UPUTSTVO ZA SPROVOĐENJE ZAKONA O IZBORU PREDSEDNIKA REPUBLIKE ("Sl. glasnik RS", br. 38/2004)

I UVODNA ODREDBA

Ovim uputstvom Republička izborna komisija propisuje način utvrđivanja i objavljivanja broja birača, jedinstvene standarde za izborni materijal, način pripreme i primopredaje izbornog materijala, obrasce za sprovođenje pojedinih izbornih radnji, uređenje biračkih mesta i druga pitanja od značaja za sprovođenja Zakona o izboru predsednika Republike.

II UTVRĐIVANJE I OBJAVLJIVANJE BROJA BIRAČA

1. Organ opštinske uprave nadležan za vođenje biračkog spiska sastavlja overen izvod iz biračkog spiska za svako biračko mesto.

2. Izvod iz biračkog spiska overava se na taj način što se na poslednjoj strani svake sveske biračkog spiska navode podaci iz rešenja o zaključenju biračkog spiska, a posebno broj strana tog spiska, broj upisanih birača, datum njegovog zaključenja, potpis ovlašćenog lica i pečat nadležnog organa opštinske uprave.

3. Overen izvod iz biračkog spiska dostavlja se Republičkoj izbornoj komisiji u roku od 24 časa od časa donošenja rešenja o zaključenju biračkog spiska.

4. Posebni izvodi iz biračkog spiska

a) Izvod iz biračkog spiska birača koji se nalaze na odsluženju vojnog roka

Republička izborna komisija, na osnovu podataka koje dobije od organa nadležnog za vođenje biračkog spiska i nadležnih vojnih organa, sačinjava posebne izvode iz biračkog spiska za glasanje birača koji se na dan glasanja nalaze na odsluženju vojnog roka ili na vojnoj vežbi, odnosno koji izvršavaju obavezu u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije i Crne Gore.

Radi sačinjavanja posebnih izvoda iz biračkog spiska iz prethodnog stava, vojne pošte dostavljaju Republičkoj izbornoj komisiji spiskove birača koji se nalaze na odsluženju vojnog roka ili na vojnoj vežbi, odnosno koja izvršavaju obaveze u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije i Crne Gore.

Republička izborna komisija, na osnovu dobijenih podataka, sačinjava posebne izvode iz biračkog spiska za ove birače i dostavlja ih, zajedno sa ostalim izbornim materijalom, nadležnim biračkim odborima.

b) Izvod iz biračkog spiska birača koji imaju boravište u inostranstvu

Ministarstvo nadležno za poslove uprave vodi i ažurira, odvojeno po stranim državama, evidenciju birača koji su upisani u birački spisak a imaju boravište u inostranstvu (u daljem tekstu: Posebna evidencija birača u inostranstvu).

Overene posebne izvode iz biračkog spiska za svako biračko mesto u inostranstvu, zajedno sa popisom birača upisanih u Posebnu evidenciju birača u inostranstvu sačinjenim za svaku opštinu, ministarstvo nadležno za poslove uprave, dostavlja Republičkoj izbornoj komisiji najkasnije 15 dana pre dana održavanja izbora.

Republička izborna komisija dostavlja overene posebne izvode iz biračkog spiska Ministarstvu spoljnih poslova koje ih, zajedno sa ostalim izbornim materijalom, prosleđuje na sva biračka mesta u inostranstvu na kojima će se glasati.

Popis birača koji su upisani u Posebnu evidenciju birača u inostranstvu, Republička izborna komisija razvrstava prema biračkim mestima u Republici Srbiji i dostavlja ih biračkim odborima zajedno sa ostalim biračkim materijalom.

Birač koji je upisan u Posebnu evidenciju birača u inostranstvu može, najkasnije 20 dana pre dana održavanja izbora, obavestiti diplomatsko-konzularno predstavništvo Srbije i Crne Gore, odnosno ministarstvo nadležno za poslove uprave, da će glasati na biračkom mestu u Republici Srbiji, što se upisuje u Posebnu evidenciju birača u inostranstvu.

Birač koji ima prebivalište u Republici Srbiji i upisan je u birački spisak, a izvesno je da će na dan glasanja boraviti u inostrastvu, može, najkasnije 20 dana pre dana održavanja izbora, obavestiti diplomatsko-konzularno predstavništvo Srbije i Crne Gore, odnosno ministarstvo nadležno za poslove uprave, da će glasati u inostranstvu. Pošto dostavi sve potrebne podatke on se upisuje u Posebnu evidenciju birača u inostranstvu iz koje se briše posle održanih izbora.

v) Izvod iz biračkog spiska birača koji imaju boravište u inostranstvu, ukoliko su izbori raspisani pre uspostavljanja Posebne evidencije birača u inostranstvu

Ukoliko Posebna evidencija birača u inostranstvu nije uspostavljena u trenutku raspisivanja izbora za predsednika Republike, Ministarstvo spoljnih poslova, odmah po raspisivanju izbora, putem javnog oglasa obaveštava birače koji imaju boravište u inostranstvu da su raspisani izbori i poziva ih da diplomatsko-konzularnim predstavništvima Srbije i Crne Gore dostave podatke potrebne za ažuriranje biračkog spiska.

Tekst javnog oglasa iz prethodnog stava utvrdiće Republička izborna komisija posebnom odlukom.

Ministarstvo spoljnih poslova, prikuplja podatke o biračima koji imaju boravište u inostranstvu ili će na dan održavanja izbora boraviti u inostranstvu, preko diplomatsko-konzularnih predstavništava Srbije i Crne Gore, u skladu sa Zakonom o izboru narodnih poslanika, i tako dobijene podatke, dostavlja Republičkoj izbornoj komisiji najkasnije 15 dana pre dana održavanja izbora.

Republička izborna komisija, na osnovu dostavljenih podataka, sačinjava i overava posebne izvode iz biračkog spiska za svako biračko mesto u inostranstvu i dostavlja ih Ministarstvu spoljnih poslova, koje ih, zajedno sa ostalim izbornim materijalom, prosleđuje na sva biračka mesta u inostranstvu na kojima će se glasati.

g) Izvod iz biračkog spiska birača koji se nalaze u pritvoru ili na izdržavanju zavodske sankcije

Ministarstvo pravde dostavlja Republičkoj izbornoj komisiji podatke o biračima koji se nalaze u pritvoru ili na izdržavnju zavodske sankcije, najkasnije 15 dana pre dana održavanja izbora.

Republička izborna komisija, na osnovu dostavljenih podataka, sačinjava i overava posebne izvode iz biračkog spiska za svaki zavod i dostavlja ih biračkim odborima u zavodima, zajedno sa ostalim izbornim materijalom.

5. Po prijemu rešenja o zaključivanju biračkih spiskova od opštinskih uprava, Republička izborna komisija objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" ukupan broj birača u Republici Srbiji, s tim što broj birača upisanih u posebne izvode iz biračkog spiska ne ulazi u ukupan broj birača.

Po zaključenju biračkog spiska, Republička izborna komisija će izvršiti upis promena u izvod iz biračkog spiska, samo na osnovu one odluke opštinskog suda koju primi najkasnije 48 časova pre dana određenog za održavanje izbora. Upis promena, počev od rednog broja 1, unosi se na kraju izvoda iz biračkog spiska, na posebnoj strani, pod nazivom: "Naknadne promene".

6. Po izvršenom upisu naknadnih promena u izvode iz biračkog spiska, Republička izborna komisija objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" konačan broj birača u Republici Srbiji.

III STANDARDI ZA IZBORNI MATERIJAL

1. Glasačka kutija

Glasačka kutija se izrađuje prema standardima koje propisuje ministarstvo nadležno za poslove državne uprave.

2. Glasački listić

Glasački listići za izbor predsednika Republike štampaju se u Beogradu, u štampariji koju odredi Republička izborna komisija.

Glasački listići štampaju se na hartiji zaštićenoj vodenim žigom.

Republička izborna komisija utvrđuje broj glasačkih listića koji će se štampati, a koji mora biti jednak broju birača upisanih u birački spisak, kao i oblik i izgled glasačkih listića.

Republička izborna komisija, pre početka štampanja glasačkih listića, utvrđuje broj rezervnih glasačkih listića, koji ne može biti veći od 0,5% od ukupnog broja birača, i o tome donosi rešenje koje objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije".

Štampanje glasačkih listića kontroliše Republička izborna komisija, i obezbeđuje javnost pri štampanju.

Štampanju, brojanju i pakovanju glasačkih listića i njihovom dostavljanju organima nadležnim za sprovođenje izbora imaju pravo da prisustvuju ovlašćeni predstavnici podnosilaca predloga kandidata, koje će Republička izborna komisija blagovremeno obavestiti o mestu i vremenu obavljanja tih radnji.

Ovlašćeni predstavnici podnosilaca predloga kandidata imaju pravo:

- da se neposrednim uvidom uvere u tekst odštampanog listića, kao i u broj listića spakovanih u pakete za dostavljanje biračkim odborima;

- da se uvere u bezbednost deponovanja glasačkih listića svojim prisustvom u prostoriji gde se oni čuvaju, odnosno ispred određenog prostora, propisno obezbeđenog za čuvanje;

- da prisustvuju uručivanju glasačkih listića od početka pa sve do završetka njihove primopredaje i neposredno ostvaruju uvid u ispravnost pakovanja i prebrojavanja glasačkih listića, kao i u ovlašćenja lica koja ih preuzimaju.

Posle utvrđivanja liste kandidata, Republička izborna komisija priprema, u skladu sa zakonom, jedan glasački listić koji overava pečatom, a na osnovu koga štamparija izrađuje na kompjuteru (slaže) tekst glasačkog listića čiju originalnost utvrđuje i konstatuje Republička izborna komisija i overava ga pečatom, posle čega se tekst u kompjuteru poništava.

Na osnovu tako pripremljenog glasačkog listića u štampariji, u postupku repro-hemiografije, izrađuje se film, sa koga se tekst prenosi na polimer ploču.

Po izradi polimer ploče film se odmah komisijski uništava.

Tekst glasačkog listića otisnut na polimer ploči upoređuje se sa originalom, konstatuje ispravnost polimer ploče, a zatim se ona stavlja na mašinu za štampanje.

Po završenom štampanju, polimer ploča se odmah komisijski uništava.

Preuzimanje glasačkih listića u štampariji obavlja član ili zamenik člana Republičke izborne komisije koga ona odredi.

IV OBRASCI ZA SPROVOĐENJE POJEDINIH IZBORNIH RADNJI

Za pojedine izborne radnje, u postupku izbora predsednika Republike Srbije, koristiće se obrasci koji su propisani ovim uputstvom i čine njegov sastavni deo.

V UPOTREBA JEZIKA I PISMA

Glasački listić i ostali izborni materijal štampa se na srpskom jeziku, ćirilicom.

U opštinama u kojima žive pripadnici nacionalnih manjina, a u kojima je statutom opštine određeno da su u službenoj upotrebi jezici nacionalnih manjina, tekst glasačkog listića, lista kandidata i zapisnik o radu biračkog odbora, štampa se na srpskom jeziku, ćirilicom, a ispod teksta na srpskom jeziku, tekst na jezicima i pismima nacionalnih manjina, i to istim oblikom i veličinom slova.

Ako je u opštinama u kojima žive pripadnici nacionalnih manjina, u službenoj upotrebi više jezika nacionalnih manjina, tekst se na tim jezicima ispisuje posle srpskog jezika, po azbučnom redu imena jezika nacionalne manjine.

Prevođenje materijala iz st. 2 i 3 ovog dela uputstva obezbeđuje Republička izborna komisija.

VI OBJAVLJIVANJE LISTE KANDIDATA

Republička izborna komisija objavljuje listu kandidata u "Službenom glasniku Republike Srbije", najkasnije narednog dana od dana utvrđivanja te liste.

Lista kandidata se javno objavljuje i isticanjem na vidnim mestima u naseljima i ulicama, a u inostranstvu, po mogućnosti, u blizini diplomatsko-konzularnih predstavništava Srbije i Crne Gore, i na mestima gde su veća okupljanja birača u inostranstvu, na način koji omogućava biračima da budu što bolje upoznati sa proglašenom listom kandidata.

Lista kandidata objavljuje se i u sredstvima javnog informisanja.

VII ORGANI ZA SPROVOĐENJE IZBORA I NAČIN RADA

1. Organi za sprovođenje izbora su Republička izborna komisija, izborne komisije jedinica lokalne samouprave i birački odbori, koji rade u stalnom i proširenom sastavu. Prošireni sastav čine predstavnici podnosilaca predloga kandidata koji su određeni u skladu sa zakonom.

2. Republička izborna komisija će za područje svakog okruga i za grad Beograd, odnosno za inostranstvo, odrediti jednog ili više svojih članova ili zamenika članova (u daljem tekstu: koordinator), koga će ovlastiti da u njeno ime obavlja određene poslove u vezi sa organizacijom i pripremom izbora na području određenog okruga i grada Beograda, odnosno u inostranstvu.

Republička izborna komisija određuje stručna lica, iz sastava službe Narodne skupštine Republike Srbije, koja će pomagati koordinatoru u obavljanju poslova u vezi sa organizacijom i pripremom izbora na području određenog okruga i grada Beograda, odnosno u inostranstvu.

Republička izborna komisija može da zaduži pojedine članove ili zamenike članova da proučavaju i prate izborne radnje i pitanja koja se javljaju u sprovođenju izbornog postupka (javne nabavke, štampanje i primopredaja izbornog materijala, glasanje vojnika, glasanje u zavodima za izvršenje zavodskih sankcija, glasanje u inostranstvu, učešće domaćih i stranih posmatrača u praćenju izbora, saradnja sa ministarstvima i sl.).

3. Izborna komisija jedinice lokalne samouprave organizuje tehničke pripreme za sprovođenje izbora, imenuje predsednike i članove biračkih odbora i njihove zamenike, u stalnom i proširenom sastavu, preuzima izborni materijal od Republičke izborne komisije i zapisnički ga predaje biračkim odborima, a po utvrđivanju rezultata glasanja preuzima izborni materijal od biračkih odbora i predaje ga zapisnički Republičkoj izbornoj komisiji.

4. Izborna komisija jedinice lokalne samouprave, najkasnije deset dana pre dana određenog za održavanje izbora, imenuje predsednika i članove biračkih odbora u stalnom sastavu, a u proširenom sastavu najkasnije pet dana pre dana određenog za održavanje izbora.

Stalni sastav biračkog odbora čine predsednik i dva člana, koji imaju zamenike.

Prošireni sastav biračkog odbora čine predstavnici podnosilaca predloga kandidata određeni u skladu sa zakonom.

Izbornoj komisiji jedinice lokalne samouprave se za izbor proširenog sastava biračkog odbora dostavljaju sledeći podaci:

- ime i prezime;

- ime jednog roditelja;

- lični broj;

- adresa prebivališta.

Izborna komisija jedinice lokalne samouprave imenuje novog člana biračkog odbora u slučaju sprečenosti ili odsutnosti člana biračkog odbora.

Sastav biračkog odbora imenuje se saglasno odredbama člana 29 stav 4 i člana 30 stav 2 Zakona o izboru narodnih poslanika.

U birački odbor imenuju se lica koja imaju biračko pravo. Pri određivanju predstavnika za prošireni sastav biračkih odbora, proveru biračkog prava vrši opštinska uprava po službenoj dužnosti, a u slučaju da predložena lica za prošireni sastav biračkog odbora nemaju biračko pravo, opštinska uprava o tome obaveštava izbornu komisiju jedinice lokalne samouprave i podnosioca predloga kandidata. Podnosilac predloga kandidata dostavlja potvrdu o biračkom pravu izbornoj komisiji jedinice lokalne samouprave samo u slučaju ako je njegov predstavnik član, odnosno zamenik člana biračkog odbora, na biračkom mestu koje je van područja opštine u kojoj je upisan u birački spisak.

Ako podnosilac predloga kandidata ne odredi predstavnika u birački odbor, najkasnije pet dana pre dana određenog za održavanje izbora, birački odbor nastavlja da radi i punovažno odlučuje bez predstavnika podnosioca predloga kandidata.

5. Izuzetno od tač. 3 i 4 ove glave, Republička izborna komisija obrazuje biračke odbore za biračka mesta u inostranstvu i imenuje članove biračkog odbora u stalnom sastavu na predlog Ministarstva spoljnih poslova, a članove biračkog odbora u proširenom sastavu na predlog podnosioca proglašenog predloga kandidata, po mogućnosti iz reda birača koji borave u inostranstvu.

6. Izuzetno od tač. 3 i 4 ove glave, Republička izborna komisija obrazuje biračke odbore u zavodima za izvršenje zavodskih sankcija i imenuje članove biračkog odbora u stalnom sastavu na predlog izborne komisije jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se nalazi zavod, a članove biračkog odbora u proširenom sastavu na predlog podnosioca proglašenog predloga kandidata, i o tome obaveštava Ministarstvo pravde.

Koordinator je ovlašćen da imenuje novog člana biračkog odbora u slučaju sprečenosti ili odsutnosti člana biračkog odbora, i o tome obaveštava Upravu za izvršenje zavodskih sankcija.

VIII ODREĐIVANJE I UREĐIVANJE BIRAČKIH MESTA

 1. Republička izborna komisija određuje i, u "Službenom glasniku Republike Srbije", oglašava biračka mesta.

 2. Biračka mesta određuju se s obzirom na broj birača, odnosno prostornu udaljenost, tako da se bez teškoća može obaviti glasanje za vreme koje je određeno.

Biračko mesto određuje se za glasanje najviše 2.500, a najmanje 100 birača.

 3. Za svako biračko mesto određuje se: broj, naziv i adresa, kao i područje (ulica, selo, zaselak, naselje i sl.) sa kojeg glasaju birači na tom biračkom mestu, sa naznakom biračkog mesta na kome će glasati birači na odsluženju vojnog roka.

 4. Birači koji imaju boravište u inostranstvu glasaju u najbližem diplomatsko-konzularnom predstavništvu Srbije i Crne Gore i na posebnim biračkim mestima, koja odredi Republička izborna komisija, na predlog Ministarstva spoljnih poslova.

 5. Republička izborna komisija određuje posebna biračka mesta unutar zavoda za izvršenje zavodskih sankcija, na predlog Ministarstva pravde.

 6. Kada je birač zbog teže bolesti ili telesnog oštećenja sprečen da glasa na biračkom mestu, na dan održavanja izbora, najkasnije do 11 časova, na odgovarajući način obaveštava birački odbor da želi da glasa.

Birački odbor određuje tri člana biračkog odbora u proširenom sastavu, koji su predstavnici različitih podnosilaca predloga kandidata, koji odlaze kod takvog birača i obavljaju postupak glasanja na način utvrđen članom 72a Zakona o izboru narodnih poslanika.

 7. Na biračkom mestu vidno se ističe oznaka i naziv biračkog mesta, lista kandidata, rešenje o određivanju biračkog mesta i rešenje o imenovanju biračkog odbora.

Na biračkom mestu mogu da se ističu samo zastave Srbije i Crne Gore i Republike Srbije.

 8. Opštinska uprava, diplomatsko-konzularno predstavništvo i uprava zavoda za izvršenje zavodskih sankcija, dužni su da blagovremeno obezbede da prostor koji je određen kao biračko mesto bude uređen na zakonom propisani način i otvoren za glasanje.

Prostorija za glasanje mora biti dovoljno prostrana da se u njoj može obezbediti nesmetan rad biračkog odbora, odnosno da ima dovoljno prostora da svi članovi biračkog odbora, u stalnom i proširenom sastavu, mogu nesmetano i, u svakom trenutku, imati uvid i pristup glasačkim kutijama i izbornom materijalu, kao i dovoljno prostora za postavljanje paravana ili kabina za nesmetano popunjavanje glasačkih listića i tajno glasanje.

 9. Na biračkom mestu i na 50 m od biračkog mesta ne smeju se isticati simboli političkih stranaka i drugi propagandni materijal, koji bi mogli uticati na opredeljenje birača.

10. Birački odbor obezbeđuje licima koja prate rad biračkog odbora (posmatračima) odgovarajuće mesto sa koga mogu da prate tok glasanja i da imaju uvid u rad biračkog odbora.

IX PREDAJA IZBORNOG MATERIJALA BIRAČKIM ODBORIMA PRE GLASANJA

1. Izborni materijal za sprovođenje izbora za predsednika Republike obezbeđuje Republička izborna komisija.

2. Republička izborna komisija, za svaki birački odbor, obezbeđuje sledeći izborni materijal:

- overen izvod iz biračkog spiska, kao i overen poseban izvod iz biračkog spiska za birače koji su na odsluženju vojnog roka, overen poseban izvod iz biračkog spiska za birače koji imaju boravište u inostranstvu (za biračka mesta u inostranstvu), overen poseban izvod iz biračkog spiska za birače koji se na dan glasanja nalaze u pritvorima ili izdržavaju zavodsku sankciju (za biračka mesta u zavodima);

- obrazac zapisnika o toku glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja na biračkom mestu, u šest primeraka;

- listu kandidata, koja se vidno ističe na biračkom mestu;

- potreban broj glasačkih listića, koji odgovara broju upisanih birača na tom biračkom mestu;

- kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;

- obrazac potvrde o biračkom pravu za birače koji su zbog teže bolesti ili telesnog oštećenja sprečeni da glasaju na biračkom mestu;

- pravila o radu biračkih odbora;

- rešenje o određivanju biračkih mesta;

- rešenje o imenovanju biračkih odbora;

- uputstvo za računsko slaganje podataka u zapisniku.

3. Preuzimanje štampanog izbornog materijala u štampariji obavlja koordinator.

4. Odmah po preuzimanju iz štamparije, koordinator predaje izbornoj komisiji jedinice lokalne samouprave izborni materijal, u sedištu okruga.

Izborna komisija jedinice lokalne samouprave predaje izborni materijal biračkim odborima, odmah po prijemu, a najdocnije 48 časova pre dana određenog za održavanja izbora. Birački odbori preuzimaju izborni materijal od izborne komisije jedinice lokalne samouprave u opštinama, na mestima koje odredi ta komisija. Izborna komisija jedinice lokalne samouprave će, na odgovarajući način, objaviti mesta na kojima će se obaviti predaja izbornog materijala.

5. Koordinator predaje direktno izborni materijal biračkom odboru u zavodu za izvršenje zavodskih sankcija, u sedištu okruga na čijem području se nalazi sedište zavoda.

6. Radi obezbeđenja glasanja u inostranstvu, u skladu sa zakonom, Republička izborna komisija predaje izborni materijal biračkom odboru u sedištu Ministarstva spoljnih poslova, koji prenosi izborni materijal na biračko mesto u inostranstvu na način na koji se dostavlja diplomatska pošiljka, a kojim je osigurana bezbednost izbornog materijala.

7. O primopredaji izbornog materijala sačinjava se zapisnik na propisanom obrascu.

8. Opštinska uprava blagovremeno obezbeđuje za svaki birački odbor:

- glasačku kutiju;

- paravane za glasanje;

- pribor za pisanje;

- pribor za pečaćenje (pečat i pečatni vosak) glasačkih kutija i drugog izbornog materijala;

- sprej za obeležavanje prsta i UV lampu;

- omote (koverte) za odlaganje glasačkih listića.

Opštinska uprava obezbediće i odgovarajući prostor za bezbedno čuvanje izbornog materijala.

9. Republička izborna komisija obezbeđuje materijal naveden u tački 8 za biračka mesta u zavodima za izvršenje zavodskih sankcija i biračka mesta u inostranstvu.

X PREDAJA IZBORNOG MATERIJALA REPUBLIČKOJ IZBORNOJ KOMISIJI POSLE SPROVEDENOG GLASANJA

1. Po utvrđivanju rezultata glasanja na biračkom mestu, birački odbor će, bez odlaganja, dostaviti izbornoj komisiji jedinice lokalne samouprave u zgradi opštine sav izborni materijal (zapisnik o radu, izvod iz biračkog spiska, neupotrebljene i, odvojeno, glasačke listiće iz glasačke kutije, nevažeće i, odvojeno, važeće glasačke listiće).

2. Izborna komisija jedinice lokalne samouprave, bez odlaganja, po preuzimanju izbornog materijala od biračkih odbora, izborni materijal predaje koordinatoru u sedištu okruga ili u sedištu Republičke izborne komisije.

3. Izborni materijal koji se predaje Republičkoj izbornoj komisiji pakuje se u posebne koverte. Na kovertama se ispisuje šta sadrže, a na kovertama koje sadrže glasačke listiće i broj glasačkih listića.

Koverte se predaju zapečaćene.

Zapisnici o radu biračkih odbora stavljaju se u poseban omot, a izvod iz biračkog spiska, kontrolni list i glasački listići (upotrebljeni, važeći i nevažeći i neupotrebljeni) ostavljaju se u vreći za transport.

4. Prenošenje izbornog materijala sa biračkog mesta i njegovu predaju izbornoj komisiji jedinice lokalne samouprave obavljaju članovi biračkog odbora.

Predstavnici podnosilaca predloga kandidata imaju pravo da prisustvuju prenošenju, predaji i prijemu izbornog materijala.

Izborna komisija će utvrditi i, na odgovarajući način objaviti, mesta na kojima će se obaviti prijem izbornog materijala od biračkih odbora.

5. Birački odbor, posle obavljenog glasanja u zavodima za izvršenje zavodskih sankcija, predaje izborni materijal koordinatoru u sedištu okruga na čijem području se nalazi zavod ili u sedištu Republičke izborne komisije.

6. Izborni materijal, posle obavljenog glasanja u inostranstvu, birački odbor predaje Republičkoj izbornoj komisiji. Izborni materijal se dostavlja u sedište Republičke izborne komisije na način koji je predviđen za dostavljanje diplomatskih pošiljki, tako da blagovremeno može biti računarski obrađen radi saopštavanja konačnih rezultata izbora.

7. O primopredaji izbornog materijala sačinjava se zapisnik na propisanom obrascu.

8. Predstavnici podnosilaca predloga kandidata i kandidati za predsednika Republike imaju pravo uvida u izborni materijal, a naročito u izvode iz biračkih spiskova, zapisnike o radu biračkog odbora, zapisnike Republičke izborne komisije i glasačke listiće. Uvid se vrši u službenim prostorijama Republičke izborne komisije, kao i kod organa kod kojih se izborni materijal nalazi. Uvid u izborni materijal može se izvršiti u roku od pet dana od dana održavanja izbora.

XI PONAVLJANJE GLASANJA

1. Ako nijedan kandidat nije dobio većinu glasova birača koji su glasali, Republička izborna komisija donosi odluku o ponavljanju glasanja. Glasanje se obavlja u roku od 15 dana od dana održavanja prethodnog glasanja.

Odluka iz stava 1 ove tačke objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije" i sadrži: dan i vreme ponovnog glasanja, kao i imena dva kandidata koji su dobili najveći broj glasova ili više kandidata koji su dobili jednak i istovremeno najveći broj glasova.

2. Drugi krug glasanja obaviće se na biračkim mestima koja su bila određena za glasanje u prvom krugu.

3. Organi za sprovođenje ponovljenog glasanja su:

- Republička izborna komisija u stalnom sastavu i predstavnici predlagača dva kandidata koji su u prvom krugu glasanja dobili najveći broj glasova ili više kandidata koji su u prvom krugu glasanja dobili jednak i istovremeno najveći broj glasova;

- izborna komisija jedinice lokalne samouprave u stalnom sastavu i predstavnici predlagača dva kandidata koji su u prvom krugu glasanja dobili najveći broj glasova ili više kandidata koji su u prvom krugu glasanja dobili jednak i istovremeno najveći broj glasova;

- birački odbori u stalnom sastavu i predstavnici predlagača dva kandidata koji su u prvom krugu glasanja dobili najveći broj glasova ili više kandidata koji su u prvom krugu glasanja dobili jednak i istovremeno najveći broj glasova.

4. Između glasanja i ponovljenog glasanja, upis birača u izvod iz biračkog spiska - "naknadne promene" - vrši Republička izborna komisija, na osnovu odluka koje joj opštinski sudovi dostave najkasnije 72 časa pre dana ponovljenog glasanja, na način utvrđen u tački 5 Glave II ovog uputstva.

5. Primopredaja izbornog materijala obavlja se na mestima i na način koji je bio određen za primopredaju izbornog materijala za prvi krug glasanja.

XII STATISTIČKA OBRADA PODATAKA

1. Statističku obradu podataka u postupku izbora predsednika Republike obavlja Republički zavod za statistiku, na osnovu zapisnika o radu biračkih odbora koje mu dostavlja Republička izborna komisija, sa potpisom koordinatora.

2. Republički zavod za statistiku određuje lice koje će po završetku glasanja prisustvovati primopredaji izbornog materijala pri izbornoj komisiji jedinice lokalne samouprave i izvršiti logičko-računsku kontrolu podataka u zapisniku o radu biračkog odbora, kao i pripremiti podatke o privremenim rezultatima izbora.

3. Određeni birački odbori koje, metodom uzorka, odredi Republički zavod za statistiku, na dan izbora dostavljaju podatke o broju birača koji su izašli na izbore, u određenim terminima, izbornoj komisiji jedinice lokalne samouprave. Izborna komisija jedinice lokalne samouprave dostavlja faksom podatke o izlaznosti Republičkoj izbornoj komisiji, na propisanom obrascu, za sva biračka mesta u opštini, koja je odredio Republički zavod za statistiku.

4. Podnosioci predloga kandidata mogu Republičkoj izbornoj komisiji prijaviti lice koje će imati pravo da prisustvuje statističkoj obradi podataka u Republičkoj izbornoj komisiji.

XIII PRAĆENJE RADA ORGANA ZA SPROVOĐENJE IZBORA

1. Organizacije registrovane za praćenje izbora koje žele da prate tok izbora (domaći posmatrači), podnose prijavu Republičkoj izbornoj komisiji, najkasnije deset dana pre dana određenog za glasanje.

Prijava sadrži: naziv organizacije, podatke o broju predstavnika, ime i prezime predstavnika, lični broj (JMBG) predstavnika i područje praćenja rada organa za sprovođenje izbora. Uz prijavu, podnosi se i rešenje o registraciji organizacije kod nadležnog organa.

Republička izborna komisija izdaje službena ovlašćenja domaćim posmatračima, koji mogu da prate tok izbora.

2. Zainteresovani predstavnici stranih država i međunarodnih organizacija i nevladinih organizacija, koji žele da prate tok izbora u Republici Srbiji (strani posmatrači), podnose prijave za praćenje izbora Republičkoj izbornoj komisiji, najkasnije deset dana pre dana određenog za glasanje.

Prijava iz prethodnog stava sadrži: naziv države, odnosno organizacije iz koje predstavnik dolazi, ime i prezime stranog posmatrača, broj putne isprave i vreme boravka.

Republička izborna komisija, po pribavljenom mišljenju nadležnog državnog organa, izdaje službena ovlašćenja stranim posmatračima, na osnovu kojih mogu pratiti tok izbora.

3. Domaćim i stranim posmatračima, Republička izborna komisija izdaje identifikacione kartice, koje sadrže neophodne podatke iz prijave.

Posmatrači iz prethodnog stava dužni su da identifikacione kartice nose na vidnom mestu.

4. Troškove praćenja toka izbora i izdavanja identifikacionih kartica snose organizacije iz tač. 1 i 2 ove glave.

5. Republička izborna komisija i birački odbor će posmatračima omogućiti nesmetano praćenje toka izbora, a u zapisniku će konstatovati prisustvo posmatrača na biračkom mestu.

Posmatrači su dužni da postupaju po pravilima o održavanju reda na biračkom mestu.

6. Republička izborna komisija i birački odbor mogu da oduzmu ovlašćenje i identifikacionu karticu posmatraču ako se ne pridržava pravila o održavanju reda na biračkom mestu ili na biračkom mestu koristi pejdžer, mobilni telefon i druga sredstva veza i komunikacija.

XIV SREDSTVA ZA SPROVOĐENJE IZBORA

1. Sredstva za sprovođenje izbora obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Zahtev za dodelu sredstava, sa specifikacijom ukupnih troškova, Republička izborna komisija podnosi nadležnom republičkom organu.

2. Sredstva za sprovođenje izbora mogu da se koriste za sledeće namene:

- rad organa za sprovođenje izbora;

- štampanje izbornog materijala;

- naknade članovima i zamenicima članova organa za sprovođenje izbora;

- naknade za rad radnika angažovanih u Republičkoj izbornoj komisiji za obavljanje stručnih i drugih poslova u vezi sa sprovođenjem izbora;

- naknade za dnevnice, putne troškove i izgubljenu zaradu članova Republičke izborne komisije i njihovih zamenika, kao i radnika i drugih lica angažovanih na sprovođenju izbora;

- nabavku kancelarijskog i ostalog potrošnog materijala;

- prikupljanje, statističku obradu i prezentaciju izbornih podataka;

- prevozničke, PTT, ugostiteljske i druge usluge.

3. Nalogodavci za raspolaganje sredstvima su predsednik i sekretar Republičke izborne komisije i dužni su da Republičkoj izbornoj komisiji podnose izveštaje o utrošenim sredstvima.

4. Isplata sredstava na ime dnevnica i putnih troškova obavlja se u skladu sa važećim propisima i odlukama Republičke izborne komisije.

5. Neutrošena sredstva mogu da se koriste u toku izbornog mandata samo za svrhe utvrđene ovim uputstvom.

XV ČUVANJE IZBORNOG MATERIJALA

1. Izborni materijal čuva se, i to:

- izborni dokumenti - trajno;

- glasački listići i ostali materijali - četiri godine;

- finansijski dokumenti - saglasno propisima o čuvanju finansijskih dokumenata.

Po isteku roka za čuvanje izbornog materijala, sa materijalom se postupa u skladu sa propisima o arhivskoj građi.

2. Izborni materijal čuva se u prostoriji u kojoj su obezbeđeni uslovi da taj materijal ne bude dostupan neovlašćenim licima.

XVI ZAVRŠNE ODREDBE

1. Danom stupanja na snagu ovog uputstva prestaje da važi Uputstvo o sprovođenju Zakona o izboru predsednika Republike Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 76/2002).

2. Ovo uputstvo stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".