UREDBA O RATIFIKACIJI SPORAZUMA IZMEĐU VLADA JUGOSLAVIJE I SAVEZNE REPUBLIKE NEMAČKE O REGULISANJU ZAPOŠLJAVANJA JUGOSLOVENSKIH RADNIKA U SAVEZNOJ REPUBLICI NEMAČKOJ ("Sl. list SFRJ - Međunarodni ugovori i drugi sporazumi", br. 1/69)

ČLAN 1

Ratifikuje se Sporazum između Vlade Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije i Vlade Savezne Republike Nemačke o regulisanju zapošljavanja jugoslovenskih radnika u Saveznoj Republici Nemačkoj, potpisan 12. oktobra 1968. godine u Beogradu, u originalu na srpskohrvatskom i nemačkom jeziku.

ČLAN 2

Tekst Sporazuma glasi:

 

SPORAZUM
IZMEĐU VLADE SOCIJALISTIČKE FEDERATIVNE REPUBLIKE JUGOSLAVIJE I VLADE SAVEZNE REPUBLIKE NEMAČKE O REGULISANJU ZAPOŠLJAVANJA JUGOSLOVENSKIH RADNIKA U SAVEZNOJ REPUBLICI NEMAČKOJ

Smatrajući da je u obostranom interesu da se reguliše zapošljavanje jugoslovenskih radnika u Saveznoj Republici Nemačkoj, Vlada Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije i Vlada Savezne Republike Nemačke zaključile su sledeći sporazum:

Član 1

(1) Za sprovođenje postupka pri posredovanju u zapošljavanju jugoslovenskih radnika u Saveznoj Republici Nemačkoj, koji je predviđen ovim sporazumom, nadležni su:

U Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji - Savezni biro za poslove zapošljavanja (u daljem tekstu: Savezni biro);

i u Saveznoj Republici Nemačkoj - Savezni zavod za posredovanje rada i osiguranje za slučaj nezapošljenosti (u daljem tekstu: Savezni zavod).

(2) Savezni biro i Savezni zavod neposredno sarađuju i nastojaće da, ukoliko je celishodno i mogućno, ubrzaju i pojednostave postupak oko posredovanja u zapošljavanju jugoslovenskih radnika u okviru ovog sporazuma.

Član 2

(1) U cilju olakšanja saradnje između Saveznog biroa i Saveznog zavoda obrazuje se Stalna jugoslovensko-nemačka komisija (u daljem tekstu: Stalna komisija). Savezni biro i Savezni zavod imenuju u Stalnu komisiju po tri člana.

(2) Sedište Stalne komisije nalazi se u Beogradu, a može zasedati i u drugim mestima.

(3) Stalna komisija donosi odluke jednoglasno.

(4) Savezni biro i Savezni zavod, u cilju izvršavanja zadataka za koje su nadležni, imaju pri Stalnoj komisiji po jednu delegaciju. Delegaciju čine članovi komisije iz stava 1 sa potrebnim osobljem.

(5) Za izvršavanje zadataka za koje je nadležna Nemačka delegacija, Savezni biro obezbeđuje materijalne i organizacione uslove rada prema dogovoru sa Saveznim zavodom.

(6) Savezni biro može, u saglasnosti sa Saveznim zavodom, poslati s vremena na vreme predstavnike u Saveznu Republiku Nemačku da bi se obavestili o uslovima rada i života jugoslovenskih radnika u Saveznoj Republici Nemačkoj.

Član 3

(1) Savezni zavod dostavlja Saveznom birou ponude nemačkih poslodavaca za zapošljavanje jugoslovenskih radnika u Saveznoj Republici Nemačkoj.

(2) Ponude za zapošljavanje sadrže podatke o mestu i vrsti preduzeća, specifičnostima predviđenog radnog mesta, predviđenom trajanju zapošljenja, potrebnim profesionalnim sposobnostima radnika. Dalje, ponude sadrže podatke o zaradama, dodacima na zarade, odbicima od zarade, radnom vremenu, smeštaju, ishrani, godišnjem odmoru i ostalim opštim uslovima rada koji su bitni za odluku radnika o prihvatanju ponuđenog zapošljenja.

Član 4

(1) U cilju detaljnijeg obaveštavanja zainteresovanih jugoslovenskih radnika, Savezni zavod izdaje podsetnik o opštim uslovima života i rada u Saveznoj Republici Nemačkoj i dostavlja ga Saveznom birou.

(2) Podsetnik sadrži obaveštenja o uslovima života i rada, zaradama, odbicima za porez, doprinosima za socijalno obezbeđenje i osiguranje za nezapošljenost, primanjima po osnovu socijalnog obezbeđenja, uslovima za transfer ušteđevina radnika i o nemačkom radnom pravu. Podsetnik će se, ukoliko je to potrebno, usklađivati sa najnovijim stanjem propisa.

Član 5

(1) Na osnovu ponuda nemačkih poslodavaca, koje je Savezni zavod dostavio Saveznom birou, jugoslovenski zavodi za zapošljavanje ispituju profesionalnu sposobnost jugoslovenskih radnika koji su zainteresovani za zapošljenje u Saveznoj Republici Nemačkoj.

(2) Prilikom izbora radnika za ponuđena radna mesta neće se uzimati u obzir lica za koja stoji u kaznenom registru da su osuđivana na kaznu dužu od tri meseca.

(3) Po završenom ispitivanju, Savezni biro obaveštava Stalnu komisiju da li i koliko jugoslovenskih radnika odgovara ponudama.

Član 6

(1) Stalna komisija ispituje da li radnici koje su izabrali jugoslovenski zavodi za zapošljavanje odgovaraju zahtevima za ponuđena radna mesta.

(2) Nemačka delegacija, u okviru svojih zadataka, daje nalog za lekarske preglede predstavljenih jugoslovenskih radnika.

(3) Stalna komisija donosi konačnu odluku o tome koji jugoslovenski radnici odgovaraju zahtevima za ponuđena radna mesta.

(4) Nemački poslodavci ili njihovi predstavnici mogu, ukoliko za to imaju opravdani interes, učestvovati u izboru jugoslovenskih radnika.

(5) Nemački poslodavci koji su dobili saglasnost Saveznog zavoda mogu ugovoriti sa Saveznim biroom pripremu jugoslovenskih radnika za predviđeno zapošljenje.

Član 7

(1) Savezni zavod može Saveznom birou da podnese i ponude nemačkih poslodavaca koje se odnose na imenom označene jugoslovenske radnike.

(2) Postupak utvrđen ovim sporazumom primenjuju se i na imenom označene radnike.

Član 8

(1) Za zasnivanje radnog odnosa zaključuje se pismeni ugovor između jugoslovenskog radnika i nemačkog poslodavca prema priloženom obrascu.

(2) Jugoslovenskom radniku uručuje se pre njegovog odlaska u Saveznu Republiku Nemačku jedan primerak ugovora o radu na jezicima ugovornih strana. Po jedan primerak ugovora uručuje se nemačkom poslodavcu i Saveznom birou.

Član 9

(1) Nemačka delegacija besplatno izdaje prihvaćenom jugoslovenskom radniku legitimaciju, čije važenje traje koliko i ugovor o radu, ali ne duže od godine dana. Legitimacija zamenjuje za vreme dok je u važnosti dozvolu za rad koju prema nemačkom pravu mora da ima strani radnik i oslobađa ga od obaveze da pribavi nemačku vizu.

(2) Nemačka delegacija obaveštava jugoslovenske radnike o sledećim posebnim obavezama koje imaju po nemačkom pravu:

a) radnici se odmah po dolasku u svoje mesto boravka u Saveznoj Republici Nemačkoj prijavljuju mesnom prijavnom uredu, a najkasnije u roku od tri dana i, po mogućnosti pre stupanja na posao, podnose zahtev uredu za strance za izdavanje dozvole boravka;

b) u slučaju da radnik namerava da svoj radni odnos produži preko roka važenja legitimacije, mora mesec dana pre isteka njenog važenja ponovno zatražiti kod ureda za rad dozvolu za rad. Dozvola za rad se izdaje na osnovu propisa kojima se reguliše zapošljavanje stranih radnika. Istovremeno radnik mora da podnese zahtev uredu za strance za produženje važenja dozvole boravka.

Član 10

(1) Nadležni jugoslovenski organi, u skladu sa jugoslovenskim propisima, izdaju radniku putnu ispravu i vizu u trajanju od najmanje godinu dana.

(2) Savezni biro se stara da nadležni jugoslovenski zavod za zapošljavanje pribavi za jugoslovenske radnike potrebne tranzitne vize.

(3) Nadležni jugoslovenski organ izdaje jugoslovenskom radniku uverenje o njegovom porodičnom stanju. Obrazac ovog uverenja utvrdiće sporazumno Savezni biro i Savezni zavod.

Član 11

Nemačka delegacija pri Stalnoj komisiji, u saradnji sa Saveznim biroom ili zavodom za zapošljavanje koji je on odredio, organizuje putovanja jugoslovenskih radnika od ugovorenog mesta polaska do mesta rada u Saveznoj Republici Nemačkoj.

Član 12

(1) Savezni zavod snosi putne troškove jugoslovenskih radnika od ugovorenog mesta odlaska do mesta zapošljenja (uključujući troškove ishrane za vreme putovanja).

(2) Ostale troškove koji nastaju u sprovođenju ovog sporazuma, uključujući i troškove lekarskih pregleda prema stavu 2 člana 6 snose nadležni jugoslovenski i nemački organi prema zadacima koji spadaju u njihov delokrug.

(3) Savezni zavod naplaćuje od zainteresovanih poslodavaca doprinos za "posredovanje rada sa izdacima koji premašuju prosečne izdatke".

Član 13

(1) Jugoslovenski radnici uživaju u pogledu uslova rada i zarade, koji važe na osnovu pravnih i upravnih propisa, tarifnih ugovora ili posebnih uslova za neka mesta ili zanimanja isti tretman i istu zaštitu kao i odgovarajući nemački radnici. Ovo važi i u pogledu bezbednosti na radu i zdravstvene zaštite na radu.

(2) Uslovi smeštaja i ishrane utvrđuju se ugovorom o radu, predviđenom u članu 8 ovog sporazuma.

(3) Nadležni nemački organi nastojaće da se prema mogućnostima stvore prikladni uslovi za društveni i kulturni život jugoslovenskih radnika.

(4) Za prestanak radnog odnosa, putem otkaza ili na drugi način, za jugoslovenske radnike, isto kao i za nemačke radnike, važe odredbe ugovora o radu i odredbe nemačkog radnog prava.

(5) U slučaju sporova, jugoslovenski radnici mogu se obraćati nemačkim sudovima i upravnim vlastima shodno nemačkim pravnim propisima.

(6) U okviru svojih ovlašćenja jugoslovenski konzuli mogu jugoslovenskim radnicima pružati podršku i pomoć i u tom cilju mogu se obraćati nadležnom organu u Saveznoj Republici Nemačkoj.

Član 14

(1) Jugoslovenski radnik u toku svog boravka u Saveznoj Republici Nemačkoj može produžiti svoj ugovor o radu ili zaključiti novi ugovor o radu sa drugim nemačkim poslodavcem u okviru važećih propisa za zapošljavanje stranih radnika.

(2) Jugoslovenski radnik je obavezan da u slučaju stava 1 ovog člana najkasnije mesec dana pre isteka roka važenja vize zatraži novu vizu od jugoslovenskog konzulata u Saveznoj Republici Nemačkoj.

Član 15

(1) Ukoliko jugoslovenski radnik bez svoje krivice ne može da stupi na ugovorom o radu predviđeni posao ili izgubi svoje radno mesto, Savezni zavod će se potruditi, po želji radnika, da mu za predviđeno vreme zapošljenja nađe drugo odgovarajuće radno mesto.

(2) Ukoliko radnik dospe u bespomoćno stanje i zbog toga ostane bez potrebnih sredstava za život, nadležne nemačke vlasti će mu, shodno nemačkom pravu, pružiti potrebnu pomoć.

(3) Ako jugoslovenski radnik bez svoje krivice ne može da stupi na posao predviđen ugovorom o radu i ako mu se posredovanjem ne može obezbediti drugo prihvatljivo zapošljenje, troškove njegovog povratka u Jugoslaviju snosni Nemačka strana.

Član 16

Jugoslovenski radnici zapošljeni u Saveznoj Republici Nemačkoj obavezno su osigurani prema nemačkim propisima o socijalnom obezbeđenju i osiguranju za slučaj nezapošljenosti pod istim uslovima kao i nemački radnici zapošljeni u Saveznoj Republici Nemačkoj, ukoliko Sporazumom o socijalnom obezbeđenju odnosno Sporazumom o osiguranju za slučaj nezapošljenosti između Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije i Savezne Republike Nemačke nije drukčije određeno.

Član 17

Jugoslovenski radnici mogu da transferišu svoje zarade iz Savezne Republike Nemačke u Socijalističku Federativnu Republiku Jugoslaviju prema nemačkim deviznim propisima.

Član 18

(1) Filijale Saveznog zavoda pomažu jugoslovenskim radnicima davanjem opštih informacija, a naročito u prvom periodu privikavanja.

(2) Savezni zavod dostavlja Saveznom birou najmanje polugodišnje raspoložive statističke podatke o jugoslovenskim radnicima koji su zapošljeni u Saveznoj Republici Nemačkoj.

Član 19

Odgovarajuće odredbe ovog sporazuma shodno će se primenjivati i u slučajevima u kojima jugoslovenski radnik treba da bude zapošljen kod jugoslovenskih poslodavaca u Saveznoj Republici Nemačkoj. Savezni biro i Savezni zavod mogu utvrditi bliže pojedinosti.

Član 20

(1) Vlada Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije primiće na svoju teritoriju, u svako doba i bez formalnosti, lica koja su na osnovu ovog sporazuma ušla na teritoriju Savezne Republike Nemačke i koja poseduju jugoslovenske putne isprave, ukoliko ova lica nemaju dozvolu za boravak ili je više ne poseduju.

(2) Ona će, isto tako, preuzeti lica koja ne poseduju jugoslovenske putne isprave, pošto se utvrdi da su ta lica sa jugoslovenskom putnom ispravom, kao radnici, ušla na teritoriju Savezne Republike Nemačke. U slučaju potrebe nadležni organi zidaće im nove putne isprave.

Član 21

(1) Na zahtev jedne od strana ugovornica obrazuje se Mešovita komisija sastavljena od predstavnika vlada, koji mogu da koriste potrebne eksperte.

(2) Mešovita komisija razmatra na koji način se mogu otkloniti teškoće nastale pri sprovođenju ovog sporazuma. Ona može u vezi s tim da razmatra i opšta pitanja koja proizilaze iz ovog sporazuma.

(3) Mešovita komisija može podnositi vladama predloge u okviru svojih zadataka.

(4) Mešovita komisija sama određuje svoju organizaciju i način rada. Ona se sastaje naizmenično u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji i u Saveznoj Republici Nemačkoj.

Član 22

Ovaj sporazum važi i za Land Berlin, ukoliko Vlada Savezne Republike Nemačke u roku od tri meseca posle stupanja na snagu ovog sporazuma, ne uputi Vladi Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije suprotnu izjavu.

Član 23

(1) Ovaj sporazum stupa na snagu čim dve vlade jedna drugoj saopšte da su ispunjeni uslovi predviđeni nacionalnim propisima.

(2) Sporazum može da se otkaže pismeno sa rokom važenja od šest meseci.

Rađeno dana 12. oktobra 1968. godine u Beogradu, u četiri originala, od toga u po dva primerka na srpskohrvatskom i nemačkom jeziku, s tim da su oba teksta autentična.

Za Vladu Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, Anton Polajnar, s. r.

Za Vladu Savezne Republike Nemačke, Peter Blahštajn, s. r.

 

Prilog uz član 8

Za jugoslovenske radnike

U ugovoru o radu navedena je bruto zarada. Ova zarada se ne isplaćuje u punom iznosu, pošto se na osnovu nemačkih zakona oduzimaju porezi i doprinos za socijalno osiguranje u visini 12% do 25%. Bliže pojedinosti videti u brošuri "Savetodavac" (Ratgeber).

UGOVOR O RADU

između poslodavca

sa sedištem u ____________________________________________

zastupljenog od __________________________________________

i radnika ________________________________________________

rođenog dana __________________________ sa

stanom u _______________________________________________

Porodično stanje:	neoženjen (oženjen) udovac*)
	neudata (udata) udovica*)

zaključuje se sledeći ugovor o radu

I

Poslodavac se obavezuje da će zaposliti radnika kao _____________________ (opis poslova) u ____________________ (mesto zapošljenja) od dana ____________________ najranije od dana dolaska radnika u mesto zapošljenja, do dana ____________________ .

Radnik se obavezuje da će za naznačeno vreme obavljati kod poslodavca poslove ove vrste.

II

Jugoslovenski radnik se u pogledu zarade, uslova rada i zaštite na radu ni u kom slučaju ne tretira nepovoljnije od odgovarajućih nemačkih radnika zapošljenih u preduzeću.

III

U pojedinačnim slučajevima primenjuju se odredbe tarifnog ugovora

između ____________________

i

od ________________________

ili novog tarifnog ugovora koji će eventualno zameniti raniji tarifni ugovor.

Radnik dobija za svoj rad istu zaradu kao i odgovarajući nemački radnik zapošljen u istom preduzeću*).

Bruto zarada radnika iznosi sada ___________ DM po času (nedeljno)*). Dalje, kao i odgovarajućem nemačkom radniku zapošljenom u istom preduzeću plaća se:

a)	prekovremeni časovi ___________ po času DM (plata po času uklj. dodatak)
b)	noćni rad ___________ po času DM (plata po času uklj. dodatak)
c)	rad nedeljom ___________ po času DM (plata po času uklj. dodatak)
d)	rad praznikom ___________ po času DM (plata po času uklj. dodatak)

Za akordni rad akordi se tako utvrđuju da radnik pri normalnom učinku pod uobičajenim uslovima u preduzeću zarađuje _____________ DM po času.

IV

Radno vreme se određuje prema odredbama koje važe za preduzeće. Redovno radno vreme iznosi sada ______ časova dnevno (nedeljno)*).

V

a) Poslodavac stavlja radniku na raspolaganje smeštaj za koji je nadležni ured za rad ustanovio da je prikladan.

Poslodavac se obavezuje da će se starati o smeštaju radnika za koji je nadležni ured za rad ustanovio da je prikladan*).

b) Za smeštaj je predviđeno: jednokrevetna soba, zajednički smeštaj sa najviše _________ kreveta*).

c) Radnik za smeštaj dnevno (nedeljno) mesečno plaća-ne plaća*) _________ DM.

Za loženje (osvetljenje) vodu (krevetninu) čišćenje) itd. radnik nedeljno (mesečno plaća-ne plaća*) _________ DM.

d) Poslodavac obezbeđuje radniku prikladnu ishranu koja se sastoji od doručka (ručka) večere*).

e) Za ishranu navedenu pod d) radnik dnevno (nedeljno) mesečno plaća-ne plaća*) _________ DM.

f) Radnik obezbeđuje ishranu o svom trošku*).

VI

Radnik ima pravo na plaćeni godišnji odmor prema odredbama koje važe za preduzeće.

Posle neprekidnog trajanja zapošljenja od _________ meseci u preduzeću poslodavca godišnji odmor iznosi _________ radnih dana za svaki započeti (završeni mesec rada*).

VII

a)	Poslodavac preuzima _________ uključujući ishranu na putu od _________ DM (ne preuzima*) troškove povratka radnika od mesta zapošljenja do ________________ ako je radnik ispunio obaveze iz ugovora o radu.
b)	Ako se ugovor o radu ne može ispuniti iz razloga za koje je odgovoran poslodavac ili ako se za ostatak ugovorenog vremena zapošljenja radniku ne može posredovanjem naći drugo zapošljenje, onda poslodavac snosi troškove povratka radnika.

VIII

Za radni odnos zasnovan ovim ugovorom o radu važi nemačko pravo. Prava iz ovog ugovora ne mogu se zahtevati od predstavnika poslodavca, već samo od poslodavca. Za sve sporove koji proizilaze iz ovog ugovora nadležni su nemački sudovi za pitanja rada.

Eventualni dopunski dogovori
__________________	__________________
(Mesto i datum)	(Mesto i datum)
__________________	__________________
(Potpis poslodavca)	(Potpis radnika)
	Potvrda po viđenju
	Nemačke delegacije

__________________
* nepotrebno brisati

ČLAN 3

Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".