ZAKONO STAMBENIM ODNOSIMA("Sl. glasnik SRS", br. 9/85 - prečišćeni tekst, 18/85 - ispr. i 11/88) |
Ovim zakonom utvrđuju se prava i obaveze građana u korišćenju stana.
Građanin koji se uselio u stan u društvenoj svojini na osnovu ugovora o korišćenju stana, stiče pravo da taj stan trajno koristi radi zadovoljenja ličnih i porodičnih stambenih potreba pod uslovima utvrđenim ovim zakonom, kao i da saglasno posebnom zakonu učestvuje u upravljanju stambenim zgradama (stanarsko pravo).
Građanin koji se uselio u stan u svojini građana na osnovu ugovora o zakupu stana, stiče pravo da taj stan koristi pod uslovima utvrđenim ovim zakonom i ugovorom o zakupu stana.
Pravo da daju stanove na korišćenje radnicima imaju radnici u osnovnim organizacijama udruženog rada, radnim zajednicama, ugovornim organizacijama udruženog rada, osnovnim zadružnim organizacijama, osnovnim organizacijama kooperanata, zemljoradničkim i drugim zadrugama.
Izuzetno, društveno-političke zajednice, samoupravne interesne zajednice, društveno-političke organizacije, društvene organizacije, druge samoupravne organizacije i zajednice, mogu da daju stanove na korišćenje određenim kategorijama radnih ljudi i građana ako ta lica ne ostvare pravo na stan u smislu odredbe stava 1. ovog člana.
Društveno-pravna lica iz st. 1. i 2. ovog člana (u daljem tekstu: davalac stana na korišćenje) daju stanove na korišćenje ako su na tim stanovima nosioci prava u pogledu korišćenja, upravljanja i raspolaganja.
Pravo da daje stanove na korišćenje ima društveno-pravno lice, na koje je to pravo preneo davalac stana na korišćenje.
Stanom se smatra skup prostorija namenjenih za stanovanje koje, po pravilu, čine jednu građevinsku celinu i imaju zaseban ulaz.
Stan se ne može pretvoriti u poslovne prostorije.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana skupština opštine može propisati uslove pod kojima se stan može pretvoriti u poslovne prostorije ili koristiti kao poslovne prostorije, vodeći pri tome računa da se na taj način ne smanjuje stambeni fond.
Prostorije za privremeni smeštaj (privremeni stanovi na gradilištima, u barakama i slično), kao i prostorije za smeštaj pojedinaca (domovi za samce, studente, učenike, penzionere i slično) ne smatraju se stanovima u smislu ovog zakona.
Korisnici prostorija iz stava 1. ovog člana stiču u korišćenju tih prostorija samo prava utvrđena samoupravnim opštim aktom nosioca prava korišćenja na tim prostorijama i prava iz ugovora o zakupu.
Odredbe ovog zakona ne primenjuju se na stanove za službene potrebe i na stanove u društvenoj svojini koji se na osnovu posebnih propisa izdaju u zakup.
Stanovima za službene potrebe smatraju se oni stanovi čije je korišćenje vezano za vršenje određene službene dužnosti i funkcije, a kao takvi utvrđeni su samoupravnim opštim aktom davaoca stana na korišćenje.
Lica koja koriste stanove iz stava 1. ovog člana stiču u korišćenju tih stanova samo prava utvrđena opštim aktom davaoca stana na korišćenje i prava iz ugovora o zakupu, a ne stiču stanarsko pravo na tim stanovima.
Korišćenje stanova iz stava 1. ovog člana ne utiče na dobijanje ili korišćenje stana sa stanarskim pravom.
Kao odgovarajući stan u smislu ovog zakona, smatra se stan koji, uzimajući u obzir sve uslove stanovanja, a naročito: veličinu, udobnost i mesto na kome se stan nalazi, bitno ne pogoršava uslove stanovanja nosioca stanarskog prava koji bi se u taj stan uselio.
Kao nužni smeštaj smatraju se jedna ili više prostorija koje obezbeđuju korisnike od elementarnih nepogoda i njihovo pokućstvo od oštećenja.
Na prostoriji, odnosno prostorijama koje se smatraju nužnim smeštajem ne može se steći stanarsko pravo.
Kao obezbeđenje nužnog smeštaja smatra se i obezbeđenje jedne ili više prostorija korisniku, kao podstanaru, za period od dve godine s tim što troškove plaća u celini ili delimično lice koje je dužno da obezbedi nužni smeštaj, ako korisnik nema materijalnih mogućnosti da snosi troškove ovakvog stanovanja.
U nužni smeštaj se ne mogu smeštati porodice sa decom do sedam godina starosti, ili deca ometena u psihičkom i fizičkom razvoju, trudnice, kao ni lica teško bolesna, kojima bi se po nalazu lekarske komisije zbog stanovanja u takvim uslovima znatno pogoršalo zdravstveno stanje.
Korisnikom stana, u smislu ovog zakona smatraju se: nosilac stanarskog prava i članovi njegovog porodičnog domaćinstva koji zajedno sa njim stanuju, kao i lica koja su prestala da budu članovi tog domaćinstva a ostala su u istom stanu.
Članovima porodičnog domaćinstva, u smislu ovog zakona, smatraju se: bračni drug, deca rođena u braku, van braka, ili usvojena, pastorčad, roditelji (otac, majka, očuh, maćeha i usvojilac), braća i sestre i lica koja je nosilac stanarskog prava dužan po zakonu da izdržava ili su ta lica dužna po zakonu da izdržavaju nosioca stanarskog prava, a koja zajedno sa njim stanuju.
Ako posle smrti nosioca stanarskog prava u stanu nije ostao ni jedan član njegovog porodičnog domaćinstva, a ostalo je lice koje je prestalo da bude član porodičnog domaćinstva nosioca stanarskog prava, to lice stiče svojstvo člana porodičnog domaćinstva ako je duže vreme neprekidno živelo zajedno sa njim u stanu.
Svojstvo člana porodičnog domaćinstva, u smislu stava 3. ovog člana, stiču i unučad nosioca stanarskog prava ako je najmanje deset godina neprekidno do smrti nosioca stanarskog prava zajedno sa njim stanovalo u stanu, pod uslovom da u to vreme nisu imali rešenu stambenu potrebu kao nosioci stanarskog prava, ili po osnovu svojine, ili kao članovi porodičnog domaćinstva drugog nosioca stanarskog prava ili sopstvenika stana, odnosno porodične stambene zgrade.
Stambenim organom, u smislu ovog zakona, smatra se organ uprave skupštine opštine nadležan za stambene poslove.
Stanarsko pravo građanin stiče danom zakonskog useljenja u stan.
Nosilac stanarskog prava može imati stanarsko pravo samo na jedan stan.
Lice koje koristi dva ili više stanova na osnovu ugovora o korišćenju stana, dužno je u roku od 15 dana od dana kada je počelo da koristi stanove da obavesti stambeni organ i u isto vreme odluči o tome koji će od tih stanova koristiti.
Ako se nosilac stanarskog prava koji koristi više stanova ne izjasni koji će stan koristiti i ne isprazni ostale stanove, stambeni organ, po saslušanju stranke, donosi rešenje kojim se utvrđuje koji će stan koristiti nosilac stanarskog prava i iz kojih stanova je dužan da se iseli, vodeći pri tome računa o stambenim potrebama njegovog porodičnog domaćinstva.
Svako lice može podneti prijavu stambenom organu da donese rešenje o iseljenju lica iz stava 2. ovog člana.
Ako nosilac stanarskog prava, njegov bračni drug, ili maloletni članovi njegovog porodičnog domaćinstva imaju ili steknu u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan u određenim naseljenim mestima u istoj ili susednoj opštini, odnosno gradu, a taj stan odgovara njegovim potrebama i potrebama članova njegovog porodičnog domaćinstva koji zajedno sa njim stanuju, dužan je da se sa svim korisnicima stana iseli iz stana koji koristi po ugovoru o korišćenju stana.
U slučaju iz stava 1. ovog člana nosilac stanarskog prava dužan je da, u roku od 60 dana od dana sticanja ili ispražnjenja porodične stambene zgrade ili stana koji ima u svojini, preda društveni stan davaocu tog stana na korišćenje prazan od svih lica i stvari.
Ako nosilac stanarskog prava ne postupi po odredbama iz st. 1. i 2. ovog člana stambeni organ opštine doneće rešenje o njegovom iseljenju iz stana.
Skupština opštine, odnosno grada, svojim propisom, utvrđuje na koja će se naseljena mesta iz stava 1. ovog člana primenjivati odredbe st. 1. do 3. ovog člana, kao i merila za utvrđivanje šta se smatra stanom koji odgovara potrebama nosioca stanarskog prava i članova njegovog porodičnog domaćinstva koji zajedno sa njim stanuju, u skladu sa merilima o racionalnom korišćenju stana iz člana 89. ovog zakona.
Ako nosilac stanarskog prava smatra da stambena zgrada u svojini ne odgovara njegovim potrebama i potrebama članova njegovog porodičnog domaćinstva obavestiće u roku od 60 dana od dana sticanja ili ispražnjenja porodične stambene zgrade, odnosno stana, davaoca stana na korišćenje i zatražiće od stambenog organa da utvrdi da li stan u svojini odgovara njegovim potrebama i potrebama članova njegovog porodičnog domaćinstva.
Ako stambeni organ utvrdi da porodična stambena zgrada, odnosno stan ispunjava uslove stanovanja u skladu sa propisima, doneće rešenje o iseljenju iz stana nosioca stanarskog prava sa svim licima i stvarima.
Otuđenje porodične stambene zgrade, odnosno stana izvršeno u toku postupka pokrenutog po odredbama člana 14. ovog zakona, ne utiče na donošenje odluke o iseljenju ako su ispunjeni ostali uslovi.
Nosilac stanarskog prava na isti stan može biti samo jedno lice.
Kada je stanarsko pravo stekao jedan od bračnih drugova koji žive u zajedničkom domaćinstvu, nosilac stanarskog prava je i drugi bračni drug.
Kad jedan od bračnih drugova, nosilac stanarskog prava, umre ili trajno prestane da koristi stan, drugi bračni drug ostaje sam nosilac stanarskog prava na taj stan, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
U slučaju razvoda braka raniji bračni drugovi koji su nosioci stanarskog prava sporazumno određuju koji će od njih ostati nosilac stanarskog prava.
Raniji bračni drugovi mogu da se sporazumeju da nastave korišćenje stana ili da taj stan zamene za dve stambene jedinice.
Ako jedan od ranijih bračnih drugova pronađe moguću zamenu, a drugi ne pristane na zamenu stana, ili pristane ili se ne sporazumeju ko će se useliti u koji stan, odluku o tome doneće sud u vanparničnom postupku, vodeći računa o stambenim potrebama ranijih bračnih drugova i drugim okolnostima iz stava 4. ovog člana.
Raniji bračni drug može podneti predlog opštinskom sudu na čijem je području stan, da sud u vanparničnom postupku odluči ko će ostati nosilac stanarskog prava, vodeći računa o: stambenim potrebama ranijih bračnih drugova, njihove dece i drugih članova porodičnog domaćinstva; ko je dobio stan na korišćenje; da li je stan dobijen na korišćenje u braku ili pre braka; mogućnosti dobijanja drugog stana; njihovom zdravstvenom stanju; materijalnim mogućnostima, kao i o ostalim okolnostima.
Sud će pre odlučivanja o predlogu iz stava 4. ovog člana odrediti primeren rok u kojem će se pokušati zamena stana.
Razvedeni bračni drug koji je prestao da bude nosilac stanarskog prava, dužan je da se na predlog ranijeg bračnog druga koji je ostao nosilac stanarskog prava na stanu iseli iz stana zajedno sa članovima svog porodičnog domaćinstva.
U slučaju iz stava 1. ovog člana, na zahtev ranijeg bračnog druga koji treba da se iseli iz stana, sud može, uzimajući u obzir njegove materijalne mogućnosti obavezati ranijeg bračnog druga koji je ostao u stanu da ranijem bračnom drugu, koji se iselio iz stana, obezbedi nužni smeštaj iz člana 8. ovog zakona.
Korisnici stana koji stanuju zajedno sa nosiocem stanarskog prava imaju pravo da trajno koriste stan pod uslovima iz ovog zakona.
Članovima porodičnog domaćinstva pripada pravo iz stava 1. ovog člana i posle smrti nosioca stanarskog prava, kao i kad on iz drugih razloga trajno prestane da koristi stan, osim ako je prestao da koristi stan na osnovu otkaza ugovora o korišćenju stana, raskida tog ugovora, na osnovu ugovora o zameni stana ili ako je stekao stanarsko pravo na drugi stan koji mu je dodeljen i za članove porodičnog domaćinstva koji zajedno sa njim stanuju.
Članovima porodičnog domaćinstva, koji su po bilo kom osnovu rešili svoje stambene potrebe ne pripada pravo da po odredbama stava 2. ovog člana nastave sa korišćenjem stana i posle smrti nosioca stanarskog prava, kao i kada on iz drugih razloga trajno prestane da koristi stan.
Kad nosilac stanarskog prava umre ili iz drugih razloga trajno prestane da koristi stan i članovi njegovog porodičnog domaćinstva nastave sa korišćenjem stana, a u stanu nije ostao bračni drug kao nosilac stanarskog prava, članovi njegovog porodičnog domaćinstva će sporazumno između sebe odrediti jedno lice za nosioca stanarskog prava i o tome obavestiti drugu ugovornu stranu.
Ako članovi porodičnog domaćinstva ne postignu sporazum iz stava 1. ovog člana, davalac stana na korišćenje odrediće koje će lice među članovima porodičnog domaćinstva biti nosilac stanarskog prava.
Ako davalac stana na korišćenje smatra da nijedno od lica koja su ostala u stanu posle smrti nosioca stanarskog prava ili kada je on iz drugih razloga trajno prestao da koristi stan nema pravo da po odredbama člana 19. st. 2. i 3. ovog zakona nastavi sa korišćenjem stana, može tužbom sudu u roku od tri meseca od saznanja a najdocnije tri godine posle smrti nosioca stanarskog prava ili kada je on iz drugih razloga trajno prestao da koristi stan tražiti iseljenje svih lica koja su ostala u stanu.
Lica koja su ostala u stanu posle smrti nosioca stanarskog prava, ili kada je on iz drugih razloga trajno prestao da koristi stan dužna su da u roku od 30 dana od dana smrti nosioca stanarskog prava ili kada je on iz drugih razloga trajno prestao da koristi stan o tome obaveste davaoca stana na korišćenje.
Lice koje je nastavilo sa korišćenjem stana kao novi nosilac stanarskog prava saglasno st. 1. i 2. ovog člana dužno je da društveno-pravnom licu kod kojeg ostvaruje pravo na dobijanje stana u roku od 30 dana dostavi pismeno obaveštenje, odnosno dokument, da je dobilo stan na korišćenje.
2. Prava nosioca stanarskog prava
Stanarsko pravo može prestati samo u slučajevima i na način koji su predviđeni ovim zakonom.
Bez dozvole nosioca stanarskog prava niko se ne može useliti u stan koji nosilac stanarskog prava koristi.
Nosilac stanarskog prava može iz opravdanih razloga svakom korisniku stana, osim svojoj maloletnoj deci, bračnom drugu i licima koja je po zakonu dužan da izdržava, otkazati dalje korišćenje stana, ostavljajući im za iseljenje primeran rok koji ne može biti kraći od 30 dana.
Ako se korisnik stana ne iseli u roku iz stava 2. ovog člana, nosilac stanarskog prava može tužbom sudu tražiti njegovo iseljenje.
Nosilac stanarskog prava može izvršiti zamenu svog stana za stan drugog nosioca stanarskog prava ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Zamena stana između više nosilaca stanarskog prava u cilju spajanja i razdvajanja porodičnog domaćinstva može da se vrši samo između onih nosilaca stanarskog prava koji spajanjem domaćinstava čine porodično domaćinstvo u smislu ovog zakona, odnosno kod kojih razdvajanjem porodičnog domaćinstva novi nosilac stanarskog prava na zamenjenom stanu postaje dotadašnji član porodičnog domaćinstva nosioca stanarskog prava čije se domaćinstvo razdvaja.
Ne može se vršiti zamena stana:
1. ako je nosiocu stanarskog prava dat otkaz ugovora o korišćenju stana dok mu dati otkaz ne bude povučen ili odbijen pravosnažnom sudskom odlukom;
2. ako se na osnovu rešenja nadležnog organa mora rušiti zgrada ili deo zgrade u kojoj je stan;
3. ako je pokrenut postupak u smislu čl. 14. i 15. ovog zakona za iseljenje nosioca stanarskog prava i članova njegovog porodičnog domaćinstva.
Ugovor o zameni stana zaključuje se u pismenom obliku.
Za zamenu stanova potrebna je saglasnost davalaca tih stanova na korišćenje.
Za zamenu stana nosilac stanarskog prava je dužan podneti pismeni zahtev davaocu stana na korišćenje.
Davalac stana na korišćenje može odbiti davanje saglasnosti za zamenu stana:
1. ako je stan dobijen na korišćenje po osnovu svojstva radnika u udruženom radu do isteka roka iz člana 54. st. 4. i 5. ovog zakona;
2. ako nosiocu stanarskog prava može u roku od šest meseci da dâ na korišćenje stan koji odgovara stanu u koji podnosilac zahteva želi da se useli putem zamene;
3. ako se radi o prividnoj ili neopravdanoj zameni stanova.
Ako davalac stana na korišćenje u roku od 30 dana od podnošenja zahteva iz stava 2. ovog člana ne obavesti nosioca stanarskog prava da će mu u roku od šest meseci obezbediti stan koji odgovara stanu u koji želi da se useli putem zamene, ili ne odbije davanje saglasnosti za zamenu, smatraće se da je on tu saglasnost dao.
Odbijanje davanja saglasnosti za zamenu stana mora da bude u pismenom obliku i obrazloženo.
Nosilac stanarskog prava kome je odbijeno davanje saglasnosti za zamenu stana može u roku od 15 dana od dana prijema pismena odbijanja davanja saglasnosti iz stava 4. ovog člana podneti predlog sudu da taj sud u vanparničnom postupku utvrdi da li su ispunjeni uslovi za zamenu stana. Pri donošenju odluke o zameni stana sud je dužan da oceni da li se radi o prividnoj zameni stanova ili se znatno veći stan menja za manji bez opravdanih potreba.
Davalac stana na korišćenje može pred nadležnim sudom da zahteva poništaj ugovora o zameni stana, odnosno može da pobija pravosnažnu odluku suda iz člana 24. stav 6. ovog zakona:
1. ako nosioci stanarskog prava ne koriste zamenjene stanove;
2. ako je zamenom stanova stečena imovinska korist.
Davalac stana na korišćenje može da zahteva poništaj ugovora o zameni stana ili da pobija pravosnažnu odluku suda iz člana 24. stav 6. ovog zakona u roku od 30 dana od dana saznanja za razloge iz stava 1. ovog člana, a najdocnije u roku od dve godine od izvršene zamene.
U slučaju kada ugovor o zameni stana bude poništen pravosnažnom odlukom suda, odnosno kad pravosnažna odluka suda iz člana 24. stav 6. ovog zakona bude poništena, nosiocima stanarskog prava koji su zamenili stanove prestaje ugovor o korišćenju stana.
Lica iz stava 3. ovog člana mogu biti iseljena kada im davalac stana na korišćenje obezbedi nužni smeštaj.
Nosilac stanarskog prava može dati deo stana na korišćenje drugom licu kao podstanaru.
Nosilac stanarskog prava ne može izdati ceo stan drugim licima kao podstanarima osim u slučaju iz člana 31. ovog zakona.
3. Obaveze nosioca stanarskog prava
Nosilac stanarskog prava dužan je pri korišćenju stana da postupa brižljivo i da čuva stan od kvara i oštećenja.
Nosilac stanarskog prava dužan je da koristi stan na način kojim se drugi stanari zgrade ne ometaju u mirnom korišćenju stambenih prostorija.
Nosilac stanarskog prava ne sme da koristi stan u drugu svrhu osim za stanovanje.
Pojedine prostorije u stanu mogu nosilac stanarskog prava i članovi njegovog porodičnog domaćinstva koristiti i za obavljanje poslovne delatnosti ličnim radom, uz odobrenje davaoca stana na korišćenje, a po pribavljenom mišljenju skupa stanara.
Skupština opštine propisuje uslove pod kojima se može vršiti poslovna delatnost ličnim radom u stanu.
Kad je dozvoljeno obavljanje poslovne delatnosti u stanu može se koristiti dopunski rad najviše dva lica, ako je za odnosnu delatnost zakonom predviđeno korišćenje dopunskog rada drugih lica i ako za to postoje prostorni i drugi uslovi.
Nosilac stanarskog prava dužan je da plaća stanarinu od dana useljenja u stan, ako nije drukčije ugovoreno.
Ako vreme plaćanja stanarine nije ugovorom određeno, stanarina se plaća mesečno unapred, a najdocnije do 5. u mesecu.
Nosilac stanarskog prava dužan je da plaća i odgovarajući deo naknade za korišćenje zajedničkih uređaja u zgradi, ako se ta naknada plaća pored stanarine.
Sporove oko plaćanja stanarine i naknade za korišćenje zajedničkih uređaja u zgradi, rešava nadležni sud.
Nosilac stanarskog prava snosi troškove tekućeg održavanja svog stana.
Ako nosilac stanarskog prava prestane da koristi stan zajedno sa članovima svog porodičnog domaćinstva neprekidno duže od jedne a najviše pet godina, zbog odlaska u drugo mesto u zemlji ili u inostranstvu, dužan je da o tome obavesti davaoca stana na korišćenje i da se sa njim sporazume o načinu korišćenja stana za to vreme.
Ako se nosilac stanarskog prava i davalac stana na korišćenje u slučaju iz stava 1. ovog člana sporazumeju da će stan koristiti podstanari, koje odredi davalac stana na korišćenje, davalac je dužan nosiocu stanarskog prava garantovati da će stan biti korišćen sa pažnjom dobrog domaćina i da će davalac stana na korišćenje izvršiti sve opravke u stanu ako podstanar ne preda stan u ispravnom stanju nosiocu stanarskog prava.
Ako se nosilac stanarskog prava i davalac stana na korišćenje ne sporazumeju o načinu korišćenja stana, davalac stana na korišćenje taj stan može da izda u zakup drugom radniku uz obezbeđenje stvari nosioca stanarskog prava. Zakup po ovom osnovu može trajati do povratka nosioca stanarskog prava ili članova njegovog porodičnog domaćinstva, a najduže do 5 godina.
Ako se nosilac stanarskog prava i davalac stana na korišćenje ne sporazumeju o načinu korišćenja stana, zato što davalac stana nije zainteresovan za korišćenje stana, nosilac stanarskog prava dužan je da plaća stanarinu u dvostrukom iznosu i druge naknade koje se plaćaju pored stanarine.
Ako nosilac stanarskog prava i članovi njegovog porodičnog domaćinstva ne koriste stan neprekidno duže od 5 godina, a za to vreme su boravili u drugom mestu u zemlji ili u inostranstvu, ugovor o korišćenju stana prestaje i nosilac stanarskog prava dužan je predati prazan stan davaocu stana na korišćenje.
Smatraće se da se stan ne koristi neprekidno i u slučaju kada nosilac stanarskog prava samo povremeno navraća u stan, kao i kad deo stana koriste lica koja nisu članovi njegovog porodičnog domaćinstva.
Ako nosilac stanarskog prava u slučaju iz st. 5. i 6. ovog člana ne isprazni stan u roku od 30 dana od dana prestanka ugovora o korišćenju stana, stambeni organ će doneti rešenje o njegovom iseljenju.
Nosilac stanarskog prava snosi troškove opravki u stanu, ili na drugim delovima zgrade, koje prouzrokuje svojom krivicom, odnosno koje prouzrokuju drugi korisnici stana koji zajedno sa njim stanuju ili druga lica koja sa njegovim odobrenjem borave kod njega u stanu.
Po prestanku ugovora o korišćenju stana nosilac stanarskog prava dužan je predati stan davaocu stana na korišćenje odnosno samoupravnoj interesnoj zajednici stanovanja, u stanju u kome je stan primio uzimajući u obzir promene do kojih je došlo usled redovne upotrebe stana.
Ugovorne strane dužne su zajednički pismeno utvrditi stanje u kome se stan nalazi u vreme predaje.
Ako se ugovorne strane ne sporazumeju u pogledu stanja u kome se stan nalazi, svaka ugovorna strana može tražiti da se stanje utvrdi u postupku obezbeđenja dokaza kod nadležnog suda.
1. Davanje stana na korišćenje
Stan se može dati na korišćenje samo jednom nosiocu stanarskog prava.
Davalac stana na korišćenje izdaje akt o davanju stana na korišćenje licu koje treba da se useli u taj stan, u skladu sa samoupravnim opštim aktom, odnosno propisom o davanju stana na korišćenje.
Davalac stana na korišćenje daje na korišćenje stanove u skladu sa samoupravnim opštim aktom, odnosno propisom o davanju stana na korišćenje.
Samoupravnim opštim aktom, odnosno propisom o davanju stana na korišćenje utvrđuju se naročito:
1. uslovi, merila i red prvenstva u davanju stanova na korišćenje;
2. način davanja saglasnosti nosiocu stanarskog prava da može koristiti stan za obavljanje poslovne delatnosti u stanu ličnim radom;
3. uslovi za davanje stanova na korišćenje licima koja prestanu da koriste stanove za službene potrebe;
4. uslovi za raskid ugovora o korišćenju stana, ako nosilac stanarskog prava da pismenu izjavu da će se iseliti iz stana čim mu prestane svojstvo radnika u udruženom radu pre roka datog u pismenoj obavezi prilikom stupanja na rad;
5. organi koji odlučuju o dodeljivanju stana na korišćenje, način i postupak po prigovoru radnika koji smatra da je njegovo pravo na dobijanje stana povređeno.
Pri utvrđivanju merila iz stava 2. tačka 1. ovog člana uzimaju se u obzir stambene prilike, radni doprinos i radni staž, koji treba da imaju pretežni uticaj na dobijanje stana, kao i materijalni položaj porodice, zdravstveno stanje, učešće u NOB, broj dece i ukupan broj članova porodičnog domaćinstva i druga merila koja su od značaja za dobijanje stana na korišćenje.
Društvenim dogovorom u opštini mogu se utvrđivati i bliža merila za dobijanje stana na korišćenje.
Na osnovu prijavljenih potreba radnika, a u skladu sa samoupravnim opštim aktom, odnosno propisom o davanju stana na korišćenje, nadležni organ davaoca stana na korišćenje utvrđuje red prvenstva u davanju stana na korišćenje kojim se iskazuje stepen stambenih potreba radnika.
Promene u redu prvenstva za rešavanje stambene potrebe vrše se primenom osnova i merila iz samoupravnog opšteg akta, odnosno propisa, sve do donošenja odluke o davanju stana na korišćenje.
Odluka o davanju stana na korišćenje može se doneti kada davalac stana ima prazan stan ili kada je zaključio ugovor o izgradnji stana a njegova izgradnja je započeta.
Praznim stanom u smislu stava 3. ovog člana smatra se i stan u kome stanuje nosilac stanarskog prava koji je pravosnažnom odlukom dobio na korišćenje drugi stan.
Radnik koji smatra da je davanjem stana na korišćenje drugom licu povređen postupak za davanje stana na korišćenje utvrđen samoupravnim opštim aktom o davanju stana na korišćenje njegove organizacije udruženog rada, a povreda postupka je mogla bitno uticati na akt o dodeljivanju stana, ili da lice koje je dobilo stan na korišćenje ne ispunjava uslove predviđene samoupravnim opštim aktom o davanju stana na korišćenje, ili da je stan dat na korišćenje bez prethodno donetog samoupravnog opšteg akta o davanju stana na korišćenje, ili da zahtev radnika nije uvršćen u listu reda prvenstva za rešavanje stambene potrebe, ima pravo da podnese predlog nadležnom sudu radi zaštite svoga prava.
Predlog iz stava 1. ovog člana može se podneti u roku od 30 dana od dana dostavljanja konačnog rešenja po prigovoru iz člana 35. stav 2. ovog zakona.
Postupak po predlogu iz stava 1. ovog člana smatra se hitnim.
Ako organ određen samoupravnim opštim aktom o davanju stana na korišćenje ne odluči po prigovoru u roku u kome je bio dužan da donese odluku, lice koje je uložilo prigovor ima pravo da podnese predlog sudu kao da je njegov prigovor odbijen.
Kad nadležni sud utvrdi da je zahtev iz stava 1. ovog člana osnovan poništiće akt kojim je povređeno pravo radnika.
Lice koje se nalazi u stanu i posle pravosnažne odluke suda o poništaju akta kojim mu je taj stan dodeljen na korišćenje, smatraće se bespravno useljenim licem (član 45).
Do donošenja pravosnažne odluke suda po predlogu iz stava 1. ovog člana sud može privremeno zabraniti useljenje u stan koji je predmet spora.
Kad se nosilac stanarskog prava iseli iz stana na koji ima pravo davanja stana na korišćenje opština, i ako je taj stan u društvenoj svojini po osnovu nacionalizacije, i useli u drugi stan u istoj opštini, davalac tog stana na korišćenje saglasno odredbama samoupravnog opšteg akta o davanju stana na korišćenje daje na korišćenje i stan iz koga se nosilac stanarskog prava iselio.
Pravo iz stava 1. ovog člana davalac stana na korišćenje može koristiti samo jedanput i to prilikom prvog useljenja nosioca stanarskog prava u novoizgrađen stan.
Ugovor o korišćenju stana zaključuje se između lica koje je dobilo stan na korišćenje i samoupravne interesne zajednice stanovanja (u daljem tekstu: zajednica), na osnovu akta davaoca stana na korišćenje.
Ugovor o korišćenju stana zaključuje se u pismenom obliku.
Ugovor o korišćenju stana sadrži naročito:
1. naznačenje ugovora stana;
2. naznačenje akta o davanju stana na korišćenje;
3. naznačenje stana (zgrada, ulica, broj stana, broj prostorija, površina);
4. odredbe o stanarini (iznos i rok plaćanja stanarine, promena visine stanarine) i visini naknade koja se plaća na korišćenje viška stambenog prostora;
5. odredbe o međusobnim obavezama ugovornih strana o korišćenju i održavanju stana, zajedničkih prostorija i uređaja u zgradi, o korišćenju zemljišta koje služi redovnoj upotrebi zgrada i iznos i način plaćanja naknade, ako se ta naknada plaća pored stanarine;
6. odredbe o obavezama tekućeg održavanja stana od strane nosioca stanarskog prava;
7. odredbe o korišćenju drugih prostorija koje se ne smatraju stanom, a date su na korišćenje zajedno sa stanom (garaže i slično);
8. mesto i datum zaključenja ugovora i potpise ugovornih strana.
Kod promene visine stanarine i bodovanja kvaliteta stana ne uzimaju se u obzir ulaganja nosioca stanarskog prava koja bi uticala na veći kvalitet stana, već se kvalitet određuje prema uslovima koji su postojali u vreme završetka stana i useljenja.
Ugovor o korišćenju stana zaključuje se na neodređeno vreme, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Ako nosilac stanarskog prava treba da koristi stan privremeno, dok mu davalac stana ne obezbedi drugi ugovoreni stan, ugovor o korišćenju tog stana zaključuje se na određeno vreme.
U slučaju iz stava 1. ovog člana nosilac stanarskog prava nije dužan da se iseli iz stana koji mu je dat na privremeno korišćenje pre nego što mu davalac stana omogući useljenje u drugi ugovoreni stan, osim u slučajevima u kojima se po odredbama ovog zakona nosiocu stanarskog prava može dati otkaz ugovora o korišćenju stana, koji je zaključen na neodređeno vreme.
Ako se ugovorne strane (nosilac stanarskog prava i zajednica) ne mogu sporazumeti o visini stanarine, svaka od njih može pre potpisivanja ugovora o korišćenju stana podneti zahtev da sud utvrdi visinu stanarine.
Po zahtevu za utvrđivanje visine stanarine rešava, u vanparničnom postupku, opštinski sud na čijem je području stan.
Zajednica je dužna održavati stan u stanju u kome ga je predala na korišćenje nosiocu stanarskog prava, saglasno normativima o održavanju stambenih zgrada i stanova, ako nije drukčije ugovoreno.
Nosilac stanarskog prava ima pravo zahtevati da zajednica izvrši potrebne opravke ili druge radove, koji ne padaju na teret nosioca stanarskog prava.
Izuzetno, nosilac stanarskog prava može sam da izvrši neophodne hitne opravke u stanu ili na zajedničkim uređajima u zgradi, ako zajednica u primernom roku ne izvrši opravke koje su nužne zbog zaštite života ili zdravlja korisnika stana ili zaštite stana i opreme.
Nosilac stanarskog prava ovlašćen je da troškove za opravke iz stava 3. ovog člana odbije od stanarine.
Ako se nosilac stanarskog prava kome je dodeljen stan bez opravdanog razloga ne useli u stan u roku od 30 dana od dana zaključenja ugovora, ugovor prestaje da važi.
U rok iz stava 1. ovog člana ne računa se vreme potrebno za pripremanje stana za useljenje koje ne može biti duže od 60 dana.
Ako se neko lice useli u stan, ili u zajedničke prostorije u zgradi, protivno odredbama ovog zakona, svako lice može predložiti stambenom organu da donese rešenje o ispražnjenju stana.
Postupak iz stava 1. ovog člana hitan je, a pokreće se i vodi po službenoj dužnosti.
Protiv rešenja iz stava 1. ovog člana može se u roku od tri dana podneti žalba koja ne zadržava izvršenje rešenja o ispražnjenju stana.
Prilikom prinudnog izvršenja rešenja iz stava 1. ovog člana licu koje se iseljava ne obezbeđuje se nužni smeštaj.
Troškovi prinudnog ispražnjenja stana i troškovi koji su nastali u vreme korišćenja stana bez zakonskog osnova (stanarina, grejanje, struja, voda, eventualna oštećenja upotrebom stana i dr.) padaju na teret lica koje se iseljava.
Ako jedna od ugovornih strana u slučajevima iz čl. 16, 17, 20. i 24. ovog zakona u roku od 30 dana od dana kada je zahtev podnet ne zaključi ugovor o korišćenju stana opštinski sud, na zahtev jedne od ugovornih strana, donosi rešenje u vanparničnom postupku koje zamenjuje ugovor o korišćenju stana, dok taj ugovor ne bude zaključen po odredbama ovog zakona.
3. Otkaz ugovora o korišćenju stana
Nosilac stanarskog prava može dati otkaz ugovora o korišćenju stana 30 dana pre nego što namerava da isprazni stan.
Nosilac stanarskog prava otkazuje ugovor pismeno, vansudskim putem, prvog u mesecu, a otkazni rok ističe poslednjeg dana u mesecu u kome je dat otkaz.
Otkaz ugovora o korišćenju stana može se dati nosiocu stanarskog prava:
1. ako nosilac stanarskog prava ili drugi korisnik stana koristi stan za svrhu protivnu ugovoru ili na način kojim se stanu, zajedničkim prostorijama ili uređajima njihovom krivicom nanosi šteta;
2. ako nosilac stanarskog prava ili drugi korisnik stana koristi stan na način kojim druge korisnike stana ometa u mirnom korišćenju stana;
3. ako nosilac stanarskog prava zaostane sa plaćanjem stanarine, naknade za korišćenje viška stambenog prostora i drugih naknada za korišćenje zajedničkih uređaja u zgradi neprekidno u periodu dužem od tri meseca, osim iz razloga iz člana 43. ovog zakona, ako nije drukčije ugovoreno.
Otkaz ugovora o korišćenju stana može se dati nosiocu stanarskog prava ako izdaje u zakup stambene prostorije u poslovne svrhe.
U slučaju iz stava 1. ovog člana nosiocu stanarskog prava obezbeđuje se stan koji je po veličini i opremi srazmeran delu stana koji koristi za stanovanje nosilac stanarskog prava sa članovima porodičnog domaćinstva, ne računajući površinu dela koji se izdaje u zakup u poslovne svrhe.
Nosiocu stanarskog prava ne može se otkazati stan zato što nije platio stanarinu, naknadu za korišćenje viška stambenog prostora ili naknadu za korišćenje zajedničkih uređaja za vreme dok je bio privremeno nezaposlen ili iz sličnih opravdanih razloga, ako je za to vreme platio stanarinu i naknadu srazmerno iznosu novčane naknade koju je primio za vreme privremene nezaposlenosti.
Neplaćeni deo stanarine, naknade za korišćenje viška stambenog prostora i naknade za korišćenje zajedničkih uređaja nosilac stanarskog prava dužan je, kad se zaposli, da izmiri najdocnije u roku tri puta dužem od vremena za koje je bio privremeno nezaposlen.
Otkaz ugovora o korišćenju stana iz razloga navedenih u članu 48. stav 1. tač. 1. i 2. ovog zakona može se dati samo ako nosilac stanarskog prava ili drugi korisnik stana nastavi da koristi stan za svrhu protivnu ugovoru, ili na način kojim se stanu nanosi znatnija šteta, ili kojim se drugi korisnik stana ometa u mirnom korišćenju i posle pismene opomene koju mu je zajednica uputila preporučenim pismom.
Upućivanje pismene opomene iz stava 1. ovog člana nije potrebno ako je sudskom odlukom ili rešenjem nadležnog organa pravosnažno utvrđena odgovornost nosioca stanarskog prava ili drugog korisnika stana za radnje zbog kojih se otkaz daje.
Otkaz ugovora o korišćenju stana može se dati nosiocu stanarskog prava kad izdaje ceo stan drugim licima kao podstanarima (član 26).
Otkaz ugovora o korišćenju stana može se dati nosiocu stanarskog prava kad on i članovi njegovog porodičnog domaćinstva, koji su zajedno sa njim stanovali, prestanu da neprekidno koriste stan duže od jedne godine, osim u slučajevima iz člana 31. ovog zakona.
Otkaz ugovora po stavu 1. ovog člana ne može se dati nosiocu stanarskog prava koji je pozvan u službu narodne odbrane ili se nalazi na lečenju.
Smatraće se da se stan ne koristi neprekidno i u slučaju kada nosilac stanarskog prava samo povremeno navraća u stan, kao i kad ceo stan koristi lice koje nije član njegovog porodičnog domaćinstva.
Ako je nosiocu stanarskog prava dat stan na korišćenje po osnovu radnog odnosa, davalac stana na korišćenje može mu otkazati ugovor o korišćenju stana i kad nosiocu stanarskog prava prestane radni odnos u osnovnoj organizaciji udruženog rada, odnosno radnoj zajednici na osnovu njegove izjave da prekida radni odnos i zbog izrečene mere prestanka radnog odnosa zbog teže povrede radne obaveze.
U slučaju iz stava 1. ovog člana nosiocu stanarskog prava može davalac stana na korišćenje dati otkaz najdocnije tri meseca posle prestanka svojstva radnika nosioca stanarskog prava. Otkazni rok iznosi 30 dana i teče od prvog dana narednog meseca.
U slučaju iz stava 1. ovog člana nosiocu stanarskog prava obezbediće se prilikom iseljenja nužni smeštaj.
Odredbe stava 1. ovog člana ne primenjuju se ako je nosilac stanarskog prava duže od 10 godina ili kraće vreme, utvrđeno samoupravnim opštim aktom o davanju stana na korišćenje, bio u radnom odnosu sa davaocem stana na korišćenje.
Radniku koji ima 20 godina ukupnog radnog staža, a duže od pet godina radi u osnovnoj organizaciji udruženog rada, ili radnoj zajednici u kojoj je dobio stan na korišćenje, ne može se otkazati ugovor o korišćenju stana po odredbama stava 1. ovog člana.
Otkaz ugovora o korišćenju stana nosiocu stanarskog prava može se dati kada se, u skladu sa uslovima utvrđenim propisom skupštine opštine, stanovi pretvaraju u poslovne prostorije ili koriste za poslovnu delatnost.
U slučaju iz stava 1. ovog člana nosiocu stanarskog prava obezbediće se odgovarajući stan.
Davalac stana na korišćenje snosi troškove preseljenja nosioca stanarskog prava u slučajevima iz stava 1. ovog člana.
Ako se stranke ne sporazumeju o troškovima preseljenja, visinu tih troškova određuje opštinski sud u vanparničnom postupku.
Otkaz ugovora o korišćenju stana po odredbama čl. 49, 52, 53, 54. i 55. ovog zakona daje davalac stana na korišćenje, ako ugovorom između davaoca stana na korišćenje i zajednice nije drukčije određeno.
Otkaz ugovora o korišćenju stana po odredbama člana 48. ovog zakona daje zajednica.
Otkaz ugovora o korišćenju stana daje se nosiocu stanarskog prava tužbom koja se podnosi nadležnom sudu.
Postupak po tužbi za otkaz ugovora o korišćenju stana je hitan.
Ugovor o korišćenju stana prestaje ako se zgrada ili deo zgrade u kojoj je stan mora rušiti na osnovu rešenja nadležnog organa skupštine opštine.
U slučaju iz stava 1. ovog člana korisnici stana se mogu iseliti, na osnovu rešenja nadležnog organa skupštine opštine, pošto im se obezbedi odgovarajući stan.
Ugovor o korišćenju stana prestaje ako se stambena zgrada rešenjem saveznog organa za narodnu odbranu proglašava građevinskim objektom za vojne potrebe.
U slučaju iz stava 1. ovog člana nosilac stanarskog prava i drugi korisnici stana mogu se iseliti iz stana kad mu nadležni vojni organ obezbedi odgovarajući stan.
Ugovor o korišćenju stana prestaje ako se na osnovu rešenja nadležnog organa mora izvršiti iseljenje iz stana zato što stan ne odgovara higijenskim uslovima ili je zgrada ili deo zgrade sklon padu.
U slučajevima iz stava 1. ovog člana ne daje se nosiocu stanarskog prava otkaz ugovora o korišćenju stana, a korisnici stana se mogu iseliti na osnovu rešenja stambenog organa, pošto im se obezbedi stan koji zadovoljava njihove minimalne potrebe stanovanja.
Žalba izjavljena nadležnom organu ne zadržava izvršenje rešenja iz stava 2. ovog člana.
Nosilac stanarskog prava i davalac stana na korišćenje mogu se sporazumeti o raskidu ugovora o korišćenju stana pismeno vansudskim putem.
Obaveza nosioca stanarskog prava da se iseli iz stana odnosi se i na ostale korisnike stana, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
4. Korišćenje zajedničkih prostorija i uređaja u stambenoj zgradi
Nosioci stanarskog prava i sopstvenici stanova kao posebnih delova zgrade imaju pravo da koriste perionice, sušionice, potkrovlja, krovove, podrume i druge zajedničke prostorije i uređaje u stambenoj zgradi koji služe svim stanarima, u skladu sa njihovom namenom.
Sopstvenici, odnosno korisnici poslovnog prostora u stambenoj zgradi imaju pravo da koriste zajedničke prostorije i uređaje u stambenoj zgradi ako je namena tog prostora, odnosno uređaja funkcionalno vezana za korišćenje poslovnog prostora.
Organ upravljanja stambene zgrade stara se o namenskom korišćenju zajedničkih prostorija i uređaja i bliže utvrđuje način njihovog korišćenja kao i obaveze stanara i korisnika poslovnog prostora u korišćenju i održavanju zajedničkih delova i uređaja u stambenoj zgradi.
Ako u stambenoj zgradi nije obrazovan organ upravljanja ili ne vrši obaveze iz stava 3. ovog člana, njegova ovlašćenja i obaveze ima samoupravna interesna zajednica stanovanja.
Podstanarski odnos zasniva se ugovorom između nosioca stanarskog prava, odnosno sopstvenika stana i podstanara.
Ugovor iz stava 1. ovog člana može se zaključiti na neodređeno vreme ili na određeno vreme.
Podstanar ima pravo da koristi stambene prostorije određene ugovorom o podstanarskom odnosu u granicama i na način koji su predviđeni tim ugovorom.
Podstanar ne može izdati drugom licu stambenu prostoriju ni u celini, ni delimično, koju koristi na osnovu ugovora o podstanarskom odnosu.
Skupština opštine može propisati način i uslove za izdavanje dela stana podstanarima.
Propisom iz stava 1. ovog člana mogu se utvrditi i najviši iznosi naknade koju podstanar plaća nosiocu stanarskog prava, odnosno sopstveniku stana za stambeni prostor koji koristi kao podstanar.
Ugovor o podstanarskom odnosu zaključen na neodređeno vreme prestaje otkazom.
Ugovor iz stava 1. ovog člana može svaka ugovorna strana otkazati ne navodeći razlog za otkaz.
Otkazni rok za ugovor o podstanarskom odnosu zaključen na neodređeno vreme iznosi 30 dana, ako ugovorom nije predviđen duži otkazni rok.
Ugovor o podstanarskom odnosu zaključen na određeno vreme, prestaje istekom tog vremena.
Ugovor o podstanarskom odnosu zaključen na određeno vreme smatra se prećutno obnovljenim na neodređeno vreme ako podstanar i posle vremena na koje je ugovor bio zaključen nastavi da koristi stambenu prostoriju, a nosilac stanarskog prava odnosno sopstvenik stana se tome ne protivi.
Ugovor o podstanarskom odnosu zaključen na određeno vreme može nosilac stanarskog prava otkazati podstanaru pre isteka vremena na koje je ugovor zaključen samo u slučajevima u kojima se po članu 48. ovog zakona može nosiocu stanarskog prava otkazati ugovor o korišćenju stana, kao i u slučajevima koji su ugovorom predviđeni. Ugovor o podstanarskom odnosu zaključen na određeno vreme može podstanar otkazati nosiocu stanarskog prava odnosno sopstveniku stana pre isteka vremena na koje je ugovor zaključen, ako nosilac stanarskog prava odnosno sopstvenik stana ne izvršava prema podstanaru obaveze koje proističu iz ugovora o podstanarskom odnosu ili iz zakona, ako podstanar stupi na rad u drugo mesto i u slučajevima predviđenim ugovorom o podstanarskom odnosu.
Ugovor o podstanarskom odnosu zaključen na neodređeno vreme otkazuje se drugoj strani neposredno, usmeno ili pismeno, preko pošte ili preko suda.
Pravo podstanara da koristi stambenu prostoriju na osnovu ugovora o podstanarskom odnosu prestaje i prestankom prava nosioca stanarskog prava da koristi stan u kome se ta prostorija nalazi.
Podstanar koji ostane u stanu po iseljenju nosioca stanarskog prava smatraće se da nezakonito koristi stambene prostorije.
V PRAVA I OBAVEZE SOPSTVENIKA PORODIČNE STAMBENE ZGRADE I STANA
Sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana osim u slučaju iz čl. 14. i 74. ovog zakona, može izdati svoj stan ili porodičnu stambenu zgradu u zakup drugom građaninu, ako tu porodičnu stambenu zgradu ili stan ne koristi za stanovanje ili za odmor ili oporavak, sam ili članovi njegovog porodičnog domaćinstva.
Skupština opštine može propisati da je sopstvenik dužan da izdaje u zakup porodičnu stambenu zgradu ili stan, ako tu porodičnu stambenu zgradu ili stan ne koristi za stanovanje ili za odmor ili oporavak, sam ili članovi njegovog porodičnog domaćinstva.
Ugovor o zakupu stana iz stava 1. ovog člana zaključuje sopstvenik i zakupac tog stana.
Ako sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana, kada ga na to obavezuje propis iz stava 2. ovog člana, ne izda u zakup stan u roku od tri meseca od dana njegovog ispražnjenja, taj stan se izdaje licu koje odredi stambeni organ a sa kojim je sopstvenik dužan da zaključi ugovor o zakupu stana prema odredbama ovog zakona.
Kao zgrada ili stan koji se koristi za odmor ili oporavak, u smislu ovog zakona, smatra se porodična stambena zgrada ili stan za koji je stambeni organ opštine u kojoj se ta zgrada ili stan nalazi izdao uverenje kojim se utvrđuje da se ta zgrada ili stan koristi za odmor ili oporavak.
Uverenje iz stava 1. ovog člana izdaje stambeni organ po zahtevu sopstvenika.
Kad nosilac stanarskog prava ili član njegovog porodičnog domaćinstva ima ili stekne u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan u određenim naseljenim mestima u istoj ili susednoj opštini, odnosno gradu u koji nije dužan da se preseli po odredbama člana 14. ovog zakona dužan je da izda u zakup pod uslovima utvrđenim ovim zakonom, porodičnu stambenu zgradu ili stan licu koje odredi davalac stana na korišćenje ili stambeni organ opštine u kojoj se ta porodična stambena zgrada ili stan nalazi, a sa kojim je sopstvenik dužan da zaključi ugovor o zakupu stana.
U slučaju iz stava 1. ovog člana, sopstvenik nije dužan da izda u zakup porodičnu stambenu zgradu ili stan u svojini ako mu stan koji koristi sa stanarskim pravom ne odgovara po merilima o racionalnom korišćenju stana, a stan u svojini koristi punoletni član porodičnog domaćinstva nosioca stanarskog prava.
Ugovorom o zakupu iz stava 1. ovog člana utvrđuje se iznos zakupnine, koji ne može biti viši od stanarine, koja bi se plaćala za taj stan, da se koristi po ugovoru o korišćenju stana sa stanarskim pravom.
Sopstvenik stana dužan je da izdaje u zakup porodičnu stambenu zgradu ili stan licu koje odredi davalac stana na korišćenje ili stambeni organ opštine sve dok koristi društveni stan kao nosilac stanarskog prava.
Lice iz stava 4. ovog člana određuje davalac stana na korišćenje saglasno uslovima i merilima utvrđenim samoupravnim opštim aktom o davanju stana na korišćenje ili stambeni organ po propisu skupštine opštine o davanju stana na korišćenje.
Licu kome je sopstvenik izdao u zakup porodičnu stambenu zgradu ili stan saglasno stavu 1. ovog člana, može se otkazati ugovor o zakupu samo kad mu davalac stana na korišćenje, ili stambeni organ opštine obezbedi odgovarajući stan, i u tom slučaju smatra se da je zakupac ispunio uslove za dobijanje na korišćenje stana po uslovima i merilima utvrđenim samoupravnim opštim aktom o davanju stana na korišćenje.
Licu kome je sopstvenik izdao u zakup porodičnu stambenu zgradu ili stan saglasno stavu 1. ovog člana može se otkazati ugovor o zakupu i u slučajevima ako: zaostane sa plaćanjem zakupnine u periodu dužem od tri meseca; koristi stan na način kojim druge korisnike stana ometa u mirnom korišćenju stana; koristi stan u svrhu protivno ugovoru, ili na način kojim se stanu, zajedničkim prostorijama ili uređajima njegovom krivicom nanosi šteta.
Ugovor o zakupu stana sadrži naročito:
1. naznačenje ugovornih strana;
2. naznačenje stana (zgrada, ulica, broj stana, broj prostorija);
3. iznos i način plaćanja naknade (zakupnina), koja ne može biti viša od stanarine u dvostrukom iznosu, koja bi se plaćala za taj stan da se koristi po ugovoru o korišćenju stana sa stanarskim pravom;
4. odredbu sa naznačenjem vremena na koje je ugovor zaključen;
5. odredbe o otkazu i otkaznim rokovima;
6. mesto i datum zaključenja ugovora i potpisa ugovornih strana.
Ugovor o zakupu stana zaključuje se u pismenom obliku.
Ugovor o zakupu stana zaključuje se na određeno vreme, ali najmanje na jednu godinu.
Ugovor o zakupu stana zaključen na određeno vreme prestaje istekom vremena na koje je zaključen.
Ako po isteku vremena na koje je ugovor zaključen stan ne bude ispražnjen i predat, sopstvenik stana može podneti nadležnom sudu tužbu za ispražnjenje stana.
Postupak po tužbi za ispražnjenje stana je hitan.
Ugovor o zakupu stana zaključen na određeno vreme smatra se, po isteku vremena na koje je zaključen, prećutno obnovljenim za jednu godinu, ako se sopstvenik tome ne protivi.
Smatra se da se sopstvenik u smislu stava 1. ovog člana ne protivi ako na šest meseci pre isteka ugovora nije obavestio zakupca da će zahtevati ispražnjenje stana u ugovorenom roku.
Sopstvenik može odustati od ugovora o zakupu stana na određeno vreme, bez obzira na ugovorene ili zakonske odredbe o trajanju zakupa stana:
1. ako zakupac i posle opomene od strane sopstvenika koristi stambene prostorije protivno ugovoru ili im nanosi znatniju štetu koristeći ih bez potrebne pažnje;
2. ako zakupac ne plati dospelu naknadu (zakupninu) ni u roku od tri meseca od dana saopštenja opomene sopstvenika.
Zakupac može odustati od ugovora o zakupu stana na određeno vreme u svako vreme, bez obzira na ugovorne ili zakonske odredbe o trajanju zakupa stana, ako sopstvenik u primerenom roku, koji mu je zakupac ostavio, ne dovede stambene prostorije u stanje u kome ih je dužan da preda odnosno održava.
Strana koja odustane od ugovora o zakupu stana na određeno vreme dužna je da drugoj strani da pismenu izjavu o odustanku, kao i da odredi rok do koga će predati odnosno primiti ispražnjene prostorije.
Rok iz stava 1. ovog člana ne može biti kraći od 30 dana, računajući od dana kada je druga strana primila izjavu o odustanku od ugovora.
Ako zakupac kome je data izjava o odustanku od ugovora ne preda ispražnjene stambene prostorije u roku određenom po članu 81. ovog zakona, zakupodavac može tužbom nadležnom sudu tražiti predaju ispražnjenih stambenih prostorija.
Sporovi po tužbi za predaju ispražnjenih stambenih prostorija smatraju se hitnim.
Sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana može radi zadovoljavanja ličnih i porodičnih stambenih potreba tražiti iseljenje nosioca stanarskog prava iz porodične stambene zgrade ili stana, ako nosiocu stanarskog prava ponudi u zamenu odgovarajući stan.
Sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana može radi zadovoljavanja ličnih i porodičnih stambenih potreba tražiti iseljenje nosioca stanarskog prava iz porodične stambene zgrade ili stana, koji izdaje deo stana podstanarima, ako mu ponudi u zamenu drugi stan koji je po veličini i opremi srazmeran delu stana koji koristi za stanovanje sa članovima porodičnog domaćinstva ne računajući površinu dela stana koji se izdaju podstanarima duže od jedne godine.
Sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana, dužan je da se iseli iz stana u svojini koji koristi zajedno sa svim članovima porodičnog domaćinstva i useli u društveni stan koji je dobio na korišćenje sa stanarskim pravom koji mu je dodeljen i za članove porodičnog domaćinstva koji zajedno sa njim stanuju.
U slučajevima iz stava 1. ovog člana sopstvenik stana snosi troškove preseljenja nosioca stanarskog prava.
Ako se stranke ne sporazumeju o troškovima preseljenja, visinu tih troškova određuje opštinski sud u vanparničnom postupku.
Ako sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana stanuje u teškim stambenim uslovima, nosiocu stanarskog prava koji stanuje u njegovom stanu odgovarajući stan obezbeđuje opština na čijoj teritoriji stanuje nosilac stanarskog prava, iz fonda upražnjenih nacionalizovanih i konfiskovanih stanova kao i stanova izgrađenih iz sredstava amortizacije koja se obračunava na ove stanove ili iz drugih sredstava.
Opština obezbeđuje stan iz stava 1. ovog člana samo u slučaju ako je sopstvenik porodičnu stambenu zgradu ili stan imao u svojini pre stupanja na snagu Zakona o nacionalizaciji najamnih zgrada i građevinskog zemljišta, odnosno pre 1. januara 1959. godine.
Nosilac stanarskog prava iz stava 1. ovog člana je dužan da se iseli iz stana sopstvenika i useli u stan koji mu obezbedi opština u roku od 30 dana.
Skupština opštine odlukom može utvrditi šta se smatra teškim stambenim uslovima u kojima stanuje sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana, kao i način utvrđivanja teških stambenih uslova u svakom pojedinačnom slučaju.
Ako skupština opštine ne utvrdi šta se smatra teškim stambenim uslovima, u smislu ovog zakona, teškim stambenim uslovima smatra se: stanovanje u vlažnom stanu, suterenu, zgradi sklonoj padu, nehigijenskom stanu, kao i stanovanje u znatno manjem stanu od onog koji se računa po merilima o racionalnom korišćenju stana.
Nadležni opštinski organ uprave na zahtev sopstvenika u upravnom postupku donosi rešenje kojim utvrđuje da li sopstvenik stanuje u teškim stambenim uslovima.
Nosilac stanarskog prava na stanu u svojini može da podnese osnovnoj organizaciji udruženog rada ili radnoj zajednici zahtev za dobijanje na korišćenje stana u društvenoj svojini, kao da nema rešeno stambeno pitanje, ako sopstvenik porodične stambene zgrade ili stana stanuje u teškim stambenim uslovima (član 84).
Ako nosilac stanarskog prava ne želi da se koristi pravom iz stava 1. ovog člana u njegovo ime to može učiniti sopstvenik stana koji stanuje u teškim stambenim uslovima, sa svim pravima radnika.
Nosilac stanarskog prava iz stava 1. ovog člana koji dobije na korišćenje društveni stan, dužan je da se iseli iz stana u svojini zajedno sa svim članovima porodičnog domaćinstva.
Sopstvenici posebnih delova zgrade dužni su da učestvuju u troškovima održavanja zajedničkih delova zgrade srazmerno vrednosti svojih posebnih delova prema ukupnoj vrednosti cele zgrade.
Ako zajednički delovi služe samo nekim posebnim delovima zgrade, u troškovima njihovog održavanja sopstvenici učestvuju srazmerno vrednosti svojih posebnih delova prema ukupnoj vrednosti onog dela zgrade u kome se ti posebni delovi nalaze.
Način obezbeđivanja sredstava potrebnih za tekuće i investiciono održavanje zajedničkih delova zgrade, njihovo evidentiranje i odlučivanje o njihovoj upotrebi utvrđuje se, u zgradama u kojima su svi posebni delovi zgrade u svojini građana i građanskih pravnih lica, ugovorom o međusobnim odnosima, a u zgradama u kojima ima posebnih delova na kojima postoji pravo svojine i u društvenoj svojini, ugovorom koji zaključuju svi sopstvenici posebnih delova i odgovarajuća samoupravna interesna zajednica stanovanja.
Ugovor iz stava 2. ovog člana zaključiće se u roku od 6 meseci od dana useljavanja u stan.
Ako sopstvenici, odnosno sopstvenici i samoupravna interesna zajednica stanovanja ne postignu saglasnost o sadržini ugovora iz prethodnog stava, svaki od njih ima pravo da zahteva da o spornim pitanjima odluku donese sud u vanparničnom postupku.
Do odluke suda u smislu stava 5. ovog člana sopstvenik je dužan da plaća akontaciju prema odredbi člana 88.
Sopstvenici posebnih delova zgrade dužni su da do zaključenja ugovora iz člana 87. ovog zakona plaćaju akontaciju za tekuće održavanje zgrade u visini koju plaćaju nosioci stanarskog prava na takav stan.
Visinu akontacije utvrđuje samoupravna interesna zajednica stanovanja opštine, a sredstva pripadaju stambenoj zgradi.
Sopstvenici posebnih delova zgrade dužni su da do zaključenja ugovora iz člana 87. plaćaju akontaciju za investiciono održavanje zgrade prema programu investicionog održavanja zgrade ako je takav program donet.
Visinu akontacije utvrđuje organ koji je doneo program investicionog održavanja zgrade, a sredstva se uplaćuju nadležnoj samoupravnoj interesnoj zajednici stanovanja.
Ako nije donet program investicionog održavanja zgrade, sopstvenici posebnih delova zgrade dužni su da učestvuju u troškovima investicionog održavanja prema stvarno uloženim sredstvima za izvedene radove na toj zgradi, a sredstva se uplaćuju investitoru radova.
Prilikom utvrđivanja visine akontacije za investiciono održavanje zgrade ili po konačnom obračunu uloženih sredstava primenjuju se merila iz člana 87. ovog zakona.
Društvenim dogovorom koji zaključuju skupštine opština, opštinska konferencija Socijalističkog saveza radnog naroda, veće Saveza sindikata opštine i osnovna privredna komora, utvrđuju se merila o racionalnom korišćenju stana, imajući u vidu funkcionalnost stana i broj korisnika stana, kao i njihov uzrast, pol, zanimanje i slično.
Skupština opštine u skladu sa društvenim dogovorom iz stava 1. ovog člana, propisuje način utvrđivanja viška stambenog prostora, visinu naknade, obavezu nosioca stanarskog prava da plaća naknadu za korišćenje dela stana koji predstavlja višak stambenog prostora i način korišćenja ove naknade.
Dok se ne zaključi društveni dogovor iz stava 1. ovog člana i ne donese odluka iz stava 2. ovog člana racionalno iskorišćenim stanom, u smislu ovog zakona, smatra se stan u kome broj soba odgovara broju članova porodičnog domaćinstva.
Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj građanin:
1. koji u roku iz člana 13. ovog zakona ne obavesti stambeni organ da koristi više stanova;
2. koji u roku iz člana 14. ovog zakona ne obavesti davaoca stana na korišćenje i stambeni organ o iseljenju iz stana koji koristi po ugovoru o korišćenju stana, odnosno da ima u svojini stan koji ne odgovara njegovim potrebama i potrebama članova njegovog porodičnog domaćinstva koji stanuju zajedno sa njim;
3. koji stambene prostorije izdaje podstanarima suprotno propisima skupštine opštine (član 66);
4. koji u roku iz člana 20. ovog zakona ne obavesti davaoca stana na korišćenje o smrti nosioca stanarskog prava ili kada je on iz drugih razloga trajno prestao da koristi stan;
5. ako nosilac stanarskog prava ne isprazni stan u roku od 30 dana od dana prestanka ugovora o korišćenju stana (član 31);
6. ako izvrši useljenje u stan pre konačne odluke o davanju stana na korišćenje (član 37);
7. ako izvrši useljenje u stan za koji je sud doneo odluku o privremenoj zabrani useljenja (član 37);
8. koji suprotno propisima skupštine opštine ili bez odobrenja davaoca stana na korišćenje koristi stan ili deo stana za poslovnu delatnost (član 28);
9. koji po prestanku ugovora o korišćenju stana nije predao stan u stanju u kome je stan primio, uzimajući u obzir promene do kojih je došlo usled redovne upotrebe stana (član 33);
10. ako ne izda u zakup porodičnu stambenu zgradu ili stan i ne zaključi ugovor saglasno članu 72. ovog zakona;
11. ako naplati naknadu (zakupninu) suprotno odredbama čl. 74. i 75. ovog zakona;
12. ako korisnik stana nastavi sa korišćenjem stana i posle iseljenja nosioca stanarskog prava (član 62);
13. koji ne dozvoli vršenje prepravki u stanu u cilju izdvajanja sustanarskih delova stana (član 96).
Novčanom kaznom od 10.000 do 20.000 dinara ili kaznom zatvora od 30 dana kazniće se za prekršaj građanin ako se useli u stan ili u zajedničke prostorije u stambenoj zgradi bez zakonskog osnova (član 45).
Novčanom kaznom od 50.000 do 250.000 dinara kazniće se za prekršaj organizacija udruženog rada ili drugo pravno lice:
1. koje da saglasnost za zamenu stana protivno odredbama člana 23. ovog zakona;
2. ako donese odluku o davanju stana na korišćenje bez prethodno donetog samoupravnog opšteg akta o davanju stana na korišćenje (član 35);
3. koje da na korišćenje stambene prostorije novom sustanaru (član 98).
Novčanom kaznom od 5.000 do 10.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana i odgovorno lice u organizaciji udruženog rada ili u drugom pravnom licu.
VIII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Nosilac stanarskog prava koji je to pravo stekao na porodičnu stambenu zgradu ili stan u svojini građana do 29. jula 1973. godine kao dana stupanja na snagu Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 29/73), ima sva prava i obaveze koje se ovim zakonom propisuju za nosioca stanarskog prava koji koristi stan u društvenoj svojini, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Sopstvenik porodične stambene zgrade, ili stana u kojima stanuje nosilac stanarskog prava iz stava 1. ovog člana ima sva prava i obaveze davaoca stana na korišćenje iz čl. 14, 17, 20, 24, 25, 31, 33, 52, 53, 55, 90, 97, 98. i 100. ovog zakona, kao i prava i obaveze zajednice iz čl. 39, 42, 43, 48, 49. i 51. ovoga zakona ako njegovom porodičnom zgradom ili stanom ne upravlja zajednica.
Na sustanarske odnose koji su postojali na dan 23. jula 1959. godine primenjuju se odredbe čl. 95. do 102. ovog zakona.
Sustanar je nosilac stanarskog prava na onim stambenim prostorijama koje koristi kao sustanar.
Nosilac prava korišćenja na stambenu zgradu, odnosno na stan kao poseban deo zgrade i sopstvenik porodične zgrade, odnosno stana u kojima postoje sustanarski odnosi, mogu u skladu sa građevinskim propisima vršiti prepravke u stanu u cilju izdvajanja sustanarskih delova stana.
Vršenju prepravki u stanu korisnici stana se ne mogu protiviti ako se tim prepravkama ne pogoršavaju uslovi njihovog stanovanja.
Davalac stana na korišćenje može dati otkaz ugovora o korišćenju stana svim sustanarima ako im obezbedi stanove koji odgovaraju delu stana koji su koristili u stanu.
Ako se jedan sustanar iseli iz prostorija koje je on koristio ne mogu se dati na korišćenje novom sustanaru.
Davalac stana na korišćenje odlučuje o davanju na korišćenje prostorija iz kojih se iselio jedan od sustanara drugim sustanarima.
Sustanar ne stiče stanarsko pravo na delu stana koji dobija na korišćenje po stavu 2. ovog člana, ako davalac stana na korišćenje to izričito ne naznači u aktu o davanju stana na korišćenje.
Sustanar plaća stanarinu prema stambenoj površini koju odvojeno koristi.
Stanarinu za stambene prostorije koje koristi zajednički sa ostalim sustanarima, sustanar plaća srazmerno broju korisnika stana koji zajedno sa njim koriste te prostorije, prema ukupnom broju lica koja koriste te zajedničke prostorije.
Prilikom utvrđivanja stanarine koju će plaćati pojedini sustanari, uzimaju se u obzir i razlike koje između pojedinih sustanara postoje u pogledu korišćenja pomoćnih prostorija (kupatilo, kuhinja, prostorije za ostavu i slično).
Stanarina koju plaća sustanar utvrđuje se ugovorom o korišćenju stana.
Za prostorije koje sustanar koristi prema članu 98. ovoga zakona i kada na njima nije stekao stanarsko pravo, plaća naknadu koju mu određuje davalac stana na korišćenje saglasno načelima o utvrđivanju stanarine.
Sustanar može da izvrši razmenu stambenih prostorija koje koristi za drugi stan ili stambene prostorije saglasno odredbama čl. 23. i 24. ovoga zakona.
Davalac stana na korišćenje ne može dati saglasnost za zamenu stana sustanara ako se drugi sustanar protivi zameni iz razloga što bi se njegovi uslovi stanovanja znatno pogoršali s obzirom na broj lica koja na osnovu zamene treba da se usele, ili s obzirom na druge opravdane razloge, ili ako koje od lica koje treba da se useli boluje od hronične zarazne bolesti.
U slučaju spora nadležan je sud.
Sustanar ne može bez pristanka drugih sustanara izdavati stambeni prostor podstanarima, odnosno ne može u taj deo stana uzeti drugo lice osim bračnog druga ili lica koje je dužan izdržavati po zakonu.
Ako sustanar primi u svoj deo stana podstanara ili drugo lice protivno odredbama stava 1. ovog člana, drugi sustanar može u roku od 30 dana od dana saznanja za njihovo useljenje, zahtevati njihovo iseljenje tužbom nadležnom sudu.
Sustanar može zahtevati da se iz stana iseli drugi sustanar koji ga ometa u mirnom korišćenju stana, pod uslovima koji su ovim zakonom predviđeni za otkaz ugovora o korišćenju stana, iz razloga što nosilac stanarskog prava ometa drugog nosioca stanarskog prava u mirnom korišćenju stana.
Sustanar može zahtevati da se iz stana iseli drugi sustanar sa članovima svog porodičnog domaćinstva, ako dobije drugi stan na korišćenje sa stanarskim pravom ili ako ima ili stekne stan u svojini.
Licu koje do 29. jula 1973. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 29/73), koristi deo stana u kome se na dan 23. jula 1959. godine zatekao kod podstanar, može se dati otkaz podstanarskog odnosa samo u slučajevima i pod uslovima predviđenim za otkazivanje ugovora o korišćenju stana nosiocu stanarskog prava i to:
1. ako stambenu prostoriju koristi sam ili sa jednim ili više članova domaćinstva na osnovu akta stambenog organa ili
2. ako je stambenu prostoriju počeo koristiti pre 14. jula 1954. godine, ili
3. ako naknadu za korišćenje stambene prostorije plaća neposredno zajednici, odnosno sopstveniku zgrade koji nije nosilac stanarskog prava na stanu u kome se ta prostorija nalazi.
Neizvršenje presude i drugi izvršni naslovi koji su protivni odredbama stava 1. ovog člana, ne mogu se izvršiti.
Odredbe stava 1. ovog člana ne primenjuju se ako je podstanar koristio stambenu prostoriju sa nameštajem nosioca stanarskog prava.
Naknada koju lice iz stava 1. ovog člana plaća za korišćenje stambenog prostora utvrđuje se shodno članu 99. ovog zakona.
Postojeći ugovori o korišćenju stana zaključeni do 29. jula 1973. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 29/73), a u skladu sa onda važećim propisima, kao i postojeći podstanarski odnosi punovažno zasnovani pre 29. jula 1973. godine ostaju na snazi, ali će se na prava i obaveze koji proističu iz tih ugovora i odnosa primenjivati odredbe ovog zakona.
Skupština opštine dužna je da usaglasi svoje propise sa odredbama ovog zakona u roku od godinu dana počev od 13. oktobra 1984. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik SRS", broj 38/84).
Davalac stana na korišćenje dužan je da svoja samoupravna opšta akta, odnosno propise usaglasi sa odredbama ovog zakona, u roku iz stava 1. ovog člana.
Odredbe člana 72. stav 1. ovog zakona primenjivaće se po isteku roka od šest meseci počev od 27. jula 1980. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 30/80).
Ako je pokrenut postupak pred stambenim organom skupštine opštine po odredbama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni list SFRJ", br. 11/66 i 32/68) koje su prestale da se primenjuju dana 29. jula 1973. godine, a do tog dana nije doneto prvostepeno rešenje, ili je rešenje pre tog dana bilo poništeno i predmet vraćen prvostepenom organu, postupak će se nastaviti po odredbama ovog zakona.
Ako je protiv rešenja donetog po odredbama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni list SFRJ", br. 11/66 i 32/68) koje su prestale da se primenjuju 29. jula 1973. godine, izjavljena žalba posle tog dana ili je protiv takvog rešenja izjavljena žalba pre 29. jula 1973. godine, ali do tog dana nije doneto rešenje po žalbi, rešenje po žalbi doneće se po odredbama Zakona o stambenim odnosima koje su prestale da važe 29. jula 1973. godine.
Ako u slučaju iz stava 2. ovog člana rešenje bude poništeno i predmet vraćen prvostepenom organu posle 29. jula 1973. godine, postupak će se nastaviti i predmet raspraviti po odredbama ovog zakona.
Postupak započet kod suda po propisima o stambenim odnosima nastaviće se po odredbama Zakona, ako na dan 29. jula 1973. godine, ne postoji pravosnažna sudska odluka.
Postupak započet kod suda po odredbama člana 17. stav 2, člana 25. stav 4. i člana 48. stav 1. zakona, nastaviće se po odredbama ovog zakona, ako na dan 27. jula 1980. godine ne postoji pravosnažna sudska odluka.
Postupak započet kod suda po odredbama člana 54. Zakona, nastaviće se po odredbama ovog zakona, ako na dan 27. jula 1980. godine ne postoji pravosnažna sudska odluka.
Postupak započet pred stambenim organom opštine po odredbama Zakona o stambenim odnosima - prečišćeni tekst ("Službeni glasnik SRS", broj 8/81), koje prestaju da važe 13. oktobra 1984. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 38/84), a do tog dana nije doneto prvostepeno rešenje, ili to rešenje bude poništeno i predmet vraćen prvostepenom organu, nastaviće se po odredbama ovog zakona.
Postupak započet kod suda po odredbama Zakona o stambenim odnosima - prečišćeni tekst ("Službeni glasnik SRS", broj 8/81), koje prestaju da važe 13. oktobra 1984. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 38/84) nastaviće se po odredbama ovog zakona, ako na dan 13. oktobra 1984. godine, ne postoji pravosnažna sudska odluka.
Sopstvenici stana koji do 13. oktobra 1984. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 38/84) nisu sa samoupravnom interesnom zajednicom stanovanja zaključili ugovor o učešću u troškovima za tekuće i investiciono održavanje zgrade, dužni su da zaključe ugovor u roku od 6 meseci počev od 13. oktobra 1984. godine, kao dana stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 38/84).
Dana 29. jula 1973. godine prestale su da važe odredbe člana 1. stav 1. tačka 7. Zakona o primeni odredaba saveznih zakona u oblasti društveno-političkog sistema i u drugim oblastima za koje je u čl. 16. i 17. Ustavnog zakona za sprovođenje ustavnih amandmana određeno da prestaju da važe najdocnije 31. decembra. 1971. godine ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj 51/71), kojom je određeno da se do donošenja republičkog zakona primenjuju odredbe Zakona o stambenim odnosima ("Službeni list SFRJ", br. 11/66 i 32/68).
Dana 29. jula 1973. godine prestale su da važe odredbe čl. 10. i 12. Zakona o svojini na delovima zgrada ("Službeni list SFRJ", br. 43/65 i 57/65).
Ugovori o korišćenju stana zaključeni do 29. jula 1973. godine, a u skladu sa odredbama čl. 10. i 12. Zakona o svojini na delovima zgrada koje su prestale da važe 29. jula 1973. godine ostaju na snazi.
Samostalni članovi Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima
("Sl. glasnik SRS", broj 11/88)
Član 2
Odredba člana 1. ovog zakona primenjivaće se i na sve slučajeve u kojima je u periodu do dana stupanja na snagu ovog zakona postupak pokrenut, a nije pravosnažno okončan.
Član 3
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Socijalističke Republike Srbije".
Na osnovu člana 39. Zakona o izmenama i dopunama Zakona o stambenim
odnosima ("Službeni glasnik Socijalističke Republike Srbije", broj
38/84), Zakonodavno-pravna komisija Skupštine Socijalističke Republike Srbije,
na sednici održanoj 7. marta 1985. godine, utvrdila je prečišćeni tekst Zakona
o stambenim odnosima.
Prečišćeni tekst Zakona o stambenim odnosima obuhvata:
1. Zakon o stambenim odnosima - prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Socijalističke
Republike Srbije", broj 8/81), koji je objavljen 21. februara 1981. godine.
Iz ovog zakona u prečišćeni tekst nije unet član 97. koji je brisan.
2. Zakon o izmenama i dopunama Zakona o stambenim odnosima ("Službeni glasnik
Socijalističke Republike Srbije", broj 38/84). Iz ovog zkaona u prečišćeni
tekst nije unet član 37. kojim je brisan član 97, član 39. kojim se ovlašćuje
Zakonodavno-pravna komisija Skupštine Socijalističke Republike Srbije da utvrdi
prečišćeni tekst Zakona o stambenim odnosima i član 40. kojim je određeno kada
taj zakon stupa na snagu.