ZAKONO POTVRĐIVANJU SPORAZUMA IZMEĐU SAVEZNE VLADE SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE I VLADE REPUBLIKE MAĐARSKE O VRAĆANJU I PRIHVATANJU LICA KOJA NELEGALNO BORAVE NA TERITORIJI DVEJU DRŽAVA("Sl. list SRJ - Međunarodni ugovori", br. 12/2002) |
ČLAN 1
Potvrđuje se Sporazum između Savezne vlade Savezne Republike Jugoslavije i Vlade Republike Mađarske o vraćanju i prihvatanju lica koja nelegalno borave na teritoriji dveju država, potpisan 7. novembra 2001. godine u Beogradu, u originalu na srpskom i mađarskom jeziku.
ČLAN 2
Tekst Sporazuma u originalu na srpskom jeziku glasi:
SPORAZUM
IZMEĐU SAVEZNE VLADE SAVEZNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE I VLADE REPUBLIKE MAĐARSKE
O VRAĆANJU I PRIHVATANJU LICA KOJA NELEGALNO BORAVE NA TERITORIJI DVEJU DRŽAVA
Savezna vlada Savezne Republike Jugoslavije i Vlada Republike Mađarske (u daljem tekstu: strane ugovornice),
polazeći od želje za daljim razvojem prijateljskih odnosa između dveju država,
u cilju regulisanja vraćanja i prihvatanja lica koja ne ispunjavaju uslove za ulazak ili boravak na teritoriji druge strane ugovornice,
u težnji da i na taj način doprinesu sprečavanju i suzbijanju nelegalnih migracija,
sporazumele su se o sledećem:
I
OPŠTE ODREDBE
Definicije pojmova
(1) Lice koje se vraća, odnosno prihvata je:
1.1. Lice za koje se utvrdilo da je državljanin jedne od strana ugovornica, koje ne ispunjava pravne uslove da uđe, odnosno boravi na teritoriji druge strane ugovornice;
1.2. Državljanin treće države ili lice bez državljanstva koji je sa teritorije jedne od strana ugovornica nelegalno ušao na teritoriju druge strane ugovornice, odnosno nelegalno boravi.
(2) Lice u tranzitu je državljanin treće države za koga jedna od strana ugovornica, na zahtev druge strane ugovornice, dozvoljava tranzit preko svoje teritorije uz pratnju.
(3) Strana molilja je država strane ugovornice koja traži prihvatanje, odnosno tranzit lica koje se nalazi na njenoj teritoriji, pod uslovima predviđenim ovim sporazumom.
(4) Zamoljena strana je država na čiju teritoriju treba da se prihvati lice, odnosno da se preko njene teritorije dozvoli tranzit lica, pod uslovima predviđenim ovim sporazumom.
(5) Zamolnica za prihvat, odnosno tranzit, predstavlja formalni zahtev kojim se strana molilja obraća zamoljenoj strani da prihvati to lice na svoju teritoriju, odnosno da dozvoli tranzit tog lica preko svoje teritorije.
(6) Odgovor na zamolnicu za prihvat, odnosno tranzit je zvanično obaveštenje kojim zamoljena strana odgovara na zamolnicu za prihvat, odnosno tranzit.
(7) Nadležni organi su organi strana ugovornica preko kojih se sprovodi postupak prihvata, odnosno tranzita.
(8) Nelegalnim prelaskom državne granice se smatra takav prelazak državne granice, kada je lice državnu granicu prešlo van određenog graničnog prelaza, ili je stupilo na teritoriju države molilje na određenom graničnom prelazu bez važeće putne isprave, ili je izbeglo kontrolu.
II
VRAĆANJE I PRIHVATANJE DRŽAVLJANA STRANA UGOVORNICA
Obaveza prihvatanja
(1) Strane ugovornice se obavezuju da će lica koja se nalaze na teritoriji strane molilje koja ne ispunjavaju ili više ne ispunjavaju pravne uslove za ulazak ili boravak, druga strana ugovornica, na zamolnicu te strane, bez drugih formalnosti primiti nazad, ukoliko se dokaže da su ta lica državljani zamoljene strane.
(2) Dokumenta koja dokazuju identitet i državljanstvo utvrđena su Protokolom za izvršavanje ovog sporazuma.
(3) Strane ugovornice se obavezuju da će za lica, koja se nalaze na teritoriji strane molilje i koja ne ispunjavaju ili više ne ispunjavaju pravne uslove za ulazak ili boravak, na zamolnicu te strane prema postupku utvrđenom ovim sporazumom, ispitati mogućnost prihvatanja tih lica ukoliko se pretpostavi da su ta lica državljani zamoljene strane.
(4) Dokumenta kojima se proverava identitet i državljanstvo utvrđena su Protokolom za sprovođenje ovog sporazuma.
(5) Odredbe stava (1) ovog člana se primenjuju i prema licima koja su za vreme boravka na teritoriji strane molilje izgubila državljanstvo, a da za to vreme nisu stekla drugo državljanstvo ili nisu dobili garanciju za dobijanje državljanstva od strane molilje.
(6) Obaveza prihvatanja iz st. (1), (3) i (5) ovog člana ne postoji ukoliko dotično lice ne želi da se vrati u zemlju zamoljene strane i ujedno:
6.1. poseduje više državljanstava ili
6.2. poseduje dozvolu boravka u trećoj državi.
Utvrđivanje identiteta i državljanstva
(1) Identitet i državljanstvo lica koje se prihvata utvrđuje nadležni organ zamoljene strane, u skladu sa nacionalnim propisima.
(2) Strana molilja će, u cilju utvrđivanja identiteta i državljanstva lica koje se prihvata, zamoljenoj strani, istovremeno dostaviti zamolnicu za prihvatanje i raspoloživa lična dokumenta (original ili kopija).
(3) U cilju utvrđivanja identiteta i državljanstva može se koristiti i izjava lica koje se prihvata, a za koje se dostavlja zamolnica za prihvatanje.
Postupak po zamolnici, vraćanje i prihvatanje
(1) Zamoljena strana će neodložno, a najkasnije u roku od deset (10) radnih dana, odgovoriti na zamolnicu za prihvatanje.
(2) Strane ugovornice mogu po dobijanju pozitivnog odgovora na zamolnicu za vraćanje da podnesu diplomatsko-konzularnom predstavništvu zamoljene strane zahtev za izdavanje putne isprave.
Putni list će biti izdat odmah, a najkasnije u roku do dva (2) radna dana.
(3) Zamoljena strana će odmah izvršiti prihvatanje datog lica, a najkasnije u roku do tri (3) radna dana od dana izdavanja putnog lista.
(4) Vremenski rokovi iz ovog člana, u vezi sa prihvatanjem, mogu se produžiti na molbu strane ugovornice, u slučaju pravnih ili drugih prepreka, ali samo do roka prestanka tih prepreka.
(5) Nadležni organi strane molilje obaveštavaju nadležne organe zamoljene strane o načinu i terminu prihvatanja lica kojima je zbog zdravstvenog stanja ili godina starosti potrebna posebna pomoć ili nega.
Ponovljeno prihvatanje
Na osnovu zamolnice, strane ugovornice će pod istim uslovima ponovo prihvatiti lice koje je ranije, u skladu sa čl. 2 do 4 ovog sporazuma predato, ukoliko se u toku provere utvrdi da to lice u vremenu predaje nije posedovalo državljanstvo zamoljene strane, odnosno da nije ispunjavalo uslove za prihvatanje prema stavu (5) člana 2 ovog sporazuma.
III
PRIHVATANJE DRŽAVLJANA TREĆIH DRŽAVA ILI LICA BEZ DRŽAVLJANSTVA
Obaveza prihvatanja
(1) Strane ugovornice se obavezuju da na zamolnicu druge strane ugovornice prihvate državljanina treće države ili lice bez državljanstva (u daljem tekstu: državljanin treće države) koji se nalazi na teritoriji države strane molilje i koji ne ispunjava unutrašnje pravne uslove za ulazak ili boravak, ukoliko se dokaže da je to lice nelegalno ušlo sa teritorije države zamoljene strane na teritoriju države strane molilje.
(2) Ukoliko je državljanin treće države ušao legalno na teritoriju države strane molilje, ali ne ispunjava uslove boravka i raspolaže važećom vizom ili dozvolom boravka izdatom od strane nadležnih organa države zamoljene strane, u tom slučaju, zamoljena strana je, na osnovu zamolnice strane molilje, dužna da prihvati to lice.
(3) Ukoliko su državljaninu treće države obe strane ugovornice izdale vizu ili dozvolu boravka, strana koja je izdala vizu ili dozvolu boravka čija važnost kasnije ističe, dužna je da to lice prihvati.
Postupak po zamolnici, vraćanje i prihvatanje
(1) Strane ugovornice, nakon prethodnog obaveštenja, bez ikakvih formalnosti (u daljem delu teksta: skraćeni postupak) prihvatiće državljanina treće države ukoliko je to lice uhvaćeno u pograničnoj zoni prilikom nelegalnog ulaska, ukoliko strana molilja zatraži u roku od četrdesetosam (48) sati prihvatanje istog lica, i ukoliko strana molilja priloži dokaz o nelegalnom ulasku.
1.1. Zamoljena strana je dužna da lice prihvati najkasnije u roku od dvadesetčetiri (24) sata nakon obaveštenja.
(2) Ukoliko se skraćeni postupak iz stava (1) ovog člana ne može primeniti, prihvatanje se može zatražiti u skladu sa članom 6 stav (1) ovog sporazuma.
(3) Zamoljena strana će na osnovu stava 2 ovog člana na zamolnicu za vraćanje odgovoriti najkasnije u roku od sedam (7) radnih dana nakon njenog prijema.
(4) Zamoljena strana će prihvatiti državljanina treće države u roku od dvadeset (20) radnih dana od dana dostavljanja pozitivnog odgovora na zamolnicu za vraćanje.
(5) Nadležni organ strane molilje istovremeno obaveštava nadležni organ zamoljene strane o potrebi posebne brige zdravstvenog ili drugog karaktera prema licu koje se vraća.
(6) Negativan odgovor na zamolnicu za vraćanje mora biti obrazložen.
(7) Rokovi iz ovog člana se mogu produžiti na molbu strane molilje, u slučaju pravnih ili drugih prepreka, ali samo do roka prestanka tih prepreka.
Izuzeće od obaveze prihvatanja
Na osnovu ovog sporazuma ne postoji obaveza prihvatanja državljanina treće države u sledećim slučajevima:
1. u slučaju lica čije prihvatanje nadležni organi nisu zatražili u roku od (devet) 9 meseci nakon nelegalnog ulaska na teritoriju te države, ili u slučaju lica koja su napustila teritoriju zamoljene strane pre više od jedne (1) godine;
2. ako se radi o takvim državljanima koji su u trenutku stupanja na teritoriju države strane molilje posedovali važeću vizu ili drugu važeću dozvolu boravka te države, ili kojima su nadležne vlasti države strane molilje nakon stupanja na njenu teritoriju izdale dozvolu boravka;
3. ako se radi o takvim državljanima koji su napustili teritoriju države zamoljene strane i stupili na teritoriju države strane molilje sa teritorije takve države kojoj strana molilja, na osnovu međunarodnog ugovora, može da vrati državljane treće države;
4. ako se radi o državljanima treće države koji su državljani zemlje sa kojom strana molilja ima zajedničku državnu granicu;
5. ako se radi o takvim državljanima koje je strana molilja priznala kao izbeglice na osnovu Konvencije o statusu izbeglica, potpisane 28. jula 1951. godine u Ženevi, modifikovan Protokolom potpisanim 31. januara 1967. godine u Njujorku ili koji su na osnovu ovih međunarodnih ugovora predali zahtev za izbeglički status, a strana molilja o tome još nije donela odluku;
6. ako se radi o licima koje je zamoljena strana sa pravosnažnom odlukom proterala i predala državi iz koje potiču ili bilo kojoj trećoj državi koja ih prima u skladu sa važećim zakonima;
7. ako se radi o licima bez državljanstva čiji je status strana molilja priznala, na osnovu Konvencije o pravnom statusu lica bez državljanstva potpisane 28. septembra 1954. godine u Njujorku.
Ponovno prihvatanje državljana treće države
Strana molilja će pod istim uslovima ponovo prihvatiti na svoju teritoriju državljanina treće države, ukoliko zamoljena strana u roku od trideset (30) dana nakon prihvata ustanovi da nisu postojali uslovi prema st. (1) i (2) člana 6 ovog sporazuma, ili da prema članu 8 nije moglo doći do prihvatanja.
IV
PRIHVATANJE DRŽAVLJANA TREĆIH DRŽAVA U TRANZITU
Postupak tranzita
(1) Strana ugovornica prihvatiće, na zahtev druge strane ugovornice, državljanina treće države radi tranzita preko svoje teritorije, ukoliko strana molilja potvrdi da je obezbedila njihov prijem u državi odredišta ili na teritoriji sledeće države kroz koju će tranzitirati.
(2) Zamolnicu za tranzit predaje strana molilja i dužna je da obezbedi sve važeće dokumente koji su potrebni za putovanje, važeći putni dokument, ostale potrebne dozvole, važeće putne karte do države odredišta, odnosno preko država kroz koje će tranzitirati, kao i izjavu države odredišta o prihvatanju lica.
(3) Strana molilja je dužna da zamolnicu za prihvatanje državljanina treće države dostavi najmanje pet (5) radnih dana pre tranzita. Zamoljena strana će odgovor na zamolnicu dostaviti u roku od tri (3) radna dana.
(4) Prevoz lica državljana treće države u tranzitu kopnenim putem uz policijsku pratnju izvršiće se saglasno nacionalnim propisima zamoljene strane. Strane ugovornice se mogu dogovoriti i o drugim načinima tranzita.
(5) Ako se tranzit obavlja vazdušnim putem, lice pod pratnjom ne sme napustiti tranzitnu zonu na teritoriji zamoljene strane.
Razlozi za odbijanje tranzita
(1) Tranzit državljana treće države se ne traži ili se može odbiti u sledećim slučajevima:
1.1. Ako postoji rizik da će se prema licu u tranzitu u državi odredišta ili eventualnim drugim državama tranzita nehumano postupati, pretiti smrtnom kaznom ili da će njegov život, fizički integritet ili sloboda biti ugroženi zbog njegove nacionalnosti, vere, rase ili pripadnosti određenoj socijalnoj grupi, ili zbog političkog uverenja.
1.2. Ako licu u tranzitu na teritoriji zamoljene strane, državi odredišta ili u nekoj od država tranzita preti krivično gonjenje ili izvršenje kazne, izuzev zbog ilegalnog prelaska granice. O tome treba obavestiti drugu stranu pre tranzita.
(2) Negativni odgovor na zamolnicu za tranzit biće obrazložen.
(3) Državljanin treće države može biti vraćen strani molilji ako se naknadno utvrde činjenice ili dođe do takvih okolnosti koje onemogućavaju izvršenje tranzita pod pratnjom. Nakon saopštavanja tih razloga, strana molilja je dužna da primi ranije preuzeta lica.
V
ZAŠTITA LIČNIH PODATAKA
Lični podaci koji se dostavljaju
Ukoliko je za sprovođenje ovog sporazuma potrebno dostavljati lične podatke, oni se isključivo mogu odnositi na:
1. lične podatke o licu koje se vraća i preuzima i ukoliko je potrebno, lične podatke članova porodice (prezime i ime, po potrebi ranije prezime, nadimci, pseudonimi, datum i mesto rođenja, pol, mesto i adresa poslednjeg prebivališta u zamoljenoj državi, sadašnje i eventualno ranije državljanstvo);
2. ličnu kartu, pasoš ili drugi lični dokument (serijska oznaka i broj, datum izdavanja, rok važenja, organ koji je izdao, mesto izdavanja i dr.);
3. ostale podatke potrebne za identifikaciju lica koje treba da bude vraćeno ili tranzitirano;
4. mesto boravka, pređeni put i mesta u kojima se zadržavao;
5. dozvole boravka ili vize koje je izdala jedna od strana ugovornica;
6. ostale podatke po zahtevu jedne od strana ugovornica, koji su potrebni za proveravanje uslova za preuzimanje shodno ovom sporazumu.
Pravila zaštite podataka
U cilju zaštite ličnih podataka, imajući u vidu važeće pravne propise strana ugovornica, primenjivaće se:
1. u molbi za predaju ličnih podataka treba da se navedu svi traženi podaci, cilj njihove upotrebe i pravna osnova. Na molbu strane ugovornice koja daje podatke, strana ugovornica koja prima podatke daje informaciju o upotrebi istih;
2. predate lične podatke strane ugovornice mogu da upotrebe isključivo sa ciljem koji određuje ovaj sporazum i pod uslovima koje strana ugovornica koja predaje podatke odredi;
3. lični podaci se mogu predati samo nadležnim organima koji učestvuju u sprovođenju ovog sporazuma. Dalja predaja tih podataka drugim organima je dozvoljena samo uz prethodnu pismenu saglasnost strane ugovornice koja predaje podatke;
4. za ispravnost i tačnost podataka koji se predaju, odgovorna je strana ugovornica koja predaje podatke. Ukoliko se ispostavi da su podaci pogrešni ili da je došlo do predaje i takvih podataka koji se ne smeju predati, o tome treba da se neodložno obavesti strana ugovornica koja je primila podatke i ona će se odmah pobrinuti o tome da se pogrešni podaci isprave, odnosno da se podaci koji se nisu smeli predati, unište;
5. licu na koga se podaci odnose, na njegovu molbu, treba dati informaciju o podacima koji se tiču njegove ličnosti i o ciljevima planirane upotrebe istih, kao i o tome kome i sa kojim ciljem su podaci prosleđeni. Obaveza davanja informacija se može odbiti isključivo u slučaju ukoliko pravni propisi strane ugovornice koja predaje podatke to dozvoljavaju. O tome treba obavestiti stranu ugovornicu koja prima podatke prilikom predaje istih;
6. strane ugovornice obezbeđuju da ta lica, ukoliko im se povrede prava na zaštitu podataka, mogu da se obrate sudu u skladu sa pravnim propisima dotične strane ugovornice i da polažu prava na nadoknadu štete;
7. strana ugovornica koja predaje podatke prilikom predaje saopštava rokove za brisanje podataka u skladu sa pravnim propisima svoje zemlje. Preuzeti podaci treba da se brišu ako je cilj zbog kojeg su podaci primljeni ostvaren, zatim ako je istekao vremenski rok za brisanje podataka prema pravnim propisima strane ugovornice koja je predala podatke ili ako strana ugovornica koja je dala podatke to zatraži;
8. strane ugovornice su dužne da o predaji, primanju i brisanju podataka vode evidenciju koja sadrži naziv lica, odnosno organa koje je podatke predalo, odnosno preuzelo, vreme predaje i brisanja podataka;
9. strane ugovornice su dužne da sprovedu potrebne organizacione i tehničke mere u cilju efikasne zaštite podataka, kao i protiv neovlašćenog pristupa lica, protiv promena, uništenja i objavljivanja tih podataka.
VI
IZVRŠAVANJE SPORAZUMA
Troškovi
(1) Troškove vraćanja do zajedničke državne granice, odnosno troškove oko eventualnog prihvatanja, snosi strana molilja.
(2) Troškove nastale u vezi sa tranzitom i eventualnim vraćanjem državljana treće države uz policijsku pratnju snosi strana molilja.
Protokol za izvršavanje Sporazuma
Savezno ministarstvo unutrašnjih poslova Savezne Republike Jugoslavije i Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Mađarske zaključiće Protokol za izvršavanje Sporazuma, u kome će se posebno odrediti:
1. nadležni organi i način razmene informacija;
2. dokumenti za utvrđivanje identiteta i državljanstva;
3. pravila postupka, uzorci formulara za prihvatanje i tranzit;
4. način dokazivanja nelegalnog prelaska granice ili nelegalnog boravka;
5. granični prelazi gde će se vršiti prihvatanje, odnosno tranzit lica;
6. način i postupak nadoknade troškova.
Komisija eksperata
(1) Strane ugovornice formiraju Komisiju eksperata, koja prati primenu i izvršavanje ovog sporazuma i Protokola za njegovo izvršavanje.
(2) Komisija eksperata se sastaje po potrebi ili na molbu jedne strane ugovornice, a najmanje jednom godišnje, naizmenično na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije, odnosno Republike Mađarske.
(3) Eventualna sporna pitanja u vezi primene ovog sporazuma i Protokola, strane ugovornice rešavaju u okviru Komisije eksperata.
Sporna pitanja koja nisu usaglašena, strane ugovornice rešavaće diplomatskim putem.
VII
ZAVRŠNE ODREDBE
Odnos Sporazuma prema drugim međunarodnim ugovorima
(1) Ovaj sporazum se ne odnosi na priznata prava državljana strana ugovornica, na postojeće odredbe međunarodnih ugovora između Savezne Republike Jugoslavije i Republike Mađarske, kao ni na obaveze koje proističu iz drugih međunarodnih ugovora država strana ugovornica.
(2) Ovaj sporazum se ne može primeniti u slučaju pravne pomoći između država strana ugovornica u vezi sa izdavanjem lica.
(3) Ovaj sporazum se ne odnosi na primenu Konvencije o statusu izbeglica potpisane 28. jula 1951. godine u Ženevi, dopunjene Protokolom potpisanim 31. januara 1967. godine u Njujorku.
(4) Odredbe Sporazuma neće uticati na sprovođenje međunarodnih ugovora koje su strane ugovornice potpisale u oblasti zaštite ljudskih prava.
Stupanje Sporazuma na snagu, obustava i otkaz
(1) Ovaj sporazum se zaključuje na neodređeno vreme.
(2) Ovaj sporazum stupa na snagu tridesetog (30) dana od dana razmene nota, kojima strane ugovornice zvanično saopštavaju da je završena procedura njegovog potvrđivanja predviđena nacionalnim zakonodavstvom strana ugovornica.
(3) Primenjivanje ovog sporazuma, izuzev odredbi iz Poglavlja II i V, može da obustavi bilo koja strana u interesu zaštite javnog reda, javne bezbednosti ili iz zdravstvenih razloga nakon pismenog obaveštenja druge strane ugovornice o obustavi. O obustavi primene kao i o ukidanju obustave Sporazuma neodložno se obaveštava druga strana ugovornica diplomatskim putem. Obustava ili njeno ukidanje, punovažna je počev od sledećeg dana nakon primanja diplomatske note.
(4) Svaka strana ugovornica može otkazati ovaj sporazum pismeno, diplomatskim putem. U tom slučaju, ovaj sporazum će prestati da važi tridesetog dana od dana prijema obaveštenja o njegovom otkazivanju.
Sačinjeno u Beogradu dana 7.11.2001. godine u dva originalna primerka, svaki na srpskom i mađarskom jeziku, pri čemu oba teksta imaju jednaku važnost.
|
Za Saveznu vladu |
Za Vladu |
|
Savezne Republike Jugoslavije |
Republike Mađarske |
|
Zoran Živković, s. r. |
Šandor Pinter, s. r. |
ČLAN 3
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ - Međunarodni ugovori".