PRAVILNIK O KLASIFIKACIJI I NAČINU UPOTREBE ETALONA JEDINICE KERME U VAZDUHU ("Sl. list SRJ", br. 41/2002)

I OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim pravilnikom propisuju se klasifikacija i način upotrebe etalona jedinice kerme u vazduhu.

Odredbe ovog pravilnika odnose se na niskoenergetsko i srednjeenergetsko X-zračenje i visokoenergetsko gama zračenje.

Član 2

U smislu ovog pravilnika niskoenergetsko X-zračenje je rendgensko zračenje generisano pomoću cevi napona od 10 kV do 100 kV.

U smislu ovog pravilnika srednjeenergetsko X-zračenje je rendgensko zračenje generisano pomoću cevi napona od 100 kV do 250 kV.

II KLASIFIKACIJA ETALONA

Član 3

Etaloni jedinice kerme u vazduhu klasifikuju se kao:

1) jugoslovenski (primarni) etalon jedinice kerme u vazduhu;

2) sekundarni etaloni jedinice kerme u vazduhu;

3) radni etaloni jedinice kerme u vazduhu.

Član 4

Jugoslovenski (primarni) etalon jedinice kerme u vazduhu čine:

1) grafitna jonizaciona komora sa šupljinom zapremine 1 cm3 za gama zračenje 60Co, čija ukupna merna nesigurnost nije veća od ±0,6%, uz nivo pouzdanosti od 95%;

2) jonizaciona komora sa vazdušnim zidom za niskoenergetsko X-zračenje čija ukupna merna nesigurnost nije veća od ±1%, uz verovatnoću od 95%;

3) jonizaciona komora sa vazdušnim zidom i jonizacina komora sa šupljinom za srednjeenergetsko X-zračenje, čija ukupna merna nesigurnost nije veća od ±0,6%, uz nivo pouzdanosti od 95%.

Član 5

Jugoslovenski (primarni) etalon jedinice kerme u vazduhu dat je na prvom nivou šematskog prikaza klasifikacije etalona jedinice kerme u vazduhu koji nosi naziv: "Jugoslovenski (primarni) etalon jedinice kerme u vazduhu".

Član 6

Sekundarni etaloni jedinice kerme u vazduhu su:

1) jonizaciona komora sa šupljinom za snop gama zračenja, čija ukupna merna nesigurnost nije veća od ±1,5%, uz nivo pouzdanosti od 95%;

2) jonizaciona komora sa šupljinom za snop srednjeenergetskog X-zračenja, čija ukupna merna nesigurnost nije veća od ±1,5%, uz nivo pouzdanosti od 95%;

3) jonizaciona komora sa šupljinom za snop niskoenergetskog X-zračenja, čija ukupna merna nesigurnost nije veća od ±3%, uz nivo pouzdanosti od 95%.

Član 7

Sekundarni etaloni jedinice kerme u vazduhu dati su na drugom nivou šematskog prikaza klasifikacije etalona jedinice kerme u vazduhu, koji nosi naziv: "Sekundarni etaloni jedinice kerme u vazduhu".

Član 8

Radni etalon jedinice kerme u vazduhu su jonizacione komore sa šupljinom, čija ukupna merna nesigurnost nije veća od ±5%, uz nivo pouzdanosti od 95%.

Član 9

Radni etaloni jedinice kerme u vazduhu dati su na trećem nivou šematskog prikaza klasifikacije etalona jedinice kerme u vazduhu, koji nosi naziv: "Radni etaloni jedinice kerme u vazduhu".

III NAČIN UPOTREBE ETALONA

Član 10

Jugoslovenski (primarni) etaloni jedinice kerme u vazduhu upotrebljavaju se za utvrđivanje metroloških svojstava sekundarnih etalona jedinice kerme u vazduhu iz člana 6 ovog pravilnika, metodom direktnog poređenja u snopu niskoenergetskog X-zračenja u energetskom opsegu od 10 kV do 100 kV, u snopu srednjeenergetskog X-zračenja u energetskom opsegu od 100 kV do 250 kV i u snopu gama zračenja 60Co.

Član 11

Sekundarni etaloni jedinice kerme u vazduhu upotrebljavaju se za utvrđivanje metroloških svojstava radnih etalona jedinice kerme u vazduhu iz člana 8 ovog pravilnika, metodom direktnog poređenja u snopu niskoenergetskog X-zračenja u energetskom opsegu od 10 kV do 100 kV, u snopu srednjeenergetskog X-zračenja u energetskom opsegu od 100 kV do 250 kV i u snopu gama zračenja 60Co.

Član 12

Radni etaloni jedinice kerme u vazduhu upotrebljavaju se za utvrđivanje metroloških svojstava merila kerme u vazduhu, metodom direktnog poređenja ili ozračivanjem u etaloniranom snopu niskoenergetskog X-zračenja u energetskom opsegu od 10 kV do 100 kV, u etaloniranom snopu srednjeenergetskog X-zračenja u energetskom opsegu od 100 Kv do 250 kV i u kalibrisanom snopu gama zračenja 60Co:

1) dozimetara sa jonizacionim komorama čije su granice ukupne relativne greške manje od ±10%;

2) ostalih vrsta dozimetara čije su granice ukupne relativne greške manje od ±20%.

IV PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 13

Klasifikacija etalona jedinice kerme u vazduhu objavljuje se, saglasno članu 26 stav 3 Zakona o mernim jedinicama i merilima, u glasilu Saveznog zavoda za mere i dragocene metale.

Član 14

Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o načinu upotrebe i klasifikacije etalona jedinice ekspozicione doze X- i gama zračenja za potrebe radioterapije ("Službeni list SFRJ", br. 42/88) i Pravilnik o načinu upotrebe i klasifikacije etalona jedinice ekspozicione doze X- i gama zračenja za potrebe zaštite od zračenja ("Službeni list SFRJ",   br. 42/88).

Član 15

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od objavljivanja u "Službenom listu SRJ".