UREDBAO RATIFIKACIJI KONVENCIJE O SPECIJALNIM MISIJAMA("Sl. list SFRJ - Međunarodni ugovori i drugi sporazumi", br. 19/75) |
ČLAN 1
Ratifikuje se Konvencija o specijalnim misijama, usvojena 16. decembra 1969. godine u Njujorku u originalu na francuskom jeziku.
ČLAN 2
Tekst Konvencije u originalu na francuskom jeziku i u prevodu na srpskohrvatskom jeziku glasi:
KONVENCIJA
O SPECIJALNIM MISIJAMA
Države članice ove konvencije,
podsećajući da su specijalne misije uvek uživale poseban tretman,
svesne ciljeva i načela Povelje Ujedinjenih nacija u pogledu suverene jednakosti država, očuvanju međunarodnog mira i bezbednosti i razvoja prijateljskih odnosa i saradnje među državama,
podsećajući da je značaj pitanja specijalnih misija priznat na konferenciji Ujedinjenih nacija o diplomatskim odnosima i imunitetima kao i u I rezoluciji usvojenoj na Konferenciji 10. aprila 1961. godine,
uzimajući u obzir da je Konferencija Ujedinjenih nacija o diplomatskim odnosima, i imunitetima usvojila Bečku konvenciju o diplomatskim odnosima, koja je otvorena za potpis 18. aprila 1961. godine,
uzimajući u obzir da je Konferencija Ujedinjenih nacija o konzularnim odnosima usvojila Bečku konvenciju o konzularnim odnosima, koja je otvorena za potpis 24. aprila 1963. godine,
ubeđene da bi jedna međunarodna konvencija o specijalnim misijama dopunila ove dve konvencije i doprinela razvijanju prijateljskih odnosa između zemalja, bez obzira na njihov ustavni i društveni sistem,
uverene da svrha privilegija i imuniteta u pogledu specijalnih misija nije u tome da one pruže prednosti pojedincima, već da obezbede uspešno vršenje funkcija ovih misija kao misija koje predstavljaju državu,
potvrđujući da pitanja koja nisu regulisana odredbama ove konvencije treba i dalje rešavati prema pravilima običajnog međunarodnog prava,
saglasile su se u sledećem:
Upotreba izraza
Za svrhe ove konvencije izraz:
a) "specijalna misija" označava onu privremenu misiju koja predstavlja državu, koju jedna država upućuje u drugu državu, uz saglasnost ove poslednje, u cilju pregovaranja o određenim pitanjima ili izvršenja određenog zadatka;
b) izraz "stalna diplomatska misija" označava diplomatsku misiju u smislu Bečke konvencije o diplomatskim odnosima;
c) izraz "konzularno predstavništvo" označava svaki generalni konzulat, konzulat, vice-konzulat i konzularnu agenciju;
d) izraz "šef specijalne misije" označava lice koje je država imenovanja ovlastila da dela u tom svojstvu;
e) izraz "predstavnik države imenovanja u specijalnoj misiji" označava svako lice kome je država imenovanja dodelila ovo svojstvo;
f) izraz "članovi specijalne misije" označava šefa specijalne misije, predstavnike države imenovanja u specijalnoj misiji i članove osoblja specijalne misije;
g) izraz "članovi osoblja specijalne misije" označava članove diplomatskog osoblja, administrativnog i tehničkog osoblja i članove poslužnog osoblja specijalne misije;
h) izraz "članovi diplomatskog osoblja" označava članove osoblja specijalne misije koji imaju diplomatski status za svrhe specijalne misije;
i) izraz "članovi administrativnog i tehničkog osoblja" označava članove osoblja specijalne misije zaposlene u administrativnoj i tehničkoj službi specijalne misije;
j) izraz "članovi poslužnog osoblja" označava članove osoblja specijalne misije zaposlene kod iste na dužnostima kućne posluge ili na sličnim poslovima;
k) izraz "privatna posluga" označava lica zaposlena isključivo u privatnoj službi članova specijalne misije.
Upućivanje specijalne misije
Država može uputiti specijalnu misiju u drugu državu uz saglasnost ove poslednje, koji je prethodno dobijen diplomatskim putem ili na drugi dogovoreni odnosno obostrano prihvatljivi način.
Funkcije specijalne misije
Funkcije specijalne misije utvrđuju se na osnovu obostrane saglasnosti države imenovanja i države prijema.
Upućivanje iste specijalne misije u dve ili više država
Država koja želi da uputi istu specijalnu misiju u dve ili više država izveštava o tome svaku državu prijema prilikom traženja saglasnosti od tih država.
Upućivanje zajedničke specijalne misije od strana dve ili više država
Dve ili više država koje žele da upute zajedničku specijalnu misiju u neku drugu državu, izveštavaju o tome državu prijema prilikom traženja njene saglasnosti.
Upućivanje specijalnih misija od strane dve ili više država radi pretvaranja o pitanju od zajedničkog interesa
Dve ili više država mogu pojedinačno i istovremeno uputiti specijalnu misiju u drugu državu, uz pristanak te države, u skladu sa članom 2, da bi, u saglasnosti sa svim ovim državama, zajednički razmatrale neko pitanje od zajedničkog interesa za sve njih.
Nepostojanje diplomatskih ili konzularnih odnosa
Postojanje diplomatskih ili konzularnih odnosa nije potrebno radi upućivanja ili primanja specijalne misije.
Imenovanje članova specijalne misije
Sa izuzetkom odredba čl. 10, 11 i 12, država imenovanja može slobodno naimenovati članove specijalne misije, pošto je prethodno dostavila državi prijema sve potrebne podatke o broju i sastavu specijalne misije, a naročito o imenima i svojstvima lica koja namerava da imenuje. Država prijema može odbiti da primi specijalnu misiju čiji broj članova, po njenom mišljenju, nije razuman s obzirom na okolnosti i uslove u zemlji prijema i potrebe određene misije. Ona takođe može, bez obrazloženja, odbiti da primi bilo koje lice u svojstvu člana specijalne misije.
Sastav specijalne misije
1. Specijalna misija se sastoji od jednog ili više predstavnika države imenovanja, između kojih država imenovanja može imenovati jednog šefa misije. Ona može takođe biti sastavljena od diplomatskog osoblja, administrativnih i tehničkih službenika i poslužnog osoblja.
2. Kada su članovi stalnog diplomatskog ili konzularnog predstavništva u državi prijema uključeni u specijalnu misiju, oni zadržavaju svoje privilegije i imunitete kao članovi svoje stalne diplomatske misije ili konzularnog predstavništva, pored privilegija i imuniteta koje im daje ova konvencija.
Državljanstvo članova specijalne misije
1. Predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi diplomatskog osoblja ove misije treba u načelu da budu državljani države imenovanja.
2. Državljani države prijema mogu biti imenovani u specijalnu misiju samo uz pristanak ove države, koja može u svako doba povući svoj pristanak.
3. Država prijema može za sebe zadržati pravo predviđeno u tački 2 ovog člana i u pogledu državljana neke treće države koji nisu državljani i države imenovanja.
Saopštenja
1. Ministarstvu inostranih poslova države prijema odnosno svakom drugom organu te države o kojem bude dogovoreno saopštava se sledeće:
a) sastav specijalne misije i sve naknadne promene u ovom sastavu;
b) dolazak i konačni odlazak članova misije i prestanak njihovih funkcija u misiji;
c) dolazak i konačni odlazak bilo kog lica koje prati nekog člana misije;
d) zapošljavanje i otpuštanje lica koja prebivaju u državi prijema u svojstvu članova misije ili u svojstvu privatne posluge;
e) imenovanje šefa specijalne misije ili, ukoliko nema šefa, predstavnika o kome je reč u stavu 1 člana 14 ili svakog ko bude imenovan umesto njih;
f) lokacija prostorija koje zauzima specijalna misija i privatni smeštaj predstavnika države imenovanja i članova diplomatskog osoblja specijalne misije, kao i svi drugi podaci koji mogu poslužiti za utvrđivanje mesta ovih prostorija i smeštaja.
2. Saopštenje o dolasku i konačnom odlasku mora se dostaviti unapred, osim ako je to nemoguće.
Lica oglašena kao persona non grata ili neprihvatljiva
1. Država prijema može u svako doba i bez obrazloženja svoje odluke, obavestiti državu imenovanja da je neki predstavnik države imenovanja u specijalnoj misiji ili bilo koji član njenog diplomatskog osoblja persona non grata ili da je bilo koji drugi član osoblja misije neprihvatljiv. U svakom takvom slučaju, država imenovanja opoziva lica u pitanju ili prekida njihove funkcije u misiji. Neko lice može biti oglašeno ka persona non grata ili neprihvatljivo još pre dolaska na teritoriju države prijema.
2. Ako država imenovanja odbije ili u razumnom roku ne ispuni svoje obaveze na osnovu tačke 1 ovog člana, država prijema može odbiti da prizna licu u pitanju svojstva člana specijalne misije.
Početak funkcija specijalne misije
1. Funkcije specijalne misije počinju čim misija stupi u službeni kontakt sa ministarstvom inostranih poslova ili sa nekim drugim organom države prijema, o kojem bude dogovoreno.
2. Početak funkcija specijalne misije ne zavisi od predstavljanja misije od strane stalne diplomatske misije države imenovanja, niti od podnošenja akreditivnih pisama ili punomoćja.
Ovlašćenje za delovanje u ime specijalne misije
1. Šef specijalne misije, ili ukoliko država koja upućuje ne imenuje šefa - jedan od predstavnika države imenovanja koga je ona odredila, ovlašćen je da deluje u ime specijalne misije i da vrši prepisku sa državom prijema. Država prijema upućuje prepisku koja se odnosi na specijalnu misiju šefa misije, ili ukoliko on ne postoji, gore pomenutom predstavniku, bilo neposredno ili preko stalne diplomatske misije.
2. Međutim, država imenovanja, šef specijalne misije ili, ukoliko on ne postoji, predstavnik pomenut u tački 1 ovog člana, može ovlastiti jednog člana specijalne misije bilo da zameni šefa specijalne misije ili pomenutog predstavnika ili da obavlja određene poslove u ime misije.
Organ države prijema sa kojim se obavlja službeni posao
Sav službeni posao sa državom prijema, poveren specijalnoj misiji od strane države imenovanja, obavlja se ili preko ministarstva inostranih poslova ili preko nekog drugog organa države prijema o kojem bude dogovoreno.
Pravila prezeanse
1. Kada se dve ili više specijalnih misija sastanu na teritoriji države prijema ili na teritoriji neke treće države, red prezeanse između misija određuje se, osim ako ne postoji poseban sporazum, prema azbučnom redu naziva država, koji je u upotrebi u protokolu države na čijoj teritoriji se sastaju ove misije.
2. Red prezeanse između dve ili više specijalnih misija koje se sastaju prilikom neke ceremonije ili svečanosti, određuje se prema važećem protokolu države prijema.
3. Red prezeanse među članovima iste specijalne misije je onaj koji je saopšten državi prijema ili trećoj državi na čijoj teritoriji se sastaju dve ili više specijalnih misija.
Sedište specijalne misije
1. Sedište specijalne misije je u mestu o kojem se budu dogovorile zainteresovane države.
2. U nedostatku sporazuma, sedište specijalne misije se nalazi u mestu u kojem se nalazi ministarstvo inostranih poslova države prijema.
3. Ako specijalna misija vrši svoje funkcije u raznim mestima, zainteresovane države se mogu dogovoriti da ona ima više sedišta, između kojih ove države mogu izabrati jedno kao glavno sedište.
Sastanak specijalnih misija na teritoriji treće države
1. Specijalne misije iz dve ili više država mogu se sastajati na teritoriji treće države samo po dobijanju izričitog pristanka države koja zadržava za sebe pravo da pristanak povuče.
2. Dajući svoj pristanak, treća država može postaviti uslove kojih se država imenovanja mora pridržavati.
3. U odnosu na državu imenovanja, treća država preuzima prava i obaveze države prijema u onoj meri koju naznačuje prilikom davanja pristanka.
Pravo specijalne misije da ističe zastavu i grb države imenovanja
1. Specijalna misija ima pravo da ističe zastavu i grb države imenovanja na prostorije koje koristi misija i na prevozna sredstva iste kada ih koristi za službene poslove.
2. U vršenju prava na osnovu ovog člana mora se voditi računa o zakonima, propisima i običajima države prijema.
Prestanak funkcija specijalne misije
1. Funkcije specijalne misije prestaju, između ostalog:
a) sporazumom zainteresovanih strana;
b) izvršenjem zadataka specijalne misije;
c) po isteku roka određenog za specijalnu misiju, ukoliko isti ne bude izričito produžen;
d) saopštenjem države imenovanja da ista povlači odnosno opoziva specijalnu misiju;
e) saopštenjem države prijema da smatra specijalnu misiju okončanom.
2. Sam prekid diplomatskih ili konzularnih odnosa između države imenovanja i države prijema ne povlači okončanje specijalnih misija koje postoje u trenutku ovog prekida.
Status šefa države i lica visokog ranga
1. Kad šef države imenovanja predvodi specijalnu misiju, on u državi prijema ili u trećoj državi uživa olakšice, privilegije i imunitete koji se po međunarodnom pravu priznaju šefovima država prilikom službene posete.
2. Kad šef države, ministar inostranih poslova i druga lica visokog ranga učestvuju u specijalnoj misiji države imenovanja, oni u državi prijema ili u trećoj državi, pored olakšica, privilegija i imuniteta koji im se priznaju na osnovu ove konvencije, uživaju i one koje im priznaje međunarodno pravo.
Opšte olakšice
Država imenovanja pruža specijalnoj misiji olakšice potrebne za obavljanje njenih funkcija, vodeći računa o karakteru i zadatku specijalne misije.
Prostorije i smeštaj
Država prijema pruža pomoć specijalnoj misiji, ukoliko ona zatraži, da pronađe potrebne prostorije i dobije podesni smeštaj za njene članove.
Fiskalno oslobođenje prostorija specijalne misije
1. U meri u kojoj je to saglasno sa karakterom i trajanjem funkcija specijalne misije, država imenovanja i članovi specijalne misije koji deluju u ime misije, oslobađaju se svih državnih, regionalnih ili komunalnih poreza i taksa na prostorije koje zauzima specijalna misija, ukoliko se ne radi o porezima i taksama ubiranim kao naknada za posebno učinjene usluge.
2. Posebno oslobođenje predviđeno u ovom članu ne primenjuje se na poreze i takse kada, na osnovu zakonodavstva države prijema, padaju na teret lica koje pregovara sa državom imenovanja ili sa jednim članom specijalne misije.
Nepovredivost prostorija
1. Prostorije u kojima je smeštena specijalna misija, u skladu sa ovom konvencijom, nepovredive su. Organi države prijema smeju ući u navedene prostorije samo uz pristanak šefa specijalne misije ili, eventualno, šefa stalne diplomatske misije države imenovanja koji je akreditovan u državi prijema. Može se pretpostaviti da je ovaj pristanak dobijen u slučaju požara ili druge nesreće koja ozbiljno ugrožava javnu bezbednost, i to samo u slučaju da nije bilo moguće pribaviti izričiti pristanak šefa specijalne misije ili eventualno šefa stalne misije.
2. Država prijema ima posebnu obavezu da preduzme sve odgovarajuće mere da bi sprečila nasilan ulazak u prostorije specijalne misije ili njihovo oštećenje, svako narušavanje mira misije ili povredu njenog dostojanstva.
3. Prostorije specijalne misije, nameštaj u njima, ostala imovina koja se koristi u radu specijalne misije, kao i njena prevozna sredstva ne mogu biti predmet nikakvog pretresa, rekvizicije, zaplene ili mere izvršenja.
Nepovredivost arhiva i dokumenata
Arhive i dokumenta specijalne misije su nepovredivi u svako doba i ma gde se nalazili. Oni treba da nose, svaki put kada je potrebno, vidljive spoljne znake raspoznavanja.
Sloboda kretanja
Pod rezervom svojih zakona i propisa koji se odnose na zone u koje je ulazak zabranjen ili regulisan iz razloga nacionalne bezbednosti, država prijema obezbeđuje svim članovima specijalne misije onoliko slobode kretanja i putovanja po svojoj teritoriji koliko je potrebno za obavljanje funkcija specijalne misije.
Sloboda opštenja
1. Država prijema dozvoljava i štiti slobodno opštenje specijalne misije za sve službene svrhe. U opštenju sa vladom države imenovanja, njenim diplomatskim misijama, konzularnim predstavništvima i ostalim specijalnim misijama ili delovima iste misije, ma gde se oni nalazili, specijalna misija može upotrebljavati sva odgovarajuća sredstva opštenja, uključujući i kurire i upućivati poruke kodeksom ili šifrom. Međutim, specijalna misija može postaviti i koristiti otpremnu radio-stanicu samo uz pristanak države prijema.
2. Službena prepiska specijalne misije je nepovrediva. Izraz "službena prepiska" označava svaku prepisku koja se odnosi na specijalnu misiju i njene funkcije.
3. Kad je to moguće, specijalna misija koristi sredstva opštenja, uključujući valizu i kurira stalne diplomatske misije države imenovanja.
4. Valiza specijalne misije ne sme se otvoriti ili zadržati.
5. Paketi koji sačinjavaju valizu specijalne misije moraju nositi vidljive spoljne oznake o tome kakvog su karaktera, a u njima se mogu nalaziti samo dokumenta ili predmeti namenjeni za službene svrhe specijalne misije.
6. Država prijema štiti, u vršenju njegovih funkcija, kurira specijalne misije koji mora imati službeni dokument kojim se potvrđuje njegovo svojstvo i tačno naznačuje broj paketa koji se nalaze u valuti. On uživa nepovredivost svoje ličnosti i ne može biti podvrgnut bilo kakvoj vrsti hapšenja ili pritvaranja.
7. Država imenovanja ili specijalna misija mogu odrediti ad hoc kurira specijalne misije. U tom slučaju takođe se primenjuju odredbe tačke 6 ovog člana, s izuzetkom da navedeni imuniteti prestaju važiti onda kad ad hoc kurir preda primaocu valizu specijalne misije koja mu je bila poverena.
8. Valiza specijalne misije može se poveriti zapovedniku broda ili trgovačkog vazduhoplova koji treba da pristane u dozvoljenom mestu ulaska. Ovaj zapovednik treba da bude snabdeven službenim dokumentom u kome je naznačen broj paketa koji sačinjavaju valizu. Međutim, on se ne smatra kurirom specijalne misije. Po sporazumu sa nadležnim vlastima, specijalna misija može uputiti jednog svog člana da neposredno i slobodno preuzme valizu iz ruku zapovednika broda ili vazduhoplova.
Nepovredivost ličnosti
Ličnost predstavnika države imenovanja specijalne misije i članova njenog diplomatskog osoblja nepovrediva je. Oni ne smeju biti izloženi bilo kom obliku hapšenja ili pritvora. Država prijema odnosi se prema njima sa dužnim poštovanjem i preduzima sve potrebne korake kako bi sprečila bilo kakav napad na njihovu ličnost, slobodu ili dostojanstvo.
Nepovredivost privatnog stana
1. Privatni stan predstavnika države imenovanja u specijalnoj misiji i članova njenog diplomatskog osoblja uživa istu nepovredivost i zaštitu kao i prostorije specijalne misije.
2. Njihova dokumenta, njihova prepiska i, sa izuzetkom predviđenim u tački 4 člana 31, njihova imovina, takođe su nepovredivi.
Sudski imunitet
1. Predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi njenog diplomatskog osoblja uživaju imunitet od krivičnog sudstva države prijema.
2. Oni takođe uživaju imunitet od građanskog i upravnog sudstva države prijema osim u sledećim slučajevima:
a) stvarne tužbe koja se odnosi na privatnu nepokretnu imovinu na teritoriji države prijema, osim ako zainteresovano lice ne poseduje ovu imovinu za račun države imenovanja a za potrebe misije;
b) tužbe koja se odnosi na nasleđe u kojoj se zainteresovano lice pojavljuje kao izvršilac testamenta, administrator, naslednik ili legator po privatnoj osnovi, a ne u ime države imenovanja;
c) svake tužbe koja se odnosi na slobodnu profesiju ili trgovačku delatnost, ma kakva ona bila, koju zainteresovano lice vrši u državi prijema izvan svojih službenih funkcija;
d) tužbe za štete nastale zbog sudara izazvanog vozilom koje je zainteresovano lice koristilo u vreme kad nije vršilo službene funkcije.
3. Predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi njenog diplomatskog osoblja nisu obavezni da svedoče.
4. Nikakve druge izvršne mere ne mogu biti preduzete prema predstavniku države imenovanja u specijalnoj misiji ili prema članu njenog diplomatskog osoblja osim onih u slučajevima predviđenim u stavovima a), b), c) i d) tačke 2 ovog člana, i pod uslovom da se ove mere mogu sprovesti a da se time ne vređa neprikosnovenost njegove ličnosti ili njegovog stanja.
5. Imunitet od sudstva predstavnika države imenovanja u specijalnoj misiji i članova njenog diplomatskog osoblja ne oslobađa ih od sudstva države imenovanja.
Oslobođenje od režima socijalnog osiguranja
1. Pod rezervom odredaba tačke 3 ovog člana predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi njenog diplomatskog osoblja oslobađaju se, u pogledu usluga učinjenih državi imenovanja, odredaba socijalnog osiguranja koje mogu biti na snazi u državi prijema.
2. Oslobođenje predviđeno u tački 1 ovog člana primenjuje se takođe i na osoblje koje se nalazi isključivo u privatnoj službi kod predstavnika države imenovanja u specijalnoj misiji ili kod člana njenog diplomatskog osoblja, pod uslovom:
a) da ova lica nisu državljani države prijema ili da nemaju stalno boravište u državi prijema, i
b) da podležu propisima socijalnog osiguranja koji su na snazi u državi imenovanja ili u nekoj trećoj državi.
3. Predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi njenog diplomatskog osoblja koji upošljavaju lica na koja se ne primenjuje oslobođenje predviđeno u tački 2 ovog člana treba da poštuju obaveze koje poslodavcima nameću odredbe o socijalnom osiguranju države prijema.
4. Oslobođenje predviđeno u tač. 1 i 2 ovog člana ne isključuje dobrovoljno učešće u režimu socijalnog osiguranja države prijema, ukoliko ta država dopušta takvo učešće.
5. Odredbe ovog člana ne diraju u ranije zaključene dvostrane ili višestrane sporazume o socijalnom osiguranju i ne sprečavaju zaključenje takvih sporazuma u budućnosti.
Oslobađanje od poreza i taksa
Predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi njenog diplomatskog osoblja oslobođeni su svih poreza i taksa, bilo ličnih ili na nekretnine - državnih regionalnih ili komunalnih, osim:
a) posrednih poreza koji su obično uključeni u cenu robe ili usluga;
b) poreza i taksa na privatnu nepokretnu imovinu koja se nalazi na teritoriji države prijema, osim ako zainteresovano lice ne poseduje ovu imovinu za račun države imenovanja a za potrebe misije;
c) naslednih taksa koje ubire država prijema, sa izuzetkom odredaba člana 44;
d) poreza i taksa na lične prihode koji potiču iz države prijema i poreza na kapital koji se naplaćuju na ulaganje u trgovačka preduzeća u državi prijema;
e) poreza i taksa koji se ubiraju kao naknada za posebne usluge;
f) taksa za registraciju, sudskih, hipotekarnih i fiskalnih taksa, sa izuzetkom odredaba člana 24.
Oslobađanje od ličnih davanja
Država prijema oslobađa predstavnike države imenovanja u specijalnoj misiji i članove njenog diplomatskog osoblja svih ličnih davanja, svake javne službe, ma kakve prirode ona bila i vojnih nameta kao što su rekvizicija, kontribucija i vojni smeštaj.
Oslobađanje od carina i carinskog pregleda
1. U okviru zakona i propisa koje može doneti, država prijema odobrava uvoz i oslobađa svih carina, taksa i drugih sličnih dažbina, sem troškova, uskladištenja, prevoza i troškova za slične usluge, sledeće:
a) predmete namenjene za službene potrebe specijalne misije;
b) predmete namenjene za ličnu upotrebu predstavnika države imenovanja u specijalnoj misiji i članova njenog diplomatskog osoblja.
2. Predstavnici države u specijalnoj misiji i članovi diplomatskog osoblja ove države oslobođeni su pregleda njihovog ličnog prtljaga, ukoliko ne postoje ozbiljni razlozi na osnovu kojih se pretpostavlja da ovaj prtljag sadrži predmete koji ne uživaju oslobađanja o kojima je reč u tački 1 ovog člana, ili predmete čiji je uvoz ili izvoz zakonom zabranjen ili podleže propisima o karantinu države prijema. U tom slučaju, pregled se vrši samo u prisustvu zainteresovanog lica ili njegovog ovlašćenog predstavnika.
Administrativno i tehničko osoblje
Članovi administrativnog i tehničkog osoblja specijalne misije uživaju privilegije i imunitete pomenute u čl. 29 do 34 sa izuzetkom što se imunitet od građanskog i administrativnog sudstva od strane države prijema, pomenut u tački 2 člana 31, ne primenjuje na radnje koje nisu izvršene na službenoj dužnosti. Oni takođe uživaju privilegije pomenute u tački 1 člana 35 u pogledu predmeta koje mogu uvesti prilikom njihovog prvog ulaska na teritoriju države prijema.
Poslužno osoblje
Članovi poslužnog osoblja specijalne misije uživaju imunitet od sudstva države prijema u pogledu radnji izvršenih na službenoj dužnosti, i oslobođenje od poreza i taksa na plate koje primaju po osnovu svog zaposlenja kao i oslobođenje od režima socijalnog osiguranja predviđenog u članu 32.
Privatna posluga
Privatna posluga članova specijalne misije oslobađa se poreza i taksa na plate koje prima po osnovu svog zaposlenja. U svakom drugom pogledu ona može uživati privilegije i imunitete samo u onoj meri u kojoj to dozvoljava država prijema. Međutim, država prijema treba svoju jurisdikciju nad tim licima da vrši tako da preterano ne ometa specijalnu misiju u vršenju njenih funkcija.
Članovi porodice
1. Članovi porodica predstavnika države imenovanja u specijalnoj misiji i članova njenog diplomatskog osoblja uživaju privilegije i imunitete pomenute u čl. 29 do 35 ako prate te članove specijalne misije, pod uslovom da oni nisu državljani države prijema ili da nemaju stalno boravište u toj državi.
2. Članovi porodica administrativnog i tehničkog osoblja specijalne misije uživaju privilegije i imunitete pomenute u članu 36, ako prate članove specijalne misije, pod uslovom da oni nisu državljani države prijema ili da nemaju stalno boravište u toj državi.
Državljani države prijema i lica koja imaju stalno boravište u državi prijema
1. Osim ako država prijema nije priznala dopunske privilegije i imunitete, predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi njenog diplomatskog osoblja koji imaju državljanstvo države prijema ili imaju u njoj stalno boravište, uživaju samo sudski imunitet i neprikosnovenost u pogledu službenih radnji učinjenih u vršenju svojih funkcija.
2. Ostali članovi specijalne misije i privatna posluga koji su državljani države prijema ili imaju u njoj svoje stalno boravište, uživaju privilegije i imunitete samo ukoliko im ova država to priznaje. Međutim, država prijema treba da vrši svoju jurisdikciju nad tim licima tako da preterano ne ometa specijalnu misiju u vršenju svojih funkcija.
Odricanje od imuniteta
1. Država imenovanja može se odreći sudskog imuniteta svojih predstavnika u specijalnoj misiji, članova svog diplomatskog osoblja i drugih lica koja uživaju imunitet na osnovu čl. 36 do 40.
2. Odricanje mora uvek biti izrično.
3. Ako bilo koje lice pomenuto u tački 1 ovog člana pokrene postupak, ono se više ne može pozivati na sudski imunitet u pogledu ma kakvog protivzahteva neposredno vezanog za glavni zahtev.
4. Odricanje od sudskog imuniteta zbog građanske tužbe ili zahteva u upravnom postupku ne smatra se da povlači odricanje od imuniteta u pogledu mera izvršenja presude, za koje je potrebno odricanje.
Tranzit preko teritorije treće države
1. Ako predstavnik države imenovanja u specijalnoj misiji, ili član njenog diplomatskog osoblja, prelazi preko teritorije ili se nađe na teritoriji neke treće države da bi išao da preuzme svoje funkcije ili da bi se vratio u državu imenovanja, treća država mu priznaje neprikosnovenost i ostale imunitete koji su potrebni, da bi mu omogućili prolaz ili povratak. Ona će isto tako postupiti u pogledu članova porodice koji uživaju privilegije i imunitete, a koji prate lice pomenuto u ovoj tački, bilo da putuje sa njim ili odvojeno da bi se sastali s njim ili da bi se vratili u svoju zemlju.
2. U uslovima sličnim onima koji su predviđeni u tački 1 ovog člana, treće države ne treba da ometaju prolaz preko svoje teritorije članovima administrativnog i tehničkog ili poslužnog osoblja specijalne misije ili članovima njihovih porodica.
3. Treće države daju službenoj prepisci i drugim službenim saopštenjima koja prelaze preko njihove teritorije, uključujući poruke u kodeksu ili šifri, istu slobodu i zaštitu koju je i država prijema dužna da pruži na osnovu ove konvencije. Pod rezervom odredaba iz tačke 4 ovog člana, one priznaju kuririma i valizama specijalne misije u tranzitu istu nepovredivost i zaštitu koju je država prijema dužna da im prizna na osnovu ove konvencije.
4. Treća država je dužna da se pridržava svojih obaveza u odnosu na lica pomenuta u tač. 1, 2 i 3 ovog člana samo ako je bila unapred obaveštena, bilo putem molbe za izdavanje vize ili putem saopštenja o tranzitu ovih lica u svojstvu članova specijalne misije i ako se tome nije usprotivila.
5. Obaveze trećih država na osnovu tač. 1, 2 i 3 ovog člana, primenjuju se isto tako i na lica pomenuta u ovim tačkama, kao i na službena saopštenja i valize specijalne misije kada se teritorijom treće države koristi iz razloga više sile.
Trajanje privilegija i imuniteta
1. Svaki član specijalne misije uživa privilegije i imunitete, na koje ima pravo od momenta ulaska na teritoriju države prijema, radi vršenja svojih funkcija u specijalnoj misiji ili, ako se već nalazi na njenoj teritoriji, od momenta kada je njegovo imenovanje saopšteno ministarstvu inostranih poslova ili nekom drugom nadležnom organu države prijema koji bude ugovoren.
2. Kada se funkcije nekog člana specijalne misije završe, njegove privilegije i imuniteti po pravilu prestaju u trenutku kad napusti teritoriju države prijema ili po isteku razumnog vremenskog perioda koji mu je dat u tu svrhu, ali oni postoje sve do tog vremena, čak i u slučaju oružanog sukoba. Međutim, imunitet postoji u pogledu akata koje je ovaj član činio u vršenju svojih funkcija.
3. U slučaju smrti nekog člana specijalne misije, članovi njegove porodice i dalje uživaju privilegije i imunitete na koje imaju pravo do isteka razumnog roka koji im omogućava da napuste teritoriju države prijema.
Imovina člana specijalne misije ili člana njegove porodice u slučaju njegove smrti
1. U slučaju smrti nekog člana specijalne misije ili člana njegove porodice koji ga prati, ako umrli nije bio državljanin ili nije imao stalno boravište u državi prijema, država prijema dozvoljava iznošenje pokretne imovine preminulog, izuzev one koja je pribavljena u zemlji a čiji je izvoz zabranjen u vreme njegove smrti.
2. Nasledne i prenosne takse ne naplaćuju se na pokretnu imovinu koja se nalazi u državi prijema isključivo zbog toga što se preminuli nalazio u njoj kao član specijalne misije ili član porodice nekog člana misije.
Olakšice za napuštanje teritorije države prijema i za odnošenje arhive specijalne misije
1. Država prijema treba čak i u slučaju oružanog sukoba, da pruži olakšice kako bi omogućila licima koja uživaju privilegije i imunitete, a koja nisu državljani države prijema, i članovima porodica tih lica, bez obzira na njihovo državljanstvo, da napuste njenu teritoriju u najkraćem roku. Naročito je dužna da im u slučaju potrebe ona stavi na raspolaganje potrebna prevozna sredstva i za njih i za njihovu imovinu.
2. Država prijema dužna je da državi imenovanja pruži olakšice za odnošenje arhive specijalne misije sa teritorije države prijema.
Posledice prestanka funkcija specijalne misije
1. Kada funkcije specijalne misije prestanu, država prijema dužna je da poštuje i štiti prostorije specijalne misije sve dotle dok su iste namenjene njenoj upotrebi, kao i imovinu i arhivu specijalne misije. Država imenovanja mora povući imovinu i arhivu u razumnom vremenskom roku.
2. U slučaju nepostojanja ili prekida diplomatskih ili konzularnih odnosa između države imenovanja i države prijema i ako su funkcije specijalne misije prestale, država imenovanja može, čak i ako je u pitanju oružani sukob, poveriti čuvanje imovine i arhive specijalne misije nekoj trećoj državi, koju prihvata i država prijema.
Poštovanje zakona i propisa države prijema i korišćenje prostorija specijalne misije
1. Bez štete po svoje privilegije i imunitete, sva lica koja uživaju privilegije i imunitet na osnovu ove konvencije dužna su da poštuju zakone i propise države prijema. Ona su takođe dužna da se ne mešaju u unutrašnje stvari te države.
2. Prostorije specijalne misije neće se upotrebljavati na način koji nije u skladu sa funkcijama specijalne misije, kao što je predviđeno ovom konvencijom, ostalim pravilima opšteg međunarodnog prava ili bilo kojim drugim posebnim sporazumima koji su na snazi između države imenovanja i države prijema.
Profesionalna ili trgovačka delatnost
Predstavnici države imenovanja u specijalnoj misiji i članovi njenog diplomatskog osoblja neće vršiti profesionalnu ili trgovačku delatnost u državi prijema radi lične zarade.
Nediskriminacija
1. Prilikom primene odredaba ove konvencije neće se praviti diskriminacija između država.
2. Međutim, neće se smatrati diskriminacijom:
a) ako država prijema restriktivno primenjuje neku od odredaba ove konvencije zbog toga što se ona tako primenjuje na njenu misiju u državi imenovanja;
b) ako neke države uzajamno izmene po običaju ili na osnovu sporazuma obim olakšica, privilegija i imuniteta za njihove specijalne misije, i ako takva izmena nije ugovorena sa drugim državama, pod uslovom da ova izmena nije nespojiva sa predmetom i ciljem ove konvencije i da ne ide na uštrb prava ili izvršenja obaveza trećih država.
Potpisivanje
Ova konvencija je otvorena za potpis svih država članica Ujedinjenih nacija ili nekih specijalizovanih ustanova ili Međunarodne agencije za atomsku energiju ili potpisnica Statuta Međunarodnog suda pravde, i svih drugih država koje je Generalna skupština Ujedinjenih nacija pozvala da postanu članice ove konvencije do 31. decembra 1970. godine, u sedištu Ujedinjenih nacija u Njujorku.
Ratifikacija
Ova konvencija podleže ratifikaciji. Ratifikacioni instrumenti deponuju se kod generalnog sekretara Ujedinjenih nacija.
Pristupanje
Ova konvencija ostaje otvorena za pristupanje svim državama koje pripadaju jednoj od kategorija pomenutih u članu 50 Instrumenti o pristupanju deponuju se kod generalnog sekretara Ujedinjenih nacija.
Stupanje na snagu
1. Ova konvencija stupa na snagu tridesetog dana posle datuma deponovanja kod generalnog sekretara Ujedinjenih nacija dvadeset drugog instrumenta o ratifikaciji ili pristupanju.
2. Za svaku državu koja ratifikuje ovu konvenciju ili joj bude pristupila posle deponovanja dvadeset drugog instrumenta o ratifikaciji ili pristupanju, Konvencija stupa na snagu tridesetog dana od dana kad ta država deponuje svoje instrumente o ratifikaciji ili pristupanju.
Saopštenja depozitera
Generalni sekretar Ujedinjenih nacija obaveštava sve države koje pripadaju jednoj od kategorija pomenutih u članu 50:
a) o potpisivanju ove konvencije i o deponovanju instrumenata o ratifikaciji ili pristupanju, shodno čl. 50, i 51 i 52;
b) o datumu stupanja na snagu ove konvencije, shodno članu 53.
Verodostojni tekstovi
Original ove konvencije, čiji je kineski, engleski, francuski, ruski i španski tekst podjednako verodostojan, deponuje se kod generalnog sekretara Ujedinjenih nacija, koji upućuju njene overene primerke svim državama koje spadaju u jednu od kategorija navedenih u članu 50.
U potvrdu čega su dole potpisani, propisno ovlašćeni od strane svojih vlada, potpisali ovu konvenciju, koja je otvorena za potpisivanje u Njujorku, dana 16. decembra 1969. godine.
FAKULTATIVNI PROTOKOL
O OBAVEZNOM REŠAVANJU SPOROVA
Države članice ovog protokola i Konvencije o specijalnim misijama (u daljem tekstu: "Konvencija"), koju je Generalna skupština Ujedinjenih nacija usvojila 8. decembra 1969. godine,
izražavajući želju da se po svim pitanjima koja se na njih odnose, a predmet su spora oko tumačenja ili primene Konvencije, obraćaju obaveznoj nadležnosti Međunarodnog suda pravde, ukoliko strane u sporu nisu sporazumno u razumnom roku prihvatile neki drugi način rešavanja,
sporazumele su se o sledećim odredbama:
Član I
Sporovi oko tumačenja ili primene Konvencije spadaju u obaveznu nadležnost Međunarodnog suda pravde, i prema tome svaka strana u sporu koja je i sama članica ovog protokola može ih iznositi pred Sud pismenim podneskom.
Član II
Strane u sporu se mogu sporazumeti, u roku od dva meseca pošto jedna od njih saopšti drugoj da po njenom mišljenju postoji spor, da se ne obrate Međunarodnom sudu pravde, već arbitražnom sudu. Posle isteka ovog roka svaka strana može pismenim podneskom izneti ovaj spor pred Sud.
Član III
1. Strane u sporu se takođe mogu saglasiti, u istom roku od dva meseca, da prihvate proceduru izmirenja pre nego što se obrate Međunarodnom sudu pravde.
2. Komisija za izmirenje dužna je da podnese svoje preporuke u roku od pet meseci posle svog formiranja. Ukoliko strane u sporu ne prihvate ove preporuke u roku od dva meseca posle njihovog podnošenja, svaka strana može pismenim podneskom ovaj spor izneti pred Sud.
Član IV
Ovaj protokol biće otvoren za potpisivanje svih država koje mogu postati članice Konvencije, do 31. decembra 1970. godine u sedištu Organizacije ujedinjenih nacija u Njujorku.
Član V
Ovaj protokol podleže ratifikaciji. Ratifikacioni instrumenti biće deponovani kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija.
Član VI
Ovaj protokol ostaće otvoren za pristupanje svih država koje mogu postati članice Konvencije. Instrumenti o pristupanju biće deponovani kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija.
Član VII
1. Ovaj protokol stupa na snagu istog dana kao i Konvencija ili trideset dana posle deponovanja drugog instrumenta o ratifikaciji ili o pristupanju ovom protokolu kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija, ako je ovaj drugi datum kasniji.
2. Za svaku državu koja ratifikuje ovaj protokol ili mu pristupi posle njegovog stupanja na snagu, shodno tački 1 ovog člana, Protokol stupa na snagu tridesetog dana posle deponovanja instrumenta o ratifikaciji ili pristupanju te države.
Član VIII
Generalni sekretar Organizacije ujedinjenih nacija obaveštava sve države koje mogu postati članice Konvencije:
a) o potpisima stavljenim na ovaj protokol i deponovanim instrumentima o ratifikaciji i pristupanju shodno čl. IV, V i VI;
b) o datumu stupanja na snagu ovog protokola shodno članu VII.
Član IX
Original ovog protokola, čiji su engleski, francuski, kineski, ruski i španski tekstovi podjednako verodostojni, deponuje se kod generalnog sekretara Organizacije ujedinjenih nacija koji upućuju po jednu overenu kopiju istog svim državama navedenim u članu IV.
U potvrdu čega su dole potpisani, propisno ovlašćeni od svojih vlada, potpisali ovaj protokol koji je otvoren za potpis u Njujorku, dana 16. decembra 1969. godine.
ČLAN 3
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".