PRAVILNIKO USLOVIMA, NAČINU I PROGRAMU POLAGANJA STRUČNOG ISPITA ZA LICA KOJA OBAVLJAJU POSLOVE TEHNIČKOG RUKOVOĐENJA, ODRŽAVANJA I RUKOVAOCA U OBJEKTIMA ZA TRANSPORT I DISTRIBUCIJU PRIRODNOG GASA("Sl. glasnik RS", br. 93/2005) |
Ovim pravilnikom propisuju se bliži uslovi, program i način polaganja stručnog ispita za lica koja obavljaju poslove tehničkog rukovođenja, održavanja i rukovaoca u objektima za transport i distribuciju prirodnog gasa.
Stručni ispit polaže se po programu i na način propisan ovim pravilnikom, a sastoji se iz opšteg i posebnog dela.
Stručni ispit polažu lica koja imaju visoko obrazovanje, više obrazovanje i odgovarajuće srednje obrazovanje i najmanje tri, odnosno dve godine radnog iskustva na odgovarajućim poslovima.
Lice koje je položilo stručni ispit predviđen za niže obrazovanje a naknadno završi viši stepen obrazovanja polaže samo posebni deo stručnog ispita predviđen za taj stepen školske spreme.
Lice koje je položilo stručni ispit prema propisima o građenju ili drugim propisima, za obavljanje poslova iz člana 1. ovog pravilnika polaže samo poseban deo stručnog ispita.
II NAČIN POLAGANJA STRUČNOG ISPITA
Stručni ispit se polaže pred Komisijom za polaganje stručnog ispita (u daljem tekstu: Komisija) koju obrazuje ministar nadležan za poslove energetike (u daljem tekstu: ministar).
Za lica koja su zaposlena kod energetskog subjekta koji ima sedište na teritoriji autonomne pokrajine stručni ispit se polaže pred komisijom koju obrazuje starešina nadležnog organa autonomne pokrajine.
Komisija se sastoji od predsednika i četiri člana koji imaju zamenike.
Predsednik i članovi komisije su ispitivači za određene predmete.
Na predlog predsednika komisije mogu se za pojedine predmete angažovati ispitivači van sastava komisije.
O angažovanju ispitivača iz stava 4. ovog člana ministar, odnosno starešina nadležnog organa autonomne pokrajine, donosi posebno rešenje.
Predsednik i članovi komisije, njihovi zamenici i ispitivači ne mogu imati niži stepen stručne spreme od stručne spreme kandidata koji polaže stručni ispit.
Administrativno-stručne i tehničke poslove vezane za polaganje stručnog ispita pred Komisijom koju obrazuje ministar obavlja Savez mašinskih i elektrotehničkih inženjera i tehničara Srbije.
Ugovorom koji zaključuju ministar i organizacija iz stava 1. ovog člana, bliže se uređuju pitanja uslova i načina organizovanja i visine troškova polaganja stručnog ispita.
Administrativno-stručne i tehničke poslove vezane za polaganje stručnog ispita pred komisijom koju obrazuje starešina nadležnog organa autonomne pokrajine obavlja pokrajinski organ nadležan za poslove energetike.
Starešina pokrajinskog organa nadležnog za poslove energetike će bliže urediti pitanja uslova i načina organizovanja i visine troškova polaganja stručnog ispita.
Troškove polaganja stručnog ispita, kao i troškove polaganja popravnog ispita, snosi lice koje polaže stručni ispit (u daljem tekstu: kandidat) ili energetski subjekt kod koga je zaposlen kandidat koji polaže stručni ispit.
Predsedniku, članovima komisije i njihovim zamenicima pripada naknada za rad u komisiji, čija se visina određuje rešenjem o njenom obrazovanju.
Pismenu prijavu za polaganje stručnog ispita kandidat podnosi Savezu mašinskih i elektrotehničkih inženjera i tehničara Srbije, odnosno pokrajinskom organu nadležnom za poslove energetike.
Prijava iz stava 1. ovog člana sadrži:
1) ime, očevo ime i prezime kandidata;
2) datum i mesto rođenja kandidata;
3) vrstu školske spreme i smer koji je kandidat završio;
4) naziv energetskog subjekta u kome je kandidat zaposlen, vrsta poslova koje obavlja i godine radnog iskustva;
5) vrstu ispita za koji se kandidat prijavljuje i u kom ispitnom roku želi da polaže.
Uz prijavu kandidat prilaže:
1) izvod iz matične knjige rođenih,
2) overen prepis diplome ili svedočanstvo o završenoj školi,
3) potvrdu energetskog subjekta o vrsti poslova na kojima je kandidat radio i o radnom iskustvu.
O odobravanju polaganja stručnog ispita kandidat se obaveštava neposredno ili preko energetskog subjekta kod koga je zaposlen.
Uz odobrenje za polaganje stručnog ispita kandidatu se dostavlja i pregled gradiva stručnog ispita iz člana 22. ovog pravilnika.
Komisija je dužna da utvrdi rok za polaganje stručnog ispita koji ne može biti duži od tri meseca od dana prijema prijave.
O datumu polaganja stručnog ispita komisija je dužna da obavesti kandidata najkasnije trideset dana pre dana određenog za polaganje ispita.
Kandidatu koji je priložio propisane dokaze komisija određuje temu i rok za izradu pismenog stručnog rada, koji ne može biti duži od tri meseca.
Iz opravdanih razloga, a na pismeni zahtev kandidata podnet pre isteka roka iz stava 1. ovog člana, rok za dostavljanje pismenog stručnog rada može se produžiti.
Temu za izradu pismenog rada može predložiti kandidat ili energetski subjekt u kome je kandidat zaposlen.
Pismeni rad ocenjuje ispitivač.
Kandidat može polagati usmeni deo ispita i opšti deo ispita ako je pismeni rad pozitivno ocenjen od strane ispitivača.
Kandidat se na stručnom ispitu ocenjuje za opšti deo jednom ocenom, a za poseban deo iz svakog predmeta posebno.
Konačan uspeh kandidata na stručnom ispitu utvrđuje komisija.
Uspeh kandidata na stručnom ispitu ocenjuje se ocenom "položio" ili "nije položio".
Ocenom "nije položio" ocenjuje se kandidat koji nije pokazao dovoljan uspeh iz opšteg dela i jednog predmeta iz posebnog dela ispita, ili ako nije pokazao dovoljan uspeh iz dva predmeta posebnog dela.
Kandidat koji nije pokazao dovoljan uspeh iz opšteg dela ili iz jednog predmeta posebnog dela može polagati popravni ispit u roku koji ne može biti kraći od tri meseca od dana kada je ispit polagao.
Ako kandidat ne pristupi polaganju stručnog ispita ili pre početka polaganja stručnog ispita izjavi da odustaje od ispita, smatraće se da nije ni polagao ispit.
Ako kandidat neopravdano odustane od započetog polaganja stručnog ispita smatraće se da ispit nije položio.
Komisija može na pismeni zahtev kandidata odložiti započeto polaganje stručnog ispita ako je kandidat zbog bolesti ili iz drugih opravdanih razloga bio sprečen da nastavi polaganje stručnog ispita.
O polaganju stručnog ispita vodi se zapisnik u koji se unose podaci od značaja za tok ispita, kao i ocena da li je kandidat položio ili nije položio stručni ispit.
Zapisnik potpisuju predsednik, članovi komisije i zapisničar.
Na osnovu zapisnika o polaganju stručnog ispita kandidatu se izdaje uverenje o položenom stručnom ispitu. Uverenje iz stava 1. ovog člana sadrži:
1) naziv ministarstva, odnosno pokrajinskog sekretarijata nadležnog za poslove energetike koje je obrazovalo komisiju;
2) propis na osnovu koga se izdaje uverenje;
3) ime, prezime i mesto rođenja kandidata;
4) vrstu poslova za čije obavljanje je kandidat položio stručni ispit;
5) registarski broj evidencije;
6) datum izdavanja uverenja;
7) potpis predsednika komisije i pečat ministarstva, odnosno pokrajinskog organa nadležnog za poslove energetike.
Evidenciju lica koja su polagala stručni ispit pred Komisijom iz člana 7. stav 1. ovog pravilnika vodi Savez mašinskih i elektrotehničkih inženjera i tehničara Srbije i po okončanju ispitanog roka, sa primerkom uverenja dostavlja je Ministarstvu rudarstva i energetike, a evidenciju lica koja su polagala stručni ispit pred komisijom iz člana 7. stav 3. ovog pravilnika pokrajinski organ nadležan za poslove energetike.
Evidencija sadrži podatke o kandidatu i to: ime i prezime, godina i mesto rođenja, prebivalište, vreme polaganja stručnog ispita kao i podatke o uspehu na ispitu.
III PROGRAM I GRADIVO OPŠTEG I POSEBNOG DELA STRUČNOG ISPITA
Opšti deo stručnog ispita kandidati polažu prema jedinstvenom programu.
Poseban deo stručnog ispita kandidati polažu prema posebno utvrđenom programu za određeni stepen školske spreme.
Opšti deo stručnog ispita obuhvata sledeće gradivo:
A. Ustavno uređenje i osnovi sistema državne uprave
1. Slobode, prava i dužnosti čoveka i građanina
Ustavni principi u ostvarivanju slobode, prava i dužnosti čoveka i građanina. - Ostvarivanje ljudskih i manjinskih prava i građanskih sloboda. - Međunarodni subjektivitet. - Jednakost građana u pravima i dužnostima. - Sloboda kretanja i nastanjivanja. - Nepovredivost ljudskog dostojanstva. - Nepovredivost tajne pisma i drugih sredstava opštenja. - Zaštita tajnosti podataka o ličnosti. - Nepovredivost stana. - Pravo na žalbu ili drugo pravno sredstvo. - Pravo na odbranu. - Pravo na naknadu materijalne i nematerijalne štete. - Posebna zaštita majke i deteta i posebna zaštita porodice. - Pravo na zaštitu zdravlja. - Pravo na zdravu životnu sredinu. - Pravo na školovanje. - Sloboda stvaranja i objavljivanja. - Pravo svojine i sloboda preduzetništva i pravo na nasleđivanje. - Pravo na rad. - Pravo na slobodan izbor zanimanja. - Pravo na štrajk. - Sloboda veroispovesti. - Biračko pravo. - Sloboda zbora i drugog okupljanja. - Sloboda političkog, sindikalnog i drugog organizovanja i delovanja. - Sloboda štampe i drugih vidova javnog obaveštavanja. - Pravo državljanstva. - Pravo na javnu kritiku rada državnih i drugih organa. - Sloboda izražavanja nacionalne pripadnosti i kulture i sloboda upotrebe svog jezika i pisma. - Sloboda i prava stranaca. - Dužnosti građana: dužnost poštovanja slobode i prava drugih; pravo i dužnost odbrane Srbije i Crne Gore i Republike Srbije; dužnost plaćanja poreza i drugih dažbina; dužnost pridržavanja Ustava i zakona; dužnost savesnog i odgovornog vršenja javne funkcije; dužnost pružanja pomoći drugome i učestvovanja u otklanjanju opšte opasnosti; autonomne pokrajine - položaj i nadležnost, akti autonomnih pokrajina, organi autonomnih pokrajina, sastav skupštine, odnos republičkih i pokrajinskih organa; jedinice lokalne samouprave: opština - položaj i nadležnost, akti opštine i način njihovog donošenja i način odlučivanja građana; grad Beograd i drugi gradovi, položaj i nadležnost; izvori prihoda; akti i organi i njihov sastav.
2. Nadležnosti državne zajednice Srbija i Crna Gora i prava i dužnosti Republike Srbije
Nadležnosti državne zajednice Srbija i Crna Gora i prava i dužnosti organa Republike Srbije - Institucije državne zajednice Srbija i Crna Gora i Republike Srbije: Skupština Srbije i Crne Gore i Narodna skupština Republike Srbije (nadležnost, sastav, način izbora i način rada, donošenje akata); predsednik Srbije i Crne Gore i predsednik Republike Srbije (prava i dužnosti, način izbora, mandat, prestanak mandata pre isteka vremena na koje je biran, odgovornost, razrešenje); Savet ministara i Vlada (nadležnost, sastav i način izbora, način rada, pravni akti Vlade); organi koji vrše poslove državne uprave (poslovi organa državne uprave, upravni nadzor, inspekcijski nadzor, poveravanje poslova državne uprave, pravni akti državne uprave), Sud Srbije i Crne Gore i sudovi i javna tužilaštva Republike Srbije; Vojska Srbije i Crne Gore i Narodna banka Republike Srbije.
Zasnivanje radnog odnosa. - Ugovor o pravima i obavezama direktora - Obrazovanje, stručno osposobljavanje i usavršavanje. - Potraživanja zaposlenih u slučaju stečajnog postupka. - Klauzula zabrane konkurencije. - Udaljenje zaposlenog sa rada. - Izmena ugovora o radu. - Prava zaposlenih kod promene poslodavca. - Višak zaposlenih. - Radno vreme. - Odmor i odsustva. - Zarade, naknade zarade i druga primanja. - Zaštita zaposlenih. - Prestanak radnog odnosa. - Ostvarivanje i zaštita prava zaposlenih. - Organizacije zaposlenih i poslodavaca. - Kolektivni ugovori.
Načela upravnog postupka. - Stvarna i mesna nadležnost. - Stranka u upravnom postupku. - Pokretanje upravnog postupka. - (po zahtevu stranke i po službenoj dužnosti). - Dokazivanje u upravnom postupku. - Dostavljanje. - Rokovi. - Rešenje (sastavni delovi, rokovi za donošenje rešenja). - Žalba i postupak po žalbi. - Pojam konačnog, izvršnog i pravosnažnog rešenja. - Izvršenje rešenja. - Troškovi upravnog postupka.
Pravni izvori za opšti deo ispita
- Ustavna povelja državne zajednice Srbija i Crna Gora ("Službeni list SCG", br. 1/03 i 26/05);
- Ustav Republike Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 1/90);
- Zakon o Vladi ("Službeni glasnik RS", br. 55/05 i 71/05);
- Zakon o državnoj upravi ("Službeni glasnik RS", broj 79/05);
- Zakon o radu ("Službeni glasnik RS", br. 24/05 i 61/05);
- Zakon o opštem upravnom postupku ("Službeni list SRJ", br. 33/97 i 31/02).
Posebni deo stručnog ispita obuhvata:
1) Pismeni deo ispita: izrada pismenog rada - projekta ili praktični rad;
2) Usmeni deo ispita:
- odbrana pismenog rada, odnosno praktičnog rada;
- provera poznavanja tehničkih propisa, normativa, standarda i zakona, drugih propisa iz oblasti projektovanja, izgradnje i održavanja gasovoda i unutrašnjih gasnih instalacija.
Pismeni rad izrađuje kandidat pod nadzorom ispitivača iz čije je oblasti tema pismenog rada i u zavisnosti od stepena školske spreme sastoji se od:
1) izrade projekta za izgradnju objekta u celini za visoku stručnu spremu (diplomirani inženjer);
2) izrade projekta za izgradnju objekta za višu stručnu spremu (inženjer);
3) izrade projekta za izgradnju manje složenog dela objekta za srednju stručnu spremu.
Praktični rad kandidat obavlja pod nadzorom ispitivača iz čije je oblasti predmet praktičnog rada i u zavisnosti od stepena školske spreme obuhvata:
1) kod petog stepena obrazovanja izradu predmeta ili elemenata instalacije i ispitivanje sa razaranjem ili bez razaranja;
2) kod četvrtog stepena obrazovanja izradu predmeta ili elemenata, instalacija i ispitivanje sa razaranjem ili bez razaranja;
3) kod trećeg stepena obrazovanja izradu predmeta ili elemenata instalacije.
Usmeni deo ispita koji se odnosi na proveru poznavanja tehničkih propisa, standarda, normativa i drugih propisa obuhvata:
1) Kod visoke školske spreme:
- klasifikaciju i opšte uslove kvaliteta gasovitih goriva;
- osnovne termine i definicije za gasne instalacije;
- pouzdanost i bezbednost gasnih instalacija i postrojenja;
- gasne aparate;
- projektovanje i izvođenje magistralnih gasovoda, mernoregulacionih stanica, distributivnih gasovoda (od čeličnih i polietilenskih cevi);
- kontrolu, ispitivanje i održavanje: magistralnih gasovoda, mernoregulacionih stanica, distributivnih gasovoda (od čeličnih i polietilenskih cevi);
- gasne kompresorske stanice;
- odorizaciju prirodnog gasa.
2) Kod više i srednje školske spreme (peti, četvrti i treći stepen obrazovanja):
- ispitivanje gasnih armatura i zavarenih, spojeva na cevovodima (kontrola bez razaranja);
- način i vrste ispitivanja zalemljenih spojeva (kontrola bez razaranja) zavarenih spojeva na cevovodima od polietilena (kontrola bez razaranja); zavarenih spojeva na cevovodima (sa razaranjem) i cevovoda vodom pod pritiskom;
- postupak zavarivanja cevi (izrada predmeta i elemenata instalacija) gasnim plamenom (autogeno zavarivanje), ručno elektrolučno, TIG, elektrootporno zavarivanje PE cevi, tvrdo lemljenje;
- kriterijume prihvatljivosti grešaka u zavarenim spojevima;
- sadržaj prateće dokumentacije o zavarivanju cevovoda.
Pravni izvori za posebni deo ispita
- Zakon o standardizaciji ("Službeni list SRJ", br. 30/96, 59/98, 70/01 i 8/03);
- Zakon o energetici ("Službeni glasnik RS", broj 84/04);
- Zakon o cevovodnom transportu gasovitih i tečnih ugljovodonika ("Službeni list SRJ", broj 29/97);
- Pravilnik o tehničkim uslovima i normativima za bezbedan transport tečnih i gasovitih ugljovodonika magistralnim naftovodima i gasovodima i naftovodima i gasovodima za međunarodni transport ("Službeni list SFRJ", broj 26/85);
- Pravilnik o tehničkim normativima za projektovanje i polaganje distributivnog gasovoda od polietilenskih cevi za radni pritisak do 4 bara ("Službeni list SRJ", broj 20/92);
- Pravilnik o tehničkim normativima za kućni gasni priključak za radni pritisak do 4 bara ("Službeni list SRJ", broj 20/92);
- Pravilnik o tehničkim normativima za stabilne instalacije za detekciju eksplozivnih gasova i para ("Službeni list SRJ", broj 24/93);
- Pravilnik o tehničkim normativima za projektovanje, građenje, pogon i održavanje gasnih kotlarnica ("Službeni list SFRJ", br. 10/90 i 52/90);
- Pravilnik o tehničkim normativima za unutrašnje gasne instalacije ("Službeni list SRJ", br. 20/92 i 33/92).
Započeto polaganje stručnog ispita završiće se po propisima koji su važili do dana stupanja na snagu ovog pravilnika.
Ugovor iz člana 7. stav 2. ovog pravilnika zaključiće se u roku od 60 dana od dana objavljivanja ovog pravilnika.
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o programu i polaganju stručnog ispita za tehničko rukovođenje gasovodnim sistemom i rukovanje i održavanje gasnih uređaja, postrojenja i instalacija ("Službeni glasnik RS", broj 46/92).
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".