ZAKONO ODREĐIVANJU GRAĐEVINSKOG ZEMLJIŠTA U GRADOVIMA I NASELJIMA GRADSKOG KARAKTERA("Sl. list SFRJ", br. 5/68 i 20/69) |
U smislu Zakona o nacionalizaciji najamnih zgrada i građevinskog zemljišta, u gradovima i naseljima gradskog karaktera građevinska zemljišta postaju društvena svojina pod uslovima određenim ovim zakonom.
Ranijim sopstvenicima građevinskog zemljišta pripada pravična naknada po odredbama Zakona o eksproprijaciji.
Građevinska zemljišta u gradovima i naseljima gradskog karaktera određuju se republičkim zakonom.
Kao građevinska mogu se odrediti samo ona zemljišta koja su već urbanistički izgrađena ili za koja je donesen detaljan urbanistički plan, ako će se izgradnja na tim zemljištima u celini ili većim delom izvršiti najdocnije u roku od deset godina od dana stupanja na snagu republičkog zakona.
Raniji sopstvenik neizgrađenog građevinskog zemljišta ima pravo da koristi to zemljište do dana kad ga je, na osnovu odluke nadležnog organa, dužan predati korisniku.
Raniji sopstvenik može i pre tog dana predati zemljište opštini, a opština je dužna to zemljište primiti od ranijeg sopstvenika.
Raniji sopstvenik neizgrađenog građevinskog zemljišta ima prvenstveno pravo korišćenja tog zemljišta u površini koja je potrebna za izgradnju zgrade na koju po zakonu može imati pravo svojine i za redovnu upotrebu te zgrade, ako se na osnovu detaljnog urbanističkog plana na tom zemljištu može podići takva zgrada.
Republičkim zakonom propisaće se uslovi i način ostvarivanja prvenstvenog prava korišćenja iz stava 1 ovog člana.
Pravo iz člana 3 stav 1 ovog zakona i pravo iz člana 4 stav 1 ovog zakona raniji sopstvenik može preneti samo na bračnog druga, potomke, usvojenike, roditelje i usvojioce.
Bračni drug, potomci, usvojenici, roditelji i usvojioci ne mogu prava iz stava 1 ovog člana preneti pravnim poslom na drugo lice.
Prava iz stava 1 ovog člana mogu naslediti zakonski naslednici ranijeg sopstvenika, kao i zakonski naslednici bračnog druga, potomaka, usvojenika, roditelja i usvojilaca na koje je raniji sopstvenik preneo ta prava.
Odredbe st. 1 do 3 ovog člana primenjuju se i na ranije sopstvenike zemljišta koja su nacionalizovana do dana stupanja na snagu ovog zakona, kao i na lica na koja su raniji sopstvenici do dana stupanja na snagu ovog zakona preneli pravo korišćenja ili prvenstveno pravo korišćenja, ako je prenos prava izvršen na osnovu ugovora na kome su potpisi overeni od strane organa nadležnog za overavanje potpisa, ili ako je ugovorna cena isplaćena preko banke, ili ako je lice na koje je raniji sopstvenik preneo to pravo vršilo isplatu poreza ili doprinosa u vezi sa zemljištem na koje to pravo postoji.
Sopstvenik zgrade stiče pravo da koristi zemljište koje je pod zgradom i zemljište koje je potrebno za njenu redovnu upotrebu, danom kada su ta zemljišta postala društvena svojina.
Pravo korišćenja zemljišta iz stava 1 ovog člana traje dok postoji zgrada na tom zemljištu.
To pravo ne može se zasebno prenositi.
U slučaju prenosa prava svojine na zgradu koja se nalazi na zemljištu na koje postoji pravo korišćenja, na sticaoca zgrade prelazi i to pravo.
Lice kome je dato na korišćenje neizgrađeno građevinsko zemljište ne može pravo korišćenja na to zemljište prenositi na drugo lice, osim ako se prenos tog prava vrši zajedno sa zgradom ili drugim objektom izgrađenim na tom zemljištu.
Naknada na zemljište koje je postalo društvena svojina (član 1 stav 2) isplaćuje se u roku od pet godina od dana kad je to zemljište predato opštini ili drugom korisniku, i to u jednakim godišnjim obrocima.
Republičkim zakonom mogu se odrediti i kraći rokovi za isplatu naknade iz stava 1 ovog člana.
Ranijem sopstveniku neizgrađenog građevinskog zemljišta naknada se isplaćuje u roku od petnaest dana od dana kada je opština primila naknadu od korisnika toga zemljišta.
Ranijem sopstveniku neizgrađenog građevinskog zemljišta kome je to zemljište bilo jedini ili glavni izvor prihoda, naknada se isplaćuje odjednom, u roku od tri meseca od dana predaje tog zemljišta opštini ili drugom korisniku.
Postupak za određivanje naknade za neizgrađeno građevinsko zemljište koje je nacionalizovano po Zakonu o nacionalizaciji najamnih zgrada i građevinskog zemljišta do 7. aprila 1965. godine, sprovešće se i naknada će se odrediti i isplatiti po odredbama ovog zakona (član 1 stav 2 i st. 1 do 4 ovog člana), ako na dan 15. februara 1968. godine nije postojalo pravnosnažno rešenje o naknadi.
Raniji sopstvenik nacionalizovanog građevinskog neizgrađenog zemljišta iz stava 5 ovog člana, kome je naknada određena rešenjem koje je postalo pravnosnažno posle 15. februara 1968. godine, pa do dana stupanja na snagu Zakona o izmeni i dopuni Zakona o određivanju građevinskog zemljišta u gradovima i naseljima gradskog karaktera ("Službeni list SFRJ", br. 20/69), može do 31. decembra 1969. godine zahtevati od nadležnog opštinskog organa uprave, odnosno suda da mu se naknada odredi po ovom zakonu.
Ako raniji sopstvenik postavi zahtev u smislu stava 6 ovog člana, organ koji je u poslednjem stepenu doneo rešenje o naknadi, poništiće, odnosno ukinuće to rešenje i rešenje doneseno u prvom stepenu, i dostaviti spise nadležnom opštinskom organu uprave radi sprovođenja postupka za određivanje naknade po odredbama ovog zakona.
Lice kome je dato na korišćenje zemljište koje je bilo obuhvaćeno odlukom o određivanju ili proširivanju užeg građevinskog rejona grada ili naselja gradskog karaktera, potvrđenom od republičkog izvršnog veća posle 7. aprila 1965. godine, može zadržati pravo korišćenja tog zemljišta, ako to zemljište saglasno odredbama ovog zakona postane društvena svojina u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Ako zemljište iz stava 1 ovog člana nije postalo društvena svojina u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona, korisnik zemljišta koji je na tom zemljištu počeo izgradnju do 12. jula 1967. godine smatra se savesnim držaocem tog zemljišta.
Ako lice na osnovu stava 1 ovog člana zadrži pravo korišćenja zemljišta, raniji sopstvenik ima pravo na naknadu po odredbama člana 1 stav 2 i člana 8 ovog zakona.
Ovu naknadu plaća opština koja je licu iz stava 1 ovog člana ranije dala zemljište na korišćenje.
Opština koja je platila ovu naknadu može tražiti da joj lice koje je na osnovu stava 1 ovog člana zadržalo pravo korišćenja zemljišta, plati razliku između naknade koju je primila od tog lica za davanje zemljišta na korišćenje i naknade koju je ona platila ranijem sopstveniku po odredbama st. 3 i 4 ovog člana.
Odredbe Zakona o nacionalizaciji najamnih zgrada i građevinskog zemljišta koje su u suprotnosti sa ovim zakonom ne primenjuju se u pogledu zemljišta na koje se odnosi ovaj zakon, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".