ODLUKAO ZAŠTITI OD ELEMENTARNIH I DRUGIH VEĆIH NEPOGODA(Sl. list Grada Novog Sada", br. 13/2000 i 47/2006 - dr. odluka) |
Ovom odlukom uređuje se zaštita građana i materijalnih dobara od elementarnih i drugih većih nepogoda na teritoriji Grada Novog Sada (u daljem tekstu: Grad).
Elementarnim i drugim većim nepogodama smatraju se zemljotres; poplava; bujica; atmosferska nepogoda; olujni vetar; grad; suša; snežni nanos i lavina; nagomilavanje leda na vodotocima; odronjavanje i klizanje zemljišta; požar; eksplozija; erupcija nafte i gasa; nekontrolisano oslobađanje, izlivanje i rasturanje štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materija; saobraćajna nezgoda; rušenje mostova, brana i ustava na vodotocima; epidemija zaraznih bolesti; biljne i stočne zarazne bolesti i druge slične prirodne i veštački stvorene pojave većih razmera koje mogu da ugroze živote i zdravlje ljudi i prouzrokuju štetu većeg obima.
Zaštita od elementarnih i drugih većih nepogoda (u daljem tekstu: elementarne nepogode) u Gradu zasniva se, organizuje i sprovodi na zakonom utvrđenim načelima i pravima i obavezama organa Grada i građana, kao i preduzeća, ustanova, mesnih zajednica i drugih oblika organizovanja (u daljem tekstu: pravna lica).
Radi zaštite od elementarnih nepogoda, u Gradu se planiraju, organizuju i sprovode preventivne mere za zaštitu od elementarnih nepogoda, mere za zaštitu u slučaju neposredne opasnosti od elementarnih nepogoda, mere za zaštitu kad nastupi elementarna nepogoda i mere za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica od elementarnih nepogoda (u daljem tekstu: mere za zaštitu od elementarnih nepogoda), u skladu sa zakonom i ovom odlukom.
U zaštiti od elementarnih nepogoda Grad, putem svojih organa, u skladu sa zakonom:
1. uređuje organizovanje i sprovođenje zaštite od elementarnih nepogoda, obezbeđuje i usklađuje učešće građana, pravnih lica i organa Grada u zaštiti od elementarnih nepogoda;
2. izrađuje i donosi plan zaštite od elementarnih nepogoda;
3. organizuje i sprovodi mobilizaciju građana, pravnih lica, radnih jedinica i organa Grada radi sprovođenja mera za zaštitu od elementarnih nepogoda;
4. propisuje mere za zaštitu od elementarnih nepogoda u oblasti urbanizma, prostornog planiranja, stanovanja, korišćenja voda, saobraćaja i u drugim oblastima;
5. obezbeđuje sredstva za organizovanje zaštite i sprovođenje mera za zaštitu od elementarnih nepogoda.
II UTVRĐIVANJE I PROGLAŠAVANJE ELEMENTARNE NEPOGODE
Postojanje elementarne nepogode na teritoriji Grada utvrđuje i proglašava Izvršni odbor Skupštine Grada Novog Sada (u daljem tekstu: Izvršni odbor), na predlog nadležnog organa Gradske uprave i to:
- u slučaju poplave, bujice ili atmosferske padavine koja ugrožava naseljena mesta - organ Gradske uprave nadležan za komunalne poslove;
- u slučaju nagomilavanja leda na vodotocima, snežnog nanosa i lavine, rušenje mostova, brana i ustava na vodotoku i odronjavanja i klizanja zemljišta koje ugrožava saobraćajnice - organ Gradske uprave nadležan za poslove saobraćaja;
- u slučaju zemljotresa i olujnog vetra koji ugrožava naselja, odronjavanja i klizanja zemljišta koje ugrožava stambene i druge objekte, nekontrolisanog oslobađanja, izlivanja i rasturanja štetnih gasovitih, tečnih, čvrstih ili radioaktivnih materija - organ Gradske uprave nadležan za poslove urbanizma, stambene poslove i zaštitu životne sredine;
- u slučaju grada, suše, olujnog vetra i drugih atmosferskih nepogoda koje ugrožavaju i prouzrokuju štete u poljoprivredi i u slučaju stočnih i biljnih zaraznih bolesti - organ Gradske uprave nadležan za poslove privrede;
- u slučaju požara, eksplozije ili erupcije nafte i gasa - organ Gradske uprave nadležan za poslove opšte uprave;
- u slučaju epidemije - organ Gradske uprave nadležan za poslove zdravstva;
- u ostalim slučajevima - organ Gradske uprave nadležan za oblast u kojoj određena pojava preti da ugrozi ljude i materijalna dobra ili u kojoj su u najvećoj meri nastale štetne posledice od elementarne nepogode.
Organi Gradske uprave iz stava 1. ovog člana, dužni su da predlože proglašenje elementarne nepogode kad, na osnovu prikupljenih obaveštenja i podataka, ocene da neposredno preti opasnost od elementarne ili druge nepogode ili ako je ona nastala.
III MERE ZA SLUČAJ NASTANKA ELEMENTARNE NEPOGODE
U slučaju nastanka elementarne nepogode, nadležni organi Grada mogu da narede:
1. opštu ili delimičnu mobilizaciju građana, pravnih lica, organa Grada i radnih jedinica, radi učešća u zaštiti od elementarne nepogode;
2. mobilizaciju materijalnih sredstava neophodnih za potrebe sprovođenja zaštite od elementarne nepogode;
3. uvođenje dežurstva pravnim licima;
4. poseban režim obavljanja određenih komunalnih delatnosti;
5. posebne mere i postupke higijensko-profilaktičkog karaktera;
6. poseban režim saobraćaja, odnosno zabranu saobraćaja;
7. evakuaciju stanovništva i materijalnih dobara;
8. određivanje drugačijeg rasporeda radnog vremena;
9. posebne prioritete u pružanju usluga;
10. privremenu zabranu pristupa i kretanja u pojedinim područjima;
11. privremenu zabranu korišćenja određenih pokretnih i nepokretnih stvari;
12. korisnicima, odnosno vlasnicima i držaocima pokretnih i nepokretnih stvari, preduzimanje mera radi zaštite ovih dobara, kao i da na tim dobrim preduzmu i sprovedu posebne mere zaštite (sklanjanje, delimično ili potpuno rušenje objekta, istovaranje ili uklanjanje materijala, seču stabala, prokopavanje kanala, izgradnju nasipa i uništavanje kontaminiranih stvari, zaraženog bilja, biljnih proizvoda i hrane, uništavanje insekata i životinja i drugo);
13. korisnicima, vlasnicima, odnosno držaocima prevoznih sredstava, građevinskih i poljoprivrednih mašina i drugih uređaja, opreme i alata, da ta sredstva, u ispravnom stanju i sa radnom snagom, stave na raspolaganje za zaštitu od elementarne nepogode, nadležnom organu na zahtev tog organa;
14. korisnicima, odnosno vlasnicima stambenih zgrada, stanova, poslovnih prostorija i drugih zgrada i prostorija, da po naredbi nadležnog organa, prime na privremeni smeštaj evakuisano stanovništvo i materijalna dobra sa ugroženog područja;
15. korisnicima, vlasnicima, odnosno držaocima odeće, obuće, hrane i drugih materijalnih sredstava, da stave ta sredstva na raspolaganje nadležnom organu za potrebe zaštite od elementarnih nepogoda;
16. prioritetan i besplatan prevoz građana koji, po naređenju nadležnog organa, učestvuju u zaštiti od elementarnih nepogoda, i
17. druge mere za otklanjanje i ublažavanje posledica od elementarnih nepogoda utvrđenih odredbama člana 9. ove odluke i Planom zaštite od elementarnih nepogoda Grada.
IV PLANIRANJE ZAŠTITE OD ELEMENTARNIH NEPOGODA
Planiranje zaštite od elementarnih nepogoda obuhvata procenjivanje moguće ugroženosti teritorije Grada od elementarnih nepogoda i utvrđivanje mera za zaštitu od elementarnih nepogoda, uzimajući kod procenjivanja ugroženosti u obzir naročito:
1. Za zemljotres - seizmičke karakteristike teritorije Grada, intenzitet mogućeg zemljotresa, ugroženost naselja i građevinskih objekata u odnosu na procenjeni intenzitet zemljotresa (tip naselja, vrste objekata i materijala od kojeg su izgrađeni, konstruktivni sistem gradnje i drugo), posledice zemljotresa od šest i više stepeni Merkalijeve skale za pojedine vrste građevinskih objekata (procenu objekata koji bi bili neoštećeni, lakše oštećeni, teško oštećeni i srušeni), i mogući broj povređenih i poginulih.
2. Za poplave i nagomilavanje leda na vodotocima - evidenciju vodotoka i akumulaciju koje mogu biti uzrok poplava; hidro-meteorološke uslove za proglašavanje elementarne nepogode (vodostaji, stanje leda i drugo), funkcionalnost i stepen izgrađenosti zaštitnih vodoprivrednih i vodozaštitnih objekata i uređaja (broj, vrsta, dimenzije i dr.), veličinu ugroženih područja i stepen izgrađenosti (površina, naseljenost, industrija, putna mreža), kulturu zemljišta ugroženog poplavom, pregled mogućih veštačkih retenzija (površina, zapremina, lokacije, proseci i nasipi, vodostaji merodavni za prosecanje i sl.), lokalizacione nasipe (opis, lokacije, dimenzije, pozajmišta materijala), lokalitete kritične za formiranje ledenih barijera (opis, stacionaža i dimenzije profila vodotoka), ugrožene rejone i lokalitete područja ugroženih od poplava i podzemnih voda, (topografsko-hidrografske karte) sa podacima o ugroženim lokalitetima i zaštitnim objektima za odbranu od poplava i nagomilavanja leda.
3. Za požare - broj i vrstu vatro-opasnih objekata (stambeni, industrijski, javni i drugi), osetljivost objekta na požare, gustinu izgrađenosti objekata po rejonima, vrstu objekata (materijal, spratnost, požarna opterećenost), širinu i prohodnost saobraćajnica, vrstu i stanje instalacija (elektroinstalacije, gasovod i dr.), način snabdevanja vodom (broj i raspored hidranata, bunara, cisterni i dr.), izvore toplote i šumske komplekse (vrste šuma, uređenost, prohodnost, način eksploatacije).
4. Za snežni nanos i poledicu - najugroženije terene i saobraćajnice od snežnih nanosa i poledice, pregled kritičnih mesta, naselja koja mogu da ugroze snežni nanosi, lokalitete i dužinu infrastrukture (putevi, železničke pruge, aerodromi) ugrožene od snežnih nanosa i poledica.
5. Za odronjavanje i klizanje zemljišta - pregled kritičnih mesta ugroženih odronjavanjem, pregled i opis aktivnih i mogućih klizišta, geološki sastav zemljišta i propusnost tla i pregled naselja ispod klizišta sa brojem objekata i brojem stanovnika.
6. Za epidemije - broj i strukturu stanovnika, nivo higijensko-zdravstvene kulture, zarazne bolesti koje su se kao epidemije javljale na teritoriji i karakteristike tih bolesti, higijenske uslove sa posebnim osvrtom na mogućnost zagađivanja vode, kvalitet vode, stanje higijensko-epidemiološke službe i stanje komunalne higijene.
7. Za biljne zarazne bolesti - ukupne površine poljoprivrednog i šumskog zemljišta u hektarima, vrste biljnih kultura, skladišne kapacitete sa vrstom i načinom uskladištenja bilja i biljnih proizvoda, organizovanost službe za praćenje i prognoziranje ugroženosti bilja od zaraznih bolesti, snabdevenost sredstvima za zaštitu bilja i biljnih proizvoda i vrste biljnih bolesti i biljnih štetočina koje najčešće ugrožavaju teritoriju.
8. Za stočne zarazne bolesti - brojnost i strukturu stočnog fonda u privatnom i društvenom sektoru, zarazne bolesti koje mogu ugroziti stočni fond, organizovanost i broj veterinarskih stanica, pregled stanja stočnog fonda po naseljima i mesta i način skladištenja većih količina mesa i drugih namirnica životinjskog porekla.
9. Za saobraćajne nesreće - pregled saobraćajnica, puteva i pruga i opasnih mesta na njima, pregled i stanje objekata na saobraćajnicama, (mostovi, propusti i dr.), stanje branika na putevima, mogućnost poplave saobraćajnica i njihovog ugrožavanja klizanjem i odronjavanjem zemljišta snežnim nanosima i drugim atmosferskim padavinama i poledicom, gustinu i vrstu saobraćaja, mesta ukrštanja pruga i puteva i signalizaciju i način regulisanja saobraćaja.
10. Za eksplozije - pregled organizacija koje se bave proizvodnjom, prevoženjem, uskladištenjem i prometom eksplozivnih materija sa vrstama i prosečnim količinama lako zapaljivih i eksplozivnih materija u spremištima, stanje protivpožarne, tehničke i druge zaštite, stanje skladišta za smeštaj lako zapaljivih i eksplozivnih materija, način i pravce prevoženja eksplozivnih materija, pregled organizacija u kojima postoji velika opasnost od eksplozije (skladišta nafte, benzinske pumpe i dr.) i ugrožene rejone i objekte u kojima se radi sa eksplozivom (ugrožena zona, broj stanovnika, vrsta i konstrukcija objekata i dr.).
11. Za erupciju nafte i gasa - evidentiranje područja u kojima bi moglo doći do erupcije nafte i gasa, intenzitet moguće erupcije i moguće posledice, organizaciju i sprovođenje tehničkih i bezbednosnih mera za zaštitu područja u kojem može doći do erupcije nafte i gasa i zabranu istraživanja nafte i gasa u naseljenim mestima bez prethodne obezbeđenosti potpune zaštite od erupcije.
12. Za nekontrolisano oslobađanje, izlivanje i rasturanje štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materija - evidentiranje korisnika i lokaliteta na kojima se drže i koriste ove materije, moguće posledice i organizaciju propisanih tehničkih i bezbednosnih mera pri skladištenju, korišćenju i prevozu ovih materija i procenu mogućnosti za sprečavanje posledica.
Procena moguće ugroženosti za pojedine elementarne nepogode sadrži i zaključke o tome gde i u kom području se može realno očekivati elementarna nepogoda i kolikog bi bila intenziteta, koliko bi žrtava izazvala i kolike bi bile materijalne štete, da li postoje objektivni uslovi da se nepogoda spreči, da li se snagama i sredstvima kojima se raspolaže mogu ublažiti i otkloniti posledice ili je neophodno da se traži pomoć od koga i u čemu.
Mere za zaštitu od pojedinih elementarnih nepogoda obuhvataju naročito:
1. U zaštiti od zemljotresa:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: utvrđivanje seizmičkih karakteristika teritorije, obezbeđivanje poštovanja propisa o tehničkim normativima za izgradnju objekata na seizmičkim područjima, primenu urbanističkih mera za zaštitu kod planiranja naselja, obezbeđivanje potrebnih uslova pri projektovanju i izgradnji objekata (otpornost, elastičnost, spratnost i dr.) i obezbeđivanje pravilnog izbora lokacije za stambene, privredne i druge objekte.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: organizacija raščišćavanja ruševina i spasavanja zatrpanih, način izvlačenja zatrpanih, pružanje prve medicinske pomoći na licu mesta i opšte medicinske pomoći u zdravstvenim ustanovama, način identifikovanja i sahranjivanja poginulih, način gašenja eventualnih požara, zbrinjavanje povređenih i ugroženih, način organizovanja higijensko-epidemiološke zaštite, način izvlačenja i obezbeđenja materijalnih dobara iz oštećenih i porušenih objekata, način regulisanja saobraćaja za vreme intervencije, način asanacije terena, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od zemljotresa.
2. U zaštiti od poplava:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: istraživanje mogućnosti za pojave poplava, organizaciju osmatranja i praćenja hidrometeorološke situacije i prognoze, izgradnja i održavanje zaštitnih vodoprivrednih objekata na vodotocima i akumulacijama, planiranje veštačkih retenzija; organizovanje i izvođenje antierozivnih radova na slivovima (pošumljavanje, izrada pregrada za sprečavanje bujica i dr.), izvođenje radova na regulaciji vodotoka; izgradnja mreže za odvodnjavanje i razbijanje ledenih santi radi sprečavanja nagomilavanja leda i poplave.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: izrada svih vrsta ojačanja i zaštitnih vodoprivrednih objekata (kolmiranje spoljne kosine nasipa, zečiji nasipi), ojačanje nasipa vrećama, kamenom, šljunkom, pošljunčavanje provirnih površina i hvatanje izvora na branjenoj strani nasipa i dr., prosecanje nasipa i stvaranje veštačkih retenzija i upuštanje poplavnih voda u veštačke retenzije, pumpanje vode iz depresija u kanalsku mrežu, presecanje viših terena radi bržeg oticanja poplavne vode na kanalskoj mreži, sanacija zaštitnih vodoprivrednih objekata, način obaveštavanja stanovništva o opasnosti od poplava u ugroženom području, izgradnja druge - lokalizacione odbrambene linije, razbijanje ledenih barijera ledolomcima ili miniranjem, evakuacija ljudi i materijalnih dobara; organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od poplava.
3. U zaštiti od požara:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: obezbeđivanje sprovođenja propisa o zaštiti od požara i o planiranju, projektovanju i izgradnji objekata (rastresitost, vatrootpornost materijala za izgradnju objekata, obezbeđenje zelenih površina, saobraćajnice i dr.), obezbeđivanje objekata protivpožarnim sredstvima i uređajima u skladu sa propisima, pravilan izbor lokacije skladišta lako zapaljivog i eksplozivnog materijala; pravilan izbor lokacije vatrogasnih jedinica, postavljanje osmatračnica i obezbeđenje osmatranja po rejonima, organizacija obaveštavanja o nastalim požarima, obezbeđenje vode za gašenje požara (pravilan raspored hidranata, izgradnja pristupnih puteva do reke i kanala obezbeđenje otvorenih bazena i dr.), obuka građana iz protivpožarne zaštite, zabrana stokiranja zapaljivih i eksplozivnih materija u stanovima i druge propisima utvrđene protivpožarne preventivne mere.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: način mobilizacije snaga i sredstava za gašenje požara, način aktiviranja vatrogasnih jedinica, način spasavanja ljudi i materijalnih dobara iz zapaljenih objekata, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od požara.
4. U zaštiti od snežnih nanosa i poledica:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: organizacija zimske službe i pravovremeno obezbeđivanje sredstava, mehanizacije i opreme za čišćenje snega, obezbeđivanje materijala za posipanje puteva radi sprečavanja klizanja, postavljanje snegobrana na mestima stvaranja snežnih nanosa; praćenje razvoja hidrometeorološke situacije i informisanje o vremenskoj prognozi, utvrđivanje kritičnih mesta, organizacija osmatranja kritičnih mesta i obaveštavanja o povećanju opasnosti i zabrana saobraćaja.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: organizovanje raščišćavanja snežnih nanosa i osposobljavanje saobraćajnica prema prioritetu i organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od snežnih nanosa i poledice.
5. U zaštiti od odronjavanja i klizanja zemljišta:
- Preventivne mere za zaštitu kao što su: utvrđivanje kritičnih mesta; drenaža terena, izrada kanala za odvođenje vode, izrada potpornih zidova i brana i pošumljavanje terena.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: evakuacija stanovništva i materijalnih dobara iz ugroženog područja, način spasavanja materijalnih dobara, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od odronjavanja i klizanja zemljišta.
6. U zaštiti od epidemija:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: opšta zdravstvena preventiva, organizacija i opremanje higijensko-epidemiološke službe, praćenje zdravstvenog stanja stanovništva, vakcinacija od mogućih zaraznih bolesti, kontrola ispravnosti vode i prehrambenih proizvoda, organizacija redovne dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije radi neutralisanja izvora zaraze i preventivno delovanje zdravstvenih organizacija na širenju zdravstvene kulture i društvene higijene.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: organizovanje za utvrđivanje uzroka oboljenja i kontrola oboljenja, izolacija područja na kojem se pojavila epidemija, organizacija karantinskog lečenja obolelih, aktiviranje pokretnih mikrobioloških laboratorija, organizovanje vakcinacije stanovništva, zabrana određene delatnosti, zabrana pristupa u određene objekte i područja i okupljanja u javnim objektima i organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica epidemije.
7. U zaštiti od biljnih zaraznih bolesti:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: organizovanje prognozno-izveštajne službe za zaštitu bilja, organizovanje pregleda zemljišta i bilja i pregled prostorija za smeštaj, preradu i čuvanje bilja, kontrola uređaja za preradu bilja, kontrola upotrebe sredstava za zaštitu bilja i praćenje meteoroloških uslova od značaja za prognozu pojave biljnih bolesti i štetočina.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: uništavanje zaraženog bilja, dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija prostorija za smeštaj, preradu i čuvanje bilja, upotreba sredstava za suzbijanje određene biljne zarazne bolesti, zabrana gajenja pojedinih vrsta bilja za određeno vreme i na određenom području, organizacija zabrane stavljanja u promet i upotrebe kontaminiranog bilja i biljnih proizvoda uništavanje kontaminiranog bilja i biljnih proizvoda i snage i sredstva za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica biljnih zaraznih bolesti.
8. U zaštiti od stočnih zaraznih bolesti:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: organizacija sprovođenja veterinarsko-sanitarnih mera u proizvodnji, preradi, skladištenju i prometu životinja i namirnica životinjskog porekla, pregled objekata i prostora u kojima se drže i uzgajaju životinje, veterinarsko-sanitarni pregled životinja za klanje, mesa i proizvoda od mesa, kontrola sredstava za zaštitu životinja, zaštitno cepljenje životinja i dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija prevoznih sredstava i objekata u kojima se drže životinje.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: ograničenje ili zabrana kretanja životinja i prometa životinja, zabrana održavanja stočnih pijaca, vašara i izložbi, zabrana ispaše, kupanja i napajanja životinja na reci, kanalima i potocima, zabrana klanja zaraženih ili na zarazu sumnjivih životinja, zabrana klanja zdravih životinja bez prethodnog pregleda i dozvole veterinara, dezinfekcija lica, dezinsekcija, deratizacija i sterilizacija predmeta koji su bili u dodiru sa uzročnikom zarazne bolesti, organizacija karantina za životinje, uništavanje zaraženih životinja i proizvoda životinjskog porekla; spaljivanje leševa uginulih životinja i organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica stočnih zaraznih bolesti.
9. U zaštiti od saobraćajnih nesreća:
- Preventivne mere za zaštitu kao što su: redovno održavanje saobraćajnica i saobraćajne signalizacije, obezbeđenje saobraćajnica koje su podložne poplavi, odronjavanju zemljišta i slično (zaštitni nasipi, branici, potporni zidovi, pošumljavanje okoline i dr.), praćenje stanja saobraćajnica, sprovođenje propisa o tehničkim normativima za izgradnju saobraćajnica, kontrola tehničke ispravnosti i opremljenosti vozila za uslove saobraćaja i zdravstvena kontrola vozača.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: organizacija spasavanja i zbrinjavanja povređenih i materijalnih dobara, raščišćavanje saobraćajnica i uklanjanje saobraćajnih sredstava, opravka saobraćajnica i objekata na njima, organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica saobraćajnih nesreća.
10. U zaštiti od eksplozija:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: obezbeđivanje sprovođenja propisa o zaštiti od eksplozija u skladištenju, transportu, prometu i u radu sa eksplozivnim materijama, mere za sprečavanje nekontrolisanog gomilanja gasova, zapaljivih i eksplozivnih materija, organizacija protivpožarnih mera, dezaktiviranje i uništavanje eksplozivnih ubojnih sredstava, pravilno određivanje lokacija za skladišta eksplozivnog materijala, fizička i tehnička zaštita objekata u kojima se radi sa eksplozivnim materijama ili se skladište ove materije.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica kao što su: organizacija spasavanja ljudi i raščišćavanje ruševina; gašenje požara i organizacija i upotreba snaga i sredstava za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica od eksplozija.
11. U zaštiti od erupcije nafte i gasa:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što je primena propisanih tehničkih i bezbednosnih mera pri istraživanju i eksploataciji nafte i gasa.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: mere za zaustavljanje erupcije i organizacija i upotreba snaga za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica erupcije nafte i gasa.
12. U zaštiti od nekontrolisanog oslobađanja, izlivanja i rasturanja štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih hemijskih i radioaktivnih materija:
- Preventivne mere za zaštitu, kao što su: primena propisanih tehničkih i bezbednosnih mera pri rukovanju, korišćenju, skladištenju i čuvanju štetnih materija.
- Mere za ublažavanje i otklanjanje posledica, kao što su: mere za prikupljanje i neutralisanje štetnih materija, obaveštavanje građana o načinu zaštite od štetnih materija i organizacija i upotreba snaga za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje posledica.
Mere iz stava 1. ovog člana utvrđuju se Planom zaštite od elementarnih nepogoda Grada saglasno proceni moguće ugroženosti teritorije Grada od pojedinih elementarnih nepogoda.
Grad ima plan zaštite od elementarnih nepogoda, koji sadrži:
1. Opšte karakteristike teritorije Grada, kojima se obuhvataju naročito podaci o:
- geografskom položaju i veličini teritorije
- osnovnim karakteristikama zemljišta
- klimatskim uslovima, vrsti i količini atmosferskih padavina
- hidrografskoj mreži
- broju i veličini naselja i njihovim urbanim obeležjima
- demografskoj strukturi stanovništva
- privrednoj razvijenosti, gustini izgrađenosti privrednih i drugih objekata i o uticaju elementarnih nepogoda za obavljanje privrednih i drugih delatnosti
- saobraćajnoj infrastrukturi
- komunalnoj infrastrukturi
- drugim obeležjima i stanju od značaja za zaštitu od elementarnih nepogoda.
2. Procenu ugroženosti od pojedinih elementarnih nepogoda i materijalnih i drugih mogućnosti od značaja za zaštitu od elementarnih nepogoda.
3. Preventivne mere za slučaj neposredne opasnosti od elementarnih nepogoda.
4. Mere za slučaj nastupanja elementarne nepogode.
5. Mere za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica od elementarnih nepogoda.
6. Rukovođenje zaštitom od elementarnih nepogoda.
7. Sprovođenje mobilizacije građana, pravnih lica, radnih jedinica i organa Grada za zaštitu od elementarnih nepogoda.
8. Obim i prvenstvo učešća građana pravnih lica u zaštiti od elementarnih nepogoda.
9. Način ostvarivanja saradnje i razmene informacija sa službom osmatranja i uzbunjivanja u slučaju opasnosti od elementarnih nepogoda, saglasno aktu nadležnog državnog organa.
10. Način organizovanja informisanja o elementarnim nepogodama i posledicama elementarnih nepogoda i o merama koje se preduzimaju u zaštiti od elementarnih nepogoda.
11. Način ostvarivanja saradnje sa štabovima i jedinicama civilne zaštite, saglasno aktu nadležnog državnog organa.
12. Organizaciju i upotrebu radnih jedinica.
13. Potrebe za učešćem Vojske Jugoslavije u zaštiti od elementarnih nepogoda.
14. Zadatke i mere utvrđene Planom zaštite od elementarnih nepogoda Republike Srbije.
15. Zadatke i mere građana, pravnih lica i organa Grada u zaštiti od elementarnih nepogoda.
16. Druge mere od značaja za zaštitu od elementarnih nepogoda i podatke o snagama i sredstvima koja učestvuju u zaštiti od elementarnih nepogoda.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda Grada donosi Izvršni odbor.
Aktom o izradi Plana zaštite od elementarnih nepogoda Izvršni odbor određuje organe i tela koji izrađuju pojedine delove Plana, organ ili telo koje koordinira izradu i objedinjava predlog Plana, rokove za izradu i ažuriranje Plana i druga pitanja od značaja za sadržaj, donošenje i ažuriranje Plana.
Pravna lica dužna su da na zahtev nadležnog organa Grada dostave tom organu podatke koji su značajni za izradu Plana zaštite od elementarnih nepogoda Grada.
Pravna lica sa sedištem na teritoriji Grada i pravna lica koja imaju veće organizacione jedinice na teritoriji Grada, u kojima kao stalnom obliku organizovanja trajno obavlja delatnost na teritoriji Grada, donose plan zaštite od elementarnih nepogoda i planiraju i sprovode mere za zaštitu od elementarnih nepogoda, u skladu sa zakonom i ovom odlukom.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda pravnih lica sadrži mere, organizaciju i sredstva za zaštitu od poplave, zemljotresa, požara i olujnog vetra i drugih atmosferskih nepogoda, a s obzirom na delatnost, određena pravna lica svojim planom za zaštitu od elementarnih nepogoda obuhvataju i mere, organizaciju i sredstva za zaštitu i od sledećih elementarnih nepogoda, i to:
- pravna lica koja obavljaju delatnost u oblasti poljoprivrede - mere za zaštitu od suše, grada i drugih atmosferskih nepogoda i od stočnih i biljnih zaraznih bolesti i masovne pojave štetnih insekata i životinja;
- pravna lica koja obavljaju delatnost u oblasti zdravstva - mere za zaštitu od epidemija;
- pravna lica koja obavljaju delatnost u oblasti istraživanja i eksploatacije nafte i gasa - mere za zaštitu od erupcije nafte i gasa;
- pravna lica koja obavljaju delatnost proizvodnje, skladištenja, transporta i prometa eksplozivnih materija i pravna lica koja u okviru svoje delatnosti koriste eksplozivne materije - mere za zaštitu od eksplozije;
- pravna lica koja obavljaju delatnost proizvodnje, skladištenja, transporta i prometa štetnih gasovitih, tečnih ili čvrstih i radio-aktivnih materija i pravna lica koja, u okviru svoje delatnosti, u većim količinama koriste ove materije - mere za zaštitu od nekontrolisanog oslobađanja, izlivanja ili rasturanja ovih materija;
- pravna lica koja održavaju puteve, pruge, mostove i saobraćajnu signalizaciju - mere za zaštitu od saobraćajnih nezgoda, snežnih nanosa, poledice i lavina i odronjavanja i klizanja zemljišta i rušenja mostova;
- pravna lica koja imaju proizvodne i druge objekte na području i u blizini klizišta, odnosno mesne zajednice na čijem području postoji opasnost od klizanja zemljišta - mere za zaštitu od klizanja zemljišta;
- pravna lica koja imaju proizvodne i druge objekte i mesne zajednice na području na kojem postoji opasnost od bujica - mere za zaštitu od bujica;
- pravna lica koja obavljaju delatnost u oblasti vodoprivrede i održavanja plovnih puteva - mere za zaštitu od rušenja brana i ustava na vodotocima i nagomilavanja leda na vodotocima.
Odredbe člana 9. ove odluke shodno se primenjuju i na planiranje i organizovanje za sprovođenje mera za zaštitu od elementarnih nepogoda koje svojim planovima zaštite od elementarnih nepogoda utvrđuju pravna lica.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda pravnog lica sadrži:
- procenu ugroženosti od pojedinih elementarnih nepogoda;
- preventivne mere u slučaju neposredne opasnosti od elementarnih nepogoda;
- mere u slučaju nastupanja elementarnih nepogoda;
- mere za ublažavanje i otklanjanje posledica od elementarnih nepogoda;
- organizaciju rukovođenja zaštitom od elementarnih nepogoda;
- sprovođenje mobilizacije pravnog lica i njegovih organa;
- snage i sredstva pravnog lica za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- zadatke i mere koje, u vezi sa zaštitom od elementarnih nepogoda, pravnom licu postavi nadležni organ Grada;
- po potrebi i druge mere u skladu sa prirodom delatnosti pravnog lica.
Plan zaštite od elementarnih nepogoda pravnog lica mora biti usklađen sa Planom zaštite od elementarnih nepogoda Grada.
V PRAVA I DUŽNOSTI ORGANA GRADA U ZAŠTITI OD ELEMENTARNIH NEPOGODA
Skupština Grada:
- stara se o organizovanju zaštite od elementarnih nepogoda;
- utvrđuje organizaciju i sprovođenje zaštite od elementarnih nepogoda;
- prati i usmerava ostvarivanje zaštite od elementarnih nepogoda;
- razmatra izveštaje predsednika Skupštine Grada o mobilizaciji i učešću građana i pravnih lica, radnih jedinica, organa Grada i materijalnih sredstava koja po zakonu imaju obavezu da učestvuju u zaštiti od elementarnih nepogoda;
- razmatra visinu šteta od elementarnih nepogoda i izveštaje o štetama i dostavlja zahteve Vladi Republike Srbije za pružanje pomoći Republike Srbije.
Predsednik Skupštine Grada može da naredi opštu ili delimičnu mobilizaciju i učešće građana, radnih jedinica, organa Grada i pravnih lica, ako preti ili je nastala elementarna nepogoda koja ugrožava ili je ugrozila zdravlje i živote ljudi ili materijalna dobra u većem obimu.
Aktom o naređivanju mobilizacije određuju se i mere za smeštaj, ishranu i obezbeđivanje drugih potreba mobilisanih građana iz stava 1. ovog člana.
Predsednik Skupštine Grada na prvoj narednoj sednici Skupštine Grada podnosi Skupštini Grada izveštaj o merama preduzetim iz stava 1. i 2. ovog člana.
Izvršni odbor:
- stara se o sprovođenju zakona i drugih propisa u oblasti zaštite od elementarnih nepogoda;
- usmerava i usklađuje rad organa Gradske uprave u planiranju, organizovanju i sprovođenju mera za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- rukovodi zaštitom od elementarnih nepogoda u okviru prava i dužnosti Grada i naređuje mere utvrđene zakonom, propisima donetim na osnovu zakona, ovom odlukom i Planom zaštite od elementarnih nepogoda Grada;
- ostvaruje saradnju i usklađuje mere sa nadležnim štabom civilne zaštite, službom osmatranja i obaveštavanja i Vojskom Jugoslavije, u zaštiti od elementarnih nepogoda;
- naređuje evakuaciju građana, pravnih lica i materijalnih dobara sa ugroženog područja i stara se o smeštaju i zbrinjavanju evakuisanog stanovništva i materijalnih dobara;
- stara se o organizaciji i sprovođenju mobilizacije građana, pravnih lica i materijalnih dobara za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- odlučuje o organizovanju prevoza, smeštaja i ishrane građana i radnih jedinica koje učestvuju u zaštiti od elementarnih nepogoda;
- odlučuje o uvođenju dežurstva pravnim licima i organima Grada radi zaštite od elementarnih nepogoda;
- organizuje i obezbeđuje sprovođenje mera koje u zaštiti od elementarnih nepogoda narede državni organi;
- daje saglasnost Gradskoj upravi za zaključivanje ugovora za izradu studija i analiza koje su od interesa za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- utvrđuje štete od elementarnih nepogoda i o tome podnosi izveštaje Skupštini Grada;
- zaključuje ugovore sa susednim i drugim opštinama o evakuaciji građana;
- obrazuje operativne štabove za rukovođenje zaštitom od pojedinih elementarnih nepogoda i utvrđuje njihove zadatke;
- obrazuje komisije za procenu šteta od elementarnih nepogoda;
- predlaže Skupštini Grada godišnje programe finansiranja zaštite od elementarnih nepogoda;
- odlučuje o naknadama građanima i pravnim licima, koje im po zakonu pripadaju u vezi sa učešćem u zaštiti od elementarnih nepogoda;
- odlučuje o dodeli pomoći građanima i pravnim licima koja su pretrpela štetu od elementarnih nepogoda, i
- razmatra i odlučuje o drugim pitanjima iz oblasti zaštite od elementarnih nepogoda iz okvira prava i dužnosti Grada u ovoj oblasti ako zakonom, drugim propisima i ovom odlukom nije utvrđena nadležnost drugih organa Grada.
Organi Gradske uprave, u zaštiti od elementarnih nepogoda svaki u okviru svoje nadležnosti utvrđene u članu 6. ove odluke:
- prate stanje u vezi sa zaštitom od elementarnih nepogoda i predlažu preduzimanje mera za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- izrađuju pojedine delove Plana zaštite od elementarnih nepogoda Grada i staraju se o ažuriranju tog plana;
- vrše nadzor nad sprovođenjem ove odluke, planova i mera za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- donose rešenja, naredbe i druga akta o pravima i obavezama građana i pravnih lica utvrđenih zakonom;
- pripremaju izveštaje u vezi sa elementarnim nepogodama, i
- predlažu izradu studija i analiza značajnih za zaštitu od elementarnih nepogoda i zaključuju ugovore o njihovoj izradi, uz prethodnu saglasnost Izvršnog odbora.
Pored poslova iz stava 1. ovog člana, pojedini organi Gradske uprave obavljaju i to:
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove opšte uprave - upravne i druge poslove u vezi sa organizovanjem i izvršavanjem mobilizacije za zaštitu od elementarnih nepogoda, organizovanjem i sprovođenjem evakuacije, organizovanjem radnih jedinica, utvrđivanjem sposobnosti građana za učešće u zaštiti od elementarnih nepogoda, organizovanjem nadzora u oblasti zaštite od elementarnih nepogoda i utvrđivanjem obaveza građana i pravnih lica za davanje materijalnih sredstava za potrebe zaštite od elementarnih nepogoda.
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove građevinske inspekcije - poslove u vezi sa utvrđivanjem i procenom šteta od elementarnih nepogoda na građevinskim objektima.
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove privrede - poslove u vezi sa utvrđivanjem i procenom šteta u poljoprivredi, šumarstvu i na opremi i sredstvima privrednih i drugih organizacija.
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove zdravstva - poslove u vezi sa organizovanjem karantina i socijalnog i zdravstvenog zbrinjavanja ugroženog stanovništva i organizovanjem zdravstvenog obezbeđenja evakuacije građana i angažovanih radnih jedinica i građana u zaštiti od elementarnih nepogoda.
- Organ Gradske uprave nadležan za stambene poslove - poslove u vezi sa smeštajem ugroženog stanovništva.
- Organ Gradske uprave nadležan za komunalne poslove - poslove u vezi sa organizacijom komunalnih usluga na ugroženim područjima.
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove saobraćaja - poslove u vezi sa organizacijom prevoza snaga i sredstava za zaštitu od elementarnih nepogoda i saobraćajno obezbeđenje evakuacije i mobilizacije.
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove finansija - poslove u vezi sa ostvarivanjem prava građana, preduzeća, ustanova i drugih organizacija na naknade za učešće u zaštiti od elementarnih nepogoda.
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove informisanja - poslove u vezi sa organizovanjem informisanja o elementarnim nepogodama, njihovim posledicama i o merama za zaštitu od elementarnih nepogoda.
- Organ Gradske uprave nadležan za poslove robnih rezervi - poslove u vezi sa obezbeđivanjem i organizovanjem raspodele hrane, lekova i drugih potreba za zbrinjavanje stanovništva i snabdevanjem angažovanih radnih jedinica i građana u zaštiti od elementarnih nepogoda.
Za rukovođenje zaštitom od pojedinih elementarnih nepogoda, Izvršni odbor može obrazovati operativne štabove.
U operativni štab, s obzirom na vrstu elementarne nepogode, njene posledice i mere za zaštitu od elementarne nepogode, imenuju se, pored članova Izvršnog odbora, i odgovarajuća stručna lica.
Operativni štabovi, s obzirom na elementarnu nepogodu za koju su obrazovani:
- utvrđuju organizacione, tehničke i druge stručne mere za zaštitu od elementarne nepogode i rukovode sprovođenjem tih mera;
- prate stanje zaštite od elementarne nepogode i sprovođenje utvrđenih mera i koordiniraju upotrebu snaga i sredstava angažovanih za sprovođenje mera za zaštitu od elementarne nepogode;
- predlažu Izvršnom odboru mere za zaštitu od elementarne nepogode i za saniranje šteta nastale od elementarne nepogode;
- obavljaju i druge poslove u vezi sa zaštitom od elementarnih nepogoda, koje utvrdi Izvršni odbor aktom o obrazovanju operativnog štaba.
U obavljanju svojih poslova operativni štabovi ostvaruju saradnju sa štabovima i drugim organima civilne zaštite i organima Gradske uprave.
U okviru svojih poslova, operativni štabovi mogu izdavati naredbe, uputstva i preporuke.
Za sprovođenje mera za zaštitu od elementarnih nepogoda Grad organizuje radne jedinice u koje se raspoređuju građani koji su sposobni za učešće u zaštiti od elementarnih nepogoda.
Radne jedinice obrazuje Izvršni odbor i utvrđuje njihovu organizaciju i sastav i imenuje starešine ovih jedinica.
Izvršni odbor odlučuje o upotrebi radnih jedinica i utvrđuje njihove zadatke i rejone upotrebe.
Poslove iz stava 1. ovog člana može da obavlja i operativni štab, u skladu sa ovlašćenjima koje na njega prenese Izvršni odbor.
Poslove u vezi sa organizovanjem, opremanjem radnih jedinica i raspoređivanjem građana u ove jedinice, obavlja organ Gradske uprave nadležan za poslove opšte uprave.
Radnom jedinicom rukovodi starešina radne jedinice.
Rukovođenje u radnoj jedinici zasniva se na načelima jednostarešinstva i subordinacije i na obavezi pripadnika jedinice da izvršava naređenja pretpostavljenog starešine.
Starešina radne jedinice, iz sastava pripadnika radne jedinice, naredbom imenuje lica koja u jedinici obavljaju starešinske i druge dužnosti, saglasno aktu o organizaciji i sastavu jedinice.
Rukovođenje radnom jedinicom i u jedinici ostvaruje se izdavanjem usmenih i pismenih naređenja.
Starešina radne jedinice stara se o sprovođenju mobilizacije i popuni jedinice ljudstvom i materijalno-tehničkim sredstvima, organizuje rad jedinice u skladu sa odlukom o njenoj upotrebi i stručnim uputstvima i naredbama organa rukovođenja zaštitom od elementarnih nepogoda, organizuje snabdevanje i mere za zaštitu jedinice, obezbeđuje unutrašnji red i disciplinu u jedinici i obavlja druge poslove vezane za organizovanje i upotrebu jedinice.
Starešina radne jedinice, na način koji odredi Izvršni odbor, obaveštava Izvršni odbor o stanju jedinice i o njenoj upotrebi, kao i o drugim pitanjima značajnim za organizovanja i rad jedinice.
VI FINANSIRANJE ZAŠTITE OD ELEMENTARNIH NEPOGODA
Sredstva za zaštitu od elementarnih nepogoda vode se na posebnom računu budžeta Grada, a obezbeđuju se:
- iz sredstava ostvarenih od naknade za korišćenje komunalnih dobara;
- iz novčanih kazni za prekršaje, po odredbama zakona kojim se utvrđuje zaštita od elementarnih nepogoda;
- iz sredstava koja Republika Srbija obezbedi Gradu kao pomoć za otklanjanje posledica od elementarnih nepogoda;
- iz sredstava koja su posebnim propisima određena za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- iz sredstava koja se ostvaruju kao pomoć i donacija, iskazane u novcu ili u dobrovoljnom radu bez naknade.
Za zaštitu od elementarnih nepogoda mogu se koristiti i sredstva stalne budžetske rezerve.
Sredstva iz st. 1. i 2. ovog člana, mogu se koristiti:
- za sprovođenje preventivnih mera za zaštitu od elementarnih nepogoda;
- za sprovođenje mera zaštite u slučaju neposredne opasnosti od elementarnih nepogoda;
- za sprovođenje mera zaštite kada nastupi elementarna nepogoda;
- za sprovođenje mera za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica od elementarnih nepogoda;
- za isplate naknada građanima, preduzećima, ustanovama i drugim organizacijama, koje im pripadaju po zakonu u vezi sa njihovim učešćem u zaštiti od elementarnih nepogoda;
- za davanje pomoći građanima i pravnim licima koja su pretrpela znatnu štetu od elementarnih nepogoda;
- za troškove angažovanja organa Grada i troškova u vezi sa merama koje oni narede radi zaštite od elementarnih nepogoda, kao i za opremanje radnih jedinica koje obrazuje Grad.
Sredstva iz st. 1. i 2. ovog člana mogu da se koriste za otklanjanje neposrednih posledica vanrednih događaja, a u ratu i za otklanjanje neposrednih posledica ratnih dejstava.
Sredstva namenjena za zaštitu od elementarnih nepogoda koriste se u skladu sa godišnjim programom finansiranja zaštite od elementarnih nepogoda, koji donosi Skupština Grada.
O korišćenju sredstava u skladu sa programom iz stava 1. ovog člana, odlučuje Izvršni odbor.
Novčanom kaznom u iznosu od 5.000,00 do 500.000,00 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice ako nadležnom organu Grada, na zahtev tog organa, ne dostavi podatke značajne za izradu Plana zaštite od elementarnih nepogoda Grada (član 11. stav 2. ove odluke).
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom u iznosu do 250,00 do 25.000,00 dinara i odgovorno lice u pravnom licu.
VIII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Plan zaštite od elementarnih nepogoda Grada uskladiće se sa ovom odlukom u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu ove odluke.
Pravna lica doneće, odnosno uskladiti svoj plan zaštite od elementarnih nepogoda sa Planom zaštite od elementarnih nepogoda Grada i ovom odlukom, u roku od tri meseca od dana dostavljanja izvoda iz Plana zaštite od elementarnih nepogoda Grada koji se na njih odnose.
Do obrazovanja organa Gradske uprave u skladu sa Statutom Grada Novog Sada poslove organa Gradske uprave, utvrđene ovom odlukom, obavljaće odgovarajuće organizacione jedinice Gradske uprave, nadležne za oblast u kojoj se ti poslovi obavljaju.
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Grada Novog Sada".
* Novčane kazne za prekršaje određene ovom odlukom izmenjene su Odlukom o izmenama odredaba odluka kojima su propisane novčane kazne za prekršaje ("Sl. list Grada Novog Sada", br. 47/2006).