PRAVILNIKO USLOVIMA ZA OBAVLJANJE DELATNOSTI KASTODI BANKE("Sl. glasnik RS", br. 102/2003) |
Ovim pravilnikom uređuju se:
1) sadržina zahteva za davanje dozvole za obavljanje delatnosti kastodi banke;
2) sadržina zahteva za davanje saglasnosti na odluku o imenovanju lica koje će rukovoditi poslovima kastodi banke;
3) bliži uslovi za obavljanje delatnosti kastodi banke koji se odnose na organizacionu osposobljenost i tehničku opremljenost;
4) sadržina i način objavljivanja pravila poslovanja kastodi banke;
5) sadržina izveštaja o poslovanju kastodi banke.
SADRŽINA ZAHTEVA ZA DAVANJE DOZVOLE ZA OBAVLJANJE DELATNOSTI KASTODI BANKE
Zahtev za davanje dozvole za obavljanje delatnosti kastodi banke sadrži:
1) naziv i sedište banke;
2) ime lica odgovornog za rad organizacionog dela u okviru kog će banka obavljati delatnost za koju se podnosi zahtev;
3) spisak dokumentacije koja se podnosi uz zahtev;
4) ime i prezime, e-mail i/ili poštanska adresa i telefonski broj osobe za kontakt sa Komisijom za hartije od vrednosti povodom tog zahteva;
5) datum podnošenja zahteva;
6) potpis ovlašćenog lica banke.
SADRŽINA ZAHTEVA ZA DAVANJE SAGLASNOSTI NA ODLUKU O IMENOVANJU LICA KOJE ĆE RUKOVODITI POSLOVIMA KASTODI BANKE
Zahtev za davanje saglasnosti na odluku o imenovanju lica koje će rukovoditi poslovima kastodi banke sadrži:
1) naziv i sedište banke;
2) ime lica za čije imenovanje se traži saglasnost i njegova ovlašćenja;
3) lični podaci o licu iz tačke 2 ovog stava:
- prebivalište i adresa;
- datum rođenja;
- vrsta i stepen školske spreme i naziv obrazovne institucije gde je stečena;
- radna biografija (naziv preduzeća ili druge organizacije, opis poslova i vreme provedeno na tim poslovima, posebna dostignuća, doprinosi i nagrade ostvarene u obavljanju tih poslova);
- posebna znanja (poznavanje stranih jezika, rad na računaru i drugo);
4) spisak dokumentacije koja se podnosi uz zahtev;
5) ime i prezime, e-mail i/ili poštanska adresa i telefonski broj osobe za kontakt sa Komisijom za hartije od vrednosti povodom tog zahteva;
6) datum podnošenja zahteva;
7) potpis ovlašćenog lica banke;
8) dokaz o uplaćenoj naknadi.
ORGANIZACIONA OSPOSOBLJENOST I TEHNIČKA OPREMLJENOST
Kastodi banka može obavljati delatnosti iz člana 142 st. 1 i 2 Zakona o tržištu hartija od vrednosti i drugih finansijskih instrumenata (u daljem tekstu: Zakon), ako ispunjava uslove koji se odnose na kadrovsku i organizacionu osposobljenost i tehničku opremljenost, a posebno uslove kojima se obezbeđuje:
1) organizacija i funkcionisanje sistema unutrašnje kontrole poslovanja organizacionog dela banke koji obavlja delatnost kastodi banke;
2) takva raspodela poslova i radnih zadataka kojom se izbegavaju mogući konflikti i sukobi interesa između klijenata kastodi banke i zaposlenih, odnosno članova uprave te banke;
3) adekvatna zaštita poverljivih informacija i podataka koji se odnose na klijente kastodi banke od neovlašćenog korišćenja i zloupotreba.
Kastodi banka je dužna da ima dovoljan broj zaposlenih odgovarajuće struke i iskustva kako bi mogla da obavlja svoje poslove.
Informacioni sistem kastodi banke mora biti organizovan na način kojim se obezbeđuje tačnost i pouzdanost pri prikupljanju, unosu, obradi, prenosu i upotrebi podataka kojima raspolaže organizacioni deo banke koji obavlja delatnost kastodi banke, odnosno na takav način kojim se osigurava sledeće:
1) unos u bazu podataka može se vršiti samo ako je unos takvih podataka odobren na način utvrđen aktima banke koji se odnose na rad organizacionog dela te banke koji obavlja delatnost kastodi banke;
2) u bazu podataka moraju biti uneti svi podaci čiji je unos odobren;
3) samo ovlašćena lica banke imaju pristup bazama podataka i mogućnost unosa, izmene i upotrebe podataka;
4) redovna provera tačnosti podataka mora da bude omogućena;
5) izvodi iz baze podataka moraju nositi datum i vreme sastavljanja i biti overeni od ovlašćenog lica banke;
6) kontinuitet rada informacionog sistema mora biti osiguran formiranjem sekundarne baze podataka i sekundarnog računarskog sistema;
7) informacioni sistem mora imati rezervni izvor napajanja električnom energijom nezavisan od standardnog izvora koji omogućava kontinuitet rada sistema u trajanju od najmanje osam časova;
8) planovi i postupci za funkcionisanje informacionog sistema (računarske opreme, programa, aplikacije, baze podataka i telekomunikacija) za slučaj vanrednih okolnosti moraju biti utvrđeni aktima banke koji se odnose na rad organizacionog dela te banke koji obavlja delatnost kastodi banke.
Kastodi banka koja vrši kompjutersku obradu podataka ili koja poslovne knjige i druge evidencije vodi u svom računarskom sistemu dužna je da ima računarsku opremu i programe koji obezbeđuju funkcionisanje informacionog sistema u skladu sa članom 5 ovog pravilnika.
S obzirom na obim poslova koje obavlja, kastodi banka mora obezbediti dovoljan broj kompjuterskih radnih stanica za obavljanje poslova koji se odnose na vođenje stanja na računima hartija od vrednosti, prijema i izvršavanja naloga klijenata i za obavljanje drugih poslova koje obavlja ta kastodi banka.
Organizacija poslovanja i sistematizacija radnih mesta u organizacionom delu banke koji obavlja delatnost kastodi banke mora biti izvršena na način koji osigurava da se obavljanje svih poslova kastodi banke vrši u skladu sa Zakonom i ovim pravilnikom.
Opštim aktima banke kojima se uređuje poslovanje organizacionog dela banke koji obavlja kastodi delatnost utvrđuju se:
1) unutrašnja organizacija organizacionog dela banke koji obavlja kastodi delatnost i delokrug pojedinih segmenata iz kojih se sastoji taj organizacioni deo, kao i međusoban odnos i način komunikacije i protoka dokumentacije i podataka između tog organizacionog dela i drugih delova te banke, kao i između pojedinih segmenata unutar tog organizacionog dela;
2) sistematizacija radnih mesta, sa pojedinim radnim zaduženjima, odgovornostima i ovlašćenjima;
3) način funkcionalnog i fizičkog razgraničenja između organizacionog dela banke koji obavlja kastodi delatnost i drugih delova te banke, u cilju izbegavanja nedozovoljenog protoka poverljivih informacija i konflikata interesa banke, zaposlenih u kastodi banci i klijenata kastodi banke;
4) mere za uspostavljanje i funkcionisanje sistema unutrašnje kontrole poslovanja kastodi banke kako bi se osiguralo informisanje uprave banke o uočenim nepravilnostima ili nezakonitosti u poslovanju kastodi banke i preduzele adekvatne mere za njihovo otklanjanje;
5) način na koji su dužni da postupaju zaposleni u kastodi banci kad kupuju i prodaju hartije od vrednosti za sopstveni račun;
6) koji se podaci smatraju poslovnom tajnom i način zaštite tih podataka.
Zaposleni u organizacionom delu banke koji obavlja kastodi delatnost moraju biti upoznati sa sadržajem opšteg akta iz stava 2 ovog člana pre početka obavljanja poslova za tu banku.
PRAVILA POSLOVANJA KASTODI BANKE
Pravilima poslovanja kastodi banke (u daljem tekstu: pravila poslovanja) utvrđuju se opšti uslovi poslovanja s obzirom na vrstu poslova koju obavlja banka u okviru organizacionog dela koji obavlja delatnost kastodi banke, u skladu sa članom 142 st. 1 i 2 Zakona.
Klijentima kastodi banke mora biti omogućen uvid u pravila poslovanja i tarifu kastodi banke.
Pravila poslovanja i tarifa koja se primenjuje u radu sa klijentima kastodi banke moraju biti istaknuti na vidnom i dostupnom mestu u radnim prostorijama u kojima se posluje sa klijentima.
Kastodi banka je dužna pre prijema prvog naloga klijenta, odnosno pre zaključenja ugovora iz člana 144 stav 4 Zakona (u daljem tekstu: ugovor o obavljanju kastodi poslova), predati tom klijentu primerak pravila poslovanja.
U pravilima poslovanja utvrđuju se osnovna prava i obaveze kastodi banke i klijenata te banke u skladu sa Zakonom i drugim propisima.
Pravilima poslovanja utvrđuje se obaveza kastodi banke da klijenta pre zaključenja ugovora o obavljanju pojedinih kastodi poslova upozna o vrstama usluga koje vrši na osnovu dozvole za obavljanje delatnosti.
Pravilima poslovanja utvrđuju se osnovne obaveze kastodi banke obzirom na obim poslova koje ona obavlja, a ugovorom o obavljanju pojedinih poslova uređuju se detaljna prava i obaveze te banke i klijenta.
Ugovorom o obavljanju kastodi poslova kastodi banka se obavezuje da će obavljati pojedine poslove iz člana 142 st. 1 i 2 Zakona za račun klijenta, na osnovu naloga tog klijenta, a klijent se obavezuje da će za tu uslugu platiti proviziju.
Banka koja obavlja delatnost kastodi banke dužna je sa klijentom kastodi banke da zaključi ugovor o obavljanju kastodi poslova pre prijema i izvršenja prvog naloga klijenta.
Pravilima poslovanja utvrđuje se:
1) vrsta i elementi naloga koje prima i izvršava kastodi banka, u zavisnosti od vrste poslova iz člana 142 st. 1 i 2 Zakona koje ta banka obavlja;
2) postupak, prava i obaveze kastodi banke i klijenata kad je nalog nepotpun, nejasan, pogrešan ili nije dostavljen na vreme;
3) rok za izmenu, odnosno opoziv naloga.
Kastodi banka može da prima i izvršava naloge klijenata samo u skladu sa ugovorom o obavljanju kastodi poslova.
Nalog može biti dat u pismenom obliku, neposredno ili putem pošte, telefaksom, telefonom ili elektronskim putem.
Brokersko-dilersko društvo mora najkasnije narednog dana od dana prijema naloga klijentu dostaviti potvrdu o prijemu naloga, odnosno potvrdu o prijemu izmene naloga ili opoziva naloga.
Potvrda o prijemu naloga sadrži:
1) redni broj prijema naloga;
2) ime, odnosno naziv i sedište klijenta;
3) vrstu i sadržinu naloga;
4) mesto, datum i vreme (sat i minut) prijema naloga;
5) naznaku da je nalogodavac upoznat sa načinom obračuna naknada i troškova koje mora platiti za izvršenje naloga;
6) potpis ovlašćenog lica banke.
Kastodi banka može da odbije prijem naloga:
1) kad bi izvršenjem naloga bilo učinjeno delo kažnjivo po zakonu kao krivično delo, privredni prestup ili prekršaj;
2) kad nije specijalizovana ili nema tehničke mogućnosti da izvrši konkretan nalog.
Kad kastodi banka odbije da primi nalog klijenta dužna je da o tome obavesti klijenta odmah po prijemu naloga i da navede razlog za to odbijanje.
Kastodi banka može izvršenje naloga prepustiti drugom licu koje je ovlašćeno za obavljanje poslova na koje se nalog klijenta odnosi, ako je na to ovlašćena u ugovoru o obavljanju kastodi poslova.
Banka koja obavlja delatnost kastodi banke odgovorna je za štetu koju prouzrokuje svojim klijentima neizvršenjem, odnosno nepravilnim ili neblagovremenim izvršenjem naloga, u skladu sa propisima kojima se uređuju obligacioni odnosi.
Kastodi banka je dužna najkasnije narednog radnog dana od dana izvršenja naloga da klijentu dostavi obaveštenje o izvršenju naloga koje sadrži:
1) redni broj prijema naloga;
2) naziv i sedište klijenta;
3) vrstu i sadržinu naloga;
4) način izvršenja naloga (uz naznaku da je nalog izvršila ta banka ili drugo ovlašćeno lice, uz navođenje naziva i sedišta tog drugog lica i odgovornosti kastodi banke za izvršenje naloga tog drugog lica);
5) mesto, datum i vreme (čas i minut) izvršenja naloga;
6) obračun ili iznos naknade kastodi banke;
7) potpis ovlašćenog lica banke.
Kad kastodi banka obavlja poslove u vezi otvaranja i vođenja vlasničkih i zbirnih kastodi računa, dužna je da sa klijentom zaključi ugovor o vođenju računa hartija od vrednosti kojim se obavezuje da će kod Centralnog registra hartija od vrednosti ili, otvoriti vlasnički, odnosno zbirni račun hartija od vrednosti i da će na tom računu, u ime i za račun klijenta, odnosno u svoje ime, a za račun klijenata izvršavati naloge za prenos prava iz hartija od vrednosti, kao i naloge za upis prava trećih lica na hartijama od vrednosti klijenta i voditi stanje na računu hartija od vrednosti tog klijenta, a klijent se obavezuje da će za tu uslugu platiti naknadu.
Kastodi banka može obavljati druge poslove iz člana 142 st. 1 i 2 Zakona na način utvrđen odredbama tog zakona i drugih propisa, samo ako se ti poslovi odnose na hartije od vrednosti povodom kojih je klijent sa tom bankom zaključio ugovor iz stava 1 ovog člana.
Poslove koji se odnose na otvaranje i vođenje zbirnih kastodi računa mogu obavljati samo banke sa sedištem u Republici Srbiji.
Kad klijent kastodi banke daje brokersko-dilerskom društvu ili ovlašćenoj banci nalog za prodaju hartija od vrednosti koje se nalaze na računu koji vodi ta kastodi banka, odnosno kad daje nalog za kupovinu hartija od vrednosti koje želi da budu prenete na račun koji vodi ta kastodi banka, dužan je da u tom nalogu navede naziv i sedište kastodi banke i svoj broj računa kod te banke.
Smatra se da nalog za prodaju, odnosno kupovinu hartija od vrednosti iz stava 4 ovog člana sadrži i ovlašćenje brokersko-dilerskom društvu, odnosno ovlašćenoj banci da da nalog za prenos tih hartija kastodi banci klijenta radi ispunjenja obaveze po osnovu prodaje, odnosno kupovine hartija od vrednosti.
Kastodi banka iz člana 14 stav 1 ovog pravilnika je dužna da obezbedi da se na dan saldiranja obaveza iz hartija od vrednosti koje su kupljene za račun klijenta, te hartije prenesu na vlasnički račun hartija od vrednosti tog klijenta, odnosno na zbirni kastodi račun te banke.
Kad kastodi banka iz člana 14 stav 1 ovog pravilnika kupi za račun klijenta materijalizovane hartije od vrednosti, ona je dužna da ih preda tom klijentu u roku od dva radna dana od dana kad je prodavac ispunio svoju obavezu, osim ako nije drugačije ugovoreno.
Klijent kastodi banke iz člana 14 stav 1 ovog pravilnika je dužan da pre davanja naloga:
1) ima otvoren vlasnički račun hartija od vrednosti kod Centralnog registra hartija od vrednosti ili, sa kog i u koji će ta banka biti ovlašćena da vrši prenos prava iz hartija od vrednosti po osnovu kupovine i prodaje tih hartija i upis prava trećih lica na hartijama od vrednosti;
2) ima otvoren novčani račun kod poslovne banke, sa kog će ta kastodi banka biti ovlašćena da vrši isplate, odnosno uplate novčanih sredstava po osnovu kupovine i prodaje hartija od vrednosti;
3) ovlasti tu kastodi banku da vrši prenos i upis prava iz tačke 1 ovog stava i da vrši isplate i uplate iz tačke 2 ovog stava.
Ovlašćenje iz stava 1 tačka 3 ovog člana može biti:
1) sadržano u ugovoru iz člana 14 stav 1 ovog pravilnika;
2) dato na osnovu drugog pravnog posla.
Prenos prava iz hartija od vrednosti među računima istog imaoca i prenos na račun novog imaoca, kao i upis i brisanje prava trećih lica na hartijama od vrednosti, vrši kastodi banka u ime i za račun svojih klijenata, odnosno u svoje ime, a za račun klijenata, unosom naloga za prenos hartija od vrednosti, odnosno naloga za upis prava trećih lica kod Centralnog registra hartija od vrednosti ili drugog ovlašćenog pravnog lica kod kog se vode računi hartija od vrednosti klijenata.
Kastodi banka je dužna da izvode stanja i prometa na računima hartija od vrednosti klijenata ispostavlja kao izvod iz centralne informacione baze Centralnog registra hartija od vrednosti, odnosno kastodi banka je dužna da na zahtev klijenta odmah, a najkasnije u roku od tri dana od dana podnošenja zahteva, dostavi izvod prometa na računu klijenta kod kastodi banke za traženi period i novog stanja sredstava na računu klijenta na dan dostavljanja tog izvoda.
IZVEŠTAJI O POSLOVANJU KASTODI BANKE
Banka koja obavlja delatnost kastodi banke dužna je da u roku iz člana 132 stav 1 Zakona dostavi Komisiji za hartije od vrednosti:
1) godišnji izveštaj o poslovanju;
2) mesečni izveštaj o poslovanju;
3) obaveštenje o promeni propisanih uslova za obavljanje delatnosti za koju je dobijena dozvola.
Godišnji izveštaj o poslovanju
Godišnji izveštaj o poslovanju kastodi banke sadrži:
1) opšte podatke o kastodi banci;
2) podatke o poslovanju kastodi banke;
3) izveštaj lica koje rukovodi poslovima kastodi banke.
Opšti podaci o kastodi banci sadrže:
1) obim poslova iz člana 142 st. 1 i 2 Zakona koje obavlja ta banka;
2) imena članova uprave, članova nadzornog odbora banke koja obavlja delatnost kastodi banke i lica koje rukovodi poslovima kastodi banke;
3) organizaciona struktura:
- broj i struktura pojedinih segmenata u sastavu dela banke koji obavlja delatnost kastodi banke;
- opis poslova koji se u njima obavlja;
- imena lica odgovornih za rad pojedinih segmenata:
4) ime, odnosno naziv i sedište akcionara, odnosno članova banke i podaci o učešću u kapitalu banke za lica koja imaju najmanje 10% glasova u skupštini te banke;
Podaci o poslovanju kastodi banke sadrže:
1) podatke o ukupnoj vrednosti i obimu poslova koje je kastodi banka obavila, posebno po vrstama pojedinih poslova;
2) broj klijenata kastodi banke, posebno po vrstama pojedinih poslova;
3) ukupan broj stalno zaposlenih lica u delu banke koji obavlja delatnost kastodi banke.
U izveštaju lica koje rukovodi poslovima kastodi banke daje se:
1) analiza bitnih okolnosti koje su uticale na uspešnost poslovanja kastodi banke u poslovnoj godini za koju se podnosi izveštaj;
2) plan poslovanja za naredni period i aktivnosti koje će kastodi banka preduzeti radi ostvarenja tih planova;
3) opis bitnih okolnosti za koje se može očekivati da će imati uticaj na poslovanje kastodi banke u narednom periodu.
Pored podataka koje je banka koja obavlja delatnost kastodi banke dužna da navede, u ovom izveštaju mogu se navesti i drugi podaci koji se odnose na poslovanje kastodi banke.
Mesečni izveštaj o poslovanju
Mesečni izveštaj o poslovanju kastodi banke sadrži:
1) podatke o poslovima sa hartijama od vrednosti:
- podaci o hartijama od vrednosti u vezi kojih kastodi banka obavlja poslove po osnovu ugovora o vođenju računa hartija od vrednosti, (ukupan broj, vrsta i vrednost hartija od vrednosti čiji je prenos izvršen na osnovu naloga za prenos koji je dala kastodi banka, posebno za pravna lica i posebno za fizička lica);
- podaci o pozajmljenim hartijama od vrednosti (ukupan broj, vrsta i vrednost hartija od vrednosti koje je kastodi banka dala i primila na zajam za svoj račun i za račun drugih lica);
2) podatke o drugim poslovima iz člana 142 st. 1 i 2 Zakona koje obavlja kastodi banka:
- vrsta posla;
- datum zaključenja ugovora;
- broj zaključenih ugovora;
- broj izvršenih naloga po pojedinim poslovima;
3) podatke o zapošljavanju i prestanku rada lica koja obavljaju poslove u okviru dela banke koji obavlja delatnost kastodi banke:
- ime i prezime, prebivalište i adresa;
- matični broj;
- vrsta i opis posla.
Obaveštenje o promeni propisanih uslova za obavljanje delatnosti kastodi banke
Kastodi banka je dužna da obavesti Komisiju za hartije od vrednosti o promeni uslova za obavljanje delatnosti na osnovu kojih je ta banka dobila dozvolu za obavljanje delatnosti kastodi banke, kao i o drugim uslovima koje to društvo mora da ispunjava, a naročito o uslovima koji se odnose na podatke na osnovu kojih NBS daje saglasnost bankama za obavljanje delatnosti kastodi banke u skladu sa članom 141 stav 3 Zakona.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".