ODLUKA O UTVRĐIVANJU ZGRADE KOMANDE VAZDUHOPLOVSTVA U ZEMUNU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 30/2007)

1. Zgrada Komande vazduhoplovstva u Zemunu utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Zgrada Komande vazduhoplovstva u Zemunu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji opštine Zemun, u Zemunu, Trg JNA broj 12, u državnoj svojini, na katastarskoj parceli broj 1220, KO Zemun.

Spomenik kulture sagrađen je 1935. godine, prema projektu istaknutog arhitekte Dragiše Brašovana, na mestu zgrada nekadašnje Vojne komande u Zemunu. Po volumenu, ova zgrada je bila jedna od najvećih u Zemunu, a i danas predstavlja jedan od najdominantnijih objekata u okviru prostorne kulturno-istorijske celine Staro jezgro Zemuna. Građena je sa osnovom u obliku četvorougaonika, sa unutrašnjim dvorištem i predbaštom. Postavljena je kao samostalna blok-zgrada, koncipirana i kao deo zgrade Zemunske vojne komande u Glavnoj ulici broj 5, sa kojom čini urbanističku celinu. Ima prizemlje i četiri sprata iznad kojih se uzdiže proporcionalno usklađena kula čiji je volumen, takođe, razuđen i akcentovan središnjom dominantom. Simetričan volumen glavne fasade naglašen je bočnim rizalitima prizemlja i prva dva sprata. Bočnu fasadu karakteriše ujednačen ritam građevinskih otvora i diskretno i odmereno postavljena voluminozna figura Ikara, koji je svojom mitološkom simbolikom vezan za značenje i namenu objekta. Objekat odlikuje originalnost, likovna izražajnost, kompoziciona ravnoteža delova i celine, unutrašnja dinamika i sklonost ka detalju.

Spomenik kulture poseduje izrazite arhitektonske i kulturno-istorijske vrednosti. Predstavlja jedno od najoriginalnijih dela arhitekte Dragiše Brašovana i značajno delo jugoslovenske moderne u periodu između dva svetska rata. Autor je širokim potezima i igrom masa rešio jedinstven arhitektonski program, izrazivši istovremeno simboličnom prostornom kompozicijom specifičan sadržaj objekta. Zgrada predstavlja najveći i najznačajniji objekat izgrađen u okviru Starog jezgra Zemuna u periodu između dva svetska rata.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 1220, KO Zemun, u državnoj svojini, do osa ulica Glavne, Trg JNA i Akademske.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izgleda, horizontalnih i vertikalnih gabarita, konstruktivnih i dekorativnih elemenata arhitekture, kao i figura, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) ažurno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada i ispravnosti instalacija u objektu;

3) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost objekta;

4) uređenje dvorišta i predbašte.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje ili postavljanja objekata trajnog ili privremenog karaktera koji svojom namenom, gabaritom, volumenom i oblikom mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) zabrana postavljanja pokretnih tezgi, kioska i drugih privremenih objekata na trotoaru unutar zaštićene okoline;

3) komunalno uređenje, hortikulturno opremanje i održavanje prostora zaštićene okoline spomenika kulture.

6. Ovu odluku objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije".