PRAVILNIKO METROLOŠKIM USLOVIMA ZA LIČNE DOZIMETRE EKVIVALENTNE DOZE("Sl. list SRJ", br. 34/96) |
Ovim pravilnikom propisuju se uslovi koje moraju da ispunjavaju lični dozimetri sa direktnim očitavanjem za merenje ekvivalentne i jačine ekvivalentne doze X, gama i visokoenergetskog beta zračenja (u daljem tekstu: dozimetri).
Metrološki uslovi iz stava 1 ovog člana označavaju se oznakom MUS.21MC0102-01.
Odredbe ovog pravilnika odnose se na dozimetre u energetskom opsegu od 50 keV do 1,5 MeV za X i gama zračenje i energije preko 2 MeV za beta zračenje, čiji je merni opseg od 1 mSv do 1 Sv (odnosno 1 mSv/h do 1 Sv/h).
Navedeni izrazi, u smislu ovog pravilnika, imaju sledeća značenja:
1) konvencionalna stvarna vrednost fizičke veličine je najbolje procenjena vrednost određena primarnim ili sekundarnim etalonom;
2) greška pokazivanja je razlika između očitane (Hi ) i konvencionalne stvarne vrednosti (Ht );
3) odziv je odnos očitane i konvencionalne stvarne vrednosti (R=Hi /Ht );
4) relativna greška očitavanja je procentni odnos greške pokazivanja i konvencionalne stvarne vrednosti (1%= [(Hi - Ht)/Ht] 100;
5) efektivni opseg merenja je opseg vrednosti merene veličine u kome karakteristike dozimetra ispunjavaju metrološke uslove propisane ovim pravilnikom;
6) referentna tačka dozimetra je oznaka na spoljašnjoj strani dozimetra koja pokazuje centar osetljive zapremine;
7) tačka merenja je mesto u kome je određena konvencionalna stvarna vrednost i u kojoj je postavljena referentna tačka dozimetra pri ispitivanju;
8) referentna orijentacija je orijentacija dozimetra u odnosu na pravac zračenja, koju definiše proizvođač;
9) Hp(d) je personalna ekvivalentna doza u mekom tkivu, ispod specificirane tačke na telu, na dubini d izraženoj u mm.
Relativna greška u efektivnom opsegu merenja mora biti u granicama ±205.
Referentni uslovi pri kojima su utvrđene granice greške su:
1) temperatura okoline: 20oC;
2) relativna vlažnost: 65%;
3) atmosferski pritisak: 1013 mbar;
4) fon gama zračenja: najviše 0,1 mGy/h;
5) ugao upadnog zračenja: kalibracioni pravac definisan od strane proizvođača.
Sastavni delovi dozimetra su:
1) detektorski deo;
2) uređaj za očitavanje.
Detektorski deo dozimetra čini bilo koji detektor osetljiv na vrste zračenja specifikovane u članu 2 ovog pravilnika.
Promena odziva detektora sa upadnim uglom zračenja ne sme biti veća od ±20% za gama zračenje 137Cs, odnosno ±50% za 241Am.
Zavisnost odziva od jačine ekvivalentne doze u opsegu od 1 mSv/h do 1 Sv/h ne sme biti veća od ±20%.
Označavanje na skali uređaja za očitavanje mora biti u jedinicama ekvivalentne doze (Sv) ili u jedinicama jačine ekvivalentne doze (Sv/h).
Skala ili drugi tip vizuelnog pokazivača mora imati najmanje četiri dekade u efektivnom opsegu merenja.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SRJ".