PRAVILNIK

O BITNIM OSOBINAMA I ISPITIVANJU NOVOSTVORENE DOMAĆE SORTE BOROVNICE, KAO I O OBRADI PODATAKA GODIŠNJIH I ZAVRŠNIH REZULTATA DOBIJENIH NA OGLEDNOM POLJU, ODNOSNO U LABORATORIJI

("Sl. glasnik RS", br. 4/2007)

 

I UVODNA ODREDBA

Član 1

Ovim pravilnikom bliže se propisuju bitne osobine novostvorene domaće sorte borovnice (Vaccinium corymbosum L., Vaccinium myrtillus L.) (u daljem tekstu: sorta kandidat), vreme trajanja ispitivanja sorte kandidata i metode za ispitivanje sorte kandidata, kao i obrada podataka godišnjih i završnih rezultata dobijenih na oglednom polju, odnosno u laboratoriji.

II BITNE OSOBINE SORTE KANDIDATA

Član 2

Sorta kandidat ima povoljnu upotrebnu i proizvodnu vrednost ako u toku ispitivanja određenih bitnih osobina pokaže bolje rezultate u poređenju sa osobinama standardne sorte.

Član 3

Ispitivanje proizvodne vrednosti sorte kandidata vrši se na osnovu ispitivanja bitnih osobina u poređenju sa osobinama standardne sorte, i to:

1) prinosa;

2) morfoloških osobina ploda:

- mase grozda,

- mase bobice,

- dužine grozda (mm), dužine peteljke grozda (mm), broja bobica u grozdu;

3) ujednačenosti dozrevanja bobica;

4) otpadanja zrelih bobica;

5) otpornosti na prouzrokovače bolesti i štetočine:

- poljske otpornosti,

- otpornosti u uslovima veštačke inokulacije;

6) otpornosti na niske temperature;

7) otpornosti na sušu;

8) fenoloških osmatranja;

9) izbora najpogodnijih sorti oprašivača.

Član 4

Ispitivanje upotrebne vrednosti sorte kandidata vrši se na osnovu ispitivanja bitnih osobina u poređenju sa osobinama standardne sorte, i to:

1) organoleptičke ocene svežih plodova;

2) transportabilnosti plodova;

3) čuvanja plodova;

4) pogodnosti plodova za smrzavanje i preradu;

5) hemijsko-tehnoloških osobina ploda.

III VREME TRAJANJA ISPITIVANJA

Član 5

Ispitivanje sorte kandidata vrši se u trajanju od najmanje dve godine u periodu rodnosti.

Ispitivanje iz stava 1. ovog člana može se produžiti određeni broj godina, ako stručna komisija proceni da ima potrebe za tim, radi lakšeg utvrđivanja razlike u proizvodnoj i upotrebnoj vrednosti sorte kandidata i standardne sorte.

IV METODE ISPITIVANJA SORTE KANDIDATA

1. Ispitivanja na oglednom polju, odnosno u laboratoriji

Član 6

Sorta kandidat se ispituje u mikroogledima kod najmanje dva, optimalno pet izvođača ogleda, od kojih jednog predlaže oplemenjivač sorte ili njegov ovlašćeni zastupnik koji podnosi zahtev za priznavanje sorte kandidata (u daljem tekstu: podnosilac zahteva).

Za ispitivanje sorte kandidata može se iskoristiti već postojeći ogled, pod uslovom da je postavljen u skladu sa metodama propisanim ovim pravilnikom i da stručna komisija posle obilaska ogleda odobri postojeći ogled kao odgovarajući za ispitivanje za potrebe priznavanja.

Mikroogledi se izvode po planu "potpuno slučajnog blok sistema" u najmanje tri ponavljanja. Broj biljaka u ponavljanju ne može biti manji od 10.

O ispitivanjima iz stava 1. ovog člana izvođač ogleda Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) dostavlja podatke na Obrascu br. 1. - Podaci o izvođaču ogleda i mikroogledu na kojem se vrši ispitivanje proizvodne i upotrebne vrednosti (VCU test) sorte kandidata/registrovanih sorti borovnice za priznavanje/Listu preporučenih sorti i podloga, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Član 7

Kao standardna sorta određuje se najkvalitetnija sorta za dati rejon istog vremena zrenja i namene, pogodna za gajenje u uslovima umereno kontinentalne klime, a koja ima najveću proizvodnu i upotrebnu vrednost za namenu za koju se vrši ispitivanje.

Za ispitivanje sorte kandidata, određuje se jedna od sledećih standardnih sorti svrstanih u grupe prema vremenu zrenja, i to:

1) rane:

- Eariy Blue,

- Collins;

2) srednje:

- Berkley,

- Blue Crop,

- Blue Ray;

3) srednje kasne:

- Jersey,

- Darorow;

4) kasne:

- Herbert,

- Covill.

Izuzetno od stava 2. ovog člana, ako nijedna od standardnih sorti nije odgovarajuća za ispitivanje, može se izabrati prikladna standardna sorta istog vremena zrenja i namene plodova.

Standardna sorta mora biti upisana u Registar sorti voćaka, vinove loze, hmelja i podloga.

Član 8

Ogled se postavlja na zemljištu pogodnom za gajenje borovnice. Pre podizanja mikroogleda zemljište ne može biti prethodno korišćeno za gajenje poljoprivrednih kultura i ostalih kultura iza kojih ostaju prouzrokovači bolesti štetnih za gajenje borovnice. Zemljište treba da je kisele reakcije (pH vrednosti u rasponu od 4,0 do 5,2), visokog sadržaja humusa i vazdušno prozračne kulture. Poželjne su severne ekspozicije.

Osnovna obrada, đubrenje i druge mere pripreme zemljišta vrše se u optimalnim rokovima.

Član 9

Sadnice za mikrooglede sorte kandidata i standardne sorte moraju da budu iste starosti.

Sadnice iz stava 1. ovog člana moraju da budu kvalitetne i nezaražene ekonomski štetnim prouzrokovačima bolesti, štetočinama i virusima. Ako je sadni materijal dobijen primenom postupka in vitro umnožavanjem, podnosilac zahteva o tome obaveštava Ministarstvo.

Priprema sadnog materijala sorte kandidata i standardne sorte vrši se na istovetan način. Sadnice sorte kandidata i standardne sorte moraju da budu zasađene u optimalnom roku pod istim uslovima, i to: isto vreme sadnje, isto rastojanje biljaka i dr.

Agrotehničke, pomotehničke mere i mere zaštite bilja sorte kandidata i standardne sorte u mikroogledu vrše se u isto vreme i na isti način.

2. Ispitivanje proizvodne i upotrebne vrednosti (VCU test)

1) Ispitivanje proizvodne vrednosti

Član 10

Ispitivanje proizvodne vrednosti sorte kandidata vrši se ispitivanjem bitnih osobina iz člana 3. ovog pravilnika u poređenju sa osobinama standardne sorte.

Član 11

Prinos se utvrđuje merenjem plodova sa svih biljaka pojedinačno za svako ponavljanje (kg/ponavljanju). Na osnovu ovih rezultata izračunava se prinos izražen u:

- kg/ žbunu za svako ponavljanje;

- kg/žbunu za ceo mikroogled;

- kg/ha.

Član 12

Za utvrđivanje mase grozda mere su uzorci od po 10 grozdova za svako ponavljanje pojedinačno, koji su uzeti sa svih žbunova i iz svih delova žbunova. Na osnovu ovih rezultata izračunava se prosečna masa grozda za svako ponavljanje izraženo u gr.

Za utvrđivanje mase bobice mere se uzorci od po 20 bobica za svako ponavljanje pojedinačno koje su uzete sa svih žbunova i iz svih delova žbunova i ravnomerno iz svih delova grozda, a da pri tome ravnomerno budu zastupljene pojedinačne bobice i bobice iz grozda. Na osnovu ovih rezultata izračunava se prosečna masa bobice za svako ponavljanje izražena u gr.

Za utvrđivanje dužine grozda, dužine peteljke grozda i broja bobica u grozdu meri se uzorak od ukupno 30 grozdova, koji su uzeti ravnomerno iz različitih delova žbunova iz mikroogleda, sa svih biljaka. Ostale morfološke osobine ploda posmatraju se pri utvrđivanju različitosti, uniformnosti i stabilnosti (DUS test).

Član 13

Ujednačenost dozrevanja bobica određuje se vizuelnom ocenom celog mikroogleda.

Ujednačenost dozrevanja bobica izražava se poentiranjem od jedan do devet, i to:

- 3 poena - slabo,

- 5 poena - srednje,

- 7 poena - jako.

Član 14

Za utvrđivanje otpadanja zrelih bobica meri se uzorak od 30 grozdova koji su uzeti ravnomerno iz različitih delova žbunova iz mikroogleda, sa svih biljaka.

Otpadanje zrelih bobica izražava se ocenama od 1 do 9, i to:

- ocena 1 - slabo,

- ocena 5 - srednje,

- ocena 7 - jako.

Član 15

Ispitivanje poljske otpornosti na bolesti vrši se na postojećem mikroogledu kada cilj oplemenjivanja nije povećana otpornost na određenu bolest.

Ocenjivanje intenziteta napada vrši se od jedan do devet, i to:

- ocenom 1 - bez napada,

- ocenom 3 - slab napad,

- ocenom 5 - srednji napad,

- ocenom 7 - jak napad,

- ocenom 9 - vrlo jak napad.

Ispitivanje otpornosti vrši se kod sledećih bolesti:

- Phomopsis vaccinii - plamenjača borovnice,

- Monilinia vaccinii-corymbosi - sušenje cvetova i grančica,

- Glomerella cingulata - gorka trulež.

Ispitivanja otpornosti u uslovima veštačke inokulacije vrše se na posebnom mikroogledu i posebnom opšte prihvaćenom metodom u uslovima veštačke inokulacije, kada je cilj oplemenjivanja povećana otpornost na neku od bolesti ili ima razloga da se pretpostavi da postoje razlike između sorte kandidata i standardne sorte u otpornosti na neku bolest.

Član 16

Ispitivanje otpornosti na niske temperature vrši se na postojećem mikroogledu kada cilj oplemenjivanja nije povećana otpornost na niske temperature.

Ocenjivanje inteziteta oštećenja delova biljke vrši se od jedan do devet, i to:

- ocenom 1 - bez oštećenja,

- ocenom 3 - slabo oštećenje,

- ocenom 5 - srednje oštećenje,

- ocenom 7 - jako oštećenje,

- ocenom 9 - vrlo jako oštećenje.

Ocenjivanje iz stava 2. ovog člana vrši se kod oštećenja:

1) rodnih pupoljaka;

2) cvetova;

3) zametnutih plodova;

4) izdanaka.

Član 17

Izuzetno od odredaba člana 16. ovog pravilnika, kada je cilj oplemenjivanja povećana otpornost na niske temperature ili ima razloga da se pretpostavi da postoje razlike između sorte kandidata i standardne sorte u otpornosti na niske temperature, ispitivanje se vrši metodikom za ispitivanje otpornosti borovnice na niske temperature.

Ispitivanje uticaja niskih temperatura na izdanke, cvetne pupoljke, otvorene cvetove i zametnute plodove borovnice vrši se u prostorijama sa mogućnošću regulacije temperaturnog režima.

Sadnice borovnice namenjene za ispitivanje sade se u optimalnom agrotehničkom roku (oktobar/mart) u dobro pripremljeno zemljište i gaje u standardnim uslovima ishrane i zaštite. Potreban broj biljaka za ispitivanje procenta izmrzavanja izdanaka, cvetnih pupoljaka, otvorenih cvetova i zametnutih plodova iznosi 10 po jednoj sorti.

Ispitivanje stepena izmrzavanja izdanaka vrši se dva puta u toku zimskog mirovanja. Prvi put - uzimanje izdanaka za analizu vrši se u periodu fiziološkog mirovanja, od 15. do 25. decembra. Drugi put - uzorkovanje i ispitivanje obavlja se u vreme prinudnog (ekološkog) mirovanja, u periodu od 15. do 25. februara. Za ispitivanje štetnog dejstva niskih temperatura uzimaju se izdanci sa periferije i sredine žbuna, zreli i pravilno formirani. Potreban broj izdanaka je 20, a najmanja dužina treba da bude 35 cm. Za ispitivanje se primenjuje temperatura od -25°C.

Neposredno pred ispitivanje izdanci se 24 časa drže u hladnoj komori na -4°C.

Temperatura se zatim postepeno snižava za po 3°C do potrebne vrednosti na kojoj se izdanci drže 11 časova. Posle ovog vremena temperatura se postepeno povećava za po 3°C (na svakih sat vremena), do sobne temperature (17°C do 18°C) na kojoj se izdanci održavaju do momenta ustanovljavanja procenta izmrzavanja.

Procenat izmrzavanja se ustanovljava sedam dana posle izlaganja niskim temperaturama, vizuelnim pregledom i uzdužnim presekom pod lupom ili mikroskopom, pri čemu se ocenjivanje inteziteta oštećenja vrši od 1 do 9, i to:

- ocenom 1 - bez oštećenja (neoštećeni svi izdanci),

- ocenom 3 - slabo oštećenje (17-19 neoštećenih izdanaka),

- ocenom 5 - srednje oštećenje (12-17 neoštećenih izdanaka),

- ocenom 7 - jako oštećenje (7-12 neoštećenih izdanaka),

- ocenom 9 - vrlo jaka oštećenja (0-7 neoštećenih izdanaka).

Potreban broj cvetnih pupoljaka za ispitivanje stepena oštećenja od niskih temperatura iznosi 100 za svaku sortu. Pupoljci za analizu se uzimaju u momentu bubrenja.

Temperatura na kojoj se vrši ispitivanje stepena oštećenja cvetnih pupoljaka iznosi -6°C. Neposredno pred ispitivanje pupoljci se četiri časa drže u komori na temperaturi od 4°C.

Temperatura se postepeno snižava do potrebne vrednosti na kojoj se pupoljci drže šest časova. Posle ovog vremena temperatura se postepeno povećava do sobne temperature (17°C do 18°C) na kojoj se cvetni pupoljci održavaju do momenta ustanovljavanja procenta izmrzavanja.

Procenat izmrzavanja cvetnih pupoljaka ustanovljava se drugog dana posle izlaganja niskim temperaturama, vizuelnim pregledom i uzdužnim presekom, pod lupom ili mikroskopom, pri čemu se ocenjivanje inteziteta oštećenja vrši od 1 do 9, i to:

- ocenom 1 - bez oštećenja (svi cvetni pupoljci neoštećeni),

- ocenom 3 - slabo oštećenje (95-99 neoštećenih pupoljaka),

- ocenom 5 - srednje oštećenje (80-95 neoštećenih pupoljaka),

- ocenom 7 - jako oštećenje (50-80 neoštećenih pupoljaka),

- ocenom 9 - vrlo jaka oštećenja (0-50 neoštećenih pupoljaka).

Potreban broj cvetova za ispitivanje stepena oštećenja od niskih temperatura iznosi 100 za svaku sortu.

Temperatura na kojoj se vrši ispitivanje stepena oštećenja u momentu kada je otvoreno 50% cvetova iznosi -3,1°C. Neposredno pred ispitivanje cvetovi se četiri časa drže u komori na temperaturi od 4°C.

Temperatura se postepeno snižava do potrebne vrednosti na kojoj se cvetovi drže šest časova. Posle ovog vremena temperatura se postepeno povećava do sobne temperature (17°C do 18°C) na kojoj se cvetovi održavaju do momenta ustanovljavanja procenta izmrzavanja.

Procenat izmrzavanja cvetova ustanovljava se drugog dana posle izlaganja niskim temperaturama, vizuelnim pregledom i uzdužnim presekom, pod lupom ili mikroskopom, pri čemu se ocenjivanje intenziteta oštećenja vrši od 1 do 9, i to:

- ocenom 1 - bez oštećenja (svi cvetovi neoštećeni),

- ocenom 3 - slabo oštećenje (95-99 neoštećenih cvetova),

- ocenom 5 - srednje oštećenje (80-95 neoštećenih cvetova),

- ocenom 7 - jako oštećenje (50-80 neoštećenih cvetova),

- ocenom 9 - vrlo jaka oštećenja (0-50 neoštećenih cvetova).

Potreban broj plodova za ispitivanje stepena oštećenja od niskih temperatura iznosi 100 za svaku sortu.

Temperatura na kojoj se vrši ispitivanje stepena oštećenja u momentu kada je zametnuto 50% primarnih plodova iznosi -1,1°C. Neposredno pred ispitivanje plodovi se četiri časa drže u komori na temperaturi od 8°C.

Temperatura se postepeno snižava do -1,1°C na kojoj se plodovi drže četiri časa. Posle ovog vremena temperatura se postepeno povećava do sobne temperature (17°C do 18°C) na kojoj se plodovi održavaju do momenta ustanovljavanja procenta izmrzavanja.

Procenat izmrzavanja ustanovljava se drugog dana posle izlaganja niskim temperaturama, vizuelnim pregledom i uzdužnim presekom ploda, pod lupom ili mikroskopom, pri čemu se ocenjivanje intenziteta oštećenja zametnutih plodova vrši od 1 do 9, i to:

- ocenom 1 - bez oštećenja (neoštećeni svi plodovi),

- ocenom 3 - slabo oštećenje (95-99 neoštećenih plodova),

- ocenom 5 - srednje oštećenje (80-95 neoštećenih plodova),

- ocenom 7 - jako oštećenje (50-80 neoštećenih plodova),

- ocenom 9 - vrlo jaka oštećenja (0-50 neoštećenih plodova).

Kao standardna sorta preporučuje se Blue crop.

Član 18

Ispitivanje otpornosti na sušu vrši se na posebnom mikroogledu koji se ne navodnjava, kada je cilj oplemenjivanja povećana otpornost na sušu ili ima razloga da se pretpostavi da postoje razlike između sorte kandidata i standardne sorte u otpornosti na sušu.

Ocenjivanje intenziteta oštećenja vrši se od jedan do devet, i to:

- ocenom 1 - bez oštećenja,

- ocenom 3 - slabo oštećenje,

- ocenom 5 - srednje oštećenje,

- ocenom 7 - jako oštećenje,

- ocenom 9 - vrlo jako oštećenje.

Član 19

Sva fenološka osmatranja vrše se pri utvrđivanju različitosti, uniformnosti i stabilnosti (DUS test), a dodatno se beleže datumi početka i kraja i karakteristike toka fenofaza, i to:

1) cvetanje;

2) zrenje.

Član 20

Sorta kandidat je uglavnom samooplodna ili delimično samooplodna ali stranim oprašivanjem se obezbeđuju veći prinosi i dobijaju krupniji i kvalitetniji plodovi.

Ako se ustanovi da je sorta samobesplodna, određivanje najboljeg oprašivača vrši se metodom ukrštenog oprašivanja polenom sorte istog ili približnog vremena cvetanja.

Ispitivanje iz stava 2. ovog člana vrši se oprašivanjem kastriranih ili nekastriranih izolovanih cvetova pre početka cvetanja, odnosno pre pucanja antera i sazrevanja polena sorte koja se ispituje. Oprašuje se po 100 cvetova za svaku kombinaciju ukrštanja.

Zasadi ispitivane sorte kandidata koja je delimično samooplodna zasnivaju se u kombinaciji sa jednom ili više sorti oprašivača.

Podela preporučenih sorti oprašivača vrši se prema vremenu cvetanja u tri epohe, i to:

1) rana epoha: Early Blue;

2) srednja epoha: Blue Crop;

3) pozna epoha: Eliot.

2) Ispitivanje upotrebne vrednosti

Član 21

Ispitivanje upotrebne vrednosti sorte kandidata vrši se ispitivanjem bitnih osobina iz člana 4. ovog pravilnika u poređenju sa osobinama standardne sorte.

Član 22

Metodom pozitivnih poena (maksimalno 20), tri do pet degustatora daju organoleptičku ocenu svežih plodova, i to:

- od 0 do 6 - atraktivnost,

- od 0 do 6 - ukus,

- od 0 do 4 - aroma,

- od 0 do 4 - konzistencija.

Član 23

Transportabilnost plodova se izražava ocenama od 1 do 9, i to:

- ocenom 3 - slabo transportabilna,

- ocenom 5 - srednje transportabilna,

- ocenom 7 - transportabilna.

Član 24

Čuvanje plodova izražava se u broju dana od berbe u tehnološkoj zrelosti do poslednjeg dana kada su plodovi odgovarajući za jelo u svežem stanju pri čemu se proučava čuvanje plodova u običnim i kontrolisanim uslovima, ako kod izvođača ogleda postoje uslovi za kontrolisano čuvanje.

Član 25

Pogodnost za smrzavanje i druge načine prerade utvrđuje se opisnom karakterizacijom uz obavezno navođenje namene plodova.

Član 26

Hemijsko-tehnološke osobine utvrđuju se laboratorijski, koristeći potreban uzorak plodova koji su uzeti ravnomerno iz svih delova biljke i iz svih ponavljanja u mikroogledu, i to:

- rastvorljiva suva materija (%),

- ukupan šećer (%),

- invertni redukujući šećer (%),

- saharoza (%),

- ukupne kiseline (%),

- ph ploda,

- sadržaj C vitamina (mg/%),

- sadržaj ukupnih antocijana.

Na osnovu laboratorijskih ispitivanja iz stava 1. ovog člana, izvođač ogleda Ministarstvu dostavlja izveštaj na Obrascu br. 2. - Izveštaj laboratorije o hemijsko-tehnološkom ispitivanju plodova sorti kandidata borovnice u cilju priznavanja za godinu ______, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Član 27

O ispitivanju proizvodne i upotrebne vrednosti sorte kandidata iz čl. 10-25. ovog pravilnika, izvođač ogleda Ministarstvu dostavlja izveštaj na Obrascu br. 3. - Izveštaj izvođača ogleda o ispitivanju proizvodne i upotrebne vrednosti (VCU test) sorte kandidata r. br.___ borovnice u cilju priznavanja za godinu _____, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

3. Ispitivanje različitosti, uniformnosti i stabilnosti (DUS test)

1) Način izvođenja ogleda

Član 28

Ispitivanja različitosti, uniformnosti i stabilnosti vrši se na svim sortama iz roda Vaccinium i vrste: corymbosum L. i myrtillus L. (Ericaceae).

Ministarstvo obaveštava podnosioca zahteva kada, gde i koje količine sadnog materijala treba da dostavi za ispitivanje. Podnosilac zahteva mora da dostavi minimalnu količinu od četiri biljke sa najmanje tri dobro razvijena izdanka.

Sadni materijal iz stava 2. ovog člana mora da bude kvalitetan i nezaražen ekonomski štetnim prouzrokovačima bolesti, štetočinama i virusima.

Dostavljeni sadni materijal ne sme biti podvrgnut prethodnom tretiranju.

Izuzetno od stava 4. ovog člana, Ministarstvo može odobriti ili zahtevati prethodno tretiranje, a podnosilac zahteva dostavlja podatke o tome.

Član 29

Za procenu različitosti obavezno je da biljke u ogledima daju najmanje dva zadovoljavajuća roda u dva uzastopna perioda vegetacije.

Izvođenje ogleda se vrši na jednom lokalitetu. Ako neka od značajnih osobina ne može doći do izražaja u odabranom oglednom lokalitetu, sorta se može ispitati u još jednom lokalitetu.

Ogledi se izvode pod uslovima koji obezbeđuju normalan porast biljke. Kao minimum svaki ogled obuhvata ukupno četiri biljke. Posebne parcele za opažanja i merenja mogu se koristiti samo ako je reč o sličnim uslovima sredine.

Izuzetno od st. 2. i 3. ovog člana, moguće je postaviti dodatne oglede za posebne namene.

Član 30

Za ispitivanje uniformnosti i stabilnosti sorte kandidata sa vegetativnim umnožavanjem potrebno je utvrditi da je dostavljeni sadni materijal dovoljno ujednačen u pogledu osobina koje su predmet opažanja, kao i da nije došlo do mutacije ili mešanja.

Opažanja iz stava 1. ovog člana treba vršiti na:

1) po 10 delova biljaka sa četiri biljke;

2) biljci neorezanim žbunovima tokom perioda mirovanja;

3) pupoljcima u vreme kada pupoljci počinju da bubre;

4) mladim izdancima kada su izdanci dugački prilično 10 cm;

5) listu na potpuno razvijenim listovima iz prvootvorenih pupoljaka;

6) cvasti i cvetu u vreme punog cvetanja;

7) plodu u fazi fiziološke zrelosti (osim ako nije drugačije naznačeno).

Član 31

Kolekcija sorti koja se ispituje deli se u grupe da bi se olakšalo utvrđivanje različitosti. Osobine koje su pogodne za grupisanje su one za koje se, na osnovu iskustva zna da ne variraju ili da samo neznatno variraju unutar date sorte. Različiti stepeni njihovog izražavanja ravnomerno se raspoređuju unutar čitave kolekcije.

Za grupisanje sorti koriste se sledeće osobine:

1) vreme početka cvetanja;

2) vreme sazrevanje plodova.

Član 32

Na ispitivanja različitosti, uniformnosti i stabilnosti sorte kandidata što nije propisano ovim pravilnikom primenjuje se Uputstvo Međunarodne unije za zaštitu novih sorti bilja UPOV (Union Internationale pour la Protection des Obtentions Vegetales) TG/137/3.

2) Ocena različitosti, uniformnosti i stabilnosti

Član 33

Za ocenu različitosti, uniformnosti i stabilnosti koriste se osobine i stepen njihovog izražavanja navedene u Tabeli br. 1. - Tabela osobina, koja je odštampana uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Ocene izražene brojevima od jedan do devet potrebne za kompjutersku obradu podataka navedene su u opisu stepena izražavanja svake pojedine osobine.

Osnovni podaci o nastanku i stvaranju sorte kandidata, kao i određeni podaci o oceni različitosti, uniformnosti i stabilnosti dati su u Tehničkom upitniku, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

3) Izveštaji izvođača ogleda o ispitivanju različitosti, uniformnosti i stabilnosti

Član 34

Posle prve godine ispitivanja, izvođač ogleda Ministarstvu dostavlja prethodni izveštaj na Obrascu br. 4. - Prethodni izveštaj izvođača ogleda o ispitivanju različitosti, uniformnosti i stabilnosti (DUS test) sorte kandidata r. br. ____ borovnice u cilju priznavanja, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Posle završne godine ispitivanja (druge godine), izvođač ogleda Ministarstvu dostavlja izveštaj na Obrascu br. 5. - Izveštaj izvođača ogleda o ispitivanju različitosti, uniformnosti i stabilnosti (DUS test) sorte kandidata r. br. ____ borovnice u cilju priznavanja, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Uz izveštaj iz stava 2. ovog člana dostavlja se i opis sorte na Obrascu br. 6. - Opis sorte po UPOV-u izvođača ogleda o ispitivanju različitosti, uniformnosti i stabilnosti (DUS test) sorte kandidata r. br. ___ borovnice u cilju priznavanja, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

V OBRADA PODATAKA GODIŠNJIH I ZAVRŠNIH REZULTATA DOBIJENIH NA OGLEDNOM POLJU, ODNOSNO U LABORATORIJI

Član 35

Rezultati ispitivanja sorte kandidata dobijeni na oglednom polju, odnosno u laboratoriji se matematičko-statistički obrađuju i upoređuju sa rezultatima dobijenim ispitivanjem standardne sorte.

Prinos ploda i masa ploda za jednogodišnje i dvogodišnje rezultate ogleda obrađuju se metodom analize varijanse dvofaktorijalnog i trofaktorijalnog ogleda po planu potpuno slučajnog blok sistema, a ocena značajnosti izračunava se na osnovu LSD ili d-testa za nivo rizika od 5% i 1%.

Pored ocena značajnosti izračunava se i koeficijent varijacije (Cv) za svaku godinu i za celokupno ispitivanje.

Za ostale osobine izračunava se samo aritmetička sredina.

VI ZAVRŠNA ODREDBA

Član 36

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".

 

Obrazac br. 1.

 

PODACI O IZVOĐAČU OGLEDA I MIKROOGLEDU NA KOJEM SE VRŠI ISPITIVANJE PROIZVODNE I UPOTREBNE VREDNOSTI (VCU TEST) SORTE KANDIDATA/REGISTROVANIH SORTI BOROVNICE ZA PRIZNAVANJE/LISTU PREPORUČENIH SORTI I PODLOGA

PODACI SE POPUNJAVAJU ZAJEDNO ZA SVE SORTE IZ JEDNOG OGLEDA

PODACI O IZVOĐAČU OGLEDA

NAZIV IZVOĐAČA OGLEDA I VLASNIŠTVO OBJEKTA

 

 

 

 

IME, PREZIME I KONTAKT PODACI ODGOVORNOG LICA ZA OGLED

 

 

PODACI O MIKROOGLEDU

GODINA ISPITIVANJA

 

 

GODINA SADNJE

 

NADMORSKA VISINA, EKSPOZICIJA, TIP ZEMLJIŠTA

 

 

STANDARDNA SORTA

 

 

EKSPERIMENTALNA ŠEMA OGLEDA

 

 

BROJ PONAVLJANJA

 

 

BROJ BILJAKA POSAĐENIH U JEDNOM PONAVLJANJU

 

 

RASTOJANJE SADNJE

 

 

VELIČINA EKSPERIMENTALNE PARCELE

 

 

SPECIFIČNOSTI GODINE

 

 

 

 

 

 

 

OSNOVNI PODACI O PRIMENJENIM AGROTEHNIČKIM MERAMA I MERAMA ZAŠTITE BILJA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PODACI O KANDIDAT/REGISTROVANIM SORTAMA

REDNI BROJ ILI ŠIFRA SORTE U OGLEDU

NAZIV SORTE ILI SELEKCIONA ŠIFRA

RODITELJI
(MAJKA X OTAC)

REGISTARSKI BROJ PRIJAVE
POPUNJAVA MINISTARSTVO

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IME I PREZIME OVLAŠĆENOG LICA

 

 

POTPIS I PEČAT

 

* Sorta kandidat - novostvorena domaća sorta
*Registrovana sorta - novostvorena domaća sorta, strana sorta priznata od nadležnog organa strane države i domaća i odomaćena sorta borovnice upisana u Registar sorti voćaka, vinove loze, hmelja i podloga

Obrazac br. 2.

 

IZVEŠTAJ
LABORATORIJE O HEMIJSKO-TEHNOLOŠKOM ISPITIVANJU PLODOVA SORTI KANDIDATA BOROVNICE U CILJU PRIZNAVANJA ZA GODINU __________

PODACI O LABORATORIJI

NAZIV LABORATORIJE

 

 

 

 

IME, PREZIME I KONTAKT PODACI ODGOVORNOG LICA ZA ISPITIVANJE

 

 

OPŠTI PODACI LABORATORIJSKOG ISPITIVANJA

GODINA I DATUM PRIJEMA UZORAKA

 

 

BROJ UZORAKA

 

 

KORIŠĆENE METODE ISPITIVANJA I LABORATORIJSKA OPREMA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NAPOMENA

 

 

 

REZULTATI LABORATORIJSKOG ISPITIVANJA

OSOBINE

 

ŠIFRA SORTE

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

RASTVORLJIVA SUVA MATERIJA (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

SAHAROZA (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

INVERTNI REDUKUJUĆI ŠEĆER (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

UKUPAN ŠEĆER (%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

UKUPNE KISELINE

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PH PLODA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

SADRŽAJ C VITAMINA (mg/%)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

SADRŽAJ UKUPNIH ANTOCIJANA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DATUM

 

 

MESTO

 

IME I PREZIME OVLAŠĆENOG LICA

 

POTPIS I PEČAT

 

 

Obrazac br. 3.

 

IZVEŠTAJ
IZVOĐAČA OGLEDA O ISPITIVANJU PROIZVODNE I UPOTREBNE VREDNOSTI (VCU - TEST) SORTE KANDIDATA R.BR. ____ BOROVNICE U CILJU PRIZNAVANJA ZA GODINU _____

PODACI SE POPUNJAVAJU ZA SVAKU SORTU POJEDINAČNO

PODACI O ISPITIVANJU PROIZVODNE VREDNOSTI

 

1.         PRINOS

PONAVLJANJA

BROJ BILJAKA

PRINOS (kg)

kg/ha

PO ŽBUNU (kg/žbunu)

 

I

 

 

II

 

 

III

 

 

IV

 

 

V

 

 

UKUPNO

 

 

 

 

2.           MORFOLOŠKE OSOBINE

PONAVLJANJA

BROJ BILJAKA

MASA GROZDA (g)

MASA BOBICE (g)

I

 

 

 

II

 

 

 

III

 

 

 

IV

 

 

 

V

 

 

 

UKUPNO

 

 

 

DUŽINA GROZDA (mm)

 

 

DUŽINA PETELJKE GROZDA (mm)

 

 

BROJ BOBICA U GROZDU

 

 

 

 

3. UJEDNAČENOST DOZREVANJA BOBICA

OSOBINA

OCENE (1-9)

 

 

 

4. OTPADANJE ZRELIH BOBICA

OSOBINA

OCENE (1-9)

 

 

 

5.        OTPORNOST PREMA PROUZROKOVAČIMA BOLESTI I ŠTETOČINA

BOLEST

OCENE (1-9)

PHOMOPSIS VACCINII

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MONILINIA VACCINII-CARYMBOSI

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

GROMERELLA CINGULATA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6.     OTPORNOST NA NISKE TEMPERATURE

JAČINA OŠTEĆENJA

OCENE (1-9)

RODNIH PUPOLJAKA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CVETOVA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ZAMETNUTIH PLODOVA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IZDANAKA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7. OTPORNOST NA SUŠU

OSOBINA

OCENE (1-9)

 

 

 

8.    FENOLOŠKA OSMATRANJA

FENOLOŠKA FAZA

DATUM POČETKA FENOFAZE

DATUM KRAJA FENOFAZE

KARAKTERISTIKE TOKA FENOFAZE

CVETANJE

 

 

 

ZRENJE

 

 

 

 

 

9.    NAJPOGODNIJE SORTE OPRAŠIVAČI

 

 

 

 

10.    SPECIFIČNOSTI SORTE I OSTALO

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IME I PREZIME OVLAŠĆENOG LICA

 

 

POTPIS I PEČAT

 

PODACI O ISPITIVANJU UPOTREBNE VREDNOSTI

 

1.    ORGANOLEPTIČKA OCENA SVEŽIH PLODOVA

OSOBINA

OCENE (0-20)

ATRAKTIVNOST (0-6)

 

UKUS (0-6)

 

AROMA (0-4)

 

KONZISTENCIJA (0-4)

 

UKUPNO

 

 

 

2.    TRANSPORTABILNOST PLODOVA

OSOBINA

OCENE (1-9)

 

 

 

3.    ČUVANJE PLODOVA

BROJ DANA OD BERBE U TEHNOLOŠKOJ ZRELOSTI

U OBIČNIM USLOVIMA

 

U KONTROLISANIM USLOVIMA (NAVESTI t° čuvanja)

 

 

 

4.    POGODNOST PLODOVA ZA SMRZAVANJE I PRERADU (OPISNO)

 

 

 

 

 

 

 

5.    SPECIFIČNOSTI SORTE I OSTALO

 

 

 

 

 

 

DATUM

 

 

MESTO

 

 

 

IME, PREZIME I POTPIS 1. ISPITIVAČA

 

 

IME, PREZIME I POTPIS 2. ISPITIVAČA

 

IME, PREZIME I POTPIS 3. ISPITIVAČA

 

 

 

 

IME I PREZIME OVLAŠĆENOG LICA

 

 

POTPIS I PEČAT

 

 

Obrazac br. 4.

 

PRETHODNI IZVEŠTAJ
IZVOĐAČA OGLEDA O ISPITIVANJU RAZLIČITOSTI, UNIFORMNOSTI I STABILNOSTI (DUS TEST) SORTE KANDIDATA R.BR. ____ BOROVNICE U CILJU PRIZNAVANJA
INTERIM REPORT ON TEHNICAL EXAMINATION

PODACI SE POPUNJAVAJU ZA SVAKU SORTU POJEDINAČNO

1. REGISTARSKI BROJ PODNOSIOCA IZVEŠTAJA/REFERENCE NUMBER OF REPORTING AUTHORITY
 

2. NARUČILAC ISPITIVANJA/REQUESTING AUTHORITY
 

3. REGISTARSKI BROJ NARUČIOCA IZVEŠTAJA/REFERENCE NUMBER OF REQUESTING AUTHORITY
 

4. OPLEMENJIVAČKA ŠIFRA/BREEDER'S REFERENCE
 

5. DATUM PODNOŠENJA ZAHTEVA U ZEMLJI NARUČIOCA/DATA OF APPLICATION IN REQUESTING STATE
 

6. PODNOSILAC ZAHTEVA (IME I ADRESA)/APPLICANT (NAME AND ADDRESS)
 

7. ZASTUPNIK ILI PUNOMOĆNIK (IME I ADRESA)/AGENT (NAME AND ADDRESS)(IF APPLICABLE)
 

8. IME VRSTE (LATINSKI NAZIV)/BOTANICAL NAME OF TAXON
 

9. IME VRSTE (SRPSKI NAZIV)/COMMON NAME OF TAXON
 

10. IME SORTE/VARIETY DENOMINATION
 

11. OPLEMENJIVAČ (IME I ADRESA)/BREEDER (NAME AND ADDRESS)
 

12. IZVOĐAČ ISPITIVANJA/TESTING AUTHORITY
 

13. IZVOĐAČ OGLEDA I LOKALITET/TESTING STATION(S) AND PLACE(S)
 

14. VREMENSKO TRAJANJE ISPITIVANJA/PERIOD OF TESTING
 

15. DATUM I MESTO IZDAVANJA DOKUMENTA/DATE AND PLACE OF ISSUE OF DOCUMENT
 

16. OPŠTI PODACI/GENERAL INFORMATION

A) SADNI MATERIJAL NIJE STIGAO/NO PLANT MATERIAL RECEIVED

[ ]

B) SADNI MATERIJAL NE ISPUNJAVA USLOVE/REQUIREMENTS FOR PLANT MATERIAL NOT MET

[ ]

V) ISPITIVANJE JE NEUSPEŠNO, PRIMEDBE/TEST FAILED, OBSERVATIONS:

[ ]

 

 

17. REZULTATI ISPITIVANJA/RESULTS OF THE EXAMINATION

A) NEMA PRIMEDBI/NO REMARKS

[ ]

B) PRIMEDBE/ REMARKS

[ ]

18. KONAČNI REZULTATI ISPITIVANJA BIĆE DOSTAVLJENI (PRIBLIŽAN DATUM)/
THE FINAL EXAMINATION REPORT WILL BE FORWARDED BY (APPROXIMATE DATE)

 

19. UPOZORENJE: NA OSNOVU PREDHODNOG IZVEŠTAJA SE NE MOŽE UNAPRED SUDITI O KONAČNOM IZVEŠTAJU/NOTE: THE ABOVE INTERIM REPORT DOES NOT PREJUDGE THE FINAL REPORT
 

20. POTPIS/SIGNATURE
 

 

 

IME I PREZIME OVLAŠĆENOG LICA

 

 

POTPIS I PEČAT

 

 

Obrazac br. 5.

 

IZVEŠTAJ
IZVOĐAČA OGLEDA O ISPITIVANJU RAZLIČITOSTI, UNIFORMNOSTI I STABILNOSTI (DUS TEST) SORTE KANDIDATA R.BR. ____ BOROVNICE U CILJU PRIZNAVANJA
REPORT ON TEHNICAL EXAMINATION

PODACI SE POPUNJAVAJU ZA SVAKU SORTU POJEDINAČNO

1. REGISTARSKI BROJ PODNOSIOCA IZVEŠTAJA/REFERENCE NUMBER OF REPORTING AUTHORITY
 

2. NARUČILAC ISPITIVANJA/REQUESTING AUTHORITY
 

3. REGISTARSKI BROJ NARUČIOCA IZVEŠTAJA/REFERENCE NUMBER OF REQUESTING AUTHORITY
 

4. OPLEMENJIVAČKA ŠIFRA/BREEDER'S REFERENCE
 

5. DATUM PODNOŠENJA ZAHTEVA U ZEMLJI NARUČIOCA/DATA OF APPLICATION IN REQUESTING STATE
   

6. PODNOSIOC ZAHTEVA (IME I ADRESA)/APPLICANT (NAME AND ADDRESS)
 

7. ZASTUPNIK ILI PUNOMOĆNIK (IME I ADRESA)/AGENT (NAME AND ADDRESS)(IF APPLICABLE)
 

8. IME VRSTE (LATINSKI NAZIV)/BOTANICAL NAME OF TAXON
 

9. IME VRSTE/COMMON NAME OF TAXON
 

10. IME SORTE/VARIETY DENOMINATION
 

11. OPLEMENJIVAČ (IME I ADRESA)/BREEDER (NAME AND ADDRESS)
 

12. IZVOĐAČ ISPITIVANJA/TESTING AUTHORITY
 

13. IZVOĐAČ OGLEDA I LOKALITET/TESTING STATION(S) AND PLACE(S)
 

14. VREMENSKO TRAJANJE ISPITIVANJA/PERIOD OF TESTING
 

15. DATUM I MESTO IZDAVANJA DOKUMENTA/DATE AND PLACE OF ISSUE OF DOCUMENT
 

REGISTARSKI BROJ PODNOSIOCA IZVEŠTAJA/REFERENCE NUMBER OF REPORTING AUTHORITY
 

16. REZULTATI DUS ISPITIVANJA I ZAKLJUČAK/
RESULTS OF THE TEHNICAL EXAMINATION AND CONCLUSION

 
 

A) IZVEŠTAJ O RAZLIČITOSTI/REPORT ON DISTINCTNESS
 

 

SORTA/THE VARIETY
 

-JE JASNO RAZLIČITA OD BILO KOJE REGISTROVANE SORTE/
IS CLEARLY DISTINGUISHABLE FROM ANY REGISTRATED VARIETY

[ ]

 

-NIJE JASNO RAZLIČITA OD SVIH OPŠTE POZNATIH SORTI/
IS NOT CLEARLY DISTINGUISHABLE FROM ALL VARIETIES WHOSE EXISTANCE IS KNOWN TO US

[ ]

 

B) IZVEŠTAJ O UNIFORMNOSTI/REPORT OF UNIFORMITY
 

 

SORTA/THE VARIETY

  
 

-JE DOVOLJNO UNIFORMNA/IS SUFFICIENTLY HOMOGENEOUS

[ ]

 

-NIJE DOVOLJNO UNIFORMNA/IS NOT SUFFICIENTLY HOMOGENEOUS

[ ]

 

IMAJUĆI U VIDU ODREĐENE KARAKTERISTIKE POLNOG I VEGETATIVNOG RAZMNOŽAVANJA
 

SORTA/THE VARIETY

 
 

-JE STABILNA/IS STABLE

[ ]

 

-NIJE STABILNA/IS NOT STABLE

[ ]

U OSNOVNIM OSOBINAMA/IN ITS ESSENTIAL CHARACTERISTICS

  
 

-U SLUČAJU POZITIVNOG REZULTATA, OPIS SORTE SE PRILAŽE UZ IZVEŠTAJ/
-IN THE CASE OF A POSITIVE CONCLUSION, A DESCRIPTION OF VARIETY IS GIVEN AS ANNEX TO THIS REPORT

     

17. PRIMEDBE/REMARKS
 

18. POTPIS/SIGNATURE
 

 

 

IME I PREZIME OVLAŠĆENOG LICA

 

 

POTPIS I PEČAT

 

 

Obrazac br. 6.

 

OPIS SORTE PO UPOV-U
IZVOĐAČA OGLEDA O ISPITIVANJU RAZLIČITOSTI, UNIFORMNOSTI I STABILNOSTI (DUS TEST) SORTE KANDIDATA R.BR. ____ BOROVNICE U CILJU PRIZNAVANJA
UPOV REPORT ON TEHNICAL EXAMINATION

PODACI SE POPUNJAVAJU ZA SVAKU SORTU POJEDINAČNO

1. REGISTARSKI BROJ PODNOSIOCA IZVEŠTAJA/REFERENCE NUMBER OF REPORTING AUTHORITY
 

2. REGISTARSKI BROJ NARUČIOCA ISPITIVANJA (ISKLJUČIVO BILATERALAN UGOVOR)/ REFERENCE NUMBER OF REQUESTING AUTHORITY (BILATERAL AGREEMENTS ONLY)
 

3. OPLEMENJIVAČKA ŠIFRA/ BREEDER'S REFERENCE
 

4. PODNOSILAC ZAHTEVA (IME I ADRESA)/APPLICANT (NAME AND ADDRESS)
 

5. IME VRSTE (LATINSKI NAZIV)/BOTANICAL NAME OF TAXON
 

6. IME VRSTE /COMMON NAME OF TAXON
 

7. IME SORTE/VARIETY DENOMINATION
 

8. DATUM I BROJ UPOV-OG DESKRIPTORA/DATE AND DOCUMENT NUMBER OF UPOV TEST GUIDELINES
 

9. IZVOĐAČ ISPITIVANJA/TESTING AUTHORITY
 

10. IZVOĐAČ OGLEDA I LOKALITET/TESTING STATION(S) AND PLACE(S)
 

11. VREMENSKO TRAJANJE ISPITIVANJA/PERIOD OF TESTING
 

12. DATUM I MESTO IZDAVANJA DOKUMENTA/DATA AND PLACE OF ISSUE OF DOCUMENT
 

 

UPOV BR/
UPOV NO.

OSOBINA/
CHARACTERISTICS

STEPEN IZRAŽAVANJA OSOBINE/
STATE OF EXPRESSION

OCENA/
NOTE

PRIMEDBE/
REMARKS

13.

GRUPA: (AKO SU NEKE OD OSOBINE POD BROJEM 14 KORIŠĆENE ZA GRUPISANJE, TREBA IH OBELEŽITI SLOVOM G) /

GROUP: (IF CHARACTERISTICS OF NUMBER 14 ARE USED FOR GROUPING, THEY ARE MARKED WITH A G IN THAT NUMBER)

 

 

REGISTARSKI BROJ PODNOSIOCA IZVEŠTAJA/REFERENCE NUMBER OF REPORTING AUTHORITY
 

UPOV BR/
UPOV NO.

OSOBINA/
CHARACTERISTICS

STEPEN IZRAŽAVANJA OSOBINE/
STATE OF EXPRESSION

OCENA/
NOTE

PRIMEDBE/
REMARKS

14. OSOBINE UPOV-OG DESKRIPTORA/ CHARACTERISTICS INCLUDED IN THE UPOV TEST GUIDELINES
 

UPOV BR/
UPOV NO.

OSOBINA/
CHARACTERISTICS

STEPEN IZRAŽAVANJA OSOBINE/
STATE OF EXPRESSION

OCENA/
NOTE

PRIMEDBE/
REMARKS

1

BILJKA: HABITUS/ PLANT: GROWTH HABIT

 

 

 

2

POTPUNO RAZVIJEN LIST: ŠIRINA/ FULLY DEVELOPED LEAF: WIDTH

 

 

 

3

CVET: VELIČINA/ FLOWER: SIZE

 

 

 

4

CVET: OBOJENOST KRUNIČNIH LISTIĆA ANTOCIJANIMA/ FLOWER: ANTHOCYANIN CLOLORATION OF PETAL

 

 

 

5

PLOD: VELIČINA/ FRUIT: SIZE

 

 

 

6

NEZREO PLOD: INTEZITET ZELENE BOJE/ UNRIPE FRUIT: INTENSITY OF GREEN COLOR

 

 

 

7

PLOD: INTEZITET PEPELJKA/ FRUIT: INTENSITY OF BLOOM

 

 

 

8

PLOD: INTENZITET PLAVE BOJE POKOŽICE (NAKON UKLANJANJA PEPELJKA)/ FRUIT: INTENSITY OF BLUE COLOR OF SKIN (AFTER REMOVAL OF BLOOM)

 

 

 

9

PLOD: SLAST/ FRUIT: SWEETNESS

 

 

 

10

PLOD: KISELOST/ FRUIT: ACIDITY

 

 

 

11

VREME OTVARANJA PUPOLJKA/ TIME OF BUD BURST

 

 

 

12

VREME POČETKA CVETANJA/ TIME OF BEGINNING OF FLOWERING

 

 

 

13

VREME SAZREVANJA PLODOVA/ TIME OF FRUIT RIPENING

 

 

 

 

15. SLIČNE SORTE I RAZLIKE U ODNOSU NA TE SORTE /
SIMILAR VARIETIES AND DIFFERENCES FROM THESE VARIETIES

IME SLIČNE SORTE/
DENOMINATION OF SIMILAR VARIETY

OSOBINA PO KOJOJ SE SLIČNA SORTA RAZLIKUJE°) /
CHARACTERISTIC IN WHICH THE SIMILAR VARIETY IS DIFFERENT°)

STEPEN IZRAŽAVANJA OSOBINE KOD SLIČNE SORTE/
STATE OF EXPRESSION OF SIMILLAR VARIETY

STEPEN IZRAŽAVANJA OSOBINE KOD ISPITIVANE (KANDIDAT) SORTE/ STATE OF EXSPRESSION OF CANDIDATE VARIETY

 
 

°) U SLUČAJU ISTOG STEPENA ISPOLJAVANJA OSOBINE KOD OBE SORTE MOLIMO NAZNAČITE NIVO RAZLIKE / IN THE CASE OF IDENTICAL STATES OF EXPRESSION OF BOTH VARIETIES, PLEASE INDICATE THE SIZE OF THE DIFFERENCE

16. DOPUNSKE INFORMACIJE/ADDITIONAL INFORMATION

A)    DOPUNSKI PODACI/ADDITIONAL DATA

B)    PRIMEDBE/REMARKS
 

17. OBJAŠNJENJE OZNAKA UPOV-E FORME OPISA SORTI/
     EXPLANATORY NOTES TO THE UPOV VARIETY DESCRIPTION FORM

A)    OPŠTE/GENERAL

REGISTARSKI BROJ PODNOSIOCA IZVEŠTAJA SE MORA NALAZITI NA SVAKOJ STRANI IZVEŠTAJA/THE REFERENCE NUMBER OF REPORTING AUTHORITY SHOULD BE REPEATED ON EACH PAGE OF THE REPORT.

B)    OBJAŠNJENJE ZA BROJ 13/AD NUMBER 13

UPISATI ISKLJUČIVO PODATKE KOJI SE ODNOSE NA GRUPU KOJOJ JE PRIPADALA SORTA ILI PODATKE O GRUPISANJU NA OSNOVU OSOBINA KOJE SE NE NALAZE NA LISTI U BROJU 14. GRUPISANJE NA OSNOVU OSOBINA KOJE SU NAVEDENE U BROJU 14 TREBA OZNAČITI JEDNOSTAVNIM OBELEŽAVANJEM ODGOVARAJUĆE OSOBINE U BROJU 14 SLOVOM "G" ISPRED BROJA KARAKTERISTIKE./ONLY INFORMATION ON THE GROUP TO WHICH THE VARIETY BELONGED SHOULD BE GIVEN OR INFORMATION ON GROUPINGS OTHER THAN BY CHARACTERISTICS LISTED IN NUMBER 14. GROUPING BY CHARACTERISTICS MENTIONED IN NUMBER 14 SHOULD BE INDICATED SIMPLY BY MARKING THE RESPECTIVE CHARACTERISTICS IN NUMBER 14 WITH THE LETTER

V)   OBJAŠNJENJE ZA BROJ 14/AD NUMBER 14 "G" BEFORE THE NUMBER OF THE CHARACTERISTICS.

SVE OSOBINE UPOV-0G DESKRIPTORA SE MOGU OBNAVLJATI, UKLJUČUJUĆI ONE KOJE NISU PRIMENLJIVE (PRIKLADNE) ILI ONE KOJE NISU BILE REGISTROVANE. ONE KOJE NISU PRIMENLJIVE TREBA OBELEŽITI SA "NIJE PRIMENLJIVA", ONE KOJE NISU REGISTROVANE OZNAČITI SA "NIJE REGISTROVANA"./ALL CHARACTERISTICS OF THE UPOV TEST GUIDELINES SHOULD BE REPRODUCED, INCLUDING THOSE WHICH ARE NOT APPLICABLE AND THOSE WHICH HAVE NOT BEEN RECORDED. THOSE NOT APPLICABLE SHOULD BE MARKED "NOT APPLICABLE", THOSE NOT RECORDED, "NOT RECORDED".

THE ASTERISKS FROM THE UPOV TEST GUIDELINES SHOULD BE REPEATED ON THE FORM.

NAKNADNE NACIONALNE KARAKTERISTIKE NE TREBAJU BITI SMEŠTENE POSLE UPOV -IH OSOBINA, VEĆ U SVOJOJ SEKVENCI SAGLASNO SA UPOV-IM PRAVILIMA, POŠTO JE GLAVNA SVRHA TE FORME I DALJE ZA NACIONALNU UPOTREBU. NE MORAJU SE POSEBNO OBELEŽAVATI, UKOLIKO SU DOVOLJNO OBELEŽENE NACIONALNIM BROJEM./
ADDITIONAL NATIONAL CHARACTERISTISC SHOULD NOT BE PLACED AFTER UPOV CHARACTERISTICS, BUT IN THEIR SEQUENCE ACCORDING TO THE UPOV RULES, AS THE MAIN PURPOSE OF THE FORM IS STILL FOR NATIONAL USE. THEY DO NOT NEED TO BE SPECIALLY MARKED AS THEY ARE SUFFICIENTLY IDENTIFIED BY THE NATIONAL NUMBER.

LISTU ČINI MALA KOLONA SAMO ZA KRATKE PRIMEDBE ILI ZA NAPOMENE ZA DUŽE PRIMEDBE KOJE ĆE SE SMESTITI U FUSNOTE./THE LIST CONTAINS ONLY A SMALL COLUMN FOR A REFERENCE TO LENGTHIER REMARKS WHICH SHOULD BE REPRODUCED IN A FOOTNOTE.

G)    OBJAŠNJENJE ZA BROJ 15

NAVESTI SAMO ONE KARAKTERISTIKE KOJE POKAZUJU RAZLIKE KOJE SU DOVOLJNE DA BI SE UTVRDILA RAZLIČITOST. PODACI O RAZLIKAMA IZMEĐU DVE SORTE UVEK TREBA DA SADRŽE STEPEN IZRAŽAVANJA OSOBINE SA OCENAMA ZA OBE SORTE; PO MOGUĆNOSTI, NAPOMENUTI AKO SE U KOLONI NALAZI VIŠE SORTI./ONLY THOSE CHARACTERISTICS THAT SHOW SUFFICIENT DIFFERENCES TO ESTABLISH DISTINCTNESS SHOULD BE GIVEN. INFORMATIO ON DIFFERENCES BETWEEN TWO VARIETIES SHOULD ALWAYS CONTAIN THE STATES OF EXPRESSION WITH THEIR NOTES FOR BOTH VARIETIES; IF POSSIBLE, IN COLUMNS IF MORE VARIETIES ARE MENTIONED

 

 

IME I PREZIME OVLAŠĆENOG LICA

 

 

POTPIS I PEČAT

 

 

Tabela br. 1

 

TABELA OSOBINA

 

(*) 1.

Biljka: habitus

uspravan

Blue Crop, Ivanhoe

3
   

žbunast

Bluetta

5
   

širok

Berkley

7

2.

Potpuno razvijen list:

uzan

Heerma

3
 

širina

srednji

Ama

5
   

širok

Berkeley

7

(*) 3.

Cvet: veličina

mali

Blueray

3
   

srednji

Heerma

5
   

veliki

Collins

7

(*) 4.

Cvet: obojenost

slaba

Ama

3
 

kruničnih listića

srednja

Gretha

5
 

antocijanima

jaka

Bluecrop

7
(*) 5.

Plod: veličina

mali

Ama

3
   

srednji

Duke, Blue Ray, Concord

5
   

veliki

Darrow

7

(*) 6.

Nezreo plod: intenzitet

svetla

Heerma

3
 

zelene boje

srednja

Ama

5
   

tamna

Berkeley

7

(*) 7.

Plod: intenzitet pepljka

veoma mali

Goldtraube

1
   

mali

 

3
   

srednji

Bluetta

5
   

jak

Blue Crop, Berkley, Darrow

7
   

veoma jak

 

9

(*) 8.

Plod: intenzitet

svetla

Berkeley

3
 

plave boje pokožice

srednja

Patrior

5
 

(nakon uklanjanja pepeljka)

tamna

Heerma

7

(*) 9.

Plod: slast

mala

Bluetta

3

 

 

srednja

Collins

5
   

velika

Goldtraube

7

(*) 10.

Plod: kiselost

mala

Gretha

3
   

srednja

Darrow

5
   

velika

Ascorba, Bluecrop

7

(*) 11.

Vreme otvaranja pupoljaka

rano

Patriot, Weymouth

3
   

srednje

Bluecrop

5
   

kasno

Blueray

7

(*) 12.

Vreme početka cvetanja

veoma rano

Patriot

1
   

rano

Weymouth

3
   

srednje

Eliot, Berkeley

5
   

kasno

Herbert, Duke, Darrow

7
   

veoma kasno

Jersey

9

(*) 13.

Vreme sazrevanja plodova

veoma rano

Duke, Early Blue, Bluetta

1

 

 

rano

Berkley, Blue Crop, Blueray

3
   

srednje

Goldtraube, Heerma

5
   

kasno

Herbert, Darrow

7
   

veoma kasno

Ozarkblue, Elizabeth

9

Objašnjenja uz tabelu

(*)         Osobine koje treba pratiti kod svih sorti i tokom svih perioda vegetacije u vreme vršenja ispitivanja i koje uvek treba uključiti u opis sorte, osim u slučaju kada stepen izražavanja neke prethodno navedene osobine ili specifični uslovi sredine to čine nemogućim.

 

Registarski broj/Reference Number

Datum podnošenja zahteva/Application date:

(ne popunjava podnosilac zahteva)/(not to be filled in by the applicant)

 

TEHNIČKI UPITNIK / TECHNICAL QUESTIONNAIRE

1.

Predmet Tehničkog upitnika/Subject of the Technical Questionnaire
 

1.1.

Latinski naziv/Botanical name
 

Vaccinium corymbosum L. &
Vaccinium myrtillus L.

1.2.

Ime vrste/Common name

 

2.

Podnosilac zahteva/Applicant
 

 

Ime i prezime/Name
 

 

Adresa/Address
 

 

 

Br. telefona/Telephone No.
 

 

Br. faksa/Fax No.
 

 

E-mail adresa/E-mail address
 

 

Oplemenjivač (ukoliko je različit od podnosioca zahteva)/
Breeder (if different from applicant)

 

3.

Predloženo ime i oplemenjivački naziv ili ime sorte/Proposed denomination and breeder's reference or denomination of variety
 

 

 

Predloženo ime (ukoliko postoji)/
Proposed denomination (if available)
 

 

 

Oplemenjivački naziv/
Breeder's reference

 

4.

Podaci o šemi oplemenjivanja i umnožavanju sorte kandidat, odnosno sorte/
Information on the breeding scheme and propagation of the variety
 

 

 

4.1.

Šema oplemenjivanja/Breeding scheme
 

 

 

 

Sorta kandidat, odnosno sorta je rezultat/Variety resulting from:
 

 

 

 

4.1.1.

Ukrštanja/Crossing

 

 

 

 

a) kontrolisano ukrštanje (naznačiti roditeljske sorte)/

∴

 

 

 

controlled cross (please state parent varieties)

 

 

 

 

ženski roditelj/seed bearing parent

 

 

 

 

muški roditelj/pollen parent

 

 

 

 

b) delimično poznato ukrštanje (naz. poznatog roditelja)/

∴

 

 

 

partially known cross (please state known parent variety(ies))

 

 

 

 

poznata rod. sorta/known parent variety

 

 

 

 

v) nepoznato ukrštanje/unknown cross
 

∴

 

 

4.1.2.

Mutacija (naznačiti roditeljsku sortu)/

 

 

 

 

Mutation (please state parent variety)

∴

 

 

 

roditeljska sorta/ parent variety
 

 

 

 

4.1.3.

Otkrivena i razvijena

∴

 

 

 

(naznačiti gde i kada je otkrivena i kako je razvijena)/

 

 

 

 

Discovery and development

 

 

 

 

(please state where and when discovered and how development)
 

 

 

 

4.1.4.

Ostalo (naznačiti detalje)/

∴

 

 

 

Other (please provide details)
 

 

 

4.2.

Metoda umnožavanja sadnog materijala sorte kandidata, odnosno sorte/

 

 

 

Method of propagation the variety
 

 

 

 

4.2.1.

Vegetativno umnožavanje/Vegetative propagation

∴

 

 

 

a) in vitro umnožavanje/in vitro propagation

∴

 

 

 

b) ostalo (naznačiti metodu)/other (state method)
 

∴

 

 

4.2.2.

Ostalo (naznačiti detalje)/Other (please state details)
 

∴

5.

Osobine koje treba navesti (brojevi navedeni u zagradama odgovaraju brojevima pod kojima su date osobine navedene u Uputstvu za izvođenje ogleda za utvrđivanje različitosti, uniformnosti i stabilnosti; molimo naznačite stepen izražavanja koji najbolje odgovara postojećem stanju)/Characteristics of the variety to be indicated (the number in brackets refers to the corresponding characteristic in the Test Guidelines; please mark the state of expression which best corresponds)

 

 

 

Osobina/Characteristic

       

Sorta primer/
Example varieties

Ocena/Note

 

 

 

5.1.

Vreme početka cvetanja/Time of beginning of flowering

(12)

 

 

veoma rano/very early

Patriot

1

∴

 

rano/early

Weymouth

3

∴

 

srednje/medium

Berkeley

5

∴

 

kasno/late

Darrow

7

∴

 

veoma kasno/very late

Jersey

9

∴

 

 

 

 

 

5.2.

Veličina sazrevanja plodova/Time of fruit ripening

 

 

 

(13)

 

 

 

 

 

veoma rano/very early

Bluetta

1

∴

 

rano/early

Blueray

3

∴

 

srednje/medium

Heerma

5

∴

 

kasno/late

Darrow

7

∴

 

veoma kasno/very late

Eliyabeth

9

∴

 

 

 

 

 

 

6.         Slične sorte i razlike u odnosu na te sorte/Similar varieties and differences from these varieties
Molimo, upotrebite sledeću tabelu i deo za komentare kako bi se, na osnovu vašeg znanja obezbedile informacije koliko se sorta kandidat odnosno sorta razlikuje od najsličnije (ih) sorte (sorti). Ova informacija može pomoći da se utvrdi različitost na najbolji način./Please use the following table and box for comments to provide information on how your candidate variety differs from the variety (or varieties) which, to the best of your knowledge, is (or are) most similar. This information may help the examination authority to conduct its examination of distinctness in a more efficient way.

Ime(na) sorte(i) koja(e) je(su) slična(e) sorti kandidat/
Denomination(s) of variety(ies) similar to your variety

Osobina(e) po kojoj se sorta kandidat odnosno sorta razlikuje od slične(ih) sorte(i)/
Characteristic(s) in which your variety differs from the similar variety(ies)

Napisati stepen izražavanja osobine(a) kod slične(ih) sorte(i)/
Describe the expression of the characteristic(s) for similar variety(ies)

Napisati stepen izražavanja osobine(a) kod sorte kandidat odnosno sorte/
Describe the expression of the characteristic(s) for your variety

Primer/Example

Vreme sazrevanja plodova/Time of fruit ripening      (13)

rano/early      (3)

srednje kasno/medium       (5)

 

 

 

 

 

 

 

 

Komentari:/Comments:

 

 

7.

Dopunski podaci koji mogu doprineti razlikovanju sorte/Additional information which may help to distinguish the variety

 

7.1.

Ima li ikakvih karakteristika koje nisu navedene u sekciji 5 i 6, a koje mogu pomoći u razlikovanju sorte kandidat, odnosno sorte?/In addition to the information provided in Section 5 and 6, are there any additional characteristics which may help to distinguish the variety?

 

 

Da/Yes

     ∴

 

 

 

Ne/No

     ∴

 

 


(Ukoliko je odgovor "Da", molimo naznačite detalje/If yes, please provide details)

 

 

7.2.

Ima li ikakvih specijalnih uslova za gajenje sorte kandidat, odnosno sorte ili izvođenje ispitivanja?/Are there any special conditions for growing the variety or conducting the examination?

 

 

Da/Yes

     ∴

 

 

 

Ne/No

     ∴

 

 


(Ukoliko je odgovor "Da", molimo naznačite detalje/If yes, please provide details)

 

 

7.3.

Ostali podaci/Other information
 

 

Reprezentativna fotografija sorte kandidat, odnosno sorte u boji treba da se nalazi u prilogu Tehničkog upitnika./A representative color photograph of the variety should be included in the Technical Questionnaire.

 

 

 

8.

Odobrenje za puštanje u promet/Authorization for release
 

a) Da li je za sortu kandidat, odnosno sortu potrebno prethodno odobrenja za puštanje u promet shodno zakonskim odredbama u vezi sa zaštitom okoline, zdravlja ljudi i životinja?/

 

Does the variety require prior authorization for release under legislation concerning the protection of the environment, human and animal health?

 

 

 

 

Da/Yes
 

     ∴

 

Ne/No

     ∴

 

 

b) Da li je takvo odobrenje dobijeno?/Has such authorization been obtained?
 

 

 

Da/Yes

     ∴

 

Ne/No

     ∴

 

 

 

Ukoliko je odgovor na pitanje pod b) "Da", molimo priložite kopiju odobrenja i overeni prevod na srpskom jeziku / If the answer to (b) is yes, please attach a copy of such an authorization.

9.

Informacije o sadnom materijalu koji će se upotrebiti za ispitivanje/
Information on plant material to be examined or submitted for examination

9.1. Izražavanje osobine ili nekoliko osobina sorte kandidat, odnosno sorte može biti pod uticajem nesortnih faktora, kao što su štetočine i bolesti, hemijska zaštita (npr. usporivači rasta ili pesticidi), efekti kulture tkiva, različite podloge, izdanci uzeti iz različitih faza rasta biljke, itd./
The expression of a characteristic or several characteristics of a variety may be affected by factors, such as pests and disease, chemical treatment (e.g. growth retardants or pesticides), effects of tissue culture, different rootstocks, scions taken from different growth phases of a tree, etc.

9.2. Sadni materijal ne sme biti podvrgavan nikakvom tretiranju koje bi moglo uticati na osobine sorte kandidat, odnosno sorte, izuzev ako nadležni organ to dozvoli. Ukoliko je sadni materijal podvrgavan takvom tretiranju, moraju se navesti svi detalji tretiranja. U ovom slučaju, na osnovu vašeg znanja, naznačite da li je sadni materijal koji će se koristiti za ispitivanje sorte izložen:/
The plant material should not have undergone any treatment which would affect the expression of the characteristics of the variety, unless the competent authorities allow or request such treatment. If the plant material has undergone such treatment, full details of the treatment must be given. In this respect, please indicate below, to the best of your knowledge, if the plant material to be examined has been subjected to:

a)

Mikroorganizmima (npr. virusi, bakterije, fitoplazme)/

Da/Yes ∴ Ne/No ∴

 

Microorganisms (e.g. virus, bacteria, phytoplasma)
 

 

b)

Hemijskom tretiranju (npr. uspor. rasta, pesticidi) 

Da/Yes ∴ Ne/No ∴

 

Chemical treatment (e.g. growth retardant, pesticide)
 

 

c)

Kulturi tkiva/

Da/Yes ∴ Ne/No ∴

 

Tissue culture
 

 

d)

Drugim faktorima/

Da/Yes ∴ Ne/No ∴

 

Other factors

 

Molimo, naznačiti detalje gde je odgovoreno sa "Da":/
Please provide details of where you have indicated "Yes"

 

 

10.

Izjavljujem da su svi podaci navedeni u Tehničkom upitniku tačni:/

 

I hereby declare that, to the best of my knowledge, the information provided in this form is correct

Ime i prezime podnosioca:/Aplicant's name:

Datum/Date

Potpis/Signature

 

 

* Novostvorena domaća sorta - sorta kandidat
* Strana sorta - sorta