Ovim pravilnikom utvrđuje se nastavni plan i program ogleda za obrazovne profile stolar i tehničar za oblikovanje nameštaja i enterijera, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Član 2
Program ogleda iz člana 1. ovog pravilnika ostvaruje se u skladu sa:
1. Pravilnikom o planu i programu obrazovanja i vaspitanja za zajedničke predmete u stručnim i umetničkim školama ("Službeni glasnik SRS - Prosvetni glasnik", broj 6/90 i "Prosvetni glasnik", br. 4/91, 7/93, 17/93, 1/94, 2/94, 2/95, 3/95, 8/95, 5/96, 2/02, 5/03, 10/03, 24/04, 3/05, 6/05, 11/05 i 6/06), iz sledećih predmeta:
1) Srpskog jezika i književnosti;
2) Srpskog jezika kao nematernjeg jezika;
3) jezika nacionalne manjine;
4) Fizičkog vaspitanja;
5) Matematike;
6) Fizike;
7) Hemije;
8) Računarstva i informatike;
9) Geografije;
10) Likovne kulture;
11) Sociologije;
12) Psihologije;
13) Filozofije;
14) Građanskog vaspitanja i
2. Pravilnikom o nastavnom planu i programu predmeta Verska nastava za srednje škole ("Prosvetni glasnik", br. 6/03, 23/04 i 9/05).
Član 3
Stupanjem na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o nastavnom planu i programu ogleda za prvi razred za obrazovne profile stolar i tehničar za oblikovanje nameštaja i entetrijera ("Prosvetni glasnik", broj 8/05).
Član 4
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Prosvetnom glasniku".
NASTAVNI PLAN I PROGRAM OGLEDA
Područje rada: ŠUMARSTVO I OBRADA DRVETA
Oblast: OBRADA DRVETA
Obrazovni profil: STOLAR - ogled
Trajanje obrazovanja: tri godine
Cilj ogleda:
Unapređenje kvaliteta i osavremenjivanje obrazovno-vaspitnog rada kroz:
- uvođenje u svakodnevnu nastavnu praksu savremenih i efikasnih metoda rada sa učenicima;
- uvođenje novog nastavnog plana i programa u cilju ostvarivanja ishoda stručnog obrazovanja i obrazovanja uopšte;
- povećanje fonda časova vežbi i praktičnog rada, radi uspešnog ostvarivanja ciljeva obrazovanja za ovaj obrazovni profil;
- izradu kriterijuma ocenjivanja i građenja standarda ocenjivanja učenika;
- proveru novog koncepta završnog ispita.
Uvođenje organizacionih novina:
- prilagođavanje organizacije nastavnog procesa u školi, u okviru godišnjeg fonda časova, a u skladu sa očekivanim ishodima stručnog obrazovanja i uslovima rada u školi i na radnom mestu;
- nastavni sadržaji su organizovani modularno za pojedine opštestručne i sve stručne predmete;
- uvođenje izborne nastave, kao mogućnosti da učenik samostalno kreira deo svog obrazovanja.
Očekivani ishodi ogleda
Brzo adaptiranje učenika na uslove rada.
Unapređen i kvalitetan obrazovno-vaspitni rad kroz:
- efikasnije i podsticajnije metode rada sa učenicima primenjene u svakodnevnoj obrazovnoj praksi;
- efikasnije usvajanje generativnih, transfernih i funkcionalnih znanja i veština, relevantnih za buduću profesiju kao rezultat modularnog pristupa;
- ocenjivanje učenika u odnosu na očekivane ishode;
- razvijanje sistema praćenja ostvarenosti nastavnog programa na nivou škole i na nivou Republike.
Trajanje ogleda
Ogled se sprovodi od 1. septembra 2005. godine kroz najmanje tri generacije upisanih učenika. Odluku o prestanku ogleda doneće, nakon procene rezultata, ministar prosvete i sporta.
Način ostvarivanja ogleda
Ogled se ostvaruje na osnovu ovog nastavnog plana i programa.
Nastaviće se sa organizovanjem obuka nastavnika, za primene novih metoda rada sa učenicima, primene novog nastavnog programa i objektivnog ocenjivanja u svakodnevnoj obrazovnoj praksi.
Obuka za nastavnike srednjih stručnih škola u kojima se ostvaruje program ovog ogleda, organizovaće se u sledećim oblastima koje su bitne za unapređenje kvaliteta obrazovnog rada:
- nova koncepcija obrazovanja (usmerenost na ciljeve i ishode obrazovanja, modularni pristup u obrazovanju);
- stručno usavršavanje nastavnika za primenu novih nastavnih metoda;
- stručno usavršavanje nastavnika u okviru matične struke.
Nastavnici će u okviru obrazovno-vaspitnog rada primenjivati metode rada i ocenjivanja za koje su obučavani na seminarima.
U okviru Zavoda za unapređivanje vaspitanja i obrazovanja i stručnih aktiva zajednica stručnih škola biće izdvojene ključne teme u okviru kojih je potrebno stručno usavršavanje nastavnika.
Stručni timovi u školama i na nivou Republike će sarađivati na horizontalnom i vertikalnom povezivanju nastavnih sadržaja kako sa autorskim timom, tako i sa predstavnicima privrede.
Planirana je izrada testova sa zajedničkim sadržajima i zajednički postavljenim kriterijumima od strane stručnih timova koji će se formirati pri Zavodu za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja - Centru za stručno i umetničko obrazovanje i Zavodu za vrednovanje kvaliteta obrazovanja i vaspitanja.
Način polaganja završnog ispita biće propisan posebnim podzakonskim aktom.
Uslovi ostvarivanja programa ogleda
Ogled će se ostvarivati u uslovima svakodnevnog obrazovno-vaspitnog rada u srednjim stručnim školama. Njegovo ostvarivanje podrazumeva uključenost i saradnju nastavnika i pomoćnih nastavnika u okviru stručnih timova i stručnih organa u školama.
Vrsta stručne spreme nastavnika i pomoćnih nastavnika za ostvarivanje oglednog programa propisana je posebnim pravilnikom.
Ministarstvo prosvete i sporta, Zavod za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja - Centar za stručno i umetničko obrazovanje i međunarodni programi podrške reformi stručnog obrazovanja pružiće kadrovsku i materijalnu podršku za realizaciju obuke profesora, materijal za rad, praćenje i evaluaciju ogleda.
Praćenje i vrednovanje ogleda
Praćenje i vrednovanje ogleda obavljaće Zavod za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja - Centar za stručno i umetničko obrazovanje i prosvetni savetnik, a na osnovu posebnog uputstva za praćenje realizacije oglednih programa koje će biti naknadno publikovano.
Primena ogleda će biti praćena najmanje četiri puta u toku školske godine.
Na kraju školske godine, na osnovu različitih upitnika i izveštaja, biće ispitani ishodi obrazovno - vaspitnog rada, adekvatnost ocenjivanja, mišljenja učenika i nastavnika.
Rezultati ogleda biće objavljeni na način dostupan široj stručnoj javnosti.
I CILJEVI I OČEKIVANI ISHODI STRUČNOG OBRAZOVANJA
za obrazovni profil: STOLAR - ogled
CILJEVI STRUČNOG OBRAZOVANJA
OČEKIVANI ISHODI STRUČNOG OBRAZOVANJA
Po završenom obrazovanju za ovaj profil, učenik će steći:
znanja
veštine
radne kompetencije
Osposobljavanje za pripremu i održavanje radnog mesta.
Osposobljavanje za ručnu obradu drveta i materijala na bazi drveta.
Osposobljavanje za mašinsku obradu drveta i materijala na bazi drveta.
Osposobljavanje za površinsku obradu i zaštitu proizvoda od drveta.
Osposobljavanje za sklapanje i montažu proizvoda od drveta.
o konstrukciji mašina;
o delovima i funkcijama delova mašine;
o konstruktivnim materijalima za delove mašine;
o vrstama maziva i njihovoj primeni;
o vezi snage mašine i karakteristikama elektro-napajanja;
o načinu održavanja, postupanja i čuvanja alata;
o izvorima opasnosti od povreda i požara;
o sredstvima zaštite na radu od povreda i požara;
o principima organizacije proizvodnje i radnog mesta;
o elementima tehničkog crteža;
o strukturi i nameni krojne liste i šeme krojenja;
o vrstama i svojstvima osnovnih materijala;
o vrstama i primeni ručnih alata;
o operacijama ručne obrade;
o geometriji ručnih alata;
o postupku i sredstvima za oštrenje alata;
o upotrebi šablona u obradi;
o tehnološkim operacijama ručne obrade;
o vrstama i tehnološkoj primeni mašina za obradu drveta;
o tehnološkim operacijama mašinske obrade;
o primeni alata u mašinskoj obradi;
o upotrebi šablona u mašinskoj obradi;
o svrsi površinske obrade;
o tehnološkim operacijama u površinskoj obradi;
čišćenja i podmazivanja mašina;
uočavanja nedostatka na mašinama i alatima;
primene sredstava zaštite na radu;
primene uređaja za gašenje požara;
pružanja prve pomoći;
organizovanja radnog mesta;
tumačenja tehničkog crteža;
izrade krojne liste;
tumačenja krojne liste i šeme krojenja;
izbora alata, prema vrsti materijala i operaciji ručne obrade;
izbora materijala za površinsku obradu, prema vrsti proizvoda;
pripreme i nanošenja premaza;
sklapanja proizvoda prema datoj dokumentaciji;
montaža proizvoda na terenu;
izrade šablona i pomagala za sklapanje;
pakovanja i pripreme za transport proizvoda;
izrade crteža potrebnih za krojnu listu;
izrade specifikacije materijala;
pripreme za izradu i izrade detalja/proizvoda ručnim i mašinskim putem
površinske obrade drveta
Osposobljavanje za prodaju proizvoda od drveta.
o materijalima za površinsku obradu;
o ekološkim aspektima primene materijala za površinsku obradu;
o tehnološkom procesu montaže;
o konstrukciji proizvoda;
o lepkovima i njihovoj primeni u procesu sklapanja;
o vrstama i nameni okova;
o elementima i strukturi kalkulacije;
o elementima i strukturi ponude i ugovora;
o osnovama marketinga;
o preduzetništvu;
o organizaciji stolarske proizvodnje
izrade kalkulacije;
izrade ponude;
poslovne komunikacije i ponašanja;
II NASTAVNI PLAN
Nedeljni i godišnji fond časova obaveznih i izbornih predmeta
za obrazovni profil: STOLAR - ogled
I RAZRED
II RAZRED
III RAZRED
UKUPNO
nedeljno
godiš.
nedeljno
godiš.
nedeljno
godiš.
nedeljno
godiš.
A: OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI
8
280
6
210
6
192
20
682
1a. Srpski jezik i književnost
2
70
2
70
2
64
6
204
1b. Srpski jezik kao nematernji
2. _________ jezik i književnost
3. Strani jezik
2
70
2
70
2
64
6
204
4. Fizičko vaspitanje
2
70
2
70
2
64
6
204
5. Računarstvo i informatika
2
70
2
70
B: OPŠTESTRUČNI PREDMETI
5
175
2
70
4
128
11
373
1. Matematika za stolare
2
70
2
70
2
64
6
204
2. Pomoćni materijali
2
70
2
70
3. Ekologija
1
35
1
35
4. Preduzetništvo
2
64
2
64
V: STRUČNI PREDMETI
14
550
20
760
18
636
52
1946
1. Svojstva materijala
3
105
3
105
2. Tehničko crtanje i nacrtna geometrija
2
100
2
100
4
200
3. Finalna obrada drveta
3
135
4
140
4
128
11
403
4. Stolarstvo
6
210
12
420
12
384
30
1014
5. Drvne konstrukcije
2
100
2
94
4
194
6. Organizacija proizvodnje
30
30
G: IZBORNI PREDMETI
3
105
2
70
2
64
7
239
1. Građansko vaspitanje / Verska nastava
1
35
1
35
1
32
3
102
2. Izborni predmeti predviđeni Programom ogleda
2
70
1
35
1
32
4
137
Ukupno: A + B + V + G
30
1110
30
1110
30
1020
90
3240
Broj časova po predmetima dat je na nedeljnom nivou kao zbir časova teorije, vežbi i praktične nastave, a prema programu predmeta.
Blok nastava prikazuje se u ukupnom zbiru na godišnjem nivou za odgovarajući predmet u okviru koga se realizuje, a prema programu predmeta.
Lista ponuđenih izbornih predmeta po razredima
G: IZBORNI PREDMETI
I
II
III
Izborni predmet predviđen Zakonom
1. Građansko vaspitanje / Verska nastava
*
*
*
Izborni predmeti predviđeni Programom ogleda
1. Istorija
*
2. Likovna kultura
*
3. Stilovi nameštaja
*
4. Tehnologija tapetarske proizvodnje
*
*
5. Unutrašnja dekoracija
*
Izborna nastava sastoji se svake školske godine iz dva izborna predmeta:
- Izbornog predmeta predviđenog Zakonom: Građansko vaspitanje ili Verska nastava (1 čas nedeljno tokom školske godine);
- Izbornog predmeta predviđenog Programom ogleda - po 1 ili 2 časa nedeljno tokom školske godine u zavisnosti od programa nastavnog predmeta (sa mogućnošću realizacije u bloku ili sa 2 časa nedeljno u toku jednog polugodišta).
Lista izbornih predmeta nije konačna i može se dopuniti na predlog škole koja sprovodi ogled, programom koji je prethodno odobrilo Ministarstvo prosvete i sporta. Ostvaruje se iz onih predmeta za koji se izjasni najmanje 30 % učenika oglednog odeljenja.
U toku školovanja učenik može da bira određene predmete samo jedanput (Tehnologija tapetarske proizvodnje).
Ocena izbornog predmeta predviđenog Programom ogleda je numerička i ulazi u prosek ocena na kraju godine.
Ostvarivanje programa ogleda
Predviđen broj učenika u odeljenju je 20.
Nastava iz sledećih predmeta odvija se po grupama kroz vežbe (V), praktičnu nastavu (PN), nastavu u bloku (B):
Razred
Predmet / modul
Godišnji fond časova
Broj učenika u grupi
V
PN
B
I
Računarstvo i informatika
70
10
Tehničko crtanje i nacrtna geometrija
70
30
10
Finalna obrada drveta
30
10
Stolarstvo
210
7
II
Tehničko crtanje i nacrtna geometrija
70
30
10
Drvne konstrukcije
70
30
10
Stolarstvo
420
7
III
Drvne konstrukcije
64
30
10
Finalna obrada drveta
64
10
Organizacija proizvodnje
30
10
Stolarstvo
384
7
Ostali obavezni oblici obrazovno-vaspitnog rada tokom školske godine
I RAZRED
časova
II RAZRED
časova
III RAZRED
časova
UKUPNO
časova
Čas odeljenskog starešine
do 70
do 70
do 64
do 204
Dodatni rad *
do 30
do 30
do 30
do 90
Dopunski rad *
do 30
do 30
do 30
do 90
Pripremni rad *
do 30
do 30
do 30
do 90
* Ako se ukaže potreba za njim.
Fakultativni oblici obrazovno-vaspitnog rada tokom školske godine po razredima
I
II
III
Ekskurzija
1-2 dana
2-3 dana
do 5 dana
Jezik drugog naroda ili nacionalne manjine sa elementima nacionalne kulture
2 časa nedeljno
Drugi strani jezik
2 časa nedeljno
Drugi predmeti*
1-2 časa nedeljno
Stvaralačke i slobodne aktivnosti učenika (hor, sekcije i drugo)
30-60 časova godišnje
Društvene aktivnosti - učenički parlament, učeničke zadruge
15-30 časova godišnje
Kulturna i javna delatnost škole
2 radna dana
* Pored navedenih predmeta škola može da organizuje, u skladu sa opredeljenjima učenika, fakultativnu nastavu iz predmeta koji su utvrđeni nastavnim planom drugih obrazovnih profila istog ili drugog područja rada, kao i u nastavnim planovima gimnazije.
Ostvarivanje školskog programa po nedeljama
Razred
Razredno-časovna
nastava
Mentorski rad
(nastava u bloku, praksa)
Obavezne
vannastavne
aktivnosti
Ostalo
(završni ispit)
Ukupno radnih
nedelja
I
35
2
2
39
II
35
2
2
39
III
32
2
2
3
39
III NAČIN OSTVARIVANJA PROGRAMA OGLEDA
(UPUTSTVO)
Nastavni plan i program za obrazovni profil stolar - ogled ostvaruje se u školama gde su školski prostor, oprema i nastavna sredstva propisani:
- Pravilnikom o bližim uslovima u pogledu prostora, opreme i nastavnih sredstava za ostvarivanje plana i programa zajedničkih predmeta u stručnim školama za obrazovne profile III i IV stepena stručne spreme - "Službeni glasnik Republike Srbije - Prosvetni glasnik" broj 7/91 i
- Pravilnikom o bližim uslovima u pogledu prostora, opreme i nastavnih sredstava za ostvarivanje planova i programa obrazovanja i vaspitanja za stručne predmete za obrazovne profile III i IV stepena stručne spreme u stručnim školama područja rada poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane - "Službeni glasnik Republike Srbije - Prosvetni glasnik" broj 8/91.
Nastavnici sami pripremaju potrebna nastavna sredstva (dijapozitive, grafofolije, šeme i Power Point prezentacije) u skladu sa ovim nastavnim programom, koristeći:
- publikovana multimedijalna nastavna sredstva (štampana literatura, različite publikacije, zbirke dijapozitiva, odgovarajuće video kasete i elektronske publikacije);
- Internet.
- Nastava se realizuje uz korišćenje:
- računara i projektora za Power Point prezentacije;
- skenera;
- dijaprojektora;
- grafoskopa;
- televizora i video rekordera.
Detaljna uputstva za ostvarivanje programa data su uz svaki predmet pojedinačno.
MATEMATIKA ZA STOLARE
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska
nastava
Vežbe
Praktična
nastava
Nastava
u bloku
I
70
70
II
70
70
III
64
64
2. CILJEVI PREDMETA:
- Naučiti učenika da izvrši potrebne obračune pri obavljanju stolarskog posla
3. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
- Odgovarajući udžbenici i didaktički materijal za osnovne škole;
- Literatura i primeri iz prakse iz sadržaja stručnih predmeta obrade drveta.
4. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA / MODULIMA
- Tehnologija materijala
- Finalna obrada drveta
- Organizacija proizvodnje
5. CILJEVI, ISHODI I PREPORUČENI SADRŽAJI PREDMETA PO RAZREDIMA
Razred: Prvi
Godišnji fond časova: 70
CILJEVI
ISHODI
Po završetku prvog
razreda
učenik će:
PREPORUČENI
SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE PROGRAMA
Da učenik obnovi, utvrdi i stekne matematička znanja neophodna za izračunavanja u stolarskim poslovima
znati da obavlja osnovne računske operacije sabiranje, oduzimanje, deljenje i množenje, kao i dizanje na kvadrat i korenovanje pomoću kalkulatora
znati da vrši izračunavanje razlomcima i decimalnim brojevima, odnosno, znati da sabira, oduzima, množi i deli razlomke, pretvara ih u decimalne brojeve i obrnuto
Realni brojevi
Računske operacije sa prirodnim brojevima
Računske operacije sa razlomcima i decimalnim brojevima
Sadržaje izlagati i vežbati na nivou ishoda matematike osnovne škole, s tim što primeri treba da su u potpunosti orijentisani na praktičnu primenu u obradi drveta. Profesori stručnih predmeta obrade drveta obezbeđuju primere i literaturu na bazi koje se utvrđuju praktični zadaci za vežbe.
Preporučeni broj časova za dostizanje ishoda učenja po temama je:
Realni brojevi
Merne jedinice dužine i površine
Merenje veličine ugla
Mnogougao
Linearne jednačine
Koordinatni sistem
Proporcionalnost veličina
Procentni račun
12
5
4
4
12
7
8
10
Za realizaciju 4 pismena zadatka sa ispravkama planirano je 8 časova.
znati osnovne merne jedinice SI i njihovu primenu u praksi, pretvaranje većih u manje
Merne jedinice dužine i površine
Merne veličine i osnovne jedinice za dužinu i površinu
znati kako se meri ugao i načine računskih i geometrijskih operacija sabiranja i oduzimanja; množenja i deljenja uglova brojem
znati da koristi simetralu ugla
Merenje veličine ugla
Ugao i merenje ugla
znati da prepozna i izračuna površinu i obim geometrijskih figura u ravni
Mnogougao
Trougao, četvorougao (paralelogram, trapez, deltoid), pravilni mnogouglovi i krug
znati da rešava i primenjuje jednostavne jednačine sa jednom nepoznatom
Linearne jednačine
Linearne jednačine sa jednom nepoznatom
znati da paru brojeva pridruži tačku u ravni i obrnuto
znati da nacrta linearnu funkciju
znati da očitava grafikone
Koordinatni sistem
Koordinatni sistem u ravni
znati da prepoznaje proporcionalne i obrnuto proporcionalne veličine i vrši izračunavanja sa proporcijama
Proporcionalnost veličina
Proporcionalne veličine
znati da izračuna procenat
znati da izvrši procentne obračune u struci
Procentni račun
Procentni račun i njegova primena u praksi (obračun vlage drveta, obračuni deformacija zbog higroskopnosti drveta)
Razred: Drugi
Godišnji fond časova: 70
CILJEVI
ISHODI
Po završetku drugog
razreda učenik će:
PREPORUČENI
SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE PROGRAMA
Da učenik obnovi, utvrdi i nauči matematička znanja potrebna da obavlja izračunavanja u stolarskim poslovima
znati šta je maksimum i minimum kod kvadratne funkcije;
umeti da primeni principe izračunavanja maksimuma i minimuma u proračunima iskorišćenja površine;
znati da koristi znanja o pravouglom trouglu u obračunu površina i zapremina geometrijskih figura u ravni i geometrijskih tela
znati vrednosti sin; cos i tg za uglove 0, 30, 45, 60 i 90 stepeni.
Kvadratne jednačine i funkcije
Pravougli trougao: pitagorina teorema i trigonometrija primenjena na pravougli trougao
Sadržaje izlagati i vežbati na nivou ishoda u modulima matematike iz osnovne škole, s tim što primeri treba da su u potpunosti orijentisani na praktičnu primenu u obradi drveta. Profesori stručnih predmeta obrade drveta obezbeđuju primere i literaturu na bazi koje se utvrđuju praktični zadaci za vežbe.
U toku školske godine treba uraditi 4 pismena zadatka sa 4 ispravka, ukupno 8 časova;
Sadržaji vezani za obradu kvadratne jednačine i kvadratne funkcije treba da su vezani za obračun površina i prema sastavu odeljenja pokušati da učenici povežu izračunavanje maksimalne i minimalne površine geometrijske figure koristeći kvadratnu funkciju.
Sadržaji trigonometrije treba da su vezani za primenu u pravuglom trouglu. Primenom trigonometrije treba da se vrše jednostavniji proračuni dužina na bazi uglova i obrnuto, kao i veličina vezanih za obračun površina i zapremina geometrijskih figura u ravni i tela.
Preporučeni broj časova za dostizanje ishoda učenja po temama je:
Kvadratne jednačine
Kvadratne funkcije
Pravougli trougao (primena trigonometrije)
Geometrijska tela
10
14
10
28
Za realizaciju 4 pismena zadatka sa ispravkama planirano je 8 časova.
znati da prepozna geometrijsko telo i izračuna njegovu površinu i zapreminu
Geometrijska tela: kvadar, kocka, piramida, valjak, kupa i kugla
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Razred: Treći
Godišnji fond časova: 64
CILJEVI
ISHODI
Po završetku trećeg
razreda učenik će:
PREPORUČENI
SADRŽAJI I TEME
PREPORUČENO UPUTSTVO ZA
OSTVARIVANJE PROGRAMA
Da učenik obnovi, utvrdi i nauči matematička znanja potrebna da obavlja izračunavanja u stolarskim poslovima
naučiti osnovne merne jedinice SI i njihovu primenu u praksi, pretvaranje većih u manje;
znati kako se vrše merenja i obračun količina (zapremine) rezane građe i trupaca,
znati da izračuna zapreminu i površinu pločastih materijala koji se koriste u obradi drveta;
Merne veličine i osnovne jedinice za dužinu, površinu, zapreminu i masu
Mere merenje i količina trupaca
Mere merenje i količina rezane građe
Mere merenje i količina pločastih drvnih materijala
Standardna merenja trupaca i rezane građe
Sadržaje izlagati i vežbati na nivou ishoda u modulima matematike iz osnovne škole, s tim što primeri treba da su u potpunosti orijentisani na praktičnu primenu u obradi drveta.
Sadržaje vezane za kalkulacije u organizaciji proizvodnje i obračune u struci, obrađivati i vežbati prema standardizovanim načinima usvojenim u obradi drveta. Profesori stručnih predmeta obrade drveta obezbeđuju primere i literaturu na bazi koje se utvrđuje metodika izlaganja sadržaja i zadaci za vežbe.
Učenik na kraju školske godine treba da uradi skup zadataka koji se odnose na izradu kalkulacija u organizaciji proizvodnje. Zadaci se rade kao domaći zadaci koji se prezentiraju u vidu elaborata. Elaborat se posebno ocenjuje.
Preporučeni broj časova za dostizanje ishoda učenja po temama je:
Merne jedinice
Obračun količina rezane građe i trupaca
Obračun količina pločastih materijala
Obračun iskorišćenja materijala
Obračun potrošnje materijala
Kalkulacije u organizaciji proizvodnje
17
6
4
6
4
19
Za realizaciju 4 pismena zadatka sa ispravkama planirano je 8 časova.
znati da izračuna procenat iskorišćenog i neiskorišćenog materijala
procenat iskorišćenja i otpatka pri korišćenju drvnih materijala
znati da izračuna potrošnju materijala
obračun potrošnje po površini ili vremenu
znati da obračuna potrebnu količinu materijala i vremena izrade proizvoda kao i cenu koštanja za odgovarajući proizvod
znati da obračuna zarade radnika
KALKULACIJE U ORGANIZACIJI PROIZVODNJE
○ Obračun potrebnog vremena izrade, obračun norme vremena
○ Obračun potrebnog materijala
○ Obračuni u formama za obračun potrošnje i troškova za materijale;
○ Nadmere za obradu
○ Dodaci za otpad, rastur, škart
○ Kategorije i obračun obračun ostalih troškova u kalkulaciji cene
○ Izračunavanje plata radnika
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
Elaborat
*
*
*
*
*
POMOĆNI MATERIJALI
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska
nastava
Vežbe
Praktična
nastava
Nastava
u bloku
I
70
70
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada
2. CILJEVI PREDMETA:
- Sticanje znanja o vrstama pomoćnih materijala koji se koriste u stolarstvu;
- Sticanje znanja o proizvodnji i svojstvima pomoćnih materijala;
- Sticanje znanja o osnovnim principima primene ekoloških materijala u stolarstvu;
- Razvijanje logičkog zaključivanja i kritičkog mišljenja pri usvajanju znanja o mogućnostima primene pomoćnih materijala pri izradi stolarskih proizvoda u različitim uslovima i različitim zahtevima;
- Sticanje kompetencija pravilnog izbora i primene izabranog pomoćnog materijala za izradu stolarskih proizvoda.
3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA
Razred: prvi
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
Voda, masti, ulja i maziva
10
Metali, staklo, emajl, kamen i brusni materijali
14
Plastične mase, guma, koža i tekstil
12
Lepkovi
16
Boje, rastvarači i premazi
18
4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA
Naziv modula:
Voda, masti, ulja i maziva
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o vodi, rastvaračima, mastima, uljima i mazivima koji se koriste u stolarstvu;
Razvijanje logičkog zaključivanja i kritičkog mišljenja pri usvajanju znanja o vodi, rastvaračima, mastima, uljima i mazivima i njihovoj primeni u različitim uslovima i prema različitim zahtevima;
Sticanje znanja o osnovnim principima primene kao ekološkog materijala
znati koja su osnovna svojstva i načini ispitivanja vode, masti, ulja i maziva;
steći znanja o vodi kao prirodnom materijalu i njenoj primeni;
znati koje su vrste rastvarača i njihove karakteristike i upotrebe;
znati šta su to ulja, koje su vrste, primenu i svojstva.
Osnovna svojstva i ispitivanje pomoćnih materijala;
Voda: vrste vode prema načinu nastajanja i tvrdoći (primena, prečišćavanje i omekšavanje vode za industrijske potrebe);
Masti i ulja: definicije, uloga, primena i vrste;
Maziva: vrste maziva, svojstva i primena.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Prikazati uzorke materijala koji su predmet izučavanja ovog modula;
Insistirati na prepoznavanju i primeni raznih vrsta materijala iz iste grupacije;
Koristiti kataloge proizvođača pomoćnih materijala;
Prilikom sistematizacije gradiva primeniti rad u grupama.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Metali, staklo, emajl, kamen i brusni materijali
Trajanje modula:
14 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o metalima, staklu, emajlu, kamenu i brusnim materijalima koji se koriste u stolarstvu;
Razvijanje logičkog zaključivanja i kritičkog mišljenja pri usvajanju znanja o metalima, staklu, emajlu, kamenu i brusnim materijalima;
Sticanje znanja o osnovnim principima primene kao ekološkog materijala
znati neophodne činjenice o različitim vrstama metala, njihovoj primeni u različitim pozicijama rada u stolarstvu;
znati neophodne činjenice o staklu i emajlu i njihovu primenu u različitim pozicijama rada u stolarstvu;
steći znanja o kamenu kao prirodnom građevinskom materijalu i njegovoj primeni;
znati šta je brusni materijal, koje su vrste, svojstva i primenu.
Metali: gvožđe, čelik, tvrde legure, obojeni metali (vrste, karakteristika i primena);
Staklo: svojstva, vrste i upotreba;
Emajl: svojstva, vrste i upotreba;
Kamen: sastav, ugradnja i primena;
Brusni materijali: prirodna brusna sredstva, veštačka brusna sredstva i tocila, brusni alati na fleksibilnoj podlozi;
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Prikazati uzorke materijala koji su predmet izučavanja ovog modula;
Insistirati na prepoznavanju i primeni raznih vrsta materijala iz iste grupacije;
Koristiti kataloge proizvođača pomoćnih materijala;
Prilikom sistematizacije gradiva primeniti rad u grupama.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Plastične mase, guma, koža i tekstil
Trajanje modula:
12 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o plastičnim masama, gumi, koži i tekstilu kao materijalima koji se koriste u stolarstvu;
Razvijanje logičkog zaključivanja i kritičkog mišljenja pri usvajanju znanja o plastičnim masama, gumi, koži i tekstilu kao materijalima koji se koriste u stolarstvu;
Sticanje znanja o osnovnim principima primene kao ekološkog materijala.
znati neophodne činjenice o plastičnim masama, njihovoj primeni kod različitih stolarskih proizvoda;
znati neophodne činjenice o gumi kao pomoćnom primenjenom materijalu u stolarstvu;
znati vrste i upotrebu kože u različitim pozicijama rada;
znati neophodne činjenice o vrstama tekstila i njihovoj primeni u različitim pozicijama rada, a posebno kod tapaciranog nameštaja.
Plastične mase: terminologija, podela svojstva i primena (plastične mase termoplastičnog tipa, plastične mase termoaktivnog tipa, aditivi u proizvodnji plastičnih masa), oblikovanje;
Guma: svojstva i proizvodi od gume
Koža: vrste, karakteristike, svojstva prirodne i veštačke kože i određivanje kvaliteta kože;
Tekstil: vlakna (biljna, životinjska, neorganska, polusintetska i sintetska), prediva i tkanine (vrste, ispitivanje i kvalitet).
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Prikazati uzorke materijala koji su predmet izučavanja ovog modula;
Insistirati na prepoznavanju i primeni raznih vrsta materijala iz iste grupacije;
Koristiti kataloge proizvođača pomoćnih materijala;
Prilikom sistematizacije gradiva primeniti rad u grupama.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Lepkovi
Trajanje modula:
16 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o lepkovima kao materijalima koji se koriste u stolarstvu;
Razvijanje logičkog zaključivanja i kritičkog mišljenja pri usvajanju znanja o lepkovima, njihovoj primeni u različitim uslovima i prema različitim zahtevima;
Sticanje znanja o osnovnim principima primene kao ekološkog materijala.
znati neophodne činjenice o lepkovima i njihovoj primeni u različitim pozicijama rada u stolarstvu;
znati kvalitet veze u zavisnosti od vrste lepka, materijala za lepljenje i uslova rada;
znati otpornost veze na toplotu, vodootpornost i otpornost na biodegradaciju.
Lepkovi: vrste (lepkovi prirodnog, polusintetskog i sintetskog porekla);
Definicije i terminologija lepkova;
Teorija adhezije;
Svojstva drveta važna za adheziju;
Svojstva adheziva - kvalitet adhezivne veze;
Vrste nanošenja lepka na osnovni materijal;
Primena različitih adhezija u stolarstvu;
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Prikazati uzorke materijala koji su predmet izučavanja ovog modula;
Insistirati na prepoznavanju i primeni raznih vrsta materijala iz iste grupacije;
Koristiti kataloge proizvođača pomoćnih materijala;
Prilikom sistematizacije gradiva primeniti rad u grupama.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Boje, rastvarači i premazi
Trajanje modula:
18 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o bojama i premazima koji se koriste u stolarstvu;
Razvijanje logičkog zaključivanja i kritičkog mišljenja pri usvajanju znanja o bojama i premazima, njihovoj primeni u različitim uslovima i prema različitim zahtevima;
Sticanje znanja o osnovnim principima primene kao ekološkog materijala.
znati neophodne činjenice o bojama i njihovoj primeni u različitim pozicijama rada u stolarstvu;
znati neophodne činjenice o premazima i njihovoj primeni u različitim pozicijama rada u stolarstvu;
znati upotrebu rastvarača i razređivača u premazima i njihov uticaj na zagađivanje okoline;
znati sastav boja;
znati sastav premaza;
znati koje se vrste boja koriste u površinskoj obradi stolarskih proizvoda;
znati koje se vrste premaza koriste u površinskoj obradi stolarskih proizvoda.
Boje: teorija boja, podela boja, način bojenja, sredstva za hemijsko bojenje, sredstva za pigmentirano bojenje drveta i pigmenti;
Rastvarači: vrste rastvarača i njihove karakteristike;
Premazi: svojstva, sastav, teorija adhezije premaza, sušenje premaza, klasifikacija premaza, njihove osnovne karakteristike i primena.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Prikazati uzorke materijala koji su predmet izučavanja ovog modula;
Insistirati na prepoznavanju i primeni raznih vrsta materijala iz iste grupacije;
Koristiti kataloge proizvođača pomoćnih materijala;
Prilikom sistematizacije gradiva primeniti rad u grupama.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
- Tehnologija pomoćnih materijala za drugi razred drvoprerađivačke škole, J. Miljković, O. Crnogorac
- Različiti prospekti i katalozi proizvođača pomoćnih materijala
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska nastava
Vežbe
Praktična nastava
Nastava u bloku
I
35
35
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond za svaki oblik obrazovno-vaspitnog rada
2. CILJEVI PREDMETA:
- Proširivanje teorijskih znanja
- Usvajanje pojmova i razumevanje zakonitosti u živom svetu
- Razvijanje sposobnosti logičkog razmišljanja
- Razvijanje sposobnosti povezivanja stečenih znanja sa pojavama u prirodi
- Sticanje znanja o dužnostima i obavezama očuvanja prirodnih bogatstava
- Sticanje znanja o racionalnom korišćenju prirodnih bogatstava
- Razvoj naučnog pogleda na svet
3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA
Razred: prvi
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
Osnovni pojmovi i principi ekologije
16
Zaštita i unapređivanje životne sredine
12
Zaštita prirode
3
Zaštita zdravlja
4
4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA
Naziv modula:
Osnovni pojmovi i principi ekologije
Trajanje modula:
16 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje osnovnih znanja iz ekologije
znati predmet proučavanja, zadatke i značaj ekologije;
razumeti odnose između organizama i sredine;
razumeti pojam i značaj ekoloških faktora;
poznavati više nivoe organizacije žive materije;
razumeti funkcionalno jedinstvo žive i nežive prirode
znati nabrojati kopnene i vodene biome
vežbati precizno i jasno definisano izražavanje
koristiti šeme, slike i slajdove
sadržaje međusobno povezati
kroz primere ukazivati na međusobnu uslovljenost organizma i sredine
definisati pojedinačne i grupne seminarske radove-eseje
po završetku modula uraditi test znanja Ekologija kao naučna disciplina
Životna sredina i životno stanište
Ekološki faktori
Ekološka valenca
Životna forma
Ekološka niša
Populacija
Biocenoza
Ekosistem
Biofera
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Ugrožavanje i zaštita životne sredine
Trajanje modula:
12 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
sticanje osnovnih znanja o položaju čoveka u biosferi, delovanju čoveka i promenama koje su posledica ljudske delatnosti
sticanje znanja o zagađivanju životne sredine i mogućnostima njene zaštite
formiranje ekološke svesti
znati da objasni u čemu se ogleda specifičan položaj čoveka u biosferi;
upoznati uzroke i posledice ljudskih aktivnosti u prirodi i biosferi;
znati da nabroji objasni promene koje nastaju u biosferi pod uticajem čoveka i posledice tih promena;
upoznati osnovne pojmove ekotoksikologije;
znati koji su izvori i vrste zagađenja životne sredine
upoznati opasnost od globalnog zagađenja planete;
poznavati načine zagađivanja vazduha, vode, zemljišta i hrane;
razumeti opasnost od radioaktivnog zagađenja
poznavati buku kao specifičan oblik zagađenja životne sredine;
razumeti pojam praćenja
definisati grupne i pojedinačne domaće zadatke-eseje
koristiti šeme, slike, slajdove, tekstove
na kraju modula uraditi test stečenih znanja
Položaj čoveka u biosferi
Odnos čoveka prema prirodi
Promene u prirodi izazvane delovanjem čoveka
Pojam, izvori i vrste zagađenja životne sredine
Zagađivanje atmosfere, voda i zemljišta i zaštita
Globalne posledice aerozagađenja
Izvori zagađenja hrane
Buka kao oblik zagađivanja životne sredine
Radioaktivno zagađivanje i zaštita
Genetičke i zdravstvene posledice zagađivanja životne sredine
Praćenje zagađivanja životne sredine
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Zaštita prirode
Trajanje modula:
3 časa
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o značaju i mogućnostima zaštite biodiverziteta
znati mere zaštite žive i nežive prirode;
upoznati mogućnosti revitalizacije i rekultivacije ekosistema;
znati da nabroji neke od zaštićenih vrsta biljaka i životinja;
znati da nabroji kategorije prirodnih dobra i nacionalne parkove SCG i sveta.
Problemi ugroženosti i značaj zaštite biodiverziteta
Mogućnost revitalizacije i rekultivacije ekosistema
Očuvanje prirodnih staništa: crvene knjige, nacionalni parkovi, prirodni rezervati i dr.
koristiti slike i tekstove
definisati domaće zadatke
na kraju modula uraditi test stečenih znanja
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Zaštita zdravlja
Trajanje modula:
4 časa
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o neophodnosti zaštite zdravlja kao resursa za obavljanje svih životnih funkcija
znati šta je zdravlje;
znati šta se podrazumeva pod zaštitom zdravlja;
steći znanja o zdravstvenoj kulturi;
steći osnovna znanja o AIDS-u, polnim bolestima i bolestima zavisnosti;
znati koje su najčešće profesionalne bolesti
Zdravlje, zaštita zdravlja i formiranje zdravstvenih navika
Da li ste dovoljno informisani o HIV infekciji
Prevencija polnih bolesti
Bolesti zavisnosti
Najčešće profesionalne bolesti
povezati formiranje zdravstvene kulture sa ekološkom kulturom
koristiti slike i tekstove sa zdravstvenim porukama
formulisati pitanja kroz koja će se dati osnovne informacije o AIDS-u
na kraju modula uraditi test stečenih znanja
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
- I. Savić i V. Terzija, Ekologija i zaštita životne sredine za 1. razred srednje škole
6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA / MODULIMA
- stručni predmeti
- Tehnologija pomoćnih materijala
PREDUZETNIŠTVO
1. CILJEVI PREDMETA:
- Razvijanje poslovnih i preduzetničkih znanja, veština i ponašanja (inovativnost i kreativnost, pokretanje inicijativa, preuzimanje odgovornosti i rizika, upravljanje promenama, timski rad, veštine komunikacije, konstruktivno rešavanje problema, kritičko mišljenje, upravljanje vremenom, liderstvo…)
- Razvijanje poslovnog i preduzetničkog načina mišljenja.
- Multidisciplinarni pristup i orijentacija na praksu.
- Razvijanje osnove za kontinuirano učenje.
- Razvijanje svesti o sopstvenim znanjima i sposobnostima i daljoj profesionalnoj orijentaciji
- Osposobljavanje za aktivno traženje posla (zapošljavanje i samozapošljavanje)
- Razvoj odgovornog odnosa prema očuvanju prirodnih resursa i ekološke ravnoteže
2. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
- Inovacije i preduzetništvo, Peter F. Drucker, Privredni pregled, Beograd, 1991
- Moj pogled na menadžment, Peter F. Drucker, Adižas, Novi Sad, 2003
- Kako kreirati, ovladati i dominirati tržištem, Filip Kotler, Adižas, Novi Sad, 2003
- Osnivanje i vođenje malog biznisa, Tihomir Radovanović, Nacionalna služba za zapošljavanje, Beograd, 2003
- Preporuka u vezi sa stručnom spremom nastavnika: ekonomisti, profesori stručnih predmeta i profesori koji imaju završen menadžment.
- Preporuka je da se tema "Učenički projekt - izrada i prezentacija poslovnog plana" realizuje prilikom obrađivanja teme "Procena poslovnih ideja". Na ovaj način predavač može da integriše učenički projekt tokom narednih tema predmeta.
5. CILJEVI, ISHODI I PREPORUČENI SADRŽAJI PREDMETA PO RAZREDIMA
Razred: treći
Godišnji fond časova: 64 časa
CILJEVI
ISHODI
Po završetku programa učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Razumevanje pojma i značaja preduzetništva
Prepoznavanje osobenosti preduzetnika i podsticanje preduzetničkih predispozicija
Iniciranje preduzetničkih veština i akcija
znati da objasni značenje preduzetništva i da navede adekvatne primere iz poslovne prakse
moći da odgovori na pitanje šta sve podrazumeva pojam preduzetnika i da navede njegove karakteristike
shvatiti značaj motivacionih faktora u preduzetništvu i moći da ih prepozna
Osnovni pojmovi o preduzetništvu
Pojam, razvoj i značaj preduzetništva
Profil i karakteristike uspešnog preduzetnika
Motivi preduzetnika
Tehnike i kriterijumi za utvrđivanje preduzetničkih predispozicija
Koristiti preporučenu literaturu
Adekvatna priprema časa u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom
Priprema didaktičkog materijala za realizaciju časa
Uputiti učenike kako da vode dnevnik rada
Metoda rada - radionica (primena aktivnih metoda učenja):
- predavanje/mini lekcija
- brainstorming
Mesto održavanja
- učionica
- informatički kabinet
Koristiti primere iz prakse.
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- dnevnik rada
Temu realizovati kroz 4 časa vežbi
Razvijanje sposobnosti planiranja i procene u svim životnim situacijama
Osposobljavanje učenika da shvate strukturu i značaj poslovnog plana
razumeti sadržaj i značaj poslovnog plana i izdvojiti bitne elemente biznis plana.
Poslovni plan kao okvir za posao
Pojam, elementi, struktura i sadržaj poslovnog plana
Koristiti preporučenu literaturu
Adekvatna priprema časa
Prioritet: Prikazati primer dobro urađenog biznis plana
Priprema didaktičkog materijala za realizaciju časa
Pripremiti vežbe za opuštanje (uvodne i završne igre) u saradnji sa stručnom službom
Metod rada
- predavanje/mini lekcija
- diskusija
Mesto održavanja
- učionica
- informatički kabinet
Nastavnik organizuje dolazak uspešnog preduzetnika koji će učenicima prezentovati značaj poslovnog plana
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- dnevnik rada
Temu realizovati kroz 2 časa vežbi
Razvijanje sposobnosti za uočavanje i formulisanje ideje
Razvijanje inovativnog pristupa i upućivanje na neophodnost učenja tokom čitavog života
Razvijanje sposobnosti korišćenja ideja u kreiranju budućih poslova
moći da primeni kreativne tehnike razvijanja poslovnih ideja
moći da diskutuje o poslovnim idejama
da shvati značaj inovativnog pristupa i ume da ga koristi u realizaciji ideje i njenog pretvaranja u proizvod/uslugu
moći da prepozna različite načine otpočinjanja posla
Razvijanje poslovnih ideja
Preduzetnička ideja i njeni izvori
Metode razvijanja poslovnih ideja
Inovacije i preduzetništvo
Koristiti preporučenu literaturu
Adekvatna priprema časa u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom i nastavnicima stručnih predmeta/prakse
Priprema didaktičkog materijala za realizaciju časa
Metod rada - radionica (primena aktivnih metoda učenja):
- predavanje/mini lekcija
- grupni oblik rada
- brainstorming
- kooperativno učenje
- diskusija
- individualni rad
- asocijacije
- prezentacija
Mesto održavanja:
- učionica
- informatički kabinet
Koristiti primere uspešnih ljudi (izvor - sredstva javnog informisanja)
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- domaći zadatak
- dnevnik rada
Temu realizovati kroz 4 časa vežbi
Razvijanje sposobnosti za analiziranje ideja
Upoznavanje učenika sa značajem tržišne orijentacije u poslovanju
Razvijanje kreativnog mišljenja i kritičkog stava u odnosu na poslovne mogućnosti
Upoznavanje učenika sa elementima marketing plana i marketing miksa
Razvijanje sposobnosti - samoocenjivanja i procene rada drugih
znati najvažnije faktore poslovnog okruženja (što uključuje klijente, veličinu potencijalnog tržišta, direktne i indirektne konkurente, trendove itd.)
moći da proceni potencijalnu veličinu tržišta za poslovni poduhvat.
moći da proceni potrebe i preporuke klijenata.
moći da sagleda konkurenciju
Procena poslovnih ideja
Procena poslovnih mogućnosti za novi poslovni poduhvat
Elementi marketing miksa (proizvod i usluga, cena, kanali distribucije, promocija)
Važnost poslovnog okruženja; potencijalni klijenti, veličina tržišta, direktna i indirektna konkurencija, trendovi na tržištu.
Različiti metodi istraživanja i analize tržišta: različiti izvori informacija, kvalitativna i kvantitativna istraživanja, obična (kancelarijska) i terenska istraživanja
Koristiti preporučenu literaturu
Adekvatna priprema časa u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom i nastavnicima stručnih predmeta/prakse
Priprema didaktičkog materijala za realizaciju časa
Pripremiti vežbe za opuštanje (uvodne i završne igre) u saradnji sa stručnom službom
Metod rada - radionica (primena aktivnih metoda učenja):
- predavanje/mini lekcija
- grupni oblik rada
- brainstorming
- kooperativno učenje
- diskusija
- individualni rad
- SWOT analiza
- anketa/intervju
Mesto održavanja
- učionica
- informatički kabinet
Organizovati dolazak uspešnog preduzetnika na čas
Nastavnik priprema upitnik za anketu ili intervju
Organizovati odlazak u uspešnu marketinšku agenciju
Obraditi sadržaje na najjednostavnijim primerima iz prakse
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- domaći zadatak
- dnevnik rada
Temu realizovati kroz 8 časova vežbi
Upoznavanje učenika sa finansijskim aspektima preduzeća / radnje
moći da prepozna strukturu troškova preduzeća;
znati pojam i važnost bilansa stanja i bilansa uspeha preduzeća;
znati izvore finansiranja;
moći da prepozna osnove toka gotovine (Cash flow) i prelomnu tačku rentabiliteta;
Ekonomija poslovanja
Struktura troškova (fiksni i varijabilni troškovi)
Bilans stanja i bilans uspeha (prihodi i gubici)
Tok gotovine (Cash flow) i prelomna tačka rentabiliteta
Finansiranje (sopstvena sredstva, fondovski i kreditni izvori)
Koristiti preporučenu literaturu
Adekvatna priprema časa u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom i nastavnicima stručnih predmeta/prakse
Priprema didaktičkog materijala za realizaciju časa
Pripremiti vežbe za opuštanje (uvodne i završne igre) u saradnji sa stručnom službom
Metod rada - radionica (primena aktivnih metoda učenja):
- predavanje/mini lekcija
- grupni oblik rada
- kooperativno učenje
- simulacija
- individualni rad
Mesto održavanja
- učionica
- informatički kabinet
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- test
- dnevnik rada
- samostalni praktični rad
- grafička metoda (sheme)
Obraditi sadržaje na najjednostavnijim primerima iz prakse
Temu realizovati kroz 8 časova vežbi
Usmeravanje učenika da spozna pravni okvir funkcionisanja delatnosti (poređenje i izbor prihvatljive mogućnosti)
Davanje osnovnih uputstava gde doći do neophodnih informacija
znati da prepozna i odabere odgovarajuću zakonsku formu organizovanja delatnosti
znati gde može da dođe do informacija koje se odnose na pravnu regulativu
shvatiti važnost dužničko-poverilačkog odnosa
biti sposoban da samostalno sačini ili popuni poslovnu dokumentaciju (CV, poslovna pisma, molbe, zapisnik, obrasci…)
Pravni okvir za osnivanje i funkcionisanje delatnosti
Zakonske forme organizovanja delatnosti
Osnove poreskog sistema
Institucije i infrastruktura za podršku preduzetništvu
Trgovačka marka
Osnovni elementi radno-pravnih odnosa
Osnovi poreskog sistema
Uloga inspekcijskih organa
Koristiti preporučenu literaturu
Adekvatna priprema časa u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom i nastavnicima stručnih predmeta / prakse
Priprema didaktičkog materijala za realizaciju časa
Pripremiti vežbe za opuštanje (uvodne i završne igre) u saradnji sa stručnom službom
Pripremiti primer osnivačkog akta (www.apr.sr.gov.yu)
Metod rada: radionica (primena aktivnih metoda učenja):
- predavanje/mini lekcija
- grupni oblik rada
- brainstorming
- igra uloga
- kooperativno učenje
- individualni rad
- prezentacija
Mesto održavanja
- učionica
- informatički kabinet
Poseta socijalnim partnerima na lokalnom nivou (opština, filijale Nacionalne službe za zapošljavanje, Regionalne agencije za razvoj malih i srednjih preduzeća i
Poseta ili dolazak uspešnog preduzetnika
Obraditi sadržaje na najjednostavnijim primerima iz prakse
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- domaći zadatak
- dnevnik rada
- samostalni praktični rad
Temu realizovati kroz 6 časova vežbi
Upoznavanje učenika sa menadžment funkcijama i menadžment stilovima
Upoznavanje učenika sa specifičnostima upravljanja proizvodnjom/uslugama i ljudskim resursima
Upoznavanje učenika sa karakteristikama timskog rada
Razumevanje značaja razvoja ljudskih resursa
Upoznavanje učenika sa značajem korišćenja informacionih tehnologija za savremeno poslovanje
znati suštinu osnovnih menadžment funkcija i veština
umeti da prepozna uspešnog menadžera
shvatiti suštinu menadžmenta usluga/proizvodnje
znati važnost i značaj kontrole i standarda kvaliteta
shvatiti važnost informacionih tehnologija za savremeno poslovanje i da ih koristi u svom radu
znati važnost planiranja i odabira ljudskih resursa za potrebe organizacije
imati svest o važnosti motivacije na poslu
imati svest o promenama u svetu rada i samozapošljavanju
Upravljanje i organizacija
Menadžment funkcije (planiranje, organizovanje, vođenje i kontrola)
Menadžment stilovi (preduzetnik kao menadžer)
Osnovna upravljačka znanja i veštine i razvoj upravljačkih kompetencija;
Menadžment usluga / proizvodnje (upravljanje proizvodnim resursima, upravljanje sirovinama i poluproizvodima, upravljanje proizvodnim procesom)
Upravljanje ljudskim resursima (planiranje ljudskih resursa, timski rad, liderstvo, stručno usavršavanje zaposlenih, ocenjivanje i nagrađivanje)
Informacione tehnologije u poslovanju (poslovni informacioni sistemi, internet, intranet i ekstranet u poslovanju, elektronsko poslovanje, elektronska trgovina, elektronsko bankarstvo)
Koristiti preporučenu literaturu
Adekvatna priprema časa u saradnji sa pedagoško-psihološkom službom i nastavnicima stručnih predmeta posebno prakse
Priprema didaktičkog materijala za realizaciju časa
Pripremiti vežbe za opuštanje (uvodne i završne igre) u saradnji sa stručnom službom
Metod rada - radionica (primena aktivnih metoda učenja):
- predavanje/mini lekcija
- grupni oblika rada
- igra uloga
- kooperativno učenje
- simulacija
- individualni rad
- asocijacije
- prezentacija
Mesto održavanja
- učionica
- informatički kabinet
Organizovati dolazak uspešnog menadžera na čas
Koristiti primere uspešnih ljudi
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- dnevnik rada
- samostalni praktični rad
Temu realizovati kroz 8 časova vežbi
Osposobljavanje učenika da shvate strukturu poslovnog plana i u određenoj meri samostalno primene stečena znanja i veštine na njegovoj izradi u okviru tima
Osposobljavanje učenika veštini prezentacije poslovnog plana
Razvijanje sposobnosti samoocenjivanja i procene rada drugih
biti osposobljen da uz stručnu pomoć izradi sve segmente poslovnog plana za specifičnu stručnu oblast;
biti osposobljen da stečene veštine i znanja primeni u okviru tima i na prezentaciji poslovnog plana;
Učenički projekt - izrada i prezentacija poslovnog plana
Opšti opis i plan aktivnosti
Rezime poslovnog plana
Menadžment i organizacija
Proizvod/usluga
Procena konkurentnosti
Plan proizvodnje i operativni plan
Osnovni elementi finansijskog plana
Plan rasta i razvoja
Prezentacija
Ovo je integrativna tema (upotrebiti osnovna znanja i veštine iz prethodnih 7 tema)
Koristiti preporučenu literaturu i uputstva za poslovni plan
Adekvatna priprema časa
Prikazati primer dobro urađenog biznis plana
Metod rada: radionica (primena aktivnih metoda učenja):
- predavanje/mini lekcija
- grupni oblik rada
- igra uloga
- kooperativno učenje
- diskusija
- simulacija
- individualni rad
- SWOT analiza
- prezentacija
- praktični rad
- grafički radovi
Mesto održavanja
- učionica
- informatički kabinet
Organizovati dolazak stručnjaka za procenu biznis plana
Preporučene metode ocenjivanja:
- aktivnost na času
- praćenje praktičnog rada
- veština prezentacije
- samostalni praktični rad
Temu realizovati kroz 24 časova vežbi
Apendiks A - Predložena struktura i progresija predmeta
Prikaz: Vreme i teme u okviru predmeta
Apendiks B - Alternativna struktura i progresija predmeta
Ovaj prikaz ilustruje alternativnu strukturu i vremensku progresiju predmeta preduzetništvo, uključujući nezavisni učenički projekt (izrada biznis plana) u različite tematske celine predmeta. U ovom pristupu, osma tema se uvodi pošto učenici smisle svoju ideju i na primeru ideje se prolazi kroz ostale teme.
Prikaz: Vreme i teme u okviru predmeta
SVOJSTVA MATERIJALA
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska nastava
Vežbe
Praktična nastava
Nastava u bloku
I
105
105
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada
2. CILJEVI PREDMETA:
- Sticanje znanja o stablu kao sirovinskoj osnovi za dobijanje repromaterijala u drvnoj industriji;
- Sticanje znanja o makroskopskoj, mikroskopskoj i hemijskoj građi drveta;
- Sticanje znanja o tehničkim svojstvima drveta i njihovom uticaju na način obrade kao i oblasti upotrebe drveta;
- Sticanje znanja o greškama drveta, uzrocima njihovog nastajanja i njihovom uticaju na procenat iskorišćenja drvne mase,
- Sticanje znanja o makroskopskim karakteristikama, tehničkim svojstvima i upotrebi naših najvažnijih vrsta drveta;
- Sticanje znanja o polufinalnim proizvodima od drveta
3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA
Razred: prvi
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
Spoljašnji izgled stabla
5
Građa drveta
18
Tehnička svojstva drveta
22
Greške drveta
15
Makroskopsko raspoznavanje i upotreba najvažnijih vrsta drveta
20
Polufinalni proizvodi od drveta
25
4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA
Naziv modula:
Spoljašnji izgled stabla
Trajanje modula:
5 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENI
SADRŽAJI MODULA
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o stablu kao sirovinskoj osnovi za dobijanje repromaterijala u drvnoj industriji.
znati kako svojstva drveta kao materijala variraju u zavisnosti od delova stabla i uslova u kojima je stablo raslo.
Stablo - delovi stabla;
Izgled stabla, činioci izgleda stabla, tipovi izgleda stabla;
Spoljašnje karakteristike debla.
Nastavu realizovati demonstracijom slika i crteža.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Građa drveta
Trajanje modula:
18 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o makroskopskoj, mikroskopskoj i hemijskoj građi drveta.
znati makroskopsku, mikroskopsku i hemijsku građu drveta;
razlikovati lišćarsko od četinarskog drveta na osnovu makroskopske i mikroskopske građe.
Opšti pojmovi o građi drveta;
Makroskopska građa drveta: prstenovi prirasta, preseci drveta, beljika i srčika;
Mikroskopski izgled građe drveta; elementi građe drveta (traheje, traheide, drvna vlakna i parenhim) i tkiva drveta (trake drveta i smolni kanali);
Građa četinara;
Građa lišćara;
Hemijski sastav drveta.
Deo nastave realizovati u obliku vežbi uz korišćenje slika, mikroskopa i mikroskopskih preparata drveta ili slajdova i uzoraka drveta.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Tehnička svojstva drveta
Trajanje modula:
22 časa
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o tehničkim svojstvima drveta i njihovom uticaju na način obrade kao i oblasti upotrebe drveta.
znati da definiše osnovna estetska, fizička, mehanička i fizičko-hemijska svojstva drveta i da na osnovu njih proceni vrednost drveta i oblast primene, s ciljem da se drvo koristi na najracionalniji način;
umeti da odredi vlažnost drveta;
znati principe sušenja drveta i greške koje se javljaju pri sušenju drveta.
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska
nastava
Vežbe
Praktična
nastava
Nastava
u bloku
I
70
30
100
II
70
30
100
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada
2. CILJEVI PREDMETA:
- Sticanje znanja i veština koje će učenici primeniti u savladavanju drugih predmeta i modula, a naročito: drvnih konstrukcija, oblikovanja nameštaja i pripreme proizvodnje.
- Prikazivanje oblika i predmeta iz prostora crtežima u ravni, odnosno njihovim projekcijama;
- Sticanje znanja o osnovnim principima centralnog projektovanja i sticanje veštine crtanja pojedinačnih predmeta u perspektivi na osnovu projekcija;
- Upotreba tehničkog crteža kao osnovnog sredstva za sporazumevanje u struci;
- Sticanje znanja o elementima i pravilima tehničkog izražavanja crtežom u određenoj razmeri;
- Razvijanje shvatanja o neophodnosti urednog i tačnog grafičkog izražavanja;
- Sticanje znanja o standardnim propisima za izradu tehničkih crteža, vrste linija, slova, brojeva, kao i način kotiranja;
- Rukovanje priborom za tehničko crtanje i pravilna upotreba materijala za tehničko crtanje;
- Razvijanje samostalnosti u primeni stečenog znanja u praktičnoj nastavi, što doprinosi kasnijoj primeni u proizvodnoj praksi;
- Razvijanje tačnosti, sistematičnosti i odgovornosti prema radu;
- Razvijanje sposobnosti percepcije prostora i logičkog zaključivanja radi primene u stručnim predmetima i praksi;
- Formiranje prostorne predstave o projektovanim oblicima na osnovu odgovarajućih projekcija;
- Sticanje znanja o osnovnim principima projektovanja i sticanje veštine crtanja pojedinačnih predmeta u trodimenzionalnom obliku na osnovu projekcija.
3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA
Razred: prvi
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
Standardi i tehnika izrade tehničkih crteža
36
Pravila za izradu tehničkih crteža
16
Tehničko crtanje u oblikovanju nameštaja
48
Razred: drugi
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
Kosa projekcija
16
Ortogonalno projektovanje
58
Centralno projektovanje
26
4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA
Razred: prvi
Naziv modula:
Standardi i tehnika izrade tehničkih crteža
Trajanje modula:
36 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o pravilima izrade tehničkih crteža;
Sticanje veština potrebnih za izradu tehničkih crteža;
Razvijanje urednosti i preciznosti;
Razvijanje radnih navika u pogledu pravilne upotrebe i održavanja pribora za tehničko crtanje;
Sticanje veština u izradi tehničkog crteža primenjenih u zanimanju;
Sticanje znanja o konstrukciji pravilnih mnogouglova i osnovnih krivih linija.
znati vrste tehničkih crteža;
znati dimenzije tehničkih crteža i formata papira;
umeti da primeni i nacrta odgovarajuće zaglavlje, sastavnicu i okvir crteža;
umeti da savije tehnički crtež na standardni format;
umeti da pretvara dimenzije u skladu sa razmerom;
znati koji se pribor koristi pri različitim fazama izrade tehničkog crteža;
znati vrste linija;
umeti da pravilno rukuje i održava pribor za tehničko crtanje;
umeti da pravilno nacrta prave i krive linije različitih tipova i debljina;
umeti da slobodoručno ispisuje tekst tehničkim pismom;
znati da konstruiše pravilne mnogouglove;
znati da konstruiše osnovne krive linije.
Vrste tehničkih crteža;
Dimenzije tehničkih crteža, standardni formati i vrste papira;
Savijanje tehničkih crteža;
razmera;
Zaglavlje, sastavnice i okvir crteža;
Pribor za tehničko crtanje;
Upotreba pribora;
Vrste linija i njihova primena;
Osnovna pravila u tehnici crtanja: crtanje olovkom, izvlačenje linija tušem;
Vrste linija I grafički rad (A4);
Tehničko pismo;
Slova i brojevi II grafički rad (A4);
Geometrijske konstrukcije pravilnih mnogouglova, spajanje prave sa lukom III grafički rad (A3);
Elipsa, sinusoida i parabola IV grafički rad (A3).
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Prikazati sav pribor i definisati tačne nazive i karakteristike;
Vežbati izradu okvira na svim formatima;
Vežbati savijanje na formatima A3 i A0;
Proveriti svakog učenika da li je u stanju da rukuje priborom;
Posebnu pažnju posvetiti preciznosti i tačnosti iscrtavanja;
Izlaganja podržati crtežima na tabli ili koristeći druge vizuelne medije;
Težište ostvarivanja sadržaja treba da je na praktičnoj izradi crteža;
Konstrukcije pravilnih mnogouglova i krivih linija obraditi i izraditi dva grafička rada (III - IV) u okviru dva odvojena dana u obliku blok nastave.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Pravila za izradu tehničkih crteža
Trajanje modula:
16 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Razvijanje sposobnosti prikazivanja predmeta i jasnog tehničkog izražavanja crtežom;
Sticanje sposobnosti tumačenja tehničkih crteža;
Sticanje znanja o načinima prikazivanja vrsta materijala, preseka i prekida;
Sticanje znanja o merenju.
znati da prikaže predmet u aksonometriji;
znati da prikaže predmet u ortogonalnim projekcijama sa pravilno označenim potrebnim presecima, prekidima i vidljivim i nevidljivim konturama;
znati da odredi potreban broj projekcija i njihovo pozicioniranje na crtežu;
znati pravila za kotiranje na tehničkim crtežima;
znati da prepozna i da na tehničkom crtežu upotrebi pravilne oznake različitih materijala;
umeti da predmet prikazan na skici nacrta u formi tehničkog crteža.
Prikazivanje predmeta u aksonometriji;
Prikazivanje predmeta u ortogonalnim projekcijama;
Vidljive i nevidljive ivice;
Potreban broj projekcija;
Preseci i šrafiranje preseka;
Prekidi;
Kotiranje;
Označavanje materijala na tehničkim crtežima;
V grafički rad označavanje vrsta materijala (A3).
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Crteže predmeta treba raditi po unapred izrađenim modelima čija složenost postupno raste i to, prvo skicu u aksonometriji, a zatim crtež u ortogonalnim projekcijama;
Kao didaktički materijal treba prikazati pravilno izrađene crteže odgovarajućeg modela i u kosoj i u ortogonalnim projekcijama;
Zahtevati urednost, tačnost i preciznost pri izradi crteža.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Tehničko crtanje u oblikovanju nameštaja
Trajanje modula:
48 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o načinima prikazivanja nameštaja i delova nameštaja tehničkim crtežima;
Razvijanje sposobnosti percepcije prostora i logičnog zaključivanja radi primene u stručnim predmetima i praksi;
Razvijanje preciznosti i sistematičnosti u radu;
Sticanje veština u tehničkom crtanju;
Razvijanje samostalnosti u izradi crteža.
umeti da nacrta stolarske veze u ortogonalnoj i kosoj projekciji;
umeti da nacrta i na crtežu prepozna primenjeni okov ili vezni element;
umeti da tehničkim crtežom prikaže jednostavniji predmet - komad nameštaja;
moći da samostalno izradi tehničke crteže drvnih proizvoda sa svim neophodnim detaljima u odgovarajućoj razmeri.
Crtanje stolarskih veza u ortogonalnoj i kosoj projekciji:
- jednostruki čep i pročep,
- dvostruki čep i pročep,
- veza na uglu valjkastim čepovima,
- ugaoni sastav na ravne zupce,
- ugaoni sastav na kose zupce,
- spajanje umetnutom letvicom,
- veza pero-žljeb;
Crtanje veznih elemenata i okova za nameštaj:
- zavrtnji za drvo,
- ručice za fijoke,
- odmični i leptir šarnir;
Crtanje jednostavnih predmeta:
- ram za ogledalo,
- korpusna konstrukcija sa frontom;
VI grafički rad: Prikazivanje predmeta u projekcijama sa presecima prekidima i kotiranjem;
VII i VIII grafički rad: Prikazivanje predmeta u oblikovanju nameštaja.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Izradu crteža vršiti uz pomoć modela i uzoraka;
Obavezno je učenicima prikazati pravilno izrađen crtež uz odgovarajuća objašnjenja o načinima izrade;
Obavezna je izrada crteža na času;
Zahtevati urednost, tačnost i preciznost pri izradi crteža;
Izradu grafičkih radova izvršiti u okviru blok nastave;
Svi grafički radovi se moraju izvesti u A3 formatu.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Razred: drugi
Naziv modula:
Kosa projekcija
Trajanje modula:
16 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja koja će omogućiti lakše savladavanje sadržaja drvenih konstrukcija
znati pravila i principe kose projekcije;
umeti da na osnovu ortogonalnih projekcija nacrta trodimenzionalni izgled osnovnih geometrijskih tela ili njihovih jednostavnih kombinacija po pravilima kosog projektovanja.
Redosled modula može biti i drugačiji u cilju postizanja što potpunije korelacije sa drvnim konstrukcijama;
Poštovati pravilo postupnosti tj. ići od jednostavnijih ka složenijim oblicima, ali veći deo vremena posvetiti trodimenzionalnim oblicima;
U okviru ovog modula učenici će izraditi jedan grafički rad. Složeniji geometrijski oblik ili predmet iz prakse treba da bude zadat u ortogonalnim projekcijama.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Ortogonalno projektovanje
Trajanje modula:
58 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Postupno sticanje znanja koja će omogućiti učeniku da pri savladavanju sadržaja stručnih predmeta i rešavanju praktičnih zadataka može lako da zadati predmet nacrta u projekcijama u ravni crteža i da na osnovu projekcija konstruiše ili zamisli prostornu sliku zadatog predmeta;
Razvijanje logičkog zaključivanja i njegova primena u rešavanju praktičnih zadataka;
Razvijanje tačnosti, preciznosti i sistematičnosti u radu.
znati principe projektovanja, elemente projektovanja i vrste projekcija;
znati da u kosoj projekciji bez skraćenja nacrta trijedar projekcijskih ravni - model oktanata;
umeti da od kartona napravi model oktanata;
umeti da prema zadatim koordinatama nacrta tačku u odgovarajućem oktantu;
znati kako se dobijaju Monžovi parovi projekcija i ortogonalne projekcije tačke;
umeti da na osnovu dve poznate ortogonalne projekcije odredi položaj treće;
umeti da na osnovu ortogonalnih projekcija odredi položaj tačke u prostoru;
umeti da na osnovu zadatih tačaka i drugih parametara nacrta ortogonalne projekcije prave i duži;
umeti da na osnovu ortogonalnih projekcija prave orijentiše olovku ili neki sličan predmet u prostoru i objasni njen položaj prema projekcijskim ravnima;
umeti da na odnosu ortogonalnih projekcija odredi međusobni položaj dve prave u prostoru;
umeti da prema zadatim elementima nacrta ortogonalne projekcije osnovnih geometrijskih likova;
umeti da na osnovu ortogonalnih projekcija odredi položaj konkretnog geometrijskog lika u prostoru;
umeti da prema zadatim elementima nacrta ortogonalne projekcije osnovnih geometrijskih tela;
umeti da na osnovu ortogonalnih projekcija odredi oblik i položaj konkretnog geometrijskog tela prema projekcijskim ravnima;
znati kako se u ortogonalnim projekcijama prikazuje opšta i zračna ravan;
umeti da odredi presek dve ravni;
umeti da odredi presek rogljastog i oblog tela sa zračnom ravni i pravu veličinu lika koji tom prilikom nastaje;
umeti da metodom transformacije odredi pravu veličinu duži i na osnovu ortogonalnih projekcija konstruiše trodimenzionalnu sliku zadatog geometrijskog tela.
Oko 20% vremena iskoristiti za principe projektovanja i ortogonalne projekcije tačke;
Pri savladavanju projekcija tačke insistirati na povezivanju kose i ortogonalne projekcije, a kasnije, kod složenijih oblika, kosu projekciju svesti na najmanju meru;
U nastavi obavezno koristiti modele oktanata i modele geometrijskih tela;
Projekcijama geometrijskih tela, takođe, posvetiti značajniji deo vremena;
Insistirati na povezivanju crteža i prostora tj. položaj geometrijske figure sa crteža obavezno demonstrirati u prostoru;
Izbor zadataka prilagoditi sastavu odeljenja i stepenu stručnosti obrazovnog profila;
Kod zanimanja trećeg stepena birati zadatke koji se odnose na prvi oktant;
U okviru ovog modula, na nastavi u bloku, učenici će izraditi tri grafička rada i to: I - geometrijski likovi u ortogonalnim projekcijama, II - geometrijska tela u ortogonalnim projekcijama, III - transformacija.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Centralno projektovanje
Trajanje modula:
26 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Osposobljavanje učenika da samostalno koristi centralno projektovanje u savladavanju gradiva stručnih predmeta i u praktičnom radu.
znati da osnovna geometrijska tela i jednostavnije predmete čiji se oblik svodi na njihov nacrta u centralnoj projekciji u odgovarajućem položaju - frontalnom, opštem i dijagonalnom.
Do postizanja konačnog ishoda modula ići postepeno od prostijih ka složenijim oblicima - od tačke u centralnoj projekciji, preko prave i duži u karakterističnim položajima, ravnih geometrijskih likova, do geometrijskih tela i njihovih jednostavnijih kombinacija;
U okviru modula, na šestočasovnoj nastavi u bloku, učenici treba da urade jedan grafički rad na kome će neki predmet nameštaja nacrtati u centralnoj projekciji.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
- Tehničko crtanje sa nacrtnom geometrijom, S. Drapić, D. Gačić, M. Danilović, Z. Damjanac
- Zbirka zadataka iz nacrtne geometrije, G. Dulić, M. Jevtić
6. KORELACIJA SA DRUGIM PREDMETIMA / MODULIMA
- Računarstvo i informatika
- Drvne konstrukcije
FINALNA OBRADA DRVETA
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska
nastava
Vežbe
Praktična
nastava
Nastava
u bloku
I
105
-
-
30
-
135
II
140
-
-
-
-
140
III
64
64
-
-
-
128
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada
2. CILJEVI PREDMETA:
- Sticanje kompetencija pripreme radnog mesta i izbora operacija za izradu proizvoda od drveta;
- Sticanje znanja o vrstama, konstrukciji, delovima i tehnološkoj primeni mašina za obradu drveta;
- Sticanje znanja o operacijama u tehnološkom procesu obrade drveta i veština izbora tehnoloških operacija;
- Sticanje znanja o operacijama površinske obrade drveta i veština izbora tehnoloških operacija;
- Sticanje znanja o merama zaštite na radu.
3. NAZIV I TRAJANJE MODULA PREDMETA
Razred: prvi
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
1. Mašinski elementi i konstruktivni delovi mašina
30
2. Osnovne operacije i procesi u finalnoj obradi drveta
6
3. Operacije krojenja, mašine i alati za rezanje
37
4. Izrada baznih površina, dimenzionisanje, mašine i alati za rendisanje
26
5. Izrada profila, mašine i alati za glodanje
30
Razred: drugi
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
1. Izrada veznih elemenata - čepova, mašine i alati za izradu čepova
30
2. Izrada žlebova i kružnih otvora, mašine i alati za žlebljenje i bušenje
30
3. Obrada drveta tokarenjem, mašine i alati za tokarenje
25
4. Obrada drveta brušenjem, mašine i alati za brušenje
35
5. Spajanje lepljenjem montažnih konstrukcija, uređaji za spajanje
20
Razred: treći
NAZIV MODULA
Trajanje modula
(časovi)
1. Furniranje - izrada slojevitih konstrukcija, mašine i uređaji
36
2. Priprema površine za površinsku obradu drveta
10
3. Bojenje drveta - bajcovanje, uređaji za nanošenje boja
20
4. Lakovi, metode nanošenja lakova i uređaji za nanošenje lakova
36
5. Sušenje lakova, uređaji za sušenje lakova i završna obrada lakiranih površina
16
6. Površinska obrada prilikom restauriranja nameštaja
10
4. CILJEVI, ISHODI, PREPORUČENI SADRŽAJI I NAČINI OCENJIVANJA MODULA
Razred: prvi
Naziv modula:
Mašinski elementi i osnovni konstruktivni delovi mašina za obradu drveta
Trajanje modula:
30 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o opštim mašinskim elementima i njihovoj ulozi u konstrukciji i radu mašine;
Sticanje znanja o osnovnim konstruktivnim delovima mašina za obradu drveta.
znati mašinske elemente za spajanje i načine spajanja;
znati mašinske elemente kružnog kretanja i njihovu funkciju u konstrukciji i radu mašine;
znati mašinske elemente za prenos snage i njihovu funkciju;
znati oblik, konstrukciju i funkciju postolja mašine;
znati oblik, konstrukciju i funkciju radnog stola mašine;
znati konstrukciju i funkciju radnog vretena mašine;
znati konstrukciju i funkciju uređaja i aparata za pomer predmeta rada;
znati najčešće primenjene uređaje za učvršćivanje predmeta rada.
Mašinski elementi za spajanje;
Mašinski elementi kružnog kretanja;
Mašinski elementi za prenos snage;
Postolje mašine;
Radni sto;
Suport alata;
Radno vreteno;
Uređaji za pomer;
Uređaji za učvršćivanje predmeta rada na mašinama.
Modul realizovati u kabinetu sa prikazima modela ili crteža mašinskih elemenata;
Modul realizovati u kabinetu sa prikazima slajdova, fotografija, crteža osnovnih konstrukcijskih delova mašina za obradu drveta;
Na kraju modula organizovati jednodnevnu blok nastavu u preduzeću ili radionici, gde bi se učenici praktično upoznali sa materijom koja se u modulu obrađuje.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Osnovne operacije i procesi u finalnoj obradi drveta
Trajanje modula:
6 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o strukturi procesa finalne obrade drveta i osnovnim oblicima drvnih proizvoda;
Sticanje znanja o podeli tehnološkog procesa na faze i operacije.
znati osnovne prelazne i završne oblike drvnih proizvoda u finalnoj obradi drveta;
znati podelu tehnološkog procesa drvne proizvodnje na faze i operacije.
Tehnološki proces;
Osnovni oblici drvnih proizvoda, podela po stepenu konstruktivne složenosti i stepenu obrade;
Osnovne faze rada i njihova struktura u tehnološkom procesu proizvodnje, drvnih proizvoda.
Sadržaje realizovati u kabinetu uz prikazivanje primera i uzoraka različitih drvnih proizvoda, uz paralelno obrazlaganje tehnoloških operacija potrebnih za njihovu izradu.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Operacije krojenja, mašine i alati za rezanje
Trajanje modula:
37 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o mašinama za rezanje i njihovoj tehnološkoj primeni;
Sticanje znanja o operacijama krojenja.
znati osnovne operacije krojenja rezane građe i ploča;
znati konstrukciju i način upotrebe kružnih testera za uzdužno rezanje;
znati konstrukciju i način upotrebe kružnih testera za poprečno rezanje;
znati konstrukciju i način upotrebe formatizera;
znati vrste alata - kružnih testera i njihovu upotrebu;
znati način primene i održavanja kružnih testera;
znati konstrukciju i način upotrebe tračnih testera;
znati način primene i održavanja tračnih testera;
znati mere i uređaje za zaštitu na radu na svim navedenim mašinama.
Osnovne operacije krojenja rezane građe;
Kružne testere sa ručnim pomerom - cirkulari;
Kružne testere sa mehanizovanim pomerom;
Mašine za poprečno rezanje - kratilice;
Osnovne operacije krojenja ploča;
Formatne testere - formatizeri;
Radni alat - kružne testere;
Priprema i održavanje kružnih testera;
Mere zaštite na radu kod kružnih testera;
Osnovne operacije krivolinijskog krojenja;
Stolarske tračne testere;
Radni alat tračna testera;
Priprema i održavanje tračnih testera;
Mere zaštite na radu kod tračnih testera.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Pri izlaganju sadržaja modula treba koristiti vizuelna sredstva, foliju, prezentacije projektorom, a po mogućstvu i mašine u školskoj radionici;
Tražiti od učenika da crtežima ilustruju osnovne delove mašina i da se pri usmenom izlaganju u objašnjavanju koriste što više crtežima;
U toku realizacije modula organizovati jednodnevnu blok nastavu u radionici ili preduzeću gde bi se učenici praktično upoznali sa mašinama i alatima za uzdužno i poprečno krojenje rezane građe i izvođenjem ovih tehnoloških operacija;
Drugi dan blok nastave realizovati na kraju ovog modula radi upoznavanja sa izvođenjem krivolinijskog krojenja i krojenja ploča, mašinama i alatima za ove operacije.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Izrada baznih površina, dimenzionisanje, mašine i alati za rendisanje
Trajanje modula:
26 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o tehnološkim operacijama izrade baznih površina i dimenzionisanja;
Sticanje znanja o rendisaljkama;
Sticanje znanja o korišćenju i pripremi radnih alata rendisaljki;
Sticanje znanja o merama i uređajima zaštite na radu kod rendisaljki.
znati osnovne operacije izrade baznih površina i dimenzionisanja;
znati konstrukciju i način upotrebe ravnalice;
znati konstrukciju i način upotrebe debljače;
znati konstrukciju i način upotrebe četvorostrane rendisaljke;
znati uticaje režima obrade na kvalitet površine pri primeni rendisaljki;
znati način primene i održavanja radnog alata rendisaljki;
znati mere i uređaje za zaštitu na radu na rendisaljkama.
Osnovne operacije formiranja baznih površina i izrade tačnih mera;
Opšti pojmovi o obradi drveta na rendisaljkama;
Ravnalica;
Debljača;
Četvorostrana rendisaljka;
Priprema i održavanje radnih alata rendisaljki;
Mere zaštite na radu kod rendisaljki.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Pri izlaganju sadržaja modula treba koristiti vizuelna sredstva, foliju, prezentacije projektorom, a po mogućstvu i mašine u školskoj radionici;
Tražiti od učenika da crtežima ilustruju osnovne delove mašina i da se pri usmenom izlaganju u objašnjavanju koriste što više crtežima;
Jedan dan blok nastave realizovati na kraju ovog modula radi upoznavanja sa izvođenjem operacija rendisanja, mašinama i alatima za ove operacije.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
*
Naziv modula:
Izrada profila, mašine i alati za glodanje
Trajanje modula:
36 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o operacijama profilisanja;
Sticanje znanja o glodalicama;
Sticanje znanja o korišćenju i pripremi radnih alata za glodalice;
Sticanje znanja o merama i uređajima zaštite na radu pri obradi glodanjem.
znati osnovne operacije izrade profila;
znati konstrukciju i način upotrebe pojedinih vrsta glodalica;
znati uticaje režima obrade na kvalitet površine pri primeni glodalica;
znati način primene i održavanja radnih alata kod glodalica;
znati mere i uređaje za zaštitu na radu na glodalicama.
Osnovne operacije profilisanja;
Opšti pojmovi o obradi drveta na glodalicama;
Stona glodalica;
Nadstona glodalica;
Glodanje složenih oblika;
Vrste radnih alata koji se primenjuju kod glodalice;
Priprema, održavanje i nameštanje radnog alata;
Mere zaštite na radu kod glodalica.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Pri izlaganju sadržaja modula treba koristiti vizuelna sredstva, foliju, prezentacije projektorom, a po mogućstvu i mašine u školskoj radionici;
Tražiti od učenika da crtežima ilustruju osnovne delove mašina i da se pri usmenom izlaganju u objašnjavanju koriste što više crtežima;
Jedan dan blok nastave realizovati u toku realizacije ovog modula radi upoznavanja sa izvođenjem operacija profilisanja, mašinama i alatima za ove operacije.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Razred: drugi
Naziv modula:
Izrada veznih elemenata - čepova, mašine i alati za izradu čepova
Trajanje modula:
30 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o tehnološkoj operaciji izrade različitih oblika čepova;
Sticanje znanja o mašinama i alatima za izradu čepova;
Sticanje znanja o merama i uređajima zaštite pri radu na čep mašinama.
znati tehnološke operacije izrade čepova;
znati konstrukciju i princip rada mašina za izradu čepova;
znati način primene i održavanja radnih alata čep mašina;
znati zaštitne mere pri radu na mašinama za izradu čepova.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, foliju, prezentacije projektorom, a po mogućstvu i mašine u školskoj radionici.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Izrada žlebova i kružnih otvora, mašine i alati za žljebljenje i bušenje
Trajanje modula:
30 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o tehnološkoj operaciji izrade žljebova;
Sticanje znanja o mašinama i alatima za izradu žljebova;
Sticanje znanja o tehnološkoj operaciji bušenja;
Sticanje znanja o mašinama i alatima za bušenje;
Sticanje znanja o merama i uređajima zaštite pri radu na mašinama za žljebljenje i bušenje.
znati tehnološku operaciju izrade žljebova;
znati konstrukciju i princip rada mašina za izradu žljebova;
znati način primene i održavanja radnih alata mašina za izradu žljebova;
znati tehnološku operaciju bušenja;
znati konstrukciju i princip rada mašina za bušenje;
znati način primene i održavanja radnih alata mašina za bušenje;
znati mere zaštite pri radu na mašinama za žljebljenje i bušenje.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, foliju, prezentacije projektorom, a po mogućstvu i mašine u školskoj radionici.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Obrada drveta tokarenjem, mašine i alati za tokarenje
Trajanje modula:
25 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o obradi drveta tokarenjem, struganjem, glodanjem i mašinskim rezbarenjem;
Sticanje znanja o mašinama i alatima za obradu drveta tokarenjem;
Sticanje znanja o merama zaštite pri radu na mašinama za obradu drveta tokarenjem.
znati obradu tokarenja drveta struganjem;
znati konstrukciju i princip rada mašina za obradu drveta tokarenjem - struganjem;
znati način primene i održavanja radnih alata mašina za obradu drveta tokarenjem - struganjem;
znati obradu tokarenja drveta glodanjem;
znati konstrukciju i princip rada mašina za obradu drveta tokarenjem - glodanjem;
znati način primene i održavanja radnih alata mašina za obradu drveta tokarenjem - glodanjem;
znati obradu drveta rezbarenjem;
znati konstrukciju i princip rada mašine za obradu drveta rezbarenjem;
znati način primene i održavanja radnih alata mašine za obradu drveta rezbarenjem;
znati mere zaštite pri radu na mašinama za obradu drveta tokarenjem.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, folije, prezentacije projektorom a po mogućstvu i mašine u školskoj radionici.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Obrada drveta brušenjem, mašine i alati za brušenje
Trajanje modula:
35 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o obradi drveta brušenjem;
Sticanje znanja o mašinama i alatu za obradu drveta brušenjem;
Sticanje znanja o merama zaštite pri radu na mašinama za obradu drveta brušenjem.
znati kvalitet brušenja;
znati rangiranje brušenja i površine;
znati principe brušenja nefurniranih i furniranih površina;
znati brušenje ravnih površina, krivolinijskih širih strana, pravolinijskih i krivolinijskih ivica i tokarenih elemenata;
znati konstrukciju i princip rada mašina za brušenje: ravnih površina, krivolinijskih širih strana, krivolinijskih ivica tokarenih elemenata;
znati radni alat mašina za obradu drveta brušenjem i način primene;
znati zaštitne mere pri radu na brusilici.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, folije, prezentacije projektorom i po mogućstvu mašine u školskoj radionici.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Spajanje lepljenjem montažnih konstrukcija, uređaji za spajanje
Trajanje modula:
20 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o spajanju lepljenjem montažnih konstrukcija;
Sticanje znanja o izboru lepila zavisno od namene;
Sticanje znanja o uređajima za spajanje montažnih konstrukcija;
Sticanje znanja o merama zaštite pri radu na presama.
znati spajanje drveta lepljenjem radi povećavanja dužine (dužinsko spajanje):
- znati izbor lepila,
- znati liniju za dužinsko spajanje;
znati spajanje drveta lepljenjem radi povećanja širine (izrada daščanih ploča):
- znati izbor lepila,
- znati princip rada uređaja za VF lepljenje;
znati spajanje lepljenjem ramovskih konstrukcija:
- znati izbor lepila za spajanje ramova,
- znati konstrukciju i princip rada ramovskih presa;
znati spajanje korpusnih konstrukcija:
- znati izbor lepila,
- znati konstrukciju i princip rada korpus presa;
zaštitne mere zaštite pri radu na presama.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, folije, prezentacije projektorom i po mogućstvu mašine u školskoj radionici.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
Razred: treći
Naziv modula:
Furniranje - izrada slojevitih konstrukcija, mašine i uređaji
Trajanje modula:
36 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o tehnološkom procesu furniranja;
Sticanje znanja o izboru lepila zavisno od namene;
Sticanje znanja o mašinama i uređajima za tehnološki proces furniranja;
Sticanje znanja o merama zaštite pri radu na mašinama i uređajima za tehnološki proces furniranja.
znati svrhu i načine furniranja;
umeti da izabere i pripremi furnir za izradu furnirskih plašteva;
znati krojenje furnira i spajanje furnirskih listova u plašt;
znati konstrukciju, princip rada i radni alat mašina za krojenje furnira;
znati konstrukciju i princip rada mašina za spajanje listova furnira;
umeti da izabere lepila za furniranje širih strana, njihovu pripremu i nanošenje;
znati konstrukciju i princip rada mašine za nanošenje lepila;
znati prese za furniranje - konstrukciju i princip rada;
znati lepljenje ivica furnirom, folijama i masivnim letvicama;
znati automate za furniranje ivica;
znati uređaje za lepljenje masivnih letvica;
znati lepljenje krivolinijskih oblika;
znati prese i uređaje za lepljenje krivolinijskih oblika;
znati mere zaštite pri radu na mašinama tehnološkog procesa furniranja.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, folije, prezentacije projektorom i po mogućstvu mašine u školskoj radionici;
Nastavne sadržaje vezane za mašine i uređaje detaljno obrađivati na časovima vežbi, po mogućnosti u školskoj radionici.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Priprema površine za površinsku obradu drveta
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o značaju pripreme površine za površinsku obradu drveta;
Sticanje znanja o načinima i sredstvima koji se koriste u pripremi površine za površinsku obradu drveta.
znati značaj pripreme površine za površinsku obradu drveta;
znati značaj i načine uklanjanja prašine sa površine drveta;
znati značaj, načine i sredstva za uklanjanje smole;
znati značaj i načine zapunjavanja sitnih pukotina i sastava;
znati značaj i sredstva za beljenje i prosvetljavanje drveta;
znati načine i sredstva za zapunjavanje (prevlačenje) površina.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva;
Na časovima vežbi, osim utvrđivanja gradiva, treba insistirati na praktičnom izvođenju pojedinih tehnoloških operacija koje se u modulu obrađuju.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Bojenje drveta - bajcovanje, uređaji za nanošenje boja
Trajanje modula:
20 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o bojenju drveta: vrstama boja za drvo, njihovim svojstvima, načinu nanošenja i sušenja;
Sticanje znanja o opštim merama zaštite pri radu u površinskoj obradi drveta.
znati boje rastvorene u vodi, svojstva, pripremu, nanošenje i sušenje;
znati boje rastvorene u rastvaračima, tehniku nanošenja i sušenje;
znati opšte mere zaštite pri radu u površinskoj obradi drveta.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva i po mogućstvu u školskoj radionici videti tehnologiju bojenja drveta;
Na časovima vežbi, osim utvrđivanja gradiva, treba insistirati na praktičnom izvođenju pojedinih tehnoloških operacija koje se u modulu obrađuju.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Lakovi, metode nanošenja lakova i uređaji za nanošenje lakova
Trajanje modula:
36 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje znanja o vrstama lakova, njihovom sastavu, svojstvima i upotrebi;
Sticanje znanja o metodama nanošenja laka i uređajima za nanošenje laka;
Sticanje znanja o opštim merama zaštite pri radu u površinskoj obradi drveta.
znati sušare za lakove:
- komorne sušare,
- protočne sušare;
znati završnu obradu lakiranih površina;
znati opšte mere zaštite pri radu u površinskoj obradi drveta.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, prezentacije projektorom;
Nastavne sadržaje vezane za uređaje za sušenje lakova kao i tehnološke operacije završne obrade detaljno obrađivati na časovima vežbi, po mogućnosti u školskoj radionici.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
Naziv modula:
Površinska obrada prilikom restauriranja nameštaja
Trajanje modula:
10 časova
CILJEVI MODULA
ISHODI MODULA
Po završetku modula učenik će:
PREPORUČENO UPUTSTVO
ZA OSTVARIVANJE MODULA
Sticanje osnovnih znanja o restauraciji nameštaja.
znati načine i sredstva za uklanjanje sa površine postojećih premaza;
znati načine saniranja i rekonstrukciju oštećenih furniranih površina i intarzije;
znati načine saniranja oštećenja nastalih od insekata kao i zaštitu drveta od daljih oštećenja.
Obrazložiti cilj modula, način i kriterijum ocenjivanja;
Za ostvarivanje modula koristiti vizuelna sredstva, prezentacije projektorom.
Preporučeni načini ocenjivanja modula
usmeno
izlaganje
test
esej
domaći
zadatak
pismeni
zadatak
aktivnost
na času
praćenje
praktičnog rada
dnevnik
rada
test praktičnih
veština
samostalni
praktični rad
grafički
rad
*
*
*
5. PREPORUČENA LITERATURA ZA REALIZACIJU PREDMETA
- Mašine i uređaji za obradu drveta, B. Tomić
- Finalna obrada drveta, B. Janić
1. OSTVARIVANJA OBRAZOVNO-VASPITNOG RADA - OBLICI I TRAJANJE
RAZRED
NASTAVA
PRAKSA
UKUPNO
Teorijska
nastava
Vežbe
Praktična
nastava
Nastava
u bloku
I
210
210
II
420
420
III
384
384
Napomena: u tabeli je prikazan godišnji fond časova za svaki oblik rada
2. CILJEVI PREDMETA:
- Razvijanje veštine izvođenja tehnoloških operacija u ručnoj obradi drveta i to: rezanja, rendisanja, dubljenja, bušenja, prečišćavanje, brušenja i sve operacije vezane za montažu i sklapanje proizvoda od drveta;
- Sticanje znanja i veština održavanja i pripreme ručnih alata;
- Sticanje praktičnih znanja i veština mašinske obrade drveta i materijala na bazi drveta;
- Sticanje praktičnih znanja i veština za površinsku obradu drveta;
- Sticanje praktičnih znanja i veština potrebnih za pripremu i održavanje radnog mesta;
- Sticanje praktičnih znanja i veština primene sredstava zaštite na radu;
- Sticanje praktičnih znanja i veština za korišćenje šablona i pomagala uključujući izradu jednostavnijih šablona;
- Sticanje znanja o značaju kvalitativnog i kvantitativnog iskorišćenja materijala;
- Razvijanje samostalnosti u primeni stečenog znanja u praktičnoj nastavi, što doprinosi i kasnijoj primeni u proizvodnoj praksi;
- Sticanje tačnosti, sistematičnosti i odgovornosti prema radu;
- Razvijanje veština izvođenja operacija u mašinskoj obradi i to: rezanja, rendisanja, dubljenja, bušenja, glodanja, brušenja i sve operacije vezane za montažu i sklapanje proizvoda od drveta;
- Sticanje znanja i veština o pripremi i održavanju alata za mašinsku obradu drveta;
- Sticanje znanja i veština o izradi elemenata rezane građe - krojenje osnovnog oblika;
- Sticanje znanja i veština o mašinskim operacijama rezanja i izradi tačnih mera;
- Sticanje osnovnih znanja o mašinskim operacijama bušenja, dubljenja i glodanja;
- Sticanje osnovnih znanja i veština o izradi veza kod masivnog drveta;
- Sticanje osnovnih znanja za izradu detalja od pločastih materijala;
- Sticanje osnovnih znanja o tokarenju drveta;
- Sticanje osnovnih znanja o brušenju drveta;
- Sticanje osnovnih znanja o sklapanju ramovskih i sandučastih konstrukcija;
- Razvijanje veština izvođenja operacija na savremenim automatizovanim mašinama;
- Sticanje znanja i veština o radu na višeagregatnim i višealatnim mašinama za obradu masivnih elemenata i drvenastih ploča;
- Sticanje znanja i veština o mašinama sa programski vođenim procesom rada;
- Sticanje znanja i veština o radu na dvostranim agregatima za nanošenje bridnog furnira;
- Sticanje znanja i veština o pripremi površina za površinsku obradu;
- Sticanje znanja i veština o tehnikama bojenja drveta;
- Sticanje osnovnih znanja i veština o lakiranju i obradi lakiranih površina;
- Sticanje tačnosti, sistematičnosti i odgovornosti prema radu.
