PRAVILNIKO ANALIZI UTICAJA OBJEKATA ODNOSNO RADOVA NA ŽIVOTNU SREDINU("Sl. glasnik RS", br. 61/92) |
Ovim pravilnikom određuju se vrste objekata, odnosno radova, za čiju se izgradnju, odnosno rekonstrukciju i izvođenje (u daljem tekstu: objekat), obavezno vrši analiza uticaja na životnu sredinu kao i sadržaj, način izrade i ocene (verifikacije) analize.
Analiza uticaja na životnu sredinu izrađuje se za objekte i radove iz oblasti: industrije, rudarstva, energetike, saobraćaja, turizma, poljoprivrede, šumarstva, vodoprivrede i komunalne delatnosti kao i za sve vrste objekata i radova na zaštićenom prirodnom dobru i u zaštitnoj zoni nepokretnog kulturnog dobra.
Vrste objekata i radova iz stava 1 ovog člana navedeni su u Spisku koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Analiza uticaja na životnu sredinu objekata (u daljem tekstu: analiza) izrađuje se u dve faze.
U prvoj fazi izrađuje se prethodna analiza na osnovu tehničko-tehnološke koncepcije objekta i procene mogućeg uticaja objekta na životnu sredinu izvršene na osnovu naučnih znanja i raspoloživih podataka (u daljem tekstu: predinvesticioni projekat).
U drugoj fazi izrađuje se detaljna analiza na osnovu utvrđene lokacije, postojećeg stanja životne sredine na njoj, tehničke dokumentacije, raspoloživih podataka, rezultata istraživanja i merenja.
1. PRETHODNA ANALIZA
Prethodna analiza sadrži:
1) fizičke karakteristike objekta u odnosu na zemljište na kome će se graditi;
2) glavne karakteristike proizvodnog i tehnološkog procesa, vrstu i količinu sirovina koje će se koristiti;
3) vrstu i količinu energije koje će se koristiti;
4) procenu vrste i količine otpadaka zagađenja vazduha, zemljišta i vode, emitovanja buke, vibracija, toplote, svih vrsta zračenja i dr.;
5) moguće ugrožavanje životne sredine u odnosu na stanovništvo, floru, faunu, vazduh, zemljište, vodu, klimatske faktore, materijalna dobra uključujući i nepokretna kulturna dobra, pejzaž, i njihov uzajamni odnos, kao i međuodnos svih nabrojanih elemenata;
6) procenu opasnosti od mogućeg udesa;
7) mere koje se predviđaju za spremanje ili smanjenje negativnih uticaja sa prikazom značajnih efekata na životnu sredinu (korišćenje prirodnih resursa, samo postojanje objekta, emisija zagađujućih materija, odlaganje otpada, izazivanje šteta i sl.) i mere koje će se preduzeti u slučaju udesa;
8) glavne alternative koje su bile razmatrane i razlozi za izabrani predinvesticioni projekat sa stanovišta uticaja na životnu sredinu;
9) metode koje su korišćene u proceni mogućeg uticaja objekta na životnu sredinu.
Prethodna analiza se ocenjuje (verifikuje) na sledeći način:
1) "Ispunjava uslove sa stanovišta zaštite životne sredine";
2) "Nema dovoljno podataka za ocenu, potrebna je dopuna prethodne analize podacima sadržanim u odredbi člana 4 ovog pravilnika";
3) "Ne ispunjava uslove sa stanovišta zaštite životne sredine".
Ukoliko prethodna analiza za objekte, odnosno radove, za koje se izrađuje i detaljna analiza sadrži dovoljno podataka za ocenu uticaja na životnu sredinu, odnosno kada se na osnovu nje može utvrditi da su ispunjeni uslovi sa stanovišta zaštite životne sredine nije potrebna izrada detaljne analize.
Prethodna analiza se ne izrađuje za objekte navedene pod rednim brojem 1. do 7, rednim brojem 8. pod tačkama 29) do 33) i 35) i rednim brojem 10. pod tačkama 1) do 3) Spiska.
2. DETALJNA ANALIZA
Detaljna analiza sadrži:
1) opis lokacije na kojoj se planira izgradnja objekta;
2) opis objekta i proizvodnog procesa;
3) moguće promene i uticaji objekta na životnu sredinu;
4) prikaz mera koje će se preduzeti za smanjenje ili sprečavanje štetnih uticaja na životnu sredinu u redovnim uslovima i u slučaju udesa;
5) prikaz uzajamnog odnosa svih elemenata sadržanih u analizi;
6) prilog o korišćenim izvorima podataka za izradu analize i metodama za procenu uticaja objekta na životnu sredinu;
7) napomena o eventualnom nepostojanju odgovarajućih rešenja za zaštitu životne sredine (nedostatak naučnih, tehnoloških, zakonodavnih i drugih rešenja) ili nemogućnosti da se pribave odgovarajuće informacije.
1) Lokacija
Opis lokacije na kojoj se planira objekat obuhvata planirano područje i, zavisno od karakteristika područja, sadrži prikaz:
(1) potrebne površine zemljišta u kvm. za vreme izgradnje sa opisom fizičkih karakteristika i kartografskim prikazom odgovarajuće razmere, kao i površine koja će biti obuhvaćena kada objekat bude izgrađen,
(2) kvaliteta životne sredine na planiranom području sa posebnim prikazom postojećih izvora zagađivanja, nivoa zagađivanja i situacionim planom područja,
(3) naseljenosti i koncentracije stanovništva,
(4) razloga za izbor predložene lokacije (ako je razmatrano više alternativa opisati ih),
(5) flore i faune, zaštićenih prirodnih dobara, retkih i ugroženih biljnih i životinjskih vrsta i vegetacije,
(6) zemljišta, boniteta zemljišta, geoloških i geomorfoloških osobina,
(7) vodnih resursa i izvorišta vodosnabdevanja,
(8) klimatskih karakteristika sa odgovarajućim meteorološkim pokazateljima,
(9) postojeće infrastrukture (putevi, železničke pruge, vodoprivredni objekti i sl.),
(10) nepokretnih kulturnih dobara,
(11) topografije i karakteristika pejzaža,
(12) rekreacionih površina i objekata.
Pored elemenata iz stava 1 ovog člana opis lokacije, zavisno od karakteristika područja, sadrži i prikaze o drugim zaštićenim područjima, područjima predviđenim za naučna istraživanja, arheološkim nalazištima, posebno osetljivim područjima (trusna, plavna i sl.) itd.
2) Opis objekta i proizvodnog procesa
Opis objekta i proizvodnog procesa sadrži:
(1) opis prethodnih radova za izgradnju objekta,
(2) opis objekta, planiranog proizvodnog procesa i njegove tehnološke karakteristike,
(3) prikaz vrste i količine potrebne energije, vode, sirovina, potrebnog materijala za izgradnju i dr.,
(4) prikaz vrste i količine ispuštenih gasova, voda, drugih tečnih i čvrstih materija, posmatrano po tehnološkim celinama, uključujući:
- emisiju u vazduh,
- ispuštanje u vodu,
- odlaganje na zemljište,
- buku,
- vibracije,
- toplotu,
- jonizujuća i nejonizujuća zračenja,
- ostalo,
(5) prikaz tehnologije tretiranja (prerada, reciklaža, odlaganje, i sl.) svih vrsta otpadnih materija,
(6) prikaz uticaja predložene tehnologije i alternativnih rešenja na životnu sredinu, uz obrazloženje za određeni izbor.
3) Moguće promene i uticaji na životnu sredinu
Moguće promene i uticaji objekta na životnu sredinu sadrže kvalitativni i kvantitativni prikaz mogućih promena u životnoj sredini za vreme izvođenja radova, redovnog rada objekta i za slučaj udesa, kao i procenu da li su promene privremenog ili trajnog karaktera.
Prikaz iz stava 1 ovog člana izrađuje se u odnosu na promene:
(1) kvaliteta vazduha, vode, zemljišta, nivoa buke, jonizujućih i nejonizujućih zračenja,
(2) zdravlja stanovništva,
(3) klimatskih uslova,
(4) eko-sistema,
(5) naseljenosti, koncentracije i migracije stanovništva,
(6) namene i korišćenja površina (izgrađene i neizgrađene površine, upotreba poljoprivrednog zemljišta i sl.),
(7) u komunalnoj infrastrukturi,
(8) na zaštićenim prirodnim i kulturnim dobrima i sl.
4) Prikaz mera koje će se preduzeti
Prikaz mera koje će se preduzeti za smanjenje ili sprečavanje štetnih uticaja na životnu sredinu obuhvata: mere za uređenje prostora, tehničke, pravne, ekonomske i druge mere.
Prikaz mera iz stava 1 ovog člana sadrži:
(1) mere koje su predviđene zakonom i drugim propisima, normativima i standardima i rokove za njihovo sprovođenje,
(2) mere koje će se preduzeti za slučaj udesa,
(3) planove i tehnička rešenja zaštite životne sredine (reciklaža, tretman i dispozicija otpadnih materija, rekultivacija, sanacija i dr.),
(4) druge mere koje mogu uticati na sprečavanje ili smanjenje štetnih uticaja na životnu sredinu.
Ako na osnovu izvršenih istraživanja nema dovoljno elemenata za ocenu uticaja na životnu sredinu vrše se dodatna istraživanja radi pribavljanja potrebnih podataka za izradu detaljne analize.
Detaljna analiza se ocenjuje na sledeći način:
1) "Ispunjava uslove sa stanovišta zaštite životne sredine";
2) "Ne ispunjava uslove sa stanovišta zaštite životne sredine".
Ukoliko se u toku građenja objekta odstupi od predinvesticionog projekta, odnosno od tehničke dokumentacije, na osnovu koje je izdata građevinska dozvola izrađuje se detaljna analiza i za izmenjeni deo projekta odnosno dokumentacije.
Analiza, po potrebi, sadrži i program praćenja uticaja na kvalitet životne sredine koji će se sprovoditi posle puštanja objekta u rad.
Program praćenja kvaliteta životne sredine iz stava 1 ovog člana sadrži:
1) prikaz stanja životne sredine pre puštanja objekta u rad na lokacijama gde se očekuje uticaj na životnu sredinu,
2) parametre, na osnovu kojih se mogu utvrditi štetni uticaji na životnu sredinu,
3) mesta, način i učestalost merenja utvrđenih parametara.
Analizu potpisuju lica koja su učestvovala u njenoj izradi i odgovorni projektant.
Analiza sadrži datum izrade i overu potpisa pečatom investitora.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
SPISAK
OBJEKATA I RADOVA ZA KOJE SE OBAVEZNO IZRAĐUJE ANALIZA UTICAJA NA ŽIVOTNU SREDINU
1. Sve vrste objekata i radova koji se planiraju na zaštićenom prirodnom dobru kao i u zaštitnoj zoni nepokretnog kulturnog dobra
2. Industrijske zone
3. Carinske zone
4. Nove urbane zone
5. Regulacije rečnih tokova
6. Pretvaranje neobrađenog zemljišta u intenzivno poljoprivredno zemljište
7. Komasacija na većim površinama
8. Objekti industrije i rudarstva:
1) Rafinerije nafte i objekti rafinacije i proizvodnje mineralnih ulja, maziva i parafina,
2) Topionice, livnice i valjaonice gvožđa, čelika, obojenih i plemenitih metala,
3) Prerada čelika, obojenih i plemenitih metala,
4) Bazna hemija,
5) Proizvodnja pesticida, boja, lakova i peroksida,
6) Proizvodnja farmaceutskih i kozmetičkih proizvoda,
7) Proizvodnja celuloze, hartije, kartona i lepenke,
8) Proizvodnja na bazi celuloze,
9) Prerada i oplemenjivanje drveta, proizvodnja iverica, lesonita, šper i mediapan ploča,
10) Priprema i prerada nemetalnih i neenergetskih mineralnih sirovina i proizvodnja nemetala,
11) Prerada azbesta i izrada azbestnih proizvoda,
12) Proizvodnja kaučuka, gume i drugih proizvoda od kaučuka,
13) Proizvodnja, dorada i bojenje tekstila,
14) Prerada kože i izrada proizvoda od kože,
15) Proizvodnja tutkala, želatina i lepkova,
16) Proizvodnja i prerada plastičnih masa,
17) Brodogradilišta,
18) Mašinogradnja i metaloprerađivačka industrija,
19) Obrada i površinska zaštita metala,
20) Namenska proizvodnja,
21) Skladišta hemikalija i opasnih materija,
22) Proizvodnja skroba, šećera i produkta na bazi ugljenih hidrata,
23) Proizvodnja konditorskih proizvoda,
24) Proizvodnja i prerada ulja, masti i voskova biljnog i životinjskog porekla,
25) Konzerviranje proizvoda biljnog i životinjskog porekla,
26) Prerada mleka i dobijanje mlečnih proizvoda,
27) Proizvodnja slada, piva i kvasca,
28) Proizvodnja vina, alkoholnih pića, voćnih sokova i sirćeta,
29) Eksploatacija nafte i prirodnog gasa,
30) Eksploatacija uglja i bituminoznih škriljaca,
31) Eksploatacija nemetala i metalnih ruda,
32) Bušenje u cilju istraživanja i eksploatacije nafte i prirodnog gasa,
33) Crpljenje podzemnih voda u količinama većim od 106 m3/god.,
34) Termoelektrane, toplane, termoelektrane - toplane veće od 10 MW,
35) Hidroelektrane snage veće od 20 MW,
36) Pogoni za gasifikaciju i likvefaciju uglja i bituminoznih škriljaca,
37) Dalekovodi, trafo-stanice i rasklopna postrojenja napona 220 KV i više,
38) Magistralni naftovodi, gasovodi, produktovodi i glavne merno regulacione stanice,
39) Skladišta uglja, prirodnog gasa, nafte i derivata;
9. Objekti u oblasti saobraćaja:
1) Auto-putevi, magistralni putevi i putevi prvog reda i nepokretni saobraćajni objekti,
2) Železničke pruge i industrijski koloseci, i nepokretni saobraćajni objekti,
3) Aerodromi i heliodromi za javni vazdušni saobraćaj,
4) Rečna pristaništa, plovni kanali i prevodnice;
10. Objekti i radovi u oblasti poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede:
1) Krčenje šuma na većim površinama,
2) Hidromelioracioni radovi na većim površinama,
3) Velike brane i višenamenske akumulacije,
4) Stočarske i peradarske farme kapaciteta 500 uslovnih grla ili više,
5) Klanice kapaciteta 50 uslovnih grla stoke i više,
6) Kafilerije i postrojenja za proizvodnju proteinskih hraniva;
11. Objekti komunalne delatnosti:
1) Objekti za spaljivanje ili odlaganje čvrstog komunalnog otpada za sedišta opština i za naselja veća od 10.000 stanovnika,
2) Uređaji za prečišćavanje otpadnih voda kapaciteta 20.000 ekvivalent stanovnika i uređaji za proizvodnju biogasa,
3) Groblja i krematorijumi za naselja veća od 20.000 stanovnika;
12. Ostali objekti:
1) Vikend naselja, turistički kompleksi i hotelski objekti kapaciteta većeg od 500 korisnika,
2) Žičare, uspinjače i ski staze,
3) Silosi i sušare kapaciteta preko 500 tona,
4) Objekti za spaljivanje, hemijsku obradu ili odlaganje industrijskog i opasnog otpada,
5) Objekti za preradu, privremeno skladištenje ili trajno odlaganje radioaktivnog otpada,
6) Sve vrste nepomenutih objekata i radova a za koje dozvolu za gradnju daje ministarstvo nadležno za poslove građevinarstva, ili drugo nadležno ministarstvo u skladu sa propisima o gradnji.