UREDBA

O UTVRĐIVANJU PROGRAMA IZVOĐENJA GEOLOŠKIH ISTRAŽNIH RADOVA ZA 2003. GODINU

("Sl. glasnik RS", br. 64/2003)

Član 1

Ovom uredbom utvrđuje se izvođenje geoloških istražnih radova iz oblasti: opštih geoloških istraživanja, hidrogeoloških istraživanja, inženjerskogeoloških istraživanja, istraživanja energetskih, metaličnih i nemetaličnih mineralnih sirovina, geoekoloških istraživanja, izrade geoloških studija strateškog značaja i razvoja geoloških informacionih sistema.

Član 2

Geološka istraživanja u Republici Srbiji u 2003. godini, vršiće se prema Programu izvođenja geoloških istražnih radova za 2003. godinu, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.

Član 3

Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

PROGRAM IZVOĐENJA GEOLOŠKIH ISTRAŽNIH RADOVA ZA 2003. GODINU

U 2003. godini predviđaju se sledeća geološka istraživanja:

- opšta geološka istraživanja - izrada geoloških karata i regionalna istraživanja čiji se rezultati koriste za izradu geoloških karata;

- hidrogeološka istraživanja - izrada osnovne hidrogeološke karte Srbije razmere 1:100.000, istraživanje podzemnih voda za vodosnabdevanje, istraživanje mineralnih, termomineralnih voda i hidrogeotermalne energije;

- inženjerskogeološka istraživanja - izrada osnovne inženjersko-geološke karte Srbije razmere 1:100.000, specijalizovanih karata i istraživanja za potrebe prostornog planiranja;

- mineralne sirovine - istraživanje energetskih, metaličnih i nemetaličnih mineralnih sirovina;

- studije strateškog značaja - izrada kompleksnih geoloških podloga za davanje koncesija u skladu sa utvrđenim dugoročnim programom razvoja osnovnih geoloških istraživanja;

- geoekološka istraživanja - izrada odgovarajućih geoekoloških osnova sa aspekta korišćenja geoloških potencijala i mineralnih sirovina;

- informacioni sistemi - razvoj informacionog sistema za prirodne resurse, segment geoloških resursa i geoloških istraživanja.

1. OPŠTA GEOLOŠKA ISTRAŽIVANJA

Opšta geološka istraživanja predstavljaju osnovu svih geoloških i rudarskih delatnosti i rezultata koji slede iz tih radova.

Opšta geološka istraživanja obuhvataju izradu geoloških karata različitih razmera 1:50.000 do 1:5.000.000 i kompleksne projekte i studije od kojih je većina tesno vezana za geološke karte, njihovu izradu, dopune i inoviranje.

U 2003. godini planiralo se povećanje obima geoloških istraživanja u cilju intenziviranja izrade geoloških karata. U tom smislu tematske geološke karte, uz reambuliranje i dopunu kartiranjem neistraženih delova koristiće se za kompletiranje celih listova geološke karte i ponovo uspostavljanje ritma pripreme i štampanja geološke karte, posebno GK-50 (1:50.000).

1.1. Geološka karta Srbije 1:50.000

U 2003. godini se planira nastavak i intenziviranje geoloških istraživanja za izradu listova geološke karte razmere 1:50.000, u jugozapadnoj Srbiji izrada lista "Prijepolje 1" a u severozapadnoj Srbiji dva lista "Valjevo 4" i "Šabac 4". Na području istočne Srbije planirana su geološka istraživanja na listovima "Kladovo 3" i "Žagubica 4".

Osim istraživanja za izradu listova karte, u 2003. godini planira se štampanje završenih listove geološke karte. Predviđena je tehnička priprema i štampanje tri lista geološke karte: "Prijepolje 2", "Užice 4" i "Kladovo 3".

1.2. Geološke karte 1:100.000 - 1:5.000.000

Planirana geološka istraživanja za izradu geoloških karata navedenih razmera obuhvatiće:

- izradu tumača neotektonske karte 1:500.000;

- istraživanja za izradu geohemijske karte 1:1.000.000, i

- geološke karte Srbije 1:5.000.000

Osim višestruke primene u istraživanjima u okviru svih geoloških disciplina i zaštiti životne sredine, ove geološke karte predstavljaju obavezu Republike Srbije u odnosu na EU, zbog uklapanja u Geohemijski atlas Evrope i Internacionalnu geološku kartu Evrope na kojoj nedostaju samo karte područja Srbije i Crne Gore, Makedonije i Albanije.

U oblasti izrade geoloških karata ovih razmera, za štampu u 2003. godini planira se štampanje geomorfološke karte Srbije razmere 1:300.000.

1.3. Kompleksne studije i projekti

Predviđena su geološka istraživanja relativno manjeg obima nego što su to geološke karte. One daju osnovu i ideje za rešavanje problema u oblasti geoloških karata i ostalim segmentima geologije.

Ova vrsta geoloških radova obuhvatiće strukturno-tektonska, geomagnetska, petrološka, sedimentološka, geohemijska, organopetrografska, biostratigrafska i paleontološka istraživanja.

1.4. Međunarodna saradnja

U ovoj oblasti planira se realizacija programa međunarodne geološke korelacije (IGCP), koji je jedan od retkih programa saradnje sa savetom u oblasti geologije.

2. HIDROGEOLOŠKA ISTRAŽIVANJA

Osnovni aspekti hidrogeoloških istraživanja su utvrđivanje potencijalnosti za potrebe vodosnabdevanja, korišćenja termomineralnih voda i hidrogeotermalne energije, utvrđivanje optimalnih rezervi podzemnih voda, izrada bilansa i načina zaštite podzemnih voda.

- Najvažniji segment osnovnih hidrogeoloških istraživanja je izrada Osnovne hidrogeološke karte razmere 1:100.000, koja predstavlja osnovnu podlogu za dalju nadgradnju u rešavanju hidrogeološke problematike. Planiraju se istraživanja na listovima "Beograd", "Pančevo", "Kraljevo", "Novi Pazar" i "Boljevac".

- Regionalna hidrogeološka istraživanja izvodiće se u cilju definisanja hidrogeoloških podloga u funkciji određivanja potencijalnosti terena za zahvatanje kvalitetnih izdanskih voda, utvrđivanja njihovog kvaliteta kategorije eksploatacionih rezervi i potencijalnih zagađivača podzemnih voda i izvorišta.

- Regionalna hidrogeološka istraživanja termomineralnih voda za balneološke i rekreativne potrebe, odnosno potrebe flaširanja kao stonih voda, kao i hidrogeološka istraživanja visoko termalne vode hidrogeotermalne energije za potrebe zagrevanja naselja i korišćenja u oblasti poljoprivrede vršiće se na prostorima turističkih centara, banjskih i klimatskih mesta, odnosno prostorima na kojima za to postoje geološki uslovi.

- U cilju uspostavljanja hidrogeološkog monitoringa, na teritoriji Srbije, neophodno je definisati: stanje, potencijale i mogućnost korišćenja resursa podzemnih voda. Na taj način stvorili bi se uslovi za:

1. definisanje hidrogeoloških osnova kao podloga za uspostavljanje monitoringa podzemnih voda;

2. uspostavljanje monitoringa podzemnih voda;

3. izradu bilansa podzemnih voda;

4. utvrđivanje uslova i mogućnosti za separatno vodosnabdevanje;

5. hidrogeološku rejonizaciju u funkciji vrednovanja terena po tipovima vodonosnih sredina u cilju optimizacije korišćenja i gazdovanja vodama, sa aspekta hidrogeološkog boniteta regiona i hidrogeoloških struktura.

3. INŽENJERSKOGEOLOŠKA ISTRAŽIVANJA

Osnovna inženjerskogeološka istraživanja izvodiće se u cilju izrade geoloških podloga sa aspekta sagledavanja inženjerskogeoloških uslova i karakteristika terena, kao deo sveukupnog definisanja prostora, odnosno definisanja hazarda i rizika korišćenja terena za razne nivoe planiranja i projektovanja.

- Izrada Osnovne inženjerskogeološke karte razmere 1:100.000 ima za cilj izradu podloga za sagledavanje sveukupnih inženjerskogeoloških karakteristika terena za potrebe izrade namenskih inženjerskogeoloških osnova u okviru plansko-projektne dokumentacije. Planiraju se istraživanja na listovima "Pančevo","Bela Crkva", "Šabac" i "Prijepolje".

- Regionalna inženjerskogeološka istraživanja odvijaće se u cilju izrade karata opšteg sadržaja, razmere 1:200.000 i manje. Takođe, planira se izrada i specijalizovanih karata, kojima treba definisati određene inženjerskogeološke parametre prirodne konstrukcije terena. U prioritetu su i aktivnosti usmerene na evidentiranje, istraživanje i praćenje procesa klizanja i drugih egzogenih procesa.

- Obzirom na očekivanu seizmičku aktivnost na teritoriji Srbije, a u cilju sagledavanja uticaja inženjerskogeoloških svojstava terena na efekte zemljotresa, planira se aktuelizacija ove problematike na nivou studijskog razmatranja.

- U cilju podrške Prostornom planu Srbije, predlaže se izrada geoloških i geoekoloških podloga za nivo prostornih planova (funkcionalna područja regionalnih sistema i područja posebnih namena - nacionalni parkovi i druga zaštićena prirodna dobra, kao i područja ugroženosti, revitalizacije i zaštite), u razmeri 1:50.000 - 1:25.000.

4. ISTRAŽIVANJE MINERALNIH SIROVINA

Program istraživanja ležišta mineralnih sirovina obuhvata istraživanje metaličnih, energetskih i nemetaličnih mineralnih sirovina sa pratećim mineragenetskim proučavanjima i istraživanjima. Cilj istraživanja je utvrđivanje potencijalnosti određenih područja u pogledu mineralnih sirovina. U tom smislu planiraju se istraživanja na perspektivnim područjima sa pozitivnim mineragenetskim preduslovima u pogledu otkrivanja ekonomski značajnih ležišta mineralnih sirovina. Takođe istraživanja će biti usmerena i na proširenje podataka o sirovinskoj bazi određenih mineralnih sirovina i izradu podloga sa presekom stanja raspoloživih mineralnih sirovina radi njihovog adekvatnog koncesionog izdavanja.

4.1. Energetske mineralne sirovine

U oblasti istraživanja energetskih mineralnih sirovina u 2003. godini planiraju se osnovna geološka istraživanja usmerena na otkrivanje ležišta i pojava uglja, bilo da se radi o novim ili proceni potencijalnosti i proširenju već poznatih i nedovoljno definisanih ugljonosnih prostora i potencijalnost određenih područja na naftu i gas.

Planirana su osnovna geološka istraživanja, mrkih i kamenih ugljeva u okvirima malih ugljonosnih basena Srbije i nafte i gasa u malim tercijarnim basenima Srbije. Ova istraživanja će, osim obezbeđivanja podloge za detaljna geološka istraživanja energenata i procenu potencijalnosti, omogućiti definisanje geoloških formacija upotrebljivih u izradi geoloških karata.

Posebna pažnja biće usmerena na geološke redove iz ove oblasti, koji imaju kompleksan pristup istraživanju energenata uzimajući u obzir sve prateće nemetalične i metalične mineralne sirovine, kao i tehnogene sirovine kao nusprodukta eksploatacije ili upotrebe energenata.

4.2. Metalične mineralne sirovine

Tokom 2002. godine, geološka istraživanja metaličnih mineralnih sirovina bila su intenzivnija nego ranijih godina. Da bi se održao taj kontinuitet, za 2003. godinu se predlažu geološka istraživanja po projektima od značaja i interesa za privredu Srbije. Istraživanja se usmeravaju na iznalaženje novih pojava i ležišta metaličnih mineralnih sirovina, definisanja potencijalnosti geoloških sredina, kao i sagledavanja ukupne potencijalnosti resursa metalogenetskih oblasti i ležišta Srbije.

Ova istraživanja će se realizovati kroz:

- osnovna geološka istraživanja zlata, bakra, cinka, nikla, gvožđa, antimona i dr.,

- studijska metalogenetska ispitivanja plemenitih metala i teških minerala, platinoida, bakra-zlata, kao i olovo-cinka u perspektivnim prostorima Republike Srbije,

- izradu prognozne geološke karte metaličnih i nemetaličnih mineralnih sirovina u razmeri 1:300.000.

4.3. Nemetalične mineralni sirovine

Koncepcija istraživanja nemetaličnih mineralnih sirovina zasniva se na potrebi definisanja potencijalnosti određenih nemetaličnih mineralnih sirovina i geoloških sredina, sa aspekta pozitivnih rezultata dosadašnjih geoloških istraživanja, a u cilju primene u privredi Srbije.

Planiraju se osnovna istraživanja kvarcnih sirovina; anhidrita, gipsa i soli; borata; feldspata; sepiolita; magnezita; juvelirskih mineralnih sirovina i dr.

U oblasti prirodnih građevinskih materijala planiraju se istraživanja arhitektonskog građevinskog kamena i tehničkog građevinskog kamena. Perspektivnost u pogledu pronalaženja novih nalazišta arhitektonskog građevinskog kamena izvesna je samo kada su u pitanju stene karbonatnog porekla.

Postoje povoljni prirodni uslovi za povećanje sirovinske osnove skoro svih vrsta tehničkog građevinskog kamena, pre svega u sedimentnim karbonatnim stenama, što ima veliki značaj obzirom na planiranu izgradnju kapitalnih infrastrukturnih objekata.

5. STUDIJE STRATEŠKOG ZNAČAJA

Predviđena je izrada studija koje će omogućiti sagledavanje stanja istraženosti i dati pouzdane informacije o raspoloživim količinama i kvalitetu mineralnih resursa, odnosno omogućiti definisanje inženjerskogeoloških parametara kapaciteta prostora teritorije Republike Srbije.

6. GEOEKOLOŠKA ISTRAŽIVANJA

Geoekološka istraživanja planiraju se u cilju definisanja i izrade odgovarajućih geoloških podloga sa aspekta korišćenja geoloških potencijala u zaštiti životne sredine.

Planira se aktivnost u cilju definisanja metodologije i izbora makrolokacija za potrebe bezbednog deponovanja opasnih materija i komunalnog otpada sa aspekta inženjerskogeoloških i hidrogeoloških istraživanja.

7. GEOLOŠKI INFORMACIONI SISTEM

U oblasti geoloških informacionih sistema zbog obilja podataka sakupljanih više desetina godina u arhivu stručne dokumentacije Ministarstvo za zaštitu prirodnih bogatstava i životne sredine i geoloških organizacija izvođača, planiraju se aktivnosti u cilju razvoja informacionog sistema u oblasti geoloških resursa i geoloških istraživanja, kao deo jedinstvenog informacionog sistema za prirodne resurse Republike Srbije, kako bi se:

- sistematizovala postojeća dokumentacija,

- omogućio brz i efikasan pristup podacima,

- omogućila analiza istraženosti prostora,

- lakše planirala dalja istraživanja i izbeglo dupliranje istraživanja,

- geološke karte prevele u digitalni oblik,

- omogućilo štampanje podataka u obliku izveštaja, grafikona, profila i dr.

- omogućila prezentacija podataka široj javnosti (uz poštovanje kriterijuma trajnosti geoloških podataka).

8. OSTALE STRUČNE AKTIVNOSTI

U skladu sa Zakonom o geološkim istraživanjima a u cilju praćenja izrade, ocene kvaliteta i vršenja godišnje i konačne revizije autorskih originala državnih karata razmere 1:50.000 i manje štampanja i pripreme za štampu završenih listova državne karte planira se angažovanje ekspertskih timova.

III

Struktura raspodele finansijskih sredstava po programu geoloških istraživanja za 2003. godinu

A. Prihodi
1. Sredstva budžeta za geološka istraživanja	178.500.000,00
B. Rashodi
1. Prenete i neizmirene obaveze iz 2002. godine	53.500.000,00
2. Geološka istraživanja u 2003. godini	125.000.000,00
- opšta geologija	21.500.000,00
- hidrogeologija	27.000.000,00
- inženjerska geologija	16.500.000,00
- mineralne sirovine	48.000.000,00
- studije strateškog značaja	3.000.000,00
- geoekološka istraživanja	3.000.000,00
- geološki informacioni sistem	500.000,00
- ostale stručne aktivnosti	5.500.000,00