TARIFNI SISTEMZA PRISTUP I KORIŠĆENJE SISTEMA ZA DISTRIBUCIJU PRIRODNOG GASA("Sl. glasnik RS", br. 1/2007) |
Ovim tarifnim sistemom za pristup i korišćenje sistema za distribuciju prirodnog gasa (u daljem tekstu: tarifni sistem) određuju se tarifni elementi i tarifni stavovi za obračun cena za pristup i korišćenje sistema za distribuciju prirodnog gasa, način njihovog izračunavanja, kao i kategorije i grupe korisnika sistema za distribuciju prirodnog gasa.
Tarifni elementi su obračunske veličine tarifnog sistema na koje se raspoređuje maksimalno odobreni prihod energetskog subjekata koji obavlja delatnost distribucije prirodnog gasa, odnosno delatnost upravljanja distributivnim sistemom za prirodni gas (u daljem tekstu: energetski subjekt).
Maksimalno odobreni prihod, u smislu stava 1. ovog člana, obuhvata opravdane troškove poslovanja energetskog subjekta i odgovarajuću stopu povraćaja sredstava od investicija, odnosno stopu povraćaja na angažovana sredstva u regulatornom periodu i utvrđuje se primenom metode kontrole prihoda koje energetski subjekt ostvaruje obavljanjem delatnosti distribucije prirodnog gasa i upravljanja distributivnim sistemom za prirodni gas. Maksimalno odobreni prihod se obračunava i raspoređuje na tarifne elemente u skladu sa Metodologijom za određivanje tarifnih elemenata za izračunavanje cena pristupa i korišćenja sistema za distribuciju prirodnog gasa - "Službeni glasnik RS", broj 68/2006 (u daljem tekstu: Metodologija).
Cene za pristup i korišćenje sistema za distribuciju prirodnog gasa se iskazuju po tarifnim stavovima utvrđenim ovim tarifnim sistemom, na osnovu kojih se obračunava usluga distribucije prirodnog gasa i upravljanja distributivnim sistemom za prirodni gas (u daljem tekstu: usluga distribucije prirodnog gasa) za obračunski period i utvrđuju se po tarifnim elementima za svaku grupu korisnika sistema za distribuciju prirodnog gasa.
Korisnikom sistema za distribuciju prirodnog gasa (u daljem tekstu: korisnik sistema), u smislu ovog tarifnog sistema, smatra se subjekt čiji je objekat priključen na sistem za distribuciju prirodnog gasa i kojem je započeta isporuka prirodnog gasa, u skladu sa propisom o uslovima za isporuku prirodnog gasa.
Kategorije i grupe korisnika sistema
Kategorije korisnika sistema su:
1) korisnici sistema za distribuciju prirodnog gasa sa mestom priključenja na sistem za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar (u daljem tekstu: "Kategorija 1");
2) korisnici sistema za distribuciju prirodnog gasa sa mestom priključenja na sistem za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska jednakog ili većeg od 6 a manjeg od 16 bar (u daljem tekstu: "Kategorija 2").
U okviru "Kategorije 1", a u zavisnosti od namene objekta, utvrđuju se dve grupe korisnika sistema:
1) "Domaćinstva", u koju se razvrstavaju fizička lica čiji su objekti za stanovanje (stan, porodična stambena zgrada, zgrada za odmor i sl.) priključeni na sistem za distribuciju prirodnog gasa i koji prirodni gas koriste za potrebe grejanja stanova, odnosno stambenih objekata, uključujući i grejanje pomoćnih objekata, zagrevanja vode i pripreme hrane, kao i druge potrebe u domaćinstvima, i koji koriste prirodni gas samo u ove svrhe;
2) "Ostali korisnici", u koju se razvrstavaju pravna i fizička lica čiji su objekti priključeni na sistem za distribuciju prirodnog gasa, osim korisnika iz tačke 1. ovog člana.
U okviru "Kategorije 2", a u zavisnosti od namene objekta i godišnje ravnomernosti potrošnje, utvrđuju se tri grupe korisnika sistema:
1) "Sistemi daljinskog grejanja", u koju se razvrstavaju proizvođači toplotne energije koji prirodni gas koriste isključivo u procesu proizvodnje toplotne energije;
2) "Ravnomerna potrošnja", u koju se razvrstavaju korisnici sistema koji u periodu od 1. oktobra prethodne godine do 1. aprila tekuće godine troše manje od 70% od ukupno isporučene količine prirodnog gasa u periodu od 1. oktobra prethodne godine do 1. oktobra tekuće godine, osim korisnika iz tačke 1. ovog člana;
3) "Neravnomerna potrošnja" u koju se razvrstavaju korisnici sistema koji u periodu od 1. oktobra prethodne godine do 1. aprila tekuće godine troše najmanje 70% od ukupno isporučene količine prirodnog gasa u periodu od 1. oktobra prethodne godine do 1. oktobra tekuće godine, osim korisnika iz tačke 1. ovog člana.
Razvrstavanje korisnika sistema na kategorije i grupe korisnika vrši se za svako mesto isporuke prema:
1) podacima o mestu priključenja i nameni objekta utvrđenim aktom kojim se odobrava priključenje objekta na sistem za distribuciju prirodnog gasa;
2) godišnjoj ravnomernosti potrošnje prirodnog gasa utvrđenoj na osnovu podataka o potrošnji prirodnog gasa u periodu od 1. oktobra prethodne godine do 1. oktobra tekuće godine.
Za nove korisnike sistema, kao i za korisnike sistema koji u celokupnom periodu od 1. oktobra prethodne godine do 1. oktobra tekuće godine nisu imali potrošnju prirodnog gasa, podaci o godišnjoj ravnomernosti potrošnje prirodnog gasa, u smislu stava 1. ovog člana, utvrđuju se prema ugovoru o prodaji prirodnog gasa.
Tarifni elementi su:
1) "kapacitet";
2) "energent".
Tarifni element "kapacitet" utvrđuje se sabiranjem maksimalnih dnevnih potrošnji iz prethodne godine svih korisnika sistema koje se mere i maksimalnih izvedenih dnevnih potrošnji prirodnog gasa onih korisnika sistema kod kojih ne postoji mogućnost dnevnog očitavanja, na svim mestima primopredaje gasa sa sistema za distribuciju prirodnog gasa i izražava se u m3/dan/godina (kubni metar prirodnog gasa je količina prirodnog gasa donje toplotne vrednosti 33.338,35 kJ pri temperaturi od 288,15 K (15oC) i na pritisku od 1,01325 bar).
Maksimalna izvedena dnevna potrošnja prirodnog gasa se određuje za mesta primopredaje na kojima ne postoji dnevno očitavanje i izračunava se na osnovu maksimalne izmerene mesečne potrošnje na datom mestu primopredaje u prethodnoj godini, svedene na dan i uvećane za 20%, zaokružene na ceo broj.
Tarifni element "energent" predstavlja ukupnu godišnju količinu prirodnog gasa koju energetski subjekt isporučuje svim korisnicima sistema i izražava se u m3.
Tarifni elementi "kapacitet" i "energent", kao obračunske veličine ovog tarifnog sistema se utvrđuju za svaku od kategorija i grupa korisnika za regulatorni period.
Energetski subjekt koji obavlja energetsku delatnost distribucije prirodnog gasa na više distributivnih mreža, tarifne elemente po kategorijama i grupama korisnika utvrđuje sabiranjem odgovarajućih veličina na osnovu kojih se utvrđuju tarifni elementi za sve mreže na kojima obavlja delatnost.
Tarifni stavovi se utvrđuju po grupama korisnika za svaki od tarifnih elemenata - "energent" i "kapacitet", osim za korisnike iz grupe "Domaćinstva", kojima se tarifni stavovi utvrđuju samo za tarifni element "energent", u skladu sa ovim tarifnim sistemom.
Za tarifni element "kapacitet" utvrđuje se tarifni stav "kapacitet".
Za tarifni element "energent" utvrđuje se tarifni stav "energent".
Tarifni stavovi u okviru iste grupe korisnika jednaki su za sve korisnike sistema za distribuciju prirodnog gasa istog energetskog subjekta.
Način izračunavanja cena po tarifnim stavovima
Cene po tarifnim stavovima za pristup i korišćenje sistema za distribuciju prirodnog gasa izračunavaju se po tarifnim elementima za svaku grupu korisnika, a prema prihodima energetskog subjekta raspoređenim na tarifne elemente po kategorijama i grupama korisnika, u skladu sa ovim tarifnim sistemom.
Prihodi energetskog subjekta na osnovu kojih se izračunavaju cene po tarifnim stavovima za svaku od grupa korisnika sistema, obračunavaju se prema učešću odgovarajuće grupe korisnika u opravdanim troškovima poslovanja energetskog subjekta, na osnovu kojih se obračunava maksimalno odobreni prihod energetskog subjekta u regulatornom periodu, u skladu sa Metodologijom.
Maksimalno odobreni prihod energetskog subjekta raspoređuje se na deo sistema za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar i na deo sistema za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska jednakog ili većeg od 6 a manjeg od 16 bar (u daljem tekstu: delovi sistema) na sledeći način:
1) troškovi za nadoknadu gubitaka u sistemu za distribuciju prirodnog gasa, kao sastavni deo maksimalno odobrenog prihoda, raspoređuju se na delove sistema srazmerno količinama prirodnog gasa koje predstavljaju gubitke na tom delu sistema;
2) svi ostali troškovi koji ulaze u obračun maksimalno odobrenog prihoda, izuzev troškova iz tačke 1. stav 1. ovog člana, raspoređuju se na delove sistema srazmerno neto vrednosti sistema za distribuciju prirodnog gasa.
Maksimalno odobreni prihod energetskog subjekta raspoređen na delove sistema alocira se na tarifne elemente "energent" i "kapacitet" u odnosima utvrđenim Metodologijom.
Prihodi energetskog subjekta koji se raspoređuju na tarifni element "kapacitet" se utvrđuju prema istovremenoj maksimalnoj potrošnji prirodnog gasa, kao obračunskoj veličini maksimalne dnevne potrošnje prirodnog gasa za svaku grupu korisnika sistema.
Prihodi energetskog subjekta koji se raspoređuju na tarifni element "energent" se utvrđuju prema ukupnoj godišnjoj količini prirodnog gasa koju energetski subjekt isporučuje svakoj od grupa korisnika.
Za svaku od grupa korisnika istovremena maksimalna potrošnja prirodnog gasa izračunava se kao proizvod maksimalne dnevne potrošnje prirodnog gasa odgovarajuće grupe korisnika, na način iz člana 10. ovog tarifnog sistema i faktora jednovremenosti te grupe korisnika i izražava se u m3/dan/godina.
Za grupe korisnika u okviru "Kategorije 1" istovremena maksimalna potrošnja prirodnog gasa izračunava se kao:
1) istovremena maksimalna potrošnja prirodnog gasa na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar, određena prema faktoru jednovremenosti odgovarajuće grupe korisnika na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar, i
2) istovremena maksimalna potrošnja prirodnog gasa na sistemu za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta, određena prema faktoru jednovremenosti odgovarajuće grupe korisnika na celokupnom sistemu za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta.
Prihodi energetskog subjekta koji se raspoređuju na tarifne elemente "energent" i "kapacitet" za svaku grupu korisnika u okviru "Kategorije 1" se izračunavaju kao zbir prihoda raspoređenih na grupe korisnika na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar i pripadajućih prihoda raspoređenih na te grupe korisnika na celokupnom sistemu za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta.
Faktor jednovremenosti za grupe korisnika iz "Kategorije 1" se izračunava kao faktor jednovremenosti grupe korisnika na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar i kao faktor jednovremenosti te grupe na celokupnom sistemu za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta, prema sledećim formulama:
1) Faktor jednovremenosti grupe korisnika na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar:
FJ1gk = P1gk / MPgk
gde su:
FJ1gk - faktor jednovremenosti za odgovarajuću grupu korisnika na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar,
P1gk - dnevna potrošnja odgovarajuće grupe korisnika u danu maksimalne potrošnje na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar (u m3/dan/godina),
MPgk - maksimalna dnevna potrošnja odgovarajuće grupe korisnika (u m3/dan/godina).
2) Faktor jednovremenosti grupe korisnika na celokupnom sistemu za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta:
FJ2gk = P2gk / MPgk
gde su:
FJ2gk - faktor jednovremenosti za odgovarajuću grupu korisnika u okviru celokupnog sistema za distribuciju prirodnog gasa,
P2gk - dnevna potrošnja odgovarajuće grupe korisnika u danu maksimalne potrošnje celokupnog sistema za distribuciju prirodnog gasa (u m3/dan/godina),
MPgk - maksimalna dnevna potrošnja odgovarajuće grupe korisnika (u m3/dan/godina).
Faktor jednovremenosti za grupe korisnika iz "Kategorije 2" se izračunava kao faktor jednovremenosti grupe korisnika u okviru celokupnog sistema za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta, prema formuli iz stava 1. tačka 2. ovog člana.
Faktor jednovremenosti se zaokružuje na dve decimale.
Deo prihoda energetskog subjekta raspoređen na delove sistema u skladu sa članom 15. ovog tarifnog sistema, raspoređuje se na prihode po grupama korisnika sistema za koje se izračunavaju cene po tarifnim stavovima.
Za grupe korisnika sistema u okviru "Kategorije 1" za tarifni element "energent", prihodi se utvrđuju kao zbir:
1) prihoda po grupama korisnika raspoređenih na sistem za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar, koji se izračunava kao količnik prihoda alociranog na taj deo sistema za obračun tarifnog elementa "energent" i godišnje količine prirodnog gasa koja se isporučuje svim korisnicima sistema u okviru ove "Kategorije 1", pomnoženog sa količinom prirodnog gasa za isporuku u okviru grupe korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu i
2) prihoda po grupama korisnika na celokupnom sistemu za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta koji se izračunava kao količnik prihoda alociranog na deo sistema za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska jednakog ili većeg od 6 a manjeg od 16 bar za obračun tarifnog elementa "energent" i ukupne godišnje količine prirodnog gasa koja se isporučuje sa celokupnog sistema za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta, pomnoženog sa količinom prirodnog gasa za isporuku u okviru grupe korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu.
Za grupe korisnika sistema u okviru "Kategorije 1" za tarifni element "kapacitet", prihodi se utvrđuju kao zbir:
1) prihoda po grupama korisnika na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar koji se izračunava kao količnik prihoda alociranog na taj deo sistema za obračun tarifnog elementa "kapacitet" i istovremene maksimalne potrošnje prirodnog gasa na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar svih korisnika sistema iz "Kategorije 1", pomnoženog se istovremenom maksimalnom potrošnjom prirodnog gasa na sistemu za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska manjeg od 6 bar za grupu korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu i
2) prihoda po grupama korisnika na celokupnom sistemu za distribuciju prirodnog gasa koji se izračunava kao količnik prihoda alociranog na deo sistema za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska jednakog ili većeg od 6 a manjeg od 16 bar za obračun tarifnog elementa "kapacitet" i istovremene maksimalne potrošnje prirodnog gasa svih korisnika celokupnog sistema za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta, pomnoženog sa istovremenom maksimalnom potrošnjom prirodnog gasa na celokupnom sistemu za distribuciju prirodnog gasa za grupu korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu.
Prihodi raspoređeni na tarifni element "kapacitet" za grupu korisnika sistema "Domaćinstva", uključuju se u prihode na osnovu kojih se izračunavaju cene po tarifnom stavu "energent" za tu grupu korisnika sistema.
Za grupe korisnika sistema u okviru "Kategorije 2" prihodi na osnovu kojih se izračunavaju cene po tarifnim stavovima, utvrđuju se:
1) za tarifni element "energent", kao količnik prihoda alociranog na deo sistema za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska jednakog ili većeg od 6 a manjeg od 16 bar za obračun tarifnog elementa "energent" i ukupne godišnje količine prirodnog gasa koja se isporučuje sa celokupnog sistema za distribuciju prirodnog gasa energetskog subjekta, pomnoženog sa količinom prirodnog gasa za isporuku u okviru grupe korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu;
2) za tarifni element "kapacitet", kao količnik prihoda alociranog na deo sistema za distribuciju prirodnog gasa radnog pritiska jednakog ili većeg od 6 a manjeg od 16 bar za obračun tarifnog elementa "kapacitet" i istovremene maksimalne potrošnje prirodnog gasa svih korisnika celokupnog sistema za distribuciju prirodnog gasa, pomnoženog sa istovremenom maksimalnom potrošnjom prirodnog gasa za grupu korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu.
Cena po tarifnom stavu "energent" izračunava se kao količnik prihoda raspoređenih na tarifni element "energent" za grupu korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu u skladu sa članom 19, odnosno 20. ovog tarifnog sistema i godišnje količine prirodnog gasa koja se isporučuje korisnicima u okviru odgovarajuće grupe korisnika i izražava se u dinarima po m3, zaokruženo na dve decimale.
Cena po tarifnom stavu "kapacitet" izračunava se kao količnik prihoda raspoređenih na tarifni element "kapacitet" za grupu korisnika za koju se izračunava cena po ovom tarifnom stavu u skladu sa članom 19, odnosno 20. ovog tarifnog sistema i maksimalne dnevne potrošnje prirodnog gasa u okviru odgovarajuće grupe korisnika i izražava se u dinarima po m3/dan/godina, zaokruženo na dve decimale.
Energetski subjekt na čijem sistemu za distribuciju prirodnog gasa nema korisnika iz "Kategorije 2" ne primenjuje odredbe člana 15, člana 16. stav 4. tačka 2. i stav 5, člana 17. stav 1. tačka 1. i stav 2. i člana 19. stav 1. tačka 2. i stav 2. tačka 2.
Način obračuna usluge distribucije prirodnog gasa
Usluga distribucije prirodnog gasa se obračunava na osnovu cena po tarifnim stavovima za obračunski period.
Ako se u toku obračunskog perioda promene cene po tarifnim stavovima, usluga distribucije prirodnog gasa se obračunava primenom novih i do tada važećih cena, srazmerno broju dana njihovog važenja u obračunskom periodu.
Za jednog korisnika sistema, na svakom mestu isporuke prirodnog gasa, cena po tarifnom stavu "kapacitet" se primenjuje na maksimalnu dnevnu potrošnju prirodnog gasa tog korisnika sistema u prethodnoj godini. Maksimalna dnevna potrošnja prirodnog gasa u prethodnoj godini, gde ne postoji mogućnost dnevnog očitavanja, izračunava se na osnovu maksimalne izmerene mesečne potrošnje na datom mestu isporuke prirodnog gasa tog korisnika sistema svedene na dan i uvećane za 20%, zaokružene na ceo broj.
Za jednog korisnika sistema, cena po tarifnom stavu "energent" se primenjuje na isporučenu količinu prirodnog gasa utvrđenu merenjem za svako mesto isporuke prirodnog gasa tog korisnika sistema u obračunskom periodu.
Iznos koji je obračunat za jednog korisnika sistema, u skladu sa stavom 1. ovog člana, a koji je utvrđen na godišnjem nivou, raspoređuje se prema broju obračunskih perioda.
Maksimalna dnevna potrošnja prirodnog gasa u prvoj godini priključenja novog korisnika sistema utvrđuje se na osnovu podataka o maksimalnoj dnevnoj potrošnji prirodnog gasa za tu godinu iz ugovora o prodaji prirodnog gasa.
Odredba stava 1. ovog člana primenjuje se i na korisnika sistema koji u prethodnoj godini nije imao potrošnju prirodnog gasa.
Način merenja, obračunski period, kao i način obračuna usluge distribucije prirodnog gasa uređuju energetski subjekt i korisnik sistema, u skladu sa zakonom, propisom o uslovima isporuke prirodnog gasa, pravilima o radu sistema za distribuciju prirodnog gasa, izdatim odobrenjem za priključenje na sistem za distribuciju prirodnog gasa i ovim tarifnim sistemom.
U prvom regulatornom periodu maksimalna dnevna potrošnja prirodnog gasa, u smislu člana 24. ovog tarifnog sistema, za postojeće korisnike sistema, utvrđuje se:
1) za korisnike sistema koji su to svojstvo stekli do 31. decembra 2004. godine, prema maksimalnoj dnevnoj potrošnji prirodnog gasa, u periodu 1. januar - 31. decembar 2005. godine;
2) za korisnike sistema koji su to svojstvo stekli u toku 2005. godine, prema maksimalnoj dnevnoj potrošnji prirodnog gasa, u periodu od 12 uzastopnih meseci počev od dana početka isporuke prirodnog gasa sa sistema za distribuciju prirodnog gasa, a
3) za korisnike sistema koji su to svojstvo stekli u toku 2006. godine, na osnovu maksimalne dnevne potrošnje prirodnog gasa u 2007. godini utvrđene ugovorom o prodaji prirodnog gasa.
Odredba stava 1. tačka 3) ovog člana, shodno se primenjuje i na korisnike sistema koji u prethodnoj godini nisu imali potrošnju prirodnog gasa.
Ovaj tarifni sistem, po dobijanju saglasnosti Vlade, objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije" i stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja, a primenjivaće se od 1. jula 2007. godine.