NAREDBA
O SPROVOĐENJU MERA ZA SPREČAVANJE POJAVLJIVANJA I ZA SUZBIJANJE ZARAZNIH BOLESTI ŽIVOTINJA U 2005. GODINI

("Sl. glasnik RS", br. 75/2005)

1. Radi sprečavanja pojavljivanja i radi suzbijanja klasične kuge svinja, atipične kuge živine, besnila, ehinokokoze, bruceloze, tuberkuloze, enzootske leukoze goveda, bolesti plavog jezika, infektivnog zapaljenja vimena, transmisivnih spongioformnih encefalopatija, trihineloze, salmoneloze i tifusa živine, infektivne anemije kopitara, leptospiroze, kju-groznice, listerioze, bolesti riba, bolesti pčela, infektivnog bovinog rinotraheitisa/ infektivnog pustuloznog vulvovaginitisa goveda, kampilobakterioze, trihomonijaze i goveđe virusne dijareje sprovodiće se mere na način propisan ovom naredbom.

2. Profilaktičke mere sprovode se vakcinacijom: svinja protiv klasične kuge svinja; živine protiv atipične kuge; pasa i mačaka protiv besnila i njihovo tretiranje protiv uzročnika ehinokokoze, u skladu sa Odlukom o merama zdravstvene zaštite životinja u Republici Srbiji za 2005, 2006. i 2007. godinu ("Službeni glasnik RS", broj 44/05) i propisima kojima se određuju mere za suzbijanje i iskorenjivanje zaraznih bolesti životinja.

Nabavka vakcina, vakcinacija svinja i divljih svinja, živine, pernate divljači, pasa i mačaka, kao i obeležavanje svinja, pasa i mačaka vrši se na teret vlasnika, odnosno držaoca životinja.

1) Klasična kuga svinja sprečavaće se i suzbijaće se stalnim održavanjem imuniteta protiv klasične kuge svinja u svim zapatima tokom cele godine, vakcinacijom svih svinja vakcinom od atenuiranog K-soja virusa, prema uputstvu proizvođača vakcine, i to uz obavezu:

- prve vakcinacije prasadi u starosti od 45 do 60 dana i najkasnije 15 dana pre stavljanja u promet;

- vakcinacije nazimica i krmača najkasnije 15 dana pre svakog pripusta;

- vakcinacije svih nerastova dva puta godišnje u razmaku od 6 meseci.

Svinje koje se izvode na zajedničku ispašu kao i divlje svinje u ograđenim odgajalištima moraju biti vakcinisane jedanput godišnje i to najkasnije 15 dana pre puštanja na ispašu i obeležene na jedan od propisanih načina (tetoviranjem, ušnim markicama).

Veterinarska stanica koja izvrši obeležavanje i vakcinaciju svinja dužna je da o tome vodi propisanu evidenciju.

Ministarstvo nadležno za poslove veterinarstva (u daljem tekstu: ministarstvo) na osnovu analize rizika izvršiće kontrolu imunološkog statusa, odnosno proveru izvršene vakcinacije svinja serološkim pregledom krvnih seruma primenom AtELISA metode i to najranije 28 dana posle vakcinacije.

U naseljenom mestu u kome se potvrdi pojava klasične kuge svinja, ministarstvo utvrdiće zaštitnu zonu prečnika od najmanje 3 km oko žarišta u kojoj će biti izvršena prstenasta vakcinacija svih svinja.

Lovačka društva i lovna gazdinstva su dužna da u slučaju uginuća ili izlova divljih svinja obaveste nadležnu veterinarsku službu i veterinarskog inspektora koji će radi pregleda na klasičnu kugu svinja obezbediti, odnosno nadzirati uzorkovanje i slanje patognomoničnih organa (slezina i limfni čvorovi) u Naučni institut za veterinarstvo Srbije u Beogradu ili u Naučni institut za veterinarstvo "Novi Sad" u Novom Sadu.

Sredstva za dijagnostička ispitivanja na klasičnu kugu svinja (imunofuorescencija ili AgELISA), nabavku vakcina za prstenastu vakcinaciju, sprovođenje prstenaste vakcinacije, dijagnostičko ispitivanje imunološkog statusa (AtELISA) i nadoknadu štete za ubijene životinje, obezbeđena su u budžetu Republike Srbije.

Za svaku pojavu klasične kuge svinja obavezno se obavlja epizootiološka anketa.

2) Atipična kuga živine - (Njukastl bolest) sprečavaće se i suzbijaće se vakcinisanjem protiv atipične kuge živine i pernate divljači u svim oblicima proizvodnje i uzgoja vakcinama proizvedenim od lentogenih sojeva (La-Sota), tako da budu imuni u toku cele godine. Sprovođenje vakcinacije vrši ovlašćena veterinarska služba pod nadzorom veterinarske inspekcije.

Naučni ili specijalistički veterinarski instituti sačiniće za vlasnike živine u intenzivnom uzgoju program vakcinacije za svaki turnus živine, i dužni su da taj program dostave nadležnoj veterinarskoj inspekciji.

Kod živine namenjene za tov u ekstenzivnim uslovima uzgoja, vakcinacija će se obaviti dvokratno u starosti od jednog dana u inkubatoru raspršivanjem, kao i 14. dana preko vode za piće, raspršivanjem ili okulonazalno prema uputstvu proizvođača.

Kod živine namenjene za proizvodnju konzumnih jaja u ekstenzivnim uslovima uzgoja vakcinacija će se obaviti četvorokratno. Prva vakcinacija će se obaviti u inkubatoru u starosti od jednog dana raspršivanjem, a ostale u starosti od 3, 6 i 12 nedelja preko vode za piće, raspršivanjem ili okulonazalno prema uputstvu proizvođača.

Odrasla živina, pernata divljač i ptice koje se drže u ekstenzivnim uslovima uzgoja vakcinisaće se dva puta godišnje.

Kontrola vakcinacije sprovodiće se serološkim pregledom krvnih seruma živine.

U naseljenom mestu u kome se utvrdi pojava atipične kuge živine, ministarstvo će utvrditi zaštitnu zonu prečnika ne manju od 3 km oko žarišta, u kojoj će biti izvršena prstenasta vakcinacija živine i pernate divljači.

Sredstva za dijagnostička ispitivanja kod pojave sumnje na atipičnu kugu živine, nabavku vakcina za prstenastu vakcinaciju i sprovođenje prstenaste vakcinacije obezbeđena su u budžetu Republike Srbije.

Za svaku pojavu atipične kuge živine obavezno se obavlja epizootiološka anketa.

3) Besnilo se suzbija i sprečava obaveznom vakcinacijom svih pasa i mačaka starijih od tri meseca protiv besnila na teritoriji Republike Srbije koja će se sprovoditi u toku cele godine.

Lovački psi mogu ići u lov ako su vakcinisani najkasnije 15 dana, a najranije 6 meseci pre izvođenja u lov.

Veterinarske stanice su obavezne da nadležnom veterinarskom inspektoru redovno, najkasnije do 10. u mesecu za prethodni mesec, dostavljaju podatke o broju registrovanih pasa i mačaka kao i sprovedenim vakcinacijama.

Vakcinacija pasa i mačaka obaviće se inaktivisanom ili atenuiranom vakcinom (NER soj virusa).

Obavezno je obeležavanje pasa koji nisu obeleženi pre izvođenja vakcinacije tetoviranjem ili ugradnjom mikročipa.

Sve odstreljene lisice čije se krzno stavlja u promet obavezno je dijagnostički pregledati na besnilo.

Lovačka društva i lovna gazdinstva su u obavezi da u slučaju uginuća ili izlova lisica obaveste nadležnu veterinarsku službu i veterinarskog inspektora koji će radi pregleda na besnilo obezbediti, odnosno nadzirati uzorkovanje i slanje materijala u Naučni institut za veterinarstvo Srbije u Beogradu ili Pasterov Zavod u Novom Sadu.

U skladu sa epizootiološkom situacijom, a na osnovu posebnih programa ministarstvo može sprovoditi vakcinaciju prijemčivih divljih životinja oralnom vakcinom. Sredstva za nabavku oralne vakcine i sprovođenje oralne vakcinacije obezbediće se u budžetu Republike Srbije.

Sredstva za nadoknadu štete za ubijene životinje padaju na teret budžeta Republike Srbije.

4) Ehinokokoza sprečava se i suzbija dehelmintizacijom pasa i mačaka starijih od tri meseca protiv pseće pantljičare Echinococcus granulosus koje će se obaviti sredstvom koje pouzdano ubija zrele i nezrele oblike pantljičare pri vakcinaciji pasa i mačaka protiv besnila. Radi sprečavanja širenja jaja pantljičare u okolinu, obavezno je najmanje 48 časova posle tretiranja pasa, njihov izmet učiniti neškodljivim.

Pravna i fizička lica koja se bave klanjem životinja za javnu potrošnju, kao i vlasnici koji kolju životinje za sopstvene potrebe, moraju promenjene organe učiniti neškodljivim prokuvavanjem, spaljivanjem ili preradom u kafilerijama. Neškodljivo uklanjanje mora biti pod nadzorom veterinarske inspekcije.

Veterinarski inspektor u klanici vodi evidenciju o svakom utvrđenom slučaju ehinokokoze i o tome obaveštava veterinarskog inspektora u mestu porekla životinje, koji će izvršiti nadzor dehelmintizacije svih prijemčivih životinja.

U skladu sa epizootiološkom situacijom i na osnovu preporuka nadležnog naučnog ili specijalističkog veterinarskog instituta ministarstvo, radi sprečavanja pojavljivanja i radi suzbijanja ehinokokoze može narediti sprovođenje propisanih mera više puta godišnje.

3. Dijagnostička ispitivanja na brucelozu, tuberkulozu, enzootsku leukozu goveda, bolest plavog jezika i infektivno zapaljenje vimena obaviće se u periodu avgust - decembar 2005. godine, u skladu sa Odlukom o merama zdravstvene zaštite životinja u Republici Srbiji za 2005, 2006. i 2007. godinu i propisima kojima se određuju mere za suzbijanje i iskorenjivanje zaraznih bolesti životinja.

Za svaki pozitivan nalaz na brucelozu, tuberkulozu, enzootsku leukozu goveda i bolest plavog jezika obavezno se obavlja epizootiološka anketa:

1) Bruceloza - dijagnostičko ispitivanje na brucelozu vršiće se kod svih goveda životinja starijih od 12 meseci i svih ovaca i koza starijih od 6 meseci.

Nadležni naučni i specijalistički veterinarski instituti za teritoriju za koju su osnovani vrše dijagnostička ispitivanja krvnih seruma životinja primenom brze metode (brza serumska aglutinacija), a u slučaju pozitivnog rezultata primenom i potvrdne serološke metode (ELISA test). Nadležni instituti su dužni da u roku od pet dana dostave rezultate dijagnostičkih ispitivanja nadležnom veterinarskom inspektoru.

Posle postavljanja sumnje na brucelozu, primenom potvrdne metode - ELISA testa, u najkraćem roku vrši se ponovno uzimanje parnog uzorka krvi od sumnjivih životinja uz prisustvo veterinarskog inspektora i epizootiologa iz nadležnog veterinarskog instituta. Jedan uzorak se šalje u nadležni naučni ili specijalistički veterinarski institut, a drugi uzorak u Naučni institut za veterinarstvo Srbije ili Fakultet veterinarske medicine u Beogradu - Katedru za mikrobiologiju gde će se primenom potvrdne serološke metode (ELISA test) ispitati prisustvo specifičnih antitela.

Fakultet veterinarske medicine, naučni i specijalistički veterinarski instituti dužni su da uzorke krvnih seruma svih ispitanih životinja čuvaju najmanje jednu godinu.

Ovce, koze i goveda kod kojih je dijagnostičkim ispitivanjem potvrđena bruceloza, najkasnije u roku od sedam dana, uz prisustvo veterinarskog inspektora ubijaju se na human način, a leševi se neškodljivo uklanjaju na propisan način.

U dvorištu i objektu u kome je raširenost bolesti od 10% i više od ukupnog broja životinja iste vrste, goveda, ovce i koze kod kojih nije potvrđeno prisustvo antitela protiv brucela vrste upućuju se na klanje.

U dvorištu i objektu u kome je raširenost bolesti manja od 10% od ukupnog broja prijemčivih životinja iste vrste, posle 30 dana od ubijanja obolelih ovaca, koza i goveda vrši se ponovno uzorkovanje krvi i dijagnostičko ispitivanje primenom ELISA metode. Ako se utvrdi postojanje najmanje jedne obolele životinje, posle ubijanja obolelih životinja, preostale ovce, koze i goveda upućuju se na klanje.

U slučaju da serološki negativne životinje iz zaraženog dvorišta ili objekta nije moguće uputiti na klanje ministarstvo može odobriti njihovo ubijanje na human način.

Životinje čije se mleko i proizvodi od mleka stavljaju u promet i priplodne životinje, moraju prethodno biti dijagnostički ispitane na brucelozu.

Sredstva za dijagnostičko ispitivanje na brucelozu goveda, ovaca i koza, za nabavku dijagnostikuma, za obeležavanje goveda, ovaca i koza, za nadoknadu štete za ubijene odnosno zaklane životinje i za dezinfekciju zaraženog objekta i dvorišta obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

2) Tuberkuloza - dijagnostičko ispitivanje na tuberkulozu vrši se kod svih goveda starijih od šest nedelja metodom intrakutane tuberkulinizacije primenom tuberkulina B i A.

Kod svih goveda koje su reagovale sumnjivo, izvršiće se retuberkulinizacija od strane nadležne veterinarske službe i uz prisustvo veterinarskog inspektora i epizootiologa iz naučnog ili specijalističkog veterinarskog instituta najranije 42 dana posle dijagnostičkog ispitivanja. Ako posle ponovnog testiranja nije utvrđena negativna reakcija, smatraju se pozitivnim na tuberkulozu.

Goveda kod kojih je dijagnostičkim ispitivanjem utvrđena tuberkuloza, nadležni veterinarski inspektor u najkraćem roku upućuje na klanje odnosno na neškodljivo uništenje.

Sva zaklana goveda, svinje i živina moraju se pregledati na prisustvo patoanatomskih lezija karakterističnih za tuberkulozu i iste dostaviti u Naučni institut za veterinarstvo Srbije ili Fakultetu veterinarske medicine u Beogradu - Katedra za patološku morfologiju radi dijagnostike.

Posle postavljanja sumnje na tuberkulozu i njene potvrde u ovlašćenim laboratorijama veterinarski inspektor u klanici obaveštava nadležnog veterinarskog inspektora u mestu porekla tuberkulozne životinje.

Nadležni veterinarski inspektor u mestu porekla životinje obolele od tuberkuloze izvršiće nadzor nad dijagnostičkim ispitivanjima na tuberkulozu svih prijemčivih životinja u dvorištu.

Životinje čije se mleko i proizvodi od mleka stavljaju u promet moraju prethodno biti dijagnostički ispitane na tuberkulozu.

Sredstva za dijagnostičko ispitivanje tuberkuloze goveda, nabavku tuberkulina i nadoknadu štete obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

3) Enzootska leukoza goveda - dijagnostičko ispitivanje svih goveda starijih od 12 meseci izvršiće se primenom ELISA testa na celoj teritoriji Republike Srbije.

Dijagnostička ispitivanja izvršiće se na grupnim uzorcima od pet životinja. Ako se u grupnom uzorku ustanovi pozitivna reakcija, izvršiće se i pojedinačno ispitivanje uzoraka krvnih seruma.

Ako se utvrdi prisustvo pozitivnih životinja, izvršiće se dijagnostička ispitivanja u dvorištu svih goveda starijih od šest meseci.

Životinje kod kojih je dijagnostičkim ispitivanjem utvrđena enzootska leukoza nadležni veterinarski inspektor upućuje na klanje, odnosno neškodljivo uklanjanje.

Životinje čije se mleko i proizvodi od mleka stavljaju u promet moraju prethodno biti dijagnostički ispitani na enzootsku leukozu.

Sredstva za dijagnostičko ispitivanje goveda, nabavku dijagnostikuma i nadoknadu štete obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

4) Bolest plavog jezika - dijagnostička ispitivanja na bolest plavog jezika sprovodiće se u toku cele godine na farmama goveda određenim od strane ministarstva u saradnji sa nadležnim veterinarskim institutom.

Dijagnostička ispitivanja krvnih uzoraka vrše se ELISA metodom u redovnim intervalima od 4 nedelje.

Svi uzorci koji su prilikom ispitivanja reagovali pozitivno biće poslati u Naučni institut za veterinarstvo Srbije u Beogradu na potvrdna ispitivanja.

Na farmama upotrebom svetlosnih lampi vršiće se prikupljanje insekata. Njihova identifikacija u cilju otkrivanja insekata iz roda Culicoides biće izvršena u Naučnom institutu za veterinarstvo Srbije u Beogradu.

Sredstva za uzorkovanje, dijagnostička i entomološka ispitivanja obezbeđena su u budžetu Republike Srbije.

5) Infektivno zapaljenje vimena - pre stavljanja mleka i proizvoda od mleka u promet za javnu potrošnju, proizvođači su dužni da podvrgnu svaku muznu kravu, ovcu i kozu pregledu na poremećaj sekrecije vimena dva puta godišnje u razmaku od 6 meseci primenom brze metode (Kalifornija mastitis test). Troškovi ovih ispitivanja obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije u okviru usluga za sprovođenje programa mera i nadzora zaraznih bolesti.

Životinje čije se mleko stavlja u promet moraju prethodno biti ispitane na infektivno zapaljenje vimena.

4. Dijagnostička ispitivanja na transmisivne spongioformne encefalopatije goveda i ovčiju svrabež obavljaće se tokom cele godine na celoj teritoriji Republike Srbije, u skladu sa Odlukom o merama zdravstvene zaštite životinja u Republici Srbiji za 2005, 2006. i 2007. godinu, radi pravovremenog otkrivanja i iskorenjivanja transmisivne spongioformne encefalopatije.

Dijagnostička ispitivanja na spongioformnu encefalopatiju goveda vršiće se na mozgu goveda:

- koja imaju klinički ispoljene znake poremećaja centralnog nervnog sistema bez obzira na njihovu starost;

- starijih od 24 meseci nakon uginuća i prinudnog klanja;

- starijih od 30 meseci na osnovu analize rizika i posebnog programa;

- svih uginulih ili zaklanih uveženih junica i njihovog potomstva.

Dijagnostička ispitivanja na ovčiju svrabež vršiće se na mozgu ovaca i koza starijih od 18 meseci:

- koja imaju klinički ispoljene znake poremećaja centralnog nervnog sistema;

- koja imaju klinički ispoljene znake promene opšteg zdravstvenog stanja (malaksalost);

- u slučajevima pojave bolesti praćene progresivnim kliničkim tokom.

Pri pregledu uzoraka koristiće se brze metode, kao i patohistološke i imunocitohemijske metode.

Uzimanje i nadzor slanja uzoraka na laboratorijska ispitivanja biće izvršeno od strane veterinarskog inspektora.

Radi sprečavanja transmisivnih spongioformnih encefalopatija obavezno je izdvajanje specifično rizičkog materijala u objektima za klanje životinja i njegovo neškodljivo uništavanje.

Na osnovu posebnog programa ministarstva vršiće se kontrola prisustva goveđeg proteina u hrani za životinje.

Sredstva za nabavku dijagnostičkih testova, laboratorijsko ispitivanje i nadoknadu štete za ubijene životinje, obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

5. Dijagnostičko ispitivanje na trihinelozu, salmonelozu i tifus živine, infektivnu anemiju konja, leptospirozu, kju-groznicu, listeriozu, bolesti riba i bolesti pčela obavljaće se tokom cele godine na osnovu Odluke o merama zdravstvene zaštite životinja u Republici Srbiji za 2005, 2006. i 2007. godinu i propisa kojima se regulišu suzbijanje i iskorenjivanje navedenih zaraznih bolesti i u skladu sa posebnim programima nadležne specijalističke službe.

Uzimanje uzoraka i dijagnostička ispitivanja se sprovode o trošku vlasnika životinja.

1) Trihineloza - dijagnostički pregled na prisustvo larve Trichinella spiralis vršiće se kod svih zaklanih svinja i konja čiji su vlasnici fizička lica koja kolju za sopstvene potreba, kao i kod svih odstreljenih divljih svinja.

Dijagnostički pregled metodom kompresije ili veštačke digestije obavljaće se u naučnim i specijalističkim veterinarskom institutima, veterinarskim stanicama i veterinarskim ambulantama i Fakultetu veterinarske medicine.

Ministarstvo će vršiti kontrolu dijagnostičkog pregleda na trihinelozu.

Obavezna je sistematska deratizacija zaraženog područja i neškodljivo uklanjanje leševa glodara, kao i planska deratizacija objekata u kojima se drže i uzgajaju životinje.

Plan sistematske i planske deratizacije donosi nadležni veterinarski institut na osnovu analize epizootiološke situacije za svoje područje, uz saglasnost ministarstva.

Sistematsku deratizaciju zaraženog područja vrše javne veterinarske stanice na teritoriji za koju su osnovane, osim teritorija za koje privatne veterinarske stanice imaju ovlašćenje ministarstva nadležnog za poslove veterinarstva za obavljanje poslova po programu mera zdravstvene zaštite životinja i ispunjavaju propisane uslove za vršenje dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije.

Troškovi nabavke mamaka za sprovođenje sistematske deratizacije na zaraženim područjima padaju na teret budžeta Republike Srbije.

2) Salmoneloza i tifus živine - dijagnostičko ispitivanje na salmonelozu i tifus živine sprovodi se:

- uzimanjem briseva sa uređaja i iz prostorija za inkubiranje jaja živine, ambalaža i oprema koja se koristi prilikom inkubiranja najmanje četiri puta godišnje;

- uzorkovanjem oplođenih jaja iz kojih se nisu izlegli pilići, uginulih i kržljavih pilića i njihovog fecesa. Pregledu se podvrgava najmanje 100 ovakvih uzoraka iz inkubatora kapaciteta većih od 3.600 jaja, a iz inkubatora kapaciteta do 3.600 jaja na pregled se dostavlja najmanje 10 uzoraka;

- uzimanjem jednodnevnih pilića uginulih u toku transporta i u toku tri dana od završenog transporta;

- dva puta godišnje (u uzgoju i eksploataciji) uzimanjem zbirnih uzoraka fecesa podmlatka i nosilja;

- jedanput mesečno uzimanjem leševa uginule živine iz matičnih farmi i farmi nosilja za proizvodnju konzumnih jaja, s tim što se uzorkom smatra jednodnevno uginuće najviše 20 životinja;

- uzorkovanjem parenhimatoznih organa (jetra, srce, slezina, fabricijeva burza) zaklane živine na zbirnom uzorku od najmanje 10 životinja uzetom na klinici na početku i na kraju nervnog klanja.

Dijagnostičkom ispitivanju na tifus živine podleže priplodna živina u vreme početka nosivosti kada nosivost dostigne najmanje 10% u povoljnoj epizootiološkoj situaciji, odnosno 30-50% nosivosti u slučajevima da je tifus živine na farmi bio utvrđen u poslednje tri godine.

Dijagnostičko ispitivanje na tifus živine obavlja se brzom krvnom aglutinacijom i to kod najmanje 15% grla u svakom jatu ako na farmi nije utvrđen tifus i ako su bakteriološke kontrole u uzgoju bile negativne, a na farmama ako je tifus utvrđivan prethodnih godina brzom krvnom aglutinacijom se mora obuhvatiti najmanje 25% ukupnog broja živine.

Pozitivni rezultati brze krvne aglutinacije na tifus živine moraju se proveriti laboratorijskim ispitivanjem (spora aglutinacija, patoanatomski pregled, bakteriološko ispitivanje jajnika, jetre i slezine).

Jato do 500 nosilja pregleda se u celini.

Jaja sa farmi u kojima se vrši laboratorijsko ispitivanje ne mogu se koristiti za nasad dok traje ispitivanje.

Fabrike i mešaone stočne hrane dužne su da dostavljaju na bakteriološki pregled u nadležni veterinarsko specijalistički institut uzorke svih komponenti životinjskog porekla pre pripremanja krmnih smeša, a jednom mesečno uzorke gotovih smeša.

3) Infektivna anemija konja - radi otkrivanja, praćenja i suzbijanja infektivne anemije konja sprovodiće se dijagnostičko ispitivanje Coggins testom (agar gel imunodifuzionim testom):

- u priplodnim i sportskim ergelama, šumskim i drugim radilištima jedanput godišnje od svih konja starijih od godinu dana;

- pre dovođenja konja na ergele, radilišta, hipodrome, sajmove, izložbe, smotre, sportska takmičenja i opasivanje, s tim što serološki pregled ne sme biti stariji od tri meseca;

- kod konja koji se drže radi proizvodnje bioloških preparata svakih šest meseci.

Kada držalac konja prodaje ili na drugi način otuđuje konje potvrda o izvršenom pregledu na infektivnu anemiju konja ne sme biti starija od 30 dana.

4) Leptospiroza - radi otkrivanja, praćenja i suzbijanja leptospiroze vršiće se dijagnostička ispitivanja primenom metode mikroskopska aglutinacija (MAT):

- kod bikova, nerastova, ovnova, jarčeva i pastuva koji služe za prirodni pripust i proizvodnju semena za veštačko osemenjavanje serološki se pretražuje na leptospirozu dva puta godišnje;

- kod izlovljenih divljih svinja 10% od izlova.

U slučaju pobačaja kod životinja, veterinarska služba je obavezna da hitno dostavi na laboratorijsko ispitivanje uzorak krvi nadležnom naučnom ili specijalističkom veterinarskom institutu, kao i da obavesti veterinarskog inspektora.

U slučaju nepovoljne epizootiološke situacije na osnovu posebnog programa ministarstva, a na predlog nadležnog veterinarskog instituta može se vršiti ispitivanje i drugih vrsta i kategorija životinja.

5) Kju-groznica - kod svakog pobačaja krava, junica, ovaca i koza obavezan je laboratorijski pregled na Kju-groznicu. U slučaju pobačaja kod životinja, veterinarska služba je obavezna da hitno dostavi na laboratorijsko ispitivanje uzorak krvi nadležnom naučnom ili specijalističkom veterinarskom institutu, kao i da obavesti veterinarskog inspektora.

Ispitivanja na Kju-groznicu u slučaju nepovoljne epizootiološke situacije na osnovu posebnog programa ministarstva, a na predlog nadležnog veterinarskog instituta mogu se vršiti i kod drugih vrsta i kategorija životinja.

6) Listerioza - kod svakog pobačaja krava, junica, ovaca i koza obavezan je laboratorijski pregled na listeriozu. U slučaju pobačaja kod životinja, veterinarska služba je obavezna da hitno dostavi na laboratorijsko ispitivanje uzorak krvi nadležnom naučnom ili specijalističkom veterinarskom institutu, kao i da obavesti veterinarskog inspektora.

7) Bolesti riba - u odgajalištima (ribnjacima) šarana sprovodi se laboratorijska kontrola zdravstvenog stanja riba (eritrodermatitisa, prolećne viremije i zapaljenja ribljeg mehura šarana).

U odgajalištima (ribnjacima) pastrmki obavljaće se:

- u septembru klinički, a u slučaju potrebe i laboratorijski pregled mlađi na vrtičavost pastrmki;

- u decembru virusološki pregled mlađi i matičnih zapata na zaraznu nekrozu gušterače pastrmki;

- virusološki pregled kod postavljene sumnje, a u decembru na virusnu hemoragičnu septikemiju pastrmki;

- laboratorijski pregled uzoraka pastrmki na renobakteriozu i jersiniozu (bolest crvenih usta pastrmki).

Korisnici odgajališta (ribnjaka) obavezni su da postojanje sumnje na zarazne bolesti riba prijave veterinarskoj službi odnosno veterinarskoj inspekciji.

8) Bolesti pčela - u promet mogu da se stave samo zdrave pčelinje zajednice, odnosno one kod kojih su sprovedene naređene dijagnostičke mere i to za kugu pčela, nozemozu pčela i varoozu pčela na osnovu propisa.

Sredstva za nadoknadu štete nastale uništavanjem košnica nakon dijagnostikovanja kuge pčela obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

6. Dijagnostičkom ispitivanju u centrima za veštačko osemenjavanje goveda i dijagnostičkom ispitivanju priplodnih bikova koji se koriste za prirodno parenje podležu svi priplodnjaci dva puta godišnje na brucelozu, tuberkulozu, enzootsku leukozu goveda, kampilobakteriozu, trihomonijazu, infektivni bovini rinotraheitis/infektivni pustulozni vulvovaginitis i leptospirozu.

Pored ispitivanja na prisustvo specifičnih antitela u uzorcima krvnih seruma priplodnjaka na brucelozu, leukozu, infektivni bovini rinotraheitis/infektivni pustulozni vulvovaginitis i leptospirozu, moraju se izvršiti virusološka ispitivanja semena i to na svakih šest meseci na goveđu virusnu dijareju i na svaka tri meseca na infektivni bovini rinotraheitis/infektivni pustulozni vulvovaginitis kao i mikrobiološka ispitivanja ispirka prepucijuma bikova na Campylobacter fetus subsp. venerealis i Trichomonas fetus na svakih šest meseci.

Osim ispitivanja na brucelozu, tuberkulozu i enzootsku leukozu goveda koja se finansiraju iz budžeta Republike Srbije troškovi dijagnostičkih ispitivanja padaju na teret vlasnika ili držalaca životinja.

7. Plan sprovođenja profilaktičkih mera i dijagnostičkih ispitivanja utvrđuje javna odnosno ovlašćena privatna veterinarska služba i naučni odnosno specijalistički veterinarski instituti uz saglasnost veterinarskog inspektora.

Obeležavanje, tuberkulinizaciju, vakcinaciju i dehelmintizaciju životinja, ispitivanje na infektivno zapaljenje vimena i uzimanje materijala za dijagnostička ispitivanja vršiće javne veterinarske službe za teritoriju za koju su osnovane, osim teritorije za koje je ministarstvo ovlastilo privatnu veterinarsku stanicu za obavljanje poslova po Programu mera zdravstvene zaštite životinja.

Javne veterinarske službe odnosno ovlašćene veterinarske stanice i nadležni naučni odnosno specijalistički veterinarski instituti obavezni su da na propisan način vode evidenciju o: vlasniku, odnosno držaocu životinja, sprovedenim merama, identifikacionim brojevima svih životinja, ukupnom broju i pojedinačnim identifikacionim podacima životinja od kojih su uzeti uzorci za laboratorijska ispitivanja, distribuciji i utrošku vakcina, broju vakcinisanih životinja, potrebama i utrošku dijagnostičkih sredstava, broju ispitanih uzoraka i rezultatima dijagnostičkih ispitivanja za područje za koje su osnovani, odnosno za koje su dobili ovlašćenje, kao i da dostavljaju dokumentaciju veterinarskom inspektoru najkasnije do 15. u mesecu za prethodni period, a tražene podatke da unesu u informacioni sistem "VET UP" ministarstva.

Promet živih životinja dozvoljen je samo na registrovanim stočnim pijacama, dogonima i drugim otkupnim mestima koja su pod stalnom veterinarskom kontrolom.

Životinje i proizvodi životinjskog porekla mogu da se stave u promet samo ako su sve mere propisane ovom naredbom izvršene i ako su životinje obeležene na propisan način.

Kontrolu izvršenja ove naredbe obavljaće veterinarska inspekcija.

8. Danom stupanja na snagu ove naredbe prestaje da važi Naredba o sprovođenju mera za sprečavanje pojavljivanja i suzbijanje zaraznih bolesti životinja za 2004. godinu ("Službeni glasnik RS", br. 3/04 i 92/04), i Naredba o preduzimanju mera za sprečavanje pojave i suzbijanje bruceloze ovaca, koza i goveda u 2005. godini ("Službeni glasnik RS", broj 36/05).

9. Ova naredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".