ZAKONO POTVRĐIVANJU KONZULARNE KONVENCIJE IZMEĐU SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE I UKRAJINE("Sl. list SRJ - Međunarodni ugovori", br. 7/2002) |
ČLAN 1
Potvrđuje se Konzularna konvencija između Savezne Republike Jugoslavije i Ukrajine, potpisana u Kijevu 1. oktobra 2001. godine, u originalu na srpskom i ukrajinskom jeziku.
ČLAN 2
Tekst Konvencije u originalu na srpskom jeziku glasi:
KONZULARNA KONVENCIJA IZMEĐU SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE I UKRAJINE
Savezna Republika Jugoslavija i Ukrajina (u daljem tekstu: "strane ugovornice"),
u želji da dalje razvijaju konzularne odnose radi efikasnije zaštite prava i interesa dveju država, njihovih državljana i pravnih lica i jačanja prijateljstva i saradnje između strana ugovornica,
u nameri da dalje razrade odredbe Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. godine i unaprede uzajamne konzularne odnose,
sporazumele su se o sledećem:
Glava I
Definicije
U smislu ove konvencije dole navedeni izrazi imaju sledeće značenje:
- "država imenovanja" označava stranu ugovornicu koja osniva konzulat na teritoriji države prijema i imenuje konzularnog funkcionera;
- "država prijema" označava stranu ugovornicu na čijoj se teritoriji osniva konzulat države imenovanja i na kojoj konzularni funkcioner države imenovanja obavlja svoje funkcije;
- "konzulat" označava svaki generalni konzulat, konzulat, vicekonzulat ili konzularnu agenciju;
- "konzularno područje" označava teritoriju određenu konzulatu za obavljanje konzularnih funkcija;
- "šef konzulata" označava lice koje je ovlašćeno da radi u tom svojstvu;
- "konzularni funkcioner" označava svako lice, uključujući i šefa konzulata, koje je u tom svojstvu ovlašćeno da obavlja konzularne funkcije;
- "konzularni službenik" označava svako lice koje obavlja administrativne ili tehničke poslove konzulata;
- "član poslužnog osoblja" označava svako lice koje je zaposleno na poslužnim poslovima u konzulatu;
- "članovi konzulata" označava konzularne funkcionere, konzularne službenike i članove poslužnog osoblja;
- "član porodice" označava bračnog druga, decu i roditelje člana konzulata, kao i druga lica prema kojima on ima obavezu izdržavanja, ukoliko sva navedena lica žive u istom domaćinstvu;
- "član privatne posluge" označava lice koje je zaposleno isključivo u privatnoj službi člana konzulata;
- "konzularne prostorije" označava zgrade ili delove zgrada i okolno zemljište, koji služe isključivo za ciljeve konzulata, ma ko bio njihov vlasnik;
- "konzularna arhiva" označava sve isprave, dokumente, prepisku, knjige, filmove, fotografije, tehnička sredstva za prikupljanje, čuvanje i korišćenje informacija, registre, kartoteke, materijal za šifrovanje, kao i opremu i uređaje koji su namenjeni njihovoj zaštiti i čuvanju;
- "brod" označava svaki plovni objekat koji ima pravo da plovi pod državnom zastavom države imenovanja, osim ratnog broda;
- "vazduhoplov" označava svaku letilicu registrovanu u državi imenovanja, osim vojnog vazduhoplova.
Glava II
OPŠTE ODREDBE O KONZULARNIM ODNOSIMA
Otvaranje konzulata
1. Konzulat jedne strane ugovornice može se otvoriti na teritoriji druge strane ugovornice samo uz njenu saglasnost.
2. Sedište konzulata, njegov rang i konzularno područje se utvrđuju saglasnošću strana ugovornica. Uz pristanak države prijema konzularni funkcioner može da obavlja svoje funkcije i van teritorije konzularnog područja.
3. Izmene koje se odnose na pitanja iz stava 2 ovog člana mogu se vršiti samo uz saglasnost države prijema.
Državljanstvo člana konzulata
1. Konzularni funkcioner može da bude samo državljanin države imenovanja.
2. Konzularni službenik ili član poslužnog osoblja može da bude državljanin države imenovanja ili države prijema.
Imenovanje i prihvatanje šefa konzulata
1. Šefa konzulata imenuje država imenovanja, a obavljanje funkcije odobrava mu država prijema. Ukoliko država prijema odbije da dâ takvo odobrenje ona nije dužna da saopšti razloge odbijanja.
2. Država imenovanja upućuje diplomatskim putem državi prijema patentno pismo o imenovanju šefa konzulata, u kome se navodi njegovo ime i prezime, zvanje, konzularno područje, sedište i rang konzulata.
3. Na osnovu patentnog pisma država prijema izdaje šefu konzulata egzekvaturu u najkraćem roku.
4. Šef konzulata može da obavlja svoje funkcije po dobijanju egzekvature od države prijema.
5. Država prijema može da dozvoli da šef konzulata, do izdavanja egzekvature, privremeno obavlja svoje funkcije prema odredbama ove konvencije.
6. Od momenta kada se šefu konzulata odobri da obavlja svoje funkcije država prijema je obavezna da o tome odmah obavesti nadležne organe, konzularnog područja i preduzme potrebne mere kako bi šef konzulata mogao da obavlja svoje funkcije i uživa povlastice, privilegije i imunitete, predviđene odredbama ove konvencije.
Privremeno obavljanje funkcije šefa konzulata
1. Ako je šef konzulata sprečen da obavlja svoje funkcije šefa konzulata može privremeno da se poveri vršiocu dužnosti šefa konzulata.
2. Ime i prezime lica koje je određeno za privremenog vršioca dužnosti šefa konzulata u smislu stava 1 ovog člana saopštiće se blagovremeno diplomatskim putem, kao pravilo, državi prijema.
3. Privremeni vršilac dužnosti šefa konzulata uživa, dok vrši ovu funkciju, povlastice, privilegije i imunitete koji pripadaju šefu konzulata prema odredbama ove konvencije.
Saopštenje o imenovanju, dolasku i odlasku
Država imenovanja obavestiće blagovremeno, diplomatskim putem, državu prijema o sledećem:
- o datumu dolaska člana konzulata, navodeći njegovo ime, prezime, državljanstvo, zvanje, a po potrebi i rang;
- o datumu konačnog odlaska člana konzulata ili prestanku njegove funkcije, kao i o svakoj promeni njegovog statusa za vreme službovanja u konzulatu;
- o datumu dolaska i konačnog odlaska člana porodice člana konzulata, navodeći njegovo ime, prezime i državljanstvo, kao i o tome da je neko lice postalo ili prestalo da bude član porodice člana konzulata;
- o zapošljavanju ili otpuštanju lica, navodeći njihova imena i prezimena, koja su državljani države prijema ili su u njoj stalno nastanjeni u svojstvu konzularnog službenika, člana poslužnog osoblja ili člana privatne posluge.
Izdavanje isprava o identitetu
1. Država prijema izdaje, besplatno, svakom konzularnom funkcioneru ispravu kojom se utvrđuje njegov identitet i zvanje.
2. Odredba stava 1 ovog člana primenjuje se i na konzularne službenike, članove poslužnog osoblja i članove porodica članova konzulata pod uslovom da ta lica nisu državljani države prijema ili državljani države imenovanja na stalnom boravku u državi prijema.
Lice oglašeno kao persona non grata ili za neprihvatljivo
1. Država prijema može, u svakom momentu, da obavesti državu imenovanja da je konzularni funkcioner persona non grata ili da bilo koji konzularni službenik ili član poslužnog osoblja nije prihvatljiv. U tom slučaju, država imenovanja će, u zavisnosti od slučaja, da opozove to lice ili da okonča njegove funkcije u konzulatu.
2. Ako država imenovanja odbije da izvrši ili, u razumnom roku, ne izvrši obaveze prema stavu 1 ovog člana, država prijema može, u zavisnosti od slučaja, da povuče egzekvaturu ili da lice na koga se to odnosi prestane da smatra članom konzulata.
3. Lice imenovano za člana konzulata može biti proglašeno nepoželjnim pre nego što stigne na teritoriju države prijema, ili, ako se ono tu već nalazi, pre preuzimanja dužnosti u konzulatu. U tom slučaju, država imenovanja treba da opozove imenovanje.
4. U slučajevima iz stava 1 i 3 ovog člana, država prijema nije dužna da saopšti razloge za svoju odluku državi imenovanja.
Obavljanje konzularnih funkcija od strane diplomatskog predstavništva
1. Odredbe ove konvencije primenjuju se i na vršenje konzularnih funkcija od strane diplomatskog predstavništva.
2. Država imenovanja saopštava diplomatskim putem državi prijema ime, prezime i zvanje člana diplomatskog predstavništva kome je povereno vršenje konzularnih funkcija.
3. U vršenju konzularnih funkcija diplomatsko predstavništvo može se obraćati lokalnim organima konzularnog područja i centralnim organima.
4. Članovi diplomatskog predstavništva, kojima je povereno vršenje konzularnih funkcija, i dalje uživaju olakšice, privilegije i imunitete članova diplomatskog predstavništva.
Obavljanje konzularnih funkcija u trećoj državi
Država imenovanja može po obaveštavanju zainteresovanih država, ako se ni jedna od tih država izričito ne protivi, ovlastiti konzulat otvoren u državi prijema da vrši konzularne funkcije u drugoj državi.
Obavljanje konzularnih funkcija za račun treće države
Konzulat države imenovanja može da obavlja konzularne funkcije u državi prijema za račun treće države, pošto o tome obavesti državu prijema i ako se za to dobije njena saglasnost.
Imenovanje počasnog konzularnog funkcionera
1. Strane ugovornice mogu da imenuju počasnog konzularnog funkcionera uz uzajamnu saglasnost, a u skladu sa odredbama ove konvencije.
2. Režim koji će se primenjivati prema počasnom konzularnom funkcioneru i konzulatu kojim on rukovodi biće određen analogno odgovarajućim odredbama Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. godine.
Glava III
KONZULARNE FUNKCIJE
Opšte konzularne funkcije
Opšte konzularne funkcije su:
- zaštita prava i interesa države imenovanja, njenih državljana i pravnih lica u skladu sa odredbama ove konvencije i propisima države prijema;
- pomaganje razvoja odnosa između države imenovanja i države prijema u oblasti trgovine, ekonomije, kulture, informacija, prosvete, nauke, ekologije, turizma, sporta i drugih oblasti, kao i unapređivanje prijateljskih odnosa i saradnje između strana ugovornica;
- obaveštavanje svim dopuštenim sredstvima, o uslovima i razvoju u napred navedenim oblastima države prijema i izveštavanja o tome države imenovanja;
- pružanje pomoći državljanima i pravnim licima države imenovanja;
- obavljanje i drugih funkcija za koje je država imenovanja ovlastila konzulat, a koje nisu u suprotnosti sa propisima države prijema.
Funkcije u oblasti državljanstva i građanskih stanja
Konzularni funkcioner ima pravo:
- da vodi evidenciju državljana države imenovanja koji imaju prebivalište ili boravište na konzularnom području, i u tom cilju može da traži pomoć od nadležnih organa države prijema;
- da prima podneske u oblasti državljanstva;
- da prima obaveštenja od nadležnih organa države prijema o rođenju i smrti državljana države imenovanja;
- da vodi matične knjige u skladu sa propisima države imenovanja i izdaje izvode iz tih knjiga.
Funkcije u vezi sa putnim ispravama i vizama
Konzularni funkcioner ima pravo da:
- izdaje, zamenjuje, produžava rok važenja i oduzima pasoše državljana države imenovanja kao i da izdaje druge putne isprave državljanima države imenovanja u cilju napuštanja teritorije države prijema;
- izdaje, produžava i poništava vize za ulazak u državu imenovanja, izlazak iz nje, kao i za tranzit preko njene teritorije.
Beležnički poslovi i overe
1. Konzularni funkcioner u skladu sa propisima države imenovanja ima pravo da:
1.1. overava isprave u cilju njihovog korišćenja u državi imenovanja i u drugim državama;
1.2. overava verodostojnost potpisa i pečata na dokumentima nadležnih organa države imenovanja ili države prijema, ukoliko nije drugačije predviđeno međunarodnim sporazumima čije su potpisnice strane ugovornice;
1.3. obavlja i druge beležničke poslove u skladu sa propisima države imenovanja.
2. Dokumenti koje je sastavio, overio ili, ako je to imaće u državi prijema istu važnost, ukoliko su u skladu sa propisima države prijema, kao da su ih sastavili, overili ili, ako je to potrebno, legalizovali nadležni organi države prijema.
Obaveštavanje o zadržavanju, hapšenju i suđenju licu ili o bilo kom drugom ograničenju slobode i posete
1. Nadležni organi države prijema dužni su da:
1.1. odmah obaveste odgovarajućeg konzularnog funkcionera države imenovanja o zadržavanju, hapšenju, osudi ili o bilo kom drugom ograničenju slobode državljanina države imenovanja. Istovremeno nadležni organi države prijema preneće odmah svako saopštenje koje je ovo lice uputilo konzulatu;
1.2. odmah omoguće konzularnom funkcioneru da poseti državljanina države imenovanja koji je na bilo koji način lišen slobode, radi pružanja neophodne pomoći ako tu pomoć taj državljanin traži;
1.3. obavesti državljanina države imenovanja o njegovim pravima i mogućnostima opštenja koje ima po ovom članu.
2. Prava navedena u stavu 1 ovog člana ostvaruju se shodno propisima države prijema, pod uslovom da ti propisi navedena prava ne negiraju.
Pružanje pomoći državljanima države imenovanja
1. U cilju zaštite prava i interesa državljanina države imenovanja konzularni funkcioner ima pravo da:
1.1. slobodno opšti sa državljanima države imenovanja koji se nalaze na njegovom konzularnom području, pri čemu država prijema neće sprečavati opštenje i ograničavati pristup konzulatu državljanina države imenovanja;
1.2. prima na privremeno čuvanje imovinu, novac, dragocenosti i dokumente koji pripadaju državljanima države imenovanja, ako to nije u suprotnosti sa propisima države prijema;
1.3. zahteva od nadležnih organa države prijema da bez odlaganja bude obavešten o svakom događaju koji ima za posledicu smrt, tešku telesnu povredu ili znatnu materijalnu štetu po državljanina države imenovanja;
1.4. da se obraća nadležnim organima države prijema za pomoć u potrazi za nestalim državljanima države imenovanja.
2. Ako državljanin države imenovanja nije u mogućnosti da blagovremeno, zbog odsutnosti ili iz bilo kojih drugih razloga, zaštiti svoja prava i interese, u skladu sa propisima države prijema, konzularni funkcioner može ga zastupati kod sudskih i drugih nadležnih organa države prijema ili da mu obezbedi zastupnika dok isti ne odredi svog zastupnika ili ne bude u stanju da sam štiti svoja prava i interese.
Tutorstvo i starateljstvo
1. Nadležni organ države prijema obavestiće bez odlaganja konzulat o potrebi uspostavljanja tutorstva ili starateljstva nad državljaninom države imenovanja.
2. Konzularni funkcioner obavlja poslove starateljstva ili tutorstva nad državljanima države imenovanja koji se nalaze na teritoriji države prijema, ako je za te poslove ovlašćen propisima države imenovanja i ako to ne zabranjuju propisi države prijema.
3. Ako konzularni funkcioner ne može da postupa u smislu stava 2 ovog člana, ovlašćen je da nadležnom organu države prijema predloži lice za tutora ili staratelja, predloži tom organu preduzimanje mera koje su korisne za lice koje se stavlja pod tutorstvo ili starateljstvo, i da zahteva povremeno izveštaj od nadležnog organa države prijema o sprovođenju tutorstva ili starateljstva.
Obaveštenje o smrti
1. Nadležni organ države prijema će bez odlaganja da obavesti konzulat države imenovanja o smrti državljanina te države i istovremeno da izda izvod iz matične knjige umrlih i druga dokumenta kojima se potvrđuje činjenica smrti.
2. Ako konzulat prvi sazna za smrt svog državljanina, on će bez odlaganja obavestiti nadležne organe države prijema.
Zaostavština
Nadležni organ države prijema obavestiće odmah konzulat o smrti državljanina države imenovanja i istovremeno obavestiti o svemu što je poznato o naslednicima, njihovom prebivalištu ili boravištu, o zaostavštini, kao i o drugim važnim podacima, koji su potrebni za rešavanje pitanja zaostavštine.
Mere za zaštitu zaostavštine
1. Ako se u državi prijema nalazi zaostavština državljanina države imenovanja, nadležni organi preduzeće, na predlog ili po službenoj dužnosti, sve potrebne mere za zaštitu i korisno upravljanje zaostavštinom ili sprečavanje nanošenja bilo koje štete.
2. Konzularni funkcioner ima pravo da prisustvuje popisu zaostavštine i da učestvuje u preduzimanju mera za njeno očuvanje.
3. U svim slučajevima nadležni organ države prijema obavestiće bez odlaganja konzulat o merama koje su preduzete za očuvanje i upravljanje zaostavštinom.
4. Konzularni funkcioner ima pravo da u ostavinskom postupku koji se vodi pred nadležnim organom države prijema zastupa svoje državljane bez posebnog punomoćja ako su odsutni ili ako nisu odredili zastupnika.
5. Pravo zastupanja konzularnog funkcionera iz stava 4 ovog člana prestaje kad odsutni državljanin preuzme zaštitu svojih prava ili odredi zastupnika.
6. Ako državljanin države imenovanja umre za vreme privremenog boravka na teritoriji države prijema, stvari i novac koje je on nosio sa sobom predaće se, po popisu i bez drugih formalnosti, konzulatu države imenovanja, posle odbijanja eventualnih dugova.
Konzularne funkcije u odnosu na brodove
1. Konzularni funkcioner ima pravo da pruža pomoć brodovima države imenovanja u teritorijalnim ili unutrašnjim vodama, kao i zapovedniku i članovima posada brodova.
2. Konzularni funkcioner ima pravo da:
2.1. stupi na brod, sasluša zapovednika broda i svakog člana posade, kao i da dobije obaveštenja o radu broda, plovidbi i njegovom teretu;
2.2. ispita svaku nezgodu koja se desila na brodu u toku plovidbe, bez štete po prava nadležnih organa države prijema;
2.3. razrešava, bez štete po prava nadležnih organa države prijema, sve sporove između zapovednika i članova posade, uključujući i sporove u vezi sa zaradom ili obavezama koje proističu iz ugovora o zaposlenju;
2.4. preduzima sve neophodne mere radi obezbeđenja zdravstvene zaštite zapovednika i članova posade ili repatrijacije ovih lica;
2.5. prima, razmatra, sastavlja, potpisuje ili overava brodske isprave;
2.6. rešava i druga pitanja koja se odnose na brod, na osnovu ovlašćenja države imenovanja.
3. Zapovednik broda i članovi posade imaju pravo da neposredno opšte sa konzularnim funkcionerom pod uslovom da se pri tome pridržavaju važećih propisa države prijema.
Odnos organa države prijema prema brodu
1. Ako sud ili drugi nadležni organ države prijema namerava da preduzme prinudne mere ili vodi istragu na brodu države imenovanja, on je dužan da blagovremeno obavesti konzulat, kako bi konzularni funkcioner ili njegov predstavnik mogao da prisustvuje izvršenju tih radnji. Ako je zbog hitnosti nemoguće dati blagovremeno obaveštenje, nadležni organi države prijema će naknadno, bez odlaganja, obavestiti konzulat o preduzetim radnjama i na zahtev konzularnog funkcionera pružiti potpuno obaveštenje o rezultatima preduzetih radnji.
2. Odredbe stava 1 ovog člana primenjuju se i na radnje preduzete na kopnu od strane nadležnih organa države prijema, prema zapovedniku ili članu posade broda.
3. Odredbe stava 1 i 2 ovog člana ne primenjuju se na uobičajenu kontrolu u vezi sa prelaženjem državne granice, na kontrolu koju obavlja lučka administracija, kao ni u slučaju spašavanja ljudskog života u vodi, preduzimanju mera u vezi sa bezbednošću plovidbe, ili sprečavanja zagađivanja voda.
4. Nadležni organi države prijema ne mogu se mešati u unutrašnje stvari broda države imenovanja, ukoliko se ne remeti mir, bezbednost i društveni poredak države prijema, osim na lični zahtev ili uz pristanak zapovednika broda ili uz pristanak konzularnog funkcionera države imenovanja.
Pomoć koja se pruža brodovima
1. Ako brod koji plovi pod zastavom države imenovanja pretrpi brodolom ili havariju, nasuče se u teritorijalnim ili unutrašnjim vodama države prijema ili iz bilo kog drugog razloga ne može da nastavi samostalnu plovidbu, nadležni organi države prijema odmah obaveštavaju konzulat o merama koje su preduzete za spasavanje ljudi, tereta i ostale imovine na brodu.
2. Konzularni funkcioner ima pravo da bude prisutan kada nadležni organi države prijema utvrđuju uzroke događaja iz stava 1 ovog člana.
3. Konzularni funkcioner ima pravo da preduzima mere za pružanje pomoći brodu, članovima posade i putnicima na brodu koji je pretrpeo brodolom ili havariju, nasukao se ili iz bilo kog drugog razloga ne može da nastavi samostalnu plovidbu, i u tom cilju može zatražiti pomoć organa države prijema.
4. Konzularni funkcioner može da bez posebnog ovlašćenja preduzme u ime vlasnika broda države imenovanja mere za zaštitu broda koji je pretrpeo brodolom ili havariju, nasukao se ili iz bilo kog drugog razloga ne može da nastavi samostalnu plovidbu, kao i tereta ili imovine broda, ako vlasnik broda države imenovanja ili njegov predstavnik nisu u stanju da to učine.
5. Odredbe stava 3 ovog člana primenjuju se takođe na predmete pronađene na obali ili u blizini obale države prijema koji predstavljaju deo tereta u vlasništvu države imenovanja ili njenog državljanina koji se nalazio na brodu države prijema ili treće države koji je pretrpeo brodolom ili havariju nasukao se ili iz bilo kog razloga ne može da nastavi samostalnu plovidbu.
6. Brod države imenovanja koji je pretrpeo brodolom, havariju ili se nasukao ili koji iz bilo kog drugog razloga ne može da nastavi samostalnu plovidbu, njegov teret, oprema i rezerve, na teritoriji države prijema ne podležu carini, izuzev ako se uvoze za korišćenje u toj državi.
Konzularne funkcije u odnosu na vazduhoplove
Odredbe ove konvencije koje se odnose na brodove države imenovanja, shodno će se primenjivati i na vazduhoplove države imenovanja.
Dostavljanje pravnih akata
1. Konzularni funkcioner ima pravo da državljanima države imenovanja dostavlja sudska i vansudska akta.
2. Ukoliko su odnosi između države imenovanja i države prijema u ovoj oblasti regulisani posebnim sporazumima, primenjuju se odredbe tih sporazuma.
Opštenje sa nadležnim organima države prijema
Konzularni funkcioner u obavljanju konzularnih funkcija može se obraćati nadležnim lokalnim organima na teritoriji svog konzularnog područja, kao i centralnim nadležnim organima države prijema posredstvom diplomatskog predstavništva države imenovanja.
Glava IV
OLAKŠICE, PRIVILEGIJE I IMUNITETI
Obezbeđenja uslova za obavljanje funkcija konzulata
Država prijema obezbeđuje sve neophodne uslove za normalno obavljanje funkcije konzulata države imenovanja.
Upotreba državnog grba i državne zastave
1. Država imenovanja ima pravo da na zgradu konzulata postavi državni grb i tablu sa nazivom konzulata na jeziku države imenovanja i na službenom jeziku države prijema.
2. Zastava države imenovanja može se istaći na zgradi konzulata, rezidenciji šefa konzulata i na njegovom prevoznom sredstvu kada se ono koristi u službene svrhe.
Konzularne i stambene prostorije
1. Država prijema dužna je da omogući državi imenovanja da na njenoj teritoriji, u okviru njenih propisa, stekne prostorije za konzulat ili da joj pomogne da na neki drugi način dođe do prostorija.
2. Država prijema je takođe dužna da, ako je to potrebno, pomogne konzulatu da stekne odgovarajuće stambene prostorije za svoje članove.
Nepovredivost konzularnih prostorija
1. Prostorije konzulata su nepovredive.
2. Predstavnici nadležnih organa države prijema ne mogu da uđu u konzularne prostorije bez pristanka šefa konzulata ili šefa diplomatskog predstavništva države imenovanja u državi prijema ili lica koje ovlasti jedan od njih.
3. Država prijema je obavezna da preduzima sve odgovarajuće mere radi zaštite konzularnih prostorija od nasilnog ulaska ili oštećenja, kao i u cilju sprečavanja narušavanja mira konzulata ili povrede njegovog dostojanstva.
4. Konzularne prostorije, celokupna imovina konzulata, kao i njegova prevozna sredstva, uživaju imunitet u odnosu na bilo kakvu rekviziciju u cilju državne odbrane ili radi javnog interesa. Ukoliko je otuđivanje prostorija u ranije navedene svrhe neophodno, preduzimaju se sve neophodne mere za nesmetano obavljanje konzularnih funkcija, a državi imenovanja se, bez odlaganja, isplaćuje odgovarajuća i efektivna nadoknada.
Nepovredivost konzularne arhive
Konzularna arhiva je nepovrediva u svako doba i ma gde se nalazila.
Sloboda kretanja
Pod rezervom propisa koji se odnose na područje u koje je pristup zabranjen ili je posebno regulisan iz razloga državne bezbednosti, država prijema obezbeđuje članovima konzulata slobodu kretanja na svojoj teritoriji.
Sloboda opštenja
1. Država prijema dozvoljava i štiti slobodu opštenja konzulata u sve službene svrhe. U opštenju sa vladom, diplomatskim predstavništvima i konzulatima države imenovanja konzulat može da koristi sva odgovarajuća sredstva, uključujući diplomatske ili konzularne kurire, šifrovane i kodirane depeše i diplomatsku i konzularnu valizu. Konzulat može da postavi i koristi otpremnu radio-stanicu samo uz pristanak države prijema.
2. Službena prepiska konzulata je nepovrediva. Konzularna valiza ne sme biti ni otvorena ni zadržana. Ona mora da ima spoljne vidljive oznake tog svojstva i može da sadrži samo službenu prepisku, kao i dokumenta ili predmete isključivo za službenu upotrebu.
3. Konzularni kurir može biti samo državljanin države imenovanja koji nije stalno nastanjen u državi prijema. On mora biti snabdeven službenom ispravom kojom se potvrđuje njegovo svojstvo i označava broj paketa koji čine konzularnu valizu. Država prijema štiti i pomaže konzularnog kurira u vršenju njegovih funkcija. On uživa nepovredivost svoje ličnosti i ne može biti uhapšen ili podvrgnut nikakvoj vrsti hapšenja ili pritvaranja.
4. Država imenovanja ili konzulat mogu da imenuju konzularne kurire ad hoc. U tom slučaju takođe se primenjuju odredbe stava 3 ovog člana sa rezervom da pomenuti imunitet prestaje da važi u trenutku kada kakav konzularni kurir dostavi na odredište poverenu konzularnu valizu.
5. Konzularna valiza se može poveriti zapovedniku broda ili vazduhoplova države imenovanja koji mora da ima službeni dokumenat u kome je naznačen broj paketa koji čine konzularnu valizu, ali on ne može da se smatra konzularnim kurirom. Članovi konzulata mogu da slobodno i neposredno preuzimaju ili predaju konzularnu valizu zapovedniku broda ili vazduhoplova.
Konzularne takse i dažbine
1. Konzulat može da naplaćuje na teritoriji države prijema dažbine i takse koje su za konzularne radnje predviđene propisima države imenovanja.
2. Iznosi ostvareni od naplate taksa i dažbine za konzularne radnje oslobođeni su svih poreza i taksa u državi prijema.
Zaštita konzularnog funkcionera
Država prijema će postupati prema konzularnom funkcioneru države imenovanja sa dužnim poštovanjem i preduzeće sve neophodne mere da bi se sprečila svaka povreda njegove ličnosti, slobode i dostojanstva.
Nepovredivost ličnosti konzularnog funkcionera
1. Konzularni funkcioner ne može biti uhapšen ili pritvoren u očekivanju suđenja, osim u slučaju izvršenja teškog krivičnog dela predviđenog zakonima države prijema i na osnovu odluke nadležnog suda.
2. Osim u slučaju predviđenom u stavu 1 ovog člana konzularni funkcioneri ne mogu biti uhapšeni niti podvrgnuti bilo kom drugom obliku ograničenja lične slobode, izuzev kada se radi o izvršenju pravosnažne sudske odluke.
3. Ako sud ili drugi nadležni organ države prijema namerava da odredi pritvor ili pokrene krivični postupak protiv konzularnog funkcionera, dužan je da odmah o tome obavesti šefa konzulata, a ako se ta mera primenjuje protiv njega - diplomatsko predstavništvo države imenovanja.
4. Ako se pokrene krivični postupak protiv konzularnog funkcionera, on je dužan da se pojavi pred nadležnim organom. Postupak mora biti vođen s dužnim poštovanjem prema konzularnom funkcioneru, imajući u vidu njegov službeni položaj i, osim u slučaju predviđenom u stavu 1 ovog člana, na način kako bi se što je moguće manje ometalo obavljanje konzularnih funkcija.
Obaveštenje o pokretanju krivičnog postupka protiv konzularnog službenika ili člana poslužnog osoblja
U slučaju pokretanja krivičnog postupka protiv konzularnog službenika ili člana poslužnog osoblja, odnosno njihovog lišavanja slobode, nadležni organ države prijema dužan je da o tome odmah obavesti šefa konzulata.
Sudski imunitet
1. Konzularni funkcioner i konzularni službenik ne podležu nadležnosti sudskih i upravnih organa države prijema za dela učinjena u obavljanju konzularnih funkcija.
2. Odredbe stava 1 ovog člana ne primenjuju se u slučaju građanskog postupka:
- pokrenutog u vezi s ugovorom koji je konzularni funkcioner ili konzularni službenik zaključio ali ne izričito ili prećutno kao punomoćnik države imenovanja;
- koji je pokrenulo treće lice za štetu nastalu nesrećom koja je u državi prijema prouzrokovana vozilom, brodom ili vazduhoplovom.
Obaveza svedočenja
1. Član konzulata može biti pozvan da svedoči u sudskom ili upravnom postupku.
2. Konzularni službenik, odnosno član poslužnog osoblja ne može odbiti da svedoči, osim u slučajevima navedenim u stavu 5 ovog člana.
3. Ako konzularni funkcioner odbije da svedoči, protiv njega se ne mogu da primene nikakve prisilne mere niti neke druge sankcije.
4. Nadležni organ koji poziva na svedočenje treba da izbegava da ometa konzularnog funkcionera u obavljanju njegove funkcije. Taj organ može primiti svedočenje konzularnog funkcionera u konzulatu, njegovom stanu ili prihvatiti njegovu pismenu izjavu, kad god je to moguće.
5. Član konzulata nije dužan da svedoči o činjenicama koje se odnose na obavljanje njegovih funkcija i da pokazuje korespondenciju i službena dokumenta koja se toga tiču.
Oslobađanje od obaveza
Član konzulata i članovi njegove porodice oslobođeni su u državi prijema od svih ličnih davanja i javne službe, kao i vojnih obaveza. Oni su oslobođeni i od obaveza predviđenih propisima države prijema u pogledu prijavljivanja stranaca i dozvole boravka.
Oslobađanje konzulata od poreza i taksa
1. Konzularne prostorije i rezidencija karijernog šefa konzulata čiji je vlasnik ili zakupac država imenovanja ili koje drugo lice koje postupa u ime te države oslobođeni su svih poreza i taksa bilo kakve prirode, državnih, regionalnih ili komunalnih, ako se ne radi o taksama koje se naplaćuju kao nadoknada za posebne usluge.
2. Fiskalno oslobođenje predviđeno u stavu 1 ovog člana ne primenjuje se na takve poreze i takse ako, prema propisima države prijema, padaju na teret lica koje je saugovarač države imenovanja ili lica koje postupa u ime te države.
Oslobađanje člana konzulata od poreza
1. Član konzulata kao i članovi njegove porodice koji žive u njegovom domaćinstvu oslobođeni su svih poreza i taksa, ličnih ili stvarnih, državnih, regionalnih i opštinskih, osim:
1.1. posrednik poreza koji su uračunati u cenu robe i usluga;
1.2. poreza, taksa i dažbina na privatnu nepokretnu imovinu koja se nalazi na teritoriji države prijema, uz rezervu odredaba člana 43 ove konvencije;
1.3. poreza i taksa na nasleđenu imovinu, taksa na nasleđe, poreza na prenos imovine, uz rezervu odredaba člana 48 ove konvencije;
1.4. poreza, taksa i dažbina na privatne prihode, uključujući i dobitke u kapitalu, koji potiču iz države prijema i poreza na kapital koji se naplaćuje na ulaganja izvršena u trgovačka i finansijska preduzeća u državi prijema;
1.5. poreza i taksa koji se ubiraju kao naknada za posebne usluge;
1.6. taksa za upis u javne knjige, sudskih taksa, taksa za hipoteke i isprave pod rezervom odredaba člana 43 ove konvencije.
2. Članovi konzulata oslobođeni su od poreza, taksa i dažbina na zaradu koju primaju za svoje usluge u konzulatu;
3. Članovi konzulata koji zapošljavaju lice čija zarada nije oslobođena poreza na prihod u državi prijema, dužni su da poštuju obaveze kojima propisi te države podvrgavaju poslodavca u pogledu plaćanja poreza na prihod.
Oslobađanje od carine i carinskog pregleda
1. Država prijema, saglasno svojim propisima odobrava uvoz uz oslobođenje od carine, osim troškova uskladištenja, prevoza i nadoknade za slične usluge, i to:
1.1. za predmete namenjene službenim potrebama konzulata uključujući i motorna vozila;
1.2. za stvari, kao i motorna vozila namenjena ličnoj upotrebi konzularnog funkcionera i članova njegove porodice koji žive u njegovom domaćinstvu;
1.3. za stvari, kao i motorna vozila namenjena ličnoj upotrebi uvezena pri prvom smeštaju konzularnih službenika i članova poslužnog osoblja konzulata.
2. Predmeti, navedeni u tački 1.2. i 1.3. stava 1 ovog člana, ne treba da premaše količine neophodne za ličnu upotrebu odnosnih lica.
3. Lični prtljag konzularnog funkcionera oslobođen je carinskog pregleda. Taj prtljag može biti pregledan samo ako postoji opravdana sumnja da sadrži predmete koji nisu navedeni u tački 1.2. stava 1 ovog člana ili predmete čiji je uvoz ili izvoz zabranjen propisima države prijema ili podleže propisima o karantinu. U tom slučaju pregled se obavlja u prisustvu konzularnog funkcionera ili njegovog ovlašćenog predstavnika.
Privilegije i imuniteti članova porodice
1. Članovi porodica članova konzulata uživaju privilegije i imunitete u istom obimu kao i član konzulata.
2. Odredbe stava 1 ovog člana ne primenjuju se na članove porodica koji su državljani države prijema ili su na stalnom boravku u državi prijema ili u toj državi obavljaju poslove za svoju ličnu korist.
Lica koja ne uživaju privilegije i imunitete
1. Konzularni službenik i član poslužnog osoblja konzulata, državljanin države prijema ili na stalnom boravku u državi prijema, ne uživaju privilegije i imunitete predviđene ovom konvencijom, osim onih koje su predviđene u stavu 5 člana 41 ove konvencije.
2. Članovi porodica lica navedenih u stavu 1 ovog člana ne uživaju privilegije i imunitete predviđene ovom konvencijom.
3. Država prijema pokreće sudski postupak protiv lica navedenih u stavu 1 i 2 ovog člana tako da previše ne ometa delatnost konzulata.
Zaostavština člana konzulata ili člana njegove porodice
U slučaju smrti člana konzulata ili člana njegove porodice, država prijema je obavezna:
- da dozvoli iznošenje pokretne imovine umrlog, osim one koja je pribavljena u državi prijema čiji je izvoz zabranjen u momentu smrti;
- da ne naplaćuje državne, regionalne ili opštinske nasledne i prenosne takse na pokretnu imovinu koja se nalazi u državi prijema.
Početak i kraj konzularnih privilegija i imuniteta
1. Svaki član konzulata uživa privilegije i imunitete predviđene ovom konvencijom čim stupi na teritoriju države prijema radi preuzimanja dužnosti ili, ako se on već nalazi na teritoriji te države, čim preuzme dužnost u konzulatu.
2. Članovi porodice člana konzulata koji žive u njegovom domaćinstvu uživaju privilegije i imunitete predviđene ovom konvencijom čim stupe na teritoriju države prijema ili od dana kad postanu članovi porodice.
3. Kada funkcije člana konzulata prestanu, njegove privilegije i imuniteti, kao i privilegije i imuniteti članova njegove porodice koji žive u njegovom domaćinstvu prestaju kada lice o kome se radi napusti teritoriju države prijema ili po isteku razumnog roka koji mu je za to dat. Privilegije i imuniteti članova porodice člana konzulata prestaju kada ta lica prestanu da budu članovi njegove porodice. Međutim, ako ta lica nameravaju da napuste teritoriju države prijema u razumnom roku, njihove privilegije i imuniteti traju do trenutka njihovog odlaska.
4. U slučaju smrti člana konzulata, članovi njegove porodice koji žive u njegovom domaćinstvu i dalje uživaju privilegije i imunitete koje imaju do njihovog napuštanja teritorije države prijema ili do isteka razumnog roka koji im bude dat za napuštanje države prijema.
Odricanje od privilegija i imuniteta
1. Država imenovanja se u pogledu pojedinog člana konzulata može odreći privilegija i imuniteta koje on uživa u skladu sa čl. 38, 40 i 41 ove konvencije.
2. Odricanje uvek mora biti izričito i pismeno saopšteno državi prijema.
3. Ako bilo koje lice pokrene postupak u stvarima u kojima bi to lice uživalo imunitet na osnovu člana 40 ove konvencije, više se ne može pozivati na imunitet u pogledu ma kog protiv-zahteva neposredno vezanog za glavni zahtev.
4. Odricanje od imuniteta u pogledu građanske tužbe ili zahteva u upravnom postupku ne povlači odricanje od imuniteta u pogledu mera izvršenja presude za koje je potrebno posebno odricanje.
Poštovanje zakona i propisa države prijema
1. Sva lica koja, prema ovoj konvenciji, uživaju privilegije i imunitete dužna su, bez štete po te privilegije i imunitete, da poštuju propise države prijema.
2. Prostorije konzulata ne mogu se koristiti za svrhe koje su nespojive sa obavljanjem konzularnih funkcija.
3. Konzulat, članovi konzulata i članovi njihovih porodica dužni su da poštuju propise države prijema o osiguranju prevoznih sredstava.
Posebne odredbe o privatnom zanimanju lukrativnog karaktera
1. Karijerni konzularni funkcioner neće obavljati u državi prijema nikakvu profesionalnu ili trgovačku dužnost za svoju ličnu korist.
2. Privilegije i imuniteti predviđeni ovom glavom ne priznaju se:
2.1. konzularnim službenicima i članovima poslužnog osoblja koji obavljaju u državi prijema neko privatno zanimanje lukrativnog karaktera:
2.2. članovima porodice nekog lica pomenutog u tački 2.1. ovog stava i članovima njihove privatne posluge;
2.3. članovima porodice nekog člana konzulata koji i sami obavljaju u državi prijema privatno zanimanje lukrativnog karaktera.
Glava V
ZAVRŠNE ODREDBE
Stupanje na snagu i otkazivanje
1. Ova konvencija se zaključuje na neodređeno vreme i ostaje na snazi do isteka šest meseci od dana kad jedna od strana ugovornica obavesti drugu stranu ugovornicu diplomatskim putem o svojoj nameri da otkaže konvenciju.
2. Danom stupanja na snagu ove konvencije prestaje da važi u odnosima između Savezne Republike Jugoslavije i Ukrajine Konzularna konvencija između Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije i Saveza Sovjetskih Socijalističkih Republika zaključena 20. juna 1987. godine.
3. Ova konvencija podleže potvrđivanju u skladu sa nacionalnim zakonodavstvom strana ugovornica i stupa na snagu tridesetog (30) dana od dana razmene ratifikacionih instrumenata.
Sačinjeno u Kijevu, dana 1. 10. 2001. godine u dva originalna primerka, na srpskom i ukrajinskom jeziku, s tim da oba teksta imaju podjednaku važnost.
|
Za Saveznu Republiku Jugoslaviju |
Za Ukrajinu |
ČLAN 3
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ - Međunarodni ugovori".