ZAKONO UPOTREBI I ZAŠTITI ZNAKA I NAZIVA CRVENOG KRSTA("Sl. list SRJ", br. 46/96) |
Ovim zakonom propisuju se uslovi za upotrebu, način upotrebe i zaštita znaka i naziva crvenog krsta u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Znak crvenog krsta je krst crvene boje, na belom polju koji ima četiri jednaka kraka.
Pravo na naziv crvenog krsta ima samo Jugoslovenski crveni krst.
Znak crvenog krsta može se upotrebljavati kao znak označavanja, kao znak pripadnosti i kao znak zaštite, u skladu sa odredbama Ženevske konvencije za poboljšanje položaja ranjenika i bolesnika u oružanim snagama u ratu, Ženevske konvencije za poboljšanje položaja ranjenika, bolesnika i brodolomnika oružanih snaga na moru, Ženevske konvencije o zaštiti građanskih lica za vreme rata, od 12. avgusta 1949. godine, Dopunskog protokola uz Ženevske konvencije od 12. avgusta 1949. godine o zaštiti žrtava međunarodnih oružanih sukoba i Dopunskog protokola uz Ženevske konvencije od 12. avgusta 1949. godine o zaštiti žrtava nemeđunarodnih oružanih sukoba (u daljem tekstu: Ženevske konvencije), u slučajevima i pod uslovima propisanim ovim zakonom.
Znak crvenog krsta kao znak označavanja i znak zaštite upotrebljava se na propisan način.
U miru, znakom crvenog krsta mogu biti označeni:
1) zgrade, uređaji, sanitetski materijal i prevozna sredstva ustanova, organizacija i preduzeća u oblasti zdravstva i u oblasti socijalne zaštite za zbrinjavanje lica kojima je potrebna stalna medicinska nega (u daljem tekstu: zdravstvene organizacije);
2) prevozna i prenosna sredstva drugih ustanova, organizacija i preduzeća koja se upotrebljavaju za prevoz ranjenih i bolesnih lica, po odobrenju Jugoslovenskog crvenog krsta;
3) mesta određena za pružanje prve medicinske pomoći u naseljima, na saobraćajnicama, u preduzećima i drugim ustanovama i organizacijama kao i mesta na kojima je smešten sanitetski materijal i oprema koji služe za pružanje prve medicinske pomoći.
Znak crvenog krsta mogu na propisan način upotrebljavati, odnosno biti označeni tim znakom kao znakom pripadnosti:
1) zaposleni, zgrade, sredstva i materijal Jugoslovenskog crvenog krsta;
2) zaposleni, sredstva i materijal stranih organizacija Crvenog krsta i Crvenog polumeseca, dok se u Saveznoj Republici Jugoslaviji bave humanitarnim aktivnostima.
Za vreme ratnog stanja, neposredne ratne opasnosti ili vanrednog stanja, znak pripadnosti koji upotrebljavaju organizacije i lica iz stava 1 ovog člana mora biti manjih dimenzija od znaka zaštite i ne sme se stavljati na traku oko ruke niti na krov zgrade.
Znak crvenog krsta može se upotrebljavati, odnosno nositi kao znak označavanja i kao znak zaštite lica, sanitetskih jedinica i ustanova, zgrada, uređaja, sanitetskog materijala i prevoznih i prenosnih sredstava (kopnenih, pomorskih i vazduhoplovnih) koji pripadaju sanitetskoj službi Vojske Jugoslavije.
Odredbe stava 1 ovog člana odnose se i na sanitetsku službu oružanih snaga drugih država dok na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije obavljaju sanitetsku delatnost.
Za vreme ratnog stanja, neposredne ratne opasnosti ili vanrednog stanja znak crvenog krsta upotrebljava se kao znak zaštite:
1) zgrada, uređaja, sanitetskog materijala, prevoznih i prenosnih sredstava i zaposlenih u zdravstvenim organizacijama;
2) zgrada, uređaja, sanitetskog materijala, prevoznih i prenosnih sredstava Jugoslovenskog crvenog krsta i lica određenih za pronalaženje, prikupljanje, prenošenje i negu ranjenika i bolesnika ili za sprečavanje bolesti;
3) jedinica civilne zaštite za pružanje prve medicinske pomoći i za zbrinjavanje ranjenika i bolesnika;
4) bolničkih brodova, u skladu sa Ženevskom konvencijom za poboljšanje položaja ranjenika, bolesnika i brodolomnika oružanih snaga na moru od 12. avgusta 1949. godine;
5) ekipa za pružanje prve medicinske pomoći koje organizuju zdravstvene ustanove, preduzeća i druga pravna lica i Jugoslovenski crveni krst, dok obavljaju te poslove;
6) sredstava kopnenog, vodenog i vazdušnog saobraćaja koja služe za prenošenje brodolomnika, ranjenika, bolesnika i sanitetskog materijala (u daljem tekstu: sanitetski transport).
Izuzetno od odredaba stava 1 ovog člana ako to zahtevaju interesi odbrane, na propisan način se ograničava upotreba, odnosno nošenje znaka crvenog krsta kao znaka zaštite pojedinih zgrada i uređaja, prevoznih i prenosnih sredstava i lica.
Za vreme ratnog stanja, neposredne ratne opasnosti ili vanrednog stanja, znak crvenog krsta može se upotrebljavati, odnosno nositi kao znak zaštite osoblja, zgrada, uređaja, sanitetskog materijala i prevoznih i prenosnih sredstava u sastavu sanitetskih službi stranih organizacija Crvenog krsta i Crvenog polumeseca i drugih stranih dobrovoljnih društava za pomoć koji na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije vrše sanitetsku delatnost.
Za vreme ratnog stanja, neposredne ratne opasnosti ili vanrednog stanja znak crvenog krsta može se upotrebljavati kao znak označavanja i kao znak zaštite u određenim sanitetskim zonama i mestima određenim radi zaštite ranjenika i bolesnika, kao i lica koja u tim zonama i mestima rade na zbrinjavanju i nezi ranjenika i bolesnika koji su u njima smešteni.
Lica koja, po odredbama člana 8 ovog zakona, imaju pravo da nose znak crvenog krsta, moraju za vreme ratnog stanja, neposredne ratne opasnosti ili vanrednog stanja imati propisanu legitimaciju sa svojom fotografijom i utisnutim suvim žigom, koja služi kao dokaz da su ovlašćeni da nose taj znak. U legitimaciji moraju biti navedeni poslovi koje ta lica obavljaju.
Lica iz stava 1 ovog člana su dužna, dok su na službi, da nose na levoj ruci propisanu traku sa znakom crvenog krsta i otiskom žiga otpornim na vlagu.
Lice koje, iz bilo kog razloga, izgubi svojstvo na osnovu koga je dobilo legitimaciju i traku sa znakom crvenog krsta dužno je da legitimaciju i traku vrati organu koji ih je izdao.
O izdatim legitimacijama i trakama vodi se evidencija.
Nadzor nad izvršavanjem ovog zakona vrši nadležni savezni organ.
U vršenju nadzora nadležni savezni organ dužan je da naredi uklanjanje znaka crvenog krsta koji se upotrebljava, odnosno nosi protivno uslovima propisanim ovim zakonom i propisima donesenim za izvršenje ovog zakona.
Novčanom kaznom od 15.000 do 150.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice:
1) ako upotrebi znak crvenog krsta, a na to nema pravo (član 4);
2) ako upotrebi znak crvenog krsta kao znak označavanja, kao znak pripadnosti ili kao znak zaštite protivno odredbama čl. 5, 6 i 8 ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u zdravstvenoj ustanovi ili drugom pravnom licu, novčanom kaznom od 900 do 9.000 dinara.
Novčanom kaznom od 900 do 9.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice:
1) ako za vreme ratnog stanja, neposredne ratne opasnosti ili vanrednog stanja nosi ili upotrebljava znak crvenog krsta kao znak zaštite, a nema svojstvo lica iz člana 8 stav 1 ovog zakona;
2) ako za vreme službe kod sebe nema legitimaciju (član 10 stav 1);
3) ako za vreme službe ne nosi traku sa znakom crvenog krsta na levoj ruci (član 10 stav 2);
4) ako izgubi svojstvo lica iz člana 8 ovog zakona, a ne vrati legitimaciju ili traku nadležnom organu (član 10 stav 3).
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o upotrebi i zaštiti znaka i naziva Crvenog krsta ("Službeni list SFRJ, br. 13/82) i član 22 Zakona o izmenama saveznih zakona kojima su određene novčane kazne za privredne prestupe i prekršaje ("Službeni list SRJ", br. 28/96).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".