ZAKONO PRAVIMA CIVILNIH INVALIDA RATA("Sl. glasnik RS", br. 52/96) |
Ovim zakonom uređuju se prava civilnih invalida rata, članova porodica civilnih invalida rata i članova porodica civilnih žrtava rata.
Civilni invalid rata je lice kod koga nastupi telesno oštećenje od najmanje 50% usled rane, povrede ili ozlede koje su ostavile vidne tragove, zadobijene zlostavljanjem ili lišenjem slobode od strane neprijatelja za vreme rata, izvođenja ratnih operacija, od zaostalog ratnog materijala ili neprijateljskih diverzantskih, odnosno terorističkih akcija.
Članom porodice civilnog invalida rata smatra se član porodice umrlog civilnog invalida rata, ukoliko je sa njim, pre njegove smrti, živeo u zajedničkom domaćinstvu.
Članom porodice civilne žrtve rata, smatra se član porodice lica koje je poginulo ili umrlo pod okolnostima iz člana 2. ovog zakona, ukoliko je sa njim, pre njegove smrti, živeo u zajedničkom domaćinstvu.
Članovima porodice u smislu st. 1. i 2. ovog člana smatraju se: bračni drug, deca (rođena u braku ili van braka, usvojena i pastorčad) i roditelji.
II PRAVA I USLOVI ZA OSTVARIVANJE PRAVA
Prava po ovom zakonu jesu:
1) lična invalidnina;
2) dodatak za negu i pomoć od strane drugog lica;
3) ortopedski dodatak;
4) zdravstvena zaštita i novčane naknade u vezi sa ostvarivanjem zdravstvene zaštite;
5) besplatna i povlašćena vožnja;
6) naknada za ishranu i smeštaj za vreme putovanja i boravka u drugom mestu po pozivu nadležnog organa;
7) mesečno novčano primanje;
8) naknada pogrebnih troškova.
Opština, odnosno grad, može svojim propisima utvrđivati druga prava u oblasti zaštite civilnih invalida rata, veći obim prava od obima prava utvrđenog ovim zakonom i povoljnije uslove za njihovo ostvarivanje, ako u svom budžetu obezbedi sredstva.
Prava po ovom zakonu mogu se ostvariti ukoliko se ne ostvaruju po drugom pravnom osnovu.
Civilni invalidi rata se razvrstavaju prema stepenu telesnog oštećenja i ostvaruju pravo iz člana 4. tačka 1) ovog zakona u obimu, na način i po postupku predviđenom saveznim i republičkim propisima kojim se uređuju prava ratnih vojnih invalida.
Civilni invalid rata može ostvariti prava iz člana 4. tač. 2) do 6) ovog zakona pod uslovima, u obimu, na način i po postupku predviđenom saveznim propisima kojima se uređuje zaštita ratnih vojnih invalida.
Civilni invalid rata može ostvariti prava iz člana 4. tač. 7) i 8) ovog zakona pod uslovima, u obimu, na način i po postupku predviđenom republičkim propisima kojima se uređuje zaštita ratnih vojnih invalida.
Lica iz člana 3. st. 1. i 2. ovog zakona mogu ostvariti prava iz člana 4. tač. 5) i 6) ovog zakona, pod uslovima, u obimu, na način i po postupku predviđenom saveznim propisima kojima se uređuje zaštita članova porodica palih boraca i umrlih ratnih vojnih invalida, a prava iz člana 4. tač. 7) i 8) ovog zakona pod uslovima, u obimu, na način i po postupku predviđenom republičkim propisima kojima se uređuje zaštita članova porodica palih boraca i umrlih ratnih vojnih invalida.
Ako dva ili više lica iz člana 3. stav 3. ovog zakona ispunjavaju uslove za ostvarivanje prava na mesečno novčano primanje, pripada im jedno mesečno novčano primanje kao sauživaocima, u visini utvrđenoj tako što se mesečno novčano primanje koje bi pripalo jednom licu povećava za 50% za svako sledeće lice.
Prava utvrđena ovim zakonom ne mogu ostvariti lica koja su bila aktivni pripadnici ili pomagači neprijateljskih vojnih formacija.
III SREDSTVA ZA OSTVARIVANJE PRAVA
Sredstva za ostvarivanje prava utvrđenih ovim zakonom obezbeđuju se u budžetu Republike.
Ministar nadležan za poslove boračke i invalidske zaštite i ministar nadležan za poslove finansija sporazumno bliže uređuju način prenosa sredstava i isplate novčanih primanja po ovom zakonu.
IV POSTUPAK ZA OSTVARIVANJE PRAVA
O pravima iz ovog zakona, u prvom stepenu, rešava opštinska, odnosno gradska uprava.
O pravima iz ovog zakona, u drugom stepenu, rešava ministarstvo nadležno za poslove boračke i invalidske zaštite, a za teritoriju Autonomne pokrajine Vojvodina i teritoriju grada Beograda, odgovarajući organ Autonomne pokrajine Vojvodina, odnosno grada Beograda.
Poslove iz st. 1. i 2. ovog člana opštinska, odnosno gradska uprava, kao i odgovarajući organ Autonomne pokrajine Vojvodina, odnosno grada Beograda, obavljaju kao poverene.
Činjenica da je lice poginulo, odnosno zadobilo telesno oštećenje pod okolnostima iz člana 2. ovog zakona, utvrđuje se samo pismenim dokaznim sredstvima iz perioda kada je lice poginulo, odnosno zadobilo telesno oštećenje.
Opštinska, odnosno gradska uprava izvršiće usklađivanje prava korisnika koji su ostvarili prava prema propisima koji su bili na snazi do dana početka primene ovog zakona, sa odredbama ovog zakona, u roku od šest meseci od dana početka primene ovog zakona.
Prilikom usklađivanja prava iz stava 1. ovog člana o kojima se odlučuje i na osnovu nalaza i mišljenja lekarske komisije o nesposobnosti za rad ili potrebi dodatka za negu i pomoć od strane drugog lica nadležan organ pribaviće nov nalaz i mišljenje nadležnih lekarskih komisija.
Pravo na invalidski dodatak stečeno na osnovu Zakona o zaštiti civilnih invalida rata ("Službeni glasnik SR Srbije", br. 6/75, 14/78, 45/79, 7/82, 9/83, 10/83, 42/83, 50/83, 46/84, 26/85, 37/85, 35/86, 28/87, 44/88, 12/89 i 49/89) ostvarivaće se u obimu i na način utvrđen tim zakonom, do donošenja rešenja o usklađivanju tog prava sa odredbama ovog zakona.
Danom početka primene ovog zakona prestaju da važe: Zakon o zaštiti civilnih invalida rata ("Službeni glasnik SR Srbije", br. 6/75, 14/78, 45/79, 7/82, 9/83, 10/83, 42/83, 50/83, 46/84, 26/85, 37/85, 35/86, 28/87, 44/88, 12/89 i 49/89), Uredba o materijalnom obezbeđenju i drugim pravima boraca, ratnih vojnih invalida i civilnih invalida rata iz oružanih akcija posle 17. avgusta 1990. godine ("Službeni glasnik RS", br. 7/92, 20/92, 31/92, 45/93, 75/93 i 8/94) u delu kojim se uređuje zaštita civilnih invalida rata, Uredba o pravima na dopunsku zaštitu vojnih invalida, korisnika porodične invalidnine i civilnih invalida rata ("Službeni glasnik RS", br. 39/92, 45/93 i 75/93) u delu kojim se uređuje zaštita civilnih invalida rata, Uredba o pravima ratnih vojnih invalida, civilnih invalida rata i članova porodica palih boraca iz Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine, koji privremeno borave na teritoriji Republike Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 84/92) u delu kojim se uređuje zaštita civilnih invalida rata, Uredba o povećanju primanja korisnika invalidskog dodatka i materijalnog obezbeđenja po propisima iz boračko invalidske zaštite i zaštite civilnih invalida rata ("Službeni glasnik RS", broj 75/93) u delu kojim se uređuje zaštita civilnih invalida rata i Uredba o visini primanja civilnih invalida rata ("Službeni glasnik RS", broj 8/94).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjivaće se od 1. januara 1997. godine, osim odredaba koje se odnose na pravo na mesečno novčano primanje, koje će se primenjivati od 1. aprila 1997. godine.