Ovim pravilnikom utvrđuje se nastavni plan i program ogleda
za obrazovne profile poslovni administrator i finansijski administrator, koji
je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo
Član 2
Program ogleda iz člana 1 ovog pravilnika ostvaruje se u skladu
sa:
1. Pravilnikom o planu i programu obrazovanja i vaspitanja
za zajedničke predmete u stručnim i umetničkim školama ("Službeni glasnik
RS - Prosvetni glasnik", broj 6/90 i "Prosvetni glasnik", br.
4/91, 7/93, 17/93, 1/94, 2/94, 2/95, 3/95, 8/95, 5/96, 2/2002, 5/2003 i 10/2003),
i to sa nastavnim planom i programom:
1) srpskog jezika i književnosti;
2) srpskog jezika kao nematernjeg jezika;
3) jezika nacionalnih manjina;
4) fizičkog vaspitanja;
5) građanskog vaspitanja i
2. Pravilnikom o nastavnom planu i programu predmeta verska
nastava za srednje škole ("Prosvetni glasnik", broj 6/2003).
Član 3
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja
u "Prosvetnom glasniku".
NASTAVNI PLAN I PROGRAM OGLEDA
Područje rada: EKONOMIJA,
PRAVO I ADMINISTRACIJA
Oblast: EKONOMIJA
Obrazovni profil: POSLOVNI
ADMINISTRATOR - ogled
Trajanje obrazovanja: četiri
godine
Cilj ogleda:
Unapređenje kvaliteta i osavremenjivanje obrazovno-vaspitnog
rada kroz:
- uvođenje u svakodnevnu nastavnu praksu savremenih i efikasnih
metoda rada sa učenicima;
- uvođenje novog nastavnog plana i programa u cilju ostvarivanja
ishoda stručnog obrazovanja i obrazovanja uopšte;
- povećanje fonda časova vežbi radi uspešnog ostvarivanja ciljeva
obrazovanja za ovaj obrazovni profil;
- izradu kriterijuma ocenjivanja i građenja standarda ocenjivanja
učenika;
- proveru koncepta stručne mature.
Uvođenje organizacionih novina:
- prilagođavanje organizacije nastavnog procesa u školi, u
okviru godišnjeg fonda časova, a u skladu sa očekivanim ishodima stručnog obrazovanja
i uslovima rada u školi i na radnom mestu;
- nastavni sadržaji su organizovani modularno za pojedine opštestručne
i sve stručne predmete;
- moduli se realizuju kroz teorijsku nastavu, vežbe i nastavu
u bloku;
Očekivani ishodi ogleda
Brzo adaptiranje učenika na uslove rada.
Unapređen i kvalitetan obrazovno-vaspitni rad kroz:
- efikasnije i podsticajnije metode rada sa učenicima primenjene
u svakodnevnoj obrazovnoj praksi;
- efikasnije usvajanje generativnih, transfernih i funkcionalnih
znanja i veština, relevantnih za buduću profesiju kao rezultat modularnog pristupa;
- ocenjivanje učenika u odnosu na očekivane ishode;
- razvijanje sistema praćenja ostvarenosti nastavnog programa
na nivou škole i na nivou Republike.
Trajanje ogleda
Ogled se sprovodi od 1. septembra 2004. godine kroz najmanje
tri generacije upisanih učenika. Odluku o prestanku ogleda doneće, nakon procene
rezultata, ministar prosvete i sporta.
Način ostvarivanja ogleda
Ogled se ostvaruje na osnovu ovog nastavnog plana i programa.
Nastaviće se sa organizovanjem obuke nastavnika za primene
novih metoda rada sa učenicima, primene novog nastavnog programa i objektivnog
ocenjivanja u svakodnevnoj obrazovnoj praksi.
Obuka za nastavnike srednjih stručnih škola u kojima se ostvaruje
program ovog ogleda, organizuje se u sledećim oblastima koje su bitne za unapređenje
kvaliteta obrazovnog rada:
- nova koncepcija obrazovanja (usmerenost na ciljeve i ishode
obrazovanja, modularni pristup u obrazovanju);
- stručno usavršavanje nastavnika za primenu novih nastavnih
metoda;
- stručno usavršavanje nastavnika u okviru matične struke.
Nastavnici srednjih stručnih škola će u okviru obrazovno -
vaspitnog rada primenjivati metode rada i ocenjivanja za koje su obučavani na
seminarima.
U okviru Zavoda za unapređivanje vaspitanja i obrazovanja i
stručnih aktiva zajednica stručnih škola biće izdvojene ključne teme u okviru
kojih je potrebno stručno usavršavanje nastavnika.
Stručni timovi u školama i na nivou Republike će sarađivati
na horizontalnom i vertikalnom povezivanju nastavnih sadržaja kako sa autorskim
timom, tako i sa predstavnicima privrede.
Planirana je izrada testova sa zajedničkim sadržajima i zajednički
postavljenim kriterijumima od strane stručnih timova koji će se formirati pri
Zavodu za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja - Centru za stručno i umetničko
obrazovanje i Zavodu za vrednovanje kvaliteta obrazovanja i vaspitanja.
Način polaganja stručne mature biće propisan posebnim podzakonskim
aktom.
Uslovi ostvarivanja programa ogleda
Ogled će se ostvarivati u uslovima svakodnevnog obrazovno -
vaspitnog rada u školama.
Njegovo ostvarivanje podrazumeva uključenost i saradnju nastavnika
i pomoćnih nastavnika u okviru stručnih timova i stručnih organa u školama.
Vrsta stručne spreme nastavnika i pomoćnih nastavnika za ostvarivanje
oglednog programa propisana je posebnim pravilnikom.
Ministarstvo prosvete i sporta, Zavod za unapređivanje vaspitanja
i obrazovanja - Centar za stručno i umetničko obrazovanje i međunarodni programi
podrške reformi stručnog obrazovanja pružiće kadrovsku i materijalnu podršku
za realizaciju obuke nastavnika, materijal za rad, praćenje i evaluaciju ogleda.
Praćenje i vrednovanje ogleda
Praćenje i vrednovanje ogleda obavljaće Zavod za unapređivanje
vaspitanja i obrazovanja - Centar za stručno i umetničko obrazovanje i prosvetni
savetnik, a na osnovu posebnog uputstva za praćenje realizacije oglednih programa
koje će biti naknadno publikovano.
Primena ogleda će biti praćena najmanje četiri puta u toku
školske godine.
Na kraju školske godine, na osnovu različitih upitnika i izveštaja,
biće ispitani ishodi obrazovno - vaspitnog rada, adekvatnost ocenjivanja, mišljenja
učenika i nastavnika.
Rezultati ogleda biće objavljeni na način dostupan široj stručnoj
javnosti.
I CILJEVI I OČEKIVANI ISHODI STRUČNOG OBRAZOVANJA
za obrazovni profil POSLOVNI ADMINISTRATOR - ogled
CILJEVI STRUČNOG OBRAZOVANJA
OČEKIVANI ISHODI STRUČNOG OBRAZOVANJA Po završenom obrazovanju za ovaj profil, učenik će steći:
znanja
veštine
radne kompetencije
Samostalno obavljanje različitih administrativnih
poslova
Sticanje opštih i stručnih ekonomskih i pravnih
znanja, neophodnih za vođenje poslovne i službene korespondencije
Razvijanje sposobnosti korišćenja novih metoda
i primene novih tehnika u obavljanju konkretnih zadataka
Shvatanje značaja koji tačnost, urednost, odgovornost,
sistematičnost, samoinicijativa i samostalnost imaju pri obavljanju
poslova i zadataka
Sticanje kulture komuniciranja sa kolegama, pretpostavljenima
i poslovnim partnerima na maternjem i stranom jeziku
Osposobljavanje za kontinuirano praćenje savremene
stručne literature radi unapređivanja sopstvenog rada
Sticanje znanja neophodnih za nastavak daljeg
školovanja
neophodna za rad u kancelariji
potrebna za korišćenje savremenih informatičkih
sredstava za obradu podataka
neophodna za uspešno prilagođavanje promenama
u okruženju
o menadžment aktivnostima i savremenom tržišnom
načinu poslovanja
potrebna za uspešno vođenje jednostavnih knjigovodstvenih
evidencija
potrebne za uspešno obavljanje poslovne i službene
komunikacije
neophodne za tačno, uredno i brzo obavljanje poslova
u korespondenciji sa poslovnim partnerima
potrebne za obavljanje poslova uz poštovanje pravila
poslovnog bontona
potrebne za održavanje pravilnog odnosa prema
kolegama, saradnicima, rukovodstvu i poslovnim partnerima
neophodna za uspešno primenjivanje inovacija u
poslovanju
neophodna za brzo, tačno i uredno obavljanje kancelarijskih
poslova korišćenjem savremene opreme, pribora i alata
potrebne za efikasno obavljanje poslova na radnom
mestu
neophodne za uspešno korišćenje savremenih sredstava
komunikacije i korespondencije
potrebne za uspešno obavljanje poslova iz oblasti
kancelarijskog poslovanja, knjigovodstva, menadžmenta, preduzetništva
i marketinga
neophodne za obavljanje poslova na radnom mestu
samostalno i u timu
II NASTAVNI PLAN
Nedeljni i godišnji fond časova obaveznih i izbornih predmeta
za obrazovni profil POSLOVNI ADMINISTRATOR - ogled
I RAZRED
II RAZRED
III RAZRED
IV RAZRED
UKUPNO
nedeljno
godiš.
nedeljno
godiš.
nedeljno
godiš.
nedeljno
godiš.
nedeljno
godiš.
A: OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI
13
481
13
481
11
396
13
416
50
1774
1a. Srpski jezik i književnost
3
111
3
111
3
108
3
96
12
426
1b. Srpski jezik kao nematernji jezik
2. _________ jezik i književnost
3. Strani jezik
3
111
3
111
3
108
3
96
12
426
4. Fizičko vaspitanje
2
74
2
74
2
72
2
64
8
284
5. Matematika
3
111
3
111
3
108
3
96
12
426
6. Istorija
2
74
2
74
4
148
7. Sociologija
2
64
2
64
B: OPŠTESTRUČNI PREDMETI
4
148
2
74
0
0
0
0
6
222
1. Računarstvo i informatika
2
74
2
74
4
148
2. Ekonomska geografija
2
74
2
74
V: STRUČNI PREDMETI
10
370
14
518
19
714
13
476
56
2078
1. Osnovi ekonomije
2
74
2
74
2
72
6
220
2. Ekonomika preduzeća
2
74
2
74
3
108
2
64
9
320
3. Kancelarijsko poslovanje
2
74
3
111
3
108
3
96
11
389
4. Pravo
2
74
2
74
2
72
2
64
8
284
5. Knjigovodstvo
2
74
2
74
2
72
2
64
8
284
6. Statistika
3
108
3
108
7. Poslovno-administrativna obuka
3
111
4
174
4
188
11
473
G: IZBORNI PREDMETI
1
37
1
37
1
36
1
32
4
142
1. Građansko vaspitanje / Verska nastava
1
37
1
37
1
36
1
32
4
142
Ukupno: A + B + V + G
28
1036
30
1110
31
1146
27
924
116
4126
Broj časova po predmetima dat je na nedeljnom nivou kao zbir
časova teorije i vežbi, a prema programu predmeta.
Blok nastava se prikazuje u ukupnom zbiru na godišnjem nivou
za odgovarajući predmet u okviru koga se realizuje, a prema programu predmeta.
Lista ponuđenih izbornih predmeta po razredima
G: IZBORNI PREDMETI
I
II
III
IV
Izborni predmet predviđen Zakonom
1. Građansko vaspitanje / Verska nastava
*
*
*
*
Izborna nastava sastoji se svake školske godine iz:
· izbornog predmeta predviđenog Zakonom: Građansko
vaspitanje ili Verska nastava (1 čas nedeljno tokom školske godine)
Ostvarivanje programa ogleda
Predviđen broj učenika u odeljenju je 24.
Nastava iz sledećih predmeta odvija se po grupama kroz vežbe.
Obrazovni profil: POSLOVNI ADMINISTRATOR - ogled
razred
predmet / modul
broj časova
broj učenika u grupi
I
Računarstvo i informatika
74
12
Kancelarijsko poslovanje
74
12
Knjigovodstvo
74
12
II
Računarstvo i informatika
74
12
Kancelarijsko poslovanje
111
12
Knjigovodstvo
74
12
Poslovno-administrativna obuka
111
12
III
Statistika
108
12
Kancelarijsko poslovanje
108
12
Knjigovodstvo
72
12
Poslovno-administrativna obuka
144
12
IV
Kancelarijsko poslovanje
96
12
Knjigovodstvo
64
12
Poslovno-administrativna obuka
128
12
Ostali obavezni oblici obrazovno-vaspitnog rada tokom školske
godine
I RAZRED časova
II RAZRED časova
III RAZRED časova
IV RAZRED časova
UKUPNO časova
Čas odeljenskog starešine
do 74
do 74
do 72
do 64
do 284
Dodatni rad *
do 30
do 30
do 30
do 30
do 120
Dopunski rad *
do 30
do 30
do 30
do 30
do 120
Pripremni rad *
do 30
do 30
do 30
do 30
do 120
* Ako se ukaže potreba za ovim oblicima rada
Fakultativni oblici obrazovno-vaspitnog rada tokom školske
godine po razredima
I
II
III
IV
Ekskurzija
do 3 dana
do 3 dana
do 4 dana
do 5 dana
Jezik drugog naroda ili nacionalne manjine sa elementima
nacionalne kulture
2 časa nedeljno
Drugi strani jezik
2 časa nedeljno
Drugi predmeti *
1-2 časa nedeljno
Stvaralačke i slobodne aktivnosti učenika (hor, sekcije
i drugo)
30-60 časova godišnje
Društvene aktivnosti - učenički parlament, učeničke zadruge
15-30 časova godišnje
Kulturna i javna delatnost škole
2 radna dana
*Pored navedenih predmeta škola može da organizuje, u skladu
sa opredeljenjima učenika, fakultativnu nastavu iz predmeta koji su utvrđeni
nastavnim planom drugih obrazovnih profila istog ili drugog područja rada, kao
i u nastavnim planovima gimnazije, ili po programima koji su prethodno doneti
Ostvarivanje školskog programa po nedeljama
razred
razredno-časovna nastava
mentorski rad
(nastava u bloku)
obavezne vannastavne aktivnosti
ostalo (matura)
ukupno radnih nedelja
I
37
2
39
II
37
2
39
III
36
1
2
39
IV
32
2
2
3
39
III NAČIN OSTVARIVANJA PROGRAMA OGLEDA (UPUTSTVO)
Nastavni plan i program za obrazovni profil poslovni administrator
- ogled ostvaruje se u školama gde su školski prostor, oprema i nastavna sredstva
propisani:
· Pravilnikom o bližim uslovima u pogledu prostora, opreme
i nastavnih sredstava za ostvarivanje plana i programa zajedničkih predmeta
u stručnim školama za obrazovne profile III i IV stepena stručne spreme - "Službeni
glasnik Republike Srbije - Prosvetni glasnik", broj 7/91 i
· Pravilnikom o bližim uslovima u pogledu prostora, opreme
i nastavnih sredstava za ostvarivanje planova i programa obrazovanja i vaspitanja
za stručne predmete za obrazovne profile III i IV stepena stručne spreme u stručnim
školama područja ekonomija, pravo i administracija - "Službeni glasnik
Republike Srbije - Prosvetni glasnik", broj 9/91 i 2/98.
Nastavnici sami pripremaju potrebna nastavna sredstva (dijapozitive,
grafofolije, šeme i Power Point prezentacije) u skladu sa ovim nastavnim programom,
koristeći:
· publikovana multimedijalna nastavna sredstva (štampana
literatura, različite publikacije, zbirke dijapozitiva, odgovarajuće video kasete
i elektronske publikacije);
· odgovarajuće softverske pakete;
· Internet.
Nastava se realizuje uz korišćenje:
· računara i projektora za Power Point prezentacije;
· skenera;
· dijaprojektora;
· grafoskopa;
· televizora i video rekordera;
· odgovarajućeg kancelarijskog pribora;
· odgovarajuće kancelarijske opreme i alata;
· telefona;
· telefaksa i
· fotokopir aparata.
Detaljna uputstva za ostvarivanje programa data su uz svaki
predmet pojedinačno.
STRANI JEZIK (L2)
1. CILJEVI PREDMETA:
Nastava stranog jezika u srednjem stručnom obrazovanju predstavlja
kontinuitet nastave stranog jezika u prethodnom školovanju. Ciljevi ove nastave
su:
· utvrđivanje znanja i dalje obučavanje učenika da komuniciraju
sa ljudima iz drugih zemalja o opštim temama;
· razvijanje odnosa tolerancije kroz upoznavanje kulture
i načina života drugih naroda;
· sticanje osnovnih jezičkih znanja i kompetencija u skladu
sa potrebama struke i zanimanja.
2. ISHODI NASTAVE STRANOG JEZIKA NA KRAJU ČETVOROGODIŠNJEG
SREDNJEG STRUČNOG OBRAZOVANJA
Jezičke aktivnosti
po završetku četvorogodišnjeg obrazovanja:
JEZIČKA
RECEPCIJA
SLUŠANJE
razume osnovni smisao informacija i tekstova koji
govore o poznatim temama
razume jednostavne informacije i instrukcije u
okviru svoje struke
razume osnovne informacije u radio ili televizijskim
emisijama ako se govori o poznatim temama iz domena njegovog interesovanja
ili struke
ČITANJE
razume jednostavne natpise, etikete na proizvodima,
reklamni materijal, uputstva za upotrebu
pronalazi potrebnu informaciju u tekstu
otkriva značenje nepoznatih reči na osnovu poznatog
konteksta ili ličnog / profesionalnog iskustva
razume u opštim crtama tekstove koji sadrže frekventne
reči i strukture iz svakodnevnog života i strukture
JEZIČKA
PRODUKCIJA
GOVOR
govori o bliskim temama i događajima (porodica,
hobi, posao) koristeći jednostavne reči i rečenice
govori o sebi (lični podaci, obrazovanje)
traži i daje informacije iz svoje struke
može da opiše kako se nešto radi i da uputstva
iz svoje struke
PISANJE
piše kratke jednostavne tekstove u različite svrhe
(poruke, uputstva, popunjava upitnike, formulare, piše lična i jednostavna
poslovna pisma prema modelu)
INTERAKCIJA
komunicira u svakodnevnim situacijama (pita, predlaže,
traži i daje uputstva ili obaveštenja)
prima i prenosi jednostavne poruke (prijateljima,
kolegama) koje se odnose na neposredne potrebe
piše jednostavna pisma i poruke da bi tražio ili
preneo informaciju, izrazio zahvalnost ili izvinjenje
MEDIJACIJA
rezimira ili prepričava kraće delove teksta ili
audio vizuelnog zapisa jednostavnim jezičkim sredstvima
ZNANJA O JEZIKU
poznaje leksiku i gramatičke sadržaje jezika koji
uči na nivou koji mu omogućava da razume, govori ili piše o temama iz
svakodnevnog života ili struke
uočava osnovne sličnosti i razlike između maternjeg
jezika i stranog jezika koji uči
MEDIJSKA PISMENOST
koristi sadržaje medijske produkcije radi zadovoljenja
ličnog interesovanja i profesionalnih potreba (knjige, časopise, prospekte,
kataloge, rečnike, audio i video zapise, kompakt disk, Internet)
3. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
· postojeći odobreni udžbenici
· popularna literatura
· Internet
4. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA
· Srpski jezik i književnost
· stručni predmeti
5. PREPORUČENI SADRŽAJI ZA STRANI JEZIK U SREDNJEM STRUČNOM
OBRAZOVANJU
I RAZRED
II RAZRED
III RAZRED
IV RAZRED
OPŠTE TEME 80%
OPŠTE TEME 70%
OPŠTE TEME 60%
OPŠTE TEME 50%
Svakodnevni život
(organizacija vremena, poslova, slobodno vreme)
Hrana i zdravlje
(navike u ishrani, karakteristična jela i pića u zemljama sveta)
Poznati gradovi i njihove znamenitosti
Sportovi i poznata sportska takmičenja
Život i dela slavnih ljudi XX veka (iz
sveta nauke, kulture)
Mediji (štampa, televizija)
Hrabra i plemenita dela ljudi (interesantne
životne priče i događaji)
* IZBOR STRUČNIH TEMA IZVRŠITI U SARADNJI SA STRUČNIM VEĆEM
NASTAVNIKA STRUČNIH PREDMETA U ŠKOLI.
MATEMATIKA
(za obrazovne profile POSLOVNI ADMINISTRATOR-ogled
i FINANSIJSKI ADMINISTRATOR-ogled)
1. CILJEVI PREDMETA:
· Dobijanje temeljnih teoretskih znanja
· Razvijanje logičkog i apstraktnog mišljenja
· Razvijanje sistematičnosti i urednosti u radu
· Dobijanje znanja potrebnih za rešavanje problema i simulaciju
procesa rada
· Osposobljavanje za planiranje rada i preuzimanje odgovornosti
za sopstveno učenje
· Sticanje sposobnosti za primenu znanja u stručno-teoretskim
predmetima
· Sticanje sposobnosti za pravilnu upotrebu poslovne dokumentacije
uz korišćenje računara
· Formiranje osnova za nastavak obrazovanja
· Sticanje sposobnosti za primenu računara u obradi podataka
· Podsticanje stručnog razvoja i usavršavanje u skladu
sa individualnim sposobnostima i potrebama društva
· Formiranje matematičke kulture koja podrazumeva svest
o univerzalnosti i primeni matematike i matematičkog načina mišljenja
2. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
· Zbirke zadataka
· Udžbenici
· Priručnici
3. CILJEVI, ISHODI I PREPORUČENI SADRŽAJI PREDMETA PO RAZREDIMA
Razred:
prvi
Godišnji fond časova:
111 časova
CILJEVI
ISHODI Po završetku prvog razreda učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
PROGRAMA
Sticanje novih znanja iz elemenata matematičke
logike i teorije skupova
znati šta su znaci konstanti, promenljive, brojevni
izrazi
moći da prepozna iskaz i utvrdi njegovu istinitost
znati da ispita tačnost iskazne formule
koristiti simbole (pored ostalih i veznike i kvantifikatore)
za matematički zapis najjednostavnijih rečenica
znati da odredi tačnost skupovnih relacija
znati šta je funkcija i umeti da navede primer
funkcije
znati šta je bijekcija i umeti da odredi inverznu
funkciju
Logika i skupovi
Iskazi
Tautologije
Skupovne operacije
Pojam funkcije
Bijekcija
Inverzna funkcija
Sadržaje povezati sa jezikom i komunikacijom
Vežbati precizno i jasno izražavanje
Uraditi test na kraju teme
Temu realizovati kroz 12 časova
Upoznavanje skupa realnih brojeva
Sticanje osnovnih znanja i veština o polinomima
i racionalnim izrazima
znati da odradi NZS i NZD brojeva
znati osnovna pravila deljivosti
prevoditi decimalne brojeve u razlomke i obrnuto
znati da izračuna vrednost racionalnog brojevnog
izraza
razlikovati racionalne od iracionalnih brojeva
izračunavati ili procenjivati vrednost kvadratnog
korena
znati da odredi apsolutnu vrednost realnog broja
znati da zaokružuje broj na određeni broj decimala
znati osnovne podskupove skupa realnih brojeva
(N, Z, Q, I)
znati da sredi polinom dobijen sabiranjem, oduzimanjem
i množenjem polinoma
znati da deli dva polinoma
znati da zapiše rezultat deljenja polinoma polinomom
u vidu jednakosti
znati da primeni distributivni zakon množenja
prema sabiranju i formule za kvadrat i kub binoma, razliku kvadrata,
zbir i razliku kubova pri transformaciji polinoma
znati da rastavi polinom na činioce
znati da transformiše jednostavniji racionalni
izraz
Realni brojevi i izrazi
Skup realnih brojeva i njegovi podskupovi
Polinomi: sabiranje, oduzimanje i množenje polinoma
Formule za skraćeno množenje polinoma
Rastavljanje polinoma na činioce
Sabiranje, oduzimanje, množenje i deljenje algebarskih
razlomaka
Racionalni izrazi
Uraditi jedan test iz realnih brojeva
Insistirati na preciznosti, tačnosti, sistematičnosti
i urednosti u radu
Uraditi jedan test iz polinoma i racionalnih izraza
Temu realizovati kroz 30 časova
Sticanje novih znanja i veština iz geometrije
znati šta je duž, poluprava, ugao i krug
znati šta su kolinearne, odnosno nekolinearne
tačke
znati da sabira i oduzima vektore i množi ih skalarom
znati stavove o podudarnosti trougla i primenjivati
ih
znati šta su uglovi sa paralelnim kracima i veze
između njih
znati relacije vezane za unutrašnje i spoljašnje
uglove trougla
znati svojstva simetrale duži i njenu konstrukciju
i konstrukciju centra opisane kružnice oko trougla
znati svojstva simetrale ugla i njenu konstrukciju
i konstrukciju centra upisane kružnice u trougao
znati da konstruiše visinu trougla i odredi ortocentar
znati osnovne relacije u jednakokrakom, odnosno
jednakostraničnom trouglu
razlikovati vrste četvorouglova
znati osnovne stavove o paralelogramu i njihovu
primenu
znati Talesovu teoremu i njenu primenu na podelu
duži na n jednakih delova
znati šta je homotetija i tom transformacijom
preslikavati tačku i jednostavnije figure
znati definiciju sličnih figura i koeficijent
sličnosti
na osnovu stavova o sličnosti trougla
utvrđivati sličnost u nekim jednostavnim slučajevima,
npr. pri dokazu teorema o srednjoj liniji trougla i svojstvu težišta
znati šta je sinus, kosinus, tangens i kotangens
oštrih uglova u pravouglom trouglu
Uvod u geometriju
Geometrijski pojmovi i veze između njih
Pojam vektora
Sabiranje, oduzimanje vektora i množenje vektora
skalarom
Pojam podudarnosti i primena
Značajne tačke trougla
Četvorougao
Homotetija / sličnost: definicija trigonometrijskih
funkcija u pravouglom trouglu
Insistirati na izvođenju precizne i uredne konstrukcije
jednostavnih figura
Izvesti dokaze najjednostavnijih tvrđenja (npr.
tvrđenje o simetrali duži)
Uraditi jedan seminarski rad (npr. o srednjoj
liniji trougla, značajnim tačkama trougla, podeli četvorouglova itd.)
Uraditi test na kraju teme
Temu realizovati kroz 24 časa
Pravilno rešavanje linearnih jednačina, nejednačina
i usvajanje pojma linearne funkcije
rešavati linearne jednačine
rešavati probleme koji se svode na rešavanje linearnih
jednačina
prikazivati analitički, tabelarno i grafički linearnu
funkciju
analizirati grafik linearne funkcije
rešavati linearne nejednačine i grafički prikazuje
skup rešenja
Linearne jednačine, nejednačine i funkcije
Linearna jednačina
Linearna funkcija
Linearna nejednačina
Istaći povezanost između analitičkog i grafičkog
prikaza funkcije
Uraditi test na kraju teme
Temu realizovati kroz 18 časova
Sticanje osnovnih znanja iz proporcija, procenat
kamatnog računa i njihova primena
znati šta je razmera i ume da je proširi i skrati
primenjivati razmeru u rešavanju problema
prepoznavati direktnu i obrnutu proporcionalnost
i primenjivati pri rešavanju problema
rešavati problem mešanja
izračunavati nepoznati član proporcije
izračunavati deo neke veličine
izračunavati procenat i promil neke veličine
izračunavati veličinu ako je poznat procentni
iznos
izračunavati novu cenu posle promene za određeni
procenat (množi određenim koeficijentom)
izračunavati kamatu
Proporcionalnost veličina
Razmera
Račun mešanja
Proporcije
Procentni i promilni račun
Kamatni račun
Insistirati na potpunom razumevanju i efikasnoj
primeni znanja o procentu
Izgrađivati predstavu o mogućim okvirima rešenja
(npr. kamata na sto dinara za godinu dana sa stopom od 5% ne može bit
veća od...)
Uraditi test na kraju teme
Temu realizovati kroz 27 časova
Razred:
drugi
Godišnji fond časova:
111 časova
CILJEVI
ISHODI Po završetku drugog razreda učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
PROGRAMA
Sticanje novih znanja i veština iz stepenovanja
i korenovanja
znati osobine operacija stepenovanja sa celim
eksponentom i primenjuje u transformacijama izraza
skicirati grafik funkcije y=x2,
y=x3 i za funkcije y=xn
razlikuje osobine u slučaju n - paran broj; n - neparan broj
H. Kenigsberger, Y. Mouz, Y. Bouler, Evropa u šesnaestom
veku, Beograd, Klio, 2002.
Donald H. Penington, Evropa u sedamnaestom veku, Beograd,
Klio, 2002.
Hari Herder, Evropa u devetnaestom veku, Beograd, Klio,
2003.
Y on M. Roberts, Evropa 1880-1945, Beograd, Klio, 2002.
Filip Longvort, Stvaranje istočne Evrope, Beograd, Klio,
2002.
S. Ćirković, R. Mihaljčić, Leksikon srpskog srednjeg
veka, Beograd, 1999.
A. Veselinović, R. Ljušić, Srpske dinastije, Novi Sad,
2001.
Slobodan Jovanović, Političke i pravne rasprave, Beograd,
1990.
Miloš Blagojević, Dejan Medaković, Radoš Ljušić, Ljubodrag
Dimić, Istorija srpske državnosti, 1-3, Novi Sad, 2000-2001.
Ljubodrag Dimić, Kulturna politika Kraljevine Jugoslavije
Čedomir Popov, Od Versaja do Dancinga
Kenedi, Uspon i pad velikih sila, CID, Podgorica
3. CILJEVI, ISHODI I PREPORUČENI SADRŽAJI PREDMETA PO RAZREDIMA
Razred:
prvi
Godišnji fond časova:
74 časa
CILJEVI
ISHODI Po završetku prvog razreda učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
PROGRAMA
Razumevanje osnovnih pojmova istorijske nauke
(istorijski izvori, vreme, prostor, pomoćne istorijske nauke) i povezanosti
različitih naučnih disciplina
znati značaj istorijskih izvora za proučavanje
prošlosti i biće u stanju da ih analizira
koristiti usluge biblioteka, arhiva i muzeja
biti u stanju da pojave, procese i ličnosti smesti
u prostor i vreme
znati značaj pomoćnih istorijskih nauka za proučavanje
prošlosti
biti u stanju da navede nauke koje su srodne istoriji
Uvod
Istorijski izvori i njihov značaj za proučavanje
prošlosti (posebno se baviti onim izvorima koji su relevantni za ovaj
smer - novac, menice, bankovni ugovori, kreditni ugovori...)
Vreme i prostor (značaj vremena i prostora za
proučavanje prošlosti, povezivanje prostora i vremena)
Pomoćne istorijske nauke i nauke koje su srodne
istoriji
Prilikom obrade ove teme koristiti postojeće udžbenike
i radne sveske u kojima su zastupljeni istorijski izvori
Preporučuje se da učenici obiđu dostupne muzeje
i arhive kako bi se upoznali sa načinom rada ovih institucija i istorijskim
izvorima koje oni poseduju (to se odnosi pre svega na arhive sa kojima
će se učenici u svom kasnijem radu često sretati)
Temu realizovati kroz 10 časova
Razumevanje društva i društvenih odnosa u prošlosti
i sadašnjosti
Razumevanje uticaja privrede na društvo i način
života
razumeti pojam društva i njegov značaj za proučavanje
prošlih vremena i sadašnjeg
razumeti strukturu društva određenog vremena
razumeti pojam društveni odnosi i biće u stanju
da prati razvitak društvenih odnosa u vremenu i prostoru
razumeti pojam društveno uređenje i razlikovaće
društvena uređenja
razumeti i uvažavati raznolikost grupa koje postoje
u društvu i kulturi u kojoj živi
uvažavati druge i poštovati rodnu ravnopravnost
razumeti značaj privrede i njen uticaj na društvo
i odnose u društvu
biti u stanju da uoči povezanost i uslovljenost
privrede i načina života
uočiti i razumeti povezanost i međusobnu uslovljenost
društva, privrede i načina života
Društvo, privreda i način života
Pojam društva. Objasniti i uporediti sa pojmom
države
Nastanak prvih društvenih zajednica, rod, bratstvo.
Način života u praistoriji, doba matrijarhata i patrijarhata. Prvi oblici
proizvodnje, pojava zemljoradnje i stočarstva. Uticaj promena u načinu
proizvodnje na promene u društvu. Pojava zanatstva i trgovine
Antičko društvo. Nastanak porodice, način života,
položaj žene. Javni način života, agora kao središte života u Grčkoj
i forumi, terme u Rimu. Uslovi za nastanak robovlasničkih odnosa i upoređivanje
istočnjačkog - patrijarhalnog ropstva sa robovlasničkim odnosima u Grčkoj
i Rimu
Feudalno društvo. Privatni život srednjovekovnog
čoveka. Društveni položaj slobodnih i zavisnih ljudi, položaj dece i
žena. Način odevanja i ishrana, praznici i zabave, viteški turniri i
lov. Nastanak i razvoj feudalnih odnosa u različitim oblastima Evrope.
Posebno feudalni odnosi u Vizantiji i poređenje sa feudalnim odnosima
u Srbiji. Razvoj feudalnih odnosa u arapskom svetu i kod Turaka, u zapadnoj
Evropi i Rusiji
Doba otkrića i promena. Novo društvo Evrope, uticaj
geografskih otkrića na promene u društvu, nove mogućnosti i izazovi.
Porodica - odnosi u porodici, položaj žene, dece, i brak. Uticaj verskih
ratova i velikih epidemija na promene u društvu. Razvoj gradova, pojava
baroka i obrazovanje, stvaranje univerziteta. Razvoj kapitalističke
privrede i novi odnosi u proizvodnji. Doba liberalizma i imperijalizma.
Ideje besklasnog društva - komunizam i socijalizam
Prilikom obrade ove teme nastavnici mogu koristiti
oba postojeća udžbenika i radne sveske, jer je preporučeni sadržaj gotovo
u celini obrađen
Kao obavezna literatura za nastavnike preporučuju
se knjige Istorija privatnog života
Poželjno je da u toku obrade ove teme nastavnik
organizuje radionicu. Moja porodica nekad i sad
Temu realizovati kroz 22 časa
Razumevanje pojma država i njenog razvitka u vremenu
i prostoru
razumeti pojam država i državno uređenje
razlikovati državna uređenja i biće u stanju da
prati njihovu razvojnu liniju od prošlosti do sadašnjosti
znati regione i države koje su u određenom vremenu
imale značajnu ulogu
razumeti razloge uspona i propadanja država
Država
Pojam države
Najstarije države, istočnjačke despotije i njihova
osnovna obeležja
Antičke države. Pojam monarhije, demokratije i
oligarhije uz poređenje Atine, Sparte, Mileta
Rimska država. Glavna obeležja perioda monarhije,
republike i carstva
Vizantija, uporedo dati i razvoj srpske srednjovekovne
države
Stvaranje italijanskih gradova - država i njihov
uticaj u Sredozemlju
Arapske države i stvaranje Osmanskog carstva
Stvaranje zapadnoevropskih država: Francuska,
Engleska, Nemačko carstvo. Glavne karakteristike za periode: od nastanka
do 12. veka, od 12. do 15. veka, doba apsolutističkih monarhija, doba
prosvećenih monarhija
Rusija od vremena Ivana Groznog do 19. veka
Građanske revolucije. Revolucija u Nizozemskoj,
Slavna revolucija u Engleskoj i Rat za nezavisnost u Americi, Francuska
revolucija i Revolucija 1848. godine
Evropa u 19. veku. Nove granice i stvaranje nacionalnih
država. Bečki i Berlinski kongres
Evropske države u 20. veku. Savezi i blokovi,
podela Evrope i ratovi. Stvaranje Društva naroda, Ujedinjenih nacija
i ujedinjene Evrope
Preporučuje se korišćenje postojećih udžbenika,
kao i radne sveske
Nastavnicima se preporučuje da da nekoliko časova
posvete stvaranju srpske novovekovne države
Temu realizovati kroz 28 časova
Razumevanje razvojnosti kulturnih pojava i procesa
Poznavanje ustanova kulture
Poznavanje verovanja ljudi i uočavanje povezanosti
vere i kulture
biti u stanju da prati razvojnu liniju kulturnih
pojava i procesa
razumeti ustrojstvo i funkciju ustanova kulture,
u prošlosti i sadašnjosti
poznavati osnovna obeležja svetskih religija i
biće u stanju da ih poveže sa kulturnim procesima i pojavama
Kulturne promene i religija
Kultura. Osobenosti kulturnog razvoja starih naroda,
prva pisma. Prva književna dela i razvitak filozofije. Antički uticaj
na razvoj Sredozemlja u srednjem veku, Vizantija, gradovi na Apeninskom
poluostrvu i Arapi. Uticaj Vizantije na kulturni razvoj Srbije u srednjem
veku. Osobenosti zapadnoevropskog kulturnog područja, gotika, renesansa,
barok
Religija. Prvi oblici verovanja, totemizam i kult
ženskog božanstva. Religije starih naroda. Hrišćanstvo, pojava i značaj.
Podela hrišćanske crkve i posledice. Pojava islama, značaj i posledice.
Verski sukobi, krstaški ratovi i verski ratovi u Evropi
Preporučuje se da se prilikom obrade ovog modula
ostvari i korelacija sa predmetima srpski jezik i književnost i verska
nastava
U dogovoru sa predmetnim profesorima mogu se organizovati
i radionice sa različitim temama
Temu realizovati kroz 14 časova
Razred:
drugi
Godišnji fond časova:
74 časa
CILJEVI
ISHODI Po završetku drugog razreda učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
PROGRAMA
Poznavanje i razumevanje političkih, ekonomskih,
pravnih i društvenih ustanova
razumeti ustrojstvo i funkciju političkih (država,
parlament, izborni sistem, političke stranke), pravnih (ustav, zakonodavstvo,
pravosuđe) i ekonomskih (novac, profit, tržište, kapital, roba, radna
snaga...) ustanova u prošlosti i sadašnjosti
biti osposobljen da koristi mogućnost ostvarivanja
svojih prava i potreba putem savremenih pravnih, društvenih, ekonomskih
i političkih ustanova
Institucije
DRŽAVNI ORGANI VLASTI
Vladar: od istočnjačkih despota, antičkih kraljeva,
oligarha, rimskih kraljeva, konzula, rimskih careva itd. Posebno objasniti
instituciju vladara u Vizantiji i u Srbiji srednjeg veka. Uporediti
apsolutističke vladare i demokratske monarhe (kraljica Viktorija). Objasniti
položaj vladara u Srbiji u 19. i 20. veku
Skupština - parlament: prve narodne skupštine,
od rodovskih do antičkih. Uz Vizantiju objasniti i ulogu državnih sabora
u Srbiji srednjeg veka. Skupštine u italijanskim gradovima državama
i srednjovekovnim državama zapadne Evrope. Pojava prvog engleskog parlamenta
(Hon, Henri Treći, Edvard Prvi), francuske Skupštine staleža (Filip
Četvrti). Sabori nemačke vlastele u Majncu i Regensburgu.
Razvoj parlamentarizma u 19. veku. Srbija u 19.
veku. Različiti oblici Narodnih skupština i skupštinski sistemi danas.
Evropski parlament.
Vlada: pojave prvih kraljevskih i državnih saveta.
Pojava prvih vlada i njihova uloga i način funkcionisanja
Preporučuje se saradnja sa nastavnicima stručnih
predmeta ekonomske i pravne struke i zajednička organizacija radionica,
kao i pisanje eseja sa određenim stručnim temama
Prilikom obrade nastavne jedinice organi lokalne
samouprave učenicima se može dati zadatak da istraže sve oblike lokalne
vlasti i samouprave
Temu realizovati kroz 46 časova
Organi lokalne samouprave: nastanak i uloga. Razvoj
lokalne samouprave u Srbiji u 19. veku. Posebno obraditi sadašnje organe
lokalne samouprave na teritoriji na kojoj se nalazi škola
PRAVNE INSTITUCIJE
Prve sudije i sudovi, od antičkog doba do danas
Razvoj novih pravnih institucija u Evropi u 19.
veku i njihov razvoj do danas. Razdvajanje oblika vlasti - zakonodavne
od sudske i izvršne. Vrste sudova koje su stvorene, npr. Apelacioni,
kasacioni, trgovački, privredni itd. Razvoj sudske i zakonodavne vlasti
u Srbiji od početka 19. veka do danas
Pravne institucije u ujedinjenoj Evropi EKONOMSKE
INSTITUCIJE
Pojava i razvoj trgovine i pojava novca. Prvi
trgovački propisi i zakoni. Pojava prvih menica i bankarskih sistema.
Velike bankarske porodice i njihov uticaj van trgovačkih krugova, primer
porodice Fuger iz Augzburga i Rotšild u Francuskoj
Novi oblici ekonomskih institucija u 19. veku,
pojava nacionalnih banaka. Razvoj trgovine i pojava prvih trgovačkih
zakona, nastanak prvih banaka u Srbiji u 19. veku
Današnje ekonomske institucije u svetu i Evropi,
Evropska banka
ZAKONODAVSTVO
Ustav: od najstarijih zakona do prvih Ustava.
Primer američkog Ustava
Zakoni: posebno pojava Napoleonovog Građanskog
zakona i njegov uticaj na Evropu do danas.
Propisi: spisi i propisi koje donosi lokalna samouprava
Zakoni nove Evrope
Razumevanje ekonomskih promena u prošlosti i sadašnjosti
i posledice tih promena na društvo, državu i kulturu
razumeti uzroke pojava ekonomskih promena i nosioce
tih promena u prošlosti
biti u stanju da poveže ekonomske promene i nosioce
tih promena sa rezultatima koje su promena izazvale
biti u stanju da razume savremene ekonomske procese
Ekonomske promene i njihove posledice
Stvaranje jedinstvenog tržišta u Sredozemlju.
Veliki ustanci robova, uzroci i posledice
Vizantija i italijanski gradovi kao nosioci ekonomskog
razvoja Evrope u srednjem veku. Srbija i Dubrovnik u srednjem veku.
Razvoj gradova u zapadnoj Evropi i prenošenje ekonomskih centara sa
Mediterana na atlantsku obalu. Seljački ustanci u zapadnoj Evropi, epidemije
i ratovi
Geografska otkrića i revolucija cena. Stvaranje
prvih kolonija i podela interesnih svera u novootkrivenim oblastima.
Prva i druga industrijska revolucija. Stvaranje svetskog tržišta i početak
imperijalizma
Posledice ratova, velike ekonomske krize. Evropa
u drugoj polovini 20. veka, stvaranje jedinstvenog evropskog tržišta
Fenomen migracije kroz vreme sa posebnim osvrtom
na ekonomske migracije do danas
Moguće je izvršiti korelaciju sa predmetom ekonomska
geografija
Dati učenicima da na primeru svoje porodice istraže
fenomen ekonomske migracije
Temu realizovati kroz 20 časova
Razumevanje uloge pojedinaca u pojavama i procesima
prošlih i sadašnjih vremena
biti u stanju da svrsta ličnosti u velike istorijske
periode i da odredi njihov značaj za razvitak čovečanstva
biti u stanju da kroz proučavanje ličnosti prati
razvoj društva i država kojima te ličnosti pripadaju
Značajne ličnosti
Ishodi mogu da se postignu obradom predloženih
istorijskih ličnosti
Perikle, Aleksandar Makedonski, Cezar, Karlo Veliki,
Jovanka Orleanka, Elizabeta Prva, Rišelje, Katarina Velika, Marija Terezija,
Napoleon, Bizmark, Arčibald Rajs, Če Gevara, Stefan Dušan, despot Stefan
Lazarević, Karađorđe, Miloš Obrenović, Mihailo Obrenović, Nikola Petrović,
Nadežda Petrović, Dragutin Gavrilović, Mihailo Petrović Alas, Živojin
Mišić
Preporučuje se saradnja sa nastavnicima stručnih
predmeta ekonomske i pravne struke i zajednička organizacija radionica,
kao i pisanje eseja sa određenim stručnim temama
Prilikom obrade nastavne jedinice organi lokalne
samouprave učenicima se može dati zadatak da istraže sve oblike lokalne
vlasti i samouprave
Moguće je izvršiti korelaciju sa predmetom ekonomska
geografija
Dati učenicima da na primeru svoje porodice istraže
fenomen ekonomske migracije
Preporučene ličnosti nastavnik nije obavezan da
u potpunosti obradi
Nastavnik može sam da izvrši izbor, a može da
unese i neke nove istorijske ličnosti za koje smatra da imaju istorijski
značaj
Preporučuje se da se obrade i pojedine ličnosti
značajne za lokalnu istoriju
Temu realizovati kroz 8 časova
SOCIOLOGIJA
(za obrazovne profile POSLOVNI ADMINISTRATOR-ogled i FINANSIJSKI
ADMINISTRATOR-ogled)
1. CILJEVI PREDMETA:
Razumevanje i relativno samostalno zaključivanje o različitim
vrstama pojmova
Uočavanje problema (pojam, predmet, zadatak i ciljevi)
Razumevanje pojmova sužavanjem takozvanog opšteg pojma
na njegove konstitutivne elemente (pojedinačne i posebne)
Upoznavanje i razumevanje strukture društva i njegovih
sastavnih elemenata (najznačajnije društvene grupe, zajednice, organizacije
i institucije)
Razumevanje pojma, problema, značaja, mesta, uloge i
funkcije kulture u društvu
Upoznavanje sa oplemenjujućom ulogom kulture na intelektualno
uzrastanje učenika i njenim značajem za sveukupan lični i društveni život
Uočavanje značaja pravilnog komuniciranja sa okruženjem
(opšta i posebna pravila, nauke o jeziku, društvena pravila i obrazovanje sa
ciljem kulture vođenja dijaloga)
l Razumevanje važnosti dijaloga (kroz razgovor o identitetu
i razlikama)
2. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
Sociološki leksikon
Sociologija - dr Radomir Lukić
Sociologija - dr Mihailo Popović
Problemi društvene strukture - dr Mihailo Popović
Sociologija kulture i umetnosti - dr Miloš Ilić
3. CILJEVI, ISHODI I PREPORUČENI SADRŽAJI PREDMETA PO RAZREDIMA
Razred:
četvrti
Godišnji fond časova:
64 časa
CILJEVI
ISHODI Po završetku četvrtog razreda učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
PROGRAMA
Razumevanje i relativno samostalno zaključivanje
o različitim vrstama pojmova
Upoznavanje i razumevanje strukture društva i
njegovih sastavnih elemenata (najznačajnije društvene grupe, zajednice,
organizacije i institucije)
Razumevanje pojma, problema, značaja, mesta, uloge
i funkcije kulture u društvu
shvatati pojam i problem kauzaliteta podele rada
u društvu
razumeti odnose prirode i društva, kao i smisao
mesta, položaja i uloge čoveka u svetu i društvu
razumeti smisao i značaj zaštite čovekove životne
sredine
Učenje o prirodi i čoveku
Pojam i suština rada kao ontološke kategorije
- osmišljavanje kategorije rada kao temeljnog uslova čovekovog zadovoljstva
i zadovoljavanja ličnih i društvenih potreba
Priroda i društvena sredina (koja je smisao razumevanja
odnosa prirode i društvene sredine)
Postavljanje i razumevanje smisla odnosa prirode
i čoveka u trećoj fazi naučno-tehnološke revolucije
Kretati od iskustava iz svakodnevnog života i
osposobljavati učenika da ih kritički i misaono razume i primenjuje
Temu realizovati kroz 15 časova
Razumevanje pojma, problema, značaja, mesta, uloge
i funkcije kulture u društvu
Razumevanje pojmova društvene baze i društvene
nadgradnje
Razumevanje važnosti dijaloga (kroz razgovor o
identitetu i razlikama)
Upoznavanje i razumevanje problema selo - grad
i obrnuto
razumeti ishod, uzrok nastanka, suštinu i značaj
najznačajnijih društvenih grupa
razumeti neophodnost povezivanja sa visoko razvijenim
zemljama kroz razne oblike povezivanja
znati svoju poziciju u društvenom životu i prema
tome se orijentisati
Struktura (sastav) i organizacija društva
Globalna društvena struktura
Društvena baza i nadgradnja
Razumevanje razvoja društva kroz formacije
Smisao i značaj društvenih grupa i zajednica (brak
i porodica, klase i slojevi, narod i nacija, elita i masa, birokratija)
Sociologija sela i sociologija grada
Političke institucije (država sa akcentom na njenu
novu fizionomiju u razvijenim zemljama sveta)
Uloga, mesto i značaj političkih organizacija
u razvoju društvenog života (partije i pokreti u savremenom svetu)
Koristiti primere iz svakodnevnog života za dolaženje
do određenih saznanja i zaključaka o ljudima, događajima i zbivanjima
Temu realizovati kroz 21 čas
Razumevanje pojmova sužavanjem takozvanog opšteg
pojma na njegove konstitutivne elemente (pojedinačne i posebne)
razumeti ulogu ljudskog faktora u promeni strukture
društva
razumeti pokretačke snage razvoja ljudskog društva
Promena i razvoj društva
Promena u strukturi društva (društvena pokretljivost,
mikro promene), horizontalna pokretljivost, vertikalna pokretljivost
Promene društvene strukture (makro promene), razvoj
- napredak (progres), opadanje - nazadovanje (regres)
Kroz razgovor primerima povezivati stečena znanja
iz drugih predmeta
Nužnost povezivanja sa srodnim predmetima - interdisciplinarnost
Temu realizovati kroz 8 časova
Razumevanje pojma, problema, značaja, mesta, uloge
i funkcije kulture u društvu
Upoznavanje sa oplemenjujućom ulogom kulture na
intelektualno uzrastanje učenika i njenim značajem za sveukupan lični
i društveni život
poimati, razumevati, tragati i projektovati društveno-ekonomski
odnos i svoje mesto u njemu (humanistički, racionalno, renesansno i
vizijski)
Kultura društva
Civilizacija i kultura
Jezik kao komunikacijska mogućnost
Kultura dijaloga i tolerancije (prethodno objašnjenje
pojmova kultura - dijalog - tolerancija)
Estetika i estetsko procenjivanje društvenih pravila
kao način učenja - bonton kao novi komunikacijski odnos
Pojam i problem razumevanja sveta i čoveka
Momenti koji obrazuju vaspitanu ličnost (filozofija,
religija, kultura mira, umetnost, moral, običaji i tradicija)
Po mogućstvu uočiti sklonost učenika ka interdisciplinarnom
komuniciranju kao načinu izgrađivanja sopstvenog kritičkog mišljenja
Temu realizovati kroz 20 časova
RAČUNARSTVO I INFORMATIKA
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska nastava
Vežbe
Praktična nastava
Nastava u bloku
I
74
74
II
74
74
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki
oblik rada
2. CILJEVI PREDMETA:
· Obuka učenika za praktično obavljanje poslova
· Upoznavanje učenika sa radnim prostorom
· Razvijanje sposobnosti učenika za interakciju sa spoljašnjim
okruženjem
· Osposobljavanje učenika za izradu pisanih formi pomoću
programa za obradu teksta
· Osposobljavanje učenika za korišćenje programa za obradu
tabelarnih podataka i njihovom grafičkom prezentacijom
· Obuka učenika u korišćenju Interneta i Intraneta u poslovnom
procesu
· Osposobljavanje učenika za samostalnu izradu prezentacija
· Identifikovanje povezanosti u okviru MS Office-a
· Obuka učenika za primenu poslovnog softvera
· Osposobljavanje učenika za korišćenje i primenu savremenih
uređaja
· Razvijanje sposobnosti za korišćenje novih metoda i
primenu novih tehnika pri obavljanju konkretnih zadataka
3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA
Razred: prvi
NAZIV MODULA
Trajanje modula (časovi)
Struktura računarskog sistema
10
Grafičke operativne sredine
14
Obrada teksta
34
Računarske komunikacije
16
Razred: drugi
NAZIV MODULA
Trajanje modula (časovi)
Rad sa tabelama
36
Obrada slika na računaru
8
Izrada prezentacija
12
Internet
18
4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA
MODULA
Naziv modula:
Struktura računarskog sistema
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Upoznavanje istorijata razvoja informacione tehnologije
Shvatanje značaja informacione tehnologije u društvu
Upoznavanje strukture hardware-a i software-a
biti svestan značaja pravilnog korišćenja računara
poznavati fizičku strukturu računarskog sistema
poznavati osnovne karakteristike hardware-skih
komponenti
poznavati strukturu software-a
predmet i značaj izučavanja informacionih tehnologija
ergonomija
centralna jedinica
memorija
kontrolne jedinice
izlazne jedinice
ulazne jedinice
operativni sistemi
sistemski programi
aplikativni programi
ne ulaziti u detaljan istorijski razvoj i primenu
pokazati na rastavljenom računaru hardware-ske
komponente
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
Naziv modula:
Grafičke operativne sredine
Trajanje modula:
14 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Osposobljavanje za korišćenje grafičke operativne
sredine
poznavati osnovne pojmove i karakteristike grafičke
operativne sredine
moći da primeni u praksi postupke rada u grafičkom
okruženju
osnovni pojmovi i karakteristike grafičke operativne
sredine
rad sa mišem i tastaturom
rad sa prozorima
meniji
pokretanje aplikacija
logička organizacija diska
windows explorer
(izgled prozora, kreiranje foldera, kopiranje
i premeštanje,
promena imena, brisanje, pregled svojstava file-ova
i foldera, pretraživanje)
startovanje osnovnih aplikacija (Paint, Notepad,
Comand Prompt, Calculator...)
istovremeno izvršavanje više aplikacija i prelazak
iz jedne u drugu
bezbedan završetak rada
za realizaciju modula koristiti Windows 2000,
XP
obratiti posebnu pažnju na postupke rada u grafičkom
okruženju (naročito korišćenje miša i radu sa prozorima)
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
Naziv modula:
Obrada teksta
Trajanje modula:
34 časa
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Shvatanje značaja programa za obradu tekstova
Osposobljavanje za formatiranje tekstova
Osposobljavanje za rad sa tabelama
Povezivanje sa ostalim aplikacijama
Integracija sa okruženjem
umeti da dizajnira radno okruženje
vešto koristiti mogućnosti oblikovanja teksta
znati da koristi postojeće forme teksta
umeti da napravi tabelarno struktuiran tekst
umeti da sastavi adresar i moći da automatizuje
slanje pošte
znati da uveze podatke iz drugih aplikacija
osnovni pojmovi (pasus, margine, zaglavlje, podnožje...)
podešavanje radnog okruženja i priprema za pisanje
teksta
čuvanje teksta
unošenje i ispravke teksta
kretanje kroz tekst
završetak rada sa dokumentom i programom
učitavanje postojećeg dokumenta i izmene u njemu
rad sa blokovima teksta
rad sa Clipboard-om
traženje i zamena jednog teksta drugim
poništavanje akcije i vraćanje poništenog
nabrajanje u tekstu
fusnote, zaglavlje i podnožje
obeležavanje stranica
rad sa tabelama
kreiranje i oblikovanje
pravljenje okvira i senčenje
unos podataka
izmena strukture tabele
tabela u tabeli
umetanje objekata i slika u tekst
rad sa text box-om
paleta sa alatkama za crtanje (Drawing)
višestubačni tekst
cirkularna pisma
priprema koverti za štampu
pregled dokumenta pre štampe
štampanje
demonstracija
praktičan rad na računaru
pojedinačni rad
simulacija korišćenja podataka iz drugih programa
izvršiti više provera znanja na konkretnim primerima
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
Naziv modula:
Računarske komunikacije
Trajanje modula:
16 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Osposobljavanje za komuniciranje primenom računara
Osposobljavanje za korišćenje mreže u interaktivnom
radu
Osposobljavanje za korišćenje Interneta
Razumevanje principa multimedija
poznavati načine funkcionisanja mreža
biti u stanju da sintetizuje znanje iz prethodnog
modula u cilju integrisanja u okruženje
umeti da koristi u praksi čitače i pretraživače
Interneta
moći da koristi u praksi internet servise
znati da koristi multimedije
načini komunikacije između računara
računarske mreže
Intranet
Internet
tipovi zaštite mreža
korišćenje lokalne mreže
korišćenje multimedijalnih aplikacija
korišćenje CD-a sa knjigama, enciklopedijama,
atlasima
istaći značaj zaštite mreže
usmeriti pažnju na Internet i Intranet
izabrati pravi materijal za multimedije
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
Naziv modula:
Rad sa tabelama
Trajanje modula:
36 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Shvatanje značaja programa za rad sa tabelama
Osposobljavanje za sastavljanje i popunjavanje
tabela
Osposobljavanje za dizajniranje grafika
Osposobljavanje za pravljenje baza podataka
Shvatanje značaja integracije sa okruženjem
znati da pravi odgovarajuće tabele
moći da primenjuje u praksi rad sa bazama podataka
umeti da dizajnira grafik
umeti da vešto koristi Excel
Organizacija radne sveske
Unos podataka u tabelu
Manipulacija podacima
Transformacija tabele
Formatiranje tabele
Adresa ćelije, reference, imena
Formule i Funkcije
Automatsko unošenje serije podataka
Radna sveska sa više radnih listova
Baza podataka
Sortiranje i filtriranje
Forme za unos podataka
Subtotal
Validacija podataka
Pivot tabele
Grafičko predstavljanje
Kreiranje i izmene grafikona
Priprema za štampu
Pregled pre štampe i štampanje
Demonstrirati učenicima sve sadržaje
Prednost davati praktičnom radu na računaru a
ne teorijskim znanjima
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Obrada slika na računaru
Trajanje modula:
8 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Upoznavanje sa osnovnim pojmovima obrade slika
Osposobljavanje za obradu slika na računaru
Osposobljavanje za korišćenje skenera i digitalnog
fotoaparata
Poznavanje principa rada pretraživača
poznavati specifičnosti predstavljanja slika na
računaru
poznavati osnovne formate za čuvanje slika
umeti da koristi skener i digitalni fotoaparat
znati da primeni u praksi osnovnu obradu slika
umeti da koristi multimedije
Predstavljanje slika u računaru
Osnovni formati za čuvanje slika
Skeneri i digitalni fotoaparati
Skeniranje
Biblioteka gotovih slika
Osnovna obrada slika
Usmeriti pažnju na značaj slike
Praktično prikazati primenu skenera i digitalnog
fotoaparata
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Izrada prezentacija
Trajanje modula:
12 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Upoznavanje sa osnovnim pojmovima i elementima
prezentacije
Poznavanje principa izrade prezentacije
Upoznavanje sa alatima za izradu prezentacije
Osposobljavanje za izradu prezentacija
poznavati specifičnosti prezentacije
umeti da koristi u praksi uređaje za prezentaciju
umeti da dizajnira prezentaciju
biti osposobljen za prikazivanje prezentacija
Pojam prezentacije
Uređaji za prezentaciju
Pripreme za prezentaciju
Pojam slajda i organizacija slika
Program za izradu prezentacija
Osnovna podešavanja
Tekstualni i netekstualni deo prezentacije
Slajdovi
Prikazivanje prezentacije
Izlaganje prezentacije
Istaći značaj prezentacija
Usmeriti pažnju na specifičnosti prezentacija
Izabrati prave materijale za prezentacije
Praktično uraditi i prikazati par prezentacija
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Internet
Trajanje modula:
18 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Upoznavanje sa osnovnim pojmovima prezentacije
na internetu
Osposobljavanje za izradu prezentacije
Osposobljavanje za korišćenje Interneta
Poznavanje principa rada pretraživača
poznavati specifičnosti prezentacije na internetu
biti u stanju da sintetizuje znanje iz prethodnog
modula o izradi prezentacija u cilju integrisanja u jednu celinu
umeti da dizajnira prezentaciju na internetu
poznavati osnovne pojmove e-poslovanja
umeti da koristi u praksi čitače i pretraživače
interneta
znati da primeni u praksi internet servise
umeti da koristi multimedije
Prezentacija na Internetu
Hiper tekst i hipermedija
Web site
Specifičnosti prezentacije na Internetu
E-poslovanje
Klasifikacija podataka koji se traže na Internetu
Indeksiranje dokumenata
Pretraživači na Internetu
Izrada Web prezentacije
Alati za izradu Web prezentacije
Postupak pravljenja prezentacije
Rad sa tekstom
Rad sa slikama
Prikazivanje Web prezentacije
Efekti
Postavljanje Web prezentacije na server
Istaći značaj Web prezentacija
Usmeriti pažnju na specifičnosti Web prezentacija
Izabrati pravi materijal za Web prezentaciju
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
· Nikola Klem, Nikola Perin, Nataša Praščević (2002):
Računarstvo i informatika
· Windows 2000 profesional-biblija, Mikro knjiga
· Windows XP-biblija, Mikro knjiga
· Office 2000-biblija, Mikro knjiga
EKONOMSKA GEOGRAFIJA
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska nastava
Vežbe
Praktična nastava
Nastava u bloku
I
74
74
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki
oblik rada
2. CILJEVI PREDMETA:
· Razvijanje sposobnosti prikazivanja rezultata istraživanja
kroz korišćenje reči, tabela i grafika, kao i jezika geografije
· Razvijanje sposobnosti korišćenja različitih izvora
informacija i samostalnog i timskog učestvovanja u istraživačkim projektima
· Poznavanje urbanog prostora i funkcionisanje sistema
u njemu (saobraćaj, turizam, trgovina) kao i značaj lokacije pojedinih privrednih
subjekata u njemu
· Primenjivanje stečenih znanja iz ekonomske geografije
u svom poslovnom okruženju - malim i srednjim preduzećima
· Razvijanje vlastitih strategija uspešnog učenja (razlikuje
bitno od nebitnog, analizira podatke, samostalno zaključuje...)
· Poznavanje tržišta elektronskih i tehničkih pomagala
koje poslovni administrator nabavlja i koristi u svom poslu
· Poznavanje ekonomske i digitalne kartografije kao alata
u kompleksnom radu u malim i srednjim preduzećima
· Razvijanje sposobnosti korišćenja računara za pronalaženje,
obradu i prikazivanje geografskih podataka
2. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA
Razred:
prvi
NAZIV MODULA
Trajanje modula (časovi)
Kartografija
10
Prostorno planiranje
7
Geografski informacioni sistem
7
Urbanizacija
9
Lokacija i biznis geografija
11
Ekonomska geografija i nove tehnologije
10
Kulturnogeografske odlike regija
10
Geografija i razvoj
10
3. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA
MODULA
Naziv modula:
Kartografija
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Kartografsko opismenjavanje za samostalnu izradu
i primenu geografskih karata različitih po tematici, sadržaju i razmeru
umeti da u geografskom koordinatnom sistemu odredi
položaj mesta i tačaka na Zemlji
znati šta je razmer i primenjuje ga za određivanje
rastojanja na kartama
umeti da se služi geografskom kartom i planom
grada kao izvorom geografskih znanja i informacija
poznavati pojmove vezane za aerofotogrametriju,
avionske i satelitske snimke
umeti da primeni različite kartografske metode
u samostalnoj izradi kartografskog materijala
Uvod u kartografiju
predmet proučavanja, mesto i uloga kartografije
u sistemu nauka
pojam i svojstva geografske karte
elementi sadržaja karte
predstavljanje Zemljine površine na glob i ravan
matematički elementi karte (ram karte, okvir karte,
oslone tačke, razmer, koordinatna mreža i kartografske projekcije)
Predstavljanje geografskog sadržaja na kartama
i vrste karata
Tematska kartografija i planovi
Tehnička sredstva u digitalnoj kartografiji i
njihova primena
korišćenje savremenih elektronskih pomagala i
digitalnih mapa uz postojeće analogne geografske karte i planove
primena kartografskih tehnika za samostalno prezentovanje
rezultata istraživanja
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Prostorno planiranje
Trajanje modula:
7 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Poznavanje činioca razvoja prostornog planiranja
i razumevanje značaja prostornog planiranja za uravnotežen razvoj date
teritorije
znati pojam prostornog plana i principe prostornog
i urbanističkog planiranja
poznavati fizičko-geografske i društveno-geografske
činioce razvoja prostornog planiranja
shvatiti teritoriju kao predmet prostornog planiranja
i kriterijume njenog izdvajanja
znati vrste prostornih planova (urbanistički,
regionalni, prostorni plan Srbije)
razumeti značaj prostornog planiranja u procesu
izbora lokacije i zaštite životne sredine
Pojam prostornog planiranja
Činioci razvoja u prostornom planiranju:
Ljudi kao činioci razvoja
Priroda kao činilac razvoja
Društveno bogatstvo kao činilac razvoja
Infrastruktura kao činilac razvoja
Mreža i sistem naselja kao činilac razvoja
Teritorija kao predmet prostornog planiranja
regionalizacija (pojam regije, vrste, struktura i granice)
Planiranje i uređenje prostora u službi ekonomskog
razvoja i marketinga
Korišćenje postojeće literature uz upotrebu savremenih
tehnologija za prezentovanje, analizu i manipulaciju prostornim planovima
Primena znanja iz prostornog planiranja kada je
reč o urbanim prostorima i lokaciji delatnosti
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Geografski informacioni sistem
Trajanje modula:
7 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Poznavanje geografskog informacionog sistema i
načina njegovog korišćenja
znati vrste i osobine geografskih informacija
znati vrste geografskih informacionih tehnologija
poznavati GIS i zna njegovu strukturu i primenu
umeti da selektuje informacije sa Interneta i
uoči njihov značaj i primenu u lokalnoj sredini
Pojam i karakteristike geografskih informacija
Geografske informacione tehnologije: sistem za
globalno pozicioniranje (GPS), daljinska detekcija, geografski informacioni
sistem (GIS)
Geografski informacioni sistem (GIS) - pojam,
struktura i primena
Korišćenje informacija sa Interneta iz oblasti
ekonomske geografije
Korišćenje računara i drugih elektronskih pomagala,
kao i digitalnih karata
Korišćenje klasičnih i savremenih izvora geografskih
informacija
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Urbanizacija
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Razumevanje pojmova grada i sela, strukture, odlika
o razvoja gradova
znati da objasni pojam grada i sela i navede faktore
oblikovanja prostorne strukture grada
poznavati funkcionalnu strukturu grada
poznavati socijalno-geografske odlike grada
poznavati činioce rasta gradova i odnos grada
i ruralnog okruženja
razumeti posledice urbanizacije
Pojam grada i sela i faktori razvoja naselja
Prostorna struktura grada (pojam poslovnog centra
grada - City-ja, pojam geta)
Saobraćaj u gradu
Turizam u gradu
Funkcionalni tipovi gradova
Socijalno-geografske odlike grada (kulturne funkcije
grada, devijantne pojave u gradu)
Trendovi rasta gradova i problemi prekomernog
rasta gradova
Gradska periferija i ruralni prostori
Perspektive procesa urbanizacije
Preporučujemo terenski rad
Korišćenje interaktivnih metoda rada i elektronskih
pomagala
Korišćenje klasičnih oblika i izvora literature
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Lokalizacija i biznis geografija
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Razumevanje pojma lokacije i njene uloge u oblikovanju
prostorne strukture delatnosti u gradu
shvatiti značaj korišćenja zemljišta u gradu za
lokaciju delatnosti
razumeti uticaj svih relevantnih faktora na lokaciju
delatnosti u gradu
Pojam lokacije i korišćenje zemljišta u gradu
Odnos lokacije i delatnosti u gradu (industrija,
trgovina, finansije i bankarstvo, ostale usluge ...)
Faktori izbora lokacije (fizičko-geografski elementi,
saobraćaj kao faktor lokacije ...)
Demografski razvoj i uticaj na biznis
Pojam i značaj biznis geografije
Berze u urbanim prostorima
Stečena znanja moraju da budu praktično primenljiva
- primeri iz neposrednog urbanog okruženja
Preko adekvatnih nastavnih sadržaja neophodno
je zainteresovati i angažovati učenike u terenskim istraživanjima, pri
čemu će učenici koristiti stečena geografska znanja, umenja i veštine
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Ekonomska geografija i nove tehnologije
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Poznavanje i razumevanje kontinuiteta, promenljivosti
i razvojnosti društvenih i privrednih pojava
znati i razumeti prirodne i društvene činioce
razvoja i razmeštaja industrije u svetu
poznavati razmeštaj novih tehnologija u svetu
Faktori razmeštaja industrije i strukture industrije
Transnacionalne kompanije
(pojam transancionalnih kompanija i proces njihovog
širenja)
Geografija informatičke industrije
Važnost informacija u poslovnom svetu
Geografija nove tehnološke revolucije
Razvoj i karakteristike informatičke industrije
Glavne regije informatičke industrije (SAD, Evropa
i Azija)
Geografija Interneta (opšte odlike i nastanak
Interneta, regionalna struktura Interneta)
Geografija elektronske industrije (opšte odlike
i razvoj, regionalna struktura, najveće kompanije)
U korišćenju literature nastavnici imaju selektivan
pristup nastavnim sadržajima i nije potrebno insistirati na memorisanju
statističkog i faktografskog materijala
Statistički materijal treba da se koristi za izradu
tabela, grafikona, dijagrama i skica, a u svrhu ekonomskog analiziranja
i planiranja datog prostora
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Kulturnogeografske odlike regija
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Poznavanje i razumevanje funkcija, tipova i kulturnih
odlika regija
razumeti i moći da objasni razvojnost kulturnih
pojava i procesa, kao i njihov odnos prema prirodnoj sredini
Funkcije regija
Kultura urbanih prostora
Kulturna ekologija
Industrijski region
Ruralni region
Nastavnicima se preporučuju nastavni sadržaji
koje bi trebalo obraditi, a kroz slobodan i kreativan izbor kada su
u pitanju sadržaji, metode i nastavna sredstva
Preporučuje se upotreba elektronskih pomagala
u cilju prikupljanja geografskog materijala (Internet ...)
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
Naziv modula:
Geografija i razvoj
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA OSTVARIVANJE
MODULA
Poznavanje i razumevanje neujednačenosti i integracijskih
procesa na globalnom nivou
znati geografsku distribuciju neujednačenog razvoja
u svetu
poznavati činioce neujednačenog društvenog i privrednog
razvoja na globalnom nivou
razumeti integracijske procese u svetu i njihov
značaj
Razvijeni svet
Zemlje u tranziciji
Nerazvijena područja
Integracijski procesi (Evropska Unija, ostale
evropske integracije, NAFTA, OPEK, Pacifički forum)
Ekonomska geografija i međunarodna trgovina
Preporučuje se korišćenje savremenih elektronskih
pomagala, uz postojeće izvore literature
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje praktičnog rada
dnevnik rada
test praktičnih veština
samostalni praktični rad
grafički rad
*
*
*
*
*
4. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
· Barjaktarević M. (1977): Osnovi opšte etnologije, Beograd
· Barjaktarević M. (1977): Osnovi regionalne etnologije,
Beograd
· Vresk M. (1986): Osnovi urbane geografije, "Školska
knjiga", Zagreb
· Grčić M. (1993): Industrijska geografija, "Naučna
knjiga", Beograd
· Davies L.R. (1985): Marketing Geography, Rutledge, London
· Đurić V. (1980): Ekonomska geografija, "Naučna
knjiga", Beograd
· Đurđev B. (1998): Geografija stanovništva, Institut
za geografiju-PMF, Novi Sad
· Žegarac Z. (2002): Infrastruktura,
· Kicošev S., Dunčić D. (1998): Geografske osnove prostornog
planiranja, Institut za geografiju-PMF, Novi Sad
· Kellerman A. (2002): The Internet on Earth - A Geography
of Information, Wiley, London
· Lješević M. (2002): Urbana ekologija, Geografski fakultet,
Beograd
· Lješević M., Živković D. (2001): Kartografija, Geografski
fakultet, Beograd
· Milićević G. (1990): Urbana ekonomika, Ekonomski fakultet,
Beograd
· Petovar K. (2003): Urbana i ruralna sociologija, Institut
za geografiju-PMF, Novi Sad
· Piha B. (1973): Prostorno planiranje, Službeni list
SFRJ, Beograd
· Pleše J. (1979): Geografske osnove gradskih regija,
Institut za geografiju-PMF, Novi Sad
· Rupper K., Schaffer F., Maier J., Paesler (1981)- prevod
na srpski: Socijalna geografija, "Školska knjiga", Zagreb
· Stojkov B. (2002): Metode prostornog planiranja, Geografski
fakultet, Beograd
· Tomka D. (1998): Kultura kroz prostor, vreme i turizam,
Institut za geografiju-PMF, Novi Sad
· Tomić P., Romelić J., Lazić L. (1996): Ekonomska geografija
sveta, Institut za geografiju-PMF, Novi Sad
· Ćurčić S. (1992): Geografija naselja, Institut za geografiju-PMF,
Novi Sad
· Ćurčić S. (1996): Kartografija, Institut za geografiju-PMF,
Novi Sad
· Fick, J. (1998): Geography of Development,
· Jordan, Rowntree (1990): Cultural Geography, London