ODLUKAO UREĐIVANJU I ODRŽAVANJU GROBALJA I SAHRANJIVANJU("Sl. list Grada Novog Sada", br. 13/98, 13/2000, 10/2001, 23/2001 i 22/2002) |
I OSNOVNE ODREDBE
Ovom odlukom propisuje se način organizovanja poslova na uređivanju i održavanju grobalja i grobova, način korišćenja i održavanja grobalja koja su utvrđena za kulturna dobra, način sahranjivanja umrlih i drugi uslovi za obavljanje pogrebne delatnosti.
Uređivanje i održavanje grobalja u smislu ove odluke je izgradnja i održavanje grobnih polja sa grobnim mestima (parcelama) za grobove i grobnice, rozarijuma, zajedničkih kosturnica, izgradnja i održavanje saobraćajnica, izgradnja instalacija, objekata i uređaja, podizanje i održavanje zelenila, održavanje čistoće i drugi poslovi koji su u vezi održavanja grobalja i obavljanja pogrebne delatnosti.
Poslove uređivanja i održavanja grobalja, sahranjivanja i druge poslove pogrebne delatnosti na Gradskom groblju u Novom Sadu, grobljima u Petrovaradinu, Sremskoj Kamenici, Futogu i Veterniku i grobljima koja su utvrđena kao kulturna dobra, obavlja javno komunalno preduzeće osnovano za obavljanje te komunalne delatnosti (u daljem tekstu: preduzeće).
O organizovanju poslova uređivanja i održavanja grobalja u naseljima: Begeč, Budisava, Bukovac, Kać, Kisač, Kovilj, Ledinci, Rumenka, Stepanovićevo i Čenej, staraju se mesne zajednice tih naselja u skladu sa ovom odlukom.
II UREĐIVANJE I ODRŽAVANJE GROBALJA
Uređivanje i održavanje grobalja preduzeće obavlja u skladu sa Programom uređivanja i održavanja grobalja, s tim da groblja koja su proglašena za kulturna dobra imaju prioritet u Programu.
Grobna mesta uređuju se i održavaju u skladu sa projektom groblja.
Spomen grobno mesto uređuje se i održava na način utvrđen propisima kojima se uređuju kulturna dobra.
Grob je grobno mesto na kome se vrši pokop posmrtnih ostataka umrlog.
Grobnica je grobno mesto izgrađeno od čvrstog materijala.
Ostavljanje i rasipanje pepela spaljenih posmrtnih ostataka umrlog vrši se na mestima određenim projektom groblja.
Izgradnja grobnica, podizanje nadgrobnog spomenika i drugih spomen obeležja na grobljima vrši se u skladu sa uslovima propisanim ovom odlukom i projektom groblja.
Izgradnju grobnica i njihovo opremanje na grobljima iz člana 3 stav 1 ove odluke obavlja preduzeće.
Grobna mesta uređuju i održavaju porodica, srodnici ili druga lica koja su preuzela obavezu uređivanja i održavanja grobnih mesta (u daljem tekstu: druga lica).
Lica iz stava 1 ovog člana mogu uređivanje i održavanje grobnih mesta poveriti preduzeću.
Na grobljima se mogu izvoditi radovi u vezi sa podizanjem spomenika i drugih spomen obeležja kao i drugi radovi koji ne spadaju u tekuće održavanje u skladu sa projektom groblja, uz prethodno odobrenje preduzeća.
Radovi na tekućem održavanju spomenika i spomen obeležja mogu se izvoditi bez posebnog odobrenja.
Pod tekućim održavanjem, u smislu stava 2 ovog člana, smatra se: zamena slike, bojenje slova, popravka pojedinih elemenata spomenika i spomen obeležja, zamena drvenih simbola (krst, tabla, piramida i slično).
Na grobljima koja imaju svojstvo spomenika kulture i spomen grobnim mestima radovi na podizanju i tekućem održavanju spomenika i drugih spomen obeležja mogu se obavljati samo po prethodno pribavljenoj saglasnosti nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Izvođač radova na groblju dužan je da:
1. radove obavlja u vreme koje odredi preduzeće,
2. građevinski materijal ukloni odmah po završetku radova, a u slučaju prekida ili zastoja u izvođenju radova dovede mesto izvođenja radova u uredno stanje odmah, a najkasnije u roku od tri dana od završetka, odnosno prekida ili zastoja,
3. za prevoz materijala koristi one staze i puteve čijim korišćenjem neće naneti štetu grobovima i grobnicama i drugim objektima i instalacijama na groblju,
4. postupi po nalogu ovlašćenog lica preduzeća, otkloni uočene nedostatke i u datom roku radove usaglasi sa nacrtom nadgrobnog obeležja koji čini sastavni deo odobrenja i tehničkim normativima.
Kada izvođač radova ne postupi u skladu sa stavom 1 tač. 2 i 3 ovog člana preduzeće će ga upozoriti i odrediti rok u kojem je izvođač radova dužan da mesto izvođenja radova dovede u prvobitno stanje i nadoknadi eventualno nastalu štetu, a u suprotnom će to preduzeće da učini na njegov trošak.
Na groblju je zabranjeno podizanje i postavljanje obeležja ili drugih oznaka koje nisu u vezi sahranjenih lica na groblju.
Zabranjeno je postavljanje obeležja na grobnicama, spomenicima i spomen obeležjima, koji izgledom, znacima ili natpisom vređaju patriotska, verska, nacionalna ili druga osećanja građana.
Na groblju se održava red i potpun mir.
Preduzeće je dužno da obezbedi održavanje reda, mira i čistoće na grobljima iz člana 3 stav 1 ove odluke.
Groblje je otvoreno za posetioce svaki dan, i to u periodu od 1. aprila do 30. septembra od 06,00 do 20,00 sati, a u periodu od 1. oktobra do 31. marta od 07,00 do 16,00 sati.
Na groblju je zabranjeno:
1. ulaženje i zadržavanje van vremena kada je groblje otvoreno za posetioce,
2. pristup deci mlađoj od 10 godina bez pratnje odraslog lica,
3. uvođenje životinja,
4. oštećenje grobova, grobnica i objekata koji služe za održavanje i korišćenje groblja,
5. druge radnje koje preduzeće utvrdi opštim aktom.
Preduzeće donosi opšti akt kojim bliže uređuje održavanje reda na groblju i vreme obavljanja pogrebne delatnosti u skladu sa ovom odlukom.
Odredbe ove odluke kojima se propisuje red na groblju i akt iz stava 1 ovog člana, preduzeće mora da istakne na vidno mesto na ulazu u groblje.
Odredbe ove odluke o uređivanju i održavanju groblja shodno se primenjuju na uređivanje i održavanje grobalja iz člana 3 stav 2 ove odluke.
III SAHRANJIVANJE
Sahranjivanje se obavlja na grobljima u:
1. Novom Sadu - na Gradskom groblju
2. Petrovaradinu - na groblju u Novom Majuru i na delu groblja na Trandžamentu
3. Sremskoj Kamenici - na Kameničkom groblju
4. Futogu,
5. Veterniku,
6. naseljenim mestima Begeč, Budisava, Bukovac, Kać, Kisač, Kovilj, Ledinci, Rumenka, Stepanovićevo i Čenej.
Sahranjivanje se obavlja i na grobljima koja su utvrđena kao kulturna dobra, kao i na grobljima koja su stavljena van upotrebe, a pod uslovima i na način propisan ovom odlukom.
Na pravoslavnom "Almaškom", pravoslavnom "Uspenskom", Rimokatoličkom groblju sa Reformatorskim i Evangelističkim, "Avijatičarskom" (vojno) i "Jevrejskom" groblju u Novom Sadu, koja su proglašena za kulturna dobra, mogu se u postojeća grobna mesta sahranjivati posmrtni ostaci srodnika umrlih lica koja počivaju na ovim grobljima.
Na grobljima iz stava 1 ovog člana, mogu se sahranjivati i druga umrla lica u skladu sa Projektom revitalizacije starih grobalja u Novom Sadu proglašenih za prostorno kulturno istorijske celine.
Stručne poslove na izradi Projekta iz stava 2 ovog člana obavlja Zavod za zaštitu spomenika kulture Grada Novog Sada.
Na Rusinskom, Nazarenskom, Reformatorsko-evangelističkom groblju u Novom Sadu, koja su proglašena za kulturna dobra, kao i na Evangelističkom groblju u Kaću i u "Starom-srpskom pravoslavnom" groblju u Rumenki, koja su stavljena van upotrebe, mogu se u postojeća grobna mesta polagati urne i prenositi posmrtni ostaci srodnika sahranjenih na tim grobljima, pod uslovom da im je istekao rok počivanja na drugim grobljima.
Srodnicima u smislu st. 1 i 3 ovog člana smatraju se: bračni drug umrlog lica, srodnici po krvi u pravoj liniji, srodnici u pobočnoj liniji zaključno sa četvrtim stepenom srodstva i bračni drugovi tih lica.
Zahtev za sahranjivanje, polaganje urni i prenos posmrtnih ostataka posle proteka obaveznog roka počivanja na drugom groblju podnose preduzeću srodnici umrlih lica koja počivaju na grobljima iz st. 1 i 3 ovog člana.
Sahranjivanje se vrši prema projektu groblja.
Izuzetno, na zahtev verskih zajednica preduzeće će obezbediti da se projektom groblja pojedina nova grobna polja projektuju na način koji će obezbediti sahranjivanje u skladu sa verskim običajima.
Po utvrđenoj smrti posmrtni ostaci prenose se na groblje i do sahrane se čuvaju u za to posebno izgrađenoj prostoriji (u daljem tekstu: mrtvačnica).
U naseljenim mestima gde na grobljima nisu izgrađene mrtvačnice, posmrtni ostaci se čuvaju na mestu koje odredi porodica i srodnici umrlog.
Sahranjivanje se prijavljuje preduzeću, najmanje 12 časova pre sahrane.
Na osnovu potvrde o smrti, preduzeće određuje dan i vreme sahrane u sporazumu sa licem koje je prijavilo sahranu.
U vreme prijave sahranjivanja, preduzeće određuje grobno mesto za sahranjivanje i zaključuje ugovor sa članom porodice, srodnikom ili drugim licem koje je podnelo prijavu za sahranjivanje ili koje snosi troškove sahranjivanja.
Ugovorom iz stava 1 ovog člana utvrđuje se visina naknade za zakup, rezervaciju i održavanje grobnog mesta, obavezni rok počivanja i rok za koji se vrši zakup grobnog mesta, međusobna prava i obaveze nakon isteka roka počivanja, način i uslovi za ekshumaciju i prenos posmrtnih ostataka, međusobna prava i obaveze u slučaju kada grobno mesto ima svojstvo kulturnog dobra.
Rezervaciju grobnog mesta mogu izvršiti porodica, srodnici ili druga lica u trenutku zakazivanja sahrane.
Rezervacija iz stava 3 ovog člana može biti vertikalna na grobnom mestu u kojem je sahranjen pokojnik.
Grobnica se može unapred rezervisati na osnovu ugovora o zakupu, nezavisno od prijave sahranjivanja.
Prilikom sahranjivanja može se organizovati pogrebna svečanost.
Pogrebnu svečanost organizuje preduzeće, pri čemu se u pogledu vrste i obima svečanosti uvažava volja umrlog, srodnika i drugih lica i utvrđen dnevni raspored sahrane.
Pogrebna svečanost obavlja se ukoliko je to želja umrlog, porodice, srodnika i drugih lica, u skladu sa verskim odredima, po propisima o verskim zajednicama.
Pogrebna svečanost započinje ako običaji ne zahtevaju drugačije, kada se uz zvuke prigodne muzike iznose posmrtni ostaci na prostor za oproštaj.
Oproštaj od umrlog može se obaviti uz učešće hora, orkestra, recitatora, govornika i druge prigodne sadržaje koji izražavaju želju pokojnika, porodice, srodnika i odgovaraju ličnosti pokojnika i pijetetu čina sahranjivanja.
Deo pogrebne svečanosti se može izvršiti pored grobnog mesta.
Najkasnije dva časa po završetku pogrebne svečanosti preduzeće mora da zatvori grobno mesto, odnosno oblikuje grobnu humku, postavi nadgrobna obeležja i rasporedi doneto cveće i vence.
U znak sećanja na umrlog, porodica, srodnici i druga lica mogu da zasade spomen drvo ili postave drugo spomen obeležje (spomen česma, klupe) na mestu koje odredi preduzeće.
Lica koja obavljaju sahranjivanje moraju nositi prigodnu svečanu uniformu koju obezbeđuje preduzeće.
Sahranjivanje neidentifikovanih umrlih lica obavlja preduzeće u roku od 3 dana od prenosa umrlog u mrtvačnicu.
Sahranjivanje lica iz stava 1 ovog člana, izvršiće se na osnovu akta nadležnog organa kojim je utvrđena činjenica da je lice neidentifikovano.
Porodica, srodnici i druga lica imaju pravo da, po isteku obaveznog roka počivanja od 10 godina, produže rok počivanja pod uslovima utvrđenim ugovorom sa preduzećem.
Preduzeće je dužno da šest meseci pre isteka obaveznog roka, odnosno produženog roka počivanja obavesti lica iz stava 1 ovog člana o pravu da produže rok počivanja.
Ako u roku od jedne godine po proteku obaveznog roka počivanja porodica, srodnici ili druga lica ne produže rok počivanja, odnosno pismeno izjave da ne žele da produže rok počivanja i ukoliko grobno mesto nema svojstvo spomen grobnog mesta, preduzeće će posmrtne ostatke preneti u zajedničku kosturnicu.
Ekshumaciju i prenos posmrtnih ostataka mogu da zahtevaju porodica, srodnici i druga lica.
Troškove ekshumacije i prenosa posmrtnih ostataka, snose lica iz stava 1 ovog člana.
Preduzeće je dužno da vodi evidenciju i trajno čuva podatke o licima čiji su posmrtni ostaci preneti u zajedničku kosturnicu.
Nadgrobne spomenike i druge predmete sa grobnih mesta iz kojih su posmrtni ostaci preneti u zajedničku kosturnicu, preduzeće je dužno da prenese na za to određeno mesto i čuva ih najmanje pet godina, ukoliko porodica, srodnici i druga lica ne odrede drugačije.
Preduzeće je dužno da svakog dana od 00,00 do 24,00 sati pruža usluge prenosa i smeštaja posmrtnih ostataka umrlih, odnosno obezbeđuje obavljanje pogrebne delatnosti.
Preduzeće je dužno da vodi evidenciju grobnih mesta sa imenima sahranjenih i datumom sahrane, evidencije o polaganju urni i prenosu posmrtnih ostataka i druge evidencije u vezi sa obavljanjem pogrebne delatnosti.
Preduzeće obavlja i druge usluge u vezi prijave smrti, sahranjivanja i ostalih pogrebnih poslova.
U cilju jedinstvenog prikupljanja obaveštenja o umrlim licima i obezbeđenja mogućnosti da porodici, srodnicima umrlog i drugim licima budu efikasno pružene sve usluge u vezi sa sahranjivanjem, a u skladu sa st. 1 i 2 ovog člana, preduzeće organizuje rad Dežurnog centra.
Za poslove sahranjivanja i druge pogrebne usluge, preduzeće utvrđuje cene.
Cene za usluge sahranjivanja utvrđuju se prema vrsti, obimu i vremenu pružanja usluge, uz saglasnost nadležnog organa Grada.
Preduzeće donosi poseban cenovnik za ostale pogrebne usluge po želji porodice, srodnika ili drugih lica, a koje nisu obuhvaćene u stavu 2 ovog člana.
Ako dođe do poremećaja ili prekida u obavljanju poslova na uređivanju i održavanju groblja i sahranjivanju usled više sile, štrajka ili drugih razloga koji nisu mogli da se predvide, odnosno spreče, preduzeće je obavezno da odmah preduzme mere na otklanjanju uzroka poremećaja, odnosno prekida i to:
1. radno angažuje zaposlene na otklanjanju uzroka poremećaja, odnosno razloga zbog kojih je došlo do prekida u obavljanju poslova održavanja i uređivanja grobalja i sahranjivanja,
2. hitno popravi i zameni instalacije i uređaje kojima se obezbeđuje obavljanje poslova, kao i zaštiti komunalne objekte i uređaje od daljih kvarova ili havarija,
3. predvidi i druge mere koje utvrde nadležni organi Grada.
U slučajevima iz člana 35 ove odluke preduzeće je obavezno da istovremeno sa preduzimanjem mera, obavesti Gradsku upravu-Sekretarijat za komunalne poslove (u daljem tekstu Sekretarijat) o razlozima poremećaja ili prekida, kao i o preduzetim merama.
Kad Sekretarijat primi obaveštenje iz stava 1 ovog člana dužan je da bez odlaganja:
1. naredi mere za zaštitu komunalnih objekata koji su ugroženi, kao i druge imovine,
2. predloži mere za otklanjanje nastalih posledica i druge potrebne mere za obavljanje poslova,
3. utvrdi razloge i eventualnu odgovornost za poremećaj, odnosno prekid u obavljanju poslova, kao i odgovornost za naknadu eventualne štete,
4. angažuje drugo preduzeće ili preduzetnika, da obavlja poslove uređivanja i održavanja groblja i sahranjivanja do otklanjanja poremećaja, a na teret preduzeća.
IV NADZOR
Ako se u skladu sa zakonom, organizuje štrajk u preduzeću, preduzeće je obavezno da obezbedi minimum procesa rada, i to prevoz, prenos umrlog i smeštaj umrlog u mrtvačnicu, kopanje groba i sahranjivanje.
Nadzor nad primenom ove odluke i nad zakonitošću rada preduzeća vrši Gradska uprava grada Novog Sada.
Poslove inspekcijskog nadzora nad sprovođenjem ove odluke i drugih opštih i pojedinačnih akata donetih na osnovu ove odluke obavlja Gradska uprava - Sekretarijat za inspekcijske poslove (u daljem tekstu: Sekretarijat za inspekcijske poslove), preko komunalnog inspektora.
Komunalni inspektor je pored ovlašćenja utvrđenih u zakonu, ovlašćen i dužan da:
1. donese nalog o uklanjanju obeležja ili drugih oznaka koje nisu u vezi sahranjenih lica na groblju,
2. donese nalog o uklanjanju natpisa ili drugih obeležja ili oznaka na grobnicama i grobovima kojima se vređaju patriotska, verska, nacionalna i druga osećanja građana,
3. preduzima i druge mere u skladu sa zakonom koje su neophodne za ostvarivanje delatnosti.
Postupak za izdavanje naloga iz člana 38 stav 3 tač. 1 i 2 ove odluke pokreće Sekretarijat za inspekcijske poslove po službenoj dužnosti na osnovu prijave preduzeća ili drugog pravnog ili fizičkog lica.
Kada prijavu iz stava 1 ovog člana podnosi preduzeće, dužno je da u prijavi navede sve podatke o licu koje je postavilo obeležje ili druge oznake koje nisu u vezi sa sahranjivanjem lica na groblju ili koje je postavilo natpise ili druga obeležja na grobnicama i grobovima kojima se vređaju patriotska, verska, nacionalna i druga osećanja građana, i o činjenicama na osnovu kojih je moguće utvrditi ili učiniti verovatnim da je učinjen prekršaj iz člana 11 ove odluke.
Na osnovu prijave preduzeća, Sekretarijat za inspekcijske poslove donosi rešenje o skraćenom postupku u roku od tri dana od dana podnošenja prijave.
Kada se postupak ne pokreće po prijavi preduzeća već po prijavi drugog pravnog ili fizičkog lica, Sekretarijat za inspekcijske poslove utvrđuje da li je izvršen prekršaj iz člana 11 ove odluke.
Sekretarijat za inspekcijske poslove po podnetoj prijavi, a na osnovu svih dokaza utvrđenih u postupku odlučuje u formi rešenja.
Protiv rešenja o izdavanju naloga može se izjaviti žalba Izvršnom odboru u roku od osam dana od dana prijema rešenja.
Žalba ne odlaže izvršenje rešenja.
Troškovi nastali prilikom izvršenja rešenja iz člana 41 ove odluke, pada na teret prekršioca.
V KAZNENE ODREDBE
Novčanom kaznom od 2.500 do 5.000 dinara kazniće se za prekršaj građanin koji ošteti grob, odnosno grobnicu ili druge objekte koji služe za potrebe groblja (član 14 tačka 4).
Novčanom kaznom od 1.000 do 3.000 dinara kazniće se za prekršaj građanin koji:
1. izvodi radove u vreme koje mu nije odredilo preduzeće (član 10 stav 1 tačka 1);
2. po završetku radova ne ukloni građevinski materijal i ne dovede radilište u prvobitno stanje (član 10 stav 1 tačka 2) i
3. prevozi građevinski materijal van staze i puteva, tako da oštećuje grobove i grobnice (član 10 stav 1 tačka 3).
Ako prekršaj iz čl. 42 i 43 tačka 1 do 3 ove odluke učini pravno lice ili preduzetnik, kazniće se novčanom kaznom od 10.000 do 50.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana, kazniće se odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 2.500 do 5.000 dinara.
Novčanom kaznom od 500 dinara kazniće se na licu mesta fizičko lice i odgovorno lice u pravnom licu koje:
1. uđe pre i zadrži se posle određenog vremena u krugu groblja (član 14 tačka 1);
2. uvodi životinje u groblje (član 14 tačka 3) i
3. izvrši radnju koja nije dozvoljena opštim aktom preduzeća (član 14 tačka 5).
Preduzeće će izvođaču radova zabraniti rad na grobljima i ulazak u groblja:
- ukoliko izvodi radove bez prethodnog odobrenja preduzeća (član 9 stav 1);
- ukoliko ne postupi po nalogu ovlašćenog lica preduzeća i u datom roku ne otkloni uočene nedostatke (član 10 stav 1 tačka 4).
VI PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Preduzeće će, u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu ove odluke doneti, odnosno uskladiti svoja opšta akta i poslovanje sa odredbama ove odluke.
Obavljanje poslova iz člana 3 stav 1 ove odluke na grobljima u Futogu i Veterniku preduzeće će preuzimati postepeno, u skladu sa dinamikom dogovorenom sa Mesnom zajednicom "Futog" i Mesnom zajednicom "Veternik", a najduže u periodu od tri godine od dana stupanja na snagu ove odluke.
Stupanjem na snagu ove odluke, prestaje da važi Odluka o sahranjivanju i grobljima ("Službeni list opštine Novi Sad", broj 11/91 i "Službeni list Grada Novog Sada", br. 9/92 i 3/94).
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Novog Sada".