REŠENJEO STAVLJANJU POD ZAŠTITU PRIRODNOG DOBRA "DVE TISE SABORNE CRKVE"("Sl. list grada Beograda", br. 25/2005) |
Prirodno dobro "Dve tise Saborne crkve" stavlja se pod zaštitu kao spomenik prirode.
Prirodno dobro "Dve tise Saborne crkve" stavlja se pod zaštitu radi očuvanja reprezentativnih botaničkih, dendrometrijskih i estetskih vrednosti od značaja za urbani ambijent i prostor u kom je smešten pravoslavni hram Saborne crkve, koja je zbog svojih kulturno-istorijskih vrednosti zaštićena kao kulturno dobro od izuzetnog značaja za Srbiju.
Zaštićeno prirodno dobro "Dve tise Saborne crkve" (u daljem tekstu: zaštićeno prirodno dobro) čine dva stabla tise (Taxus baccata L), koja predstavljaju tercijerni relikt i tipične predstavnike svoje vrste.
Starost dva stabla zaštićenog prirodnog dobra procenjuje se na 110 godina.
Dva stabla zaštićenog prirodnog dobra simetrično su raspoređena u odnosu na glavni ulaz u portu Saborne crkve i odlikuju se pojedinačnim karakteristikama i to:
1. Stablo 1 je ženski primerak tise, smešten desno od ulaza u portu Saborne crkve, sa pravilnim habitusom i raskošnom piramidalnom simetričnom krošnjom, izuzetno zdravo i vitalno, čije reprezentativne osobine ukazuju na veliki genetski potencijal vrste.
2. Stablo 2 je muški primerak tise, smešten levo od ulaza u portu Saborne crkve, dobre vitalnosti, sa nepravilno razgranatom krošnjom i saniranom i zaštićenom pukotinom na deblu koja zahteva kontinuirani nadzor i negu.
Dendrometrijske karakteristike zaštićenog prirodnog dobra su:
Opis |
Stablo 1 |
Stablo 2 |
- visina stabla |
11,80 m |
13,30 m |
- prečnik krošnje |
13,10 m |
11,60 m |
- visina debla do prve žive grane |
1,35 m |
2,00 m |
- obim debla na 1,30 m |
1,88 m |
1,83 m |
- prečnik debla na 1,30 m |
0,60 m |
0,58 m |
Zaštićeno prirodno dobro nalazi se ispred ulaza u portu Saborne crkve u Beogradu, u ulici Kneza Sime Markovića, na području gradske opštine Stari grad, na katastarskoj parceli broj 1925, KO Stari grad.
Ukupna površina zaštićenog prirodnog dobra iznosi 241 m2, a čini je ukupni pripadajući prostor, odnosno projekcija krošnji.
Zaštićeno prirodno dobro kategoriše se kao značajno prirodno dobro III kategorije.
Na zaštićenom prirodnom dobru ustanovljava se režim zaštite III stepena, kojim se zabranjuje:
1. seča zaštićenih stabala, lomljenje i sečenje grana, kidanje lišća i preduzimanje bilo kojih radnji koje bi izmenile njihov izgled ili ugrozile biološki opstanak stabala;
2. uništavanje korenovog sistema i debla prilikom izvođenja bilo kakvih radova na zaštićenoj površini i u neposrednoj blizini;
3. raskopavanje i odlaganje zemlje na zaštićenoj površini;
4. prevođenje instalacija ispod ili iznad zaštićene površine za potrebe trajnih ili privremenih objekata;
5. ispuštanje otpadnih i zagađenih voda na zaštićenu površinu;
6. postavljanje tabli i drugih obaveštenja na deblu zaštićenih stabala;
7. odlaganje otpada na zaštićenoj površini.
U okviru ustanovljenog režima zaštite, dozvoljava se:
1. korišćenje zaštićenog prirodnog dobra u naučno-istraživačke i vaspitno-obrazovne svrhe;
2. uređivanje i održavanje zaštićene površine;
3. primena biološko-tehničkih mera zaštite i nege stabala koje su neophodne za održavanje njihove vitalnosti i vrednosti (zalivanje, prehranjivanje, tretman protiv entomoloških i fitopatoloških oboljenja i sl.).
Za radove i mere iz stava 2. ovog člana, obavezno se pribavljaju uslovi organizacije za zaštitu prirode.
Zaštićeno prirodno dobro poverava se na upravljanje, odnosno staranje Javnom komunalnom preduzeću "Zelenilo - Beograd", Beograd, Mali Kalemegdan br. 8 (u daljem tekstu: staralac).
Staralac ima pravo aktivne legitimacije u pogledu ostvarivanja ustanovljenog režima zaštite, kao što je pravo pokretanja krivičnih i prekršajnih postupaka, pravo na naknadu od pravnih i fizičkih lica za korišćenje zaštićenog prirodnog dobra i druga prava utvrđena zakonom i propisima donetim na osnovu zakona.
Staralac je dužan da obezbeđuje sprovođenje ustanovljenog režima zaštite i očuvanja zaštićenog prirodnog dobra i da:
1. zaštićeno prirodno dobro čuva i održava u skladu sa merama zaštite propisanim zakonom i ovim rešenjem;
2. u slučaju nastanka promena koje zaštićeno prirodno dobro mogu uništiti, oštetiti ili narušiti njegova bitna svojstva, bez odlaganja obavesti organizaciju za zaštitu prirode i nadležni inspekcijski organ;
3. zaštićeno prirodno dobro obeleži i stara se da neprekidno bude obeleženo na propisan način;
4. donese program zaštite i razvoja zaštićenog prirodnog dobra u skladu sa uslovima koje utvrdi organizacija za zaštitu prirode.
Program zaštite i razvoja zaštićenog prirodnog dobra iz člana 8. stav 1. tačka 4. ovog rešenja sadrži: ciljeve zaštite, mere i aktivnosti na sprovođenju ustanovljenog režima zaštite, pravila, obaveze i ograničenja u pogledu nege, uređenja, održavanja i korišćenja zaštićenog prirodnog dobra, kao i sredstva potrebna za realizaciju programa.
Staralac donosi program iz stava 1. ovog člana za period od pet godina po prethodno pribavljenoj saglasnosti organizacije za zaštitu prirode.
Program iz stava 1. ovog člana realizuje se godišnjim operativnim programom koji sadrži mere i aktivnosti planirane po prioritetima, dinamiku njihovog izvršavanja i visinu potrebnih sredstva.
Staralac donosi operativni program iz stava 3. ovog člana najkasnije do 30. novembra tekuće godine za narednu godinu i po prethodno pribavljenoj saglasnosti organizacione jedinice Gradske uprave nadležne za poslove zaštite životne sredine.
O realizaciji programa iz st. 1. i 3. ovog člana staralac podnosi izveštaje gradu Beogradu, najkasnije do 31. decembra za tekuću godinu.
Imalac zaštićenog prirodnog dobra koje se ovim rešenjem stavlja pod zaštitu, dužan je da prirodno dobro učini pristupačnim javnosti.
Staralac je dužan da na pogodan način oglasi i korisnicima i posetiocima učini dostupnim pravila, obaveze i ograničenja u pogledu korišćenja zaštićenog prirodnog dobra, kao i druge podatke i informacije o zaštićenom prirodnom dobru i režimu njegove zaštite.
Sredstva potrebna za sprovođenje režima zaštite zaštićenog prirodnog dobra obezbeđuju se u budžetu grada Beograda, iz prihoda koji se ostvaruju obavljanjem delatnosti staraoca, od naknade za korišćenje zaštićenog prirodnog dobra i iz drugih izvora u skladu sa zakonom.
Sredstva obezbeđena u budžetu grada Beograda za tekuću godinu isplaćuju se staraocu u skladu sa godišnjim operativnim programom iz člana 9. stav 3. ovog rešenja.
Stručni nadzor nad sprovođenjem ovog rešenja i akata donetih na osnovu ovog rešenja vrši organizacija za zaštitu prirode u skladu sa zakonom.
Postojeći planovi i programi koji se odnose na područje na kom se nalazi zaštićeno prirodno dobro usaglasiće se sa odredbama ovog rešenja u roku od šest meseci od dana njegovog stupanja na snagu.
Staralac je dužan da program iz člana 9. stav 1. ovog rešenja donese u roku od 180 dana od dana stupanja na snagu ovog rešenja.
Operativni program za 2006. godinu staralac će doneti u roku od 60 dana od donošenja programa iz stava 1. ovog člana.
Do donošenja programa iz st. 1. i 2. ovog člana, staralac će poslove zaštite i korišćenja zaštićenog prirodnog dobra obavljati prema privremenom programu zaštite.
Privremeni program iz stava 3. ovog člana staralac je dužan da donese u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog rešenja, uz prethodnu saglasnost organizacione jedinice Gradske uprave nadležne za poslove zaštite životne sredine.
Donošenjem Rešenja o stavljanju pod zaštitu prirodnog dobra "Dve tise Saborne crkve", prestaje da važi tačka 3. alineja 1. Rešenja o zaštiti dva stabla tise u dvorištu Saborne crkve opštine Stari grad, broj 352-82/79-IV-02 od 19. novembra 1979. godine.
Ovo rešenje stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu grada Beograda".