ODLUKAO UTVRĐIVANJU METODOLOGIJE O KRITERIJUMIMA I NAČINU ODREĐIVANJA TROŠKOVA PRIKLJUČKA NA SISTEM ZA PRENOS I DISTRIBUCIJU ELEKTRIČNE ENERGIJE("Sl. glasnik RS", br. 60/2006, 79/2006 i 114/2006) |
1. Utvrđuje se Metodologija o kriterijumima i načinu određivanja troškova priključka na sistem za prenos i distribuciju električne energije, koja je odštampana uz ovu odluku i čini njen sastavni deo.
2. Ovu odluku objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije".
METODOLOGIJA
O KRITERIJUMIMA I NAČINU ODREĐIVANJA TROŠKOVA PRIKLJUČKA NA SISTEM ZA PRENOS I DISTRIBUCIJU ELEKTRIČNE ENERGIJE
Ovom metodologijom bliže se utvrđuju kriterijumi i način određivanja troškova priključka energetskih objekata proizvođača i objekata kupaca na sistem za prenos, odnosno distribuciju električne energije (u daljem tekstu: metodologija), u skladu sa propisima kojima se uređuju obavljanje energetskih delatnosti i uslovi isporuke električne energije.
Pojmovi koji se koriste u ovoj metodologiji imaju sledeće značenje:
Grupni tipski priključak - tipski priključak sa više mernih uređaja, a najviše 64 merna uređaja u objektu koji se priključuje na sistem;
Energetski subjekt - subjekt koji obavlja energetsku delatnost prenosa, odnosno distribucije električne energije;
Individualni priključak - svaki priključak energetskog objekta proizvođača na prenosni ili distributivni sistem i svaki priključak objekta kupca na prenosni ili distributivni sistem koji ne ispunjava uslove tipskog priključka utvrđene ovom metodologijom;
Korisnik sistema - proizvođač ili kupac čiji se objekat priključuje ili je priključen na sistem za prenos ili distribuciju električne energije, na osnovu odobrenja energetskog subjekta;
Merni uređaj - uređaj kojim se meri aktivna električna energija, odnosno uređaj kojim se mere snaga, aktivna i reaktivna električna energija, na mestu razgraničenja odgovornosti za predatu energiju između proizvođača električne energije i energetskog subjekta, odnosno između kupca električne energije i energetskog subjekta, na čiji sistem je priključen objekat proizvođača, odnosno kupca;
Objekat - energetski objekat proizvođača ili objekat kupca koji se priključuje na sistem za prenos ili distribuciju električne energije;
Oklopljeno postrojenje - oklopljena transformatorska stanica u SF6 tehnici;
Pojedinačni tipski priključak - tipski priključak sa jednim mernim uređajem;
Priključak - skup vodova, opreme, i uređaja za prenos i distribuciju električne energije kojima se objekat povezuje sa prenosnim ili distributivnim sistemom, od mernog uređaja do najbliže tačke na sistemu u kojoj je priključenje tehnički i pravno moguće;
Sistem - skup energetskih objekata za prenos, odnosno za distribuciju električne energije, međusobno povezanih tako da čine jedinstvenu tehničko-tehnološku celinu na koju se priključuju objekti korisnika sistema;
Tipska udaljenost od sistema - obračunska veličina za utvrđivanje troškova tipskog priključka na niskonaponsku mrežu, koja iznosi 15 metara za svaku udaljenost od sistema koja nije veća od 25 metara;
Tipski priključak - priključak objekta kupca na niskonaponsku mrežu čija maksimalna odobrena snaga nije veća od 43,5 kW (3 h 63 A) po mernom uređaju i za čiju se realizaciju ugrađuje dvotarifno brojilo najmanje propisane klase tačnosti i tipizirana oprema potrebna za realizaciju dvotarifnog merenja;
Udaljenost od sistema - rastojanje od objekta do najbliže tačke na postojećem sistemu u kojoj je priključenje tehnički i pravno moguće, mereno trasom voda;
Unutrašnja priključna instalacija - deo instalacije u objektu korisnika od kablovske priključne kutije ili mesta prihvatanja voda na objektu (zidne konzole ili krovnog nosača) do mernog uređaja.
Ostali pojmovi upotrebljeni u ovoj metodologiji imaju isto značenje kao i u Zakonu o energetici.
III KRITERIJUMI ZA ODREĐIVANJE TROŠKOVA PRIKLJUČKA I STRUKTURA TROŠKOVA PRIKLJUČKA
III.1. Kriterijumi za određivanje troškova priključka
Troškovi priključka određuju se na osnovu sledećih kriterijuma: tehničkih karakteristika priključka, vrste i obima radova koje je neophodno izvesti radi priključenja objekta na sistem za prenos, odnosno distribuciju električne energije i drugih uslova vezanih za izgradnju, odnosno izvođenje radova na priključku, a naročito na osnovu: odobrene snage, naponskog nivoa mreže na koju se priključuje i udaljenosti od postojeće mreže, broja faza, broja mernih uređaja, vrste i preseka voda, vrste opreme, uređaja i materijala koji se ugrađuju saglasno tehničkim uslovima za priključenje utvrđenim tehničkim propisima i pravilima o radu prenosnog, odnosno distributivnog sistema, kao i od potreba za izradom, odnosno pribavljanjem projekta i druge dokumentacije za izgradnju priključka, odnosno izvođenje radova.
III.2. Struktura troškova priključka
Troškovi priključka obuhvataju:
1. troškove opreme, uređaja i materijala,
2. troškove izvođenja radova,
3. troškove izrade projekta, pribavljanja potrebne dokumentacije i stvaranja drugih uslova za izgradnju priključka, i
4. deo troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta, a u zavisnosti od odobrene snage.
Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta, obuhvata troškove obezbeđenja kapaciteta u sistemu neophodnih za sigurnu isporuku električne energije kupcima.
Troškovi priključka se utvrđuju prema najpovoljnijoj tržišnoj vrednosti opreme, materijala, radova i usluga, dobijenoj u postupku javne nabavke, odnosno u postupku nabavke opreme, materijala, radova i usluga na tržištu (u daljem tekstu: tržišna cena).
Prema složenosti priključka i u zavisnosti od tehničkih uslova priključenja objekta na sistem za prenos, odnosno distribuciju električne energije, vrste i udaljenosti objekta od sistema, kao i načina priključenja, priključci su podeljeni na dve vrste:
1. tipski priključak i
2. individualni priključak
U zavisnosti od broja mernih uređaja, tipski priključak se razvrstava u dve podvrste tipskih priključaka:
- pojedinačni tipski priključak, i
- grupni tipski priključak.
U zavisnosti od odobrene snage, vrste voda i broja faza u okviru podvrste pojedinačnog tipskog priključka, utvrđuju se sledeći tipovi:
Tabela 1. - Pojedinačni tipski priključak
Redni broj |
Tip-oznaka |
Opis |
||
Odobrena |
Vrsta voda |
Broj faza |
||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1. |
M1 |
do 14,5 kW |
nadzemni |
jedna |
2. |
M2 |
do 14,5 kW |
podzemni |
jedna |
3. |
M3 |
do 14,5 kW |
nadzemno-podzemni |
jedna |
4. |
T1 |
do 43,5 kW |
nadzemni |
tri |
5. |
T2 |
do 43,5 kW |
podzemni |
tri |
6. |
T3 |
do 43,5 kW |
nadzemno-podzemni |
tri |
U zavisnosti od maksimalnog broja mernih uređaja, odobrene snage po mernom uređaju, vrste i preseka voda i namene potrošnje električne energije (da li se koristi i za zagrevanje prostorija), u okviru podvrste grupnog tipskog priključka, utvrđuju se sledeći tipovi:
Tabela 2. - Grupni tipski priključak
Redni broj |
Tip-oznaka |
Opis |
||
Maksimalni broj mernih uređaja |
Odobrena snaga po mernom uređaju |
Vrsta voda |
||
1. |
G11 |
4 |
do 43,5 kW |
nadzemni |
2. |
G12 |
4 |
do 43,5 kW |
podzemni |
3. |
G13 |
4 |
do 43,5 kW |
nadzemno-podzemni |
Tipovi priključaka za objekte u kojima se električna energija koristi za zagrevanje prostorija
4. |
G21 |
32 |
do 43,5 kW |
nadzemni |
5. |
G22 |
32 |
do 43,5 kW |
podzemni |
6. |
G23 |
32 |
do 43,5 kW |
nadzemno-podzemni |
Tipovi priključaka za objekte u kojima se električna energija ne koristi za zagrevanje prostorija
7. |
G31 |
64 |
do 43,5 kW |
nadzemni |
8. |
G32 |
64 |
do 43,5 kW |
podzemni |
9. |
G33 |
64 |
do 43,5 kW |
nadzemno-podzemni |
Tipovi priključaka od G21 do G33 obuhvataju objekte kod kojih je broj mernih uređaja veći od četiri.
Individualni priključak je svaki priključak kod koga, zbog složenosti, nije moguća tipizacija rešenja i uprosečavanje troškova izgradnje.
Individualni priključak, u smislu stava 1. ove tačke, jeste:
1) priključak objekta proizvođača električne energije
2) priključak objekta kupca koji prema karakteristikama ne ispunjava uslove tipskog priključka utvrđenog ovom metodologijom.
V NAČIN ODREĐIVANJA TROŠKOVA PRIKLJUČKA
V.1.1. Troškovi izgradnje tipskog priključka određuju se, za svaki tip ovog priključka, na osnovu normirane i uprosečene količine potrebne opreme, uređaja i materijala koje je neophodno ugraditi, uprosečenih troškova radova i izrade projekta, pribavljanja potrebne dokumentacije, troškova obezbeđenja kapaciteta u sistemu neophodnih za sigurnu isporuku električne energije kupcu i stvaranja drugih uslova za izgradnju priključka.
Troškovi tipskog priključka mogu biti:
- fiksni, i
- varijabilni.
Fiksni troškovi obuhvataju troškove koji ne zavise od udaljenosti objekta od sistema i koji se obračunavaju primenom elemenata iz stava 1. ove tačke.
Varijabilni troškovi obuhvataju troškove koji zavise od udaljenosti objekta od sistema i koji se iskazuju i obračunavaju po dužnom metru.
V.1.1.1. Troškovi opreme, uređaja i materijala obuhvataju troškove nabavke normiranih količina opreme, uređaja i materijala koji se ugrađuju u skladu sa tehničkim propisima i pravilima rada sistema na koji se objekat priključuje.
Za sve tipove grupnog tipskog priključka, troškovi neophodne opreme, uređaja i materijala se obračunavaju na bazi ugradnje polovine maksimalnog broja mernih uređaja, pri čemu se za sve tipove priključka G11 do G33 uzima da su svi merni uređaji trofazni.
Troškovi opreme, uređaja i materijala mogu biti fiksni i varijabilni.
Troškovi unutrašnje priključne instalacije obuhvataju troškove opreme i uređaja koji se koriste za izradu unutrašnje priključne instalacije i troškove materijala, koji se, za sve tipove pojedinačnog tipskog priključka i grupnog tipskog priključka G11 do G23, obračunavaju prema normativu od 10 metara dužine unutrašnje priključne instalacije, a za tipove grupnog tipskog priključka G31 do G33, prema normativu od 20 metara dužine unutrašnje priključne instalacije.
V.1.1.2. Troškovi radova obuhvataju troškove rada lica, troškove upotrebe mašina i troškove upotrebe vozila.
V.1.1.2.1. Troškovi rada lica angažovanih na izvršenju neophodnih radova na izradi konkretnog tipa priključka, obračunavaju se kao umnožak utvrđene tržišne cene radnog časa prema normiranom stepenu i vrsti stručne spreme lica koja izvode radove i normiranog broja radnih časova neophodnih za izvođenje radova na priključku. Troškovi rada lica po jednom radnom času ne mogu biti veći od tržišne cene norma časa za takve radove, nezavisno od toga da li radove izvode zaposleni kod energetskog subjekta ili izvođači radova koje taj energetski subjekt angažuje.
Za sve tipove grupnog tipskog priključka, troškovi rada lica se obračunavaju prema normiranom broju radnih časova za ugradnju polovine maksimalnog broja mernih uređaja.
V.1.1.2.2. Troškovi upotrebe mašine sa rukovaocem, koja se koristi u svrhu priključenja konkretnog tipa priključka, obračunavaju se kao umnožak normiranog broja časova rada određene mašine potrebne za priključenje i utvrđene tržišne cene angažovanja te mašine po radnom času. Troškovi upotrebe mašine sa rukovaocem po jednom radnom času ne mogu biti veći od tržišne cene angažovanja te mašine po radnom času, nezavisno od toga da li se upotrebljava mašina koja pripada energetskom subjektu ili mašina koju energetski subjekt angažuje preko izvođača radova.
V.1.1.2.3. Troškovi vozila sa vozačem koja se koriste u svrhu priključenja konkretnog tipa priključka, obračunati kao zbir pripadajućih normiranih troškova vozila, prema vrsti, odnosno tipu vozila koje je potrebno angažovati i pripadajućih troškova goriva za ta vozila, koji se obračunavaju za 50 km.
Troškovi pod tačkom V.1.1.2.1. i V.1.1.2.2. mogu biti fiksni i varijabilni.
Troškovi pod tačkom V.1.1.2.3 su u celini fiksni.
V.1.1.3. Troškovi izrade projekta, pribavljanja potrebne dokumentacije i stvaranja drugih uslova za izgradnju priključka obuhvataju normirane troškove izrade projekta priključka, pribavljanja propisanih saglasnosti i odobrenja, kao i troškove obavljanja drugih neophodnih stručnih, operativnih i administrativnih poslova koje je neophodno izvršiti radi priključenja objekta na sistem. Ovi troškovi se utvrđuju u zavisnosti od tipa priključka i čine ih:
V.1.1.3.1. Troškovi rada obračunati kao umnožak normiranih troškova rada lica koji se angažuju na priključenju, po radnom času, prema normiranom stepenu i vrsti stručne spreme i normiranog broja radnih časova za obavljanje tih poslova. Troškovi rada lica po jednom radnom času ne mogu biti veći od tržišne cene norma časa za obavljanje tih poslova, nezavisno od toga da li poslove obavljaju zaposleni kod energetskog subjekta ili te poslove obavljaju davaoci usluga koje taj energetski subjekt angažuje.
V.1.1.3.2. Troškovi na ime propisanih taksi i drugih naknada za izradu projekta priključka i pribavljanja propisanih saglasnosti i odobrenja, u zavisnosti od tipa tipskog priključka.
Troškovi izrade projekta i pribavljanja potrebne dokumentacije su u potpunosti fiksni.
V.1.2. Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja tipskog priključka utvrđuje se kao obračunska veličina izražena kroz jedinični trošak po kW, koji se određuje u zavisnosti od načina merenja (sa ili bez merenja snage).
Kao osnov za utvrđivanje dela troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta na taj sistem, uzimaju se prosečni troškovi izgradnje elektroenergetskih objekata do prvog višeg naponskog nivoa, transformatorske stanice (TS) sa pripadajućim vodovima, računajući od mesta priključenja.
Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja obuhvata prosečne troškove izgradnje TS i pripadajućih vodova i čine ih troškovi:
- objekta, opreme, uređaja i materijala koji se ugrađuju, obračunati prema količinama u skladu sa tehničkim propisima, radi izgradnje tipskog postrojenja transformatorske stanice i vodova odgovarajućeg naponskog nivoa i tržišnih cena te opreme, uređaja i materijala;
- rada lica, upotrebe mašina i upotrebe vozila na izgradnji elektroenergetskih objekata, i
- projektovanja, pribavljanja propisanih saglasnosti i odobrenja i izvođenja pripremnih radova na izgradnji objekata, kao i troškovi obavljanja drugih neophodnih stručnih, operativnih i administrativnih poslova radi izgradnje objekata.
Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja tipskog priključka, obuhvata troškove izgradnje dve montažno-betonske TS 10/0,4 kV/kV snage 630 kVA, jedne montažno-betonske i jedne stubne TS 10/0,4 kV/kV snage 400 kVA, dve stubne TS 10/0,4 kV/kV snage 250 kVA, dve montažno-betonske TS 20/0,4 kV/kV snage 630 kVA, jedne montažno-betonske i jedne stubne TS 20/0,4 kV/kV snage 400 kVA, dve stubne TS 20/0,4 kV/kV snage 250 kVA i odgovarajućeg broja vodova 0,4 kV; broj vodova 0,4 kV se određuje kao suma vodova koji izlaze iz svih dvanaest navedenih TS 10/0,4 kV/kV i TS 20/0,4 kV/kV; broj vodova 0,4 kV koji izlaze iz jedne montažno-betonske TS je 4; broj vodova 0,4 kV koji izlaze iz jedne stubne TS je 2.
Obračunska dužina voda (vazdušnog i kablovskog) je 300 m.
Ako energetski subjekt ima i oklopljeno postrojenje, deo troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta određuje se sabiranjem ponderisanih troškova izgradnje oklopljenih postrojenja i TS na otvorenom sa pripadajućim vodovima, a ponderi se izračunavaju na osnovu učešća snage postojećih oklopljenih postrojenja u ukupnoj snazi postojećih TS energetskog subjekta na odgovarajućem naponskom nivou.
V.1.2.1. Jedinični trošak je količnik ukupnih prosečnih troškova izgradnje dela sistema definisanog za tipski priključak i ukupne snage kupaca koju je moguće priključiti na tako definisani deo sistema, izražava se u din./kW i određuje se u skladu sa ovom metodologijom.
Jedinični trošak za tipski priključak je različit za dve podgrupe koje imaju različite faktore jednovremenosti opterećenja:
a) kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri aktivnu i reaktivnu energiju i snagu,
b) kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri samo aktivnu energiju.
V.1.2.2. Kupac nadoknađuje deo troškova sistema nastalih zbog priključenja srazmerno jediničnom trošku i odobrenoj snazi priključka.
V.2.1. Troškovi izgradnje individualnog priključka određuju se kao zbir stvarnih troškova: opreme, uređaja i materijala, radova, izrade projekta, pribavljanja potrebne dokumentacije i stvaranja drugih uslova za izgradnju priključka.
Troškovi izgradnje individualnog priključka iz stava 1. ove tačke, u zavisnostki od vrste i obima radova koje je neophodno izvesti, obuhvataju troškove:
- izrade analize optimalnih uslova priključenja;
- izrade projekta priključka;
- pribavljanja propisanih saglasnosti i odobrenja i druge potrebne dokumentacije;
- rešavanja imovinsko-pravnih odnosa vezanih za konkretno priključenje;
- izvođenja pripremnih radova;
- nabavke opreme, uređaja i materijala;
- potrebnih montažnih radova za realizaciju priključka sa troškovima rada lica, upotrebe mašina i upotrebe vozila;
- opremanja mernog mesta;
- ispitivanja i puštanja u pogon;
- obavljanja drugih neophodnih stručnih, operativnih i administrativnih poslova radi priključenja objekta na sistem, u skladu sa tehničkim propisima i pravilima rada sistema na koji se objekat priključuje i sa kriterijumima utvrđenim ovom metodologijom.
Ako je, zbog tehničkih uslova priključenja neophodno da se radi izgradnje priključka izgradi elektroenergetski objekat veće snage od snage odobrene korisniku, odnosno da se ugrade oprema i uređaji za veću snagu od odobrene, kao i u slučaju da se na osnovu plana razvoja energetskog subjekta sagledava potreba izgradnje kapaciteta i za druge korisnike, troškovi izgradnje priključka po ovom osnovu se utvrđuju:
- u iznosu potrebnom za prvu veću standardizovanu nazivnu snagu transformatora i prvi veći standardizovani presek voda, ako se objekat gradi isključivo za potrebe korisnika, ili
- srazmerno učešću odobrene snage korisnika u instalisanoj snazi transformatora.
V.2.2. Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta se utvrđuje za kupca, a za priključenje objekta proizvođača se ne nadoknađuje.
V.2.2.1. Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja energetskog objekta kupca, utvrđuje se kao obračunska veličina izražena kroz jedinični trošak po kW, koji se određuje u zavisnosti od naponskog nivoa mreže na koju se objekat priključuje, a za kupce priključene na niskonaponsku mrežu i od načina merenja (sa ili bez merenja snage).
Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja obuhvata prosečne troškove izgradnje TS i pripadajućih vodova i čine ih troškovi navedeni u V.1.2.
Zavisno od naponskog nivoa mreže na koju se objekat priključuje, deo troškova sistema nastalih zbog priključenja, određuje se po grupama i obuhvata:
1. Za priključke na visokom naponu 220 kV - troškove izgradnje jedne TS 400/220 kV/kV snage 400 MVA i vodova 220 kV, čiji je broj jednak prosečnom broju ovih vodova povezanih u postojećim TS ovog tipa, koje su u vlasništvu energetskog subjekta;
2. Za priključke na visokom naponu 110 kV - troškove izgradnje jedne TS 400/110 kV/kV snage 300 MVA i vodova 110 kV, čiji je broj jednak prosečnom broju ovih vodova povezanih u postojećim TS ovog tipa, koje su u vlasništvu energetskog subjekta;
3. Za priključke na srednjem naponu 35 kV - troškove izgradnje jedne TS 110/35 kV/kV snage 2x31,5 MVA i vodova 35 kV, čiji je broj jednak prosečnom broju ovih vodova povezanih u postojećim TS ovog tipa, koje su u vlasništvu energetskog subjekta;
4. Za priključke na srednjem naponu 20 kV - troškove izgradnje jedne transformatorske stanice 110/20 kV/kV snage 2x31,5 MVA i vodova 20 kV, čiji je broj jednak prosečnom broju ovih vodova povezanih u postojećim TS ovog tipa, koje su u vlasništvu energetskog subjekta;
5. Za priključke na srednjem naponu 10 kV - troškove izgradnje jedne transformatorske stanice 110/10 kV/kV snage 2x31,5 MVA na otvorenom prostoru ili 2x40 MVA za oklopljeno postrojenje, četiri transformatorske stanice 35/10 kV/kV, snage 2x8 MVA i odgovarajućeg broja vodova 35 kV i vodova 10 kV; broj vodova 35 kV jednak je broju TS 35/10 kV/kV; broj vodova 10 kV se određuje kao suma vodova koji izlaze iz TS 110/10 kV/kV i sve četiri TS 35/10 kV/kV; broj vodova 10 kV koji izlaze iz jedne TS 110/10 kV/kV, odnosno jedne TS 35/10 kV/kV jednak je prosečnom broju ovih vodova povezanih u postojećim TS jednog ili drugog tipa, koje su u vlasništvu energetskog subjekta;
6. Za priključke na niskom naponu 0,4 kV - troškove izgradnje dve montažno-betonske TS 10/0,4 kV/kV snage 630 kVA, jedne montažno-betonske i jedne stubne TS 10/0,4 kV/kV snage 400 kVA, dve stubne TS 10/0,4 kV/kV snage 250 kVA, dve montažno-betonske TS 20/0,4 kV/kV snage 630 kVA, jedne montažno-betonske i jedne stubne TS 20/0,4 kV/kV snage 400 kVA, dve stubne TS 20/0,4 kV/kV snage 250 kVA i odgovarajućeg broja vodova 0,4 kV; broj vodova 0,4 kV se određuje kao suma vodova koji izlaze iz svih dvanaest navedenih TS 10/0,4 kV/kV i TS 20/0,4 kV/kV; broj vodova 0,4 kV koji izlaze iz jedne montažno-betonske TS je 4; broj vodova 0,4 kV koji izlaze iz jedne stubne TS je 2.
Ako energetski subjekt ima i oklopljeno postrojenje, deo troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta određuje se sabiranjem ponderisanih troškova izgradnje oklopljenih postrojenja i TS na otvorenom sa pripadajućim vodovima, a ponderi se izračunavaju na osnovu učešća snage postojećih oklopljenih postrojenja u ukupnoj snazi postojećih TS energetskog subjekta na odgovarajućem naponskom nivou.
Dužina voda u visokonaponskoj i srednjenaponskoj mreži, određuje se kao prosečna dužina postojećih vodova energetskog subjekta odgovarajućeg naponskog nivoa, a u niskonaponskoj mreži se usvaja obračunska dužina voda (vazdušnog kablovskog) od 300 m.
V.2.2.1.1. Jedinični trošak je količnik ukupnih prosečnih troškova izgradnje dela sistema definisanog za svaku grupu priključaka i ukupne snage kupaca koju je moguće priključiti na takav sistem, izražava se u din./kW i određuje se u skladu sa ovom metodologijom.
Jedinični trošak se određuje za svaku od definisanih grupa priključaka.
Jedinični trošak za kupce priključene na niskonaponsku mrežu je različit za dve podgrupe koje imaju različite faktore jednovremenosti opterećenja:
a) kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri aktivnu i reaktivnu energiju i snagu,
b) kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri samo aktivnu energiju.
V.2.2.1.2. Kupac nadoknađuje deo troškova sistema nastalih zbog priključenja srazmerno jediničnom trošku i odobrenoj snazi priključka.
VI NAČIN OBRAČUNA TROŠKOVA PRIKLJUČKA
VI.1. Tipski priključak
VI.1.1. Troškovi izgradnje tipskog priključka objekta koji se prvi put priključuje na sistem, obračunavaju se primenom sledeće formule:
TPi = TOi + TRi + TDi + DTS (1)
gde su:
TOi = FOi + VOi * SU
TRi = FRi + VRi * SU
odnosno
TPi = (FOi + VOi * SU) + (FRi + VRi * SU) + TDi + DTS (2)
pri čemu je:
i - tip priključka, pojedinačni (M1,...,T3) ili grupni (G11,...,G33);
TPi - ukupni troškovi priključka za priključak i-tog tipa;
TOi - ukupni troškovi neophodne opreme, uređaja i materijala za izradu priključka i-tog tipa;
TRi - ukupni troškovi izvršenih radova za priključak i-tog tipa;
TDi - ukupni troškovi pribavljanja i izrade dokumentacije za priključak i-tog tipa, koji su po svojoj prirodi uvek fiksni;
DTS - deo troškova sistema nastao zbog priključenja;
FOi - fiksni troškovi neophodne opreme, uređaja i materijala za izradu priključka i-tog tipa;
VOi - varijabilni troškovi neophodne opreme i materijala za priključak i-tog tipa;
SU - tipska udaljenost od sistema;
FRi - fiksni troškovi izvršenih radova za priključak i-tog tipa;
VRi - varijabilni troškovi izvršenih radova za priključak i-tog tipa.
Formula (2) se posle grupisanja troškova na fiksne i varijabilne svodi na sledeći oblik:
TPi = Fi + Vi * SU + DTS (3)
gde su:
Fi = FOi + FRi + TDi, a
Vi = VOi + VRi
pri čemu pored ranije definisanih, oznake imaju sledeće značenje:
Fi - ukupni fiksni troškovi priključka i-tog tipa;
Vi - ukupni varijabilni troškovi priključka za i-ti tip priključka izraženi u dinarima po metru;
TDi - fiksni troškovi pribavljanja i izrade dokumentacije za i-ti tip priključka.
Ukoliko je udaljenost objekta od sistema veća od 25 metara, troškovi priključka takvog objekta obračunavaju se primenom sledeće formule:
STPi = TPi + Vi * PU (4)
pri čemu je:
STPi - ukupni troškovi priključka za i-ti tip priključka kada je udaljenost objekta od sistema veća od 25 metara;
PU - razlika između udaljenosti objekta od sistema i dužine od 25 metara.
Ukoliko se kupcu odobri ugradnja jednotarifnog brojila, troškovi priključka će se obračunati tako što će se od troškova izračunatih prema navedenoj formuli oduzeti troškovi uređaja za prebacivanje tarife i razlika cena dvotarifnog i jednotarifnog brojila.
Ukoliko se kupcu odobri ugradnja merne grupe, troškovi priključka će se obračunati tako što će se od troškova izračunatih prema navedenoj formuli oduzeti troškovi dvotarifnog brojila i uređaja za prebacivanje tarife, a dodati troškovi merne grupe.
Ukupni troškovi priključka za grupni tipski priključak se iskazuju po mernom uređaju, pri čemu se kao osnova za obračun uzima polovina maksimalnog broja mernih uređaja za tu grupu.
VI.1.2. Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja, obračunava se kao zbir troškova opreme, uređaja i materijala, izvršenih radova i izrade projekta, pribavljanja potrebne dokumentacije i stvaranja drugih uslova za izgradnju, u skladu sa kriterijumima utvrđenim ovom metodologijom.
Jedinični troškovi po odobrenoj snazi priključka se određuju na osnovu sledeće formule:
JTj= UTj / {KZ*SNj*(1-RZj)/FJj}
gde je
UTj = TOj+TRj+TAj
pri čemu su:
j - grupa priključaka
JTj - jedinični trošak priključka iz j-te grupe (din./kW)
UTj - ukupni troškovi dela sistema za priključke iz j-te grupe,
KZ - koeficijent dozvoljenog opterećenja u zimskom periodu koji iznosi 1,3
SNj- ukupna instalisana snaga transformatorskih stanica iz kojih se obezbeđuje napajanje priključka iz j-te grupe
RZj - rezerva u kapacitetu koja iznosi 0,2
FJj - faktora jednovremenosti opterećenja potrošnje na posmatranom naponskom nivou
TOj - ukupni troškovi ugrađene opreme, uređaja i materijala u objektima iz kojih se obezbeđuje napajanje priključka iz j-te grupe
TRj - ukupni troškovi obavljenih radova pri izgradnji objekata iz kojih se obezbeđuje napajanje priključka iz j-te grupe
TAj - ukupni administrativni troškovi priključka iz j-te grupe
Energetski subjekt koji ima i oklopljena postrojenja obračunava ukupne troškove primenom sledeće formule:
UTj = p1*UT1j + (1-p1)*UT2j,
p1 = SN1/SNj
gde je:
UT1j - ukupni troškovi dela sistema definisanog u V.1.2. priključaka iz j-te grupe, za slučaj oklopljenih postrojenja i pripadajućih vodova,
UT2j - ukupni troškovi dela sistema definisanog u V.1.2. priključaka iz j-te grupe, za slučaj TS na otvorenom i pripadajućih vodova
p1 - udeo snage oklopljenih postrojenja u ukupnoj snazi transformatora na tom naponskom nivou
SN1 - ukupna snaga oklopljenih postrojenja na posmatranom naponskom nivou
Tabela 3: Faktori jednovremenosti kod tipskih priključaka
Grupa priključaka |
FJj |
Kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri i energiju i snagu |
0,25 |
Kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri samo energiju |
0,15 |
Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja koji nadoknađuje konkretni kupac je:
DTSj = Kuk * JTj * OSP
gde su:
DTSj - deo troškova sistema nastalih zbog priključenja koji nadoknađuje konkretni kupac kome je odobren tipski priključak iz j-te grupe, u dinarima,
Kuk - koeficijent učešća kupca, koji iznosi 0,8
JTj - jedinični trošak priključka iz j-te grupe (din./kW) i
OSP - odobrena snaga priključka u kW.
VI.2.1. Troškovi izgradnje individualnog priključka objekta proizvođača i objekta kupca se obračunavaju na osnovu projektne dokumentacije, normativa energetskog subjekta i tržišnih cena.
VI.2.2. Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta kupca na sistem, obračunava se na način utvrđen u tački VI.1.2. ove metodologije, sa faktorima jednovremenosti iz tabele 4.
Tabela 4: Faktori jednovremenosti kod individualnih priključaka
Grupa priključaka |
FJj |
Na visokom naponu 220 kV |
0,90 |
Na visokom naponu 110 kV |
0,85 |
Na srednjem naponu 35 kV |
0,50 |
Na srednjem naponu 20 kV |
0,40 |
Na srednjem naponu 10 kV |
0,40 |
Na niskom naponu 0,4 kV - kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri i energiju i snagu |
0,25 |
Na niskom naponu 0,4 kV - kupci kod kojih je ugrađen uređaj koji meri samo energiju |
0,15 |
VI.3. Korekcija obračuna troškova izgradnje priključka
Troškovi priključka obračunati u skladu sa ovom metodologijom, umanjuju korisniku sistema za one troškove radova, materijala, opreme i usluga, koje je snosio korisnik sistema u vezi sa izgradnjom priključka i taj deo troškova se posebno iskazuje u obračunu troškova priključka po pozicijama.
VII TROŠKOVI PRIKLJUČKA U POSEBNIM SLUČAJEVIMA
Posebnim slučajevima za određivanje troškova priključka, u smislu ove metodologije, smatraju se:
1. povećanje snage, razdvajanje, odnosno spajanje instalacija u objektu koji je već priključen na sistem;
2. ponovno priključenje objekta na sistem, kada se zahtev za izdavanje odobrenja za priključenje podnosi zbog ranijeg isključenja sa sistema;
3. priključenje privremenih objekata, gradilišta i objekata u probnom radu;
4. priključenje objekta kupca koji, u slučaju isključenja zbog rušenja objekta koji je bio priključen na sistem ili u slučaju preseljenja, ima pravo na merni uređaj istog tipa i klase bez naknade na drugom mernom mestu (lokaciji) na području istog energetskog subjekta, u skladu sa propisima kojima se uređuju uslovi isporuke električne energije.
Troškovi priključka u navedenim posebnim slučajevima se utvrđuju prema stvarnim troškovima koje iziskuje priključak, pri čemu:
1. u slučaju povećanja snage, razdvajanja, odnosno spajanja instalacija u objektu koji je već priključen na sistem, troškovi izgradnje se utvrđuju prema stvarnim troškovima koje iziskuje izgradnja novog priključka, a deo troškova sistema nastalih zbog priključenja utvrđuje se za odobreno povećanje snage;
2. u slučaju priključenja objekta na sistem kada se zahtev za izdavanje odobrenja za priključenje podnosi zbog ranijeg isključenja sa sistema, troškovi izgradnje se utvrđuju prema stvarnim troškovima izgradnje novog priključka, s tim što se deo troškova sistema nastalih zbog priključenja ne obračunava, osim u slučaju ranijeg isključenja zbog samovlasnog priključenja objekta, uređaja ili instalacija, odnosno bez odobrenja za priključenje;
3. troškovi izgradnje priključka privremenih objekata, gradilišta i objekata u probnom radu, utvrđuju se primenom kriterijuma za obračunavanje troškova priključka objekta koji se prvi put priključuje na sistem, prema stvarnim troškovima priključka. Troškovi izgradnje priključka objekta koji je, kao objekat u probnom radu, bio privremeno priključen na sistem, utvrđuju se prema eventualnim dodatnim troškovima potrebnim za trajno priključenje. Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja privremenog objekta i gradilišta se ne obračunava. Deo troškova sistema nastalih zbog priključenja objekta koji je u probnom radu bio privremeno priključen na sistem, utvrđuje se prema eventualnoj dodatnoj snazi odobrenoj za trajno priključenje;
4. u slučaju isključenja objekta zbog rušenja ili preseljenja, kada kupac, u skladu sa propisima kojima se uređuju uslovi isporuke električne energije, ima pravo na merni uređaj istog tipa i klase bez naknade na drugom mernom mestu (lokaciji) na području istog energetskog subjekta, troškovi izgradnje priključka utvrđeni primenom kriterijuma za obračunavanje troškova priključka objekta koji se prvi put priključuje na sistem, u skladu sa ovom metodologijom, umanjuju se za vrednost zamenjenog mernog uređaja, a deo troškova sistema nastalih zbog priključenja se ne obračunava;
U slučaju priključenja objekta na sistem kada se zahtev za izdavanje odobrenja za priključenje podnosi zbog ranijeg isključenja sa sistema zbog samovlasnog priključenja objekta, uređaja ili instalacija, odnosno bez odobrenja za priključenje, troškovi izgradnje priključka i deo troškova sistema nastalih zbog priključenja, obračunavaju se primenom kriterijuma za obračunavanje troškova priključka objekta koji se prvi put priključuje na sistem, u skladu sa ovom metodologijom.
Energetski subjekti za prenos i distribuciju električne energije, utvrđuju normative za obračun troškova priključka i jedinične troškove za određivanje dela troškova sistema nastalih zbog priključenja objekata na sistem, a energetski subjekti za distribuciju električne energije, na osnovu tih normativa, utvrđuju i visinu troškova za svaki od tipskih priključaka.
Energetski subjekat će akt o utvrđivanju normativa na osnovu kojih se utvrđuje visina troškova priključka i jediničnih troškova za određivanje dela troškova sistema, odnosno akt o visini troškova tipskih priključaka, doneti u roku od 60 dana od dana objavljivanja ove metodologije u "Službenom glasniku Republike Srbije" Akt o visini troškova tipskih priključaka treba da sadrži i detaljnu strukturu utvrđenih normativa i visinu troškova pojedinačno po svakom od elemenata utvrđenih ovom metodologijom (u pogledu vrste opreme, uređaja, materijala, radova, izrade projekta, pribavljanja dokumentacije i stvaranja drugih uslova za izgradnju priključka).
Troškovi priključka, u skladu sa ovom metodologijom i aktima energetskih subjekata za prenos i distribuciju električne energije iz stava 1. ove tačke, obračunavaće se počev od 1. februara 2007. godine.
Primerak akata iz stava 2. ove tačke, energetski subjekti dostavljaju Agenciji za energetiku Republike Srbije sa obrazloženim proračunom utvrđenih normativa i troškova, pre početka obračuna troškova priključka korisnicima u skladu sa ovom metodologijom.
Energetski subjekat, na principima javnosti i nediskriminacije, obezbeđuje podnosiocima zahteva za priključenje uvid u akta na osnovu kojih se utvrđuju troškovi priključka, odnosno visina i način utvrđivanja tih troškova.
Visina troškova tipskog priključka se utvrđuje, po pravilu, jednom godišnje, s tim što se može korigovati u toku godine u slučaju rasta ili sniženja cena na malo za više od 10%, prema objavljenom podatku organa nadležnog za poslove statistike, za period od donošenja akta o utvrđivanju visine troškova priključka do korigovanja visine tih troškova.