PRAVILNIKO USLOVIMA I NAČINU ZA ISPITIVANJE ŽIVOTNIH NAMIRNICA I PREDMETA OPŠTE UPOTREBE U TOKU NJIHOVE PROIZVODNJE I O NAČINU VOĐENJA EVIDENCIJE O IZVRŠENIM ISPITIVANJIMA("Sl. glasnik SRS", br. 12/74 i 19/76) |
Organizacije udruženog rada koje proizvode namirnice i predmete opšte upotrebe na industrijski način, a koje su u smislu člana 13. stav 1. i 2. Zakona o zdravstvenom nadzoru nad životnim namirnicama i predmetima opšte upotrebe dužne da vrše ispitivanje (analize) zdravstvene ispravnosti sirovina, namirnica i predmeta opšte upotrebe u toku njihove proizvodnje, mogu vršiti propisana ispitivanja preko sopstvene službe ili preko ovlašćenih ustanova, pod uslovima propisanim ovim pravilnikom.
Organizacija udruženog rada koja vrši ispitivanje namirnica i predmeta opšte upotrebe preko sopstvene službe mora imati prostorije za vršenje laboratorijskih ispitivanja namirnica i predmeta opšte upotrebe, i to:
1. Za mikrobiološka ispitivanja (analize)
1) prostoriju za vršenje mikrobioloških analiza,
2) prostoriju za pranje laboratorijskog posuđa i sterilizaciju materijala,
3) prostoriju za laboratorijsku kuhinju.
Prostorije iz tač. 1. i 2. ovog člana moraju biti povezane sa vodovodom i kanalizacijom i moraju imati tekuću toplu i hladnu vodu. Zidovi tih prostorija moraju imati glatku površinu i biti izrađeni tako da se mogu lako čistiti, prati i dezinfikovati.
2. Za hemijska ispitivanja (analize)
1) prostoriju za vršenje hemijskih analiza sa kupolom i ventilacijom,
2) prostoriju za pranje laboratorijskog posuđa.
Organizacije udruženog rada koje vrše mikrobiološke analize namirnica i predmeta opšte upotrebe preko sopstvene službe, moraju imati sledeću opremu i pribor:
1) mikroskop (sa imerzijom),
2) dva termostata (800x600x500), sa regulatorom temperature,
3) frižider, kapaciteta do 150 lit.,
4) Sajcov filter, kapaciteta 250 do 500 ml,
5) autoklav (400x600),
6) suvi sterilizator,
7) vodeno kupatilo, sa termoregulatorima od 37°C do 100°C,
8) Kohov lonac,
9) električnu centrifugu,
10) tehničku vagu,
11) apotekarsku vagu,
12) Petrijeve ploče, mikrobiološke epruvete, pipete, Erlenmajerove boce, predmetna i pokretna stakla, eze, tarionike, lupe, plamenike, laboratorijski rešo i drugu potrebnu opremu i pribor, u zavisnosti od broja i vrste analize namirnica i predmeta opšte upotrebe.
Za vršenje hemijskih analiza namirnica i predmeta opšte upotrebe organizacije iz stava 1. ovog člana moraju imati opremu i pribor potreban za vršenje analiza po propisanim odnosno usvojenim metodama za odgovarajuće vrste namirnica i predmeta opšte upotrebe.
Pored opreme i pribora iz st. 1. i 2. ovog člana, organizacije udruženog rada koje vrše ispitivanje namirnica i predmeta opšte upotrebe preko sopstvene službe moraju imati dovoljnu količinu hemikalija i podloga za vršenje mikrobioloških i hemijskih analiza namirnica i predmeta opšte upotrebe koje proizvode.
(Brisan)
Član 4
Mikrobiološke analize sirovina i gotovih proizvoda u organizacijama udruženog rada koje vrše ispitivanje namirnica i predmeta opšte upotrebe preko sopstvene službe mogu vršiti:
1) lekari specijalisti iz mikrobiologije sa parazitologijom,
2) biolozi specijalisti iz medicinske biohemije,
3) veterinari specijalisti iz mikrobiologije i veterinari specijalisti za higijenu namirnica i predmeta opšte upotrebe životinjskog porekla.
Mikrobiološke analize sirovina i gotovih proizvoda u pojedinim organizacijama udruženog rada mogu vršiti i lekari, veterinari, diplomirani agronomi, diplomirani biolozi, diplomirani farmaceuti sanitarnog smera, inženjeri prehrambeno-sanitarne hemije, diplomirani tehnolozi prehrambenog smera i diplomirani biotehnolozi - ako su radi osposobljavanja za vršenje pregleda određenih vrsta namirnica i predmeta opšte upotrebe proveli najmanje jednu godinu na radu u mikrobiološkoj laboratoriji neke od ustanova koje su, u smislu člana 26. stav 1. tač. 1) Zakona o zdravstvenoj ispravnosti životnih namirnica i predmeta opšte upotrebe ("Službeni list SFRJ" broj 71/72, 52/73) i člana 17. tač. 4. Zakona o zdravstvenom nadzoru nad životnim namirnicama i predmetima opšte upotrebe ("Službeni glasnik SRS" br. 47/73) određene za vršenje superanaliza i analiza namirnica i predmeta opšte upotrebe ili su do dana stupanja na snagu ovog pravilnika najmanje tri godine vršili bakteriološke preglede određenih vrsta namirnica i predmeta opšte upotrebe u laboratorijama tih organizacija.
Hemijske analize sirovina, namirnica ili predmeta opšte upotrebe mogu vršiti diplomirani hemičari sanitarnog, prehrambenog i analitičkog smera, diplomirani tehnolozi analitičkog i prehrambenog smera, diplomirani biotehnolozi, diplomirani farmaceuti sanitarnog smera, kao i druga lica sa visokom stručnom spremom koja su osposobljena za vršenje hemijskih pregleda namirnica i predmeta opšte upotrebe pod uslovima iz stava 2. ovog člana.
Ispitivanje (analiza) namirnica ili predmeta opšte upotrebe u toku proizvodnje sastoji se iz organoleptičkih i laboratorijskih pregleda i obuhvata:
1) sirovine,
2) aditive koji se koriste u proizvodnji namirnica i predmeta opšte upotrebe,
3) gotove proizvode pre njihovog stavljanja u promet.
Uzimanje uzoraka sirovina, aditiva odnosno gotovih proizvoda radi ispitivanja, vrše stručna lica koja će vršiti preglede tih uzoraka.
Organizacije udruženog rada koje proizvode namirnice ili predmete opšte upotrebe na industrijski način dužne su da vrše laboratorijska ispitivanja uzoraka gotovih proizvoda proizvedenih od iste partije sirovina u neprekidnom procesu proizvodnje (serija proizvodnje).
Laboratorijska ispitivanja uzoraka iz svake serije proizvodnje sastoje se iz hemijskih, fizikalnih i bakterioloških pregleda, - zavisno od vrste namirnica ili predmeta opšte upotrebe i obuhvataju sve elemente određene propisima o kvalitetu odnosno propisima o bakteriološkim uslovima kojima moraju odgovarati pojedine vrste namirnica ili predmeta opšte upotrebe.
Obim i vrste laboratorijskih ispitivanja sirovina i aditiva namirnica ili sirovina predmeta opšte upotrebe određuju stručna lica koja vrše ispitivanja u toku proizvodnje, zavisno od vrste sirovina odnosno aditiva i od nalaza prilikom organoleptičkog pregleda.
Kad ovlašćena organizacija udruženog rada za kontrolu i ispitivanje namirnica ili predmeta opšte upotrebe, odnosno služba preko koje radna organizacija vrši ispitivanje namirnica ili predmeta opšte upotrebe utvrdi da proizvodi odgovaraju u svemu propisanim uslovima, izdaje potvrdu (atest) o zdravstvenoj ispravnosti. Ova potvrda važi kao dokaz da je izvršeno obavezno ispitivanje namirnica ili predmeta opšte upotrebe u toku njihove proizvodnje.
Organizacija udruženog rada koja proizvodi namirnice ili predmete opšte upotrebe na industrijski način ne sme staviti u promet proizvode bez potvrde iz stava 1. ovog člana.
Evidencija o izvršenim organoleptičkim i laboratorijskim pregledima sirovina i gotovih proizvoda vodi se u vidu laboratorijskog dnevnika, pogonskog dnevnika, kartoteke i sl, a sadrži datum i brojeve kontrolisanih industrijskih serija gotovih proizvoda, datume i nalaze izvršenih ispitivanja, kao i naloge rukovodioca proizvodnje izdate na osnovu izvršenih ispitivanja. Evidencija mora biti prilagođena prirodi proizvodnje i vrsti namirnice odnosno predmeta opšte upotrebe.
Evidenciju iz stava 1. ovog člana vodi organizacija udruženog rada koja proizvodi namirnice ili predmete opšte upotrebe na industrijski način, a knjige evidencije odnosno kartoteka evidencije moraju biti dostupni organima inspekcije nadležnim za vršenje sanitarnog nadzora.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Socijalističke Republike Srbije".