Student, upisan na studije iz stava 1 ovog člana, može prelaziti u toku studija na nastavni plan i program studija koje se izvodi na srpskom jeziku, nakon provere znanja srpskog jezika.
Proveru znanja jezika iz st. 1 i 2 ovog člana obavlja posebna komisija, na način i po postupku propisanim statutom fakulteta, odnosno univerziteta.
Odluku o broju studenata koji se upisuju u prvu godinu osnovnih, magistarskih i doktorskih studija, čije se obrazovanje finansira iz budžeta i koji plaćaju školarinu, za fakultete i univerzitete čiji je osnivač Republika, donosi Vlada, po pribavljenom mišljenju univerziteta.
Univerzitet dostavlja mišljenje iz stava 1 ovog člana polazeći od kadrovskih, prostornih, tehničkih i drugih mogućnosti fakulteta i društvenih potreba.
Odluka iz stava 1 ovog člana donosi se do 31. marta tekuće školske godine za narednu školsku godinu.
Upis u prvu godinu studija na fakultetu, odnosno univerzitetu sprovodi se na osnovu konkursa.
Konkurs iz stava 1 ovog člana sadrži: broj studenata koji se mogu upisati za svaki odsek, grupu ili smer; uslove za upis studenata; merila za utvrđivanje redosleda kandidata; način i vreme polaganja kvalifikacionog i prijemnog ispita, odnosno ispita za proveru sklonosti i sposobnosti; rok za upis primljenih kandidata i visinu školarine koju plaćaju studenti čije se obrazovanje ne finansira iz budžeta.
Fakulteti čiji je osnivač Republika objavljuju zajednički konkurs za upis u prvu godinu osnovnih studija.
Kandidat koji konkuriše za upis u prvu godinu osnovnih studija polaže prijemni ispit, odnosno ispit za proveru sklonosti i sposobnosti.
Izuzetno od stava 1 ovog člana kandidat, koji je kao učenik trećeg ili četvrtog razreda srednje škole pokazao izuzetan uspeh na republičkom takmičenju koje organizuje Ministarstvo prosvete i sporta, odnosno na saveznom ili međunarodnom takmičenju, ne polaže prijemni ispit iz odgovarajućeg nastavnog predmeta, u skladu sa statutom univerziteta i fakulteta.
Kandidatu iz stava 2 ovog člana vrednuje se prijemni ispit, odnosno deo tog ispita maksimalnim brojem bodova.
Redosled kandidata za upis u prvu godinu osnovnih studija utvrđuje se na osnovu opšteg uspeha postignutog u srednjem obrazovanju i rezultata postignutih na prijemnom ispitu, odnosno ispitu za proveru sklonosti i sposobnosti.
Status studenta se stiče upisom na fakultet, odnosno univerzitet.
Status studenta koji se finansira iz budžeta student ostvaruje samo na jednom univerzitetu, odnosno fakultetu.
Status studenta gubi se ispisom sa fakulteta, danom diplomiranja i kada student ne izvrši upis u godinu studija.
Lice sa višim, odnosno visokim obrazovanjem može se upisati na osnovne studije na fakultetu bez polaganja prijemnog ispita, odnosno ispita za proveru sklonosti i sposobnosti, u skladu sa statutom fakulteta.
Pravo iz stava 1 ovog člana ostvaruje se na lični zahtev.
Dekan odlučuje o priznavanju položenih ispita.
Lice iz stava 1 ovog člana upisuje se u određenu godinu studija, pod uslovima propisanim statutom fakulteta, u statusu studenta koji plaća školarinu.
Student može prelaziti u toku studija na drugi fakultet, odnosno sa jednog na drugi odsek, grupu ili smer istog fakulteta, ako ispuni uslove za upis u narednu godinu studija na fakultetu na kome je upisan.
Student iz stava 1 ovog člana zadržava stečeni status u pogledu plaćanja studija.
Student ne može preći na drugi fakultet u prvoj i poslednjoj godini studija.
Statutom fakulteta bliže se utvrđuju uslovi upisa na fakultet, odnosno na drugi odsek, grupu ili smer unutar istog fakulteta.
1.3. Ispiti
Uspeh studenata na ispitu izražava se ocenom od 5 (pet) do 10 (deset).
Pri utvrđivanju ocene na ispitu uzima se u obzir i rezultat studenta postignut na vežbama, kolokvijumima, seminarima ili drugim oblicima nastave.
Student koji nije postigao zadovoljavajući uspeh na ispitu dobija ocenu 5 (pet).
Ocenu daje nastavnik, odnosno ispitna komisija.
Ocena se upisuje u indeks i zapisnik. Ocena 5 (pet) se ne upisuje u indeks.
Ispitni rokovi jesu: junski, septembarski i januarski, kao i dva ispitna roka koja fakultet, odnosno univerzitet utvrđuje u skladu sa vremenom ostvarivanja programa nastave.
Statutom fakulteta, odnosno univerziteta mogu se utvrditi i drugi ispitni rokovi.
Statutom fakulteta, odnosno univerziteta utvrđuje se način obezbeđivanja javnosti ispita, kao i pravo studenta da ponovo polaže ispit ako je nezadovoljan dobijenom ocenom.
Apsolvent ima pravo da polaže ispite svakog meseca u toku školske godine.
Statutom fakulteta umetnosti, odnosno akademije umetnosti mogu se utvrditi nastavni predmeti iz kojih se ispit može polagati samo u jednom ispitnom roku u toku školske godine.
Posle tri neuspela polaganja istog ispita student taj ispit polaže uz naknadu troškova.
Student može tražiti da polaže ispit iz stava 1 ovog člana pred komisijom koju obrazuje dekan, u skladu sa statutom fakulteta.
1.4. Pravila osnovnih studija
Student je obavezan da pohađa nastavu i izvrši predispitne obaveze utvrđene nastavnim programom fakulteta.
Overom zimskog semestra student stiče pravo da pohađa nastavu u letnjem semestru.
Uslovi za overu semestra i godine studija propisuju se statutom fakulteta.
Student može upisati narednu godinu studija sa:
1) dva nepoložena ispita iz nastavnih predmeta prethodne godine studija u kojoj ima najviše sedam nastavnih predmeta;
2) tri nepoložena ispita iz nastavnih predmeta prethodne godine studija u kojoj ima osam, devet ili deset nastavnih predmeta, i
3) četiri nepoložena ispita iz nastavnih predmeta prethodne godine studija u kojoj ima najmanje jedanaest nastavnih predmeta.
Student može upisati završnu godinu studija ako položi ispite iz najmanje polovine nastavnih predmeta ili odgovarajućeg broja nastavnih predmeta prethodne godine studija, u skladu sa statutom fakulteta.
Statutom fakulteta se utvrđuju nastavni predmeti koje student mora položiti kao uslov za upis u narednu godinu studija.
Statutom fakulteta umetnosti, odnosno akademije umetnosti utvrđuju se uslovi upisa u narednu godinu studija.
Student upisuje godinu studija najkasnije do 1. novembra, u skladu sa statutom fakulteta.
Student koji ne overi poslednju godinu studija ponovo upisuje tu godinu studija.
Student koji se finansira iz budžeta može u toku studija ponoviti dve različite godine.
Ako student u ponovljenoj godini studija ne ispuni uslov za upis u narednu godinu studija može nastaviti studije u statusu studenta koji plaća školarinu.
Student koji sam plaća školarinu, a ispuni uslove za upis u narednu godinu studija u roku od jedne školske godine, stiče pravo da nastavi studije u okviru broja studenata koji se finansiraju iz budžeta.
Student koji ponovi godinu studija snosi troškove studija za tu godinu srazmerno povećanim troškovima fakulteta za ponovljenu godinu.
Uslovi i način plaćanja troškova iz stava 1 ovog člana bliže se uređuju opštim aktom fakulteta.
Student ima pravo da završi studije po započetom nastavnom planu i programu.
Student koji posle ponovljene godine studija ne ispuni uslov za upis u narednu godinu može nastaviti studije po novom nastavnom planu i programu.
Student koji u prve dve godine osnovnih studija postigne prosečnu ocenu najmanje 8,5 (osam i po) ima pravo da završi studije u roku kraćem od predviđenog.
Uslovi za ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana bliže se utvrđuju statutom fakulteta.
Fakultet je dužan da studentu iz stava 1 ovog člana odredi mentora iz reda nastavnika i obezbedi druge uslove, u skladu sa statutom.
Studentu koji je za vreme osnovnih studija zbog bolesti bio sprečen da studira, studentu koji je upućen na stručnu praksu u zemlji ili inostranstvu, a u trajanju od najmanje tri meseca, kao i studentu koji je upućen na odsluženje, odnosno dosluženje vojnog roka, studentu roditelju deteta do godinu dana života i studentkinji za vreme trudnoće, miruju prava i obaveze.
Student ostvaruje mirovanje prava i obaveza iz stava 1 ovog člana, na lični zahtev.
Student kome miruju prava i obaveze može polagati ispite iz nastavnih predmeta za koje je ispunio obaveze utvrđene programom studija.
Student koji u toku zimskog semestra ne ispuni do jedne trećine predispitnih obaveza može na lični zahtev da pohađa nastavu u letnjem semestru, kao i da nadoknadi predispitne obaveze uz naknadu troškova.
Uslovi za ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana propisuju se statutom fakulteta.
Visinu troškova nadoknade predispitnih obaveza utvrđuje fakultet.
Student polaže diplomski ispit ako je to nastavnim planom i programom studija predviđeno.
Statutom fakulteta utvrđuje se način polaganja diplomskog ispita.
Apsolventski rok traje šest meseci od isteka poslednje godine studija.
Na fakultetu na kome je predviđen diplomski ispit, apsolventski rok traje dvanaest meseci.
Po isteku apsolventskog roka student ima pravo da polaže ispite uz naknadu troškova.
Student ima pravo da završi započete studije po nastavnom planu i programu po kome je stekao status apsolventa u roku od dve godine od isteka apsolventskog roka.
Po isteku roka iz stava 4 ovog člana student može nastaviti studije po novom nastavnom planu i programu, uz obavezu plaćanja troškova studija, u skladu sa statutom fakulteta.
Student koji položi sve ispite utvrđene nastavnim planom osnovnih studija stiče visoko obrazovanje i stručni naziv određen zakonom.
Statutom fakulteta može se predvideti da student koji položi više od polovine ispita utvrđenih nastavnim planom osnovnih studija, može na lični zahtev steći odgovarajuće obrazovanje i stručni naziv, pod uslovima i na način propisan statutom fakulteta.
Fakultet izdaje diplomu o stečenom obrazovanju iz stava 2 ovog člana, u skladu sa odredbama ovog zakona, na obrascu koji propisuje ministar prosvete i sporta.
Opšti uspeh studenta na osnovnim studijama utvrđuje se prosečnom ocenom.
Prosečna ocena iz stava 4 ovog člana predstavlja aritmetičku sredinu ocena iz nastavnih predmeta utvrđenih nastavnim planom, uključujući i ocenu postignutu na diplomskom ispitu, ako je taj ispit utvrđen.
1.5. Magistarska teza i specijalistički rad
Magistarska teza je rezultat samostalnog naučnog rada studenta, kojim se sistematizuju postojeća naučna znanja i daje doprinos novim naučnim saznanjima.
Magistarska teza u umetnosti je: projekat, umetnički rad, izložba umetničkih radova, pozorišna predstava, film, radio ili televizijska emisija, kompozicija, koncertno ili scensko izvođenje muzičkog dela, solistički koncert i pismeni rad.
Veće fakulteta, odnosno veće univerziteta odobrava temu magistarske teze i određuje studentu mentora.
Komisija za odbranu magistarske teze se sastoji od najmanje tri nastavnika i istraživača u odgovarajućem naučnom zvanju, od kojih najmanje jedan nije u radnom odnosu na fakultetu na kome se magistarska teza brani.
Student može braniti magistarsku tezu u roku do tri godine od dana odobravanja teme magistarske teze.
Studentu se može odobriti na njegov zahtev produženje roka za odbranu magistarske teze, pod uslovima utvrđenim statutom fakulteta, odnosno univerziteta kada univerzitet organizuje te studije.
Postupak odbrane magistarske teze utvrđuje se statutom fakulteta, odnosno univerziteta.
Odbranom magistarske teze student stiče akademski naziv magistra nauka, odnosno magistra umetnosti, a odbranom specijalističkog rada - stručni naziv specijaliste.
1.6. Doktorska disertacija
Doktorska disertacija je rezultat originalnog naučnog rada doktoranta u odgovarajućoj naučnoj oblasti.
Pravo da brani doktorsku disertaciju ima lice koje je steklo akademski naziv magistra nauka ili lice koje je završilo doktorske studije.
Lice koje odbrani doktorsku disertaciju stiče naučni stepen doktora nauka.
Kandidat brani doktorsku disertaciju u roku do pet godina od dana odobravanja teme.
Kandidatu se može odobriti, na njegov zahtev, produženje roka za odbranu doktorske disertacije pod uslovima utvrđenim statutom fakulteta, odnosno univerziteta.
Univerzitet daje saglasnost na predlog teme doktorske disertacije i na referat o urađenoj doktorskoj disertaciji kada se disertacija brani na fakultetu.
Zahtev za davanje saglasnosti iz stava 3 ovog člana podnosi fakultet.
Na zahtev kandidata, veće fakulteta, odnosno veće univerziteta određuje nastavnika - mentora.
Postupak odbrane doktorske disertacije bliže se uređuje statutom fakulteta, odnosno univerziteta kada se doktorska disertacija brani na univerzitetu.
Postupak davanja saglasnosti iz stava 3 ovog člana uređuje se opštim aktom univerziteta.
Fakultet, odnosno univerzitet obrazuje komisiju za ocenu i odbranu doktorske disertacije.
Komisija iz stava 1 ovog člana sastoji se od najmanje tri nastavnika i istraživača u odgovarajućem naučnom zvanju, od kojih najmanje jedan nije u radnom odnosu na fakultetu na kome se brani doktorska disertacija.
Odbranom doktorske disertacije stiče se pravo na promociju u naučni stepen doktora nauka.
Promociju doktora nauka obavlja rektor univerziteta, po postupku utvrđenom statutom univerziteta.
1.7. Počasni doktorat
Licu koje je svojim delima unapredilo naučnu misao i licu koje je naročito zaslužno za napredak nauke, tehnike, tehnologije, kulture i umetnosti, univerzitet može, kao priznanje, dodeliti počasni doktorat.
Univerzitet može dodeliti počasni doktorat i strancu.
Opštim aktom univerziteta bliže se uređuju uslovi i postupak za dodelu počasnog doktorata.
2. Naučna i umetnička delatnost
Naučni, odnosno umetnički i obrazovni rad delovi su jedinstvene naučno-obrazovne, odnosno umetničko-obrazovne delatnosti univerziteta i fakulteta.
Univerzitet, odnosno fakultet može da osniva inkubatore i inovacione centre, u skladu sa posebnim zakonom.
Univerzitet i fakultet obavljaju naučnu i umetničku delatnost kao ravnopravne oblasti svoje ukupne delatnosti.
Naučni rad ostvaruje se kroz osnovna, primenjena i razvojna istraživanja koja se obavljaju u cilju podizanja kvaliteta nastave, naučnog usavršavanja, razvoja naučnog i nastavnog podmlatka, uvođenja studenata u naučni rad, kao i stvaranja materijalnih uslova za rad i razvoj univerziteta i fakulteta.
Umetnički rad univerziteta i fakulteta ostvaruje se kroz umetničke projekte koji se obavljaju u cilju podizanja kvaliteta nastave, kao i kroz umetničke projekte kojima se unapređuje kultura.
Naučni rad na univerzitetu i fakultetu obavlja se i organizuje na način utvrđen statutom univerziteta i fakulteta, u skladu sa zakonom kojim se uređuje naučnaistraživačka delatnost.
Umetnički rad na univerzitetu i fakultetu obavlja se i organizuje na način utvrđen statutom univerziteta i fakulteta.
Univerzitet i fakultet donose petogodišnje i godišnje programe naučnih istraživanja, odnosno umetničkog rada.
Univerzitet daje mišljenje o delu programa naučnog istraživanja, odnosno umetničkog rada svojih članova, koji finansira Republika.
IV ZAŠTITA PRAVA STUDENATA I ODGOVORNOST STUDENATA
Radi zaštite prava i interesa studenata, na univerzitetu i fakultetu se organizuje studentski parlament.
Izbori za studentski parlament univerziteta i fakulteta sprovode se jedinstveno, jednom godišnje, na neposrednim i tajnim izborima, na kojima pravo glasa i kandidovanja imaju svi studenti odnosnog univerziteta i fakulteta.
Studentski parlament univerziteta bira i razrešava studenta prorektora i predstavnike studenata u organima upravljanja univerziteta.
Studentski parlament fakulteta bira i razrešava studenta prodekana i predstavnike studenata u organima upravljanja fakulteta.
Mandat studenta prorektora i studenta prodekana traje godinu dana.
Položaj, delatnost, organizacija i nadležnost studentskog parlamenta bliže se određuje statutom studentskog parlamenta, u skladu sa zakonom.
Studentski parlament može davati veću fakulteta, odnosno veću univerziteta predloge koji se odnose na podizanje kvaliteta obrazovnog procesa i podnositi prigovore na organizaciju i način izvođenja nastave.
Veće fakulteta, odnosno veće univerziteta razmatra predloge i prigovore iz stava 7 ovog člana i o njima se izjašnjava.
Predstavnici studentskog parlamenta imaju pravo da prisustvuju sednicama veća univerziteta, odnosno fakulteta.
Univerzitet, odnosno fakultet dužan je da obezbedi odgovarajuće prostorije i druge nužne uslove za rad studentskog parlamenta, u skladu sa statutom univerziteta, odnosno fakulteta.
Učesnik konkursa za upis može podneti prigovor na regularnost konkursa, regularnost ispita, redosled kandidata za upis u prvu godinu osnovnih, magistarskih i doktorskih studija dekanu, odnosno rektoru ako se prigovor odnosi na studije koje organizuje univerzitet, u roku od tri dana od dana objavljivanja liste na oglasnoj tabli fakulteta, odnosno univerziteta.
Po prigovoru učesnika konkursa dekan, odnosno rektor donosi rešenje u roku od tri dana od dana prijema prigovora.
Kandidat može izjaviti žalbu savetu fakulteta, odnosno savetu univerziteta u roku od tri dana od dana prijema rešenja.
Savet fakulteta, odnosno savet univerziteta rešava po žalbi u roku od tri dana od dana njenog prijema.
Student može podneti prigovor:
1) na ocenu dobijenu na ispitu ako smatra da ispit nije obavljen u skladu sa ovim zakonom ili statutom fakulteta, odnosno univerziteta;
2) na akt kojim mu nije odobren upis u narednu godinu studija, ako smatra da nije donet u skladu sa ovim zakonom ili statutom fakulteta, odnosno univerziteta.
Student podnosi prigovor dekanu u roku od tri dana od dana saopštenja ocene, odnosno prijema akta.
Dekan donosi rešenje po prigovoru studenta, uz konsultaciju sa studentom prodekanom, a u roku od pet dana od dana prijema prigovora.
Student može podneti prijavu dekanu fakulteta u slučaju neprimerenog ponašanja zaposlenih na fakultetu u roku od 15 dana od nastupanja slučaja.
Dekan je dužan je da prijavu razmotri i, uz konsultaciju sa studentom prodekanom odluči o njoj, u roku od 15 dana od dana prijema prijave.
Student odgovara za povredu obaveze koja je u vreme izvršenja bila utvrđena opštim aktom fakulteta.
Za lakšu povredu obaveze studentu se izriče disciplinska mera opomene ili ukora, a za težu povredu obaveze disciplinska mera strogog ukora ili isključenja najduže do jedne školske godine.
Disciplinski postupak ne može se pokrenuti po isteku tri meseca od dana saznanja za povredu obaveze i učinioca, odnosno šest meseci od dana kada je povreda učinjena.
Opštim aktom fakulteta utvrđuju se lakše i teže povrede obaveza studenata, disciplinski organi i disciplinski postupak za utvrđivanje odgovornosti studenata.
V NASTAVNICI I SARADNICI UNIVERZITETA
1. Zvanja nastavnika i saradnika univerziteta
Zvanja nastavnika univerziteta jesu: docent, vanredni profesor i redovni profesor.
Zvanja nastavnika stranog jezika na nematičnom fakultetu, osim zvanja predviđenih u stavu 1 ovog člana, jesu i zvanja predavač i viši predavač.
Zvanja saradnika univerziteta jesu: asistent-pripravnik, asistent, lektor i viši lektor.
Zvanja saradnika za stručno-umetničke nastavne predmete na akademiji umetnosti, odnosno fakultetu umetnosti, kao i na drugom fakultetu jesu: stručni saradnik, viši stručni saradnik i samostalni stručni saradnik.
U umetničko-obrazovnom radu na akademiji umetnosti, odnosno fakultetu umetnosti učestvuju i umetnički saradnici u zvanjima: umetnički saradnik-asistent, umetnički saradnik, viši umetnički saradnik i samostalni saradnik.
Fakultet može imati u radnom odnosu i saradnika bez saradničkog zvanja.
Statutom fakulteta uređuju se uslovi i način zasnivanja radnog odnosa saradnika iz stava 4 ovog člana.
Nastavnik i saradnik biraju se u zvanje za užu naučnu, odnosno umetničku oblast.
Uže naučne oblasti utvrđuju se statutom fakulteta, odnosno univerziteta.
2. Uslovi za izbor nastavnika univerziteta
Za docenta može biti izabrano lice koje ima:
1) naučni stepen doktora nauka iz uže naučne oblasti za koju se bira;
2) naučne, odnosno stručne radove objavljene u naučnim časopisima ili zbornicima, sa recenzijama;
3) sposobnost za nastavni rad.
Za vanrednog profesora može biti izabrano lice koje, pored uslova iz stava 1 ovog člana, ima:
1) više naučnih radova od značaja za razvoj nauke u užoj naučnoj oblasti objavljenih u međunarodnim ili vodećim domaćim časopisima, za recenzijama;
2) originalno stručno ostvarenje (projekat, studiju, patent, originalni metod, novu sortu i sl.), odnosno rukovođenje ili učešće u naučnim projektima;
3) objavljeni udžbenik ili monografiju ili praktikum ili zbirku zadataka za užu naučnu oblast za koju se bira;
4) više radova saopštenih na međunarodnim ili domaćim naučnim skupovima.
Za redovnog profesora može biti izabrano lice koje, pored uslova iz stava 1 ovog člana, ima:
1) veći broj naučnih radova koji utiču na razvoj naučne misli u užoj oblasti objavljenih u međunarodnim ili vodećim domaćim časopisima, sa recenzijama;
2) veći broj naučnih radova i saopštenja iznetih na međunarodnim ili domaćim naučnim skupovima;
3) objavljeni udžbenik ili monografiju;
4) originalno stručno ostvarenje (projekat, studiju, patent, originalni metod, novu sortu i sl.), odnosno učestvovanje ili rukovođenje u naučnim projektima;
5) ostvarene rezultate u razvoju naučno-nastavnog podmlatka na fakultetu, a posebno kroz mentorstvo u magistarskim tezama ili doktorskim disertacijama, kao i učešće u komisijama za ocenu ili odbranu magistarskih teza ili doktorskih disertacija.
Statutom fakulteta bliže se uređuju uslovi iz st. 1 do 3 ovog člana, kao i način utvrđivanja ispunjenosti pedagoških uslova.
Za docenta, vanrednog i redovnog profesora na fakultetu umetnosti, odnosno akademiji umetnosti, može biti izabrano lice koje ispunjava uslove utvrđene članom 72 ovog zakona.
Za docenta iz umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti može biti izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, priznata umetnička dela, odnosno ostvarenja i sposobnost za nastavni rad.
Za vanrednog profesora iz umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti može biti izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, umetnička dela, odnosno ostvarenja od značaja za razvoj umetnosti i sposobnost za nastavni rad.
Za redovnog profesora iz umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti može biti izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, izuzetna umetnička dela, odnosno ostvarenja koja su značajnije uticala na razvoj kulture i umetnosti i sposobnost za nastavni rad.
Za nastavnika iz umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti može biti izabrano i lice koje ima vrhunska umetnička ostvarenja i sposobnost za nastavni rad.
Statutom fakulteta umetnosti, odnosno akademije umetnosti i fakulteta koji nije matičan za umetnost određuju se umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti za koje se izbor nastavnika obavlja pod uslovima iz st. 2 do 5 ovog člana i bliže utvrđuju uslovi za izbor u svako od tih zvanja.
Za predavača stranog jezika na nematičnom fakultetu može biti izabrano lice koje ima odgovarajuće visoko obrazovanje i objavljene stručne, odnosno naučne radove u odgovarajućoj naučnoj oblasti i sposobnost za nastavni rad.
Za višeg predavača stranog jezika na nematičnom fakultetu može biti izabrano lice koje, pored uslova predviđenih stavom 1 ovog člana, ima i akademski naziv magistra nauka.
3. Uslovi za izbor saradnika univerziteta
Za asistenta-pripravnika može da bude izabrano lice sa visokim obrazovanjem i koje na osnovnim studijama ima prosečnu ocenu najmanje 8 (osam).
Za asistenta može da bude izabrano lice koje ima akademski naziv magistra nauka, odnosno magistra umetnosti i ima smisla za nastavni rad.
Za asistenta iz umetničkog, odnosno stručno-umetničkog nastavnog predmeta može da bude izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, ako u toj oblasti nisu organizovane magistarske studije.
Za asistenta kliničkog predmeta utvrđenog statutom medicinskog i stomatološkog fakulteta, može biti izabrano lice koje ima akademski naziv magistra nauka i koje je završilo specijalizaciju, u skladu sa posebnim zakonom.
Za lektora stranog jezika može da bude izabrano lice koje ima odgovarajuće visoko obrazovanje, prosečnu ocenu najmanje 8 (osam) na osnovnim studijama, koje u potpunosti vlada tim stranim jezikom i ima smisla za nastavni rad.
Za višeg lektora može da bude izabrano lice koje, pored uslova iz stava 5 ovog člana, ima objavljene stručne, odnosno naučne radove.
Zvanje stručnog saradnika umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti može da stekne lice koje ima odgovarajuće stručne rezultate.
Zvanje višeg stručnog saradnika umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti može da stekne lice koje ima visoko obrazovanje i priznate stručne radove.
Zvanje samostalnog stručnog saradnika umetničke, odnosno stručno-umetničke oblasti može da stekne lice koje ima visoko obrazovanje i stručne rezultate od značaja za razvoj struke ili umetnosti.
Statutom fakulteta umetnosti, odnosno akademije umetnosti i fakulteta koji nije matičan za umetnost bliže se utvrđuju uslovi za izbor saradnika iz st. 1 do 3 ovog člana.
Za umetničkog saradnika - asistenta može da bude izabrano lice koje ima odgovarajuće visoko obrazovanje, akademski naziv magistra umetnosti, odnosno stručni naziv specijaliste, umetničke rezultate i smisao za umetničku saradnju i nastavni rad.
Za umetničkog saradnika može da bude izabrano lice koje ima odgovarajuće visoko obrazovanje, priznate umetničke rezultate i sposobnost za umetničku saradnju i nastavni rad.
Za višeg umetničkog saradnika može da bude izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, visoke umetničke rezultate i izrazitu sposobnost za umetničku saradnju i nastavni rad.
Za samostalnog umetničkog saradnika može da bude izabrano lice koje ima visoko obrazovanje, izuzetna umetnička ostvarenja koja su od značaja za razvoj kulture i umetnosti, značajna priznanja za umetnički rad i naročitu sposobnost za umetničku saradnju i nastavni rad.
Za umetničkog saradnika može da bude izabrano i lice koje ima vrhunska umetnička ostvarenja, priznanja za umetnički rad i naročitu sposobnost za umetničku saradnju i nastavni rad.
Uslovi za izbor umetničkog saradnika bliže se utvrđuju statutom akademije umetnosti.
4. Zvanja istraživača
Zvanja istraživača na univerzitetu, fakultetu i institutu jesu: istraživač-pripravnik, istraživač-saradnik, naučni saradnik, viši naučni saradnik i naučni savetnik.
Uslovi i postupak sticanja istraživačkih i naučnih zvanja uređuju se posebnim zakonom.
Zvanja nastavnika i saradnika stečena po odredbama ovog zakona odgovaraju zvanjima utvrđenim zakonom kojim se uređuje naučnoistraživačka delatnost, i to:
1) zvanje asistent-pripravnik - zvanju istraživač-pripravnik;
2) zvanje asistent - zvanju istraživač-saradnik;
3) zvanje docent - zvanju naučni saradnik;
4) zvanje vanredni profesor - zvanju viši naučni saradnik;
5) zvanje redovni profesor - zvanju naučni savetnik.
Zvanja umetnički saradnik-asistent, umetnički saradnik, viši umetnički saradnik i samostalni umetnički saradnik na akademiji umetnosti odgovaraju zvanjima: istraživač-saradnik, naučni saradnik, viši naučni saradnik i naučni savetnik.
5. Postupak za izbor nastavnika, saradnika i istraživača
Za nastavnika, osim redovnog profesora, bira se lice na pet godina, a za saradnika na četiri godine.
Za asistenta-pripravnika bira se lice na četiri godine, bez mogućnosti ponovnog izbora u isto zvanje.
Izborno veće fakulteta može izabranom asistentu-pripravniku koji je upisao doktorske studije produžiti radni odnos za godinu dana.
Izbor u zvanje i zasnivanje radnog odnosa nastavnika, odnosno saradnika fakulteta obavlja se najkasnije u roku od šest meseci od dana objavljivanja konkursa.
Nastavnik, osim redovnog profesora i saradnik zasnivaju radni odnos na određeno vreme.
Dekan donosi odluku o objavljivanju konkursa za izbor nastavnika, odnosno saradnika najkasnije šest meseci pre isteka vremena za koje je nastavnik, odnosno saradnik biran.
Izborno veće fakulteta obrazuje komisiju za pripremu izveštaja (u daljem tekstu: Komisija) u roku od 15 dana od dana objavljivanja konkursa.
Komisija se sastoji od najmanje tri nastavnika, istraživača ili umetnika iz naučne oblasti, odnosno umetnosti za koju se nastavnik, odnosno saradnik bira, od kojih najmanje jedan nije u radnom odnosu na fakultetu.
Članovi Komisije su u istom ili višem zvanju od zvanja u koje se nastavnik bira.
Komisija priprema izveštaj o svim prijavljenim kandidatima u roku od 60 dana od dana isteka roka za prijavljivanje kandidata na konkurs.
Ako Komisija ne pripremi izveštaj u roku iz stava 1 ovog člana izborno veće fakulteta obrazuje novu komisiju.
Izveštaj Komisije sadrži: biografske podatke; pregled i mišljenje o dosadašnjem naučnom, stručnom, odnosno umetničkom radu svakog prijavljenog kandidata; podatke o objavljenim radovima; mišljenje o ispunjenosti drugih uslova za rad utvrđenih ovim zakonom; i predlog za izbor kandidata u određeno zvanje nastavnika, odnosno saradnika.
Izveštaj Komisije stavlja se na uvid javnosti 30 dana, na način utvrđen statutom fakulteta.
Izbor kandidata u zvanje nastavnika i saradnika obavlja izborno veće fakulteta.
Fakultet može obrazovati izborno veće za svaku naučnu, odnosno umetničku oblast ako je matičan za dve ili više naučnih, odnosno umetničkih oblasti, u skladu sa statutom fakulteta.
Izborno veće čine nastavnici fakulteta. Statutom fakulteta može se utvrditi da, kad izborno veće odlučuje o izboru u saradnička zvanja, u njegov sastav ulaze i saradnici fakulteta.
Izborno veće odlučuje o izboru u zvanje nastavnika, odnosno saradnika ako je prisutno najmanje dve trećine članova koji imaju pravo da odlučuju.
Odluku o izboru u zvanje nastavnika donose članovi izbornog veća iz reda nastavnika u istom ili višem zvanju, a odluku o izboru u zvanje saradnika svi članovi izbornog veća.
Odluka o izboru u zvanje donosi se većinom glasova ukupnog broja članova koji imaju pravo da odlučuju.
Ako izborno veće ne izabere predloženog kandidata, predloženi kandidat može podneti prigovor savetu fakulteta.
Ako izborno veće ne izabere nijednog od predloženih kandidata, dekan objavljuje novi konkurs.
U postupku izbora nastavnika i saradnika studenti mogu dati mišljenje o njihovom pedagoškom radu.
Prilikom izbora nastavnika i saradnika na nematičnom fakultetu, prethodno se pribavlja mišljenje matičnog fakulteta.
Dekan dostavlja akt o izboru u zvanje nastavnika univerzitetu na saglasnost.
Lice izabrano odlukom izbornog veća fakulteta u zvanje nastavnika može podneti prigovor na akt univerziteta kojim nije data saglasnost na odluku izbornog veća fakulteta ovlašćenom organu univerziteta u roku od 15 dana od dana dostavljanja odluke.
Prigovor iz stava 2 se podnosi preko izbornog veća fakulteta.
Ako ovlašćeni organ univerziteta i po odlučivanju po prigovoru ne da saglasnost na akt o izboru u zvanje nastavnika, dekan objavljuje novi konkurs.
Po dobijenoj saglasnosti dekan sa izabranim licem zaključuje ugovor o radu.
Ako se na konkurs za izbor nastavnika i saradnika, osim asistenta-pripravnika, ne prijave kandidati ili se prijave kandidati koji ne ispujavaju uslove za to radno mesto, dekan fakulteta može zaključiti ugovor o izvođenju oblika nastave za odgovarajuću naučnu, odnosno umetničku oblast sa nastavnikom, odnosno saradnikom drugog fakulteta koji je izabran za užu naučnu, odnosno umetničku oblast kojoj pripada taj predmet, najviše za jednu školsku godinu.
Lice izabrano u zvanje nastavnika univerziteta može biti preuzeto u radni odnos na drugom fakultetu u istom zvanju na osnovu sporazuma koji zaključuju fakulteti, uz saglasnost nastavnika.
6. Prava i obaveze nastavnika i saradnika
U pogledu prava, obaveza i odgovornosti nastavnika i saradnika i drugih zaposlenih na univerzitetu, odnosno fakultetu primenjuje se zakon kojim se uređuju radni odnosi, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
O pojedinačnim pravima, obavezama i odgovornostima nastavnika, saradnika i drugih zaposlenih na univerzitetu, odnosno fakultetu odlučuje rektor, odnosno dekan.
O pojedinačnim pravima, obavezama i odgovornostima rektora univerziteta, odnosno dekana fakulteta odlučuje savet univerziteta, odnosno fakulteta.
Nastavniku posle pet godina rada provedenih u nastavi na fakultetu može biti odobreno plaćeno odsustvo u trajanju od jedne školske godine radi stručnog i naučnog usavršavanja, u skladu sa statutom fakulteta.
Nastavniku i saradniku koji se nalaze na odsluženju vojnog roka, porodiljskom odsustvu ili bolovanju dužem od jedne godine, izborni period se produžava za to vreme.
Na predlog veća fakulteta istraživač u naučnom zvanju može: učestvovati u izvođenju predavanja na magistarskim i doktorskim studijama, biti mentor i ocenjivati studente na ispitima iz tih studija, biti član komisije za ocenu i odbranu magistarske teze, odnosno doktorske disertacije.
Istaknuti naučnik, stručnjak ili umetnik može biti pozvan da učestvuje u ostvarivanju dela nastave na univerzitetu i fakultetu.
Statutom univerziteta, odnosno fakulteta bliže se uređuju uslovi i način angažovanja lica iz st. 1 i 2 ovog člana.
Nastavnik u okviru 40-časovne radne sedmice ostvaruje sve oblike obrazovnog, naučnog, zdravstvenog, odnosno umetničkog rada utvrđene nastavnim planom.
Mentorstvo može obavljati samo nastavnik koji je u radnom odnosu na tom fakultetu s punim ili nepunim radnim vremenom.
Saradnik u okviru 40-časovne radne sedmice izvodi vežbe, kolokvijume i druge oblike nastave, izuzev predavanja i ispita.
U izvođenju oblika nastave iz stava 3 ovog člana mogu učestvovati i studenti na magistarskim i doktorskim studijama.
Radne obaveze nastavnika i saradnika utvrđuju se opštim aktom univerziteta, odnosno fakulteta.
Nastavu iz kliničkih nastavnih predmeta na medicinskom, stomatološkom i farmaceutskom fakultetu može izvoditi nastavnik i asistent ako istovremeno obavlja i rad u odgovarajućoj klinici ili institutu u okviru punog radnog vremena.
Raspored nastavnog, naučnog i zdravstvenog rada nastavnika i saradnika u okviru 40-časovne radne sedmice uređuje se opštim aktom univerziteta, odnosno fakulteta.
Na fakultetu umetnosti, odnosno akademiji umetnosti, viši stručni saradnik i samostalni stručni saradnik mogu izvoditi, samostalno ili u saradnji sa nastavnikom, nastavu iz dela programa ili pojedinih oblika stručnog, odnosno umetničkog rada, obuku iz stručnih znanja i veština, praktični rad, vežbe i druge poslove utvrđene statutom.
Nastavniku prestaje radni odnos na kraju školske godine u kojoj je navršio 65 godina života.
Na predlog veća fakulteta, profesor u penziji može učestvovati u izvođenju predavanja na magistarskim i doktorskim studijama, ocenjivati studente na ispitima iz tih studija, biti član komisije za izbor nastavnika i saradnika, kao i član komisije za ocenu i odbranu magistarske teze, odnosno doktorske disertacije.
VI ORGANI UPRAVLJANJA I STRUČNI ORGANI
Organi upravljanja na univerzitetu jesu: rektor i savet univerziteta.
Stručni organ univerziteta je naučno-nastavno, odnosno nastavno-umetničko veće (u daljem tekstu: veće univerziteta).
Statutom univerziteta mogu se predvideti i drugi stručni organi univerziteta, kao: stručna veća po oblastima nauka, odnosno po disciplinama (u daljem tekstu: stručna veća), nastavno-naučna, odnosno nastavno-umetnička veća grupacija srodnih fakulteta (u daljem tekstu: veća grupacija).
Sastav, delokrug, broj članova, način izbora i trajanje mandata, kao i način odlučivanja organa iz stava 3 ovog člana uređuje se statutom univerziteta.
Rektor rukovodi radom univerziteta.
Univerzitet ima jednog ili više prorektora, u skladu sa statutom univerziteta.
Izbor rektora i prorektora obavlja se bez konkursa, na dve godine iz reda redovnih profesora koji su u radnom odnosu sa punim radnim vremenom na jednom od fakulteta.
Isto lice može biti izabrano za rektora, odnosno prorektora najviše dva puta.
Univerzitet ima i studenta prorektora.
Rektora i prorektora bira i razrešava savet univerziteta.
Kandidate za rektora predlaže nastavno-naučno, odnosno nastavno-umetničko veće fakulteta i instituta u sastavu univerziteta.
Kandidate za prorektora predlaže kandidat za rektora iz reda redovnih profesora.
Savet univerziteta čine:
1) po dva predstavnika fakulteta u sastavu univerziteta,
2) po jedan predstavnik instituta u sastavu univerziteta,
3) predstavnici studentskog parlamenta univerziteta, i to jedna četvrtina od ukupnog broja predstavnika fakulteta i instituta iz tač. 1) i 2) ovog stava;
4) predstavnici osnivača, i to jedna četvrtina od ukupnog broja predstavnika fakulteta i instituta iz tač. 1) i 2) ovog stava.
Mandat članova saveta univerziteta traje dve godine.
Članove saveta univerziteta iz reda predstavnika osnivača imenuje osnivač.
Kada je osnivač Republika, članove saveta univerziteta iz reda predstavnika osnivača imenuje Vlada.
Na konstitutivnoj sednici saveta univerziteta vrši se verifikacija mandata članova saveta.
Savet univerziteta:
1) donosi statut univerziteta;
2) usvaja finansijski plan, izveštaje o poslovanju i godišnji obračun univerziteta;
3) odlučuje o korišćenju sredstava univerziteta za investicije;
4) donosi godišnji program rada univerziteta;
5) razmatra pitanja studentskog standarda i daje predloge nadležnim organima za unapređivanje stanja u toj oblasti;
6) donosi akt o obrazovanju univerzitetskih centara i univerzitetskih katedara;
7) donosi odluku o dodeljivanju počasnog doktorata na predlog veća univerziteta;
8) donosi odluku o osnivanju organizacije čiji je osnivač univerzitet;
9) bira i razrešava rektora i prorektora univerziteta;
10) bira predsednika saveta;
11) bira generalnog sekretara univerziteta;
12) obavlja i druge poslove utvrđene statutom univerziteta.
Savet univerziteta donosi odluke većinom glasova ukupnog broja članova, a o pitanjima iz tač. 9), 10) i 11) tajnim glasanjem.
Veće univerziteta čine dekani fakulteta, direktori instituta i po jedan redovni profesor sa svakog fakulteta u sastavu univerziteta.
Statutom univerziteta može se odrediti i veći broj članova veća univerziteta iz reda redovnih profesora, odnosno naučnih savetnika.
Rektor i prorektori su članovi veća univerziteta po funkciji.
Rektor je predsednik veća univerziteta po funkciji.
Veće univerziteta:
1) utvrđuje predlog statuta univerziteta;
2) daje mišljenje o predlogu normativa i standarda uslova rada univerziteta i fakulteta za delatnosti koje se finansiraju iz budžeta, kao i o materijalnim sredstvima za njihovo ostvarivanje, na predlog fakulteta;
3) utvrđuje normative i standarde nastave;
4) donosi program naučnih istraživanja, odnosno program umetničkih projekata univerziteta;
5) utvrđuje matičnost fakulteta za osnovne, magistarske i doktorske studije i davanje doktorata;
6) donosi nastavni plan i program studija koje organizuje univerzitet;
7) sprovodi postupak za dodeljivanje počasnog doktorata;
8) daje mišljenje o broju studenata koji se upisuju u prvu godinu osnovnih, magistarskih i doktorskih studija čije se obrazovanje finansira iz budžeta i koji plaćaju školarinu;
9) donosi pravilnik o postupku davanja saglasnosti na odluku o izboru u zvanja nastavnika;
10) donosi pravilnike o radu univerzitetskih centara i univerzitetskih katedara;
11) preispituje odluke stručnih organa univerziteta iz člana 100 ovog zakona, na zahtev fakulteta;
12) najmanje jednom godišnje razmatra izveštaj o ostvarivanju programa naučnih istraživanja koji donosi univerzitet;
13) predlaže savetu univerziteta obrazovanje univerzitetskih centara i univerzitetskih katedara;
14) razmatra i priprema odluke za savet univerziteta iz svoje nadležnosti;
15) daje saglasnost na nastavne planove osnovnih, magistarskih i doktorskih studija fakulteta;
16) obavlja i druge poslove utvrđene statutom univerziteta.
O pitanjima iz svoje nadležnosti veće univerziteta odlučuje većinom glasova ukupnog broja članova.
Saglasnost na odluku fakulteta o izboru u zvanje nastavnika, na predlog teme doktorske disertacije i na referat o podnetoj doktorskoj disertaciji daje veće univerziteta, odnosno stručni organ koga ono ovlasti.
Organi upravljanja na fakultetu jesu: dekan i savet fakulteta.
Stručni organ fakulteta je naučno-nastavno, odnosno nastavno-umetničko veće fakulteta (u daljem tekstu: veće fakulteta).
Fakultet može imati i druge stručne organe, u skladu sa svojim statutom.
Dekan rukovodi radom fakulteta.
Fakultet ima jednog ili više prodekana.
Izbor dekana obavlja se bez konkursa, na dve godine, iz reda profesora koji su u radnom odnosu sa punim radnim vremenom na fakultetu.
Izbor prodekana obavlja se bez konkursa, na dve godine, iz reda profesora i docenata koji su u radnom odnosu sa punim radnim vremenom na fakultetu.
Fakultet ima i studenta prodekana.
Dekana fakulteta bira i razrešava savet fakulteta.
Kandidate za dekana predlaže veće fakulteta.
Kandidat za dekana predlaže kandidate za prodekana iz reda nastavnika fakulteta.
Isto lice može biti izabrano za dekana, odnosno prodekana najviše dva puta.
Savet fakulteta čine:
1) četrnaest predstavnika fakulteta, i to dvanaest predstavnika koje bira veće fakulteta i i dva predstavnika koje biraju ostali zaposleni, na način utvrđen statutom fakulteta,
2) četiri predstavnika studentskog parlamenta fakulteta;
3) četiri predstavnika osnivača.
Mandat članova saveta fakulteta traje dve godine.
Članove saveta fakulteta iz reda osnivača imenuje osnivač.
Kada je osnivač Republika, članove saveta fakulteta iz reda osnivača imenuje Vlada.
Na konstitutivnoj sednici saveta fakulteta vrši se verifikacija mandata članova saveta.
Savet fakulteta:
1) donosi statut fakulteta;
2) usvaja finansijski plan, izveštaje o poslovanju i godišnji obračun fakulteta;
3) odlučuje o korišćenju sredstava fakulteta za investicije;
4) donosi godišnji program rada fakulteta;
5) donosi odluku o obrazovanju unutrašnjih organizacionih jedinica, na predlog veća fakulteta;
6) bira i razrešava dekana i prodekana fakulteta;
7) bira predsednika saveta;
8) odlučuje o prigovorima podnetim u postupku izbora u zvanje nastavnika, odnosno saradnika;
9) obavlja i druge poslove utvrđene statutom univerziteta i fakulteta.
Savet fakulteta donosi odluke većinom glasova ukupnog broja članova, a o pitanjima iz tač. 6) i 7) ovog člana tajnim glasanjem.
Veće fakulteta čine nastavnici i saradnici fakulteta.
Broj članova, trajanje mandata, sastav i način izbora veća fakulteta utvrđuju se statutom fakulteta.
Dekan i prodekan su članovi veća fakulteta po funkciji.
Dekan je predsednik veća fakulteta po funkciji.
Veće fakulteta:
1) utvrđuje predlog statuta fakulteta;
2) donosi nastavni plan osnovnih, magistarskih i doktorskih studija po odsecima, grupama ili smerovima, uz saglasnost univerziteta;
3) donosi nastavni plan i program specijalističkih studija i drugih oblika stručnog obrazovanja i usavršavanja;
4) donosi program naučnih istraživanja, odnosno umetničkih projekata fakulteta;
5) odlučuje o organizovanju magistarskih i doktorskih studija i oblicima stručnog obrazovanja i usavršavanja na stranom jeziku;
6) odobrava teze magistarskih teza i doktorskih disertacija;
7) donosi odluku o osnivanju ili ukidanju katedara;
8) donosi pravilnike o radu organizacionih jedinica;
9) bira predstavnike fakulteta, odnosno instituta u sastavu fakulteta za savet fakulteta i savet univerziteta;
10) predlaže univerzitetu matičnost fakulteta za osnovne, magistarske i doktorske studije;
11) daje mišljenje univerzitetu o broju studenata koji se upisuju u prvu godinu osnovnih, magistarskih i doktorskih studija čije se obrazovanje finansira iz budžeta i koji plaćaju školarinu;
12) utvrđuje mere za podsticanje razvoja izrazito uspešnih i darovitih studenata;
13) najmanje jednom godišnje razmatra izveštaj o ostvarivanju programa naučnih istraživanja koji donosi fakultet;
14) razmatra i priprema predloge o pitanjima o kojima odlučuje savet fakulteta;
15) obavlja i druge poslove utvrđene statutom fakulteta.
VII REPUBLIČKI SAVET ZA RAZVOJ UNIVERZITETSKOG OBRAZOVANJA
Vlada obrazuje Republički savet za razvoj univerzitetskog obrazovanja (u daljem tekstu: Republički savet).
Republički savet čine rektori i prorektori univerziteta u Republici i deset članova koje imenuje Vlada.
Republički savet ima predsednika koji se bira iz reda članova Republičkog saveta.
Republički savet razmatra pitanja i donosi odluke od interesa za razvoj univerzitetske delatnosti, i to:
1) utvrđuje predlog uslova za početak rada i obavljanja delatnosti univerziteta, odnosno fakulteta;
2) materijalni položaj univerziteta i učešće univerzitetskog obrazovanja u društvenom proizvodu;
3) razvoj i kapacitete univerzitetskog obrazovanja;
4) učešće univerziteta u ostvarivanju programa naučnoistraživačkog rada od značaja za Republiku;
5) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom.
Republički savet donosi poslovnik o svom radu.
VIII NOSTRIFIKACIJA I EKVIVALENCIJA
Licu koje je u inostranstvu steklo visoko obrazovanje, specijalističko obrazovanje, akademski naziv magistra nauka, odnosno magistra umetnosti ili naučni stepen doktora nauka nostrifikuje se diploma, u skladu sa ovim zakonom.
U postupku nostrifikacije diplome utvrđuje se stepen i vrsta stručne spreme i stručni naziv koji pripada imaocu diplome stečene u inostranstvu, kao i prava u pogledu nastavka studija i zapošljavanja.
U postupku ekvivalencije izjednačava se strana školska isprava sa ispravom stečenom u Republici u pogledu prava za nastavljanje studija.
Veće odgovarajućeg fakulteta sprovodi postupak nostrifikacije diplome, odnosno utvrđuje ekvivalentnost strane školske javne isprave.
Ukoliko u Republici nema odgovarajućeg fakulteta, odnosno studijske grupe, nostrifikaciju diplome, utvrđivanje stručnog naziva, kao i utvrđivanje ekvivalentnosti strane školske javne isprave obavlja univerzitet.
Za obavljanje poslova iz stava 2 ovog člana univerzitet obrazuje komisiju iz reda univerzitetskih nastavnika odgovarajućeg stručnog profila.
Uslovi i postupak nostrifikacije diplome, odnosno utvrđivanje ekvivalentnosti strane školske javne isprave bliže se uređuju statutom univerziteta i fakulteta.
Fakultet, odnosno univerzitet trajno čuva dokumentaciju o obavljenoj nostrifikaciji diplome, odnosno utvrđenoj ekvivalentnosti strane školske javne isprave i o tome vodi evidenciju.
Sadržaj obrasca i način vođenja evidencije iz stava 1 ovog člana propisuje ministar prosvete i sporta.
IX EVIDENCIJA I JAVNE ISPRAVE
Fakultet vodi: matičnu knjigu studenata, evidenciju o izdatim diplomama i zapisnik o polaganju ispita.
Univerzitet vodi knjigu promovisanih doktora nauka, knjigu počasnih doktora, kao i evidencije iz stava 1 ovog člana kada neposredno organizuje određene programe obrazovanja.
Evidencija iz st. 1 i 2 ovog člana vodi se na srpskom jeziku, na ćiriličkom pismu. Na teritoriji opštine u kojoj je u službenoj upotrebi i latiničko pismo, evidencija se vodi i na latiničkom pismu. Tekst na latiničkom pismu ispisuje se ispod teksta na ćiriličkom pismu.
Kada se nastava ostvaruje na jeziku nacionalne manjine matična knjiga studenata i evidencija o izdatim diplomama vodi se na srpskom jeziku, na ćirličkom pismu i na jeziku i pismu nacionalne manjine.
Matična knjiga studenata, knjiga promovisanih doktora nauka i počasnih doktora trajno se čuvaju.
Sadržaj obrasca i način vođenja evidencije propisuje ministar prosvete i sporta.
Na osnovu podataka iz evidencije fakultet, odnosno univerzitet izdaje javne isprave.
Javne isprave, u smislu ovog zakona, jesu: studentska knjižica (indeks); diploma o stečenom visokom obrazovanju, stručnom nazivu specijaliste, akademskom nazivu magistra nauka, odnosno magistra umetnosti, naučnom stepenu doktora nauka; i uverenje o savladanom programu stalnog stručnog obrazovanja i usavršavanja.
Univerzitet, odnosno fakultet izdaje javne isprave na srpskom jeziku, na ćiriličkom pismu. Na teritoriji opštine u kojoj je u službenoj upotrebi i latiničko pismo, univerzitet, odnosno fakultet izdaje javne isprave i na latiničkom pismu. Tekst na latiničkom pismu ispisuje se ispod teksta na ćiriličkom pismu.
Kad se nastava na univerzitetu, odnosno fakultetu ostvaruje na jeziku nacionalne manjine i na nekom od svetskih jezika javne isprave se izdaju na obrascu koji je štampan dvojezično: na srpskom jeziku na ćiriličkom pismu i na jeziku i pismu na kome se izvodi nastava.
Sadržaj obrasca javne isprave propisuje ministar prosvete i sporta.
Diplomu o stečenom visokom obrazovanju, akademskom nazivu magistra nauka, odnosno magistra umetnosti i naučnom stepenu doktora nauka potpisuju dekan fakulteta i rektor univerziteta kada diplomu izdaje fakultet koji je u sastavu univerziteta.
Diplome iz stava 1 ovog člana overavaju se suvim žigom univerziteta.
Diplomu o stručnom nazivu specijaliste potpisuje dekan fakulteta.
Diplome koje izdaje univerzitet potpisuje rektor univerziteta.
Kada univerzitet organizuje studije zajedno sa stranim univerzitetom ili međunarodnom organizacijom, diplomu potpisuje rektor univerziteta i ovlašćeno lice te organizacije.
Diploma o stečenom visokom obrazovanju, akademskom nazivu magistra nauka, odnosno magistra umetnosti, stručnom nazivu specijaliste i naučnom stepenu doktora nauka oglašava se ništavom:
1) ako je izdata od neovlašćene organizacije;
2) ako je potpisana od neovlašćenog lica;
3) ako lice nije položilo sve ispite na način i po postupku utvrđenom zakonom i nastavnim programom fakulteta, odnosno univerziteta;
4) ako nije izdata na propisanom obrascu.
Fakultet, odnosno univerzitet oglašava ništavom diplomu iz razloga utvrđenih u stavu 1 tač. 2) do 4) ovog člana.
Ministar prosvete i sporta po službenoj dužnosti oglašava diplomu ništavom iz razloga utvrđenih u stavu 1 ovog člana.
Fakultet, odnosno univerzitet oglašava ništavom diplomu o stečenom akademskom nazivu magistra nauka, odnosno magistra umetnosti, ako utvrdi da magistarska teza nije rezultat samostalnog naučnog rada.
Fakultet, odnosno univerzitet oglašava ništavom diplomu o stečenom naučnom stepenu doktora nauka, ako utvrdi da doktorska disertacija ne predstavlja originalni naučni rezultat u određenoj naučnoj oblasti.
Ministar prosvete i sporta po službenoj dužnosti oglašava ništavom diplomu iz razloga utvrđenih u st. 1 i 2 ovog člana.
Univerzitet, odnosno fakultet izdaje novu javnu ispravu, posle proglašenja originala javne isprave nevažećim u "Službenom glasniku Republike Srbije", na propisanom obrascu, na osnovu podataka iz evidencije koju vodi.
Javna isprava iz stava 1 ovog člana ima značaj originalne javne isprave.
Na javnoj ispravi iz stava 1 ovog člana stavlja se naznaka da se radi o novoj javnoj ispravi koja je izdata posle proglašenja originala javne isprave nevažećim.
Način stavljanja naznake iz stava 3 ovog člana bliže uređuje ministar prosvete i sporta.
Lice koje nema diplomu o stečenom visokom obrazovanju, stručnom nazivu specijaliste, akademskom nazivu magistra nauka, odnosno magistra umetnosti, naučnom stepenu doktora nauka ili uverenje o savladanom programu stalnog stručnog obrazovanja i usavršavanja, a evidencija o tome, odnosno arhivska građa je uništena ili nestala, može podneti zahtev opštinskom sudu na čijem području je sedište ili je bilo sedište fakulteta, odnosno univerziteta, radi utvrđivanja stečenog obrazovanja, odnosno stručnog obrazovanja i usavršavanja.
Zahtev sadrži dokaze na osnovu kojih može da se utvrdi da je to lice završilo studije, odnosno program stručnog obrazovanja i usavršavanja i potvrdu da je evidencija, odnosno arhivska građa uništena ili nestala.
Potvrdu da je arhivska građa uništena ili nestala izdaje fakultet, odnosno univerzitet na kome je lice steklo obrazovanje, odnosno stalno stručno obrazovanje i usavršavanje, ili druga organizacija koja je preuzela evidenciju, odnosno arhivsku građu. Ako takva organizacija ne postoji, potvrdu izdaje Ministarstvo prosvete i sporta.
Rešenje o utvrđivanju stečenog obrazovanja, odnosno stalnog stručnog obrazovanja i usavršavanja iz člana 127 ovog zakona donosi opštinski sud u vanparničnom postupku.
Rešenje iz stava 1 ovog člana zamenjuje diplomu, odnosno uverenje koje izdaje fakultet, odnosno univerzitet.
X NAČIN FINANSIRANJA I POSLOVANJE UNIVERZITETA
Osnovne, magistarske i doktorske studije, kao i naučni, odnosno umetnički rad koji se obavlja u cilju podizanja kvaliteta nastave na univerzitetu, odnosno fakultetu finansira Republika kao osnivač, prema normativima i standardima uslova rada iz člana 132 ovog zakona.
Republika obezbeđuje sredstva fakultetu, odnosno univerzitetu čiji je osnivač, za:
1) materijalne troškove poslovanja, amortizaciju i investiciono održavanje;
2) plate zaposlenih u skladu sa zakonom;
3) opremu;
4) obavljanje naučnog, odnosno umetničkog rada koji je u funkciji podizanja kvaliteta nastave;
5) naučno i stručno usavršavanje nastavnika i saradnika;
6) podsticanje razvoja nastavno-naučnog i nastavno-umetničkog podmlatka;
7) rad sa darovitim studentima;
8) međunarodnu saradnju;
9) izvore informacija i informacione sisteme;
10) druge namene, u skladu sa zakonom.
Sredstva se iskazuju i evidentiraju u skladu s jedinstvenom budžetskom klasifikacijom.
Univerzitet, odnosno fakultet stiče sredstva za sprovođenje programa u okviru svoje delatnosti na osnovu ugovora koji zaključuje sa Vladom.
Sredstva za obavljanje delatnosti u toku jedne školske godine obezbeđuju se na osnovu godišnjeg programa rada univerziteta, odnosno fakulteta.
Normative i standarde uslova rada univerziteta i fakulteta za delatnosti koje se finansiraju iz budžeta, kao i materijalna sredstva za njihovo ostvarivanje utvrđuje Vlada, po pribavljenom mišljenju univerziteta.
Univerzitet, odnosno fakultet čiji je osnivač Republika utvrđuje visinu školarine za studente koji plaćaju školarinu i visinu naknade za pojedine usluge i radnje koje vrši univerzitet, odnosno fakultet.
Sastav i strukturu školarine za studije koje organizuje univerzitet odnosno fakultet utvrđuje univerzitet, odnosno fakultet opštim aktom.
Sredstva koja univerzitet, odnosno fakultet čiji je osnivač Republika ostvari od školarine, naknade troškova za studije, za inovacije znanja i stručno obrazovanje i usavršavanje, od osnivačkih prava, naknade za polaganje stručnog ispita, kao i od drugih naknada utvrđenih ovim zakonom, čine prihod univerziteta, odnosno fakulteta.
Za pružanje drugih naučnih i umetničkih usluga, kao i za obavljanje drugih poslova, univerzitet i fakultet stiču sredstva na osnovu ugovora sa korisnicima tih usluga.
Univerzitet i fakultet stiču sredstva iz člana 130 stav 1 tačka 1) ovog zakona u srazmeri sa ostvarenim prihodom.
Sredstva se iskazuju i evidentiraju u skladu sa jedinstvenom budžetskom klasifikacijom.
XI KAZNENE ODREDBE
Novčanom kaznom od 21.000 do 70.000 dinara kazniće se za prekršaj fakultet, odnosno univerzitet, ako:
1) ostvaruje nastavni plan i program koji nije donet u skladu sa odredbama ovog zakona (član 19);
2) upiše studente preko broja utvrđenog za upis (član 32 stav 1);
3) upiše studenta koji se nije prijavio na konkurs za upis u prvu godinu osnovnih studija (član 33 stav 1);
4) upiše studenta koji nije polagao kvalifikacioni, prijemni ispit, odnosno ispit za proveru sklonosti i sposobnosti na fakultetu i studenta koji nije ostvario pravo na upis (član 34 st. 1 i 4).
Novčanom kaznom od 3.500 do 20.000 dinara kazniće se i odgovorno lice na fakultetu, odnosno univerzitetu za prekršaj iz stava 1 ovog člana.
Novčanom kaznom od 21.000 do 70.000 dinara kazniće se za prekršaj fakultet, odnosno univerzitet ako:
1) primi u radni odnos nastavnika, odnosno saradnika koji ne ispunjava uslove utvrđene ovim zakonom (čl. 72-76) ili bez konkursa;
2) ne objavi konkurs za izbor nastavnika, odnosno saradnika u roku utvrđenom članom 81 ovog zakona;
3) izborno veće ne obrazuje komisiju za pripremu izveštaja u roku utvrđenom članom 82 ovog zakona;
4) komisija ne pripremi izveštaj o izboru nastavnika, odnosno saradnika u roku utvrđenom članom 84 stav 1 ovog zakona;
5) ne vodi na propisan način ili neuredno vodi evidenciju (član 122).
Novčanom kaznom od 3.500 do 20.000 dinara kazniće se i odgovorno lice na fakultetu, odnosno univerzitetu za prekršaj iz stava 1 ovog člana.
XII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Univerziteti i fakulteti usaglasiće svoju organizaciju i opšte akte sa ovim zakonom u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Odredbe podzakonskih akata koje su se primenjivale do stupanja na snagu ovog zakona, a nisu sa njim u suprotnosti, primenjivaće se do donošenja propisa na osnovu ovog zakona.
Republički savet konstituisaće se u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Saveti i veća univerziteta i fakulteta konstituisaće se u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Mandat rektora, prorektora, dekana i prodekana imenovanih do stupanja na snagu ovog zakona traje do 30. septembra 2002. godine.
Postupci za izbor nastavnika i saradnika koji su sprovedeni u vreme važenja Zakona o univerzitetu iz 1998. godine ("Službeni glasnik RS", broj 20/98), podložni su preispitivanju.
Predlog za preispitivanje može podneti odgovarajuća katedra, kao i dekan fakulteta.
Predlog za preispitivanje nije moguć kada je reč o postupcima za izbor u kojima su već učestvovala nadležna izborna veća.
O prihvatanju predloga za preispitivanje nadležno izborno veće odlučuje većinom glasova od ukupnog broja članova veća. Sastav izbornog veća određuje se prema zvanju koje su članovi imali u momentu stupanja na snagu Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, a nadležnost prema članu 86 stav 5 ovog zakona.
Nadležno izborno veće može odlučiti da se postupak izbora ponovi u celini ili delimično. Ponovni postupak sprovodi se prema odredbama ovog zakona.
Nadležno izborno veće odlučuje o predlogu za preispitivanje u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Ukoliko nastavnik i saradnik nisu u postupku preispitivanja izabrani u određeno zvanje, imaju pravo da ostanu u prethodno stečenom zvanju do isteka izbornog perioda.
Postupci za izbor nastavnika i saradnika započeti u vreme Zakona o univerzitetu iz 1998. godine koji nisu okončani, okončaće se po odredbama ovog zakona, a rokovi počinju da teku od stupanja na snagu ovog zakona.
Odluke o preuzimanju nastavnika, odnosno saradnika sa drugog univerziteta, odnosno fakulteta, donete u vreme važenja Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, ostaju na snazi ako ih nadležno veće fakulteta potvrdi ili ne ospori u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Ako izborno veće fakulteta ne potvrdi odluke o preuzimanju, preuzeti nastavnici, odnosno saradnici imaju pravo da se vrate u radni odnos u istom statusu u kome su bili na dan preuzimanja na fakultet, odnosno univerzitet sa koga su preuzeti.
Nastavnici i saradnici, kojima je radni odnos prestao nezavisno od njihove volje u vreme važenja Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, zasnivaju radni odnos na fakultetu na lični zahtev, u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, u zvanju u kome su bili do prestanka radnog odnosa, a izborni period im se nastavlja od stanja u kome su bili u momentu prestanka radnog odnosa.
Nastavnici i saradnici, izabrani ili ponovo izabrani u zvanje u vreme važenja Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, zadržavaju sva prava i dužnosti nastavnika, odnosno saradnika prema tada stečenom zvanju.
Izuzetno od odredbe stava 1 ovog člana, nastavnici i saradnici, koji su izabrani u vreme važenja Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, učestvuju u radu izbornih veća prema zvanjima koja su imali u momentu stupanja na snagu Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, a najduže za period od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Nastavnici i saradnici, koji su izabrani u vreme važenja Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, a u čijem izboru su učestvovala nadležna izborna veća, učestvuju u svemu u radu izbornih veća prema tim zvanjima. Izuzetno, oni ne učestvuju u postupku odlučivanja po osnovu predloga za preispitivanje, shodno članu 141 stav 2 ovog zakona.
Nastavnik, odnosno saradnik fakulteta koji je pre stupanja na snagu Zakona o univerzitetu iz 1998. godine bio izabran u nastavno, odnosno saradničko zvanje, ostvaruje prava i obaveze u skladu sa ovim zakonom.
Nastavnici i saradnici koji su na osnovu odredaba čl. 160, 161, 162 i 164 Zakona o univerzitetu iz 1998. godine stekli određena prava, zadržavaju stečena prava.
Odluke o nostrifikaciji diploma i o utvrđivanju ekvivalencije donete za vreme važenja Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, ostaju na snazi, ali podnosilac zahteva za nostrifikaciju ili ekvivalenciju može u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona zahtevati obnovu postupka.
Obnovljeni postupak sprovode veća fakulteta ili nadležni organi univerziteta, u skladu sa ovim zakonom.
Licu koje na dan stupanja na snagu ovog zakona ima zvanje asistenta-pripravnika, vreme na koje je biran produžava se za dve godine.
Sufinansirajući student nastavlja studije u svojstvu koje ima na dan stupanja na snagu ovog zakona.
Ako student iz stava 1 ovog člana ispuni uslov za upis u narednu godinu studija, stiče svojstvo studenta koji se finansira iz budžeta.
Ako student iz stava 1 ovog člana ne ispuni uslov za upis u narednu godinu studija, stiče svojstvo samofinansirajućeg studenta.
Studentima na koje je pri upisu školske 2000/2001. godine primenjen član 51 Zakona o univerzitetu iz 1998. godine, u školskoj 2001/2002. godini vraća se status koji su imali i na njih se primenjuju odredbe ovog zakona.
Do konstituisanja studentskog parlamenta na univerzitetu i fakultetu, predstavnike studenata u organe upravljanja, kao i studenta prorektora i studenta prodekana, privremeno biraju veća univerziteta i fakulteta.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o univerzitetu ("Službeni glasnik RS", broj 20/98).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".