ODLUKAO OBRAČUNU I KLIRINGU I O FUNKCIONISANJU OBRAČUNSKIH RAČUNA BANAKA KOD NARODNE BANKE JUGOSLAVIJE("Sl. list SRJ", br. 29/2002) |
1. Ovom odlukom propisuje se način obračuna i kliringa i način funkcionisanja obračunskih računa banaka kod Narodne banke Jugoslavije.
Bankom iz stava 1 ove tačke smatra se banka iz člana 2 tačka 10 odredba pod a) Zakona o platnom prometu.
2. Obračunskim računom, u smislu ove odluke, smatra se žiro-račun banke koji se otvara i vodi kod Narodne banke Jugoslavije, na koji se, na osnovu instrukcije banke, prebacuju sredstva sa računa obavezne rezerve, sredstva sa računa na kome se vodi depozit viškova likvidnih sredstava banke, kao i sredstva sa posebnog računa na kome se vodi odobreni okvirni kredit za likvidnost.
Preko obračunskog računa iz stava 1 ove tačke vrše se plaćanja i obračunavaju međubankarska plaćanja.
3. Međubankarska plaćanja kod Narodne banke Jugoslavije izvršavaju se kao bruto i neto obračun.
4. Pod bruto obračunom, u smislu ove odluke, podrazumeva se prijem i izvršavanje pojedinačnih naloga za plaćanja banaka u najkraćem mogućem vremenu od momenta njihovog prijema - i to do visine pokrića na obračunskom računu iz tačke 2 te odluke (u daljem tekstu: obračun u realnom vremenu po bruto principu).
5. Obračun u realnom vremenu po bruto principu obavlja Narodna banka Jugoslavije - organizacioni deo nadležan za taj obračun, u skladu sa ovom odlukom i operativnim pravilima za obračun u realnom vremenu po bruto principu koja utvrđuje Narodna banka Jugoslavije.
Za učešće u obračunu u realnom vremenu po bruto principu - banka podnosi zahtev Narodnoj banci Jugoslavije.
Ako Narodna banka Jugoslavije, nakon ocene, utvrdi da banka ispunjava tehničke uslove za povezivanje sa organizacionim delom iz stava 1 ove tačke, ta banka postaje učesnik u obračunu u realnom vremenu po bruto principu na osnovu ugovora koji zaključi sa Narodnom bankom Jugoslavije.
Ugovorom iz stava 3 ove tačke, banka prihvata da su operativna pravila iz stava 1 te tačke postala obavezujuća za ovu banku.
6. Obračunom u realnom vremenu po bruto principu mogu se izvršavati svi nalozi za plaćanje, a obavezno nalozi za plaćanje čiji se iznos utvrđuje operativnim pravilima iz tačke 5 ove odluke.
7. Pod neto obračunom, u smislu ove odluke, podrazumeva se prijem pojedinačnih naloga za plaćanje, ili grupa naloga za plaćanje uz koje se dostavlja specifikacija pojedinačnih naloga, radi obračuna multilateralnih neto iznosa za poravnanje koji se obavlja na obračunskim računima banke iz tačke 2 te odluke (u daljem tekstu: kliring).
8. Kliring se obavlja u organizacionom delu Narodne banke Jugoslavije nadležnom za kliring, u skladu sa ovom odlukom i operativnim pravilima za kliring koja utvrđuje Narodna banka Jugoslavije.
Operativnim pravilima iz stava 1 ove tačke utvrđuju se iznosi naloga za plaćanje koji se izvršavaju u neto obračunu.
Za učešće u kliringu - banka podnosi zahtev Narodnoj banci Jugoslavije.
Ako Narodna banka Jugoslavije, nakon ocene, utvrdi da banka ispunjava tehničke uslove za povezivanje sa organizacionim delom iz stava 1 ove tačke, ta banka postaje učesnik u kliringu na osnovu ugovora koji zaključi sa Narodnom bankom Jugoslavije.
Ugovorom iz stava 4 ove tačke, banka prihvata da su operativna pravila iz stava 1 te tačke postala obavezujuća za ovu banku.
9. Operativnim pravilima za iz tačke 5 stav 1 i tačke 8 stav 1 ove odluke, Narodna banka Jugoslavije utvrđuje šta se smatra rizikom u obavljanju platnog prometa u smislu te odluke, kao i način kontrole i mere za otklanjanje tog rizika.
10. Narodna banka Jugoslavije omogućava bankama uvid u stanje svih njihovih računa tokom dana - u toku radnog vremena.
11. Narodna banka Jugoslavije redovno obaveštava banke o eventualnim zastojima i drugim problemima u obavljanju poslova iz ove odluke.
12. Narodna banka Jugoslavije ima pravo da potpuno ili delimično blokira obračunski račun banke u slučajevima predviđenim zakonom i drugim propisom.
O blokiranju obračunskog računa banke u smislu stava 1 ove tačke, kao i o razlozima tog blokiranja, Narodna banka Jugoslavije odmah obaveštava banku.
13. Nalozi za plaćanje iz ove odluke dostavljaju se u skladu sa Odlukom o elektronskom načinu obavljanja platnog prometa ("Službeni list SRJ", br. 29/2002).
14. Ova odluka stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ", a primenjivaće se od 1. januara 2003. godine.