ZAKONO OSNOVNOJ ŠKOLI("Sl. glasnik RS", br. 50/92, 53/93, 67/93, 48/94, 66/94 - odluka USRS i 22/2002) |
I OSNOVNE ODREDBE
Ovim zakonom uređuje se delatnost osnovne škole i osnovne muzičke i baletske škole (u daljem tekstu: škola).
Osnovno obrazovanje i vaspitanje stiče se u školi ostvarivanjem nastavnog plana i programa u trajanju od osam godina.
Cilj osnovnog obrazovanja i vaspitanja je sticanje opšteg obrazovanja i vaspitanja, skladan razvoj ličnosti i priprema za život i za dalje opšte i stručno obrazovanje i vaspitanje.
Osnovnim obrazovanjem i vaspitanjem ostvaruje se naročito: osposobljavanje za život, rad i dalje obrazovanje i samoobrazovanje; ovladavanje osnovnim elementima savremenog opšteg obrazovanja; osposobljavanje za primenu stečenih znanja i umenja i stvaralačkog korišćenja slobodnog vremena; razvijanje intelektualnih i fizičkih sposobnosti, kritičkog mišljenja, samo- stalnosti i zainteresovanosti za nova znanja; upoznavanje osnovnih zakonitosti razvoja prirode, društva i ljudskog mišljenja: sticanje i razvijanje svesti o potrebi čuvanja zdravlja i zaštite prirode i čovekove sredine; razvijanje humanosti, istinoljubivosti, patriotizma i drugih etičkih svojstava ličnosti; vaspitanje za humane i kulturne odnose među ljudima, bez obzira na pol, rasu, veru, nacionalnost i lično uverenje; negovanje i razvijanje potreba za kulturom i očuvanjem kulturnog nasleđa; sticanje osnovnih saznanja o lepom ponašanju u svim prilikama.
Škola može da obavlja predškolsko vaspitanje i obrazovanje, u skladu sa zakonom.
Nastavni plan i program u školi ostvaruje se na srpskom jeziku.
Za pripadnike narodnosti nastavni plan i program ostvaruje se i na maternjem jeziku, ili dvojezično, ako se za upis u prvi razred prijavi najmanje 15 učenika.
Škola može da ostvaruje nastavni plan i program i na jeziku narodnosti, odnosno dvojezično i za manje od 15 učenika upisanih u prvi razred, uz saglasnost ministra prosvete.
Ministar prosvete propisuje način dvojezičnog ostvarivanja nastavnog plana i programa.
Kada se nastavni plan i program ostvaruje i na jezicima narodnosti, učenik savlađuje nastavni plan i program srpskog jezika.
Kada se nastavni plan i program ostvaruje na srpskom jeziku, učenicima pripadnicima narodnosti obezbeđuje se savlađivanje nastavnog plana i programa maternjeg jezika sa elementima nacionalne kulture.
Na osnivanje, upravljanje, rukovođenje, položaj zaposlenih, nadzor nad zakonitošću rada i ukidanje škola primenjuju se odredbe zakona kojima se uređuje sistem javnih službi, ako ovim zakonom nije drugačije utvrđeno.
Opština može organizovati zajedničku stručnu službu za sve škole na svojoj teritoriji, uz pribavljenu saglasnost Ministarstva prosvete.
U školi su zabranjene aktivnosti kojima se ugrožavaju ili omalovažavaju grupe i pojedinci po osnovu rasne, nacionalne, jezičke, verske ili polne pripadnosti, odnosno političkog opredeljenja, kao i podsticanje takvih aktivnosti.
U školi je zabranjeno fizičko kažnjavanje i vređanje ličnosti učenika.
II PRAVA GRAĐANA U OSNOVNOM OBRAZOVANJU I VASPITANJU
Republika Srbija obezbeđuje ostvarivanje prava građana od opšteg interesa u osnovnom obrazovanju i vaspitanju, i to:
1. osnovno obrazovanje i vaspitanje dece u osmogodišnjem trajanju;
2. osnovno obrazovanje i vaspitanje odraslih;
3. osnovno muzičko i baletsko obrazovanje i vaspitanje;
4. dopunsko osnovno obrazovanje i vaspitanje dece građana Republike Srbije u inostranstvu.
1. Osnivanje škole
Radi obezbeđivanja prava građana iz člana 8 ovog zakona, Vlada Republike Srbije (u daljem tekstu: Vlada) osniva školu.
Vlada utvrđuje broj i prostorni raspored škola u Republici Srbiji (u daljem tekstu: mreža škola).
Ministarstvo prosvete utvrđuje, na predlog opštine, područje sa kojeg se deca upisuju u određenu školu.
Škola može da počne sa radom ako ima: školski prostor, opremu i nastavna sredstva; potreban broj nastavnika i stručnih saradnika.
Bliže uslove iz stava 1 ovog člana propisuje ministar prosvete.
Ministarstvo prosvete utvrđuje ispunjenost propisanih uslova za početak rada i obavljanje delatnosti škole.
Škola može da obavlja delatnosti van svog sedišta (u daljem tekstu: izdvojeno odeljenje) pod uslovima utvrđenim u stavu 1 ovog člana.
Muzičku i baletsku školu mogu osnovati sva pravna i fizička lica, pod uslovima utvrđenim ovim zakonom.
2. Nadzor nad radom škole
Upravni nadzor nad primenom ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega vrši Ministarstvo prosvete i sporta (u daljem tekstu: Ministarstvo prosvete), u skladu sa zakonom.
Ministarstvo prosvete vrši upravni nadzor:
1) nadzorom nad zakonitošću rada škole;
2) nadzorom nad zakonitošću akata škole, kad ona na osnovu zakona rešava o pravima, obavezama i pravnim interesima građana.
Inspekcijski nadzor, kao povereni posao, obavlja opštinska, odnosno gradska uprava.
Stručno-pedagoški nadzor nad radom škole i doma učenika vrši Ministarstvo prosvete.
Ministarstvo prosvete vrši stručno-pedagoški nadzor:
1) praćenjem i kontrolom obavljanja obrazovno-vaspitnog, stručnog i vaspitnog rada škole, odnosno doma učenika;
2) instruktivnim i savetodavnim radom sa nastavnicima, stručnim saradnicima i vaspitačima;
3) vrednovanjem kvaliteta rada škole, odnosno doma učenika i vrednovanjem kvaliteta rada nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača.
U vršenju nadzora nad zakonitošću rada škole Ministarstvo prosvete:
1) predlaže, odnosno pokreće postupak za ocenu zakonitosti opštih akata škole;
2) zabranjuje rad škole, ako utvrdi da škola ne ispunjava uslove za rad utvrđene ovim zakonom ili ne ostvaruje zakonom utvrđene ciljeve i zadatke;
3) nalaže izvršavanje zakonom utvrđenih obaveza;
4) pokreće inicijativu za drugačije uređivanje zakonom uređenih odnosa;
5) preduzima druge mere za koje je ovlašćeno zakonom.
Nadzorom nad zakonitošću akata Ministarstvo prosvete kontroliše zakonitost upravnih akata škole i preduzima mere za koje je ovlašćeno zakonom.
Ministarstvo prosvete vrši neposredan inspekcijski nadzor sa svim ovlašćenjima ako ga opštinska, odnosno gradska uprava ne vrši.
Po žalbi protiv prvostepenog rešenja opštinske, odnosno gradske uprave donetog u vršenju inspekcijskog nadzora rešava Ministarstvo prosvete.
Poslove inspekcijskog nadzora vrši prosvetni inspektor.
Prosvetni inspektor:
1) kontroliše postupanje škole u pogledu pridržavanja zakona, drugih propisa i opštih akata;
2) vrši uvid u namensko korišćenje sredstava kojima raspolaže škola;
3) vrši pregled škole u postupku utvrđivanja ispunjenosti uslova za početak rada i obavljanje delatnosti;
4) preduzima mere radi ostvarivanja prava i obaveza učenika i roditelja, nastavnika, odnosno saradnika i direktora;
5) kontroliše ispunjenost uslova za prevremeni upis dece i poništava upis učenika u školu ako je obavljen suprotno ovom zakonu;
6) zabranjuje sprovođenje radnji u školi koje su suprotne ovom zakonu;
7) kontroliše ispunjenost propisanih uslova za sprovođenje ispita;
8) rešenjem naređuje otklanjanje nepravilnosti i nedostataka u određenom roku;
9) rešenjem naređuje izvršavanje propisane mere koja nije izvršena;
10) podnosi prijavu nadležnom organu za učinjeno krivično delo ili privredni prestup, odnosno zahtev za pokretanje prekršajnog postupka;
11) obaveštava drugi organ ako postoje razlozi za preduzimanje mera za koje je taj organ nadležan i obavlja druge poslove, u skladu sa zakonom.
Prosvetni inspektor Ministarstva prosvete ima, u odnosu na organe kojima je povereno vršenje inspekcijskog nadzora, prava i dužnosti utvrđene zakonom kojim se uređuje državna uprava.
Poslove prosvetnog inspektora može da obavlja:
- diplomirani pravnik sa položenim stručnim ispitom za rad u organima državne uprave ili za sekretara škole i najmanje tri godine radnog staža u državnim organima, školi ili organima lokalne samouprave;
- lice sa odgovarajućom visokom stručnom spremom, položenim stručnim ispitima u oblasti obrazovanja i za rad u organima državne uprave i najmanje pet godina radnog staža u oblasti obrazovanja.
Poslove stručno-pedagoškog nadzora vrši prosvetni savetnik.
Prosvetni savetnik:
1) ostvaruje neposredan uvid u rad škole, odnosno doma učenika, nastavnika, saradnika, odnosno vaspitača i direktora;
2) prisustvuje izvođenju nastave, ispita i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada;
3) vrednuje kvalitet rada škole, odnosno doma učenika i vrednuje kvalitet rada nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača;
4) prati i proučava savremena iskustva u ostvarivanju nastave i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada i pruža stručnu pomoć nastavnicima, odnosno saradnicima i direktoru;
5) učestvuje u pripremi, izvođenju i ocenjivanju novih oblika i metoda nastave;
6) predlaže ministru prosvete i nadležnim organima preduzimanje neophodnih mera za otklanjanje nepravilnosti, nedostataka i za unapređivanje obrazovno-vaspitnog, stručnog, odnosno vaspitnog rada.
Poslove prosvetnog savetnika može da obavlja lice sa odgovarajućom visokom stručnom spremom, koje se ističe u struci, ima objavljene radove i najmanje zvanje mentora, sa položenim stručnim ispitima u oblasti obrazovanja i za rad u organima državne uprave i najmanje deset godina radnog staža u oblasti obrazovanja.
Način vršenja stručno-pedagoškog nadzora i merila za vrednovanje kvaliteta rada škole, odnosno doma učenika, nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača, bliže uređuje ministar prosvete i sporta (u daljem tekstu: ministar prosvete).
3. Ukidanje škola
Škola se ukida pod uslovima i po postupku utvrđenom zakonom.
Osnivač je dužan da učenicima ukinute škole obezbedi nastavak školovanja u drugoj školi.
IV NASTAVNI PLAN I PROGRAM
Nastavne planove i programe donosi ministar prosvete.
Nastavni plan i program verske nastave sporazumno donose ministar prosvete i ministar vera, na usaglašeni predlog tradicionalnih crkava i verskih zajednica (Srpska pravoslavna crkva, Islamska zajednica, katolička crkva, Slovačka evangelistička crkva a.v.), Jevrejska zajednica, Reformatska hrišćanska crkva i Evangelička hrišćanska crkva a.v., u skladu sa zakonom.
Vlada Republike Srbije obrazuje komisiju za usaglašavanje predloga programa verske nastave tradicionalnih crkava i verskih zajednica, predloga udžbenika i drugih nastavnih sredstava, za davanje mišljenja ministru prosvete u postupku izbora prosvetnih savetnika za versku nastavu i za praćenje organizovanja i ostvarivanja programa verske nastave.
Nastavnim planom i programom utvrđuju se obavezne i izborne nastavne i vannastavne aktivnosti.
Nastavnim planom utvrđuju se: obavezni i izborni nastavni predmeti, njihov raspored po razredima i nedeljni i godišnji broj časova nastave i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada.
Nastavnim programom utvrđuju se: sadržaj za svaki nastavni predmet, cilj i zadaci nastave i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada i uputstvo za njihovo ostvarivanje.
Nastava iz izbornih predmeta ostvaruje se u skladu sa nastavnim planom i programom od I do VIII razreda, i to:
1) verska nastava i drugi predmet etičko-humanističkog sadržaja koji utvrdi ministar prosvete od I do VIII razreda;
2) strani jezik kao izborni predmet od III do VIII razreda;
3) ostali izborni predmeti u VII i VIII razredu.
Roditelj, odnosno staratelj učenika prilikom upisa u I i svaki naredni razred ima pravo i obavezu da odluči da učenik pohađa versku nastavu ili nastavu iz drugog predmeta koji utvrdi ministar prosvete.
Predmet iz stava 1 tačka 1) ovog člana za koji se roditelj, odnosno staratelj opredelio obavezan je za učenika u toj školskoj godini.
Izborni predmeti iz stava 1 tač. 2) i 3) ovog člana obavezni su za učenike koji se za njih opredele.
Školski odbor, po pribavljenom mišljenju opštine, odlučuje koji će se izborni predmeti iz stava 1 tač. 2) i 3) ovog zakona izučavati u školi.
Odluku o izboru ili promeni stranog jezika, kao obaveznog ili izbornog nastavnog predmeta, donosi škola po pribavljenoj saglasnosti ministra prosvete, najkasnije do 30. juna tekuće godine.
U školi se koriste udžbenici i nastavna sredstva koje odobri ministar prosvete.
Udžbenike i druga nastavna sredstva za versku nastavu odobrava ministar prosvete na usaglašeni predlog tradicionalnih crkava i verskih zajednica, u skladu sa zakonom.
Škola do 15. septembra donosi godišnji program rada kojim se utvrđuje vreme, mesto, način i nosioci ostvarivanja nastavnog plana i programa.
1. Organizacija obrazovno-vaspitnog rada
Za učenike od I do IV razreda organizuje se razredna, a za učenike od V do VIII razreda predmetna nastava.
Za učenike III i IV razreda predmetna nastava može da se organizuje iz najviše dva od sledeća tri predmeta: likovna kultura, muzička kultura i fizičko vaspitanje.
Odluke o izboru predmeta iz stava 2 ovog člana donosi direktor škole, po pribavljenom mišljenju nastavničkog veća.
Predmetna nastava organizuje se i iz stranog jezika, kao izbornog predmeta, od III razreda.
Za pripadnike narodnosti predmetna nastava može da se organizuje iz srpskog jezika i maternjeg jezika sa elementima nacionalne kulture, od I razreda.
Za decu predškolskog uzrasta pripadnike etničkih grupa škola može da organizuje pripremnu nastavu za sticanje elementarnih znanja iz srpskog jezika.
Učenik razredne nastave ima do 20 časova nastave nedeljno, odnosno do četiri časa nastave dnevno, a učenik predmetne nastave do 25 časova nedeljno, odnosno do pet časova nastave dnevno.
Učenik razredne nastave koji stiče osnovno obrazovanje i vaspitanje na jeziku narodnosti ima do 23 časa nastave nedeljno, a u predmetnoj nastavi do 28 časova nedeljno.
U nedeljni broj časova iz st. 1 i 2 ovog člana ne uračunavaju se časovi iz izbornih predmeta i vannastavnih aktivnosti.
Časovi iz st. 1 i 2 ovog člana mogu se uvećati do 5 časova ostalim aktivnostima.
Čas nastave traje 45 minuta.
Odeljenje istog razreda može da ima do 30 učenika, a izuzetno do 34 učenika.
Obrazovno-vaspitni rad od I do IV razreda može da se organizuje i u kombinovanom odeljenju.
Kombinovano odeljenje sastavljeno od učenika dva razreda može da ima do 20 učenika, a odeljenje od tri ili četiri razreda do 15 učenika.
Školska godina počinje 1. septembra, a završava se 31. avgusta naredne godine.
Obrazovno-vaspitni rad u školi organizuje se u dva polugodišta.
U toku školske godine učenici imaju zimski, prolećni i letnji raspust. Zimski raspust traje tri, a prolećni jednu nedelju.
Broj radnih dana u toku školske godine i vreme korišćenja raspusta učenika propisuje ministar prosvete školskim kalendarom.
Pojedinačno odstupanje od školskog kalendara odobrava ministar prosvete.
Škola je dužna da produži izvođenje nastave, ukoliko je odstupala od školskog kalendara, dok u celini ne ostvari nastavni plan i program sa propisanim godišnjim brojem časova.
Škola može da organizuje obrazovno-vaspitni rad kao poseban oblik rada za učenike na dužem kućnom ili bolničkom lečenju.
Za učenike od IV do VIII razreda sa posebnim sposobnostima, sklonostima i interesovanjima za pojedine predmete, škola organizuje dodatni rad.
Za učenike koji zaostaju u savlađivanju nastavnog plana i programa, škola tokom godine organizuje dopunsku nastavu.
Za učenike upućene na popravni ispit, škola organizuje pripremnu nastavu. Pripremna nastava organizuje se pre početka ispitnog roka, u trajanju od najmanje pet radnih dana sa po dva časa dnevno za svaki predmet.
Za učenike sa manjim smetnjama u fizičkom i psihičkom razvoju, škola organizuje korektivni pedagoški rad.
Škola prati razvoj učenika i pomaže mu u izboru daljeg obrazovanja i profesionalnog opredeljenja.
Škola obezbeđuje uslove za ostvarivanje društvenih, tehničkih, humanitarnih, sportskih i kulturnih aktivnosti koje doprinose razvoju ličnosti učenika.
U školi može da se osnuje učenička zadruga u cilju razvijanja vannastavnih aktivnosti društveno-korisnog rada učenika.
Rad učeničke zadruge uređuje se statutom škole.
Škola može pružati usluge i prodavati proizvode nastale kao rezultat rada učenika u učeničkoj zadruzi i tuđe proizvode, udžbenike, školski pribor i opremu.
Sredstva stečena radom učeničke zadruge vode se na izdvojenom računu i koriste za proširenje materijalne osnove rada učeničke zadruge, ekskurzije učenika, nagrade članovima zadruge i unapređivanje obrazovno-vaspitnog rada u školi.
U slučaju neposredne ratne opasnosti, ratnog stanja ili vanrednih prilika, ministar prosvete odlučuje da li će škola prekinuti rad ili nastaviti sa radom po posebnom nastavnom planu i programu.
2. Program ogleda
Škola može da ostvaruje program ogleda radi provere vrednosti novih obrazovnih sadržaja, oblika, metoda i organizacije rada, novih nastavnih sredstava i opreme.
Program ogleda, cilj, zadatke, uslove i način njegovog ostvarivanja propisuje ministar prosvete.
Radi ostvarivanja programa ogleda mogu se osnivati posebne škole.
3. Obrazovno-vaspitni rad u inostranstvu
Škola može da obavlja delatnost u inostranstvu, u skladu sa ovim zakonom.
Za decu građana Republike Srbije koja se školuju u stranim školama obezbeđuje se dopunsko osnovno obrazovanje po posebnom nastavnom planu i programu.
V UČENICI
1. Upis učenika
U I razred upisuju se deca koja do kraja tekuće kalendarske godine navršavaju sedam godina života i koja su zdravstveno sposobna.
U I razred može da se upiše i dete starije od sedam godina, koje zbog bolesti ili drugih razloga nije bilo upisano u školu.
Zdravstvenu sposobnost deteta, pre upisa u I razred, utvrđuje zdravstvena ustanova i o tome izveštava školu.
U I razred, na osnovu rešenja posebne komisije mogu da se upišu i fizički i psihički razvijena deca koja do kraja tekuće kalendarske godine navršavaju šest i po godina života.
Rešenje komisije je konačno.
Komisiju iz stava 4 ovog člana imenuje opština, a čine je lekar pedijatar, školski pedagog, školski psiholog i učitelj.
Roditelj, usvojilac, staratelj, odnosno organ starateljstva (u daljem tekstu: roditelj) odgovoran je za upis deteta u I razred i za redovno pohađanje nastave i obavljanje drugih školskih obaveza učenika.
Opština vodi evidenciju i obaveštava školu i roditelje o deci koja su stasala za upis u školu.
Škola je dužna da obaveštava roditelja i opštinu o deci koja se nisu upisala u I razred, koja redovno ne pohađaju ili koja su prestala da pohađaju školu, najkasnije 15 dana od dana proteka roka za upis, odnosno od dana prestanka redovnog pohađanja nastave u školi.
Protiv roditelja čije dete nije blagovremeno upisano u I razred, odnosno čije dete ne pohađa redovno nastavu, nadležni opštinski organ podneće prijavu najkasnije u roku od 15 dana od dana kada je o tome obavešten.
Učenik može da izostane iz škole samo u opravdanim slučajevima.
Roditelj je dužan da najkasnije u roku od osam dana opravda izostanak učenika.
Učenik prelazi iz jedne u drugu školu na osnovu prevodnice ili svedočanstva.
Prevodnica se izdaje u roku od 7 dana od dana prijema obaveštenja o upisu učenika u drugu školu.
Škola u koju učenik prelazi, u roku od 7 dana obaveštava školu iz koje se učenik ispisao da je primila prevodnicu.
Učenik ne može biti isključen iz škole.
Učenik od V do VIII razreda može biti premešten u drugu školu, ako učini težu povredu obaveza učenika, o čemu odlučuje nastavničko veće škole.
Učeniku koji je navršio 15 godina života prestaje obaveza pohađanja škole istekom te školske godine.
Škola može, po odluci direktora, da učeniku koji je navršio 15 godina života, a nije stekao osnovno obrazovanje i vaspitanje, omogući školovanje do navršenih 17 godina života, ako to zahteva učenik ili njegov roditelj.
Učenik iz stava 2 ovog člana koji učini težu povredu obaveza udaljava se iz škole.
Učenik ometen u razvoju može sticati osnovno obrazovanje i vaspitanje i posle navršenih 19 godina života.
Učenik može biti privremeno ili za određenu školsku godinu oslobođen savlađivanja programa fizičkog vaspitanja u celini ili delimično.
Nastavničko veće škole donosi odluku o oslobađanju učenika od fizičkog vaspitanja na osnovu predloga lekara.
2. Ocenjivanje i napredovanje učenika
Učenici se ocenjuju iz svih nastavnih predmeta i iz vladanja.
U toku polugodišta učenik mora biti ocenjen iz svakog nastavnog predmeta najmanje dva puta, a iz vladanja na kraju prvog i drugog polugodišta.
Na kraju prvog i drugog polugodišta utvrđuje se opšti uspeh učenika.
Ocenjivanje učenika je javno.
Način ocenjivanja učenika propisuje ministar prosvete.
Učenika od I do IV razreda ocenjuje nastavnik koji izvodi nastavu.
Učenika od V do VIII razreda ocenjuje predmetni nastavnik u toku obrazovno-vaspitnog rada, a ocenu na kraju polugodišta utvrđuje odeljenjsko veće na predlog predmetnog nastavnika.
Ocenu iz vladanja utvrđuje odeljenjsko veće na predlog odeljenskog starešine.
Uspeh učenika iz nastavnog predmeta ocenjuje se opisnom i brojčanom ocenom: odličan (5); vrlo dobar (4); dobar (3); dovoljan (2) i nedovoljan (1).
Ocena nedovoljan (1) je negativna ocena.
Uspeh učenika iz izbornih predmeta propisanih članom 22 stav 1 tačka 1) ovog zakona ocenjuje se opisno, na osnovu kriterijuma koje utvrdi ministar prosvete.
Ministar prosvete utvrđuje, na zajednički predlog Ministarstva vera i tradicionalnih crkava i verskih zajednica, kriterijume i način ocenjivanja učenika koji pohađa versku nastavu.
Ocena iz verske nastave i drugog predmeta koji utvrdi ministar prosvete ne utiče na opšti uspeh učenika.
Vladanje učenika ocenjuje se opisnom ocenom: primerno; vrlo dobro; dobro; zadovoljavajuće i nezadovoljavajuće.
Opšti uspeh učenika utvrđuje se na osnovu aritmetičke sredine pozitivnih ocena iz svih obaveznih nastavnih predmeta i stranog jezika kao izbornog predmeta.
Opšti uspeh učenika je: odličan, vrlo dobar, dobar, dovoljan.
Učenik je postigao opšti uspeh:
- odličan - ako ima srednju ocenu najmanje 4,50;
- vrlo dobar - ako ima srednju ocenu od 3,50 do 4,49;
- dobar - ako ima srednju ocenu od 2,50 do 3,49;
- dovoljan - ako ima srednju ocenu od 2 do 2,49.
Ocena iz vladanja i ocena iz izbornog predmeta, osim stranog jezika, ne utiču na opšti uspeh učenika.
Nedovoljna ocena iz izbornog predmeta, osim ocene iz stranog jezika, ne unosi se u svedočanstvo.
Učenik prelazi u naredni razred ako na kraju školske godine ima pozitivne ocene iz svih obaveznih nastavnih predmeta i stranog jezika kao izbornog predmeta.
Učenik VIII razreda stekao je osnovno obrazovanje i vaspitanje ako ima pozitivne ocene iz svih obaveznih nastavnih predmeta i stranog jezika kao izbornog predmeta.
U naredni razred može da pređe i učenik od I do IV razreda koji na kraju školske godine ima ocenu nedovoljan (1) iz najviše dva obavezna nastavna predmeta.
Učenik IV razreda ne može da pređe u V razred ako na kraju školske godine ima ocenu nedovoljan (1) iz maternjeg jezika ili iz matematike.
Odluku o prelasku učenika u naredni razred donosi nastavničko veće na osnovu mišljenja njegovog učitelja.
Učeniku se priznaje razred iz koga je preveden kao završen razred.
Učenici VIII, kao i ostalih razreda kojima prema članu 44 ovog zakona prestaje obaveza pohađanja škole, a nisu završili razred, mogu da ga završe polaganjem ispita iz predmeta iz kojih imaju nedovoljne ocene u roku od tri godine od dana prestanka redovnog pohađanja nastave.
Popravni ispit polažu učenici od V do VIII razreda koji na kraju drugog polugodišta imaju nedovoljnu ocenu iz jednog ili dva obavezna nastavna predmeta, uključujući i strani jezik kao izborni predmet.
Učenik polaže popravni ispit u avgustovskom, a učenik VIII razreda u junskom ispitnom roku.
Učenici koji na kraju drugog polugodišta imaju više od dve nedovoljne ocene i učenici koji ne polože popravni ispit ili ne pristupe polaganju popravnog ispita, ponavljaju razred.
Razredni ispit polaže učenik koji nije pohađao nastavu više od trećine ukupnog godišnjeg broja časova, a ocenjivanjem se utvrdi da nije savladao sadržaje nastavnog plana i programa i učenik od V do VIII razreda koji nije ocenjen iz jednog ili više predmeta.
Učenik od V do VIII razreda polaže razredni ispit i iz nastavnog predmeta iz kojeg nije izvođena nastava više od trećine časova utvrđenih nastavnim planom i programom.
Učenik koji na razrednom ispitu dobije nedovoljnu ocenu iz jednog ili dva nastavna predmeta polaže popravni ispit.
Učenik koji ne pristupi polaganju razrednog ispita ili ga ne položi u popravnom ispitnom roku, ponavlja razred.
Učenik može da polaže ispit iz stranog jezika koji nije izučavao u školi. Ispit se polaže po propisanom nastavnom programu za određeni razred.
Škola izdaje učeniku uverenje o položenom ispitu.
Popravni, razredni i drugi ispiti polažu se pred ispitnom komisijom od najmanje tri člana, koju obrazuje direktor škole.
Ocena ispitne komisije je konačna.
Način i vreme polaganja popravnih, razrednih i drugih ispita propisuje se statutom škole.
3. Prava, obaveze i odgovornosti učenika
Učenik ima pravo i dužnost da redovno pohađa nastavu i izvršava školske obaveze.
Učenik koji se ističe u učenju i vladanju pohvaljuje se ili nagrađuje.
Statutom škole utvrđuju se vrste pohvala i nagrada i uslovi za njihovo dodeljivanje.
U toku školovanja učenik može da dobije diplomu za izuzetan opšti uspeh, odnosno diplomu za izuzetan uspeh u savlađivanju nastavnog plana i programa iz pojedinih nastavnih oblasti ili predmeta.
Vrste diploma, način i uslove za njihovo dodeljivanje propisuje ministar prosvete.
Učenik koji se ističe znanjem i sposobnostima može da završi školu u roku kraćem od osam, ali ne kraćem od šest godina.
U toku jedne školske godine učenik može da završi dva razreda.
Uslove i postupak napredovanja učenika propisuje ministar prosvete.
Učenik ili njegov roditelj ima pravo da direktoru škole podnese prigovor na ocenu i na postupak ocenjivanja, u roku od 24 časa od dana prijema đačke knjižice, odnosno svedočanstva na kraju drugog polugodišta.
Ako direktor škole oceni da je prigovor osnovan, obrazovaće komisiju od tri člana, pred kojom učenik polaže ispit.
Ispit se polaže u roku od tri dana od dana podnošenja prigovora.
Ocena komisije je konačna.
Učenik ili njegov roditelj ima pravo da podnese prigovor direktoru škole, u roku od 24 časa od prijema đačke knjižice, odnosno svedočanstva ako je povređen postupak ocenjivanja na popravnom, odnosno razrednom ispitu, utvrđen ovim zakonom.
Ako direktor škole utvrdi da je prigovor na postupak iz stava 5 ovog člana osnovan, poništiće ispit i uputiće učenika na ponovno polaganje ispita, u roku od tri dana od dana podnošenja prigovora.
Za povredu obaveza učenik može da odgovara disciplinski, a materijalnu štetu učinjenu namerno ili iz krajnje nepažnje nadoknađuje njegov roditelj.
Učenik odgovara za povredu obaveze koja je u vreme izvršenja bila utvrđena statutom škole u skladu sa ovim zakonom.
Za povredu obaveze učeniku može da se izrekne vaspitno-disciplinska mera: opomena ili ukor odeljenjskog starešine, ukor odeljenjskog veća, ukor direktora i strogi ukor nastavničkog veća.
Opomena i ukor odeljenjskog starešine i ukor odeljenjskog veća izriču se za lakše povrede obaveza učenika utvrđenih statutom škole.
Ukor direktora i strogi ukor nastavničkog veća izriču se za teže povrede obaveza učenika utvrđene ovim zakonom.
Težom povredom obaveza učenika smatra se: prepravka podataka u svedočanstvu, đačkoj knjižici i drugim javnim ispravama; prepravka ili dopisivanje podataka u školskoj evidenciji; krađa školske imovine ili imovine učenika; upotreba ili podstrekavanje učenika na upotrebu alkohola ili narkotičkog sredstva; izazivanje tuče ili učešće u tuči; izražavanje nacionalne i verske netrpeljivosti; političko organizovanje i delovanje; neopravdano izostajanje iz škole više od 25 časova.
Vaspitno-disciplinska mera izriče se za školsku godinu u kojoj je učinjena povreda obaveze učenika.
Na izrečenu vaspitno-disciplinsku meru, učenik, ili njegov roditelj mogu da podnesu prigovor direktoru škole u roku od pet dana od dana prijema odluke.
Direktor donosi odluku u roku od 15 dana od dana podnošenja prigovora.
VI NASTAVNICI I STRUČNI SARADNICI
Obrazovno-vaspitni rad u školi obavljaju nastavnici i stručni saradnici.
Vaspitni rad u školi sa domom učenika obavljaju i vaspitači.
Vrstu stručne spreme nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača propisuje ministar prosvete.
Vrstu stručne spreme nastavnika verske nastave utvrđuje ministar prosvete na zajednički predlog Ministarstva vera i tradicionalnih crkava i verskih zajednica.
Listu nastavnika verske nastave utvrđuje ministar prosvete na predlog tradicionalnih crkava i verskih zajednica.
Nastavnika verske nastave upućuje u školu tradicionalna crkva i verska zajednica sa utvrđene liste za svaku školsku godinu.
Poslove nastavnika, stručnog saradnika i vaspitača mogu da obavljaju lica koja, osim uslova utvrđenih zakonom:
1. imaju odgovarajuću vrstu i stepen školske spreme;
2. imaju psihičku i fizičku sposobnost za rad sa učenicima;
3. nisu pravosnažnom presudom osuđivana za krivična dela učinjena protiv ustavnog poretka, dostojanstva ličnosti i morala, teritorijalnog integriteta države i službene dužnosti za koja je izrečena bezuslovna kazna zatvora u trajanju dužem od šest meseci.
Uslovi iz stava 1 ovog člana utvrđuju se prilikom zasnivanja radnog odnosa i u toku rada.
Nastavu od I do IV razreda može da izvodi nastavnik sa odgovarajućom visokom ili višom školskom spremom.
Nastavu na srpskom jeziku, i na jeziku narodnosti od I do IV razreda, može da izvodi nastavnik koji je stekao odgovarajuću školsku spremu na jeziku na kome se nastava izvodi, ili koji položi ispit iz jezika sa metodikom na odgovarajućoj višoj školi, odnosno fakultetu.
Program za proveru znanja jezika utvrđuje viša škola, odnosno fakultet.
Predmetnu nastavu može da izvodi nastavnik koji ima odgovarajuću visoku školsku spremu.
Iz predmeta domaćinstvo, likovna kultura i muzička kultura nastavu može da izvodi i nastavnik sa odgovarajućom višom školskom spremom.
Vaspitni rad u školi sa domom učenika može da obavlja vaspitač koji ima najmanje odgovarajuću višu školsku spremu.
Stručne poslove u školi obavljaju školski pedagog, školski psiholog, socijalni radnik, defektolog, bibliotekar i medijatekar, po programu koji donosi ministar prosvete.
Školski pedagog, školski psiholog i defektolog mogu biti lica sa odgovarajućom visokom školskom spremom, a socijalni radnik, bibliotekar i medijatekar sa odgovarajućom visokom ili višom školskom spremom.
Nastavnik, stručni saradnik i vaspitač:
- ostvaruje cilj i zadatke osnovnog obrazovanja i vaspitanja utvrđene ovim zakonom i na osnovu njega donetim propisima;
- priprema se i stručno-pedagoški ostvaruje nastavni plan i program, odnosno program vaspitnog rada;
- učestvuje u radu stručnih organa;
- vodi evidenciju o obrazovno-vaspitnom radu i učenicima;
- izvršava i druge obaveze koje proizilaze iz opštih akata škole i godišnjeg programa rada.
Rad nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača prati se i ocenjuje u skladu sa zakonom.
Rad nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača, ocenjuje direktor po pribavljenom mišljenju nastavničkog veća.
Za postignute rezultate u radu, nastavnik, stručni saradnik i vaspitač mogu biti pohvaljeni i nagrađeni.
Ministar prosvete propisuje postupak ocenjivanja i vrste nagrada.
Nastavnika, stručnog saradnika i vaspitača koji: svojim obrazovno-vaspitnim radom ne ostvaruje cilj i zadatke obrazovanja i vaspitanja; ne ostvaruje nastavni plan i program; svojim ponašanjem ugrožava ili omalovažava grupe i pojedince po osnovu rasne, nacionalne, jezičke, verske i polne pripadnosti, odnosno političkog opredeljenja, ili podstiče na takvo ponašanje; fizički kažnjava ili vređa ličnost učenika, direktor škole udaljava iz nastave do donošenja odluke u disciplinskom postupku.
Ako direktor ne postupi saglasno stavu 1 ovog člana, nastavnika, stručnog saradnika ili vaspitača udaljava ministar prosvete, odnosno osnivač škole, u roku od 15 dana od dana dostavljanja obaveštenja.
Nastavnici, stručni saradnici i vaspitači dužni su da se stalno stručno usavršavaju.
U toku stručnog usavršavanja nastavnik, stručni saradnik i vaspitač može da stekne zvanja: pedagoški savetnik, mentor, instruktor i viši pedagoški savetnik. U tu svrhu mogu se formirati regionalni centri za napredovanje i sticanje zvanja nastavnika.
Programe i način organizovanja stalnog stručnog usavršavanja, uslove i postupak napredovanja, sticanje zvanja u toku usavršavanja nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača i obrazac uverenja o savladanom programu propisuje ministar prosvete.
Poslove nastavnika, stručnog saradnika i vaspitača može da obavlja i pripravnik.
U toku pripravničkog staža nastavnici, stručni saradnici i vaspitači osposobljavaju se uz pomoć mentora za samostalan rad, savlađuju program pripravničkog staža i pripremaju se za polaganje stručnog ispita.
Sistem stalnog usavršavanja, program, način, rokove i uslove za polaganje stručnog ispita propisuje ministar prosvete.
Lice koje je steklo radni staž van škole, može da bude izabrano za nastavnika, stručnog saradnika ili vaspitača ako ispunjava druge propisane uslove, s tim da položi stručni ispit, ili deo stručnog ispita najkasnije u roku od dve godine od dana zasnivanja radnog odnosa u školi.
Nastavnik, stručni saradnik i vaspitač iz stava 1 ovog člana nema svojstvo pripravnika, ali stručni ispit odnosno deo stručnog ispita, polaže pod uslovima i na način utvrđen za pripravnika.
Pripravnički staž traje godinu dana.
Pripravniku koji ne položi stručni ispit u roku od jedne godine po završetku pripravničkog staža i nastavniku, stručnom saradniku i vaspitaču iz člana 76 ovog zakona prestaje radni odnos ako ne položi stručni ispit, odnosno deo stručnog ispita.
Položen stručni ispit u oblasti obrazovanja priznaje se za sve poslove u obrazovno-vaspitnom radu.
Stručni ispit polaže se na odgovarajućem fakultetu ili višoj školi, pred komisijom koju obrazuje ovlašćeni organ.
Na izbor komisije iz stava 1 ovog člana, saglasnost daje ministar prosvete.
Ukoliko nema odgovarajućeg fakulteta ili više škole u Republici Srbiji, ministar prosvete određuje rešenjem fakultet ili višu školu u kojoj će se polagati ispit.
Nastavnika, stručnog saradnika i vaspitača bira direktor škole na osnovu konkursa, po pribavljenom mišljenju školskog odbora.
Odredba stava 1 ovog člana ne odnosi se na nastavnika verske nastave, koji sa školom u koju je upućen zaključuje ugovor o radu na 12 meseci za svaku novu školsku godinu.
Izuzetno, škola može da zasnuje radni odnos na određeno vreme sa nastavnikom, stručnim saradnikom i vaspitačem, kada zbog hitnosti posla nije moguće raspisati konkurs - do donošenja odluke po konkursu; kada se na konkurs ne prijavi nijedan kandidat ili se prijave kandidati koji ne ispunjavaju propisane uslove - najduže do završetka školske godine.
U okviru 40-časovne radne nedelje nastavnik ima 24, a stručni saradnik i vaspitač 30 časova neposrednog rada sa učenicima.
Normu neposrednog rada sa učenicima propisuje ministar prosvete, a ostalo radno vreme raspoređuje se godišnjim programom rada škole.
Ako škola konkursom ne može da obezbedi stručno lice za najviše šest časova nastave nedeljno iz određenog predmeta, može da rasporedi ove časove nastavnicima tog predmeta do kraja školske godine.
Nastavnici, stručni saradnici i vaspitači ostvaruju pravo na štrajk pod uslovom da obezbede minimum procesa rada škole.
Minimum procesa rada za nastavnika je ostvarivanje obavezne nastave u trajanju od 30 minuta po času u okviru dnevnog rasporeda i obavljanje ispita, a za stručnog saradnika i vaspitača 20 časova rada nedeljno.
Protiv nastavnika, stručnog saradnika i vaspitača koji učestvuju u štrajku protivno odredbi stava 2 ovog člana, direktor škole pokreće disciplinski postupak.
Nastavniku, stručnom saradniku i vaspitaču za povredu obaveze iz stava 2 ovog člana izriče se mera prestanka radnog odnosa.
VII OBRAZOVANJE I VASPITANJE UČENIKA OMETENIH U RAZVOJU
Dete ometeno u razvoju stiče osnovno obrazovanje i vaspitanje u skladu sa ovim zakonom i upisuje se u školu na osnovu rešenja kojim se utvrđuje vrsta i stepen ometenosti u razvoju.
Deca ometena u razvoju, u smislu ovog zakona su:
1. sa telesnim i čulnim oštećenjima (telesno invalidna; slepa i slabovida i gluva i nagluva);
2. mentalno ometena (lako, umereno, teže i teško); i
3. višestruko ometena u razvoju (sa dve i više ometenosti, autistička i dr.).
Utvrđivanje vrste i stepena ometenosti u razvoju vrši se na osnovu predloga lekarske komisije.
Razvrstavanje dece vrši se, po pravilu, pre početka sticanja osnovnog obrazovanja i vaspitanja, a može se obaviti i u toku sticanja obrazovanja.
Rešenjem kojim se određuje vrsta i stepen ometenosti u razvoju utvrđuje se zdravstvena sposobnost deteta za sticanje osnovnog obrazovanja i vaspitanja i određuje vrsta škole koju će dete upisati.
Rešenje iz stava 2 ovog člana donosi opštinska, odnosno gradska uprava na osnovu mišljenja komisije za pregled dece ometene u razvoju (u daljem tekstu: komisija).
Komisiju iz stava 3 ovog člana imenuje opštinska, odnosno gradska uprava, na predlog zdravstvene ustanove sa teritorije kojoj pripada škola i čine je: lekar specijalista iz odgovarajuće grane medicine, psiholog, pedagog, defektolog određene specijalnosti i socijalni radnik.
Dve ili više opština mogu da obrazuju zajedničku komisiju iz stava 3 ovog člana.
Protiv rešenja iz stava 2 ovog člana u delu koji se odnosi na ocenu zdravstvene sposobnosti deteta, roditelj, odnosno staratelj deteta ima pravo žalbe nadležnom organu opštine, odnosno grada.
Po žalbi na rešenje iz stava 2 ovog člana, nadležni organ opštine, odnosno grada odlučuje na osnovu mišljenja posebne lekarske komisije koju zajednički obrazuju dve ili više opština.
Roditelj je dužan da upiše dete u školu određenu konačnim rešenjem o razvrstavanju.
Opština, odnosno grad na čijoj teritoriji roditelj učenika ima prebivalište vodi evidenciju o deci koja su razvrstana i upisana u odgovarajuću školu i snosi troškove prevoza, ishrane i smeštaja učenika, ako na području te opštine nema odgovarajuće škole.
Ponovno utvrđivanje stepena ili vrste i stepena ometenosti u razvoju učenika može da se obavi i u toku sticanja osnovnog obrazovanja i vaspitanja. Predlog za ponovno utvrđivanje stepena ili vrste i stepena ometenosti mogu da podnesu roditelji ili škola, odnosno zdravstvena ustanova.
Vlada utvrđuje kriterijume i postupak razvrstavanja dece ometene u razvoju i način rada komisije iz člana 84 ovog zakona.
Nastavni plan i program osnovnog obrazovanja i vaspitanja donosi se za svaku vrstu i stepen ometenosti u razvoju.
Nastavnim planom i programom bliže se utvrđuju: cilj, zadaci i sadržaj obrazovanja i vaspitanja; trajanje obrazovanja i vaspitanja; uzrast učenika za upis; broj učenika u odeljenju, odnosno grupi; nedeljni i godišnji broj časova nastave i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada; trajanje časa; profesionalno usmeravanje učenika.
Nastava od V do VIII razreda može da se izvodi kao razredna, kao razredno-predmetna ili kao predmetna, što zavisi od vrste i stepena ometenosti u razvoju.
Nastavnim planom i programom određuje se kada se nastava izvodi kao razredna, odnosno razredno-predmetna ili predmetna.
U odeljenju ili vaspitnoj grupi može da bude najviše 10 učenika, zavisno od vrste i stepena ometenosti u razvoju.
Odeljenje učenika sa višestrukom ometenošću u razvoju i kombinovano odeljenje može da ima najviše šest učenika.
Za obrazovanje i vaspitanje učenika ometenih u razvoju može se osnovati škola sa najmanje osam odeljenja.
Škola može da obavlja delatnost predškolskog vaspitanja i obrazovanja, osnovnog i srednjeg obrazovanja i vaspitanja, iste vrste ometenosti u razvoju, a u skladu sa zakonom.
Škola može da organizuje i smeštaj i ishranu i za decu predškolskog uzrasta u domu učenika i učenike. Smeštaj i ishrana mogu biti u vidu dnevnog ili stalnog boravka.
Uslovi za smeštaj učenika i način ostvarivanja vaspitno-obrazovnog rada propisuje ministar prosvete.
Razrednu nastavu od I do IV razreda, odnosno od I do VIII razreda može da obavlja nastavnik - defektolog koji ima najmanje odgovarajuću višu školsku spremu.
Predmetnu nastavu od V do VIII razreda može da obavlja nastavnik koji ima najmanje odgovarajuću višu školsku spremu za predmet iz koga izvodi obrazovno-vaspitni rad i koji je osposobljen na defektološkom fakultetu za rad sa učenicima ometenim u razvoju.
Program osposobljavanja za rad sa učenicima ometenim u razvoju, donosi ministar prosvete, a polaže se na defektološkom fakultetu.
Ako se nastava izvodi kao razredno-predmetna od V do VIII razreda, razrednu nastavu može da izvodi nastavnik - defektolog iz stava 1 ovog člana, a predmetnu nastavu nastavnik iz stava 2 ovog člana.
Vaspitni rad u školi sa domom učenika može da obavlja vaspitač koji ima najmanje odgovarajuću višu školsku spremu defektološke struke.
VIII OSNOVNO OBRAZOVANJE I VASPITANJE ODRASLIH
Lica starija od 15 godina života, koja redovno ne pohađaju školu (u daljem tekstu: odrasli), stiču osnovno obrazovanje i vaspitanje u skladu sa ovim zakonom, prema nastavnom planu i programu za odrasle.
Nastavnim planom i programom za odrasle bliže se utvrđuju: cilj, zadaci i sadržaj obrazovanja i vaspitanja i nedeljni i godišnji broj časova nastave i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada i način i oblici ostvarivanja tog rada.
Odrasli mogu steći osnovno obrazovanje i vaspitanje pohađanjem nastave ili polaganjem ispita.
Osnovno obrazovanje i vaspitanje odraslih, organizuje se po razredima od I do VIII i traje četiri godine.
Broj odraslih u odeljenju, odnosno grupi može da bude do 20.
Vreme upisa, odnosno prijavljivanja ispita uređuje se statutom ustanove koja obavlja osnovno obrazovanje i vaspitanje odraslih.
Finansijska sredstva za organizaciju nastave i polaganje ispita za obrazovanje odraslih obezbeđuju polaznici u skladu sa normativnim aktom škole.
Odrasli je završio razred ako ima pozitivne ocene iz svih predmeta.
Odrasli koji imaju nedovoljne ocene iz pojedinih predmeta polažu ispite iz tih predmeta.
Odrasli se ne ocenjuju iz vladanja.
Odraslima se izdaje svedočanstvo o svakom završenom razredu i svedočanstvo o stečenom osnovnom obrazovanju i vaspitanju.
Vlada može poveriti obavljanje delatnosti osnovnog obrazovanja odraslih i drugim pravnim licima.
Poveravanje poslova iz stava 1 ovog člana uređuje se ugovorom.
Opština vodi evidenciju nepismenih lica i lica bez potpunog osnovnog obrazovanja.
IX OSNOVNO MUZIČKO I BALETSKO OBRAZOVANJE I VASPITANJE
U osnovnu muzičku, odnosno baletsku školu može da se upiše dete ako položi prijemni ispit kojim se utvrđuje njegova muzička, odnosno baletska sposobnost.
Učenici se upisuju u muzičku školu, odnosno baletsku školu na početku svake školske godine.
Osnovno muzičko obrazovanje i vaspitanje traje od dve do šest godina, što zavisi od vrste instrumenta, odnosno glavnog predmeta, a osnovno baletsko obrazovanje i vaspitanje traje četiri godine.
Nastavnim planom i programom za osnovno muzičko i baletsko obrazovanje i vaspitanje bliže se utvrđuju: cilj, zadaci i sadržaj i trajanje obrazovanja; uzrast učenika kao uslov za početak sticanja obrazovanja; sadržaj prijemnog, godišnjeg i kontrolnog ispita i uslovi za upis; sadržaj, oblici i način izvođenja obrazovno-vaspitnog rada; trajanje časa; nedeljni i godišnji broj časova nastave i drugih oblika obrazovno-vaspitnog rada; broj učenika u odeljenju, odnosno grupi.
Za osnovno muzičko obrazovanje i vaspitanje učenika ometenih u razvoju donosi se poseban nastavni plan i program.
Osnovno muzičko i baletsko obrazovanje i vaspitanje stiče se redovnim pohađanjem nastave ili polaganjem ispita.
Učenik koji stiče osnovno muzičko ili baletsko obrazovanje i vaspitanje putem polaganja ispita ima status vanrednog učenika.
Učenik osnovnog muzičkog obrazovanja i vaspitanja polaže godišnji ispit, a učenik osnovnog baletskog obrazovanja i vaspitanja polaže kontrolni i godišnji ispit.
Ako učenik I razreda iz glavnog predmeta dobije na godišnjem ispitu ocenu nedovoljan (1), ili ne položi kontrolni ispit, ne može da nastavi sticanje muzičkog, odnosno baletskog obrazovanja i vaspitanja po započetom programu.
Učenici ostalih razreda, koji ne polože godišnji ispit iz glavnog predmeta, ponavljaju razred.
Učenik može da polaže popravni ispit samo iz jednog nastavnog predmeta.
Učenik može jednom da ponavlja razred u toku sticanja osnovnog muzičkog, odnosno baletskog obrazovanja i vaspitanja.
Učenik koji se ističe znanjem i sposobnostima može da stekne osnovno muzičko i baletsko obrazovanje i vaspitanje u roku kraćem od propisanog u nastavnom planu i programu.
U I razred škole za muzičke talente može da se upiše dete koje ima najmanje šest godina života i za koje se na prijemnom ispitu utvrdi da ima izrazite muzičke sposobnosti.
Ako se utvrdi da učenik muzičke škole ima izrazite muzičke sposobnosti, može da nastavi sticanje muzičkog obrazovanja i vaspitanja prema nastavnom planu i programu za talente.
U I razred škole za baletske talente može da se upiše dete koje ima najmanje osam, a najviše 10 godina života, koje je završilo prva dva razreda osnovne škole i za koje se na prijemnom ispitu utvrdi da ima izrazite sposobnosti za balet.
Muzičko obrazovanje i vaspitanje za učenike sa izrazitim muzičkim sposobnostima traje 10 godina, a za učenike sa izrazitim baletskim sposobnostima osam godina.
Nastavni plan i program za učenike sa izrazitim sposobnostima donosi se kao jedinstven nastavni plan i program za redovno osnovno obrazovanje i vaspitanje i osnovno i srednje muzičko, odnosno baletsko obrazovanje i vaspitanje.
Učenici škole za muzičke, odnosno baletske talente polažu godišnji ispit iz svih stručnih predmeta.
Učenik koji ne položi popravni ispit iz stručnih predmeta i učenik koji na godišnjem ispitu iz glavnog predmeta dobije ocenu nedovoljan (1), ne može da nastavi sticanje obrazovanja prema nastavnom planu i programu za talente.
Učenik iz stava 2 ovog člana može da nastavi sticanje obrazovanja prema nastavnom planu i programu za osnovno muzičko, odnosno baletsko obrazovanje i vaspitanje.
Škola može da obavlja delatnost osnovnog i srednjeg muzičkog i baletskog obrazovanja i vaspitanja u skladu sa zakonom.
Škola može da organizuje smeštaj i ishranu za učenike.
Nastavu u osnovnoj muzičkoj školi može da izvodi lice koje ima najmanje odgovarajuću višu školsku spremu.
Izuzetno, nastavu može da izvodi i lice koje ima odgovarajuću srednju muzičku školu, ako se za određeni predmet ne obrazuju u Republici Srbiji nastavnici na višoj školi, odnosno fakultetu.
Nastavu u osnovnoj baletskoj školi može da izvodi lice koje ima najmanje odgovarajuću višu školsku spremu ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Nastavu iz igračkih predmeta može da izvodi baletski umetnik, odnosno baletski pedagog koji ima srednje baletsko obrazovanje, najmanje 10 godina igračke prakse, odnosno, pedagoškog rada i položeni ispit iz psihologije i pedagogije.
Ispit iz stava 2 ovog člana polaže se na odgovarajućem fakultetu.
Vaspitni rad u školi sa domom učenika može da izvodi vaspitač koji ispunjava uslove za nastavnika u školi za muzičke i baletske talente.
X RUKOVOĐENJE I UPRAVLJANJE ŠKOLOM
1. Direktor škole
Direktor rukovodi radom škole.
Za direktora škole može da bude izabrano lice koje ima stečenu odgovarajuću visoku školsku spremu, ispunjava uslove za nastavnika škole, za školskog pedagoga ili školskog psihologa, ima položen stručni ispit i najmanje pet godina radnog staža u školi.
Direktora škole bira školski odbor na osnovu javnog konkursa po pribavljenom mišljenju nastavničkog veća škole.
Ministar prosvete daje saglasnost na odluku školskog odbora o izboru direktora u roku od 15 dana od dana dostavljanja odluke.
Danom dostavljanja saglasnosti iz stava 4 ovog člana odluka o izboru postaje konačna.
Učesnik konkursa nezadovoljan odlukom o izboru ostvaruje pravo na sudsku zaštitu u upravnom sporu.
Ako ministar prosvete ne da saglasnost iz stava 4 ovog člana, školski odbor raspisuje novi konkurs.
Direktora muzičke i baletske škole koju osniva drugo pravno ili fizičko lice bira osnivač.
Direktor škole bira se na period od četiri godine, najduže dva mandata.
Mandat direktora teče od dana stupanja na dužnost.
O pravima, obavezama i odgovornosti direktora odlučuje školski odbor.
Direktor je odgovoran za zakonitost rada škole.
Direktor organizuje obrazovno-vaspitni rad škole i stara se o njegovom ostvarivanju i unapređivanju; organizuje i ostvaruje pedagoško-instruktivni uvid i nadzor i preduzima mere za unapređivanje i usavršavanje rada nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača; donosi odluku o slobodnim radnim mestima; preduzima mere radi izvršavanja naloga prosvetnog inspektora i prosvetnog savetnika i u slučaju nedoličnog ponašanja nastavnika, odnosno stručnog saradnika i vaspitača i njihovog negativnog uticaja na učenike, nastavnike, stručne saradnike i vaspitače; saziva i rukovodi sednicama nastavničkog veća; usmerava i usklađuje rad stručnih organa u školi; ostvaruje saradnju sa Ministarstvom prosvete i roditeljima učenika i obavlja i druge poslove i zadatke utvrđene zakonom i statutom škole.
Dužnost direktora škole prestaje istekom mandata, na lični zahtev, sticanjem uslova za prestanak radnog odnosa i razrešenjem. Odluku o prestanku dužnosti direktora donosi školski odbor.
Razrešeni direktor ostvaruje prava kao zaposleni za čijim je radom prestala potreba.
Školski odbor razrešiće direktora dužnosti pre isteka mandata ako je utvrđeno da škola ne izvršava obaveze iz člana 116 ovog zakona; ako je škola, odnosno direktor odgovoran za prekršaj iz člana 140 ovog zakona; ako nadležni organ utvrdi da nesavesno ili nestručno obavlja poslove direktora; ako škola izdaje javne isprave suprotno ovom zakonu; ako ne obezbedi čuvanje i zaštitu školske evidencije, dokumentacije i imovine škole; ako se u toku mandata utvrdi da ne ispunjava uslove za nastavnika, odnosno saradnika škole, gubitkom državljanstva i u drugim slučajevima u skladu sa zakonom.
Direktora muzičke i baletske škole koju osniva drugo pravno ili fizičko lice razrešava osnivač.
Vršioca dužnosti direktora škole postavlja školski odbor do izbora direktora, a najduže na šest meseci. Odluka o postavljenju vršioca dužnosti direktora ne podleže saglasnosti ministra prosvete.
Ako vršiocu dužnosti direktora škole istekne mandat, a školski odbor ne izabere direktora škole po raspisanom konkursu, vršioca dužnosti direktora postavlja ministar prosvete.
Vršiocu dužnosti direktora miruje radni odnos na radnom mestu sa koga je postavljen za vršioca dužnosti direktora za vreme dok obavlja tu dužnost.
Uslovi za izbor, prava, obaveza i odgovornosti direktora škole odnose se i na vršioca dužnosti direktora.
2. Školski odbor
Školski odbor je organ upravljanja u školi.
Članove školskog odbora imenuje i razrešava skupština opštine, odnosno skupština grada. Izborni period je četiri godine.
Školski odbor ima devet članova od kojih su trećina predstavnici lokalne samouprave, a po trećinu članova predlažu nastavničko veće i savet roditelja škole tajnim izjašnjavanjem.
Školski odbor:
1. donosi statut škole;
2. donosi godišnji program rada škole i usvaja izveštaj o njegovom ostvarivanju;
3. odlučuje o poslovanju škole i namenskom korišćenju ostvarenih sopstvenih prihoda, u skladu sa zakonom i finansijskim planom škole;
4. odlučuje o korišćenju sredstava škole u skladu sa zakonom;
5. raspisuje konkurs za izbor nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača i daje mišljenje za njihov izbor;
6. raspisuje konkurs za direktora;
7. razmatra uspeh učenika i preduzima mere za poboljšanje uslova rada škole i ostvarivanje obrazovno-vaspitnog rada;
8. razmatra i druga pitanja utvrđena aktom o osnivanju i statutom škole.
Školski odbor donosi odluke većinom glasova ukupnog broja članova.
3. Savet roditelja
U školi se obrazuje savet roditelja.
Savet roditelja čini po jedan predstavnik roditelja učenika svakog odeljenja u školi.
Savet roditelja: razmatra uspeh učenika u učenju i vladanju, namenu korišćenja sredstava ostvarenih radom učeničke zadruge, proširenom delatnošću škole, od donacija i sredstava roditelja u posebnom fondu škole, uslove za rad škole, uslove za ostvarivanje ekskurzija i druga pitanja utvrđena statutom škole; predlaže mere za unapređivanje uspeha učenika u učenju i vladanju i mere za unapređivanje uslova za rad škole.
Savet roditelja svoje predloge, pitanja i stavove upućuje školskom odboru, direktoru, odnosno stručnim organima škole.
Način rada saveta roditelja uređuje se statutom škole.
4. Stručni organi
U školi se obrazuju stručni organi: nastavničko i odeljenjsko veće, stručni aktivi i odeljenjski starešina.
Stručni organi: organizuju rad i prate ostvarivanje nastavnog plana i programa; analiziraju ostvarivanje cilja, zadataka i sadržaja obrazovanja i vaspitanja; utvrđuju rezultate rada nastavnika, odnosno saradnika; prate i utvrđuju rezultate rada učenika i preduzimaju mere za jedinstven i usklađen rad svih učesnika u procesu obrazovanja i vaspitanja i rešavaju druga pitanja radi unapređivanja obrazovno-vaspitnog rada.
Ovlašćenja i način rada stručnih organa utvrđuju se statutom škole, u skladu sa ovim zakonom.
5. Sekretar škole
Upravne, normativno-pravne i druge pravne poslove u školi obavlja sekretar škole.
Poslove sekretara može da obavlja lice sa odgovarajućom visokom stručnom spremom i položenim stručnim ispitom.
Vrstu stručne spreme, program, sadržinu, način, rokove i organ uprave pred kojim polaže stručni ispit za sekretara škole propisuje ministar prosvete.
XI PRIZNAVANJE SVEDOČANSTAVA STEČENIH U INOSTRANSTVU
Državljanin Srbije koji je u inostranstvu stekao osnovno obrazovanje i vaspitanje ili završio pojedine razrede osnovne škole, ima pravo da zahteva priznavanje svedočanstva o stečenom osnovnom obrazovanju i vaspitanju ili pojedinom završenom razredu osnovne škole.
Strani državljanin ima pravo da zahteva nostrifikaciju ili priznanje ekvivalencije svedočanstva stečenog u inostranstvu, ako za to ima pravni interes.
Nostrifikaciju, odnosno priznavanje ekvivalencije strane školske isprave vrši Ministarstvo prosvete.
Nostrifikacijom se strana školska isprava izjednačava sa odgovarajućom školskom ispravom stečenom u Republici Srbiji i to u pogledu prava za nastavljanje obrazovanja i vaspitanja i prava na zapošljavanje.
Priznavanjem ekvivalencije strana školska isprava izjednačava se sa odgovarajućom školskom ispravom stečenom u Republici Srbiji u pogledu prava na nastavljanje školovanja.
U postupku nostrifikacije, odnosno priznavanja ekvivalencije strane školske isprave primenjuju se odredbe Zakona o opštem upravnom postupku ukoliko ovim zakonom nije drukčije uređeno.
U postupku nostrifikacije, odnosno priznavanja ekvivalencije uzimaju se u obzir: sistem školovanja zemlje u kojoj je stečena školska isprava, nastavni plan i program; trajanje školovanja; prava koja daje strana školska isprava imaocu i druge okolnosti od značaja za odlučivanje.
Ako se u postupku nostrifikacije utvrdi da nastavni plan i program savladan u inostranstvu znatno odstupa od plana sa kojim se upoređuje, nostrifikacija se uslovljava polaganjem određenih ispita, ili proverom znanja.
Ministarstvo prosvete može utvrđivanje ispita i proveru znanja iz stava 3 ovog člana da poveri posebnoj stručnoj komisiji.
Lice koje je podnelo zahtev za nostrifikaciju, odnosno priznavanje ekvivalencije strane školske isprave može uslovno da se upiše u naredni razred ukoliko postupak nije okončan do isteka roka za upis učenika u školu.
Lice koje zahteva nostrifikaciju, odnosno priznavanje ekvivalencije strane školske isprave uz zahtev dostavlja original te isprave ili overenu kopiju, a original se dostavlja na uvid i prevod ovlašćenog prevodioca.
Rešenje o nostrifikaciji i rešenje o priznavanju ekvivalencije konačno je u upravnom postupku.
Kratak sadržaj rešenja ispisuje se na originalu školske isprave i na primerku prevoda (klauzula o nostrifikaciji, odnosno priznavanju ekvivalencije).
Organ koji vodi postupak nostrifikacije i priznavanja ekvivalencije strane školske isprave čuva dokumentaciju i o tome vodi evidenciju.
Način vođenja evidencije i njen sadržaj propisuje ministar prosvete.
XII EVIDENCIJA, JAVNE ISPRAVE I PEČAT
Škola vrši javna ovlašćenja koja su joj poverena ovim zakonom.
Kada se nastava izvodi i na jeziku narodnosti, škola vodi evidenciju i na tom jeziku.
Škola vodi evidenciju utvrđenu ovim zakonom i na osnovu podataka izdaje javne isprave.
Dnevnik rada (razredna knjiga) vodi se na jeziku i pismu na kome se ostvaruje obrazovno-vaspitni rad.
Škola vodi matičnu knjigu, dnevnik obrazovno-vaspitnog rada - razrednu knjigu, evidenciju o ispitima - zapisnik o popravnim, razrednim, ispitima za obrazovanje odraslih i drugim ispitima, o uspehu učenika na kraju školske godine, o izdatim svedočanstvima i o podeli predmeta na nastavnike.
Ministar prosvete propisuje sadržaj obrazaca i način vođenja evidencije iz stava 1 ovog člana i odobrava njeno izdavanje.
Škola čuva trajno matičnu knjigu i evidenciju o izdatim svedočanstvima o završenoj osnovnoj školi.
Dnevnik obrazovno-vaspitnog rada, razredna knjiga i evidencija o ispitima čuvaju se 10 godina.
Javne isprave koje izdaje škola su:
1. đačka knjižica;
2. svedočanstvo o završenoj osnovnoj školi, odnosno razredu;
3. prevodnica;
4. uverenje o položenom ispitu iz stranog jezika.
Ministar prosvete propisuje obrazac đačke knjižice, svedočanstva, prevodnice i uverenja i odobrava njihovo izdavanje.
Škola izdaje učeniku đačku knjižicu u koju se unose ocene o uspehu u učenju i vladanju u toku školske godine i na kraju svakog razreda.
Škola izdaje učeniku svedočanstvo o završenom osnovnom obrazovanju i vaspitanju.
Učeniku koji nije stekao osnovno obrazovanje i vaspitanje, a preostala mu je obaveza pohađanja nastave i učeniku koji odlazi u inostranstvo izdaje se svedočanstvo o poslednjem završenom razredu.
Kada se nastava izvodi i na jeziku narodnosti, javne isprave iz člana 132 izdaju se i na tom jeziku.
Verodostojnost javne isprave škola overava pečatom. Sadržaj pečata utvrđuje se u skladu sa zakonom.
Statutom škole određuje se službeno lice odgovorno za upotrebu i čuvanje pečata.
Škola izdaje duplikat javne isprave na propisanom obrascu, posle oglašavanja originala javne isprave nevažećom u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Škola izdaje uverenja o činjenicama o kojima vodi evidenciju, u nedostatku propisanog obrasca.
Ako ne postoji evidencija o stečenom osnovnom obrazovanju i vaspitanju, ili o izdatim svedočanstvima, zahtev za utvrđivanje stečenog osnovnog obrazovanja i vaspitanja podnosi se opštinskom sudu na čijoj teritoriji je bilo ili je sada sedište osnovne škole.
Zahtev sadrži dokaze na osnovu kojih može da se utvrdi da je stečeno osnovno obrazovanje i vaspitanje i potvrdu da je evidencija, odnosno arhivska građa uništena ili nestala.
Potvrdu iz stava 2 ovog člana izdaje škola u kojoj je lice steklo osnovno obrazovanje i vaspitanje ili druga ustanova koja je preuzela evidenciju, odnosno arhivsku građu. Ako takva ustanova ne postoji, potvrdu izdaje opštinski organ na čijoj teritoriji je bilo sedište osnovne škole.
Rešenje o utvrđivanju stečenog osnovnog obrazovanja i vaspitanja donosi opštinski sud u vanparničnom postupku, na osnovu pismenih isprava.
Rešenje sadrži: naziv i sedište osnovne škole u kojoj je stečeno osnovno obrazovanje i vaspitanje; ime i prezime lica, a za udate i devojačko prezime; ime oca i majke; datum, mesto rođenja i prebivalište lica i da je završeno osnovno obrazovanje i vaspitanje.
Rešenje kojim se utvrđuje stečeno osnovno obrazovanje i vaspitanje zamenjuje svedočanstvo osnovne škole.
XIII OBEZBEĐIVANJE SREDSTAVA
U budžetu Republike Srbije, opštine i grada Beograda obezbeđuju se sredstva za prava građana iz člana 8 tačke 1, 2 i 3 ovog zakona u celini, a sredstva iz tačke 4 u visini do 50% troškova obrazovno-vaspitnog rada utvrđenih cenom usluga, na osnovu ovog zakona.
Sredstva iz budžeta Republike Srbije prenose se Ministarstvu prosvete na poseban račun.
U skladu sa zakonom Ministarstvo prosvete obezbeđuje sredstva školama za zarade, naknade i druga primanja radnika i sredstva zajedničke potrošnje.
Opština, odnosno grad Beograd obezbeđuju sredstva za: stručno usavršavanje nastavnika, stručnih saradnika i vaspitača; prevoz učenika koji su nastanjeni na udaljenosti većoj od 4 km od sedišta škole, ako na toj udaljenosti nema škole, a za učenike ometene u razvoju obezbeđuje se prevoz bez obzira na udaljenost stana od škole; izgradnju, investiciono i tekuće održavanje, opremanje, materijalne troškove i amortizaciju u skladu sa zakonom.
Zarade radnika škole određuju se u skladu sa posebnim zakonom.
Ukoliko opština ne može da obezbedi u potpunosti sredstva za prevoz učenika, deo sredstava za prevoz mogu da obezbede i roditelji učenika.
Odluku o visini učešća roditelja u obezbeđivanju sredstava za prevoz učenika donosi opština.
Osim sredstava iz st. 2 do 4 ovog člana, škola ostvaruje sopstvene prihode po osnovu: donacija, sponzorstva, ugovora i drugih pravnih poslova.
Sredstva iz stava 8 ovog člana vode se u okviru redovnog računa škole.
Ministar prosvete propisuje merila za utvrđivanje cene usluga u školi.
Cena usluga izražava vrednost i rezultat rada kojima se obezbeđuje: naknada materijalnih troškova, u skladu sa utvrđenim normativima; amortizacija; zarade prema važećim propisima; odgovarajući iznos za tekuće i investiciono održavanje i sredstva za isplatu zakonom određenih obaveza.
Ministarstvo prosvete, opština, odnosno grad Beograd zaključuje ugovor sa školom za deo sredstava koja obezbeđuju za njen rad, na osnovu godišnjeg programa rada.
XIV KAZNENE ODREDBE
Novčanom kaznom od 10.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj škola ako:
1. ugrožava ili omalovažava grupe i pojedince po osnovu rasne, nacionalne, jezičke, verske ili polne pripadnosti, odnosno političkog opredeljenja, podstiče takve aktivnosti ili ne preduzme mere za njihovo sprečavanje (član 7 stav 1);
1a. ne udalji iz nastave nastavnika, stručnog saradnika i vaspitača u slučajevima iz člana 73 stav 1 ovog zakona;
2. ne ostvaruje nastavni plan i program donet na osnovu ovog zakona (član 20);
3. ne pribavi saglasnost za izbor ili promenu stranog jezika (član 22);
4. upotrebljava udžbenike i nastavna sredstva koja nisu odobrena (član 23);
5. ne donese godišnji program rada u roku propisanim ovim zakonom (član 24) ili ga ne primenjuje;
6. utvrdi više časova obavezne nastave (član 26);
7. odstupi od školskog kalendara bez saglasnosti ministra prosvete (član 28);
8. ne obaveštava roditelje i opštinu o učenicima koji ne pohađaju školu (član 40);
9. ne dostavi u roku od sedam dana prevodnicu i druge podatke o učeniku, odnosno ne obavesti u istom roku o prijemu učenika, prevodnice i drugih podataka o učeniku (član 42);
10. izabere na neodređeno vreme nastavnika, stručnog saradnika i vaspitača koji ne ispunjavaju propisane uslove (čl. 67, 68, 69 i 70);
11. ne raspiše konkurs za nastavnike, stručne saradnike i vaspitače (član 79);
12. upiše dete ometeno u razvoju bez rešenja o razvrstavanju (član 83);
13. ne vodi ili neuredno vodi propisanu evidenciju o obrazovno-vaspitnom radu škole (čl. 129, 130 i 131);
14. izda svedočanstvo čija sadržina ne odgovara podacima o matičnoj knjizi (član 133).
Novčanom kaznom od 1.000 do 10.000 dinara kazniće se i odgovorno lice u školi za prekršaj iz stava 1 ovog člana.
Novčanom kaznom od 1.000 do 10.000 dinara ili kaznom zatvora do 30 dana kazniće se za prekršaj roditelj ako namerno ne upiše dete u školu ili dete neopravdano izostaje iz škole.
XV PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Postojeće škole usaglasiće svoju organizaciju i opšta akta sa odredbama ovog zakona u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja opštih akata iz stava 1 ovog člana primenjivaće se važeći opšti akti, ako nisu u suprotnosti sa ovim zakonom.
Prava i obaveze osnivača škole, čiji je osnivač opština, grad Beograd, odnosno pokrajina, a koje budu utvrđene mrežom škola, ima Republika Srbija na dan stupanja na snagu akta kojim se utvrđuje mreža škole.
Zemljište, zgrade i druga sredstva škola čiji je osnivač opština, grad Beograd, odnosno pokrajina, a koje budu utvrđene mrežom škola, prelaze u državnu svojinu na dan stupanja na snagu akta o mreži škola.
Nastavnici, stručni saradnici i vaspitači koji obavljaju obrazovno-vaspitni rad u školi i koji su po propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona ispunjavali uslove u pogledu stepena i vrste školske spreme mogu i dalje da obavljaju obrazovno-vaspitni rad u školi.
Nastavnici sa učiteljskom školom i nastavnici sa višom pedagoškom školom, koji na dan stupanja na snagu ovog zakona nisu bili u radnom odnosu u osnovnoj školi, mogu zasnovati radni odnos do kraja školske 1996/97. godine.
Nastavnici koji obavljaju obrazovno-vaspitni rad sa učenicima ometenim u razvoju, koji ispunjavaju uslove za izvođenje nastave određenog predmeta, mogu i dalje da obavljaju taj rad ako se na odgovarajućem fakultetu osposobe za rad sa ovim učenicima u roku od dve godine od dana donošenja programa za defektološko osposobljavanje.
Nastavnici, stručni saradnici i vaspitači koji obavljaju obrazovno-vaspitni rad sa učenicima ometenim u razvoju koji ne ispunjavaju propisane uslove u pogledu stepena i vrste školske spreme, mogu i dalje da obavljaju taj rad ako su do stupanja na snagu ovog zakona najmanje 25 godina obavljali obrazovno-vaspitni rad, od toga najmanje 15 godina sa učenicima ometenim u razvoju.
Nastavnici osnovne muzičke i osnovne baletske škole koji ne ispunjavaju propisane uslove u pogledu stepena i vrste školske spreme mogu i dalje da obavljaju obrazovno-vaspitni rad ako su do stupanja na snagu ovog zakona imali najmanje 15 godina obrazovno-vaspitnog rada u muzičkoj, odnosno baletskoj školi.
Za poslove nastavnika koji ne ispunjava propisane uslove, muzička ili baletska škola raspisuje konkurs do kraja juna tekuće godine. Ako se na konkurs ne prijavi lice koje ispunjava propisane uslove, škola može da zadrži u radnom odnosu istog nastavnika do raspisivanja sledećeg konkursa.
Nastavnici, stručni saradnici i vaspitači škola čije je sedište u autonomnoj pokrajini, koji nisu položili stručni ispit po propisima iz oblasti obrazovanja, mogu da ga polože u roku od tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Ministar prosvete će imenovati direktore škola u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Planovi i programi obrazovno-vaspitnog rada i propisi doneti na osnovu Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju ("Službeni glasnik SRS", broj 5/90); Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju ("Službeni glasnik SRS", br. 51/78, 30/79, 39/81, 43/82, 13/83, 43/85, 49/85 i 39/86); Zakona o vaspitanju i obrazovanju ("Službeni list SAPV", br. 15/83, 19/83 - ispr. 11/86, 15/86 - ispr. 5/87, 17/88, 23/88, 18/89 i 6/90); Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju ("Službeni list SAPK", br. 29/79, 7/80, 46/80 i 7/86); Zakona o muzičkom i baletskom obrazovanju i vaspitanju ("Službeni glasnik SRS", broj 51/85); Zakona o vaspitanju i obrazovanju dece i omladine ometene u razvoju ("Službeni glasnik SRS", br. 43/84 i 18/89); odredaba Zakona o vaspitanju i obrazovanju koje se odnose na ogled, muzičko, baletsko obrazovanje i vaspitanje i vaspitanje i obrazovanje učenika ometenih u razvoju ("Službeni list SAPV", br. 15/83, 19/83 - ispr. 11/86, 15/86 - ispr. 5/87, 17/88, 23/88, 18/89 i 6/90); Zakona o vaspitanju i obrazovanju dece i omladine ometene u razvoju ("Službeni list SAPK", broj 19/85) i odredbe Zakona o ogledima u oblasti predškolskog, osnovnog i srednjeg obrazovanja ("Službeni list SAPK", broj 27/76) primenjivaće se do donošenja nastavnih planova i programa i odgovarajućih propisa utvrđenih ovim zakonom, ukoliko nisu u suprotnosti sa odredbama ovog zakona.
Odredbe podzakonskih akata koje su se primenjivale do stupanja na snagu ovog zakona, a nisu sa njim u suprotnosti, primenjivaće se do donošenja propisa na osnovu ovog zakona.
Podzakonska akta kojima se uređuje razvrstavanje dece i omladine ometene u razvoju primenjivaće se do donošenja odgovarajućih propisa.
Odredbe čl. 46 do 58 ovog zakona primenjivaće se od školske 1992/93. godine.
Do početka primene odredaba iz stava 1 ovog člana primenjivaće se odgovarajuće odredbe Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju ("Službeni glasnik SRS", broj 5/90).
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o osnovnom obrazovanju i vaspitanju ("Službeni glasnik SRS", broj 5/90), kao i odredbe sledećih zakona koje se odnose na osnovno obrazovanje i vaspitanje:
Zakon o muzičkom i baletskom obrazovanju i vaspitanju ("Službeni glasnik SRS", broj 51/85); Zakona o vaspitanju i obrazovanju dece i omladine ometene u razvoju ("Službeni glasnik SRS", br. 43/84 i 18/89); Zakona o diplomama za izuzetan uspeh u školskom učenju i vladanju ("Službeni glasnik SRS", br. 14/66 i 20/76); Zakona o vaspitanju i obrazovanju koje se odnose na ogled, muzičko, baletsko i vaspitanje i obrazovanje učenika ometenih u razvoju ("Službeni list SAPV", br. 15/83, 19/83 - ispr. 11/86, 15/86 - ispr. 5/87, 17/88, 23/88, 18/89 i 6/90), Zakona o vaspitanju i obrazovanju dece i omladine ometene u razvoju ("Službeni list SAPK", broj 19/85), Zakona o diplomama za izuzetan uspeh u školskom učenju i vladanju ("Službeni list SAPV", broj 27/72), Zakona o diplomama za izuzetan uspeh učenika "Vuk Karadžić" ("Službeni list SAPK", broj 21/88), i Zakona o ogledima u oblasti predškolskog, osnovnog i srednjeg obrazovanja ("Službeni list SAPK", broj 27/76).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Samostalni članovi Zakona o izmenama i dopunama
Zakona o osnovnoj školi
("Sl. glasnik RS", br. 22/2002)
Član 31
Skupština opštine, odnosno skupština grada imenovaće članove školskog odbora u roku od dva meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 32
Škola će usaglasiti svoju organizaciju i rad i izabraće savet roditelja u roku od mesec dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Školski odbor će izabrati direktora škole u roku od dva meseca od dana svog konstituisanja.
Član 33
Ministarstvo prosvete rešenjem će utvrditi broj zaposlenih u opštinskoj, odnosno gradskoj upravi za obavljanje poslova prosvetnog inspektora u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Opštinska, odnosno gradska uprava aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji poslova i zadataka u opštinskoj, odnosno gradskoj upravi, utvrdiće radna mesta za obavljanje poslova prosvetnog inspektora, u skladu sa ovim zakonom i aktom Ministarstva prosvete iz stava 1 ovog člana, u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu tog akta.
Opštinska, odnosno gradska uprava preuzeće školske nadzornike koji ispunjavaju uslove za prosvetnog inspektora, a koji imaju prebivalište na teritoriji opštine, odnosno grada u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu akta o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji.
Član 34
Zaposleni u školi koji je do dana stupanja na snagu ovog zakona obavljao poslove sekretara škole, a ne ispunjava uslov u pogledu stepena i vrste stručne spreme, može da obavlja ove poslove najduže do kraja školske 2004/2005 godine.
Zaposleni iz stava 1 ovog člana raspoređuje se na druge odgovarajuće poslove, a ako takvih poslova nema, ostvaruje prava zaposlenog za čijim je radom prestala potreba.
Član 35
Sekretar škole koji ispunjava uslove u pogledu stepena i vrste stručne spreme može i dalje da obavlja poslove svog radnog mesta pod uslovom da u roku od dve godine od dana donošenja programa iz člana 27 ovog zakona položi stručni ispit.
Sekretar škole sa položenim pravosudnim ili stručnim ispitom za zaposlene u organima državne uprave oslobađa se polaganja stručnog ispita.
Član 36
Školski nadzornici moraju da steknu, najkasnije do kraja školske 2002/2003. godine, najmanje zvanje mentora da bi obavljali poslove prosvetnog savetnika.
Odredba člana 7 ovog zakona u delu koji se odnosi na zvanje mentora stupa na snagu početkom školske 2003/2004. godine.
Član 37
Odredbe čl. 10 i 12 ovog zakona primenjivaće se na učenike koji se upisuju u I razred počev od školske 2002/2003 godine.
Član 38
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".