PRAVILAO RADU BIRAČKIH ODBORA ZA KOORDINIRANO SPROVOĐENJE SVIH IZBORA RASPISANIH ZA 11. MAJ 2008. GODINE("Sl. glasnik RS", br. 30/2008 i 40/2008) |
Ovim pravilima bliže se uređuje rad jedinstvenih biračkih odbora za sprovođenje izbora: za narodne poslanike u Narodnu skupštinu Republike Srbije, za poslanike u Skupštini Autonomne pokrajine Vojvodina i za odbornike skupština opština, gradova, grada Beograda i grada Niša raspisanih za 11. maj 2008. godine.
(1) Birački odbor neposredno sprovodi glasanje na biračkom mestu, obezbeđuje pravilnost i tajnost glasanja, utvrđuje rezultate glasanja na biračkom mestu i obavlja druge poslove određene zakonom i ovim pravilima.
(2) Birački odbor odlučuje većinom glasova od ukupnog broja članova.
(3) Rad biračkog odbora je javan.
(4) Dok je biračko mesto otvoreno i dok traje glasanje svi članovi biračkog odbora ili njihovi zamenici moraju da budu na biračkom mestu ili da se u tome naizmenično smenjuju.
(5) Članovima biračkog odbora koji su određeni da rukuju sprejom s nevidljivim mastilom, a glasaju na drugom biračkom mestu, omogućuje se da na njihovom biračkom mestu glasaju uz rešenje o imenovanju za člana biračkog odbora.
B - PRIJEM IZBORNOG MATERIJALA
(1) Opštinska, odnosno gradska izborna komisija, Izborna komisija grada Beograda i Gradska izborna komisija u Nišu dužne su da do 8. maja 2008. godine u 24,00 časa predaju biračkim odborima izborni materijal za sprovođenje republičkih, pokrajinskih i lokalnih izbora.
(2) Spisak izbornog materijala koji se predaje svakom biračkom odboru za sprovođenje izbora za narodne poslanike u Narodnoj skupštini Republike Srbije sadržan je u zapisnicima o primopredaji izbornog materijala na obrascu NP-18/2008, koji je propisala Republička izborna komisija.
(3) Spisak izbornog materijala koji se predaje svakom biračkom odboru za sprovođenje izbora za poslanike u Skupštini AP Vojvodine, za odbornike u skupštinama opština, odnosno gradova, za odbornike u Skupštini grada Beograda i Skupštini grada Niša, sadržan je u zapisnicima o primopredaji izbornog materijala na obrascima koje propisuju opštinske, gradske i pokrajinska izborna komisija.
(1) Biračkim odborima unutar zavoda za izvršenje zavodskih sankcija i biračkim odborima u inostranstvu izborni materijal predaje Koordinator Republičke izborne komisije.
(2) Koordinator Republičke izborne komisije najkasnije do 7. maja 2008. godine u 24,00 časa predaje izborni materijal biračkim odborima unutar zavoda za izvršenje zavodskih sankcija u sedištu upravnog okruga na čijem području se nalazi zavod, a biračkim odborima u inostranstvu - u sedištu Ministarstva spoljnih poslova.
(3) O primopredaji izbornog materijala sačinjava se zapisnik na propisanom obrascu.
V - PRIPREMA ZA POČETAK GLASANJA
(1) Dana 11. maja 2008. godine birački odbor se sastaje u 06,00 časova na biračkom mestu, da bi se pripremio za početak glasanja.
(2) Članovi biračkog odbora se pripremaju za početak glasanja sledećim redosledom: utvrđuju da li je materijal za glasanje ispravan i potpun, uređuju biračko mesto i dogovaraju se o načinu rada i podeli zaduženja prilikom sprovođenja glasanja.
a) Utvrđivanje potpunosti i ispravnosti izbornog materijala
(1) Primljeni izborni materijal birački odbor upoređuje sa stanjem iz svih zapisnika o primopredaji izbornog materijala i tako utvrđuje da li je primljeni materijal potpun i ispravan.
(2) Ako nešto od izbornog materijala nedostaje, birački odbor to konstatuje u zapisniku o radu biračkog odbora i o tome odmah obaveštava opštinsku, odnosno gradsku izbornu komisiju.
Birački odbor uređuje prostoriju za glasanje tako da od ulaza do glasačkih kutija, mesta za obavljanje izbornih radnji budu postavljena sledećim redosledom:
- mesto na kome član biračkog odbora rukuje sa UV lampom;
- mesto na kome se utvrđuje identitet birača;
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika u Narodnu skupštinu Republike Srbije;
- mesto na kome se uručuju glasački listići za izbor narodnih poslanika u Narodnu skupštinu Republike Srbije;
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za izbore poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po proporcionalnom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- mesto na kome se uručuju glasački listići za izbor poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po proporcionalnom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za izbore poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po većinskom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- mesto na kome se uručuju glasački listići za izbor poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po većinskom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za izbor odbornika u Skupštini grada Beograda, odnosno Skupštini grada Niša (za biračka mesta na teritoriji grada Beograda, odnosno grada Niša);
- mesto na kome se uručuju glasački listići za izbor odbornika u Skupštini grada Beograda, odnosno Skupštini grada Niša (za biračka mesta na teritoriji grada Beograda, odnosno grada Niša);
- mesto na kome se nalazi izvod iz biračkog spiska za izbor odbornika u skupštini opštine, odnosno skupštini grada, odnosno skupštini gradske opštine;
- mesto na kome se uručuju glasački listići za izbor odbornika skupštine opštine, odnosno skupštine grada, odnosno skupštine gradske opštine;
- mesto na kome član biračkog odbora rukuje sa sprejom;
- paravani za glasanje, koji moraju biti postavljeni tako da obezbede tajnost glasanja;
- glasačka kutija za izbor narodnih poslanika u Narodnu skupštinu Republike Srbije;
- glasačka kutija za izbor poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po proporcionalnom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- glasačka kutija za izbor poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po većinskom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- glasačka kutija za izbor odbornika u Skupštini grada Beograda, odnosno Skupštini grada Niša (za biračka mesta na teritoriji grada Beograda, odnosno grada Niša);
- glasačka kutija za izbor odbornika u skupštini opštine, odnosno skupštini grada, odnosno skupštini gradske opštine.
(1) Birački odbor proverava da li su na biračkom mestu i na 50 metara od biračkog mesta istaknuti simboli podnosilaca izbornih lista (političkih stranaka, koalicija, grupa građana) i drugi propagandni materijal.
(2) Ako je na biračkom mestu i na 50 metara od biračkog mesta istaknut propagandni materijal, birački odbor ga sam uklanja ili o potrebi da se on ukloni obaveštava nadležnu komunalnu inspekciju.
Članovi biračkog odbora dogovaraju se o podeli rada, pri čemu je najvažnije da se utvrdi koji će članovi, odnosno zamenici članova, biti zaduženi za sprovođenje sledećih radnji:
- rukovanje UV lampom;
- utvrđivanje identiteta birača;
- rukovanje izvodom iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika u Narodnu skupštinu Republike Srbije;
- čuvanje i uručivanje glasačkih listića za izbor narodnih poslanika u Narodnu skupštinu Republike Srbije;
- rukovanje izvodom iz biračkog spiska za izbore poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po proporcionalnom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- čuvanje i uručivanje glasačkih listića za izbor poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po proporcionalnom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- rukovanje izvodom iz biračkog spiska za izbore poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po većinskom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- čuvanje i uručivanje glasačkih listića za izbor poslanika u Skupštinu AP Vojvodine po većinskom sistemu (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- rukovanje izvodom iz biračkog spiska za izbor odbornika u Skupštini grada Beograda, odnosno Skupštini grada Niša (za biračka mesta na teritoriji grada Beograda, odnosno grada Niša);
- čuvanje i uručivanje glasačkih listića za izbor odbornika u Skupštini grada Beograda, odnosno Skupštini grada Niša (za biračka mesta na teritoriji grada Beograda, odnosno grada Niša);
- rukovanje izvodom iz biračkog spiska za izbor odbornika u skupštini opštine, odnosno skupštini grada, odnosno skupštini gradske opštine;
- čuvanje i uručivanje glasačkih listića za izbor odbornika u skupštini opštine, odnosno skupštini grada, odnosno skupštini gradske opštine;
- rukovanje sprejom;
- poučavanje birača o tome kako se glasa;
- staranje o tome da birač ubacuje glasačke listiće u odgovarajuće glasačke kutije.
(1) Pošto obavi pripreme za sprovođenje glasanja, birački odbor utvrđuje da glasanje može početi, i to konstatuje u zapisniku o radu biračkog odbora.
(2) Biračko mesto se otvara 11. maja 2008. godine u 7,00 časova.
a) Provera ispravnosti glasačkih kutija
(1) Provera ispravnosti svih glasačkih kutija vrši se u prisustvu prvog birača koji dođe na biračko mesto, a rezultat provere upisuje se u kontrolne listove za proveru ispravnosti glasačkih kutija.
(2) Postupak provere se obavlja sledećim redosledom:
- kada na biračko mesto pristupi prvi birač koji nije član biračkog odbora (ni u stalnom niti u proširenom sastavu), birački odbor će izvršiti proveru UV lampom, utvrdiće njegov identitet i utvrdiće da li je upisan u izvode iz biračkih spiskova;
- u prisustvu tog birača birački odbor proverava da li su sve glasačke kutije ispravne i prazne;
- popunjavaju se kontrolni listići, koje potpisuju svi članovi biračkog odbora i birač koji je prvi došao na biračko mesto;
- u prisustvu prvog birača, kontrolni listići se ubacuju u odgovarajuće glasačke kutije, koje se nakon toga zatvaraju i pečate jemstvenikom i pečatnim voskom;
- sve izvršene radnje konstatuju se u zapisnicima o radu biračkog odbora.
(1) Provera ispravnosti glasačkih kutija ne može se vršiti u prisustvu birača za koga je, nakon provere UV lampom, utvrđeno da je glasao na drugom biračkom mestu, koji nema važeću javnu ispravu za utvrđivanje identiteta, ili koji nije upisan u najmanje jedan izvod iz biračkog spiska.
(2) Ako birač, koji je prvi došao na biračko mesto, nije upisan u sve izvode iz biračkog spiska, u njegovom prisustvu može se proveravati ispravnost samo one glasačke kutije koja se koristi za izbore na kojima takav birač može da glasa.
D - GLASANJE NA BIRAČKOM MESTU
Kada birač dođe na biračko mesto, birački odbor je dužan da preduzme sledeće radnje: proveravanje da li je birač glasao na drugom biračkom mestu, utvrđivanje identiteta birača, provera da li je birač upisan u izvode iz biračkog spiska, obeležavanje birača specijalnim sprejom, uručivanje glasačkog listića i poučavanje birača o načinu glasanja.
a) Provera da li je birač glasao na drugom biračkom mestu
(1) Kada uđe na biračko mesto, birač prilazi članu biračkog odbora sa UV lampom, koji proverava da li je kažiprst desne ruke birača već obeležen nevidljivim mastilom.
(2) Za slučaj da birač nema kažiprst desne ruke, proverava se da li su nevidljivim mastilom obeleženi ostali prsti desne ruke, a ako birač nema desnu ruku, proverava se da li su nevidljivim mastilom obeleženi prsti leve ruke.
(3) Ako se nakon provere UV lampom utvrdi da je birač glasao na drugom biračkom mestu, on ne može da glasa i dužan je da bez odlaganja napusti biračko mesto.
b) Utvrđivanje identiteta birača
(1) Pošto se utvrdi da birač nije glasao, on prilazi drugom članu biračkog odbora, saopštava mu svoje ime i prezime, predaje mu obaveštenje o glasanju i dokazuje svoj identitet.
(2) Identitet birača se može utvrditi uvidom u: važeću ličnu kartu, važeći pasoš (putna isprava) i važeću vozačku dozvolu.
(3) Birač koji je upisan u poseban izvod iz biračkog spiska birača koji se nalaze na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na izvršavanju neke druge obaveze u Vojsci Srbije, može dokazivati svoj identitet i vojnom knjižicom.
(4) Birač koji glasa na biračkom mestu unutar ustanove za izvršenje zavodskih sankcija, svoj identitet može da dokaže i odgovarajućom ispravom koju mu izdaje Uprava za izvršenje zavodskih sankcija.
(5) Birač ne može da glasa ako ne podnese dokaz o svom identitetu.
(6) Birač koji je upisan u izvod iz biračkog spiska može da glasa i bez obaveštenja o vremenu i mestu održavanja izbora.
v) Utvrđivanje da li je birač upisan u izvod iz biračkog spiska i uručivanje glasačkih listića
(1) Kada se utvrdi njegov identitet, birač prilazi članu biračkog odbora koji je zadužen za rukovanje izvodom iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika u Narodnoj skupštini Republike Srbije, koji pronalazi birača i zaokružuje redni broj ispred imena birača, a nakon toga se birač potpisuje na odgovarajućem mestu u izvodu iz biračkog spiska.
(2) Pošto se birač potpiše, član biračkog odbora mu predaje glasački listić za izbor narodnih poslanika, a nakon toga birač redom prilazi članovima biračkog odbora koji su zaduženi za rukovanje izvodima iz biračkih spiskova za izbor poslanika u Skupštini AP Vojvodine, odbornika u Skupštini grada Beograda, odnosno Skupštini grada Niša i opštinskih, odnosno gradskih odbornika, koji će ponoviti opisan postupak pronalaženja birača, zaokruživanja rednog broja ispred imena birača, potpisivanja u izvod iz biračkog spiska i uručenja glasačkih listića.
(1) Birački odbor ne sme vršiti nikakva dopisivanja ili druge promene u izvodima iz biračkog spiska.
(2) Birački odbor neće dozvoliti da glasa lice koje nije upisano u izvod iz biračkog spiska.
(3) Za slučaj da birač nije upisan u sve izvode iz biračkog spiska, on može da glasa samo na onim izborima za koje je upisan u izvod iz biračkog spiska.
(1) Na jednim izborima (republičkim, većinskim pokrajinskim, proporcionalnim pokrajinskim, gradskim ili opštinskim) birač može glasati samo jedanput.
(2) Nijedno lice ne može za jedne izbore dobiti više od jednog glasačkog listića niti je dopušteno da jedno lice glasa umesto drugog lica.
(1) Tek kada mu se uruče glasački listići za sve izbore na kojima ima pravo da glasa, birač prilazi članu biračkog odbora koji mu specijalnim sprejom obeležava kažiprst desne ruke ispod korena nokta, kao znak da je glasao.
(2) Biraču koji nema kažiprst desne ruke biće obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(3) Biraču koji nema desnu šaku, biće obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(4) Ako nije moguće da se tako obeleže prsti birača, dodatno obeležavanje se ne obavlja.
d) Popunjavanje glasačkog listića
(1) Birač popunjava glasačke listiće iza paravana za glasanje pošto ga član biračkog odbora pouči o načinu glasanja.
(2) Član biračkog odbora će posebno upozoriti birača:
- da može da glasa samo za jednu izbornu listu zaokruživanjem rednog broja ispred naziva izborne liste (na teritoriji AP Vojvodine birački odbor će upozoriti birača i na to da na izborima koji se sprovode po većinskom sistemu može da glasa samo za jednog kandidata zaokruživanjem rednog broja ispred imena kandidata);
- da je glasanje tajno i da se obavlja iza paravana za glasanje;
- da je glasanje slobodno i da niko nema pravo da sprečava ili primorava birača da glasa, da ga poziva na odgovornost zbog toga što jeste ili nije glasao ili da traži od birača da se izjasni zašto je i za koga je glasao.
(3) Pošto popuni glasačke listiće, birač sam presavija glasačke listiće tako da se ne vidi kako je glasao i stavlja glasačke listiće u odgovarajuće glasačke kutije, a zatim napušta biračko mesto.
(4) Birački odbor će zadužiti člana ili zamenika člana koji se posebno stara o tome da birač ubacuje glasačke listiće u odgovarajuće glasačke kutije.
(1) Birački odbor je dužan da se stara o tajnosti glasanja.
(2) Birački odbor je dužan da organizuje glasanje tako da niko ne može videti kako birač popunjava glasačke listiće.
(3) U prostoriji u kojoj se glasa može biti prisutno samo onoliko birača koliko ima obezbeđenih mesta za tajnost glasanja.
Đ - POSEBNA PRAVILA GLASANJA ZA LICA SA INVALIDITETOM I SPREČENIH LICA
a) Lice koje nije u stanju da popuni glasački listić
(1) Birač koji ne može sam da popuni glasački listić (slepo, invalidno ili nepismeno lice) ima pravo da na biračko mesto povede pomagača koji će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu birač odredi.
(2) Ovakav način glasanja konstatuje se u zapisnicima o radu biračkog odbora.
(3) Birački odbor unosi u zapisnike o radu biračkog odbora podatak o tome koliko je birača glasalo na taj način.
b) Lice koje nije u stanju da dođe na biračko mesto
(1) Birač koji nije u stanju da glasa na biračkom mestu obaveštava birački odbor, najkasnije do 11,00 časova na dan glasanja, da želi da glasa.
(2) Pošto utvrdi da je takvo lice upisano najmanje u jedan izvod iz biračkog spiska, predsednik biračkog odbora zadužuje tri člana biračkog odbora u proširenom sastavu, koji su predstavnici podnosilaca tri različite izborne liste (poverenici biračkog odbora) da obave glasanje van biračkog mesta.
(3) Poverenici biračkog odbora odlaze kod birača i utvrđuju njegov identitet i vrše proveru UV lampom.
(4) Potom poverenici biračkog odbora predaju biraču službeni koverat u kojem se nalaze: glasački listići, zbirne izborne liste, potvrda o izbornom pravu (Obrazac NP-15/2008) i posebne koverte u koje će biti stavljeni popunjeni glasački listići.
(5) Nakon toga, poverenici biračkog odbora specijalnim sprejom obeležavaju biračev kažiprst desne ruke ispod korena nokta.
(6) Pošto upoznaju birača s načinom glasanja, poverenici biračkog odbora napuštaju prostoriju u kojoj birač glasa.
(7) Pošto glasa, birač potpisuje potvrde o svom izbornom pravu i stavlja popunjene i presavijene glasačke listiće u posebne koverte koje poverenici biračkog odbora pred njim pečate žigom na pečatnom vosku.
(8) Tako zapečaćene posebne koverte birač stavlja zajedno s potpisanim potvrdama o svom izbornom pravu u službene koverte koje posle toga poverenici pred njim pečate žigom na pečatnom vosku.
(9) Odmah po povratku na biračko mesto, poverenici biračkog odbora predaju službene koverte biračkom odboru, koji otvara službene koverte, potpisane potvrde o izbornom pravu i zaokružuje redni broj pod kojim je birač upisan u izvode iz biračkog spiska.
(10) Zatim birački odbor otvara zapečaćene koverte i iz njih vadi presavijene glasačke listiće i ubacuje ih u odgovarajuću glasačku kutiju.
(11) Ako nedostaje potpisana potvrda o izbornom pravu, ili ako birač nije upisan u izvod iz biračkog spiska, smatra se da birač nije glasao, što se unosi u zapisnik o radu biračkog odbora.
(12) Birački odbor unosi u zapisnike o radu biračkog odbora podatak o tome koliko je birača glasalo van biračkog mesta, a uz ostali izborni materijal u posebnom kovertu prilaže i sve potpisane potvrde o izbornom pravu.
(13) Ako birač koji glasa van biračkog mesta nije u stanju da popuni glasački listić (slepo, invalidno ili nepismeno lice), on može glasati uz pomoć pomagača koga sam odredi, na isti način na koji tu pomoć koriste slepa, invalidna ili nepismena lica koja glasaju na biračkom mestu.
(14) Glasanje birača van biračkog mesta može se obaviti samo na području biračkog mesta.
E - ODRŽAVANJE REDA NA BIRAČKOM MESTU
(1) Zabranjeno je zadržavanje na biračkom mestu svih lica koja nemaju prava i dužnosti u vezi sa sprovođenjem izbora.
(2) Na biračkom mestu zabranjeno je korišćenje pejdžera, mobilnih telefona i drugih sredstava veza i komunikacija.
(3) Na biračkom mestu je zabranjeno da se, van službene evidencije u izvodima iz biračkog spiska, prave spiskovi birača koji su izašli na glasanje (upisivanjem imena ili rednog broja na izvodu iz biračkog spiska birača koji su izašli, ili nisu izašli na glasanje).
(4) Izuzetno, dozvoljeno je da članovi biračkog odbora, koji su zaduženi da rukuju izvodima iz biračkog spiska, upisivanjem crtica na posebnom listu hartije, vode evidenciju o izlaznosti birača i da podatke o izlaznosti saopštavaju svim članovima biračkog odbora.
(5) Povreda zabrana iz st. 1, 2. i 3. ovog člana smatra se narušavanjem reda na biračkom mestu.
(1) Predstavnici sredstava javnog informisanja mogu da budu prisutni na biračkom mestu samo radi pripreme izveštaja o toku glasanja na biračkom mestu.
(2) Sve vreme od otvaranja do zatvaranja biračkog mesta birački odbor obaveštava Republičku izbornu komisiju o toku glasanja na način koji će biti utvrđen posebnom odlukom Republičke izborne komisije.
(1) Birački odbor je dužan da održava red na biračkom mestu.
(2) Ako se na biračkom mestu naruši red, birački odbor može da prekine glasanje dok se red ne uspostavi. Razlozi za prekid glasanja i trajanje prekida glasanja unose se u zapisnike o radu biračkog odbora.
(3) Ako je prekid glasanja trajao duže od jednog časa, glasanje se produžava za onoliko vremena koliko je prekid trajao.
(1) Birački odbor je dužan da posmatračima, kojima je Republička izborna komisija odobrila praćenje izbora i izdala identifikacione kartice, omogući nesmetano praćenje svake izborne radnje i da u zapisnicima o svom radu konstatuje njihovo prisustvo.
(2) Birački odbor može da udalji posmatrača sa biračkog mesta ako narušava red na biračkom mestu, ometa rad biračkog odbora, a posebno ako na bilo koji način pokuša da učestvuje u radu biračkog odbora, što konstatuje u svakom zapisniku o radu biračkog odbora, uz navođenje razloga za udaljavanje.
(1) Biračko mesto se zatvara u 20,00 časova.
(2) Biračima koji su se zatekli na biračkom mestu prilikom zatvaranja biračkog mesta, omogućava se da glasaju.
(3) Kao birač koji se zatekao na biračkom mestu smatra se birač koji se u 20,00 časova nalazi na biračkom mestu ili neposredno ispred.
(4) Birače koji se zateknu na biračkom mestu birački odbor obaveštava da mogu da glasaju.
(5) Predsednik biračkog odbora dužan je da odredi člana ili zamenika člana biračkog odbora koji će da utvrdi broj birača koji su se zatekli na biračkom mestu, da utvrdi redosled po kome oni glasaju i na kraju da stane iza poslednjeg zatečenog birača kako bi označio kraj reda i sačekao da glasaju svi birači koji su se zatekli na biračkom mestu.
Z - UTVRĐIVANJE REZULTATA GLASANJA
a) Redosled utvrđivanja rezultata izbora
(1) Posle zatvaranja biračkog mesta birački odbor utvrđuje rezultate glasanja na biračkom mestu.
(2) Utvrđivanju rezultata glasanja moraju da prisustvuju svi članovi biračkog odbora ili njihovi zamenici.
(3) Rezultati glasanja na biračkom mestu utvrđuju se sledećim redosledom:
- rezultati glasanja za narodne poslanike u Narodnoj skupštini Republike Srbije;
- rezultati glasanja za poslanike u skupštini AP Vojvodine (za biračka mesta na teritoriji AP Vojvodine);
- rezultati glasanja za odbornike u Skupštini grada Beograda, odnosno Skupštini grada Niša (za biračka mesta na teritoriji Beograda, odnosno Niša);
- rezultati glasanja za odbornike u opštinskim, odnosno gradskim skupštinama, odnosno skupštinama gradskih opština.
b) Postupak utvrđivanja rezultata glasanja
Postupak utvrđivanja rezultata glasanja na izborima za narodne poslanike u Narodnoj skupštini Republike Srbije sprovodi se na sledeći način:
1. prebrojavaju se neupotrebljeni glasački listići i stavljaju u poseban koverat koji se pečati (rubrika 14. Zapisnika o radu biračkog odbora);
2. prebrojava se broj birača koji je upisan u izvod iz biračkog spiska i tako utvrđuje ukupan broj upisanih birača (rubrika 15. Zapisnika o radu biračkog odbora). U ukupan broj upisanih birača ulaze i birači koji su upisani u poseban izvod iz biračkog spiska jer se nalaze na odsluženju vojnog roka ili na vojnoj vežbi i koji izvršavaju obaveze u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije, ako je određeno da glasaju na tom biračkom mestu;
3. prebrojavaju se birači koji su zaokruženi u izvodu iz biračkog spiska i tako se utvrđuje broj birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika o radu biračkog odbora);
4. otvara se glasačka kutija i proverava da li se u njoj nalazi kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije i rezultat provere upisuje u Zapisnik o radu biračkog odbora (rubrika 10). Kontrolni list se stavlja u poseban koverat;
5. prebrojavaju se svi glasački listići koji su se nalazili u glasačkoj kutiji i taj broj se upisuje u rubriku 17. Zapisnika o radu biračkog odbora;
6. glasački listići se razvrstavaju na važeće i nevažeće;
7. prebrojavaju se nevažeći glasački listići, stavljaju se u poseban koverat koji se pečati, a broj nevažećih glasačkih listića se upisuje u rubriku 17.1. Zapisnika o radu biračkog odbora;
8. prebrojavaju važeći glasački listići, a taj broj se upisuje u rubriku 17.2. Zapisnika o radu biračkog odbora;
9. važeći glasački listići razvrstavaju se po izbornim listama, utvrđuje se broj glasova koji je dat svakoj izbornoj listi, koji se upisuje u rubriku 18 Zapisnika o radu biračkog odbora;
10. svi važeći glasački listići stavljaju se u poseban koverat koji se pečati.
Isti postupak se redom ponavlja prilikom utvrđivanja rezultata glasanja na izborima za poslanike u Skupštini AP Vojvodine, na izborima za odbornike u Skupštini grada Beograda, odnosno Niša, kao i na izborima za odbornike u skupštinama opština, odnosno gradova.
v) Razlikovanje važećeg i nevažećeg glasačkog listića
(1) Nevažeći glasački listić jeste nepopunjeni glasački listić, kao i glasački listić koji je popunjen tako da se ne može utvrditi za koju je izbornu listu birač glasao, na primer:
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog rednog broja ispred naziva izbornih lista;
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jedne izborne liste;
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog predlagača izborne liste;
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog nosioca izborne liste.
(2) Važeći glasački listić jeste onaj na kome je zaokružen jedan redni broj ispred naziva izborne liste, kao i glasački listić koji je popunjen na način iz kojeg se sa sigurnošću može zaključiti za koga je birač glasao, na primer:
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao naziv ili deo naziva jedne izborne liste;
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao naziv predlagača jedne izborne liste;
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao ime jednog nosioca izborne liste;
- ako je na glasačkom listiću birač istovremeno zaokružio ili podvukao naziv predlagača i ime nosioca jedne izborne liste.
(3) Ako je listić popunjen na način iz koga se može pouzdano utvrditi za koju izbornu listu je birač glasao, on će biti važeći uprkos tome:
- što su na listiću ispisani ili nacrtani komentari, parole i druge poruke;
- što su druge izborne liste precrtane.
g) Popunjavanje zapisnika o radu biračkog odbora
(1) Čim utvrdi rezultate glasanja, birački odbor čitko popunjava zapisnike o radu biračkog odbora u koje, pored ostalog, upisuje: datum i mesto glasanja; broj i naziv biračkog mesta; imena i prezimena članova biračkog odbora; broj primljenih glasačkih listića; broj neupotrebljenih glasačkih listića; ukupan broj upisanih birača (za izbor narodnih poslanika: u koji ulaze i birači koji su upisani u poseban izvod iz biračkog spiska jer se nalaze na odsluženju vojnog roka ili na vojnoj vežbi i koji izvršavaju obaveze u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije, ako su glasali na tom biračkom mestu); broj birača koji su glasali; broj birača koji su glasali uz pomoć druge osobe; broj birača koji su glasali van biračkog mesta; broj nevažećih glasačkih listića; broj važećih glasačkih listića; broj glasova datih za svaku izbornu listu.
(2) U zapisnike o radu biračkog odbora unose se i primedbe i mišljenja članova i zamenika članova biračkog odbora u stalnom i proširenom sastavu.
(3) Ako zapisnike o radu biračkog odbora ne potpišu svi članovi biračkog odbora, to se konstatuje u zapisniku o radu biračkog odbora i uz to se eventualno navode i razlozi zbog kojih zapisnik nije potpisan.
(1) Zapisnici o radu biračkog odbora izrađuju se na propisanim obrascima koji se štampaju u šest primeraka.
(2) Prvi primerak zapisnika o radu biračkog odbora dostavlja se opštinskoj, odnosno gradskoj izbornoj komisiji.
(3) Drugi primerak zapisnika ističe se na biračkom mestu na javni uvid.
(4) Preostala četiri primerka zapisnika uručuju se predstavnicima podnosilaca izbornih lista koje su osvojile najveći broj glasova na biračkom mestu, vodeći računa pri tom koji podnosioci izbornih lista su osvojili najveći broj glasova za izbor narodnih poslanika, poslanika u skupštini AP Vojvodine, za izbor opštinskih, odnosno gradskih odbornika i za izbor odbornika Skupštine grada Beograda i Niša.
(5) Birački odbor unutar zavoda za izvršenje zavodskih sankcija dostavlja prvi primerak zapisnika o radu biračkog odbora direktno Koordinatoru Republičke izborne komisije, u sedištu upravnog okruga, a birački odbor u inostranstvu dostavlja prvi primerak zapisnika o radu biračkog odbora direktno Koordinatoru Republičke izborne komisije u sedištu Republičke izborne komisije.
I - LOGIČKO-RAČUNSKA KONTROLA ZAPISNIKA O RADU BIRAČKOG ODBORA
Logičko-računska kontrola Zapisnika o radu biračkog odbora (Obrazac NP-22/2008), obuhvata: računsko slaganje podataka o biračima, računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima i računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima.
a) Računsko slaganje podataka o biračima
(1) Ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika) jednak je broju birača koji su zaokruženi u izvodu iz biračkog spiska i posebnom izvodu iz biračkog spiska.
(2) Ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika) može biti jednak ili manji od broja birača upisanih u izvodu iz biračkog spiska i u posebnom izvodu iz biračkog spiska (rubrika 15. Zapisnika).
b) Računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima
(1) Ukupan broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 17. Zapisnika) jednak je ili nešto manji od broja birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika).
(2) Broj primljenih glasačkih listića (rubrika 13. Zapisnika) jednak je zbiru: broja neupotrebljenih glasačkih listića (rubrika 14. Zapisnika) i broja birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika).
v) Računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima
(1) Broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 17. Zapisnika) jednak je zbiru: broja nevažećih glasačkih listića (rubrika 17.1. Zapisnika) i broja važećih glasačkih listića (rubrika 17.2. Zapisnika).
(2) Broj važećih glasačkih listića (rubrika 17.2. Zapisnika) jednak je zbiru broja glasova koje su dobile sve izborne liste (tabela u rubrici 18. Zapisnika).
J - DOSTAVLJANJE IZBORNOG MATERIJALA POSLE GLASANJA
(1) Pošto utvrdi rezultate glasanja na biračkom mestu, birački odbor bez odlaganja i odvojeno za svake izbore, predaje u zgradi opštine opštinskoj, odnosno gradskoj izbornoj komisiji:
- prvi primerak Zapisnika o radu biračkog odbora;
- izvod iz biračkog spiska i poseban izvod iz biračkog spiska ako su na biračkom mestu glasali i birači koji se nalaze na odsluženju vojnog roka, na vojnoj vežbi ili na obavljanju dužnosti u jedinicama ili ustanovama Vojske Srbije;
- kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije;
- zapečaćeni koverat u koji su stavljeni neupotrebljeni glasački listići;
- zapečaćeni koverat u koji su stavljeni nevažeći glasački listići;
- zapečaćeni koverat u koji su stavljeni važeći glasački listići;
- potpisane potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta.
(2) Izvod iz biračkog spiska, prvi primerak Zapisnika o radu biračkog odbora i potpisane potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta predaju se u posebnom omotu.
(3) Prilikom predaje izbornog materijala birački odbor će strogo voditi računa da ne pomeša izborni materijal za sprovođenje izbora za narodne poslanike u Narodnoj skupštini Republike Srbije sa ostalim izbornim materijalom.
(4) Preostali izborni materijal (glasačku kutiju, paravane za glasanje, pribor za pisanje i dr.) birački odbor predaje opštinskoj upravi.
(5) O primopredaji izbornog materijala sačinjavaju se zapisnici na propisanim obrascima.
(6) Birački odbor unutar zavoda za izvršenje zavodskih sankcija predaje izborni materijal Koordinatoru Republičke izborne komisije, u sedištu upravnog okruga.
(7) Posle glasanja u inostranstvu birački odbor predaje izborni materijal Koordinatoru Republičke izborne komisije u sedištu Republičke izborne komisije, na način koji je predviđen za dostavljanje diplomatskih pošiljki i tako da izborni materijal može da bude blagovremeno računarski obrađen radi saopštavanja rezultata izbora.
(1) Koverte sa zapisnicima o radu biračkih odbora, poseban omot sa overenim izvodima iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika, potpisanim potvrdama o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta i sa overenim posebnim izvodima iz biračkog spiska direktno se predaju opštinskoj, odnosno gradskoj izbornoj komisiji.
(2) Preostali izborni materijal pakuje se u vreće za transport i tako predaje opštinskoj, odnosno gradskoj izbornoj komisiji.
(1) Prilikom predaje izbornog materijala opštinskoj, odnosno gradskoj izbornoj komisiji, predsednik biračkog odbora dužan je da dostavi izveštaj o prisutnosti članova i zamenika članova biračkog odbora na dan glasanja.
(2) Predsednik biračkog odbora unutar zavoda za izvršenje zavodskih sankcija i predsednik biračkog odbora u inostranstvu, svoje izveštaje o prisutnosti članova i zamenika članova biračkog odbora dostavljaju direktno Republičkoj izbornoj komisiji.
K - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Stupanjem na snagu ovih pravila prestaju da važe Pravila o radu biračkih odbora za sprovođenje izbora za narodne poslanike ("Službeni glasnik RS", broj 103/06).
Ova pravila stupaju na snagu danom objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Samostalni član Odluke o izmeni
Pravila o radu biračkih odbora za koordinirano sprovođenje svih izbora raspisanih za 11. maj 2008. godine
("Sl. glasnik RS", br. 40/2008)
Član 3
Ova odluka stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".