PRAVILNIKO OSNOVAMA PROGRAMA ODMORA, REKREACIJE, KLIMATSKOG OPORAVKA I NASTAVE U PRIRODI("Sl. glasnik RS", br. 52/95) |
Ovim pravilnikom utvrđuju se Osnove programa odmora, rekreacije, klimatskog oporavka i nastave u prirodi, koje su odštampane uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni deo.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
OSNOVE PROGRAMA ODMORA, REKREACIJE, KLIMATSKOG OPORAVKA I NASTAVE U PRIRODI
Ciljevi odmora, rekreacije, klimatskog oporavka i nastave u prirodi jesu:
1) podsticanje pravilnog psihofizičkog i socijalnog razvoja i pomoć u otklanjanju ili korigovanju negativnih činilaca razvoja;
2) stvaranje osnova za usvajanje aktivnog, zdravog i kreativnog načina života i korišćenja slobodnog vremena;
3) sticanje iskustva u kolektivnom životu i zajedništvu, uz razvijanje tolerancije u odnosima među ljudima;
4) ublažavanje posledica višemesečnog boravka u zatvorenom prostoru (umanjene fizičke aktivnosti, nepravilne ishrane i dr.);
5) formiranje pozitivnih stavova prema prirodi i njenoj zaštiti;
6) obogaćivanje postojećih i sticanje novih znanja i iskustva.
Kroz organizovanje odmora, rekreacije, klimatskog oporavka i nastave u prirodi obezbeđuje se:
1) korišćenje klimatskih uslova, pravilna ishrana, odgovarajuća telesna aktivnost, organizovanje sportskih, takmičarskih i rekreativnih igara i usvajanje higijenskih navika;
2) provera stečenog znanja i iskustva u neposrednom dodiru sa prirodom, upoznavanje i razvijanje života u kolektivu, samostalno staranje o sebi, podsticanje stvaralačkog ponašanja i dalje razvijanje kulture korišćenja slobodnog vremena;
3) razvoj i obogaćivanje različitih psiholoških i socijalnih sadržaja dečjih iskustava i korigovanje postojećih razlika u uslovima za razvoj dece.
Odmor, rekreacija, klimatski oporavak i nastava u prirodi organizuje se: za decu do 7 godina starosti tokom cele godine, za decu od 7-15 godina odmor, rekreacija i klimatski oporavak u toku školskog raspusta, a nastava u prirodi u skladu sa školskim kalendarom.
Za svu decu, pre polaska, vrši se lekarski pregled.
U dečjem odmaralištu tokom cele godine mogu se organizovati:
1) letnji i zimski odmori i rekreacija dece;
2) nastava u prirodi;
3) klimatski oporavak.
Organizovanjem odmora i rekreacije obezbeđuje se boravak na svežem vazduhu, ishrana, aktivan odmor i različiti sadržaji rekreacije.
Ovi oblici, osim nastave u prirodi, organizuju se za decu uzrasta od 4 do 15 godina.
Odmor i rekreacija organizuju se u toku zimskog, proletnjeg i letnjeg raspusta u dečjim odmaralištima na moru, planinama, pored reka i jezera, u trajanju od 7 do 14 dana.
Klimatski oporavak organizuje se u cilju poboljšanja i podizanja opšteg zdravstvenog stanja dece u trajanju od 7 do 14 dana.
Za učenike od I do IV razreda osnovne škole, u dečjim odmaralištima obezbeđuje se boravak i realizacija odgovarajućih sadržaja nastavnih i vannastavnih aktivnosti prema godišnjem programu rada škole.
Nastava u prirodi izvodi se tokom školske godine, u trajanju od 7 do 14 dana.
Planiranje sadržaja rada vrši se na osnovu odgovarajućih programa koji se realizuju u predškolskim ustanovama, odnosno nastavnih programa koji se ostvaruju u školi, što podrazumeva da se iz njih izdvajaju oni sadržaji koji omogućavaju ostvarivanje osnovnih funkcija odmarališta, a odgovaraju uzrastu i uslovima u kojima se realizuju.
S obzirom da je značajan broj dece koja odlaze na odmor istovremeno uključen u predškolske ustanove i škole, sve ono što se realizuje tim programima ugrađuje se i u programe odmora i rekreacije u određenom obimu i uz primenu odgovarajućih metoda rada.
Pre polaska na odmor sačinjavaju se orijentacioni planovi, koji se koriste na što fleksibilniji način, sa sadržajima koji se nalaze u osnovama programa, odnosno nastavnim programima pojedinih predmeta.
U orijentacionim planovima značajno mesto zauzimaju sportsko-rekreativne i druge aktivnosti koje zajednički realizuju radnici koji dovode decu u odmaralište i radnici odmarališta.
Za decu školskog uzrasta koja treba da savladaju i određene programe nastave u prirodi, potrebno je iz postojećih programa izvući one sadržaje koje je moguće u određenim uslovima proveriti, ispitati, i nešto novo saznati, imajući u vidu ukupan fond časova pojedinih nastavnih predmeta, koje je u ovom periodu potrebno realizovati.
Organizacija života uslovljena je oblikom rada koji se realizuje i podrazumeva njenu prilagođenost uzrastu, polu i interesovanju deteta, kao i prostornim i kadrovskim uslovima.
Raspored aktivnosti u direktnoj je korelaciji sa oblikom rada koji se realizuje i na njemu zasnovanoj organizaciji života u dečjem odmaralištu, što podrazumeva njihovo dnevno planiranje u okviru globalnog plana boravka dece u odmaralištu.
Raspored svakog od ovih oblika rada podrazumeva planiranje jutarnjih, prepodnevnih, popodnevnih i večernjih aktivnosti, njihov raspored i dinamiku, pri čemu polaznu osnovu čine zakonitosti razvoja i potrebe dece.
Organizaciju dnevnih aktivnosti u odmaralištu treba prilagoditi potrebama dece i uslovima odmarališta.
Metode rada sa decom u direktnoj su korelaciji sa metodama rada koje se primenjuju u predškolskoj ustanovi, odnosno školi. Čine ih individualna, grupna i kombinovane metode.
Postavljene zadatke moguće je realizovati koristeći individualni, grupni i opšti pristup u radu ili njihovu kombinaciju.
Izbor metode koja će se primeniti u radu sa određenom grupom zavisi od strukture dece obuhvaćene grupom, individualnih potreba dece i programskih aktivnosti koje treba realizovati.
Priprema dece, roditelja i radnika jedan je od bitnih uslova uspešne realizacije oblika rada.
Priprema dece, pre svega, podrazumeva psihopedagošku pripremu, odnosno pripremu dece za odvajanje od porodice, boravak u novim uslovima. Deca se upoznaju sa mestom u koje odlaze, pojedinim aktivnostima koje će tamo realizovati, obavezama i dužnostima i drugo.
U periodu pripreme postoje i specifični zahtevi koji se odnose na karakteristike uzrasta dece.
Priprema predškolske dece podrazumeva više obraćanja pažnje na psihološke karakteristike dece i njihove potrebe, a priprema dece školskog uzrasta podrazumeva dobro poznavanje individualnih karakteristika dece, ali je istovremeno usmerena i na pripremu školskih udžbenika, svezaka i drugog pribora.
Priprema roditelja obuhvata pružanje informacija o mestu boravka dece, vremenu odlaska, dužini trajanja boravka, ceni, dokumentaciji koju treba pripremiti. Istovremeno, roditeljima se daju uputstva o pripremi dece, spisak garderobe i drugog neophodnog pribora. Razgovor sa roditeljima obavlja se na roditeljskim sastancima na kojima se pružaju opšte informacije, a potom se obavljaju i posebni razgovori radi prikupljanja značajnih informacija vezanih za zdravstveni i psihofizički status dece i njihova interesovanja.
Priprema vaspitnih, zdravstvenih i drugih radnika, obuhvata takođe individualnu i zajedničku pripremu. Individualna priprema obuhvata upoznavanje sa decom i sačinjavanje programa koji će se realizovati. Zajednička priprema se odvija putem kraćih seminara i radnih sastanaka, na kojima se daju informacije o mestu i uslovima boravka, obrađuju podaci o deci koju vode, razmatraju programi i metodi rada, sačinjavaju orijentacioni programi, kao i planovi njihove realizacije i vođenje evidencije.
U toku pripreme, odmaralištu se dostavlja informacija o programu boravka, broju dece i radnika koji dolaze, nekim opštim karakteristikama grupe i kadra, predlog orijentacionog programa rada i dr. Obavezni sadržaji ovih podataka su i podaci o zdravstvenom stanju dece i prateća dokumentacija.
Organizacija prevoza dece podrazumeva izbor prevoznog sredstva, prevoznika, cenu prevoza, utvrđivanje marš-rute, vreme polaska, odmora i dolaska, tehničke uslove vezane za ispravnost vozila i higijensko-sanitarne uslove u toku prevoza.
Za prevoz dece sačinjava se plan prevoza koji sadrži način preuzimanja dece od strane vaspitača i nastavnika (po priloženom spisku i učinjenom prozivu), smeštaj dece u prevozno sredstvo, organizaciju odmora u toku putovanja, podelu hrane, vode i davanja lekova ukoliko je to potrebno, jasno utvrđivanje zadataka svakog pojedinog izvršioca - od vođe puta do vaspitača i nastavnika, planiranje zabavnih sadržaja koji će se realizovati tokom puta i dr.
Dokumentaciju, u organizovanju odmora, rekreacije, klimatskog oporavka i nastave u prirodi, čini dokumentacija na nivou odmarališta, svake grupe kao i odgovarajući izveštaji i analize koji se pripremaju godišnje.
Osnovnu dokumentaciju čine:
1) knjiga evidencije dece koja borave u dečjem odmaralištu sa osnovnim podacima o njima;
2) zdravstveni protokol;
3) knjiga realizacije programskih sadržaja.