PRAVILNIK O USLOVIMA I NAČINU ISKOPAVANJA I PRENOŠENJA UMRLIH LICA ("Sl. list SFRJ", br. 42/85 i "Sl. list SCG", br. 1/2003 - Ustavna povelja)

Član 1

Umrla lica se iskopavaju i prenose na način i pod uslovima koji su propisani ovim pravilnikom.

Član 2

Pri iskopavanju umrlog lica, bez obzira na uzrok smrti i način sahrane, mora se izvršiti dezinfekcija sanduka petoprocentnim rastvorom formalina, a grobnica i neposredna okolina - hlornim krečom ili drugim odgovarajućim dezinfekcionim sredstvom.

Leš lica koje je umrlo od crnog prišta, difterije, dizenterije, kolere, kuge, trbušnog tifusa, paratifusa A i B, virusnih hemoragičnih groznica, zarazne žutice ili žute groznice, a koje je bilo sahranjeno u drvenom sanduku, može se iskopavati tek po isteku jedne godine od dana sahrane.

Član 3

Lica koja rade na iskopavanju umrlih lica ne smeju imati rane, kraste ili posekotine, a za vreme rada moraju nositi zaštitno odelo sa gumenom keceljom, gumene dugačke rukavice i gumene čizme.

Zaštitna odeća i obuća iz stava 1. ovog člana ne smeju se upotrebljavati za druge svrhe i moraju se dezinfikovati posle svake upotrebe.

Član 4

Umrlo lice koje je bilo sahranjeno može se prenositi samo u metalnom sanduku koji je stavljen u drveni sanduk, bez obzira na to kojim se prevoznim sredstvom prenosi. Ako je umrlo lice bilo sahranjeno u drvenom sanduku, po iskopavanju se stavlja u metalni sanduk koji se mora zalemiti i staviti u drveni sanduk tako da se ne može pomerati.

Ostaci leša lica koji se radi prenošenja iskopavaju posle deset godina od dana sahrane moraju se smestiti u metalni ili drveni sanduk.

Član 5

Leš lica koje je umrlo od neke zarazne bolesti iz člana 2. stav 2. ovog pravilnika, a koje nije bilo sahranjeno, može se prenositi samo u zatvorenom i zalemljenom metalnom sanduku koji je stavljen u drveni sanduk. Leš mora biti uvijen u platno natopljeno odgovarajućim rastvorom dezinfekcionog sredstva na bazi fenola ili krezola, a praznina metalnog sanduka ispunjena strugotinom.

Leš lica koje je umrlo od neke zarazne bolesti koja nije navedena u članu 2. stav 2. ovog pravilnika ili čija je smrt nastupila iz drugih uzroka, a koje nije bilo sahranjeno, mora se smestiti u drveni sanduk izrađen od tvrdog drveta tako da se može potpuno zatvoriti. Ako se takav leš prenosi sredstvima javnog saobraćaja, mora se smestiti u zalemljen metalni sanduk koji je stavljen u drveni sanduk.

Sredstvima za prevoz umrlih lica, u smislu ovog pravilnika, smatraju se: autobus, automobil, kamion, brod, železnički vagon, avion i specijalna prevozna sredstva koja služe isključivo za prenošenje umrlih lica.

Član 6

Umrlo lice može se prenositi autobusom ili automobilom koji služi za prevoz putnika, odnosno kamionom samo pod uslovom da se njime istovremeno ne prevoze putnici niti kakav drugi teret, kao i da je umrlo lice opremljeno na način propisan u članu 4, odnosno u članu 5. ovog pravilnika.

Član 7

Prenošenje umrlog lica brodom može se vršiti u posebno određenom i odvojenom brodskom prostoru u kome se ne sme prevoziti ništa drugo, osim stvari koje spadaju u opremu umrlog lica.

Ako se umrlo lice prenosi brodom koji prevozi putnike, prenošenje se može vršiti samo u posebnoj kabini, odnosno drugoj brodskoj prostoriji nepristupačnoj za putnike i u kojoj se ne prevoze nikakve druge stvari.

Član 8

Prenošenje umrlog lica železnicom može se vršiti samo u posebnom - zatvorenom vagonu. U jednom vagonu može se prenositi i više umrlih lica.

Ako se umrlo lice nalazi u zatvorenim mrtvačkim kolima, ono se može prevoziti i u otvorenom železničkom vagonu.

Član 9

Prenošenje umrlog lica avionom u redovnom vazdušnom saobraćaju može se vršiti samo u određenom prostoru (bagažniku), pod uslovom da je taj prostor na pogodan način odvojen od prostora za prtljag.

Prenošenje umrlog lica posebnim avionom može se vršiti i u putničkoj kabini, pod uslovom da je umrlo lice opremljeno na način propisan u članu 4, odnosno u članu 5. ovog pravilnika.

Član 10

Iskopavanje i opremanje umrlog lica, kao i opremanje umrlog lica koje nije bilo sahranjeno, radi prenošenja iz jednog mesta u drugo na teritoriji Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, ili iz Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije u inostranstvo, može se vršiti samo u prisustvu radnika nadležnog za poslove sanitarne inspekcije ili drugog lica koje taj organ ovlasti.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, opremanje za prenošenje umrlih vojnih lica i pripadnika milicije može se vršiti u prisustvu lekara organizacije udruženog rada u kojoj je umrlo lice čiji se leš prenosi, odnosno u prisustvu vojnog ili drugog određenog lekara.

Član 11

Prenošenje umrlog lica iz inostranstva u Socijalističku Federativnu Republiku Jugoslaviju može se vršiti samo po prethodno pribavljenom odobrenju koje izdaje Savezni komitet za rad, zdravstvo i socijalnu zaštitu, u saglasnosti sa saveznim sekretarom za unutrašnje poslove.

Lice koje traži odobrenje za prenošenje umrlog lica iz inostranstva u Socijalističku Federativnu Republiku Jugoslaviju dužno je da uz zahtev priloži dokaz o smrti lica čije se prenošenje traži. U zahtevu za prenošenje mora se navesti da li je umrlo lice bilo sahranjeno, kao i mesto, republika, odnosno autonomna pokrajina u kojoj će biti sahranjeno, prevozno sredstvo kojim će se izvršiti prenošenje i granični prelaz preko koga će se izvršiti prenošenje u Socijalističku Federativnu Republiku Jugoslaviju.

Odredbe st. 1. i 2. ovog člana odnose se i na prenošenje urne iz inostranstva radi sahrane u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji.

Član 12

Odobrenje za prenošenje umrlog lica nije potrebno kad se prenose lica koja nisu umrla od zarazne bolesti i koja nisu bila sahranjena, ako su u vreme smrti boravila u inostranstvu sa važećom putnom ispravom Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. Odobrenje nije potrebno ni za prenošenje urne ako je lice čija se urna prenosi u vreme smrti boravilo u inostranstvu sa važećom putnom ispravom Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije.

Član 13

Iskopavanje i opremanje umrlog lica, odnosno opremanje umrlog lica koje nije bilo sahranjeno, radi prenošenja iz inostranstva u Socijalističku Federativnu Republiku Jugoslaviju ili preko teritorije Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (u tranzitu), kao i zatvaranje, lemljenje i pečaćenje sanduka, mogu se vršiti samo u prisustvu ovlašćenog radnika nadležnog diplomatskog, odnosno konzularnog predstavništva Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije u državi iz koje se umrlo lice prenosi.

U slučaju iz stava 1. ovog člana, sanduk u kome je opremljeno umrlo lice radi prenošenja u Socijalističku Federativnu Republiku Jugoslaviju mora biti zapečaćen pečatom diplomatskog, odnosno konzularnog predstavništva čiji je ovlašćeni radnik prisustvovao iskopavanju i opremanju.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, ako za iskopavanje i opremanje umrlog lica propisi države iz koje se prenosi predviđaju sanitarne uslove predviđene ovim pravilnikom, kao i prisustvo nadležnog organa te države, šef nadležnog diplomatskog, odnosno konzularnog predstavništva Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije može odlučiti da ovlašćeni radnik predstavništva ne prisustvuje iskopavanju, odnosno opremanju umrlog lica.

Član 14

Ovlašćeni radnik nadležnog organa, organizacije udruženog rada, odnosno diplomatskog ili konzularnog predstavništva (čl. 10. i 13) koji prisustvuje iskopavanju i opremanju umrlog lica dužan je da utvrdi da li su sprovedene mere propisane ovim pravilnikom.

Član 15

Za prenošenje umrlog lica preko granice ili sa teritorije jedne na teritoriju druge republike, odnosno autonomne pokrajine potrebna je sprovodnica koja se izdaje na obrascu koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Sprovodnicu za prenošenje umrlog lica sa teritorije jedne na teritoriju druge republike, odnosno autonomne pokrajine i sprovodnicu za prenošenje umrlog lica iz Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije u inostranstvo izdaje organ uprave nadležan za poslove sanitarne inspekcije čiji je radnik, odnosno drugo ovlašćeno lice prisustvovalo iskopavanju i opremanju.

Ako se umrlo lice prenosi iz vojne jedinice ili jedinice milicije u kojoj je umrlo, sprovodnicu za prenošenje izdaje određeni lekar te jedinice koji je prisustvovao opremanju umrlog lica.

Sprovodnicu za prenošenje umrlog lica iz inostranstva radi sahrane u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji, odnosno u tranzitu preko teritorije Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije izdaje nadležno diplomatsko, odnosno konzularno predstavništvo Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije u državi iz koje se umrlo lice prenosi.

Sprovodnica za prenošenje umrlog lica u tranzitu preko teritorije Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije izdaje se na osnovu odobrenja za prenošenje izdatog od države iz koje se umrlo lice iznosi i države u koju se umrlo lice prenosi radi sahrane.

Član 16

Lice koje prenosi umrlo lice iz inostranstva radi sahrane u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji dužno je da o izdatom odobrenju za prenošenje, datumu prenošenja i mestu odakle će se umrlo lice preneti obavesti nadležno diplomatsko, odnosno konzularno predstavništvo Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije u državi iz koje se umrlo lice prenosi, pre pristupanja opremanja umrlog lica.

Član 17

Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o uslovima i načinu iskopavanja i prenošenja mrtvaca ("Službeni list SFRJ", br. 11/76 i 8/80).

Član 18

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".

Obrazac sprovodnice za prenošenje umrlog lica

 

(štambilj organa koji je izdao sprovodnicu)

(format 210 X 297 mm)

SPROVODNICA ZA PRENOŠENJE UMRLOG LICA

A.	Podaci o umrlom licu:
1.	Porodično (za udate žene i devojačko), očevo i rođeno ime
2.	Dan, mesec, godina, mesto i zemlja rođenja
3.	Državljanstvo
4.	Čas, dan, mesec, godina, mesto i zemlja kad i gde je smrt nastupila
5.	Uzrok smrti (na latinskom jeziku i jednom od jezika naroda, odnosno narodnosti Jugoslavije)
6.	Da li je umrlo lice bilo sahranjeno (da - ne)*
B.	Ostali podaci:
1.	Mesto, republika (autonomna pokrajina), odnosno zemlja u koju se prenosi umrlo lice
2.	Prevozno sredstvo kojim će se izvršiti prevoz i način prevoza
3.	Mesto prelaska državne granice
4.	Način na koji je utvrđen identitet umrlog lica
5.	Broj odobrenja za prenošenje umrlog lica i naziv organa koji je izdao odobrenje
6.	Odobrenje izdato na zahtev
7.	Prenošenje umrlog lica vrši se u pratnji

Pošto je uzrok smrti zarazna bolest - bolest koja nije zarazna*, opremanje umrlog lica je izvršeno na način propisan u članu 5. Pravilnika o uslovima i načinu iskopavanja i prenošenja umrlih lica (metalni - drveni - metalni i drveni sanduk)*.

_________________________		__________________________
(datum izdavanja sprovodnice)	M.P.	(potpis izdavaoca sprovodnice)
_____________________
*) nepotrebno precrtati