ODLUKA O UTVRĐIVANJU PALATE PENZIONOG FONDA U BEOGRADU ZA SPOMENIK KULTURE ("Sl. glasnik RS", br. 30/2007)

1. Palata penzionog fonda u Beogradu utvrđuje se za spomenik kulture.

2. Palata penzionog fonda u Beogradu (u daljem tekstu: spomenik kulture) nalazi se na teritoriji opštine Stari grad, u Beogradu, na uglu Trga Nikole Pašića broj 3 i Terazija broj 29, u mešovitoj svojini, na katastarskoj parceli broj 2866, KO Stari grad.

Spomenik kulture sagrađen je 1938–1940. godine prema projektu ruskog arhitekte Grigorija Ivanoviča Samojlova. Poznat i kao Palata "Beograd", građen je kao monumentalni ugaoni stambeno-poslovni objekat. Raspored prostora prati ugaonu poziciju objekta, tako da su odeljenja organizovana oko centralnog pravougaonog prostora sa polukružnim završetkom. U arhitektonskom oblikovanju objedinjuju se dva stilska opredeljenja - akademizam i modernizam. Materijal fasade, njena trodelna podela na centralni i dva bočna rizalita, kao i horizontalni venci svedoče o akademskom pristupu. Fasada je, međutim, pročišćena, u povučenom prizemlju - za ulaze, vestibil i izloge - korišćeni su novi materijali staklo i metal, a uobičajeni akademski arhitektonski motivi korišćeni su na nov način, da istaknu modernu vertikalnost građevine.

Spomenik kulture je objekat značajne arhitektonske i kulturno-istorijske vrednosti. Među brojnim privatnim vilama, crkvama, industrijskim i drugim javnim objektima, izdvaja se kao najznačajnije delo u arhitektonskom opusu Grigorija Samojlova i predstavlja jedno od obeležja Trga Terazije.

3. Zaštićena okolina spomenika kulture obuhvata katastarsku parcelu broj 2866, KO Stari grad, u mešovitoj svojini.

4. Utvrđuju se sledeće mere zaštite spomenika kulture:

1) očuvanje izgleda, horizontalnog i vertikalnog gabarita, konstruktivnih i dekorativnih elemenata arhitekture, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika;

2) za potrebe transformacije bioskopske dvorane u savremeno pozorište dozvoljava se rekonstrukcija i prilagođavanje prostora savremenoj scenskoj tehnologiji, što podrazumeva najveće izmene u zoni bine, novog prostora za orkestar i time nametnute intervencije u sali i ispod platoa trga;

3) očuvanje i održavanje enterijera reprezentativnog ulaza, pristupnog hola balkonu u prizemlju sa reljefnom dekoracijom, polukružnog stepeništa za silazak u hol partera u suterenu i polukružnog glavnog hola u suterenu sa reljefnom dekoracijom i efektom pune kupole;

4) na fasadi ka Trgu Nikole Pašića dozvoljava se transformacija sadašnjeg portala desno od službenog ulaza u pozorište, u smislu njegovog izvlačenja ispred fasade u okviru čega će biti novi pristupni podest i protivpožarni izlaz;

5) ažurno praćenje stanja i održavanje konstruktivno-statičkog sistema, krovnog pokrivača, svih fasada, enterijera i ispravnosti instalacija u spomeniku kulture;

6) zabrana radova koji mogu ugroziti statičku stabilnost;

7) zadržavanje autentičnosti kompozicije fasada sa oblogom od kamenih ploča.

5. Utvrđuju se sledeće mere zaštite zaštićene okoline spomenika kulture:

1) zabrana gradnje ili postavljanja objekata trajnog ili privremenog karaktera koji svojom namenom, gabaritom, volumenom i oblikom mogu ugroziti ili degradirati spomenik kulture i njegovu zaštićenu okolinu;

2) zabrana postavljanja pokretnih tezgi, kioska i drugih privremenih objekata na trotoaru unutar zaštićene okoline;

3) urbanističko i komunalno uređenje i održavanje prostora zaštićene okoline.

6. Ovu odluku objaviti u "Službenom glasniku Republike Srbije".