USTAVNI ZAKONZA SPROVOĐENJE USTAVA REPUBLIKE SRBIJE("Sl. glasnik RS", br. 1/90, 18/91, 41/91, 59/91, 63/91, 9/92, 50/92, 70/92, 77/92 i 20/93) |
1. PRIMENA USTAVA REPUBLIKE SRBIJE
Ustav Republike Srbije primenjuje se danom kada ga proglasi Skupština Socijalističke Republike Srbije, ako u pogledu primene pojedinih njegovih odredaba nije Ustavom i ovim zakonom drugačije određeno.
2. PRIMENA ODREDABA USTAVA O REPUBLIČKIM ORGANIMA
Odredbe Ustava koje se odnose na prava i dužnosti republičkih organa, organizacija i službi, primenjuju se od dana njihovog obrazovanja po odredbama Ustava.
Izbori za narodne poslanike u Narodnoj skupštini održaće se do 31. decembra 1990. godine.
Prve izbore za narodne poslanike raspisaće predsednik Skupštine Republike Srbije.
Prvo zasedanje Narodne skupštine počeće najkasnije u roku od 20 dana od dana izbora narodnih poslanika. Prvo zasedanje Narodne skupštine saziva predsednik Skupštine Republike Srbije najkasnije sedam dana od dana održanih izbora za narodne poslanike.
Prvom sednicom Narodne skupštine, do izbora predsednika Narodne skupštine, rukovodi najstariji narodni poslanik.
Prvo zasedanje Narodne skupštine traje do izbora vlade, donošenja budžeta Republike i donošenja zakona o vladi, ministarstvima, drugim organima uprave i posebnim organizacijama, zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike, zakona o lokalnoj samoupravi i zakona o merama za slučaj vanrednog stanja.
Mandat delegata u Skupštini Republike Srbije prestaje danom verifikacije mandata narodnih poslanika izabranih u Narodnu skupštinu.
Izbor predsednika Republike održaće se istovremeno sa izborima za narodne poslanike u Narodnoj skupštini.
Prve izbore za predsednika Republike raspisaće predsednik Skupštine Republike Srbije.
Predsednik Republike polaže zakletvu i stupa na dužnost na dan konstituisanja Narodne skupštine.
Postupak izbora predsednika i potpredsednika Vlade i ministara otpočeće na dan konstituisanja Narodne skupštine.
Vlada će se konstituisati i početi sa radom na dan kada se izaberu njeni članovi.
Izbor predsednika i sudija Ustavnog suda Srbije izvršiće se na prvom redovnom zasedanju Narodne skupštine.
Zakon o postupku pred Ustavnim sudom doneće se istovremeno sa izborom predsednika i sudija Ustavnog suda.
Sudovi, javna tužilaštva, javna pravobranilaštva i društveni pravobranioci samoupravljanja nastavljaju sa radom do usklađivanja s Ustavom propisa kojima su uređeni njihova organizacija i rad, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Izbor sudija i nosilaca drugih pravosudnih funkcija izvršiće se danom određenim odgovarajućim propisima, a najkasnije do 31. decembra 1992. godine.
Savet Republike i republički društveni saveti prestaju sa radom danom konstituisanja Narodne skupštine.
Organizacije koje obavljaju delatnosti, odnosno poslove od posebnog društvenog interesa, nastaviće sa radom kao javne službe, od dana usklađivanja propisa u odgovarajućoj oblasti.
Danom stupanja na snagu ovog zakona, naziv službenog glasila Republike Srbije menja se i glasi: "Službeni glasnik Republike Srbije".
3. PRIMENA ODREDABA USTAVA O ORGANIMA AUTONOMNIH POKRAJINA
Do dana stupanja na snagu statuta autonomne pokrajine, pokrajinski organi i drugi organi u autonomnoj pokrajini nastavljaju sa radom u skladu sa odgovarajućim odredbama ustava socijalističkih autonomnih pokrajina.
Danom konstituisanja Narodne skupštine i stupanja na dužnost predsednika Republike, organi autonomne pokrajine nastavljaju rad u skladu s Ustavom.
Danom prestanka sa radom predsedništva socijalističke autonomne pokrajine, člana Predsedništva Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije iz autonomne pokrajine, u slučajevima predviđenim Ustavom SFRJ, zamenjuje predsednik pokrajinske skupštine.
Narodna skupština doneće privremenu statutarnu odluku Autonomne pokrajine Kosova i Metohije i raspisati neposredne i tajne izbore za Skupštinu Pokrajine, po odredbama Ustava i privremene statutarne odluke.
Novoizabrana skupština Autonomne pokrajine Kosova i Metohije doneće statut Pokrajine.
4. PRIMENA ODREDABA USTAVA O OPŠTINSKIM ORGANIMA I ORGANIMA GRADA BEOGRADA
Do dana konstituisanja Narodne skupštine, organi opštine, odnosno grada Beograda, nastavljaju sa radom u skladu sa odgovarajućim odredbama Ustava Socijalističke Republike Srbije i statuta opštine, odnosno grada Beograda.
Danom konstituisanja Narodne skupštine, skupština opštine i njeni organi, odnosno Skupština grada Beograda i njeni organi, nastavljaju rad u skladu sa Ustavom, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Statut opštine, odnosno grada Beograda mora se doneti, u roku od 60 dana od dana donošenja zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije.
Narodna skupština, po prestanku neposredne ratne opasnosti, odrediće rok u kome se moraju održati prvi izbori za skupštine opština, odnosno Skupštinu grada Beograda.
Međuopštinske regionalne zajednice prestaju sa radom danom stupanja na snagu zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije.
5. TRAJANJE MANDATA I PRAVA NOSILACA JAVNIH FUNKCIJA
Licu izabranom, odnosno imenovanom na javnu ili drugu društvenu funkciju u republičkom organu, organizaciji ili službi ili drugom organu, organizaciji ili službi u Republici, prestaje mandat danom prestanka rada organa, organizacije ili službe, odnosno danom izbora odgovarajućeg funkcionera, u skladu s Ustavom.
Lice iz stava 1. ovog člana, po prestanku funkcije, ima prava utvrđena propisima koji važe na dan stupanja na snagu ovog zakona.
Rukovodeći radnici i radnici u republičkom organu, organizaciji ili službi ili drugom organu, organizaciji ili službi u Republici, koji posle prestanka rada organa, organizacije ili službe ne budu preuzeti u novi organ, organizaciju ili službu obrazovane u skladu s Ustavom Republike Srbije, imaju prava utvrđena propisima koji važe na dan stupanja na snagu ovog zakona.
6. PREVREMENI IZBORI ZA NARODNE POSLANIKE U NARODNOJ SKUPŠTINI I ZA PREDSEDNIKA REPUBLIKE U 1992. GODINI
U Republici Srbiji do kraja 1992. godine održaće se prevremeni izbori za narodne poslanike u Narodnoj skupštini i za predsednika Republike.
Narodnim poslanicima Narodne skupštine Republike Srbije u 1992. godini prestaje mandat danom verifikacije mandata narodnih poslanika izabranih na prevremenim izborima koji će se održati do kraja te godine.
Predsedniku Republike prestaje mandat polaganjem zakletve i stupanjem na dužnost predsednika Republike koji će biti izabran na prevremenim izborima koji će se održati istovremeno sa prevremenim izborima za narodne poslanike Narodne skupštine.
Prevremene izbore za narodne poslanike i predsednika Republike, raspisaće predsednik Narodne skupštine Republike Srbije za dan održavanja izbora saveznih poslanika u Veće građana Savezne skupštine u 1992. godini.
Od dana raspisivanja izbora do dana održavanja izbora za narodne poslanike ne može proteći manje od 45 ni više od 90 dana.
7. USKLAĐIVANJE PROPISA S USTAVOM
Republički zakoni i drugi republički propisi ostaju na snazi do njihovog usklađivanja s Ustavom u rokovima određenim ovim zakonom, ako po ovom zakonu ne prestaju da važe.
Pokrajinski zakoni i drugi pokrajinski propisi prestaju da važe danom stupanja na snagu odgovarajućih republičkih zakona i drugih republičkih propisa koji se usklađuju ili donose na osnovu Ustava, odnosno u roku utvrđenom tim zakonom odnosno drugim propisom.
Propisi opština i grada Beograda prestaju da važe u rokovima utvrđenim odgovarajućim republičkim zakonom odnosno drugim republičkim propisom koji se usklađuju ili donosi na osnovu Ustava, a najkasnije u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu tih zakona odnosno propisa.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe:
1. Ustavni zakon za sprovođenje amandmana I do VIII na Ustav SR Srbije ("Službeni glasnik SRS", broj 41/81);
2. Ustavni zakon za sprovođenje amandmana IX do XLIX na Ustav SR Srbije ("Službeni glasnik SRS", br. 11/89, 30/89, 38/89, 51/89, 59/89, 13/90 i 32/90);
3. Zakon o izborima ("Službeni glasnik SRS", br. 38/89 i 41/89);
4. Zakon o izbornim jedinicama za izbor delegata u Skupštini SR Srbije ("Službeni glasnik SRS", broj 38/89).
Na dan proglašenja Ustava, Skupština Republike Srbije doneće zakon o izboru narodnih poslanika, zakon o izboru predsednika Republike i zakon o izbornim jedinicama za izbor narodnih poslanika.
Dana 20. marta 1991. godine prestaje da važi Zakon o poljoprivrednom zemljišnom fondu društvene svojine i dodeljivanju zemlje poljoprivrednim organizacijama ("Službeni list FNRJ", broj 22/53, "Službeni list SFRJ", broj 10/65, "Službeni glasnik SRS", br. 51/71 i 52/73 i "Službeni list SAPV", broj 26/72).
Zemljište koje je prešlo u društvenu svojinu po osnovu Zakona o poljoprivrednom zemljišnom fondu društvene svojine i dodeljivanju zemlje poljoprivrednim organizacijama ("Službeni list FNRJ", broj 22/53, "Službeni list SFRJ", broj 10/65, "Službeni glasnik SRS", br. 51/71 i 52/73 i "Službeni list SAPV", broj 26/72) može se, u skladu sa zakonom, oduzeti od korisnika odnosno držaoca i vratiti ranijem sopstveniku, odnosno njegovom pravnom sledbeniku.
U skladu sa zakonom, ranijem sopstveniku, odnosno njegovom pravnom sledbeniku može se vratiti i zemljište koje je prešlo u društvenu svojinu konfiskacijom zbog neizvršenih obaveza iz obaveznog otkupa poljoprivrednih proizvoda, po propisima o obaveznom otkupu.
U slučaju kad zemljište iz st. 1. i 2. ovog člana iz opravdanih razloga nije moguće vratiti, ranijem sopstveniku, odnosno njegovom pravnom sledbeniku može se, u skladu sa zakonom, na ime naknade za oduzeto zemljište dati u svojinu drugo odgovarajuće zemljište, odnosno isplatiti odgovarajuća novčana naknada.
Nepokretnosti proglašene opštenarodnom imovinom Zakonom o proglašenju opštenarodnom imovinom seoskih utrina, pašnjaka i šuma, imovine zemljišnih, urbarijalnih i njima sličnih zajednica, kao i krajiških (graničarskih) imovnih opština ("Službeni glasnik NRS", br. 1/48 i 98/55), koje se nalaze u društvenoj odnosno državnoj svojini, na kojima su izvršene deobe koje su, u smislu propisa o samovlasnim zauzećima smatrane samovlasnim zauzećem nepokretnosti u društvenoj svojini, na kojima je pravo svojine pravosnažno raspravljeno po tim propisima, mogu se, bez naknade, oduzeti od sadašnjeg korisnika, odnosno držaoca i dati u svojinu licu koje je izvršilo fizičku deobu i bilo u posedu tih nepokretnosti pre 28. avgusta 1945. godine, odnosno njegovom pravnom sledbeniku, pod uslovima i na način utvrđen zakonom.
Postupak za utvrđivanje grba, zastave i himne Republike Srbije sprovešće se u rokovima za održavanje prvih izbora za skupštine opština, odnosno Skupštinu grada Beograda. Do utvrđivanja novih državnih simbola koristiće se državni simboli utvrđeni u Ustavu Socijalističke Republike Srbije.
Prirodna bogatstva, dobra u opštoj upotrebi i druga sredstva u društvenoj svojini koja koriste javna preduzeća ili javne službe za koja se to utvrdi zakonom do 31. decembra 1993. godine u državnoj su svojini.
Do 31. jula 1991. godine uskladiće se s Ustavom:
1. Zakon o opštenarodnoj odbrani ("Službeni glasnik SRS", br. 43/89 i 53/89);
2. Zakon o unutrašnjim poslovima ("Službeni glasnik SRS", br. 30/89, 35/89 i 9/90);
3. Zakon o redovnim sudovima ("Službeni glasnik SRS", br. 45/89 i 57/89);
4. Zakon o sudovima udruženog rada ("Službeni glasnik SRS", br. 32/75, 7/82, 16/83, 46/84, 44/86 i 37/90);
5. Zakon o samoupravnim sudovima ("Službeni glasnik SRS", br. 15/82 i 21/83);
6. Zakon o javnom tužilaštvu ("Službeni glasnik SRS", broj 45/89);
7. Zakon o javnom pravobranilaštvu ("Službeni glasnik SRS", br. 6/77, 18/81, 7/82, 46/84, 44/86 i 37/90);
8. Zakon o društvenom pravobraniocu samoupravljanja ("Službeni glasnik SRS", br. 42/75, 24/82, 46/84, 44/86 i 37/90);
9. Zakon o izboru nosilaca funkcija koje bira ili imenuje Skupština SR Srbije ("Službeni glasnik SRS", br. 49/89 i 43/90);
10. Zakon o privremenim merama za društvenu zaštitu samoupravnih prava i društvene svojine ("Službeni glasnik SRS", br. 49/89 i 54/89);
11. Zakon o međunarodnoj saradnji SR Srbije ("Službeni glasnik SRS", broj 43/89);
12. (brisana).
U istom roku doneće se zakon o službenoj upotrebi srpskohrvatskog jezika i njegovih pisama i o službenoj upotrebi jezika narodnosti.
Do 31. decembra 1993. godine uskladiće se s Ustavom i ostali republički zakoni koji nisu u skladu s ovim Ustavom, a kojim se uređuju odnosi čije regulisanje ne spada u nadležnost Savezne Republike Jugoslavije.
Republički zakoni koji nisu u skladu s ovim Ustavom, a kojima se uređuju odnosi koji će se saglasno Ustavu SRJ urediti saveznim zakonom, uskladiće se s Ustavom najkasnije u roku od 90 dana od dana donošenja odgovarajućih saveznih zakona, ako tim zakonima nije drugačije određeno.
Republički propisi doneti za izvršavanje republičkih zakona koji će se uskladiti sa odredbama Ustava, uskladiće se, po pravilu, istovremeno sa usklađivanjem republičkih zakona, a najkasnije u roku od tri meseca od dana usklađivanja zakona.
Prava stečena na osnovu zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ne mogu se oduzeti ni ograničiti.
Ovaj zakon stupa na snagu kada ga proglasi Skupština Republike Srbije.
Samostalni članovi Ustavnog zakona o izmenama i dopunama
Ustavnog zakona za sprovođenje Ustava Republike Srbije
("Sl. glasnik RS", br. 77/92)
Član 2
Narodna skupština u novom sastavu konstituisaće se u roku od 20 dana od dana izbora.
Predsednik Republike položiće zakletvu i stupiće na dužnost na dan konstituisanja novoizabrane Narodne skupštine.
Postupak izbora predsednika i potpredsednika Vlade i ministara otpočeće na dan konstituisanja novoizabrane Narodne skupštine.
Član 3
Ovaj zakon stupa na snagu kad ga proglasi Narodna skupština Republike Srbije.
Samostalni članovi Ustavnog zakona o izmenama i dopunama
Ustavnog zakona za sprovođenje Ustava Republike Srbije
("Sl. glasnik RS", br. 20/93)
Član 3
Pokrajinski zakoni prestaju da važe danom stupanja na snagu ovog zakona.
Na odnose, odnosno pitanja koja su bila uređena pokrajinskim zakonima, koji u skladu sa stavom 1. ovog člana prestaju da važe, primenjivaće se odgovarajući republički zakoni, odnosno drugi republički propisi kojima su uređena ta pitanja i odnosi.
U autonomnoj pokrajini poslove utvrđene republičkim zakonom iz stava 2. ovog člana, primenjivaće nadležni organi, odnosno organizacije u autonomnoj pokrajini kao poverene poslove ako posebnim zakonom nije drukčije određeno.
Član 4
Narodne banke, komore i druge organizacije osnovane zakonima iz člana 3. stav 1. ovog zakona nastavljaju da rade pod uslovima i na način utvrđen tim propisima do stupanja na snagu odgovarajućeg zakona.
Organi, organizacije i službe autonomnih pokrajina koji su obrazovani, odnosno čija je organizacija i rad bila uređena zakonima iz člana 3. stav 1. ovog zakona nastavljaju da rade pod uslovima i na način utvrđen tim propisima do stupanja na snagu odgovarajućih akata autonomne pokrajine.
Ustanove, odnosno druge organizacije osnovane zakonima iz člana 3. stav 1. ovog zakona u oblastima koje, u skladu sa Ustavom i zakonom, spadaju u nadležnost autonomne pokrajine, nastavljaju da rade pod uslovima i na način utvrđen tim zakonima do stupanja na snagu odgovarajućih akata autonomne pokrajine.
Član 5
Prava stečena na osnovu pokrajinskih zakona iz člana 3. stav 1. ovog zakona ostvarivaće se u obimu i na način utvrđen tim zakonima do stupanja na snagu odgovarajućih republičkih zakona.
Postupci za ostvarivanje prava na osnovu zahteva podnetih do dana stupanja na snagu ovog zakona, po odredbama pokrajinskih zakona, koji u smislu člana 3. stav 1. ovog zakona prestaju da važe, okončaće se po odredbama tih zakona.
Evidencije ustanovljene pokrajinskim zakonima koji u skladu sa članom 3. stav 1. ovog zakona prestaju da važe nastaviće da se vode na način i po postupku utvrđenim tim propisima do stupanja na snagu odgovarajućih republičkih zakona.
Član 6
Sredstva koja su odobravana sa obavezom vraćanja u skladu sa Zakonom o zajmu za obezbeđivanje dodatnih sredstava za zapošljavanje ("Službeni list SAPK", br. 11/86 i 30/86) koji u smislu člana 3. stav 1. ovog zakona prestaje da važi, vraćaju se pod uslovima i na način utvrđen tim zakonom.
Postupak po prijavi, odnosno zahtevu za raspravljanje imovinskih odnosa, koji su do dana stupanja na snagu ovog zakona podneti po odredbama Zakona o raspravljanju imovinskih odnosa nastalih samovlasnim zauzećem zemljišta u društvenoj svojini ("Službeni list SAPK", br. 46/77 i 37/88) i Zakona o raspravljanju imovinsko-pravnih odnosa na novoosvojenim površinama ("Službeni list SAPK", broj 25/73) koji u smislu člana 3. stav 1. ovog zakona prestaju da važe, okončaće se po odredbama tih zakona.
Član 7
Ovaj zakon stupa na snagu kada ga proglasi Narodna skupština Republike Srbije.