ZAKONO RATIFIKACIJI MEĐUNARODNE KONVENCIJE PROTIV UZIMANJA TALACA("Sl. list SFRJ - Međunarodni ugovori", br. 9/84) |
ČLAN 1
Ratifikuje se Međunarodna konvencija protiv uzimanja talaca, koju je usvojila Generalna skupština Ujedinjenih nacija u Njujorku, 17. decembra 1979. godine, u originalu na arapskom, engleskom, francuskom, kineskom, ruskom i španskom jeziku.
ČLAN 2
Tekst Međunarodne konvencije protiv uzimanja talaca u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpskohrvatskom jeziku glasi:
MEĐUNARODNA KONVENCIJA PROTIV UZIMANJA TALACA
Države članice ove konvencije,
Imajući u vidu ciljeve i načela Povelje Ujedinjenih nacija koji se odnose na očuvanje međunarodnog mira i bezbednosti i razvoj prijateljskih odnosa i saradnje među državama,
Potvrđujući posebno da svako ima pravo na život, slobodu i ličnu bezbednost kao što je predviđeno u Opštoj deklaraciji o pravima čoveka i u Međunarodnom paktu o građanskim i političkim pravima,
Ponovo potvrđujući princip ravnopravnosti naroda i njihovo pravo na samoopredeljenje, kako je predviđeno u Povelji Ujedinjenih nacija i Deklaraciji o principima međunarodnog prava o prijateljskim odnosima i saradnji među državama, u skladu s Poveljom Ujedinjenih nacija, kao i u drugim odgovarajućim rezolucijama Generalne skupštine,
Smatrajući da je uzimanje talaca krivično delo koje ozbiljno zabrinjava međunarodnu zajednicu i da, shodno odredbama ove konvencije, svako ko učini akt uzimanja talaca treba da bude sudski gonjen ili izdat,
Uverene u hitnu potrebu razvijanja međunarodne saradnje među državama u vezi s razradom i usvajanjem efikasnih mera za sprečavanje, gonjenje i kažnjavanje svih akata uzimanja talaca kao pojave međunarodnog terorizma,
Saglasile su se o sledećem:
1. Krivično delo uzimanja talaca, u smislu ove konvencije, učini svako ko uhvati neko lice (u daljem tekstu: talac), ili ga drži i preti mu da će ga ubiti, raniti ili nastaviti da ga drži, da bi primorao treću stranu, odnosno neku državu, međunarodnu međuvladinu organizaciju, fizičko ili pravno lice ili grupu lica, da izvrše neki akt ili se uzdrže od nekog akta kao izričitog ili implicitnog uslova za oslobođenje taoca.
2. U smislu ove konvencije, krivično delo isto tako učini svako:
(a) ko pokuša da izvrši akt uzimanja talaca, ili
(b) ko je saučesnik lica koje izvrši ili pokuša da izvrši akt uzimanja talaca.
Svaka država članica će krivična dela iz člana 1 kažnjavati odgovarajućim kaznama, vodeći računa o težini tih krivičnih dela.
1. Država članica na čijoj teritoriji lice koje je izvršilo krivično delo drži taoca preduzima sve mere koje smatra potrebnim radi olakšanja položaja taoca, posebno radi obezbeđenja njegovog oslobađanja ili, po potrebi, olakšanja njegovog odlaska posle oslobođenja.
2. Ako se neki predmet koji je lice koje je izvršilo krivično delo pribavilo putem uzimanja talaca nalazi kod države članice, država članica, čim bude mogućno, vraća taj predmet taocu ili trećoj strani pomenutoj u članu 1, zavisno od slučaja, ili odgovarajućim organima njihove zemlje.
Države članice sarađuju na sprečavanju krivičnih dela iz člana 1 posebno putem:
(a) preduzimanja svih praktično mogućih mera za sprečavanje priprema na njihovim teritorijama za izvršenje tih krivičnih dela na njihovoj teritoriji ili van nje, uključujući mere za zabranu na njihovoj teritoriji nezakonite delatnosti lica, grupa i organizacija koje podstiču, podstrekavaju, organizuju ili vrše akte uzimanja talaca;
(b) razmene obaveštenja i usklađivanja preduzimanja upravnih i drugih mera radi sprečavanja izvršenja tih krivičnih dela.
1. Svaka država članica preduzima potrebne mere za utvrđivanje svoje nadležnosti u vezi s krivičnim delima iz člana 1 koja su izvršena:
(a) na njenoj teritoriji ili brodu ili u vazduhoplovu registrovanom u toj državi;
(b) od strane njenih državljana ili, ako to smatra celishodnim, lica bez državljanstva koja imaju redovno boravište na njenoj teritoriji;
(c) da bi se ta država prinudila da izvrši neki akt ili da se uzdrži od njegovog izvršenja; ili
(d) protiv nekog taoca koji je njen državljanin, ako ta država to smatra celishodnim.
2. Isto tako, svaka država članica preduzima potrebne mere za utvrđivanje svoje nadležnosti u vezi s krivičnim delima iz člana 1 u slučaju kada se lice za koje se smatra da je izvršilo krivično delo nalazi na njenoj teritoriji a ne izdaje ga nekoj od država pomenutih u stavu 1 ovog člana.
3. Ova konvencija ne isključuje nadležnost u krivičnim stvarima u skladu s unutrašnjim zakonodavstvom.
1. Ako smatra da to okolnosti opravdavaju, svaka država članica na čijoj se teritoriji nalazi lice za koje se smatra da je izvršilo krivično delo, lišava takvo lice slobode ili preduzima druge potrebne mere u skladu sa svojim zakonodavstvom da bi se obezbedilo njegovo prisustvo onoliko vremena koliko je potrebno za pokretanje krivičnog postupka ili postupka za izdavanje. Ta država članica treba neodložno da povede prethodnu istragu radi utvrđivanja činjenica.
2. Mere lišavanja slobode ili druge mere pomenute u stavu 1 ovog člana saopštavaju se bez odlaganja, neposredno ili preko generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija:
(a) državi u kojoj je krivično delo izvršeno;
(b) državi koja je bila predmet prinude ili pokušaja prinude;
(c) državi čije državljanstvo ima fizičko ili pravno lice koje je bilo predmet prinude ili pokušaja prinude;
(d) državi čije državljanstvo ima talac ili na čijoj teritoriji talac ima redovno boravište;
(e) državi čije državljanstvo ima lice za koje se smatra da je izvršilo krivično delo ili, ako je reč o licu bez državljanstva, državi na čijoj teritoriji talac ima redovno boravište;
(f) međunarodnoj međuvladinoj organizaciji koja je bila predmet prinude ili pokušaja prinude;
(g) svim drugim zainteresovanim državama.
3. Svako lice u odnosu na koje su preduzete mere pomenute u stavu 1 ovog člana ima pravo:
(a) da se, bez odlaganja, poveže s najbližim nadležnim predstavnikom države čije državljanstvo ima ili koji je na drugi način ovlašćen da stupi u kontakt ili, ako je reč o licu bez državljanstva, predstavnikom države na čijoj teritoriji takvo lice ima redovno boravište;
(b) da prima posete predstavnika te države.
4. Prava predviđena u stavu 3 ovog člana treba da se ostvaruju u skladu sa zakonima i propisima države na čijoj teritoriji se nalazi lice za koje se smatra da je izvršilo krivično delo, pri čemu se podrazumeva da ti zakoni i propisi treba da omoguće puno ostvarenje ciljeva zbog kojih su data prava na osnovu stava 3 ovog člana.
5. Odredbe st. 3 i 4 ovog člana ne idu na uštrb prava svake države članice koja je utvrdila svoju nadležnost u skladu sa stavom 1 (b) člana 5 da pozove Međunarodni komitet Crvenog krsta da stupi u kontakt s licem za koje se smatra da je izvršilo krivično delo i da ga poseti.
6. Država koja vrši prethodnu istragu pomenutu u stavu 1 ovog člana, bez odlaganja saopštava rezultate istrage državama ili organizaciji koje se pominju u stavu 2 ovog člana i obaveštava ih da li namerava da vrši svoju nadležnost.
Država članica u kojoj je pomenut krivični postupak protiv lica za koje se smatra da je izvršilo krivično delo saopštava, u skladu sa svojim zakonima, konačan rezultat tog postupka generalnom sekretaru Organizacije ujedinjenih nacija, koji o tome obaveštava ostale zainteresovane države i zainteresovane međunarodne međuvladine organizacije.
1. Država članica na čijoj se teritoriji nalazi lice za koje se smatra da je izvršilo krivično delo, ukoliko ne izda to lice, podnosi predmet, bez izuzetka i bez obzira na to da li je krivično delo izvršeno na njenoj teritoriji, svojim nadležnim organima radi krivičnog gonjenja prema postupku koji je u skladu s njenim zakonodavstvom. Pomenuti organi donose odluku na isti način kao da je u pitanju neko drugo teško krivično delo, u skladu sa zakonima te države.
2. Svakom licu protiv koga je pokrenut postupak zbog nekog krivičnog dela iz člana 1 garantuje se da će se s njim postupiti pravedno u svim fazama postupka, uključujući sva prava i garancije predviđene zakonom države na čijoj se teritoriji nalazi.
1. Zahtevu za izdavanje lica, za koje se smatra da je izvršilo krivično delo, koji je podnet u skladu sa ovom konvencijom neće biti udovoljeno ako država članica kojoj je podnet zahtev za izdavanje ima ozbiljnih razloga da veruje:
(a) da je zahtev za izdavanje u vezi s krivičnim delom iz člana 1 podnet radi gonjenja ili kažnjavanja nekog lica zbog rasne pripadnosti, veroispovesti, nacionalne pripadnosti, etničkog porekla ili političkog ubeđenja;
ili
(b) da se položaju tog lica može naneti šteta:
(i) iz jednog od razloga navedenih u tački (a) ovog stava, ili
(ii) iz razloga što nadležni organi te države koji su ovlašćeni da vrše prava zaštite ne mogu da opšte s tim licem.
2. U pogledu krivičnih dela definisanih u ovoj konvenciji, u odnosima između država članica menjaju se odredbe svih ugovora i sporazuma o izdavanju koji se primenjuju između država članica, u onoj meri u kojoj nisu saobrazne ovoj konvenciji.
1. Krivična dela iz člana 1 smatraju se krivičnim delima koja podleže izdavanju na osnovu svakog postojećeg ugovora između država članica o izdavanju. Države članice se obavezuju da će u svakom ugovoru o izdavanju koji međusobno zaključe smatrati ta krivična dela krivičnim delima koja podleže izdavanju.
2. Ako država članica koja izdavanje uslovljava postojanjem ugovora primi zahtev za izdavanje od neke druge države članice s kojom nema ugovor o izdavanju, država kojoj je podnet zahtev za izdavanje može, po svom nahođenju, smatrati ovu konvenciju pravnom osnovom za izdavanje u vezi s krivičnim delima iz člana 1. Izdavanje se vrši u skladu s drugim uslovima predviđenim zakonodavstvom države kojoj je podnet zahtev za izdavanje.
3. Države članice koje ne uslovljavaju izdavanje postojanjem ugovora smatraju, u međusobnim odnosima, krivična dela iz člana 1 krivičnim delima koja podleže izdavanju, u skladu s uslovima predviđenim zakonodavstvom države kojoj je podnet zahtev za izdavanje.
4. Za svrhe izdavanja, države članice tretiraju krivična dela iz člana 1 kao da su učinjena ne samo na mestu izvršenja, već i na teritoriji država koje su obavezne da utvrde svoju nadležnost u skladu sa stavom 1 člana 5.
1. Države članice pružaju jedna drugoj, u najvećoj mogućoj meri, sudsku pomoć u krivičnom postupku u vezi s krivičnim delima iz člana 1 uključujući dostavljanje svih dokaza kojima raspolažu i koji su potrebni za svrhe postupka.
2. Odredbe stava 1 ovog člana ne utiču na obaveze o međusobnoj sudskoj pomoći predviđenoj u nekom drugom ugovoru.
U onoj meri u kojoj se Ženevske konvencije iz 1949. godine o zaštiti žrtava rata ili Dopunski protokol uz te konvencije primenjuju na neki konkretan akt uzimanja talaca, i u onoj meri u kojoj su države članice ove konvencije obavezne da, u skladu sa spomenutim konvencijama, krivično gone ili izdaju lice koje je uzelo taoce, ova konvencija se ne primenjuje na akt uzimanja talaca izvršen za vreme trajanja oružanih sukoba u smislu Ženevskih konvencija iz 1949. i Protokola u vezi s njima, uključujući oružane sukobe pomenute u stavu 4 člana 1 Dopunskog protokola - iz 1977. godine, u kojima se narodi bore protiv kolonijalne dominacije, strane okupacije i rasističkih režima, radi ostvarivanja prava na samoopredeljenje utvrđenog u Povelji Ujedinjenih nacija i Deklaraciji o principima međunarodnog prava o prijateljskim odnosima i saradnji među državama, u skladu s Poveljom Ujedinjenih nacija.
Ova konvencija ne primenjuje se ako je krivično delo izvršeno na teritoriji samo jedne države, ako su talac i lice za koje se smatra da je izvršilo krivično delo državljani te države i ako se lice za koje se smatra da je izvršilo krivično delo nalazi na teritoriji te države.
Nijedna odredba ove konvencije ne može se tumačiti tako da opravdava narušavanje teritorijalnog integriteta ili političke nezavisnosti jedne države, suprotno Povelji Ujedinjenih nacija.
Odredbe ove konvencije ne utiču na primenu ugovora o azilu koji su na snazi na dan usvajanja ove konvencije u odnosu na države članice tih ugovora; međutim, država članica ove konvencije ne može se pozivati na te ugovore u odnosu na neku drugu državu članicu ove konvencije koja nije članica tih ugovora.
1. Svaki spor između dve ili više država članica u vezi s tumačenjem ili primenom ove konvencije, koji nije rešen putem pregovora - podnosi se arbitraži na zahtev jedne od njih. Ako se u roku od šest meseci od datuma podnošenja zahteva za arbitražu strane ne slože o organizaciji arbitraže, jedna od njih može podneti spor Međunarodnom sudu pravde, u skladu sa statutom Suda.
2. Svaka država može, prilikom potpisivanja, ratifikacije ili pristupanja ovoj konvenciji, izjaviti da se ne smatra vezanom odredbama stava 1 ovog člana. Ostale države članice neće biti vezane pomenutim odredbama u odnosu na državu članicu koja izrazi tu rezervu.
3. Svaka država članica koja izrazi rezervu u skladu sa odredbama stava 2 ovog člana može, u svako doba, povući tu rezervu saopštenjem upućenim generalnom sekretaru Organizacije ujedinjenih nacija.
1. Ova konvencija je otvorena za potpisivanje svim državama do 31. decembra 1980. godine, u sedištu Organizacije ujedinjenih nacija u Njujorku.
2. Ova konvencija podleže ratifikaciji. Ratifikacioni instrumenti se deponuju kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija.
3. Ova konvencija je otvorena za pristupanje svim državama. Instrumenti o pristupanju se deponuju kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija.
1. Ova konvencija stupa na snagu tridesetog dana od dana deponovanja dvadeset drugog instrumenta o ratifikaciji ili pristupanju kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija.
2. Za svaku državu koja ratifikuje Konvenciju ili joj pristupi posle deponovanja dvadeset drugog instrumenta o ratifikaciji ili pristupanju, Konvencija stupa na snagu tridesetog dana od dana deponovanja instrumenta te države o ratifikaciji ili pristupanju.
1. Svaka država članica može otkazati ovu konvenciju putem pismenog obaveštenja upućenog generalnom sekretaru Organizacije ujedinjenih nacija.
2. Otkazivanje stupa na snagu po isteku godine dana od dana kad generalni sekretar Organizacije ujedinjenih nacija primi saopštenje.
Original ove konvencije, čiji su tekstovi na arapskom, engleskom, francuskom, kineskom, ruskom i španskom jeziku jednako verodostojni, deponuje se kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija koji njegove kopije, verne originalu, dostavlja svim državama.
ČLAN 3
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".