NAREDBA
O SPROVOĐENJU MERA ZA SPREČAVANJE POJAVLJIVANJA I SUZBIJANJA ZARAZNIH BOLESTI ŽIVOTINJA ZA 2004. GODINU

("Sl. glasnik RS", br. 3/2004)

1. Radi sprečavanja pojavljivanja i suzbijanja klasične kuge svinja, Njukastl-bolesti živine, besnila, ehinokokoze, trihineloze, bruceloze, tuberkuloze, enzootske leukoze goveda, bolesti plavog jezika, infektivnog zapaljenja vimena, leptospiroze, bolesti riba, bolesti pčela, infektivne anemije konja, kju-groznice, salmoneloze i BSE-a sprovodiće se mere predviđene ovom naredbom.

1) IMUNOPROFILAKTIČKE MERE

Vakcinacija svinja protiv klasične kuge svinja, vakcinacija živine protiv Njukastl bolesti, vakcinacija pasa i mačaka protiv besnila i njihovo tretiranje protiv uzročnika ehinokokoze sprovodiće se na osnovu Odluke o merama zdravstvene zaštite životinja u Republici Srbiji za 2002, 2003. i 2004. godinu i propisa kojima se određuju mere za suzbijanje i iskorenjivanje tih bolesti.

Nabavka vakcine, vakcinacija svinja i divljih svinja, živine, pernate divljači, pasa i mačaka, kao i obeležavanje životinja je o trošku vlasnika, odnosno držaoca životinja.

Nadležni veterinarsko specijalistički instituti obavezni su da dostavljaju izveštaje o broju vakcinisanih životinja za svoje epizootiološko područje redovno svakog petog u mesecu za predhodni period Veterinarsko specijalističkom institutu "Kraljevo" iz Kraljeva. Veterinarski specijalistički institut "Kraljevo" iz Kraljeva obrađuje podatke i dostavlja zbirni izveštaj ministarstvu nadležnom za poslove veterinarstva.

Klasična kuga svinja

U zapatima svinja koji se nalaze kod pravnih lica obezbediće se stalno održavanje imuniteta vakcinacijom svih svinja u skladu sa tehnološkim procesom proizvodnje, a na osnovu programa vakcinacije izrađenih od strane nadležnih veterinarsko specijalističkih instituta i po uputstvu proizvođača vakcine, uz obavezu obavljanja prve vakcinacije prasadi u starosti od 45 dana u farmskoj proizvodnji zatvorenog tipa, a u farmskoj proizvodnji otvorenog tipa vakcinacija novonabavljenih prasadi sprovodiće se u roku od najmanje 10 dana pre useljenja prasadi na farmu.

U zapatima svinja koji se nalaze kod fizičkih lica obaviće se akcija vakcinacije svih svinja starijih od 60 dana, dva puta godišnje u proleće i jesen (mart-april i septembar-oktobar).

U svim mesecima između akcija vakcinacije (I, II, V, VI, VII, VIII, XI i XII), vakcinisaće se sve za vakcinaciju prispele nevakcinisane svinje (novooprašena prasad i krmače koje su u vreme obavljanja akcije vakcinacije bile visokosuprasne).

U opštini u kojoj se utvrdi pojava klasične kuge svinja vršiće se, bez obzira na rokove, vakcinacija svih nevakcinisanih svinja, vakcinacija svih svinja koje su prilikom poslednje vakcinacije bile mlađe od tri meseca, kao i vakcinacija svih prasadi nevakcinisanih majki bez obzira na starost.

Obeležavanje svinja obavljaće se obavezno prilikom stavljanja svinja u promet na jedan od propisanih načina (tetoviranje, ušne markice). Služba koja izvrši obeležavanje svinja obavezna je da vodi podatke o obeleženim svinjama, vlasniku - držaocu svinja i licu koje je izvršilo obeležavanje.

Svinje koje se izvode na zajedničku odnosno šumsku ispašu, kao i divlje svinje u ograđenim odgajalištima, moraju prethodno biti vakcinisane i održavane u stalnom imunitetu.

U promet se mogu stavljati samo imune svinje obeležene na propisan način.

Njukastl bolest živine

Kod vakcinacije živine u intezivnom i ekstenzivnom držanju protiv Njukastl-bolesti živine koristiće se lentogene vakcine (La-Sota-soj).

Kod seoskih jata živine koristiće se vakcine lentogenih (u nepovoljnoj i vrlo nepovoljnoj epizootiološkoj situaciji) ili mezogenih sojeva virusa kod živine starije od 10 nedelja. Vakcinacija živine se obavlja u kontinuitetu tokom cele godine.

Živina i pernata divljač u svim oblicima proizvodnje mora se vakcinisati protiv Njukastl-bolesti tako da bude stalno imuna.

Besnilo

Vakcinacija pasa i mačaka starijih od četiri meseca protiv besnila obaviće se u periodu oktobar-decembar.

Lovački psi koji nisu obuhvaćeni vakcinacijom u navedenom periodu, mogu ići u lov ako su vakcinisani najmanje 15 dana pre izvođenja u lov.

Lovačke organizacije, kinološka društva i društva za zaštitu životinja obavezni su da redovno dostavljaju podatke o broju registrovanih pasa i mačaka u vremenskim periodima koje odredi nadležna republička veterinarska inspekcija.

Vakcinacija pasa i mačaka obaviće se Hep-fluru sojem vakcine. U nepovoljnim epizotiološkim situacijama koristiće se i vakcine od inaktivisanih sojeva virusa.

Svi vakcinisani psi koji nisu obeleženi, obeležiće se na propisan način.

Sve odstreljene lisice čije se krzno stavlja u promet obavezno je dijagnostički pregledati na besnilo.

Ehinokokoza

Dehelmintizacija pasa i mačaka starijih od tri meseca protiv pseće pantljičare obaviće se u periodu oktobar-decembar pri izvođenju akcije vakcinacije pasa i mačaka protiv besnila.

Dehelmintizacija pasa i mačaka vršiće se sredstvom koje pouzdano ubija zrele i nezrele oblike pantljičare.

Zabranjuje se pravnim i fizičkim licima koja se bave klanjem životinja za javnu potrošnju, kao i vlasnicima životinja koji kolju životinje za sopstvene potrebe neškodljivo uklanjanje promenjenih organa zaklanih životinja bez nadzora republičke veterinarske inspekcije. Promenjeni organi moraju se učiniti neškodljivim na jedan od propisanih načina.

Ovlašćeni veterinarski inspektor u klanici mora da vodi posebnu evidenciju o svakom nađenom slučaju ehinokokoze goveda i svinja i da o nalazu obavesti nadležnog veterinarskog inspektora u mestu poreklu ehinokokozne životinje.

U skladu sa epizootiološkom situacijom i na osnovu preporuka veterinarsko specijalističkih instituta radi sprečavanja pojavljivanja i suzbijanja ehinokokoze mogu se sprovoditi imunoprofilaktičke mere više puta i van navedenog perioda, uz prethodno dobijenu saglasnost ministarstva nadležnog za poslove veterinarstva.

2) DIJAGNOSTIČKA ISPITIVANJA NA BRUCELOZU, TUBERKULOZU, ENZOOTSKU LEUKOZU GOVEDA, BOLEST PLAVOG JEZIKA I INFEKTIVNO ZAPALJENJE VIMENA

Dijagnostičko ispitivanje na brucelozu, tuberkulozu, enzootsku leukozu goveda, bolest plavog jezika i infektivno zapaljenje vimena obaviće se u periodu mart-jun i za životinje koje u tom roku nisu bile obuhvaćene dijagnostičkim ispitivanjima u periodu septembar-oktobar, a na osnovu Odluke o merama zdravstvene zaštite životinja u Republici Srbiji 2002, 2003. i 2004. godine i propisa kojima se uređuju suzbijanja i iskorenjivanja navedenih bolesti.

Sredstva za dijagnostičko ispitivanje goveda, ovaca i koza i nabavka antigena za dijagnostikovanje bolesti kod navedenih vrsta životinja, obezbeđuje se u budžetu Republike Srbije.

Veterinarsko specijalistički instituti obavezni su da dva puta mesečno dok traje akcija dijagnostičkih ispitivanja dostavljaju podatke koji se odnose na utrošak i potrebe u dijagnostičkim sredstvima, broj pregledanih i pozitivnih životinja i to petog i dvadesetog u mesecu za predhodni period. Podaci se dostavljaju Veterinarsko specijalističkom institutu "Kraljevo" iz Kraljeva radi dalje obrade, koji je obavezan da desetog i dvadesetpetog u mesecu, dostavlja ministarstvu nadležnom za poslove veterinarstva, obrađeni zbirni izveštaj.

Za svaki pozitivan nalaz navedenih zaraznih bolesti obavezno se obavlja epizootiološka anketa.

Bruceloza

Postupak ispitivanja krvi na brucelozu obaviće se BAB testom, metodom reakcije vezivanja komplementa (RVK) i ELISA testom.

Uzorci krvi životinja koje su pozitivno reagovale, odmah se dostavljaju na potvrdu dijagnoze Fakultetu veterinarske medicine u Beogradu ili Naučnom institutu za veterinarstvo Srbije iz Beograda.

Životinje čije se mleko stavlja u promet i priplodne ženske životinje moraju prethodno biti dijagnostički ispitane na brucelozu.

Sredstva za ovu namenu obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Životinje, kod kojih je dijagnostičkim ispitivanjem utvrđena bruceloza, nadležni veterinarski inspektor upućuje na klanje odnosno na neškodljivo uništenje, a sredstva za nadoknadu štete obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Tuberkuloza

Dijagnostičko ispitivanje na tuberkulozu životinja vrši se metodom intrakutane tuberkulinizacije. Životinje za koje se dobije sumnjivi nalaz nadležna veterinarska služba obavezna je da prijavi nadležnoj specijalističkoj službi radi potvrde dijagnoze.

Životinje čije se mleko stavlja u promet i priplodne ženske životinje moraju prethodno biti dijagnostički ispitane na tuberkulozu.

Sredstva za ovu namenu obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Ovlašćeni veterinarski inspektor u klanici mora da vodi posebnu evidenciju o svakom nađenom slučaju tuberkuloze goveda, svinja i živine i da o nalazu obavesti nadležnog veterinarskog inspektora u mestu poreklu tuberkulozne životinje.

Patoanatomska dijagnoza potvrđuje se potvrdom u ovlašćenoj laboratoriji.

Životinje, kod kojih je dijagnostičkim ispitivanjem utvrđena tuberkuloza, nadležni veterinarski inspektor upućuje na klanje odnosno na neškodljivo uništenje, a sredstva za nadoknadu štete obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Enzootska leukoza goveda

Dijagnostičko ispitivanje na enzootsku leukozu goveda metodom ELISA-test, obavlja se u skladu sa posebnim programima specijalističke službe u zavisnosti od epizootiološke situacije.

Proveru rezultata dijagnostičkih ispitivanja vrši Naučni institut za veterinarstvo Srbije iz Beograda na 2% uzoraka dostavljenih od strane veterinarsko specijalističkih instituta.

Životinje čije se mleko stavlja u promet i priplodne ženske životinje moraju prethodno biti dijagnostički ispitane na enzootsku leukozu goveda.

Sredstva za ovu namenu obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Životinje, kod kojih je dijagnostičkim ispitivanjem utvrđena enzootska leukoza nadležni veterinarski inspektor upućuje na klanje, a sredstva za nadoknadu štete obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Bolest plavog jezika

Radi otkrivanja, praćenja i suzbijanja bolesti plavog jezika sprovodiće se dijagnostičko ispitivanje ELISA testom:

- dijagnostičko ispitivanje 30% od ukupnog broja ovaca na teritoriji epizootiološkog područja;

- kod svih bikova, ovnova i jarčeva koji se koriste za prirodni pripust ili u proizvodnji semena za veštačko osemenjavanje;

- u zaraženim područjima ograničiti kretanje prijemčivih životinja vremenski: životinje puštati na ispašu u doba dana kada vektori nisu aktivni, a po povratku sa ispaše tretirati prijemčive životinje repelentima (zaštitnim sredstvima protiv komaraca);

- redovno vršiti dezinsekciju staja, obora kao i đubrišta i stajnjaka sa okolinom.

Sredstva za dijagnostička ispitivanja i nabavku antigena obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Infektivno zapaljenje vimena

Proizvođači mleka i proizvoda od mleka namenjenih za ljudsku ishranu dužni su dva puta u toku godine u razmaku od 6 meseci da podvrgnu svaku muznu kravu, kozu i ovcu, ispitivanju na poremećenu sekreciju vimena (brzom metodom - kalifornija mastitis test). Uzorke mleka koji potiču iz četvrti vimena sa sumnjivom reakcijom veterinarska služba dostavlja na bakteriološko ispitivanje nadležnoj veterinarsko specijalističkoj službi.

Rezultati bakteriološkog ispitivanja se dostavljaju nadležnoj veterinarskoj službi koja će preduzeti lečenje kod pozitivnih jedinki, kao i nadležnoj veterinarskoj inspekciji.

Sredstva za ispitivanje na infektivno zapaljenje vimena obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

3) LEPTOSPIROZA, BOLESTI RIBA, BOLESTI PČELA, INFEKTIVNA ANEMIJA KONJA, KJU-GROZNICA, SALMONELOZA, TRIHINELOZA I BSE

Dijagnostičko ispitivanje na leptospirozu, bolesti riba, bolesti pčela, infektivnu anemiju konja, kju-groznicu, salmonelozu, trihinelozu i spongioformnu encefalopatiju goveda (BSE) obavljaće se tokom cele godine u skladu sa Odlukom o merama zdravstvene zaštite životinja u Republici Srbiji za 2002, 2003. i 2004. godinu, propisa kojima se regulišu suzbijanje i iskorenjivanje navedenih zaraznih bolesti i u skladu sa posebnim programima nadležne specijalističke službe.

Uzimanje uzoraka i dijagnostička ispitivanja se sprovode o trošku vlasnika životinja.

Leptospiroza

Radi otkrivanja, praćenja i suzbijanja leptospiroze vršiće se dijagnostička ispitivanja mikroskopskom aglutinacijom i lizom:

- krv bikova, ovnova, jarčeva i pastuva koji služe za prirodni pripust i proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje serološki se pretražuje na leptospirozu dva puta godišnje;

- na farmama svinja kod priplodnih nazimica i krmača pre pripusta jedanput godišnje;

- na farmama goveda, ovaca i koza kod priplodnih ženskih grla jedanput godišnje;

- kod izlovljenih divljih svinja 10% od izlova.

Veterinarska služba je obavezna da dostavi na laboratorijsko ispitivanje, u slučaju pobačaja kod životinja, uzorak krvi nadležnom veterinarsko specijalističkom institutu u roku od 12 časova.

Bolesti riba

U odgajalištima (ribnjacima) šarana sprovodi se laboratorijska kontrola zdravstvenog stanja riba od početka marta do kraja aprila. U svim slučajevima sumnje na pojavu eritrodermatita, prolećne viremije i zapaljenja ribljeg mehura šarana korisnici ribnjaka obavezni su da postojanje sumnje na zaraznu bolest prijave veterinarskoj stanici odnosno veterinaru ili veterinarskoj inspekciji.

U odgajalištima (ribnjacima) pastrmki obavljaće se u septembru klinički, a u slučaju potrebe i laboratorijski pregled mlađi na vrtičavost pastrmki; u junu virusološki pregled mlađi, a matičnih zapata u decembru na zaraznu nekrozu gušterače pastrmki; u toku zimskih meseci (januar) virusološki pregled na virusnu hemoragičnu septikemiju pastrmki, kao i u svim slučajevima sumnje na pojavu ove zarazne bolesti; laboratorijski pregled uzoraka pastrmki na renobakteriozu u proleće kada je spoljna temperatura niža od 15oC; uzorci pastrmki slabije kondicije dostavljaju se na pregled dva puta godišnje (proleće, jesen) kada je spoljna temperatura od 10 do 20oC na jersiniozu (bolest crvenih usta pastrmki).

Bolesti pčela

U promet mogu da se stave samo zdrave pčelinje zajednice, odnosno one kod kojih su sprovedene naređene dijagnostičke mere i to:

- Kuga pčela

Prilikom otvaranja i zatvaranja pčelinjih zajednica u prolećnom i jesenjem periodu izvršiti klinički pregled svih društava i dostaviti uzorke na pregled na američku kugu pčelinjeg legla. Svaka sumnja se potvrđuje laboratorijskim nalazom sa procenom starosti procesa. Na pregled se dostavlja komad saća sa poklopljenim leglom veličine 10x10 u odgovarajućoj ambalaži;

- Nozemoza pčela

Prilikom otvaranja pčelinjih zajednica u proleće zimske gubitke uginulih pčela dostaviti na laboratorijski pregled nadležnom veterinarsko specijalističkom institutu. Materijal za pregled dostavlja nadležna veterinarska služba i veterinarska inspekcija.

- Varooza

Vlasnici pčelinjih zajednica dužni su da pod nadzorom nadležne veterinarske službe izvrše dijagnostički pregled, a po potrebi i preventivno tretiranje pčelinjih zajednica.

Dijagnostičko ispitivanje obavljaće se u veterinarsko specijalističkim institutima na materijalima dostavljenim isključivo preko nadležne veterinarske službe i veterinarske inspekcije.

Infektivna anemija konja

Radi otkrivanja, praćenja i suzbijanja infektivne anemije konja sprovodiće se dijagnostičko ispitivanje Coggins testom (agar gel imunodifuzionim testom) i Elisa testom:

- kod konja starijih od jedne godine jedanput godišnje u priplodnim ergelama, sportskim ergelama, šumskim i drugim radilištima i u svim zapatima sa više od deset konja, kao i svakog novonabavljenog konja pre uvođenja u takve zapate, a svakih šest meseci u zapatima koji drže konje radi proizvodnje bioloških preparata;

- pre dovođenja konja na hipodrome, sajmove, izložbe, smotre, sportska takmičenja i opasivanje, s tim što serološki pregled ne sme biti stariji od tri meseca.

Kada držalac konja prodaje ili na drugi način otuđuje konje potvrda o izvršenom pregledu na infektivnu anemiju konja ne sme biti starija od 30 dana.

Kju-groznica

Kod svakog pobačaja krava, junica, ovaca i koza obavezan je laboratorijski pregled na Kju-groznicu. Nadležna veterinarska služba je obavezna da obavesti nadležnu specijalističku službu u navedenim slučajevima radi uzimanja materijala za ispitivanje na Kju-groznicu.

Zabranjeno je držanje koza i ovaca na farmama muznih krava.

Salmoneloza

Dijagnostičko ispitivanje na salmonelozu i tifus živine sprovodi se:

- uzimanjem briseva sa uređaja i iz prostorija za inkubiranje jaja živine, ambalaža i oprema koja se koristi prilikom inkubiranja najmanje četiri puta godišnje;

- uzorkovanjem oplođenih jaja iz kojih se nisu izlegli pilići, uginulih i kržljavih pilića i njihovog fecesa. Pregledu se podvrgava najmanje 100 ovakvih uzoraka iz inkubatora kapaciteta većih od 3.600 jaja, a iz inkubatora kapaciteta do 3.600 jaja na pregled se dostavlja najmanje 10 uzoraka;

- uzimanjem jednodnevni pilići koji uginu u toku transporta i pilića koji uginu u toku tri dana od završenog transporta;

- dva puta godišnje (u uzgoju i eksploataciji) uzimanjem zbirnih uzoraka fecesa podmlatka i nosilja;

- jedanput mesečno uzimanjem leševa uginule živine iz matičnih farmi i farmi nosilja za proizvodnju konzumnih jaja, a jedanput nedeljno iz farmi dedovskih centara, s tim što se uzorkom smatra jednodnevno uginuće najviše 20 grla;

- uzorkovanjem parenhimatoznih organa (jetra, srce, slezina, fabricijeva burza) zaklane živine na zbirnom uzorku od najmanje 10 životinja uzetom na klanici na početku i na kraju dnevnog klanja.

Dijagnostičkom ispitivanju na tifus živine podleže priplodna živina u vreme početka nosivosti kada nosivost dostigne najmanje 10% u povoljnoj epizootiološkoj situaciji, odnosno 30-50% nosivosti u slučajevima da je tifus živine na farmi bio utvrđen u poslednje tri godine:

Dijagnostičko ispitivanje na tifus živine obavlja se brzom krvnom aglutinacijom i to kod najmanje 15% grla u svakom jatu ako na farmi nije utvrđen tifus i ako su bakteriološke kontrole u uzgoju bile negativne, a na farmama ako je tifus utvrđivan prethodnih godina brzom krvnom aglutinacijom se mora obuhvatiti najmanje 25% ukupnog broja živine;

Pozitivni rezultati brze krvne aglutinacije na tifus živine moraju se proveriti laboratorijskim ispitivanjem (spora aglutinacija, patoanatomski pregled, bakteriološko ispitivanje jajnika, jetre i slezine).

Jato do 500 nosilja pregleda se u celini.

Jaja sa farmi u kojima se vrši laboratorijsko ispitivanje ne smeju se koristiti za nasad dok traje ispitivanje.

Fabrike i mešaone stočne hrane dužne su da dostavljaju na bakteriološki pregled u nadležni veterinarsko specijalistički institut uzorke svih komponenti životinjskog porekla pre pripremanja krmnih smeša, a jednom mesečno uzorke gotovih smeša.

Trihineloza

Dijagnostički pregled mesa životinja na trihinelozu čiji su vlasnici fizička lica koji kolju za sopstvene potrebe, obavljaće diplomirani veterinar sa položenim stručnim ispitom koji je zaposlen na neodređeno vreme u veterinarsko specijalističkom institutu, veterinarskoj stanici, kao i u privatnoj veterinarskoj ambulanti.

Ministarstvo nadležno za poslove veterinarstva preko republičkih veterinarskih inspektora, službama koje dijagnostički pregled na trihinelozu ne obavljaju na propisani način ili im na kontrolnim pregledima rezultati dijagnostičkog pregleda odstupaju od nalaza, zabraniće dalji rad na dijagnostičkom pregledu.

Obavezna je sistematska deratizacija zaraženog područja i neškodljivo uklanjanje leševa glodara, kao i planska deratizacija svih objekata u kojima se drže, proizvode i odgajaju životinje.

Plan sistematske i planske deratizacije donosi nadležni veterinarsko specijalistički institut na osnovu analize epizootiološke situacije za svoje područje, uz saglasnost republičke veterinarske inspekcije.

Troškovi nabavke mamaka za sprovođenje sistematske deratizacije na zaraženim područjima padaju na teret budžeta Republike Srbije, a prema planiranim sredstvima za 2004. godinu.

BSE - Spongioformna encefalopatija goveda

Radi pravovremenog otkrivanja i iskorenjivanja BSE-a na svim epizootiološkim područjima vršiće se dijagnostičko ispitivanje (laboratorijski pregled) na mozgu zaklanih goveda starijih od 24 meseca.

Pri pregledu uzoraka koristiće se priznate patohistološke i imunohistološke metode.

Broj uzoraka se određuje na osnovu godišnjeg bilansa klanja goveda i broj objekata za klanje na jednom epizootiološkom području, stim što broj uzoraka ne sme biti manji od 100 po jednom epizootiološkom području.

Prilikom uzimanja uzoraka republički veterinarski inspektor vodi evidenciju o poreklu goveda, imajući u vidu ravnomernu zastupljenost svih područja porekla goveda sa teritorije Republike Srbije.

Za goveda iz uvoza ili nepoznatog porekla obavezno je dijagnostičko ispitivanje na BSE prilikom klanja. Svi troškovi dijagnostičkih ispitivanja padaju na teret uvoznika, odnosno vlasnika.

Sredstva za nabavku dijagnostikuma za ispitivanje 2.500 goveda obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije. Svi ostali troškovi dijagnostičkih ispitivanja padaju na teret klanica.

4) DIJAGNOSTIČKA ISPITIVANJA U CENTRIMA ZA VEŠTAČKO OSEMENJAVANJE GOVEDA I DIJAGNOSTIČKA ISPITIVANJA PRIPLODNIH BIKOVA KOJI SE KORISTE ZA PRIRODNO PARENJE

Dijagnostičkom ispitivanju podležu svi priplodnjaci na sledeće bolesti:

IBR/IPV (infektivni bovin rinotraheitis i infektivni pustularni vulvovaginitis)

- u centrima za veštačko osemenjavanje dijagnostičkom ispitivanju podležu svi priplodnjaci u periodu mart-jun, a seme svakog priplodnjaka najmanje jedanput u tri meseca;

- u centrima za testiranje priplodnih bikova i u objektima za reprodukciju uzima se najmanje 20% uzoraka krvi u odnosu na ukupan broj životinja u zapatu;

- priplodni bikovi koji se koriste za prirodno parenje, plotkinje dva puta godišnje u proleće i jesen (serološko ispitivanje krvi i ispitivanje semena).

Seme za veštačko osemenjavanje u kome se utvrdi virus IBR/IPV mora se uništiti.

Ne smeju se osemenjavati krave i junice sa kliničkim simptomima infektivnog pustularnog vulvovaginitisa (IPV).

Trihomonijaza

Bikovi za prirodni pripust ili veštačko osemenjavanje moraju se pre korišćenja laboratorijski ispitati na trihomonijazu.

Bikovi za prirodni pripust u toku eksploatacije dva puta godišnje (u proleće i jesen) se moraju laboratorijski pregledati na trihomonijazu.

Leptospiroza

Krv bikova, ovnova, jarčeva, nerastova i pastuva koji služe za proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje i prirodni i pripust, serološki se ispituju na leptospirozu dva puta godišnje (proleće i jesen).

Bolest plavog jezika

Krv svih bikova, ovnova i jarčeva koji se koriste za prirodni pripust ili u proizvodnji semena za veštačko osemenjavanje podleže dijagnostičkom ispitivanju (proleće-jesen).

Troškove dijagnostičkog ispitivanja na IBR/IPV, trihomonijazu i leptospirozu, padaju na teret vlasnika odnosno držaoca životinja.

U skladu sa epizootiološkom situacijom i na osnovu preporuka veterinarsko specijalističkih instituta mogu se sprovoditi i druga dijagnostička ispitivanja uz prethodno dobijenu saglasnost ministarstva nadležnog za poslove veterinarstva.

***

Plan vakcinacije svinja, živine, pasa i mačaka i dijagnostičkih ispitivanja na brucelozu, tuberkulozu, enzootsku leukozu goveda, infektivnog zapaljenja vimena, bolesti plavog jezika, leptospiroze, bolesti riba, bolesti pčela, infektivne anemije konja, Kju-groznice, salmoneloze, spongioformne encefalopatije goveda, kao i dehelmintizacije pasa i mačaka utvrđuje područna veterinarska služba i specijalistička veterinarska služba uz saglasnost republičkog veterinarskog inspektora.

Izveštaji o sprovedenoj akciji se dostavljaju svakog meseca do 5 u mesecu za predhodni period veterinarsko specijalističkom institutu koji izveštaje obrađuje i dostavlja Veterinarsko specijalističkom institutu "Kraljevo" iz Kraljeva radi dalje obrade. Veterinarsko specijalistički institut "Kraljevo" iz Kraljeva zbirne izveštaje dostavlja ministarstvu nadležnom za poslove veterinarstva.

Veterinarsko specijalistički instituti dva puta mesečno dostavljaju podatke o epizootiološkoj situaciji (Epi-sit) i to 5. i 20. u mesecu za prethodni period a po potrebi i češće, Veterinarsko specijalističkom institutu "Kraljevo" iz Kraljeva.

Veterinarsko specijalistički institut "Kraljevo" iz Kraljeva dobijene podatke objedinjava i dostavlja dva puta mesečno i to 10 i 25 za prethodni period, a po potrebi i češće, ministarstvu nadležnom za poslove veterinarstva.

Vakcinaciju i dehelmintizaciju životinja, uzimanje materijala za dijagnostičko ispitivanje i obeležavanje životinja vršiće javne veterinarske službe na teritoriji opština za koje su osnovane, privatne veterinarske stanice i druge veterinarske službe (pojedine mere u određenim vremenskim rokovima na određenoj teritoriji) koje ovlasti ministarstvo nadležno za poslove veterinarstva.

Laboratorijsko ispitivanje obavljaće veterinarsko specijalistički instituti za teritoriju za koju su osnovani.

Promet živih životinja dozvoljen je samo na registrovanim stočnim pijacama, dogonima i drugim otkupnim mestima koja su pod stalnom veterinarskom kontrolom.

Životinje i proizvodi životinjskog porekla mogu da se stave u promet samo ako su sve mere propisane ovom naredbom izvršene i ako su životinje obeležene na propisan način.

Kontrolu izvršenja ove naredbe obavljaće republička veterinarska inspekcija.

2. Danom stupanja na snagu ove naredbe prestaje da važi Naredba o sprovođenju mera za sprečavanje i suzbijanje klasične kuge svinja, Njukastl-bolest živine, besnila, ehinokokoze, bruceloze, tuberkuloze, enzootske leukoze goveda, bolesti plavog jezika infektivnog zapaljenja vimena, leptospiroze, bolesti riba, bolesti pčela, infektivne anemije konja, kju-groznice, salmoneloze, BSE-a i trihineloze ("Službeni glasnik RS", broj 9/2003).

3. Ova naredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".