UREDBAO NAČINU OSTVARIVANJA PRAVA PRIPADNIKA JUGOSLOVENSKE VOJSKE U OTADŽBINI I RAVNOGORSKOG POKRETA U OBLASTI BORAČKO-INVALIDSKE ZAŠTITE("Sl. glasnik RS", br. 51/2005) |
Ovom uredbom uređuje se način utvrđivanja statusa borca narodnooslobodilačkog rata (u daljem tekstu: NOR) i način ostvarivanja prava pripadnika Jugoslovenske vojske u otadžbini i Ravnogorskog pokreta u oblasti boračko-invalidske zaštite, kao i način dobijanja i izgled "Ravnogorske spomenice 1941".
Borcem NOR-a, u skladu sa zakonom, smatra se lice koje je stupilo u Jugoslovensku vojsku u otadžbini, odnosno Ravnogorski pokret pre 1. januara 1944. godine (muškarac), odnosno pre 1. januara 1945. godine (žena), a učestvovalo je u NOR-u od dana stupanja do 15. maja 1945. godine.
Izuzetno, borcem NOR-a smatra se i lice iz stava 1. ovog člana koje je u periodu od 12. septembra 1944. godine do 15. maja 1945. godine pristupilo partizanskim odredima, odnosno Jugoslovenskoj armiji.
Vojnim invalidom, u skladu sa zakonom, smatra se lice koje je zadobilo ranu, povredu, ozledu ili bolest, pa je zbog toga nastupilo oštećenje njegovog organizma najmanje za 20%, pod okolnostima učešća u NOR-u u svojstvu pripadnika Jugoslovenske vojske u otadžbini, odnosno Ravnogorskog pokreta u periodu od 17. aprila 1941. godine do 15. maja 1945. godine.
Korisnikom porodične invalidnine, u skladu sa zakonom, smatra se:
1) član porodice lica koje je poginulo, umrlo ili nestalo pod okolnostima iz člana 2. ove uredbe ili je umrlo od posledica rane, povrede, ozlede ili bolesti zadobijene pod tim okolnostima u roku od godinu dana od dana nastanka oštećenja organizma (porodica palog borca);
2) član porodice umrlog vojnog invalida iz člana 3. ove uredbe (porodica umrlog vojnog invalida);
3) član porodice učesnika NOR-a koji je umro od posledica rane, povrede, ozlede ili bolesti u toku sprovođenja sudskog postupka zbog pripadnosti Jugoslovenskoj vojsci u otadžbini, odnosno Ravnogorskom pokretu ili je nad tim licem po pravnosnažnoj presudi izvršena smrtna kazna zbog pripadništva Jugoslovenskoj vojsci u otadžbini, odnosno Ravnogorskom pokretu (porodica umrlog vojnog invalida).
Članovi porodice u smislu člana 4. ove uredbe jesu:
1) bračni drug;
2) deca (rođena u braku ili van braka i usvojena), kao i pastorčad koju je pali borac, odnosno vojni invalid izdržavao;
3) roditelji, kao i očuh, maćeha i usvojioci koje je pali borac, odnosno vojni invalid izdržavao.
Prava, u skladu sa zakonom, jesu:
1) borački dodatak;
2) lična invalidnina;
3) dodatak za negu i pomoć;
4) ortopedski dodatak;
5) zdravstvena zaštita i druga prava u vezi sa ostvarivanjem zdravstvene zaštite;
6) ortopedska i druga pomagala;
7) naknada za vreme nezaposlenosti;
8) banjsko i klimatsko lečenje;
9) porodična invalidnina;
10) uvećana porodična invalidnina;
11) mesečno novčano primanje;
12) naknada troškova smeštaja u ustanovu socijalne zaštite;
13) dodatak za negu;
14) porodični dodatak;
15) dodatak na decu;
16) izuzetno mesečno novčano primanje;
17) dodatak na ime razlike između ostvarenog primanja i garantovanog iznosa za nosioce "Ravnogorske spomenice 1941.";
18) profesionalna rehabilitacija i novčana naknada za vreme profesionalne rehabilitacije;
19) pravo na putničko motorno vozilo;
20) besplatna i povlašćena vožnja;
21) naknada za ishranu i smeštaj za vreme putovanja i boravka u drugom mestu;
22) naknada troškova putovanja;
23) pomoć u slučaju smrti;
24) naknada pogrebnih troškova;
25) dopunska lična invalidnina;
26) dopunska porodična invalidnina.
Prava iz člana 6. tač. 1-24. ove uredbe ostvaruju se u obimu, na način i po postupku propisanom Zakonom o osnovnim pravima boraca, vojnih invalida i porodica palih boraca ("Službeni list SRJ", br. 24/98, 29/98 i 25/2000) i Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i članova njihovih porodica ("Službeni glasnik SRS", broj 54/98 i "Službeni glasnik RS", broj 137/2004).
Prava iz člana 6. tač. 25. i 26. ove uredbe ostvaruju se u obimu i na način propisan Uredbom o pravima na dopunsku zaštitu vojnih invalida, korisnika porodične invalidnine i civilnih invalida rata ("Službeni glasnik RS", br. 39/92, 45/93, 75/93 i 52/96).
Borci NOR-a mogu ostvariti prava iz člana 6. tač. 1, 11, 12, 13, 16, 22, 23. i 24. ove uredbe.
Članovi porodice umrlih boraca NOR-a mogu ostvariti prava iz člana 6. tač. 16, 22, 23. i 24. ove uredbe.
Vojni invalidi mogu ostvariti prava iz člana 6. tač. 1-8, 11-13, 15. i 18-25. ove uredbe.
Korisnici porodične invalidnine mogu ostvariti prava iz člana 6. tač. 5, 9-16, 20-24. i 26. ove uredbe.
Nosioci "Ravnogorske spomenice 1941." i članovi porodice umrlog nosioca "Ravnogorske spomenice 1941." mogu ostvariti pravo iz člana 6. tač. 17. i 22. ove uredbe.
Ukoliko lice ispunjava uslove za priznavanje prava po više osnova, u skladu sa zakonom, pripada mu pravo samo po jednom osnovu, i to koje je povoljnije za njega.
III "RAVNOGORSKA SPOMENICA 1941."
Pravo na dobijanje "Ravnogorske spomenice 1941." (u daljem tekstu: Spomenica) imaju učesnici NOR-a, pod uslovom:
|
1) |
da su u Jugoslovensku vojsku otadžbini, odnosno Ravnogorski pokret stupili u periodu od 17. aprila 1941. godine do 31. decembra 1941. godine; |
|
2) |
da nisu prekidali službu u Jugoslovenskoj vojsci u otadžbini, odnosno Ravnogorskom pokretu do 15. maja 1945. godine svojevoljnim napuštanjem ove vojske, bilo da su se vratili kućama, dezertirali ili se predali neprijatelju, osim u slučaju kada su u periodu od 12. septembra 1944. godine do 15. maja 1945. godine pristupili partizanskim odredima, odnosno Jugoslovenskoj armiji. |
Ukoliko učesnik NOR-a koji ispunjava uslove za dobijanje Spomenice nije u životu, ona se može posthumno dodeliti članu njegove uže porodice.
Spomenica je kružnog oblika, veličine 49 mm u prečniku. Na levoj strani se nalazi grb Vojske Kraljevine Jugoslavije, srebrnaste boje, a na desnoj strani figura borca pozlaćene boje, u stojećem stavu, koji u levoj ruci drži zastavu Kraljevine Jugoslavije, a desnom rukom poziva narod na borbu.
Činjenica da je rana, povreda ili ozleda nastala pod okolnostima iz čl. 2. i 3. ove uredbe utvrđuje se pismenim dokaznim sredstvima, koja potiču iz vremena kada je zadobijeno oštećenje organizma, odnosno u roku od godinu dana od dana prestanka tih okolnosti.
Činjenica da je bolest nastala pod okolnostima iz čl. 2. i 3. ove uredbe utvrđuje se samo na osnovu medicinske dokumentacije koja potiče iz perioda dok su trajale te okolnosti, a najdocnije do isteka dve godine od dana njihovog prestanka.
Činjenica da je lice od kojeg članovi porodice izvode prava po ovoj uredbi poginulo, umrlo ili nestalo pod okolnostima iz člana 2. ove uredbe utvrđuje se svim dokaznim sredstvima u postupku po zahtevu za priznavanje prava podnesenom do 31. jula 2007. godine.
Činjenica da je lice od kojeg članovi porodice izvode prava po ovoj uredbi poginulo, umrlo ili nestalo pod okolnostima iz člana 4. tačka 3. ove uredbe utvrđuje se svim dokaznim sredstvima u postupku po zahtevu za priznavanje prava podnesenom do 31. jula 2007. godine.
Zahtev za priznavanje svojstva vojnog invalida po osnovu oštećenja organizma nastalog usled bolesti zadobijene pod okolnostima iz čl. 2, 3. i 4. ove uredbe podnesen posle 31. jula 2007. godine neće se uzeti u postupak.
Svojstvo borca NOR a iz člana 2. ove uredbe utvrđuje se samo pismenim dokaznim sredstvima. Izuzetno, do 31. jula 2007. godine, ovo svojstvo može se dokazivati i kvalifikovanim svedocima.
Pismenim dokaznim sredstvom, u smislu st. 1. i 6. ovog člana, smatra se pismeni dokument koji ukazuje na činjenice o ispunjenosti uslova iz čl. 2, 3. i 4. ove uredbe, a posebno vojni dokumenti, sudske presude, akti o konfiskaciji ili nacionalizaciji imovine zbog pripadnosti Jugoslovenskoj vojsci u otadžbini, odnosno Ravnogorskom pokretu i medicinska dokumentacija. Izjava svedoka, bez obzira u kom obliku je data, ne smatra se pismenim dokaznim sredstvom.
Kvalifikovanim svedokom, u smislu stava 6. ovog člana, smatra se borac NOR-a kome je svojstvo utvrđeno pismenim dokaznim sredstvom i koji je sa borcem čije se svojstvo utvrđuje bio u istoj jedinici i na istoj teritoriji dejstava Jugoslovenske vojske u otadžbini, odnosno Ravnogorskog pokreta.
Zahtev za dodeljivanje Spomenice može se podneti do 31. jula 2007. godine, a rešava se samo na osnovu pismenih dokaznih sredstava o učešću u NOR-u.
Uz zahtev se moraju priložiti izjave najmanje dva borca NOR-a o učešću podnosioca zahteva u NOR-u, koji o tom učešću imaju lično i neposredno saznanje.
U postupku ostvarivanja prava pripadnika Jugoslovenske vojske u otadžbini i Ravnogorskog pokreta organi nadležni za odlučivanje o pravima u oblasti boračko-invalidske zaštite utvrđuju svojstvo borca NOR-a iz člana 2. ove uredbe.
O dodeljivanju Spomenice odlučuje rešenjem komisija iz člana 43. stav 3. Zakona o pravima boraca, vojnih invalida i članova njihovih porodica ("Službeni glasnik SRS", broj 54/89 i "Službeni glasnik RS", broj 137/2004).
Komisija iz člana 14. ove uredbe, na zahtev organa nadležnog za odlučivanje o pravima u oblasti boračko-invalidske zaštite, daje mišljenje o priznavanju svojstva borca NOR-a, svojstva vojnog invalida i svojstva korisnika porodične invalidnine.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije", a primenjivaće se od 1. oktobra 2005. godine.