ODLUKAO PODIZANJU I ODRŽAVANJU SPOMENIKA I SKULPTURALNIH DELA NA TERITORIJI GRADA BEOGRADA("Sl. list grada Beograda", br. 3/2000) |
1. OPŠTE ODREDBE
Ovom odlukom uređuje se podizanje, finansiranje i održavanje spomenika i skulpturalnih dela na javnim površinama na teritoriji grada Beograda.
Spomenik u smislu ove odluke je delo likovne i primenjene umetnosti - figura, poprsje, bista, reljef, spomen-park, spomen-groblje, spomen-ploča, objekat memorijalne arhitekture i drugo spomen obeležje koje obeležava događaj ili ličnost značajnu za grad Beograd, nacionalnu istoriju i kulturu ili svetsku političku i kulturnu istoriju.
Skulpturalno delo u smislu ove odluke je delo koje se zbog svoje umetničke vrednosti postavlja na javnoj površini.
Javna površina u smislu odredaba ove odluke je: trg; ulica; skver; park; rečna obala; fasada zgrade koja se nalazi na regulacionoj liniji ulice, odnosno javne površine; deo dvorišta ili parka u sklopu kompleksa javnog objekta, koji nije ograđen i javno se koristi.
Spomenik se podiže, odnosno skulpturalno delo postavlja na osnovu odluke nadležnog organa, u skladu sa odredbama ove odluke.
Odredbe ove odluke ne primenjuju se kada se spomenik podiže, odnosno skulpturalno delo postavlja na zahtev druge države.
2. PODIZANJE SPOMENIKA, POSTAVLJANJE SPOMEN-PLOČA I SKULPTURALNIH DELA
Inicijativu za podizanje spomenika, odnosno postavljanje spomen-ploča i skulpturalnih dela može dati svako fizičko ili pravno lice.
Inicijativa se upućuje Komisiji za spomenike i nazive trgova i ulica Skupštine grada Beograda (u daljem tekstu: Komisija) u pisanom obliku i mora biti obrazložena.
Inicijativa može da sadrži i mesto za podizanje spomenika, odnosno tekst i oznaku mesta za postavljanje spomen-ploče.
Inicijativu za podizanje spomenika, odnosno postavljanje spomen-ploče i skulpturalnog dela, razmatra Komisija.
Komisija obaveštava podnosioca inicijative o ishodu inicijative.
Stručne i administrativne poslove za potrebe Komisije obavlja organ Gradske uprave nadležan za poslove kulture.
Komisija na osnovu primljenih inicijativa, sopstvene procene i na osnovu procene mogućnosti realizacije za iduću godinu utvrđuje godišnji okvirni program podizanja spomenika, postavljanja spomen-ploča i skulpturalnih dela, na kraju tekuće za narednu godinu.
Skupština grada Beograda (u daljem tekstu: Skupština), na predlog Komisije, donosi odluku o podizanju spomenika i postavljanju skulpturalnih dela na području gradskih opština: Voždovac, Vračar, Zvezdara, Zemun, Novi Beograd, Palilula, Rakovica, Savski venac, Stari grad i Čukarica.
O postavljanju spomen-ploča odlučuje Komisija na predlog organa Gradske uprave nadležnog za poslove kulture.
Skupština, istovremeno sa donošenjem odluke o podizanju spomenika i postavljanju skulpturalnih dela obrazuje odbor za sprovođenje odluke.
Aktom o obrazovanju odbora utvrđuje se njegov sastav, zadaci, način obavljanja stručno-administrativnih poslova i druga pitanja od značaja za rad odbora.
U odbor iz stava 1 ovog člana može se imenovati i donator koji je obezbedio najmanje 50% potrebnih sredstava za podizanje tog spomenika, odnosno postavljanje tog vajarskog dela.
Odbor za podizanje spomenika i postavljanje skulpturalnog dela odlučuje da li da se sprovodi konkurs, da se angažuje autor po pozivu ili će se (na osnovu stručnog mišljenja) koristiti već postojeće vajarsko delo.
Ukoliko odbor odluči da se sprovodi konkurs, konkurs se objavljuje najmanje u dva dnevna lista.
Odbor može odlučiti da se sprovede konkurs po pozivu uz učešće najmanje tri autora.
Konkurs sprovodi i izbor idejnog rešenja vrši konkursna komisija.
Ukoliko konkurs ne uspe, izrada rešenja za podizanje spomenika, odnosno postavljanje skulpturalnog dela, može se ugovorom poveriti jednom autoru. Izbor autora kome će se ugovorom poveriti izrada rešenja za podizanje spomenika, odnosno postavljanje skulpturalnog dela vrši odbor na predlog konkursne komisije.
Konkursnu komisiju obrazuje odbor za podizanje spomenika, odnosno postavljanje skulpturalnog dela iz sastava odgovarajućih stručnjaka.
Pre raspisivanja konkursa, odbor za podizanje spomenika, odnosno postavljanje skulpturalnog dela pribavlja stručna mišljenja nadležnih organa ("Urbanističkog zavoda Beograda" JP, Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, vajarske sekcije ULUS-a i drugih) radi utvrđivanja lokacije, uslova njenog uređenja i bližih uslova konkursa.
Na osnovu pribavljenih mišljenja u smislu stava 1 ovog člana, odbor za podizanje spomenika odnosno postavljanje skulpturalnog dela utvrđuje lokaciju i bliže uslove konkursa.
Izuzetno od odredaba ove odluke, na teritoriji grada Beograda može se podići replika spomenika značajne umetničke i kulturno-istorijske vrednosti, ili replika već postojećeg vajarskog dela.
O podizanju replike odlučuje Skupština, na predlog Komisije.
Komisija pre utvrđivanja predloga pribavlja stručno mišljenje o vrednosti replike kao i mišljenje o lokaciji i uslovima njenog uređenja.
Spomenik odnosno skulpturalno delo može se premestiti, odnosno ukloniti, ako za to postoje opravdani razlozi.
Odluku o premeštanju, odnosno uklanjanju spomenika, spomen-ploče, odnosno skulpturalnog dela donosi Skupština na predlog Komisije.
Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda vodi evidenciju podignutih spomenika, odnosno postavljenih spomen-ploča i skulpturalnih dela na teritoriji grada Beograda.
Podizanje spomenika, postavljanje spomen-ploče ili skulpturalnog dela obavezno se prijavljuje Zavodu za zaštitu spomenika kulture grada Beograda u roku od 30 dana od dana podizanja spomenika, postavljanja spomen-ploče ili skulpturalnog dela.
Skupština gradske opštine: Barajevo, Grocka, Lazarevac, Mladenovac, Obrenovac i Sopot, po prethodno pribavljenom mišljenju Komisije, donosi odluku o podizanju spomenika, postavljanju spomen-ploče ili postavljanju skulpturalnog dela na području te gradske opštine.
Postupak za donošenje odluke, način finansiranja i održavanja spomenika, spomen-ploče odnosno skulpturalnog dela, skupština gradske opštine iz stava 1 ovog člana uređuje odlukom.
3. FINANSIRANJE
U budžetu grada Beograda obezbeđuju se sredstva za podizanje spomenika, spomen-ploče, odnosno skulpturalnog dela.
Sredstva za podizanje spomenika, odnosno postavljanje spomen-ploče ili skulpturalnog dela mogu se obezbediti iz priloga, poklona, donacija ili na drugi primeren način od strane pravnog ili fizičkog lica.
Pravno ili fizičko lice, koje obezbedi sva ili više od 50% potrebnih sredstava za podizanje spomenika, ima pravo da mu se ime upiše na postament ili pored spomenika.
Na zahtev pravnog ili fizičkog lica iz stava 1 ovog člana, Izvršni odbor Skupštine grada Beograda može odobriti i korišćenje određenih marketinških prava, o čemu se zaključuje poseban ugovor.
4. ODRŽAVANJE SPOMENIKA, SPOMEN-PLOČA I SKULPTURALNIH DELA
Spomenici koji su proglašeni za kulturno dobro održavaju se po programu zaštite nepokretnih kulturnih dobara.
O održavanju spomenika koji nije proglašen za kulturno dobro, spomen-ploče ili skulpturalnog dela, stara se gradska opština na čijoj se teritoriji nalazi spomenik, spomen-ploča ili skulpturalno delo.
Sredstva za održavanje spomenika, spomen-ploča, odnosno skulpturalnih dela obezbeđuju se u budžetu gradske opštine na čijoj teritoriji se spomenik, spomen-ploča ili skulpturalno delo nalazi.
Organ gradske uprave nadležan za poslove kulture, koordinator je svih poslova na održavanju spomenika, spomen-ploča i skulpturalnih dela na području gradskih opština iz stava 1 ovog člana.
Održavanje spomenika, spomen-ploča i skulpturalnih dela u smislu odredaba ove odluke podrazumeva redovno održavanje čistoće, negu zelenih površina, kontrolu rasvete, popravku prilazne staze ili puta i po potrebi sprovođenje mera konzervatorske zaštite spomenika, spomen-ploče, odnosno skulpturalnog dela.
Održavanje prostora oko spomenika, spomen-ploče odnosno skulpturalnog dela vrši nadležno javno komunalno preduzeće, a mere zaštite spomenika, spomen-ploče odnosno skulpturalnog dela (konzervatorske, restauratorske i dr.), sprovode se na osnovu uslova koje utvrđuje Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda.
Spomenike, spomen-ploče i skulpturalna dela građani su dužni da čuvaju i da se prema njima odnose sa dužnom pažnjom.
Spomenici, spomen-ploče i skulpturalna dela ne smeju se prljati, skrnaviti, oštetiti ili uništiti.
Pravno ili fizičko lice koje neovlašćeno podigne, premesti, ukloni ili ošteti spomenik, spomen-ploču ili skulpturalno delo - dužan je da uspostavi pređašnje stanje pod nadzorom Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, odnosno nadoknadi nastalu štetu.
Ukoliko lice iz stava 1 ovog člana ne uspostavi pređašnje stanje, to će učiniti Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, o trošku pravnog ili fizičkog lica.
Organ gradske uprave nadležan za poslove kulture, čuvanje i održavanje jednog ili više spomenika, spomen-ploča odnosno skulpturalnih dela, može poveriti školi, preduzeću, ustanovi ili drugom organu i organizaciji uz njihovu saglasnost.
5. NADZOR
Nadzor nad održavanjem spomenika, spomen-ploče i skulpturalnog dela vrši komunalna inspekcija.
6. KAZNENE ODREDBE
Novčanom kaznom u iznosu od 2.000,00 - 100.000,00 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice:
- ako podigne spomenik, spomen-ploču ili skulpturalno delo suprotno odredbama ove odluke (čl. 9 i čl. 10);
- ako premesti ili ukloni spomenik, spomen-ploču, odnosno skulpturalno delo suprotno odredbama ove odluke (čl. 16).
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 100,00 - 5.000,00 dinara.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 1.000,00 - 50.000,00 dinara.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se fizičko lice novčanom kaznom od 100,00 - 5.000,00 dinara.
Novčanom kaznom od 100,00 - 5.000,00 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice:
- ako namerno ili iz krajnje nepažnje uništi ili ošteti spomenik, spomen-ploču ili skulpturalno delo (čl. 25);
- ako spomenik, spomen-ploču ili skulpturalno delo prlja ili skrnavi (čl. 25).
7. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Stupanjem na snagu ove odluke, prestaje da važi Odluka o izgradnji i održavanju spomenika i skulpturalnih dela na teritoriji grada Beograda ("Službeni list grada Beograda", br. 26/85 i 23/92).
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Beograda".