ODLUKAO PIJACAMA("Sl. list grada Niša", br. 89/2005 - prečišćeni tekst) |
Ovom odlukom uređuje se izgradnja, održavanje i upravljanje pijacama, obavljanje prometa robe i pružanje usluga na pijacama na teritoriji grada Niša.
Pijaca je urbanističkim planom određen prostor izgrađen, uređen i opremljen za promet robe i pružanje usluga.
Pijaca je izgrađen, uređen i opremljen prostor koji se koristi za promet robe i pružanje pijačnih usluga do dovođenja tog prostora u namenu prema urbanističkom planu.
Prema nameni i vrsti robe čiji se promet vrši na pijaci, organizuju se: zelena pijaca, mešovita pijaca, kvantaška pijaca, stočna pijaca, pijaca zanatskih proizvoda, pijaca za prodaju polovne robe (buvlja pijaca), auto pijaca i druge specijalizovane pijace.
Pijacama upravlja javno preduzeće kome su povereni ovi poslovi (u daljem tekstu: JP za pijačne usluge).
Upravljanje pijacama i pružanje pijačnih usluga je delatnost od javnog interesa.
Za svaku vrstu pijace Upravni odbor JP za pijačne usluge propisuje pijačni red, kojim se određuje namena pijaca, prema vrsti proizvoda, koji se mogu na njima prodavati, radno vreme pijaca, organizacija pijačnog prometa, uslovi pod kojima se vrši promet, visina i način plaćanja pijačnih usluga i drugih naknada i mere za održavanje reda na pijaci.
Saglasnost na pijačni red daje Skupština grada.
III IZGRADNJA I UREĐENJE PIJACA
Pijace se izgrađuju kao zatvoreni i otvoreni prostori, uređeni i opremljeni za promet robe i pružanje usluga.
Zelena pijaca, pijaca zanatskih proizvoda i pijaca za prodaju polovne robe mora imati:
1) posebne ulaze za vozila kojima se vrši snabdevanje pijace i posebne ulaze za potrošače,
2) zatvoreni prostor za upravu i inspekcije,
3) zatvoreni prostor za prodaju robe u stalnim objektima (prodavnica) i za čuvanje robe (magacini i skladišta), sa odgovarajućim uređajima i opremom,
4) otvoreni prostor za prodaju robe iz privremenih objekata (iz kiosaka, baraka i drugih sličnih privremenih objekata), sa odgovarajućom opremom (vitrine, tezge, pultovi, boksovi, stolovi, koševi i drugo),
5) dovoljan broj kontrolnih merila (vage),
6) higijenski ispravnu tekuću vodu za piće, priključenu na vodovodnu mrežu,
7) dovoljno hidranata priključenih na vodovodnu mrežu i dovoljno slivnika za odvođenje otpadnih voda, priključnih na vodovodnu i kanalizacionu mrežu,
8) klozete za javnu upotrebu, posebno za žene i muškarce, priključenih na kanalizacionu mrežu,
9) veštačko osvetljenje,
10) dovoljno higijenskih sudova za sakupljanje smeća,
11) ogradu.
Pijace iz stava 1. ovog člana mogu imati:
1) ugostiteljske objekte,
2) parking prodavaca i kupaca (van kruga pijace).
Stočna pijaca mora imati:
1) ulaz - izlaz,
2) zatvoreni prostor za upravu i inspekcije,
3) prostor za smeštaj krupnih životinja,
4) obore ili kaveze za smeštaj sitnih životinja,
5) prostor za privremeno izdvajanje zaraženih životinja,
6) mesto sa opremom za čišćenje i dezinfekciju prevoznih sredstava kojima se životinje dopremaju odnosno otpremaju,
7) dovoljan broj utovarnih i istovarnih rampi,
8) pojilište za stoku,
9) vage za merenje krupne i sitne stoke,
10) prostor za prodaju stočne hrane,
11) objekte iz člana 8. tačka 6-11. ove odluke.
Pijaca iz stava 1. ovog člana može imati:
1) uslužnu klanicu,
2) zanatsko-ugostiteljske objekte.
Kvantaška pijaca mora imati:
1) ulaz - izlaz,
2) zatvoreni prostor za upravu i inspekcije,
3) zatvoreni prostor za skladištenje i istovar i utovar robe,
4) otvoreni prostor za kamione radi utovara i istovara robe,
5) vage za merenje,
6) objekte iz člana 8. tačka 6-11. ove odluke.
Pijaca iz stava 1. ovog člana može imati:
1) servis za popravku vozila i prodaju rezervnih delova za vozila,
2) ugostiteljsko-smeštajne objekte,
3) parking kupaca (van kruga pijace).
Auto-pijaca mora imati:
1) ulaz-izlaz,
2) zatvoreni prostor - parking mesta za razne vrste vozila,
4) otvoreni prostor za prodaju delova za vozila i derivata nafte (ulja, maziva i antifriza),
5) objekte iz člana 8. tačka 5-10. ove odluke.
Pijaca iz stava 1. ovog člana može imati servis za tehnički pregled vozila koja se prodaju.
Specijalizovane pijace, zavisno od vrste proizvoda koji se prodaju, moraju imati odgovarajuće objekte iz člana 8-11. ove odluke.
Objekti na pijacama iz člana 8-12. ove odluke grade se, odnosno postavljaju i uređuju kao stalni i privremeni objekti.
Stalni i privremeni objekti grade se, odnosno postavljaju u skladu sa propisima o izgradnji objekata.
Kao stalni objekti grade se prodavnice za prodaju robe i magacini i skladišta za čuvanje robe, sa odgovarajućom opremom.
Kao privremeni objekti postavljaju se kiosci, barake i drugi slični privremeni objekti.
Na pijacama se postavlja odgovarajuća oprema (vitrine, tezge, pultovi, boksovi, postolja, stolovi, koševi i drugo).
Stalni i privremeni objekti moraju biti izgrađeni, odnosno postavljeni u skladu sa propisima kojima se obezbeđuju higijensko-tehnički i veterinarsko-sanitarni uslovi prometa robe i pružanja usluga.
Pijačni plato mora biti obrađen od čvrstog materijala, pogodnog za čišćenje, pranje i dezinfekciju (asfalt, beton i dr.).
Tezge i drugi privremeni objekti namenjeni za izlaganje i prodaju proizvoda moraju biti od materijala koji se lako čisti i održava.
Stalne i privremene objekte na pijaci može graditi, odnosno postavljati JP za pijačne usluge, a druga pravna lica, preduzetnici i građani ako dobijaju pijačni prostor u zakup.
Ako drugo pravno lice, preduzetnik ili građanin gradi odnosno postavlja objekat na pijaci bez odobrenja, ili ako objekat ne ispunjava higijensko-tehničke i druge uslove, ako je dotrajao ili teže oštećen, građevinski, odnosno komunalni inspektor će mu naložiti uklanjanje objekata.
Ako ova lica ne postupe po nalogu, građevinski, odnosno komunalni inspektor će takav objekat ukloniti o trošku tog lica.
Na svakoj pijaci na vidnom mestu mora biti istaknuto ime pijace, radno vreme i pijačni red.
Zelene pijace se koriste za promet poljoprivredno-prehrambenih proizvoda, i to: mlečnih proizvoda, voća i povrća, ribe, mesa i prerađevina od mesa, jaja, živine, divljač, žitarice i prerađevine od žitarica, testenina, šumskih plodova, meda i drugih prehrambenih proizvoda, raznih životnih namirnica, alkoholnih pića i proizvoda za kućne potrebe (samo proizvodi za kućne potrebe), kao i cveća.
Na zelenim pijacama može se vršiti i promet neprehrambenih proizvoda (tekstil, obuća, duvanski proizvodi, štampa i slično) ako to veličina pijačnog prostora dozvoljava.
Stočna pijaca koristi se za promet krupne i sitne stoke i stočne hrane (seno, slama i slično), pšenice, kukuruza, ječma, ovsa, zaprežnih vozila i delova.
Kvantaška pijaca koristi se za promet poljoprivredno-prehrambenih proizvoda na veliko u odgovarajućoj ambalaži (vreće, džakovi, sanduci, gajbe i slično) koji su pretežno mereni ili nemereni iz kamiona, prikolica i drugih vozila.
Pijaca zanatskih proizvoda koristi se za promet zanatskih proizvoda i proizvoda domaće radinosti i pružanje sitnih zanatskih usluga, kao i za promet neprehrambenih proizvoda.
Pijaca za prodaju polovne robe (buvlja pijaca) koristi se za prodaju polovnih i starih stvari (konfekcija, obuća, kožna, gumena i plastična robe, boje, lakovi i hemikalije (osim otrova), metalna i elektrotehnička roba, nameštaj, keramika, staklo i porcelan, knjige, kancelarijski pribor i drugo), osim onih poslovnih stvari čiji je promet posebnim propisima zabranjen.
Auto-pijaca se koristi za promet motornih vozila, svih delova i oprema za vozila i derivata nafte (samo ulja, maziva i antifriza).
Specijalizovane pijace mogu se organizovati za promet voćnih i loznih sadnica drveta, građevinskog materijala (kreča i građevinskih elemenata), rezane građe i ploča, finalnih proizvoda od drveta i drugo.
Mešovite pijace mogu se koristiti za promet proizvoda koji se prodaju na zelenim pijacama, pijacama zanatskih proizvoda, pijacama za prodaju polovne robe i specijalizovanim pijacama.
Na pijacama se mogu u određene dane organizovati sajmovi, vašari, izložbe i slične privredne manifestacije.
O održavanju ovih manifestacija JP za pijačne usluge na pogodan način obaveštava javnost.
Ove manifestacije mogu se organizovati i na drugim javnim površinama i objektima na osnovu odobrenja opštinske uprave gradske opštine, u skladu sa propisima grada o postavljanju manjih montažnih objekata i opštim uslovima za uređenje grada.
JP za pijačne usluge određuje mesta za svaku vrstu robe i označuje ih odgovarajućim oznakama.
Prodajna mesta za prodaju pojedine robe moraju predstavljati celinu.
V ORGANIZACIJA PROMETA ROBE NA PIJACAMA
Promet robe na pijacama organizuje JP za pijačne usluge.
Radnici koji vrše naplatu pijačne naknade i organizuju pijačni red moraju imati službena odela.
Radnici iz stava 2. ovog člana moraju biti prisutni na pijacama za vreme koje je određeno pijačnim redom.
Na pijacama se vrši promet robe na malo, osim na kvantaškoj pijaci na kojoj se vrši promet robe na veliko.
Pijačni prostor i pijačne objekte mogu koristiti pravna lica, preduzetnici i građani za prodaju svojih proizvoda (u daljem tekstu: prodavac) i građani za snabdevanje proizvodima na pijaci (u daljem tekstu: kupac).
Prodavci mogu koristiti pijačni prostor i pijačne objekte za prodaju svojih proizvoda pod sledećim uslovima:
1) Pravna lica, ako su registrovana kod nadležnog organa za prodaju proizvoda koji se mogu prodavati na pijacama, preko radnika u radnom odnosu;
2) Preduzetnici, ako su registrovani kod nadležnog organa za promet proizvoda koji se mogu prodavati na pijacama, neposredno i preko članova porodičnog domaćinstva ili radnika u radnom odnosu;
3) Građani - zemljoradnici, ako poseduju uverenje - potvrdu (da su proizvođači proizvoda koji se mogu prodavati na pijacama, neposredno ili preko člana porodičnog domaćinstva).
Bez dokaza navedenih u stavu 1. ovog člana JP za pijačne usluge ne može izdati na korišćenje pijačni prostor i pijačne objekte.
JP za pijačne usluge pijačni prostor i pijačne objekte daje na korišćenje prodavcima.
Pijačni prostor i pijačni objekat ne može se dati na korišćenje nakupcima i preprodavcima.
Prodavci mogu unositi svoje proizvode u pijacu samo na kapiji, odnosno ulazu za prodavce.
Prilikom ulaska na pijacu, prodavci plaćaju naknadu za uslugu, bez plaćene naknade za uslugu ne može se uneti proizvod za pijačni prostor.
Prodavci mogu ulaziti kamionima i drugim motornim priključnim vozilima na pijačni prostor, radi dovoza robe, uz odobrenje JP za pijačne usluge.
Vozila iz stava 3. ovog člana, radi utovara i istovara robe, ne mogu se zadržavati na pijačnom prostoru duže od jednog časa na kvantaškoj pijaci.
JP za pijačne usluge ne sme dozvoliti unošenje u promet robe, koja se ne može prodavati na određenoj vrsti pijace, kao i obavljanje delatnosti koje se ne mogu obavljati na pijacama.
Promet robe na pijacama može se vršiti samo na određenim mestima za tu vrstu robe.
IV USLOVI POD KOJIMA SE VRŠI PROMET ROBE NA PIJACAMA
Promet robe na pijacama vrši se pod uslovima, propisima za svaku vrstu robe.
Prodaja životnih namirnica može se vršiti samo na tezgama, izuzev bostana, paprike, kupusa, i krompira koji se mogu prodavati na podmetačima izdignutim najmanje 30 cm od pijačnog platoa.
Mlečni proizvodi i testenine moraju biti smešteni u staklene vitrine ili prekriveni materijalom koji ispunjava uslove propisane za ambalažu za životne namirnice (hartija, tekstil, veštačka masa i drugo).
Lica koja prodaju namirnice iz stava 1. ovog člana moraju nositi beli mantil ili bluzu, odnosno kecelju sa narukvicom od belog platna i kapu, odnosno povezaču (maramu).
Zaklana prasad, jagnjad i živina moraju biti smeštena u rashladnom prostoru, koji ispunjava uslove potrebne za zaštitu ovih proizvoda od zagađivanja.
Neprerađeni i prerađeni poljoprivredno-prehrambeni proizvodi namenjeni ljudskoj ishrani moraju se držati u čistim posudama i higijenskoj ambalaži.
Usluživanje životnih namirnica mora se vršiti na higijenski način (hvataljke, nož, kašike za mlečne i druge proizvode, posuđe za pribor i držanje namirnica, čist beli papir za zavijanje i slično).
Na zelenim pijacama JP za pijačne usluge mora da obezbedi i postavi kontrolna merila (vage) i vidno označiti gde se nalaze.
Prodaja stoke se vrši, i to: krupne stoke na prostoru za smeštaj krupne stoke, sitne stoke iz obora i kaveza, a stočne hrane i ostalih proizvoda na prostoru određenom za te namene.
Prodaja zanatskih proizvoda, polovne i druge robe vrši se na tezgama, stolovima i sličnim objektima.
JP za pijačne usluge je dužno da obezbedi održavanje sanitarno - higijenskih uslova na pijacama:
1) odmah po isteku radnog vremena pijace mehanički očisti, opere vodom pod pritiskom i uredi pijačni prostor,
2) najmanje dva puta nedeljno izvrši dezinfekciju pijačnih tezgi i drugih sličnih objekata,
3) svakodnevno mehanički očisti, opere i izvrši dezinfekciju kaveza za prodaju žive živine,
4) postavi kante za otpatke na međusobnoj udaljenosti od najviše 20 m,
5) postavi potreban broj tipskih sanduka za svaku pijacu za prikupljanje smeća i otpadaka,
6) u toku radnog vremena vrši neprekidno prikupljanje otpadaka i odnosi u kante za smeće ili sanduke,
7) obezbedi svakodnevno odnošenje smeća ili otpadaka koje se u toku dana nakupi,
8) obezbeđuje vodu za piće,
9) obezbedi i druge uslove potrebne za normalno odvijanje prometa robe na pijacama.
VII MERE ZA ODRŽAVANJE REDA NA PIJACAMA
Učesnici robnog prometa na pijacama (prodavci, kupci, prevoznici i drugo) dužni su da održavaju red na pijacama.
Radi održavanja reda na pijacama zabranjeno je:
1) prodaja robe čiji promet nije dozvoljen ovom odlukom i pijačnim redom,
2) odlaganje i prodaja robe van pijačnog prostora i van mesta za tu vrstu robe,
3) odlaganje i prodaja robe na prelazima pijace,
4) prodaja životnih namirnica u nehigijenskim i neoštećenim posudama,
5) bacanje otpadaka, pokvarene robe i drugog smeća van sudova, postavljenih za sakupljanje smeća i otpadaka,
6) pranje prodajnog prostora i opreme vodom koja nije upotrebljiva za piće,
7) osvežavanje poljoprivredno - prehrambenih proizvoda vodom koja nije upotrebljiva za piće,
8) dodirivanje namirnica koje se upotrebljavaju za ishranu u neprerađenom stanju,
9) prodaja mlečnih proizvoda bez odgovarajućih mantila ili bluze, kape ili marame,
10) loženje vatre na otvorenom pijačnom prostoru,
11) ulaženje ili parkiranje motornih i drugih vozila na pijačni prostor bez odobrenja, izuzev ručnih i motornih kolica kojima se dovozi roba,
12) svaka radnja kojom se narušava red i čistoća na pijacama.
Pravno ili fizičko lice koje ne poštuje red na pijaci može biti udaljeno sa pijačnog prostora, odnosno može mu se uskratiti dalje korišćenje pijačnih usluga.
VIII NAKNADA ZA KORIŠĆENJE PIJAČNIH USLUGA
Za korišćenje pijačnih usluga korisnici plaćaju naknadu.
Obaveza plaćanja naknade za korišćenje pijačnih usluga nastaje u momentu unošenja robe na pijacu.
Naknada za korišćenje pijačnih usluga plaća se unapred, na ulazu u pijacu. U dokumentu o naplati pijačne usluge unose se sledeći podaci: prezime i ime prodavca i adresa stanovanja, uzeti iz lične karte ili druge lične isprave, vrsta i količina robe i iznos naplaćene naknade, kao i datum izvršene naplate i potpis naplaćivača.
Naknada za korišćenje pijačnih usluga važi za jedan radni dan pijace i jednokratno korišćenje usluga.
Osnova za naplatu pijačnih usluga su dnevne tržišne cene proizvoda, istaknute na početku radnog dana pijace.
Zatečeni korisnici pijačnih usluga (prodavnici robe i usluga) na pijačnom prostoru, bez dokaza o plaćenoj naknadi obavezni su da plate dvostruki iznos od iznosa koji su morali da plate pri unošenju robe na pijacu.
Za rezervaciju prodajnih mesta na pijacama, plaća se posebna naknada.
Pijačni prostor daje se u zakup, po postupku koje propiše Upravni odbor JP za pijačne usluge.
Naknadu za korišćenje pijačnih usluga, za rezervaciju prodajnih mesta na pijacama, za zakup pijačnog prostora kao i za druge usluge na pijacama, utvrđuje Upravni odbor JP za pijačne usluge.
Radno vreme pijaca je jednokratno.
Radno vreme pijaca uređuje se pijačnim redom i određuje na zimsko i letnje.
Doprema robe na pijacu i priprema za prodaju mogu se vršiti najranije jedan sat pre početka vremena pijace.
Po završetku radnog vremena pijace, najkasnije za jedan sat, prodavci su dužni da sa svojom robom i ambalažom napuste pijačni prostor.
Prodavnice na pijacama usklađuju svoje radno vreme sa radnim vremenom pijace.
Radno vreme pijace u vreme održavanja sajmova, vašara i sličnih privrednih manifestacija posebno se određuje.
Nadzor nad sprovođenjem ove odluke vrši uprava nadležna za komunalne delatnosti.
Inspekcijski nadzor nad primenom odredaba ove odluke vrši komunalni inspektor, ako zakonom nije drukčije određeno.
Novčanom kaznom od 50.000 do 150.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako:
1) gradi, odnosno postavlja objekat na pijaci bez odobrenja (član 17),
2) vrši promet robe na pijaci, protivno odredbama člana 30. ove odluke,
3) vrši promet robe na pijaci, a ne ispunjava uslove iz člana 32. ove odluke,
4) unosi proizvode u pijacu protivno odredbama člana 35,
5) vrši promet robe protivno odredbama člana 37. ove odluke,
6) vrši promet robe protivno uslovima određenim u članu 39-43. i članu 45-46. ove odluke,
7) postupa protivno zabranama iz člana 49. ove odluke.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 1.000 do 10.000 dinara i odgovorno lice u pravnom licu.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 50.000 do 150.000 dinara.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se fizičko lice novčanom kaznom od 1.000 do 10.000 dinara.
Novčanom kaznom od 50.000 do 100.000 dinara kazniće se za prekršaj JP za pijačne usluge ako:
1) na vidnom mestu ne istakne ime pijace, radno vreme i pijačni red (član 18),
2) dozvoli ulazak motornog vozila u pijačni prostor bez odgovarajućeg odobrenja (član 35),
3) dozvoli unošenje i promet robe koja se ne može prodavati na određenoj vrsti pijace (član 36),
4) ne obezbedi i postavi kontrolna merila (vage) na zelenim pijacama i vidno ne označi gde se nalaze (član 44),
5) ne obezbedi održavanje sanitarno-higijenskih uslova na pijacama (član 47).
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 1.000 do 10.000 dinara i odgovorno lice u JP za pijačne usluge.
XII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Do izgradnje pijace automobila, motornih vozila i poligona za obuku vozača, prema Detaljnom urbanističkom planu kvantaške pijace, pijace automobila, motornih vozila, polovne robe, poligona za obuku vozača sa pratećim objektima ("Međuopštinski službeni list - Niš", broj 35/91), pijacom automobila upravljaće Auto-moto društvo Niš.
JP za pijačne usluge dužno je da u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove odluke uskladi svoju organizaciju i rad na pijacama sa odredbama ove odluke.
Pijačni red za mešovite pijace ("Službeni list grada Niša", broj 20/95, 20/99, 63/2003), Pijačni red za zanatske pijace ("Službeni list grada Niša", broj 20/95), Pijačni red za stočne pijace ("Službeni list grada Niša", broj 20/95) i Pijačni red za kvantaške pijace ("Službeni list grada Niša", broj 30/2001) ostaju na snazi do donošenja novih u skladu sa odredbama ove odluke.
Prečišćen tekst Odluke o pijacama obuhvata:
Odluku o pijacama ("Službeni list grada Niša", broj
11/95), iz koje u prečišćen tekst nije unet član 65. o prestanku
važenja Odluke o prometu robe na pijacama ("Međuopštinski
službeni list - Niš", broj 24/80 i 23/81) i odredbi člana
75-86. i člana 240. tačka 13. do 29. Odluke o komunalnom uređenju
("Međuopštinski službeni list - Niš", broj 4/74 i 38/77),
i član 66. o stupanju na snagu Odluke;
Odluku o izmenama Odluke o pijacama ("Službeni list grada
Niša", broj 13/2001), iz koje nije unet član 4. o stupanju
na snagu Odluke;
Odluku o izmenama Odluke o pijacama ("Službeni list grada
Niša", broj 76/2005), iz koje su izostavljeni član 8a kojim
je ovlašćena Služba za poslove skupštine, gradskog veća, propise
i međunarodnu saradnju da sačini i objavi prečišćen tekst i član
9. o stupanju na snagu Odluke.