ZAKONO INOSTRANIM POSLOVIMA("Sl. list SRJ", br. 59/98, 6/99 - ispr. i 68/2002) |
Ovim zakonom uređuju se: način obavljanja inostranih poslova iz nadležnosti Saveznog ministarstva za inostrane poslove i drugih saveznih ministarstava i saveznih organa i organizacija; međusobni odnosi tih organa u obavljanju inostranih poslova; položaj diplomatsko-konzularnih predstavništava Savezne Republike Jugoslavije u inostranstvu; ovlašćenja i odgovornost rukovodilaca tih predstavništava, kao i određena pitanja iz radnih odnosa zaposlenih u Saveznom ministarstvu za inostrane poslove koja proizilaze iz obavljanja inostranih poslova.
Savezna ministarstva i drugi savezni organi i organizacije u okviru svoje nadležnosti:
- predlažu teme i platforme za pregovore sa drugim državama;
- predlažu učešće delegacije na međunarodnim konferencijama i drugim skupovima;
- pripremaju nacrte međunarodnih ugovora, obavljaju poslove za delegacije i pripremaju akta o ratifikaciji međunarodnih ugovora;
- sarađuju sa odgovarajućim organima drugih država u skladu sa usvojenom spoljnom politikom i zaključenim međunarodnim ugovorima;
- obezbeđuju primenu potvrđenih i objavljenih međunarodnih ugovora.
Savezna ministarstva i drugi savezni organi i organizacije (dalje: savezni organi) obavljaju poslove iz člana 2 ovog zakona na osnovu smernica i uputstava koje utvrdi Savezna vlada na predlog Saveznog ministarstva za inostrane poslove.
Savezni organi uprave dostavljaju Saveznoj vladi i mišljenja Saveznog ministarstva za inostrane poslove povodom inicijativa i drugih aktivnosti koje predlažu.
Savezno ministarstvo za inostrane poslove (dalje: Ministarstvo):
- izvršava u okviru svojih nadležnosti utvrđenu spoljnu politiku Savezne Republike Jugoslavije;
- prati stanje i razvoj međunarodnih odnosa, kao i bilateralne saradnje sa drugim državama;
- predlaže Saveznoj vladi uspostavljanje ili prekid diplomatskih odnosa sa stranom državom;
- inicira Saveznoj vladi da predloži Skupštini SRJ učlanjenje Savezne Republike Jugoslavije u međunarodnu organizaciju;
- učestvuje u zaključivanju i primeni međunarodnih ugovora;
- obavlja diplomatske, konzularne i druge stručne poslove koji se odnose na ostvarivanje političkih, ekonomskih, kulturno-informativnih i drugih odnosa Savezne Republike Jugoslavije sa drugim državama i međunarodnim organizacijama;
- štiti interese Savezne Republike Jugoslavije, njenih državljana i pravnih lica u inostranstvu;
- preduzima mere radi zaštite i obezbeđivanja poštovanja političkih, verskih, kulturnih i drugih prava pripadnika naroda Savezne Republike Jugoslavije koji žive u susednim i drugim državama;
- preduzima mere radi unapređivanja odnosa sa iseljenicima u inostranstvu;
- sa nadležnim saveznim organom učestvuje u utvrđivanju i ostvarivanju politike u oblasti informisanja, nauke, kulture, sporta i drugih oblasti, obaveštava inostranu javnost o politici Savezne Republike Jugoslavije, informiše građane Savezne Republike Jugoslavije u inostranstvu i iseljenike o politici Savezne Republike Jugoslavije i prati delatnost stranih sredstava javnog informisanja koja se odnosi na našu zemlju;
- organizuje saradnju sa naučnim ustanovama u cilju proučavanja i unapređenja spoljne politike Savezne Republike Jugoslavije;
- priprema učešće predstavnika Savezne Republike Jugoslavije na međunarodnim konferencijama ili pregovorima za zaključivanje međunarodnog ugovora, i obavlja poslove za primenu međunarodnog ugovora;
- obavlja poslove koji se odnose na akreditovana lica koja borave u Saveznoj Republici Jugoslaviji;
- prikuplja, čuva i objavljuje dokumentaciju o spoljnoj politici Savezne Republike Jugoslavije;
- obavlja i druge poslove iz oblasti inostranih poslova koje odredi Savezna vlada.
Poslove iz svoje nadležnosti Ministarstvo obavlja i preko diplomatsko-konzularnih predstavništava Savezne Republike Jugoslavije.
Diplomatsko-konzularna predstavništva Savezne Republike Jugoslavije u inostranstvu su sastavni deo Ministarstva.
Diplomatska predstavništva Savezne Republike Jugoslavije u inostranstvu su ambasade i stalne misije Savezne Republike Jugoslavije pri međunarodnim organizacijama.
Konzularna predstavništva Savezne Republike Jugoslavije u inostranstvu su generalni konzulat, konzulat i konzularna agencija.
Odluku o otvaranju, privremenom zatvaranju ili zatvaranju diplomatsko-konzularnih predstavništava Savezne Republike Jugoslavije donosi Savezna vlada.
Diplomatskim predstavništvom Savezne Republike Jugoslavije rukovodi ambasador ili otpravnik poslova.
Konzularnim predstavništvom, zavisno od ranga predstavništva, rukovodi generalni konzul, konzul ili vicekonzul.
Kandidat za šefa diplomatsko-konzularnog predstavništva može biti lice koje je državljanin Savezne Republike Jugoslavije, ima visoku stručnu spremu i ispunjava druge propisane uslove.
Savezna vlada utvrđuje predlog za postavljenje i opoziv ambasadora ili šefa stalne misije pri međunarodnoj organizaciji.
Generalnog konzula postavlja i opoziva Savezna vlada.
Ministar za inostrane poslove postavlja i opoziva stalnog otpravnika poslova, konzula i vicekonzula.
Za obavljanje određenih konzularnih poslova može se, ako to država prijema prihvati, postaviti počasni generalni konzul, počasni konzul, počasni vicekonzul i počasni konzularni agent.
Počasne generalne konzule i počasne konzule postavlja Savezna vlada na predlog ministra za inostrane poslove.
Počasnog vicekonzula i počasnog konzularnog agenta postavlja ministar za inostrane poslove.
Diplomatski predstavnik može biti akreditovan u više država, sa stalnim sedištem u jednoj od njih.
Ako je Savezna Republika Jugoslavija prihvatila da u državi prijema zastupa interese neke treće države i njenih državljana ili samo da čuva prostorije, imovinu ili arhivu treće države, diplomatsko-konzularno predstavništvo Savezne Republike Jugoslavije vrši te funkcije u skladu sa međunarodnim ugovorima, običajima i uputstvima Ministarstva.
U slučaju prekida diplomatskih i konzularnih odnosa, ili ako usled drugih razloga bude onemogućeno funkcionisanje diplomatsko-konzularnog predstavništva Savezne Republike Jugoslavije sa nekom zemljom, Savezna vlada će, na predlog ministra za inostrane poslove, odrediti zemlju zaštitnicu interesa Savezne Republike Jugoslavije.
Savezna vlada, u skladu sa međunarodnim ugovorima, može otvoriti kulturno-informativni centar u inostranstvu.
Direktora kulturno-informativnog centra postavlja i opoziva ministar za inostrane poslove.
Ministar za inostrane poslove donosi sistematizaciju radnih mesta u Ministarstvu na osnovu saglasnosti Savezne vlade na ukupan broj zaposlenih.
Zvanja zaposlenih u Ministarstvu na diplomatskim i konzularnim poslovima određuju se u skladu sa međunarodnim aktima i praksom, sadržajem poslova kao i političko diplomatskom i stručnom osposobljenošću zaposlenih.
Diplomatska zvanja su:
1. ambasador;
2. ministar savetnik (ili opunomoćeni ministar);
3. prvi savetnik;
4. savetnik;
5. prvi sekretar;
6. drugi sekretar;
7. treći sekretar;
8. ataše.
Konzularna zvanja su:
1. generalni konzul;
2. konzul;
3. vicekonzul.
Odluku o prijemu lica u radni odnos donosi ministar za inostrane poslove (u daljem tekstu: Ministar).
Akt o postavljenju, raspoređivanju, unapređivanju u više zvanje, i prestanku rada zaposlenog donosi Ministar.
O ostvarivanju drugih prava i obaveza zaposlenih u Ministarstvu odlučuje Ministar.
U slučaju potrebe da se u diplomatsko-konzularnom predstavništvu Savezne Republike Jugoslavije obavljaju pomoćni, tehnički, administrativni i slični poslovi, može se angažovati na određeno vreme lokalna radna snaga - strani državljanin ili državljanin Savezne Republike Jugoslavije koji boravi u inostranstvu.
Raspoređivanje zaposlenih u Ministarstvu obavlja se prema potrebama izvršavanja poslova.
Zaposleni može da bude raspoređen, bez njegovog pristanka, sa jednog radnog mesta na drugo.
Odbijanje zaposlenog da izvrši rešenje o raspoređivanju iz stava 2 ovog člana predstavlja težu povredu radne dužnosti za koju mu se izriče mera prestanka radnog odnosa.
Zarade, dodatke i naknade u diplomatsko-konzularnim predstavništvima utvrđuje Ministar.
Zaposlenima u Ministarstvu koji rade u diplomatsko-konzularnim predstavništvima Savezne Republike Jugoslavije u inostranstvu na određenim poslovima svakih 12 meseci provedenih na tim poslovima računa se kao 16 meseci staža osiguranja.
Savezna vlada, na predlog Ministra utvrđuje poslove iz stava 1 ovog člana.
Sredstva za povećane obaveze koje nastaju u vezi sa priznavanjem staža osiguranja sa uvećanim trajanjem obezbeđuju se u budžetu federacije.
Zaposlenom bračnom drugu miruje radni odnos sve vreme dok se nalazi sa drugim bračnim drugom u diplomatsko-konzularnom predstavništvu u inostranstvu.
Vreme boravka u inostranstvu zaposlenog bračnog druga za koje je uplaćivan doprinos za penzijsko osiguranje (produženo osiguranje) priznaje se u efektivnom trajanju prilikom ostvarivanja prava na penziju.
Prilikom ostvarivanja prava na penziju, licu iz stava 2 ovog člana priznaje se u penzijski staž sve vreme za koje je uplaćivan doprinos za produženo osiguranje.
Zaposlenom u Ministarstvu kod koga nastanu promene u psihofizičkom ili opštem zdravstvenom stanju koje ga čini nesposobnim za obavljanje poslova radnog mesta na koje je raspoređen, prestaje radni odnos ako ne postoji mogućnost njegovog raspoređivanja na druge poslove u Ministarstvu.
Postojanje nesposobnosti u smislu stava 1 ovog člana utvrđuje komisija zdravstvene ustanove sa kojom Ministarstvo ima zaključen ugovor i koja obavlja zdravstvene preglede zaposlenih u Ministarstvu.
Promena psihofizičkog stanja ili opšteg zdravstvenog stanja iz stava 1 ovog člana smatra se gubitkom radne sposobnosti u smislu propisa o penzijskom i invalidskom osiguranju.
Zaposleni u Ministarstvu kome po osnovu stava 3 ovog člana prestaje radni odnos ima pravo na invalidsku penziju pod uslovima utvrđenim zakonom.
Zaposleni u Ministarstvu koji ne može da bude raspoređen na drugo radno mesto evidentira se kao tehnološki višak i stavlja se na raspolaganje najduže godinu dana.
Zaposlenom u Ministarstvu koji je stavljen na raspolaganje za to vreme pripadaju prava i obaveze utvrđene zakonom.
Odluku o stavljanju zaposlenog na raspolaganje donosi Ministar.
Zaposlenom u Ministarstvu prestaje radni odnos u slučaju da:
- dobije negativnu radnu ocenu;
- povredi državnu ili službenu tajnu u obavljanju poslova;
- svojim radom onemogućava izvršavanje službenih zadataka;
- izaziva i podstiče nacionalnu, rasnu ili versku netrpeljivost ili svojim radom povređuje ugled Savezne Republike Jugoslavije.
Ministar donosi akt o prestanku radnog odnosa zaposlenog iz stava 1 ovog člana.
Na odluku ministra o prestanku radnog odnosa zaposleni može podneti žalbu Saveznoj vladi u roku od 8 dana od dana prijema akta iz stava 2 ovog člana.
(Brisan)
Na položaj i prava zaposlenih u Ministarstvu, za pitanja koja nisu ovim zakonom uređena, primenjuju se važeće odredbe Zakona o osnovama sistema državne uprave, o Saveznom izvršnom veću i o saveznim organima uprave ("Službeni list SFRJ", br. 23/78).
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o vršenju inostranih poslova iz nadležnosti saveznih organa uprave i saveznih organizacija ("Službeni list SFRJ", br. 56/81).
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".