NAREDBA O PREDUZIMANJU MERA ZAŠTITE MALINE OD BOLESTI TRULEŽI KORENA MALINE KOJU PROUZROKUJE FITOPATOGENA GLJIVA PHYTOPHTHORA FRAGARIAE VAR. RUBI ("Sl. glasnik RS", br. 25/2005)

1. Radi sprečavanja pojave i širenja bolesti truleži korena maline koju prouzrokuje fitopatogena gljiva Phytophthora fragariae var. Rubi (u daljem tekstu: PF) naređuju se sledeće mere:

1) zabranjuje se zasnivanje matičnih zasada najmanje tri godine posle gajenja Rubus spp. (gajena i divlja malina i kupina i njihovi hibridi);

2) površine matičnih zasada moraju da se ograde zaštitnom ogradom;

3) pre, kao i tokom zasnivanja matičnih zasada mora da se izvrši kontrola površinskih i podzemnih voda kao, i voda za eventualno navodnjavanje na prisustvo PF;

4) dezinfikacija mehanizacije, oruđa i alata formalinom u koncentraciji 15% ili drugim preparatima za tu namenu;

5) korišćenje zaštitnih kesa na nogama pri kretanju kroz matični zasad.

2. Proizvođači koji se bave uvozom sadnog materijala maline, uz zahtev za dobijanje odobrenja dužni su da navedu podatke o:

1) sorti i kategoriji sadnog materijala koji uvoze;

2) obliku u kome se sadni materijal uvozi (korenov sistem, korenove reznice, sadnice, sadnice u kontejnerima) i u kojoj količini;

3) broju i veličini katastarske parcele na kojoj podižu matični zasad;

4) tome da li je izvoznik sadni materijal testirao na prisustvo PF sledećim metodama: bait test, PCR ili PCR - RFLP (posebno ako taj materijal potiče iz zemalja gde je utvrđeno prisustvo ovog patogena).

3. Proizvođači sadnog materijala maline dužni su da prilikom prijave proizvodnje dostave kopiju ugovora zaključenog sa nadležnom područnom poljoprivrednom službom (u daljem tekstu: područna služba) o vršenju obaveznih zdravstvenih kontrola u toku vegetacije.

4. Proizvođači sadnog materijala maline dužni da o svakom uočenom sumnjivom simptomu ove bolesti obaveste područnu službu sa kojom imaju zaključen ugovor u skladu sa tačkom 3 ove naredbe i nadležnog fitosanitarnog inspektora.

5. Područne službe vrše zdravstvene preglede matičnih zasada u toku vegetacije najmanje dva puta, i to: prvi pregled u periodu maj-jun i drugi tokom jula meseca. Područne službe vrše uzorkovanje korena iz matičnih zasada maline tokom prvog pregleda u cilju testiranja na prisustvo PF. Uzorci se uzimaju sa zemljom, pakuju se u plastične kese i blombiraju u prisustvu proizvođača i nadležnog fitosanitarnog inspektora o čemu se sačinjava zapisnik. Uzorci se šalju ovlašćenoj laboratoriji na analizu.

6. Ovlašćene laboratorije u vršenju analize uzoraka korena maline iz matičnih ili proizvodnih zasada primenjuju sledeće metode: nested PCR sa prajmerima specifičnim za vrstu PF; ili PCR - RFLP sa univerzalnim Phytophthora prajmerima i digestijom restrikcionim enzimom Msp1.

7. Područne službe su dužne da obilaze proizvodne zasade maline pred berbu, tokom i posle berbe u cilju utvrđivanja bolesti PF, uz korišćenje GPS aparata radi obeležavanja koordinata lokacije. Posle utvrđivanja simptoma sušenja područna služba je dužna da o tome obavesti ministarstvo nadležno za poslove zaštite bilja.

8. Područne službe su dužne da obaveste proizvođače sadnog materijala maline o merama koje treba da preduzmu za suzbijanje bolesti, i to:

1) vađenje i uništavanje zaraženih biljaka;

2) popunjavanje praznih mesta zdravim sadnicama maline posle izdizanja redova;

3) prokopavanje kanala između redova radi dreniranja vode iz zone korena;

4) zalivanje redova ridomilom u koncentraciji 0,66%, u rano proleće i jesen.

9. Pravna i fizička lica koja nameravaju da podignu nove proizvodne zasade maline dužna su da o tome obaveste područnu službu koja će ih upoznati sa tehnologijom podizanja proizvodnih zasada u skladu sa važećim propisima i dobrom proizvođačkom praksom (podizanje zasada na izdignutim redovima itd.).

10. Proizvođači sadnog materijala maline i druga pravna i fizička lica dužna su da koriste i stavljaju u promet certifikovani i/ili sadni materijal maline koji nije zaražen.

11. Protiv lica koja se ne pridržavaju ove naredbe fitosanitarni inspektor će podneti zahtev za pokretanje prekršajnog postupka.

12. Ova naredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".