| Cilj 1: Razviti bezbedno i podržavajuće okruženje za razvoj i zdravlje mladih |
| Potcilj 1.1 Na republičkom nivou razvoj politike za razvoj i zdravlje mladih, kao i revidiranje postojećih i donošenje novih zakona i podzakonskih akata |
| aktivnosti | koraci | procesni indikatori | glavni nosioci aktivnosti i saradnici | vremenski okvir |
| 1.1.1
Uspostavljanje i razvijanje nacionalne politike za mlade | Þ usvojiti Strategiju razvoja zdravlja mladih Republike Srbije
Þ doneti konkretne mere (operativni plan) za implementaciju strategije | Þ Usvojena Strategija
Þ Operativni plan donešen i usvojen | Þ Vlada
Þ Ministarstvo zdravlja | Þ od početka usvajanja |
| 1.1.2
Revidiranje postojećih i donošenje novih zakona i podzakonskih akata | Þ sačiniti pregled postojećih zakonskih i podzakonskih akata koji se tiču razvoja i zdravlja mladih
Þ U skladu sa donetom Strategijom razvoja zdravlja mladih sačiniti predlog zakona i podzakonskih akata koje treba doneti
Þ obezbediti (zalagati se za) usklađivanje zakonske regulative sa međunarodnim normama i standardima
Þ učešće u praćenju primene zakonskih i podzakonskih akata | Þ pregled zakonskih i podzakonskih akata urađen
Þ broj predloženih novih akata, odnosno broj usvojenih | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo pravde | Þ 12 meseci
Þ 12 meseci |
| Potcilj 1.2 Na nacionalnom nivou izgradnja sistema za organizovano praćenje i nadzor zdravstvenog stanja mladih što omogućava zasnivanje odluka u oblasti razvoja i zdravlja mladih na pouzdanim informacijama |
| 1.2.1
Kontinuirano plaćanje zdravstvenih potreba i korišćenja zdravstvene zaštite mladih | Þ uspostaviti mehanizme za kontinuirano i kompletno praćenje zdravstvenih potreba mladih
Þ utvrditi jasne indikatore za praćenje korišćenja zdravstvene zaštite od strane mladih
Þ identifikovati mlade sa posebnim rizicima za njihovo zdravlje
Þ sprovoditi istraživanja specifičnih stanja i problema vezanih za mentalno zdravlje, reproduktivno zdravlje, karakteristike ponašanja, bolesti zavisnosti, ishrane i dr. | Þ mehanizam za adekvatno praćenje utvrđen
Þ indikatori usvojeni
Þ broj preduzetih istraživanja
Þ broj obuhvaćenih mladih i broj obuhvaćenih opština | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za javno zdravlje Srbije "dr Milan Jovanović Batut"
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata Beograd
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ 12 meseci
Þ 12 meseci
Þ kontinuirano |
| 1.2.2
Razvijanje jedinstvene baze podataka o zdravlju mladih | Þ u okviru razvoja informatičke mreže u zdravstvu definisati poseban interes za praćenje zdravlja mladih
Þ uspostaviti jedinstvenu bazu podataka na teritoriju Republike Srbije za prikupljanje i praćenje podataka o zdravlju mladih
Þ izvršiti potrebne treninge za osobe koje su odgovorne za vođenje baze na lokalnom nivou | Þ informaciona baza uspostavljena
Þ broj održanih treninga i treniranih osoba | Þ Institut za javno zdravlje Srbije "dr Milan Jovanović Batut"
Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ 12 meseci
Þ 12 meseci
Þ 15 meseci |
| 1.2.3
Zasnivanje odluka u oblasti razvoja i zdravlja mladih na pouzdanim informacijama | Þ periodično praćenje zdravstvenog ponašanja mladih kroz istraživanja na 3 do 5 godina na reprezentativnom uzorku mladih Republike Srbije
Þ na osnovu obavljenih istraživanja pristupiti donošenju odluka u vezi prioritetnih potreba mladih i razvoja zdravstvenih službi | Þ broj sprovedenih istraživanja
Þ broj odluka donetih na bazi istraživanja | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za javno zdravlje Srbije "dr Milan Jovanović Batut"
Þ Zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ kontinuirano
Þ kontinuirano |
| 1.2.4
Razvijanje kapaciteta za naučno-istraživački rad | Þ Uspostaviti nacionalni plan i program za naučno-istraživački rad u oblasti razvoja i zdravlja mladih | Þ nacionalni plan uspostavljen | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Ministarstvo nauke i zaštite životne sredine | Þ 12 meseci |
| Potcilj 1.3 Na nacionalnom i lokalnom nivou razvoj funkcionalnih partnerstava za razvoj i zdravlje mladih, uz promovisanje i intenziviranje aktivnog učestvovanja mladih u kreiranju aktivnosti |
| 1.3.1
Veća koordinacija i saradnja među nosiocima aktivnosti i donosiocima odluka orijentisanih na zdravlje mladih | Þ osnažiti odnose i saradnju zdravstvenog sa drugim sektorima na specifičnim projektima usmerenim na zdravlje mladih
Þ identifikovati pojedince unutar ministarstava i sektora koji su odgovorni za pitanje zdravlja mladih i povezati ih međusobno
Þ na nacionalnom nivou - identifikovati oblasti i probleme za koje je neophodno partnerstvo i oformiti strateška nacionalna tela za rešavanje tih problema
Þ razvijati koordinisanu akciju državnih, privatnih i nevladinih organizacija (uključujući i organizacije mladih) u direktnom radu sa mladim ljudima na nacionalnom nivou
Þ razvijati intersektorske strategije i akcione planove procene kako bi se smanjio rizik dupliranja u planiranju i finansiranju
Þ na lokalnom nivou - prioritetne probleme lokalne zajednice rešavati kroz partnerstvo za zdravlje, uz punu participaciju mladih na koje se problemi odnose
Þ podržavati intersektorsku saradnju i bolje povezivanje sa zajednicom i njenim strukturama
Þ mobilisati kao partnere roditelje, staratelje, nastavnike, zdravstvene radnike, donosioce odluka, medije, verske organizacije
Þ procenjivati uticaj svih predloženih politika na zdravlje mladih ljudi
Þ dalje investiranje i podrška akciji lokalne zajednice i razvojnim programima zajednice koji se bave pitanjima zdravlja mladih i zadovoljavanja lokalnih prioriteta putem saradnje svih partnera u zajednici (obrazovanje, zdravstvo, socijalna zaštita, industrija i dr, nevladinog sektora) | Þ identifikovani pojedinci i potencijalni mehanizmi intersektorske saradnje
Þ broj lokalnih akcija ostvaren uz intersektorsku saradnju | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalne politike
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| 1.3.2
Promovisanje i intenziviranje aktivnog učestvovanja mladih u kreiranju aktivnosti za zdravlje na nacionalnom i lokalnom nivou | Þ participatorno istražiti moguće mehanizme uključivanja i učešća mladih na nacionalnom i lokalnom nivou
Þ uspostaviti forume mladih u lokalnim zdravstvenim odborima i to kroz sledeće korake: 1) uspostaviti đačke parlamente u svim srednjim i osnovnim školama u Republici Srbiji i u okviru njih odbore ili pojedince zadužene za različita pitanja mladih
2) odbori ili pojedinci izveštavaju predstavnika parlamenta koji je član zdravstvenih odbora u opštini, kao i direktore škola Þ razviti intersektorsku saradnju na svim nivoima i razviti partnerstva između državnog, privatnog, nevladinog sektora, uz podsticanje mladih, kao partnera da aktivno učestvuju u kreiranju zdravstvene politike i akcija koje su njima namenjene
Þ uspostaviti forume mladih u lokalnim zdravstvenim odborima | Þ broj (%) opština sa uspostavljenom participacijom mladih u oblasti zdravlja
Þ broj (%) opština sa forumima mladih u lokalnim zdravstvenim odborima | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| Potcilj 1.4 Na lokalnom nivou jačanje kapaciteta zajednice u planiranju, implementaciji, monitoringu i evaluaciji programa prevencije, lečenja i rehabilitacije mladih, kao i u ostvarenju bezbednije i zdravije porodične, školske i radne sredine za mlade |
| 1.4.1
Jačanje kapaciteta lokalne samouprave | Þ razvijati i podržavati škole kao partnere na lokalnom nivou gde se na efikasan i delotvoran način utiče na veliki broj mladih i, putem njih, na njihove porodice, odnosno roditelje i zajednicu i to kroz:
- informisanje, odnosno podsticanje škola za mogućnost saradnje sa lokalnom zajednicom
- uključivanje privatnog sektora kao investitora, uz nalaženje modaliteta saradnje Þ u školama i zdravstvenim ustanovama stvoriti sredinu koja je bezbedna od zlostavljanja i koja prema mladima gaji razumevanje, brigu, nediskriminaciju i poštovanje kroz:
- formiranje odbora mladih za sprečavanje zlostavljanja i nasilja
- obrazovanje protokola za ponašanje nastavnika i drugog školskog osoblja
- osobe zaštitnika prava mladih pri školama
Þ stvoriti mladima mogućnost za sveukupnu, a posebno psihološku podršku i pomoć izvan zdravstvenih i psihijatrijskih ustanova - u školama, studentskim domovima i internatima, ali i kroz otvaranje savetovališta u gradovima - izvan bilo kakvih institucija (klubovi mladih i sl.)
Þ doneti program za sinhronizovanje delovanja na nivou zajednice
Þ podržati programe "Zdravi gradovi" u lokalnoj upravi, čime se angažuju mladi ljudi u planiranju i sprovođenju aktivnosti | Þ broj (%) škola osnovnog i srednjeg obrazovanja, kao i studentskih domova sa posebnim programima
Þ broj (%) gradova, odnosno opština u programu "Zdravi gradovi" | Þ lokalna samouprava
Þ obrazovne ustanove u saradnji sa udruženjima
Þ zdravstvene ustanove i ustanove zdravstvene zaštite | Þ kontinuirano |
| 1.4.2
Ostvarenje bezbednije i zdravije životne, školske i radne sredine za mlade | Þ podržati dalju primenu postojećih programa koji promovišu zdravlje mladih
Þ inicirati razvijanje novih programa za promociju zdravlja mladih
Þ promovisati programe obrazovanja nastavnika,
odnosio zaposlenih o stvaranju radnih sredina prijateljskih za mlade
Þ prepoznati i odgovoriti na potrebe mladih ljudi koji su opaženi kao drugačiji zbog stanja posebne potrebe
Þ podržati i povećati svest među učenicima i školskim osobljem o pitanjima koja se tiču mladih sa hroničnim oboljenjima i invaliditetom, zbog kojih su možda prekinuli i školovanje, a imaju posebne potrebe u školskom okruženju
Þ obezbediti šanse za obrazovanje roditelja o razvojnim potrebama mladih
Þ osigurati da učenici imaju direktan pristup savetima i uputima, posebno u oblasti reproduktivnog zdravlja, mentalnog zdravlja i zloupotrebe alkohola i droga.
Þ obezbediti obuku koja će pomoći nastavnicima i drugom školskom osoblju u prepoznavanju ranih znakova mentalnih oboljenja i zloupotrebe alkohola i droga, kao i drugih poremećaja zdravlja
Þ razvijati i podržavati razvoj mreže škola koje promovišu zdravlje i formiranje mreže zdravih škola u skladu sa inicijativom Svetske zdravstvene organizacije - "Global School Health Initiative". | Þ broj jasno definisanih programa
Þ broj novozapočetih programa
Þ broj (%) mladih obuhvaćenih ovim programima - distribucija prema programima
Þ broj (%) škola sa programima za roditelje
Þ broj (%) edukovanih nastavnika za rano aktiviranje poremećaja
Þ broj (%) "Zdravih škola"
Þ broj (%)škola sa obezbeđenim optimalnim školskim obrokom
Þ broj (%) škola sa adekvatnim salama za fizičko vaspitanje
Þ broj (%) škola koje zadovoljavaju sanitarno higijenske norme | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, obrazovne i ustanove socijalne zaštite | Þ kontinuirano |
| Potcilj 1.5 akcioni planovi lokalne samouprave prepoznaju značaj rodne jednakosti |
| 1.5.1
Uključivanje oba roda u nosioce aktivnosti implementacije lokalnih akcionih planova | Þ Podsticati uključivanje oba roda u nosioce aktivnosti implementacije lokalnih akcionih planova | Þ Rodna struktura nosilaca aktivnosti implementacije lokalnih akcionih planova | Þ lokalna samouprava | Þ kontinuirano |
| Cilj 2: Razviti adekvatan sistem prenosa znanja i veština za sticanje stavova, navika i ponašanja koji vode ka zdravlju |
| Potcilj 2.1 Razvoj, standardizacija, akreditacija, primena i praćenje programa za promociju zdravlja mladih na nacionalnom i lokalnom nivou koji se sprovode od strane stručne javnosti |
| 2.1.1
Priprema i izrada programa za promociju zdravlja mladih | Þ imenovanje nosilaca aktivnosti
Þ pregled postojećih programa
Þ definisanje standarda
Þ standardizacija postojećih programa
Þ iniciranje i učestvovanje u izradi novih programa za promociju zdravlja mladih | Þ imenovani nosioci aktivnosti
Þ urađeno mapiranje postojećih programa
Þ utvrđeni standardi iz svih oblasti koje su značajne za razvoj i zdravlje mladih
Þ broj standardizovanih programa, geografska distribucija i prema oblastima
Þ započela izrada programa | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalne politike
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ šest meseci
Þ šest meseci
Þ šest meseci
Þ kontinuirano |
| 2.1.2
Trening nosilaca programskih aktivnosti na republičkom i lokalnom nivou | Þ definisanje sadržaja treninga: zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, prosvetnih radnika, predstavnika medija, lokalne samouprave i socijalne zaštite
Þ implementacija treninga
Þ uvođenje u sistem obrazovanja i kontinuirane edukacije | Þ utvrđeni neophodni sadržaji treninga
Þ broj opština obuhvaćenih treninzima
Þ broj održanih treninga i edukovanih osoba
Þ struktura profila stručnjaka obuhvaćenih treningom | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ 12 meseci
Þ kontinuirano |
| 2.1.3
Razvoj operativnih planova na republičkom i lokalnom nivou | Þ izrada operativnog plana na nacionalnom nivou
Þ geografska distribucija nacionalnog plana i izrada operativnog plana na lokalnom nivou
Þ jačanje kapaciteta zdravstvenih i obrazovnih institucija | Þ urađen nacionalni operativni plan
Þ broj urađenih lokalnih operativnih planova - distribucija prema opštinama | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ lokalna samouprava | Þ 12 meseci |
| 2.1.4
Organizovanje i sprovođenje aktivnosti na mestima gde mladi uče | Þ uvođenje sadržaja iz oblasti razvoja i zdravlja mladih u školsku periodiku
Þ priprema, izrada i distribucija promotivnog odnosno zdravstveno-edukativnog materijala za mlade
Þ organizovanje zdravstveno-vaspitnih tribina, radionica | Þ zastupljenost sadržaja iz oblasti razvoja i zdravlja mladih u školskoj periodici
Þ broj i zastupljenost različitih oblasti značajnih za razvoj i zdravlje mladih u edukativnim materijalima uz participatorno definisanje
Þ broj distribuiranih primeraka i raspored distribucije edukativnog materijala
Þ broj zdravstveno-vaspitnih tribina odnosno radionica i njihova zastupljenost u različitim krajevima Republike Srbije odnosno estimacija broja mladih koji su prisustvovali | Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ lokalna samouprava | Þ 12 meseci
Þ kontinuirano |
| 2.1.5
Organizovanje i sprovođenje aktivnosti na mestima gde mladi provode slobodno vreme | Þ priprema, izrada i distribucija promotivnog odnosno zdravstveno-edukativnog materijala za mlade
Þ promotivne aktivnosti na terenu
Þ u promotivne akcije uključivanje javnih i popularnih ličnosti, kao i struktura u kojima mladi provode slobodno vreme | Þ broj različitih edukativnih materijala participatorno definisan i broj distribuiranih primeraka
Þ broj aktivnosti na terenu i estimacija broja obuhvaćenih mladih
Þ broj uključenih popularnih ličnosti | Þ zdravstvene ustanove
Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ šest meseci
Þ kontinuirano
Þ kontinuirano |
| 2.1.6
Korišćenje medija, internet mreža za mlade; telefonskih i internet savetovališta | Þ jačanje postojećih telefonskih savetovališta i otvaranje novih
Þ širenje i održavanje postojeće internet mreže
Þ primena medija plana
Þ organizovanje i sprovođenje promotivnih aktivnosti na audio-vizuelnim medijima
Þ priprema, izrada i distribucija promotivnog, odnosno zdravstveno-edukativnog materijala za mlade | Þ broj različitih edukativnih materijala participatorno definisan i broj distribuiranih primeraka
Þ broj korisnika internet mreže i telefonskih savetovališta
Þ postojanje medija plana
Þ broj sprovedenih aktivnosti pomoću audio-vizuelnih medija
Þ broja obuhvaćenih mladih različitim vidovima medijske komunikacije | Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa medijima | Þ kontinuirano |
| Potcilj 2.2 Razvoj, standardizacija, akreditacija, primena i praćenje programa za promociju zdravlja mladih na republičkom i lokalnom nivou koji se sprovode od strane mladih (vršnjački pristup) |
| 2.2.1
Priprema i izrada vršnjačkih programa za promociju zdravlja mladih | Þ imenovanje nosilaca aktivnosti
Þ pregled postojećih programa
Þ definisanje standarda
Þ standardizacija postojećih programa
Þ iniciranje i učestvovanje u izradi novih preventivnih programa za mlade | Þ nosioci aktivnosti imenovani
Þ postojeći programi mapirani
Þ standardi donešeni
Þ broj novonastalih programa | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa NVO | Þ 12 meseci
Þ 12 meseci
Þ 12 meseci
Þ kontinuirano |
| 2.2.2
Trening nosilaca preventivnih aktivnosti (vršnjački edukatori) | Þ definisanje sadržaja treninga vršnjačkih edukatora
Þ implementacija treninga
Þ uspostavljanje sistema kontinuirane edukacije vršnjačkih edukatora kroz sistem školstva, zdravstva odnosno udruženja | Þ utvrđeni neophodni sadržaji treninga
Þ broj održanih treninga i edukovanih vršnjaka | Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ u saradnji sa mrežama vršnjačkih edukatora
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ 12 meseci
Þ kontinuirano |
| 2.2.3
Razvoj operativnih planova na nacionalnom i lokalnom nivou | Þ izrada operativnog plana na republičkom nivou
Þ izrada operativnog plana na lokalnom nivou | Þ urađen republički operativni plan
Þ broj urađenih lokalnih operativnih planova - distribucija prema opštinama | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ šest meseci
Þ šest meseci
Þ šest meseci |
| 2.2.4
Sprovođenje vršnjačke edukacije i formiranje grupa za podršku "mladi mladima" | Þ vršnjačka edukacija na mestima gde mladi uče
Þ vršnjačka edukacija na mestima gde mladi žive i provode slobodno vreme
Þ vršnjačka edukacija koristeći različita sredstva komunikacije
Þ formiranje grupa za pomoć i podršku "mladi mladima" izvan zdravstvenih institucija, a uz superviziju profesionalaca | Þ broj održanih radionica i obuhvaćenih mladih
Þ broj formiranih grupa za podršku | Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| Potcilj 2.3 Razvoj, standardizacija, akreditacija, primena i praćenje ciljanih preventivnih programa i kampanja za posebno osetljive, socijalno ugrožene i marginalizovane mlade |
| 2.3.1
Priprema i izrada ciljanih preventivnih programa | Þ imenovanje nosilaca aktivnosti
Þ pregled postojećih programa
Þ definisanje standarda
Þ standardizacija postojećih programa
Þ iniciranje i učestvovanje u izradi novih preventivnih programa za mlade
Þ izrada nacionalnog programa primarne prevencije faktora rizika za nastanak hroničnih masovnih nezaraznih oboljenja, pre svega kardiovaskularnih u skladu sa preporukama Svetske Zdravstvene Organizacije (u daljem tekstu SZO) (Global Strategy on Diet, Physical Activity and Health)
Þ izrada i realizacija nacionalnog programa i politike ishrane u skladu sa preporukama SZO (Food and Nutrition Action for Europe)
Þ izraditi i implementirati nacionalni program kontinuiranog praćenja rasta, razvoja i ishranjenosti mladih i primene odgovarajućih programa unapređenja ishrane
Þ razvoj modela za registrovanje i praćenje
Þ standardizacija protokola rada | Þ nosioci aktivnosti imenovani
Þ postojeći programi mapirani
Þ standardi donešeni
Þ broj novonastalih programa
Þ model za registrovanje i praćenje urađen
Þ protokoli rada standardizovani
Þ izrađeni modeli navedenih programa i jedinstvena metodologija | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ 12 meseci za izradu, a kontinuirana realizacija |
| 2.3.2
Trening nosilaca preventivnih aktivnosti na republičkom i lokalnom nivou | Þ definisanje sadržaja treninga: zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, prosvetnih radnika, predstavnika medija
Þ senzitivizacija zdravstvenih radnika i saradnika
Þ trening za pravovremeno prepoznavanje i zadovoljavanje specifičnih potreba posebno osetljivih, socijalno ugroženih i marginalizovanih mladih
Þ implementacija treninga
Þ uvođenje u sistem obrazovanja i kontinuirane edukacije | Þ sadržaji treninga definisani
Þ broj zdravstvenih radnika i saradnika treniranih
Þ odgovarajući sadržaji uvedeni u sistem obrazovanja i kontinuirane edukacije | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije, "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| 2.3.3
Razvoj jačanje programa za aktivnije ravnopravno uključivanje u socijalnu sredinu | Þ izrada i razvoj programa za uključivanje
Þ mobilizacija mladih za razradu i sprovođenje programa | Þ specifični programi razvijeni
Þ mehanizam za mobilizaciju mladih razvijen
Þ broj mladih mobilisan za sprovođenje programa | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ 12 meseci
Þ kontinuirano |
| 2.3.4
Formiranje i razvoj vršnjačkih i omladinskih grupa "mladi-mladima" i za samopomoć i širenje mreže | Þ povećanje osetljivosti mladih za ovu vrstu problema
Þ standardizacija vršnjačkih programa za samopomoć
Þ edukacija volontera
Þ kontinuirani vršnjački rad
Þ formiranje mreže grupa samopomoći
Þ supervizija
Þ terenski rad | Þ broj edukovanih volontera
Þ broj ostvarenih terenskih aktivnosti i radionica
Þ broj obuhvaćenih mladih | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| Potcilj 2.4 Uvođenje zdravstvenog vaspitanja u školske programe i njegova puna implementacija |
| 2.4.1
Uključivanje zdravstvenog vaspitanja u redovne školske programe | Þ definisanje aktivnosti, obima i sadržaja zdravstvenog vaspitanja
Þ uvođenje zdravstvenog vaspitanja kao obaveznog vida nastave
Þ senzitivizacija nastavnika za potrebu uvođenja zdravstvenog vaspitanja u škole | Þ sadržaj definisan
Þ zdravstveno vaspitanje uvedeno kao deo obavezne nastave
Þ broj i distribucija škola u kojima je urađena senzitivizacija nastavnog kadra | Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ devet meseci
Þ devet meseci
Þ devet meseci
Þ kontinuirano |
| 2.4.2
Posebna doedukacija nastavnika i profesora koji bi u školama bila odgovorni za zdravstveno vaspitanje | Þ definisanje profila nastavnika i profesora koji bi sprovodili zdravstveno vaspitanje
Þ edukacija nastavnika i profesora koji bi sprovodili zdravstveno vaspitanje
Þ lobiranje za proširenje programa fakulteta odakle će se regrutovati nastavnici i profesori za sprovođenje zdravstvenog vaspitanja | Þ broj edukovanih nastavnika
Þ nastavni program relevantnih fakulteta proširen | Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ devet meseci
Þ devet meseci
Þ devet meseci |
| Potcilj 2.5 Programi su namenjeni i mladićima i devojkama i prepoznaju i uvažavaju rodnu jednakost i specifičnosti rodova |
| 2.5.1
Programi pokrivaju problematiku specifičnu za oba roda | Þ u sadržaj programa umeti teme koje pokrivaju probleme oba roda | Þ rodna struktura akreditovanih trenera | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| 2.5.2
Uključivanje u vršnjačku edukaciju oba roda | Þ Podsticati uključivanje u vršnjačku edukaciju oba roda | Þ rodna struktura vršnjačkih edukatora | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| 2.5.3
Uključivanje u terenski rad oba roda | Þ Podsticati uključivanje u terenski rad oba roda | Þ rodna struktura terenskih radnika | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ kontinuirano |
| 2.5.4
Uključivanje nastavnika oba roda u edukaciju | Þ Podsticati uključivanje nastavnika oba roda u edukaciju | Þ rodna struktura edukovanih nastavnika | Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ kontinuirano |
| Cilj 3: Unapređivanje i ujednačavanje kvaliteta zdravstvene zaštite mladih sa posebnim osvrtom na prilagođavanje službi razvojnim potrebama mladih |
| Potcilj 3.1 Razvijanje i donošenje nacionalnih programa i vodiča dobre prakse |
| 3.1.1
Priprema i izrada nacionalnih programa i vodiča | Þ donošenje nacionalnih programa
Þ izrada vodiča za različite oblasti od značaja za razvoj i zdravlje mladih | Þ vodiči izrađeni i usvojeni | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ 12 meseci |
| Potcilj 3.2 Razvijanje i donošenje protokola kontrole rada |
| 3.2.1
Identifikacija oblasti rada u kojima je potrebno unapređenje kvaliteta rada | Þ izrada protokola za procenu prilagođenosti usluga potrebama mladih
Þ izrada protokola za procenu zadovoljstva mladih pruženim uslugama
Þ izrada protokola za evaluaciju različitih sadržaja rada
Þ izrada protokola za intervju sa rukovodiocem
Þ izrada protokola za organizaciju rada
Þ izrada protokola za procenu edukovanosti članova stručnog tima u oblasti razvoja i zdravlja mladih | Þ doneti i usvojeni protokoli | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ šest meseci |
| 3.2.2
Podržavajuća supervizija | Þ obilasci imenovanog tima za superviziju ustanova koje pružaju zdravstvenu zaštitu mladima
Þ intervjui sa rukovodiocima, pružaocima usluga i korisnicima, opservacija, izveštavanje | Þ imenovati tim za superviziju
Þ broj supervizija izvršenih na svakom nivou
Þ broj (%) institucija i savetovališta za mlade gde se podržavajuća supervizija redovno održava | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ Jednom godišnje |
| 3.2.3
Donošenje akcionih planova za unapređenje kvaliteta rada | Þ Utvrđivanje plana akcije za naredni period kojim bi se ispravili propusti, odnosno dizajnirale odgovarajuće promene ili intervencije | Þ broj izrađenih planova akcije za poboljšanje kvaliteta
Þ broj institucija u kojima je registrovano poboljšanje kvaliteta rada od jedne do druge supervizijske posete | Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ Jednom godišnje |
| Potcilj 3.3. Podizanje stručnih kapaciteta i uvođenje procesa licenciranja rada profesionalaca u zdravstvu i profesionalaca iz drugih oblasti koje su povezane sa zdravljem mladih |
| 3.3.1
Kontinuirana edukacija profesionalaca u zdravstvu i iz drugih oblasti povezanih sa zdravljem mladih | Þ edukacija zdravstvenih radnika i saradnika za primenu vodiča i protokola rada
Þ kontinuirana edukacija zdravstvenih radnika i saradnika prvenstveno na primarnom nivou, ali i na drugim nivoima zdravstvene zaštite
Þ stvaranje mreže edukovanih multidisciplinarnih timova stručnjaka
Þ uspostavljanje koordinacije rada među stručnim timovima
Þ predlog za uvođenje odgovarajućih sadržaja iz oblasti promocije zdravlja mladih u nastavne planove i dodiplomske i poslediplomske programe obrazovanja | Þ broj dodatno edukovanih stručnjaka | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ kontinuirano |
| 3.3.2
Uvođenje procesa licenciranja u radu zdravstvenih radnika i drugih profesionalaca | Þ učešće u procesu pripreme profesionalnih udruženja, obrazovnih institucija i upravnih struktura koje će donositi licencu za rad
Þ uvesti obaveznu periodičnu edukaciju
Þ razviti nacionalni etički kodeks | Þ periodična edukacija uvedena sa planom primene
Þ broj osnovanih ili osnaženih profesionalnih udruženja koje će donositi licencu
Þ nacionalni etički kodeks donešen | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo prosvete i sporta
Þ Ministarstvo pravde | Þ 24 meseca |
| Potcilj 3.4 Razvijanje postojećih i formiranje novih službi okrenutih mladima, uz definisanje sistema njihove kontrole rada i koordinacije |
| 3.4.1
Širenje mreže institucija i službi koje će omogućiti promociju zdravlja mladih | Þ definisanje okvira sadržaja rada institucija i službi za mlade
Þ izrada standarda službi ul mlade i njihova primena (u pogledu geografske distribucije, obuke i standarda rada kadra, pruženih usluga i podrške lokalne zajednice)
Þ formiranje multidisciplinarnih službi prijateljski naklonjenih mladima u ustanovama primarne zdravstvene zaštite (prilagođeno dobnim grupama)
Þ identifikovati ustanove koje se bave promocijom zdravlja mladih i njihovo povezivanje
Þ restruktuiranje organizacije i sadržaja rada postojećih institucija za očuvanje i unapređivanje zdravlja mladih u skladu sa njihovim potrebama | Þ sadržaj rada institucija i službi za mlade definisan
Þ broj novoformiranih službi za mlade
Þ broj službi za mlade i broj opština u kojima su razvijene | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ 12 meseci |
| 3.4.2
formiranje i razvijanje pristupačne mreže savetovališta za mlade na primarnom nivou zdravstvene zaštite | Þ izrada modela za rad u savetovalištu za mlade koje bi sprovodilo primarnu i delom sekundarnu prevenciju poremećaja zdravlja, a u skladu sa mogućnostima primarnog nivoa zdravstvene zaštite
Þ formiranje multidisciplinarnih savetovališta za mlade u svim domovima zdravlja u Republici Srbiji u skladu sa potrebama mladih i postojećim kadrovskim, prostornim i tehničkim mogućnostima
Þ doedukacija kadra za rad u multidisciplinarnom savetovalištu
Þ uključivanje mladih u rad savetovališta uz podršku i pomoć profesionalaca
Þ kontinuirana promocija Savetovališta koja bi podigla svest mladih o postojanju ovakvih ustanova i o uslugama koje one pružaju
Þ organizovanje jedinstvenog web-foruma u cilju razmene iskustava unutar mreže institucija i službi koje se bave promocijom zdravlja mladih
Þ organizovanje obuke za pisanje projekata napraviti dokument kojim će se utvrditi saradnja između zdravstvenih ustanova i NVO-a. | Þ model za rad u savetovalištu za mlade izrađen u skladu sa istraženim potrebama mladih
Þ broj restruktuiranih postojećih savetovališta za mlade
Þ broj opština u kojima postoje savetovališta za mlade
Þ broj novoformiranih savetovališta za mlade
Þ broj (%) savetovališta u čiji rad su aktivno uključeni mladi
Þ broj i stručni profil kadra u savetovalištu koji su prošli doedukaciju | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ 24 meseca |
| 3.4.3
Razvijanje mreže dostupnih timova za hitne i krizne intervencije | Þ formiranje timova za mrežu SOS telefonskih linija koje će biti dostupne mladima i van zvaničnog radnog vremena
Þ povezivanje timova u mrežu
Þ saradnja sa drugim institucijama, organizacijama ili ciljnim grupama
Þ doedukacija stručnjaka i edukacija novih članova
- povezivanje timova u mrežu | Þ broj edukovanih osoba za SOS telefon
Þ broj formiranih timova
Þ broj ostvarenih kontakata
Þ broj (%) opština u Republici Srbiji odakle dolaze pozivi mladih | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ 24 meseca |
| 3.4.4
Razvijanje mreže vaninstitucionalnih jedinica sa preventivnom orijentacijom na lokalnom nivou | Þ identifikovati partnere među vaninstitucionalnim organizacijama i NVO koje u delokrugu svoga rada primarno imaju unapređivanje zdravlja mladih
Þ uspostaviti mrežu vladinih organizacija i NVO koje u delokrugu svoga rada primarno imaju razvoj i zdravlje mladih | Þ broj identifikovanih strateških partnera
Þ broj uspostavljenih mreža | Þ lokalna samouprava
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ 12. meseci |
| 3.4.5
Definisanje sistema kontrole i koordinacije rada institucija i službi za mlade | Þ utvrditi osnovne indikatore za kontrolu rada institucija i službi za mlade
Þ identifikovati (mapirati) ustanove i službe za mlade i definisati osnovne principe koordinacije njihovog rada
Þ definisati eksternu superviziju (jednom u pola godine) od strane tima eksperata u oblastima koje pokriva ta služba
Þ definisati jednomesečnu internu superviziju članova tima
Þ definisati redovne periodične sastanke članova tima određene zdravstvene službe uz samoevaluaciju članova tima
Þ definisati permanentu evaluaciju od strane samih korisnika (mladih) | Þ indikatori uspostavljeni
Þ ustanove i službe mapirane
Þ broj supervizija izvršenih na svakom nivou
Þ broj (%) institucija i savetovališta za mlade gde se eksterna supervizija redovno održava
Þ broj (%) institucija i savetovališta za mlade gde se interna supervizija i samoevaluacija redovno održava
Þ broj (%) institucija i savetovališta za mlade gde se evaluacija od strane korisnika redovno održava | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije "dr Vukan Čupić"
Þ Zavod za zdravstvenu zaštitu studenata
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ 12 meseci |
| Potcilj 3.5 Jačanje kapaciteta (kadar, prostor, oprema) institucija usmerenih na pomoć i lečenje mladih |
| 3.5.1
Integrisano delovanje službi na sva tri nivoa | Þ jasno definisati i razgraničiti okvir, obim i sadržaj rada službi namenjenih mladima po nivoima
Þ preciznim protokolom obezbediti neophodnu povezanost i prohodnost po nivoima zdravstvene zaštite
Þ osnaživanje postojećih savetovališta za mlade i proširivanje integriranog delovanja uvođenjem novih sadržaja (prevencija HIV infekcije, prevencija zloupotrebe psihoaktivnih supstanci, prevencija zlostavljanja i zanemarivanja, prevencija mentalnih poremećaja, poremećaja ishrane i sl.)
Þ povezivanje službi za mlade na sekundarnom nivou, kao i ostvarivanje integrisanog pristupa u lečenju i rehabilitaciji (tercijarni nivo) | Þ protokoli definisani na svim nivoima | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za javno zdravlje Srbije "dr Milan Jovanović Batut"
Þ Republički zavod za zdravstveno osiguranje
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove | Þ 12 meseci |
| 3.5.2
Nove stacionarne jedinice za mentalne probleme mladih | Þ proceniti potrebe na teritoriji cele Republike Srbije za lečenje mladih sa mentalnim problemima
Þ pristupiti otvaranju novih stacioniranih jedinica za lečenje mladih sa mentalnim problemima u sastavu postojećih psihijatrijskih odeljenja u medicinskim centrima
Þ organizovanje kreativnih dnevnih aktivnosti prilagođenih mladima (sport, kulturne aktivnosti, edukativni programi)
Þ uključivanje volontera - vršnjačkih edukatora u rad stacionarnih jedinica humanizacija prostora (vedre boje, veliki dnevni boravci, parkovi) | Þ analiza potrebe urađena
Þ broj (%) medicinskih centara i opštih bolnica sa otvorenim odeljenjima za lečenje mladih sa mentalnim problemima | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za javno zdravlje Srbije "dr Milan Jovanović Batut"
Þ Republički zavod za zdravstveno osiguranje | Þ 24 meseca |
| 3.5.3
Osnaživanje, programsko i teritorijalno definisanje postojećih jedinica za mentalno zdravlje mladih | Þ Preispitati postojeću mrežu stacionarnih jedinica za mentalne probleme mladih i razdvojiti ih od jedinica za decu, kao i od dece i mladih sa neurološkim poremećajima
Þ Zavisno od lokalnih potreba otvoriti specijalističko-konsultativne ambulante na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite za mentalne probleme mladih (poremećaj ponašanja, upotrebe psihoaktivnih supstanci)
Þ permanentna edukacija kadrova i supervizija rad | Þ broj (%) stacionarnih psihijatrijskih jedinica odvojenih za decu
Þ broj psihijatrijskih stacionarnih jedinica odvojenih od neuroloških | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Institut za javno zdravlje Srbije "dr Milan Jovanović Batut"
Þ Republički zavod za zdravstveno osiguranje | Þ 12 meseci |
| Potcilj 3.6 Smanjenje stigmatizacije i diskriminacije mladih koji su oboleli, sa potrebom za posebnom podrškom, socijalno ugroženih i zlostavljanih |
| 3.6.1
Razvijanje programa za razvoj samopouzdanja, veština komunikacije i pregovaranja usklađenih sa razvojnim potencijalima mladih sa poremećajima mentalnog zdravlja, hroničnim oboljenjima i sa potrebom za posebnom podrškom | Þ imenovanje nosilaca aktivnosti za standardizaciju
Þ pregled postojećih programa
Þ definisanje standarda
Þ standardizacija postojećih programa
Þ iniciranje i učestvovanje u izradi novih preventivnih programa za mlade
Þ razvoj modela za registrovanje i praćenje
Þ standardizacija protokola rada
Þ formiranje i jačanje programa za ekonomsko osamostaljivanje
Þ edukacija najšire javnosti
Þ edukovanje medija-novinara
Þ podstaći razvoj programa koji su kulturalno prikladni i pristupačni i koji odražavaju raznolikost zajednice mladih | Þ nosilac aktivnosti imenovan
Þ postojeći programi mapirani
Þ standardi donešeni
Þ broj novonastalih programa
Þ model za praćenje razvijen
Þ protokol rada standardizovan
Þ broj javnih kampanja
Þ broj treniranih novinara
Þ broj novonastalih kulturalno prikladnih programa | Þ Ministarstvo zdravlja
Þ Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalne politike
Þ zdravstvene ustanove, ustanove socijalne zaštite i obrazovne ustanove
Þ u saradnji sa udruženjima | Þ Kontinuirano |
| 3.6.2
Prilagođavanje arhitektura mladima sa posebnim potrebama | Þ definisati zakonsku obavezu za jednakost u dostupnosti svih objekata i sredstava
Þ realizovati zakonom predviđenu obavezu | Þ doneti i sprovesti propis | Þ Ministarstvo za kapitalne investicije | Þ 12 meseci |