PRAVILAO RADU JEDINSTVENIH BIRAČKIH ODBORA ZA SPROVOĐENJE IZBORA ZA NARODNE POSLANIKE I IZBORA ZA ODBORNIKE U SKUPŠTINI GRADA PRIŠTINE I SKUPŠTINAMA OPŠTINA SA KOSOVA I METOHIJE NA POSEBNIM BIRAČKIM MESTIMA ("Sl. glasnik RS", br. 46/2008) |
Ovim pravilima bliže se uređuje rad jedinstvenih biračkih odbora koji na posebnim biračkim mestima sprovode glasanje na izborima za narodne poslanike i na izborima za odbornike u Skupštini grada Prištine i skupštinama opština sa Kosova i Metohije (u daljem tekstu: KiM), koji su raspisani za 11. maj 2008. godine.
(1) Jedinstveni birački odbor neposredno sprovodi glasanje na posebnom biračkom mestu, obezbeđuje pravilnost i tajnost glasanja, utvrđuje rezultate glasanja na posebnom biračkom mestu i obavlja druge poslove određene zakonom, kao i uputstvima i pravilima Republičke izborne komisije.
(2) Jedinstveni birački odbor odlučuje većinom glasova od ukupnog broja članova.
(3) Rad jedinstvenog biračkog odbora je javan.
(4) Dok je posebno biračko mesto otvoreno i dok traje glasanje svi članovi jedinstvenog biračkog odbora ili njihovi zamenici moraju da budu na posebnom biračkom mestu i da se u tome naizmenično smenjuju.
(5) Članovima jedinstvenog biračkog odbora koji su određeni da rukuju sprejom s nevidljivim mastilom, a glasaju na drugom biračkom mestu, omogućava se da na njihovom biračkom mestu glasaju uz rešenje o imenovanju za člana jedinstvenog biračkog odbora.
B - PRIJEM IZBORNOG MATERIJALA
a) Jedinstveni birački odbori sa sedištem na KiM
(1) Opštinske izborne komisije, najkasnije do 9. maja 2008. godine, predaju jedinstvenim biračkim odborima, čije se sedište nalazi na području opština Zvečan, Zubin Potok, Leposavić, Novo Brdo i Štrpce, izborni materijal za sprovođenje izbora za narodne poslanike i lokalnih izbora za opštine sa KiM.
(2) O primopredaji izbornog materijala za sprovođenje izbora za narodne poslanike između opštinske izborne komisije i jedinstvenog biračkog odbora sa sedištem na KiM sastavlja se zapisnik na obrascu KiM-LI/2008-18.
(3) O primopredaji izbornog materijala za sprovođenje lokalnih izbora za opštine sa KiM između opštinske izborne komisije i jedinstvenog biračkog odbora sa sedištem na KiM sastavlja se zapisnik na obrascu KiM - LI/2008-23.
(4) Radna tela Republičke izborne komisije, najkasnije do 9. maja 2008. godine predaju jedinstvenim biračkim odborima, čije se sedište nalazi na području grada Prištine i opština Vitina, Vučitrn, Gnjilane, Gora, Istok, Klina, Kosovo Polje, Kosovska Kamenica, Kosovska Mitrovica, Lipljan, Obilić, Orahovac, Peć, Podujevo, Prizren, Srbica i Uroševac, izborni materijal za sprovođenje izbora za narodne poslanike i lokalnih izbora za opštine sa KiM.
(5) O primopredaji izbornog materijala za sprovođenje izbora za narodne poslanike između radnog tela i jedinstvenog biračkog odbora sa sedištem na KiM sastavlja se zapisnik na obrascu KiM-LI/2008-17.
(6) O primopredaji izbornog materijala za sprovođenje lokalnih izbora za opštine sa KiM između radnog tela i jedinstvenog biračkog odbora sa sedištem na KiM sastavlja se zapisnik na obrascu KiM - LI/2008-22.
b) Jedinstveni birački odbori sa sedištem izvan KiM
(1) Radna tela Republičke izborne komisije najkasnije do 9. maja 2008. godine predaju jedinstvenim biračkim odborima sa sedištem izvan KiM izborni materijal za sprovođenje izbora za narodne poslanike i lokalnih izbora za opštine sa KiM.
(2) O primopredaji izbornog materijala za sprovođenje izbora za narodne poslanike između radnog tela i jedinstvenog biračkog odbora sa sedištem izvan KiM sastavlja se zapisnik na obrascu KiM-LI/2008-17.
(3) O primopredaji izbornog materijala za sprovođenje lokalnih izbora za opštine sa KiM između radnog tela, odnosno opštinske izborne komisije, i jedinstvenog biračkog odbora sa sedištem izvan KiM sastavlja se zapisnik na obrascu KiM -LI/2008-22.
V - PRIPREMA ZA POČETAK GLASANJA
(1) Dana 11. maja 2008. godine članovi i zamenici članova jedinstvenog biračkog odbora se sastaju u 06,00 časova na posebnom biračkom mestu, da bi se pripremili za početak glasanja.
(2) Članovi jedinstvenog biračkog odbora se pripremaju za početak glasanja sledećim redosledom: utvrđuju da li je materijal za glasanje ispravan i potpun, uređuju posebno biračko mesto i dogovaraju se o načinu rada i podeli zaduženja prilikom sprovođenja glasanja.
a) Utvrđivanje potpunosti i ispravnosti izbornog materijala
(1) Primljeni izborni materijal za sprovođenje izbora za narodne poslanike jedinstveni birački odbor upoređuje sa stanjem u zapisniku o predaji izbornog materijala (KiM-LI/2008-17, odnosno KiM-LI/2008-18).
(2) Primljeni izborni materijal za sprovođenje lokalnih izbora za opštine sa KiM jedinstveni birački odbor upoređuje sa stanjem u zapisniku (KiM-LI/2008-22, odnosno KiM-LI/2008-23).
(2) Ako nešto od izbornog materijala nedostaje, jedinstveni birački odbor to konstatuje u zapisniku o radu jedinstvenog biračkog odbora, i o tome odmah obaveštava radno telo, odnosno opštinsku izbornu komisiju.
b) Uređenje posebnog biračkog mesta
Jedinstveni birački odbor uređuje prostoriju za glasanje tako da od ulaza do glasačkih kutija, mesta za obavljanje izbornih radnji budu postavljena sledećim redosledom:
1. mesto na kome član jedinstvenog biračkog odbora rukuje UV lampom,
2. mesto na kome se utvrđuje identitet birača,
3. mesto na kome se nalazi poseban izvod iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika,
4. mesto na kome se uručuju glasački listići za izbor narodnih poslanika,
5. mesto na kome se nalazi poseban izvod iz biračkog spiska za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM,
6. mesto na kome se uručuju glasački listići za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM (razvrstani po opštinama),
7. mesto na kome član jedinstvenog biračkog odbora rukuje sprejom,
8. paravani za glasanje, koji moraju biti postavljeni tako da obezbede tajnost glasanja,
9. glasačka kutija za izbor narodnih poslanika,
10. glasačka kutija za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM.
(1) Jedinstveni birački odbor proverava da li su na posebnom biračkom mestu i na 50 metara od posebnog biračkog mesta istaknuti simboli podnosilaca izbornih lista (političkih stranaka, koalicija, grupa građana) i drugi propagandni materijal.
(2) Ako je na posebnom biračkom mestu i na 50 metara od posebnog biračkog mesta istaknut propagandni materijal, jedinstveni birački odbor ga sam uklanja ili o potrebi da se on ukloni obaveštava nadležnu komunalnu inspekciju.
Članovi jedinstvenog biračkog odbora dogovaraju se o načinu podele rada, pri čemu je najvažnije da se utvrdi koji će članovi, odnosno zamenici članova, biti zaduženi za sprovođenje sledećih radnji:
1. rukovanje sa UV lampom;
2. utvrđivanje identiteta birača;
3. rukovanje sa posebnim izvodom iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika;
4. čuvanje i uručivanje glasačkih listića za izbor narodnih poslanika;
5. rukovanje sa posebnim izvodom iz biračkog spiska za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM;
6. čuvanje i uručivanje glasačkih listića za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM;
7. staranje o tome da birač, koji glasa za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM, dobije glasački listić za onu opštinu za koju je upisan u odeljku iz izvoda iz biračkog spiska;
8. rukovanje sprejom;
9. poučavanje birača o tome kako se glasa;
10. staranje o tome da birač ubacuje glasačke listiće u odgovarajuće kutije.
G - OTVARANJE POSEBNOG BIRAČKOG MESTA
(1) Pošto obavi pripreme za sprovođenje glasanja, jedinstveni birački odbor utvrđuje da glasanje može početi, i to konstatuje u zapisniku o radu jedinstvenog biračkog odbora.
(2) Posebno biračko mesto se otvara 11. maja 2008. godine u 07,00 časova.
a) Provera ispravnosti glasačkih kutija
(1) Provera ispravnosti glasačkih kutija se vrši u prisustvu prvog birača koji dođe na posebno biračko mesto, a rezultat provere upisuje se u kontrolne listove za proveru ispravnosti glasačkih kutija.
(2) Postupak provere se obavlja sledećim redosledom:
- kada na posebno biračko mesto pristupi prvi birač koji nije član jedinstvenog biračkog odbora (ni u stalnom niti u proširenom sastavu), jedinstveni birački odbor će izvršiti proveru UV lampom, utvrdiće njegov identitet i utvrdiće da li je upisan u izvode iz biračkih spiskova;
- u prisustvu tog birača jedinstveni birački odbor proverava da li su glasačke kutije ispravne i prazne;
- popunjavaju se kontrolni listići, koje potpisuju svi članovi jedinstvenog biračkog odbora i birač koji je prvi došao na posebno biračko mesto;
- u prisustvu prvog birača, kontrolni listići se ubacuju u glasačke kutije, koje se nakon toga zatvaraju i pečate jemstvenikom i pečatnim voskom;
- sve izvršene radnje se konstatuju u zapisnicima o radu jedinstvenog biračkog odbora.
(1) Provera ispravnosti glasačkih kutija ne može se vršiti u prisustvu birača za koga je, nakon provere sa UV lampom, utvrđeno da je glasao na drugom biračkom mestu, koji nema važeću javnu ispravu za utvrđivanje identiteta, ili nije upisan u najmanje jedan izvod iz biračkog spiska.
(2) Ako birač, koji je prvi došao na posebno biračko mesto, nije upisan u sve izvode iz biračkog spiska, u njegovom prisustvu može se proveravati ispravnost samo one glasačke kutije koja se koristi za izbore na kojima takav birač može da glasa (na primer, ako je prvi birač upisan u izvod iz biračkog spiska za narodne poslanike, a nije upisan u izvod iz biračkog spiska za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM, u prisustvu tog birača može se proveravati ispravnost samo one glasačke kutije u koju se ubacuju glasački listići za narodne poslanike).
D - GLASANJE NA POSEBNOM BIRAČKOM MESTU
Kada birač dođe na posebno biračko mesto, jedinstveni birački odbor je dužan da preduzme sledeće radnje: proveravanje da li je birač glasao na drugom biračkom mestu, utvrđivanje identiteta birača, provera da li je birač upisan u izvode iz biračkih spiskova, uručivanje glasačkog listića, obeležavanje birača specijalnim sprejom i poučavanje birača o načinu glasanja.
a) Provera da li je birač glasao na drugom biračkom mestu
(1) Kada uđe na posebno biračko mesto, birač prilazi članu jedinstvenog biračkog odbora sa UV lampom, koji proverava da li je kažiprst desne ruke birača već obeležen nevidljivim mastilom.
(2) Za slučaj da birač nema kažiprst desne ruke, proverava se da li su nevidljivim mastilom obeleženi ostali prsti desne ruke, a ako birač nema desnu ruku, proverava se da li su nevidljivim mastilom obeleženi prsti leve ruke.
(3) Ako se nakon provere UV lampom utvrdi da je birač glasao na drugom biračkom mestu, on ne može da glasa i dužan je da bez odlaganja napusti posebno biračko mesto.
b) Utvrđivanje identiteta birača
(1) Pošto se utvrdi da birač nije glasao, on prilazi drugom članu jedinstvenog biračkog odbora, saopštava mu svoje ime i prezime, predaje mu obaveštenje o glasanju i dokazuje svoj identitet.
(2) Identitet birača se može utvrditi uvidom u: važeću ličnu kartu, važeći pasoš (putna isprava) i važeću vozačku dozvolu.
(3) Birač ne može da glasa ako ne podnese dokaz o svom identitetu.
(4) Birač koji je upisan u izvod iz biračkog spiska može da glasa i bez obaveštenja o vremenu i mestu održavanja izbora.
v) Utvrđivanje da li je birač upisan u poseban izvod iz biračkog spiska i uručivanje glasačkih listića
(1) Kada se utvrdi identitet birača, on prilazi članu jedinstvenog biračkog odbora koji je zadužen za rukovanje posebnim izvodom iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika, koji pronalazi birača i zaokružuje redni broj ispred njegovog imena, a nakon toga birač se potpisuje na odgovarajućem mestu u izvodu iz biračkog spiska.
(2) Pošto se birač potpiše, član jedinstvenog biračkog odbora mu predaje glasački listić za izbor narodnih poslanika.
(3) Nakon toga birač prilazi članu jedinstvenog biračkog odbora koji je zadužen za rukovanje posebnim izvodom iz biračkog spiska za izbor opštinskih odbornika i saopštava mu opštinu u kojoj se nalazi njegovo prebivalište, kako bi član jedinstvenog biračkog odbora mogao da ga pronađe u odgovarajućem odeljku.
(4) Član jedinstvenog biračkog odbora koji je zadužen za rukovanje posebnim izvodom iz biračkog spiska za izbor opštinskih odbornika pronalazi birača u odeljku biračkog spiska koji se vodi za opštinu u kojoj birač ima prijavljeno prebivalište, zaokružuje redni broj ispred imena birača, a nakon toga birač se potpisuje u izvodu iz biračkog spiska.
(5) Kada se birač potpiše u izvod iz biračkog spiska za lokalne izbore, uručuje mu se glasački listić za izbor opštinskih odbornika.
(6) Član jedinstvenog biračkog odbora, koji je zadužen sa glasačkim listićima za lokalne izbore, posebno će se starati o tome da biraču uruči glasački listić za izbor odbornika u onoj opštini u kojoj birač ima prijavljeno prebivalište i za koju je upisan u odeljak izvoda iz biračkog spiska (na primer, ako je birač upisan u odeljku za Vučitrn, mora mu se uručiti glasački listić za izbor odbornika u Skupštini opštine Vučitrn. Jedinstveni birački odbor mora strogo paziti da mu ne uruče glasački listić za izbor odbornika u nekoj drugoj opštini sa KiM).
(1) Jedinstveni birački odbor ne sme vršiti nikakva dopisivanja ili druge promene u izvodima iz biračkog spiska.
(2) Jedinstveni birački odbor neće dozvoliti da glasa lice koje nije upisano u izvod iz biračkog spiska.
(3) Za slučaj da neki birači nisu upisani u sve izvode iz biračkog spiska, oni mogu glasati samo na onim izborima za koje su upisani u izvod iz biračkog spiska (na primer, jedno lice je upisano u izvod iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika, a nije upisano u izvod iz biračkog spiska za izbor odbornika u skupštinama opština sa KiM. To lice može dobiti samo glasački listić za izbor narodnih poslanika).
(1) Na jednim izborima (republičkim, gradskim ili opštinskim) birač može glasati samo jedanput.
(2) Nijedno lice ne može za jedne izbore dobiti više od jednog glasačkog listića niti je dopušteno da jedno lice glasa umesto drugog lica.
(1) Tek kada mu se uruče glasački listići za sve izbore na kojima ima pravo da glasa, birač prilazi članu jedinstvenog biračkog odbora koji mu specijalnim sprejom obeležava kažiprst desne ruke ispod korena nokta, kao znak da je glasao.
(2) Biraču koji nema kažiprst desne ruke biće obeležen sledeći dostupan prst udesno i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(3) Biraču koji nema desnu šaku, biće obeležen kažiprst leve ruke, odnosno sledeći dostupan prst ulevo i konačno palac te ruke, ispod korena nokta.
(4) Ako nije moguće da se tako obeleže prsti birača, dodatno obeležavanje se ne obavlja.
d) Popunjavanje glasačkog listića
(1) Birač popunjava glasačke listiće iza paravana za glasanje pošto ga član jedinstvenog biračkog odbora pouči o načinu glasanja.
(2) Član biračkog će posebno upozoriti birača:
- da može da glasa samo za jednu izbornu listu zaokruživanjem rednog broja ispred naziva izborne liste ili zaokruživanjem naziva liste;
- da je glasanje tajno i da se obavlja iza paravana za glasanje;
- da je glasanje slobodno i da niko nema pravo da sprečava ili primorava birača da glasa, da ga poziva na odgovornost zbog toga što jeste ili nije glasao ili da traži od birača da se izjasni zašto je i za koga je glasao.
(3) Pošto popuni glasačke listiće, birač sâm presavija glasačke listiće tako da se ne vidi kako je glasao i stavlja glasačke listiće u odgovarajuće glasačke kutije, a zatim napušta posebno biračko mesto.
(4) Jedinstveni birački odbor će zadužiti člana ili zamenika člana koji se posebno stara o tome da birač ubacuje glasačke listiće u odgovarajuće glasačke kutije.
(1) Jedinstveni birački odbor je dužan da se stara o tajnosti glasanja.
(2) Jedinstveni birački odbor je dužan da organizuje glasanje tako da niko ne može videti kako birač popunjava glasačke listiće.
(3) U prostoriji u kojoj se glasa može biti prisutno samo onoliko birača koliko ima obezbeđenih mesta za tajnost glasanja.
Đ - POSEBNA PRAVILA GLASANJA ZA LICA SA INVALIDITETOM I SPREČENIH LICA
a) Lice koje nije u stanju da popuni glasački listić
(1) Birač koji ne može sam da popuni glasački listić (slepo, invalidno ili nepismeno lice) ima pravo da na posebno biračko mesto povede pomagača koji će umesto njega popuniti glasački listić onako kako mu birač odredi.
(2) Ovakav način glasanja konstatuje se u zapisnicima o radu jedinstvenog biračkog odbora.
(3) Jedinstveni birački odbor unosi u zapisnike o radu jedinstvenog biračkog odbora podatak o tome koliko je birača glasalo na taj način.
b) Lice koje nije u stanju da dođe na posebno biračko mesto
(1) Birač koji nije u stanju da glasa na posebnom biračkom mestu obaveštava jedinstveni birački odbor, najkasnije do 11,00 časova na dan glasanja, da želi da glasa.
(2) Pošto utvrdi da je takvo lice upisano najmanje u jedan izvod iz biračkog spiska, predsednik jedinstvenog biračkog odbora zadužuje tri člana jedinstvenog biračkog odbora u proširenom sastavu, koji su predstavnici podnosilaca tri različite izborne liste (poverenici jedinstvenog biračkog odbora) da obave glasanje van posebnog biračkog mesta.
(3) Poverenici jedinstvenog biračkog odbora odlaze kod birača i utvrđuju njegov identitet i vrše proveru UV lampom.
(4) Potom poverenici jedinstvenog biračkog odbora predaju biraču službeni koverat u kojem se nalaze: glasački listići, zbirne izborne liste, potvrda o izbornom pravu (Obrazac NP-15/2008 za republičke i Obrazac KiM-LI/2008-13 za lokalne izbore) i posebne koverte u koje će biti stavljeni popunjeni glasački listići.
(5) Nakon toga, poverenici jedinstvenog biračkog odbora specijalnim sprejom obeležavaju biračev kažiprst desne ruke ispod korena nokta.
(6) Pošto upoznaju birača s načinom glasanja, poverenici jedinstvenog biračkog odbora napuštaju prostoriju u kojoj birač glasa.
(7) Kada popuni glasački listić, birač potpisuje potvrde o svom izbornom pravu i stavlja popunjene i presavijene glasačke listiće u posebne koverte koji poverenici jedinstvenog biračkog odbora pred njim pečate žigom na pečatnom vosku.
(8) Tako zapečaćene posebne koverte birač stavlja zajedno s potpisanim potvrdama o svom izbornom pravu u službene koverte koje posle toga poverenici pred njim pečate žigom na pečatnom vosku.
(9) Odmah po povratku na posebno biračko mesto, poverenici jedinstvenog biračkog odbora predaju službene koverte jedinstvenom biračkom odboru, koji otvara službene koverte, potpisane potvrde o izbornom pravu i zaokružuje redni broj pod kojim je birač upisan u izvod iz biračkog spiska.
(10) Zatim jedinstveni birački odbor otvara zapečaćene koverte i iz njih vadi presavijene glasačke listiće i ubacuje ih u odgovarajuću glasačku kutiju.
(11) Ako nedostaje potpisana potvrda o izbornom pravu, ili ako birač nije upisan u izvod iz biračkog spiska, smatra se da birač nije glasao, što se unosi u zapisnik o radu jedinstvenog biračkog odbora.
(12) Jedinstveni birački odbor unosi u zapisnike o radu jedinstvenog biračkog odbora podatak o tome koliko je birača glasalo van posebnog biračkog mesta, a uz ostali izborni materijal u posebnom kovertu prilaže i sve potpisane potvrde o izbornom pravu.
(13) Ako birač, koji glasa van posebnog biračkog mesta, nije u stanju da popuni glasački listić (slepo, invalidno ili nepismeno lice), on može glasati uz pomoć pomagača koga sam odredi, na isti način na koji tu pomoć koriste slepa, invalidna ili nepismena lica koja glasaju na posebnom biračkom mestu.
(14) Glasanje birača van posebnog biračkog mesta može se obaviti samo na području posebnog biračkog mesta.
E - ODRŽAVANJE REDA NA POSEBNOM BIRAČKOM MESTU
(1) Zabranjeno je zadržavanje na posebnom biračkom mestu svih lica koja nemaju prava i dužnosti u vezi sa sprovođenjem izbora.
(2) Na posebnom biračkom mestu zabranjeno je korišćenje pejdžera, mobilnih telefona i drugih sredstava veza i komunikacija.
(3) Na posebnom biračkom mestu je zabranjeno da se, van službene evidencije u izvodima iz biračkog spiska, prave spiskovi birača koji su izašli na glasanje (upisivanjem imena ili rednog broja na izvodu iz biračkog spiska birača koji su izašli, ili nisu izašli na glasanje).
(4) Izuzetno, dozvoljeno je da članovi jedinstvenog biračkog odbora, koji su zaduženi da rukuju izvodima iz biračkog spiska, upisivanjem crtica na posebnom listu hartije, vode evidenciju o izlaznosti birača i da podatke o izlaznosti saopštavaju svim članovima jedinstvenog biračkog odbora.
(5) Povreda zabrana iz st. 1, 2. i 3. ovog člana smatra se narušavanjem reda na posebnom biračkom mestu.
(1) Predstavnici sredstava javnog informisanja mogu da budu prisutni na posebnom biračkom mestu samo radi pripreme izveštaja o toku glasanja na posebnom biračkom mestu.
(2) Sve vreme od otvaranja do zatvaranja posebnog biračkog mesta jedinstveni birački odbor obaveštava Republičku izbornu komisiju, preko radnog tela ili opštinske izborne komisije o toku glasanja na način koji će biti utvrđen posebnom odlukom Republičke izborne komisije.
(1) Jedinstveni birački odbor je dužan da održava red na posebnom biračkom mestu.
(2) Ako se na posebnom biračkom mestu naruši red, jedinstveni birački odbor može da prekine glasanje dok se red ne uspostavi. Razlozi za prekid glasanja i trajanje prekida glasanja unose se u zapisnike o radu jedinstvenog biračkog odbora.
(3) Ako je prekid glasanja trajao duže od jednog časa, glasanje se produžava za onoliko vremena koliko je prekid trajao.
(1) Jedinstveni birački odbor je dužan da posmatračima, kojima je Republička izborna komisija odobrila praćenje izbora i izdala identifikacione kartice, omogući nesmetano praćenje svake izborne radnje i da u zapisnicima o svom radu konstatuje njihovo prisustvo.
(2) Jedinstveni birački odbor može da udalji posmatrača sa posebnog biračkog mesta ako narušava red na posebnom biračkom mestu, ometa rad jedinstvenog biračkog odbora, a posebno ako na bilo koji način pokuša da učestvuje u radu jedinstvenog biračkog odbora, što konstatuje u svakom zapisniku o radu jedinstvenog biračkog odbora, uz navođenje razloga za udaljavanje.
Ž - ZATVARANJE POSEBNOG BIRAČKOG MESTA
(1) Posebno biračko mesto se zatvara u 20,00 časova.
(2) Biračima koji su se zatekli na posebnom biračkom mestu prilikom zatvaranja posebnog biračkog mesta, omogućava se da glasaju.
(3) Kao birač koji se zatekao na posebnom biračkom mestu smatra se birač koji se u 20,00 časova nalazi na posebnom biračkom mestu ili neposredno ispred.
(4) Birače koji se zateknu na posebnom biračkom mestu jedinstveni birački odbor obaveštava da mogu da glasaju.
(5) Predsednik jedinstvenog biračkog odbora dužan je da odredi člana ili zamenika člana jedinstvenog biračkog odbora koji će da utvrdi broj birača koji su se zatekli na posebnom biračkom mestu, da utvrdi redosled po kome oni glasaju i na kraju da stane iza poslednjeg zatečenog birača kako bi označio kraj reda i sačekao da glasaju svi birači koji su se zatekli na posebnom biračkom mestu.
Z - UTVRĐIVANJE REZULTATA GLASANJA
a) Redosled utvrđivanja rezultata glasanja
(1) Posle zatvaranja posebnog biračkog mesta jedinstveni birački odbor utvrđuje rezultate glasanja na posebnom biračkom mestu.
(2) Utvrđivanju rezultata glasanja moraju da prisustvuju svi članovi jedinstvenog biračkog odbora ili njihovi zamenici.
(3) Rezultati glasanja na posebnom biračkom mestu utvrđuju se sledećim redosledom:
- rezultati glasanja za narodne poslanike u Narodnoj skupštini Republike Srbije;
- rezultati glasanja za odbornike u skupštinama opština sa KiM.
b) Postupak utvrđivanja rezultata izbora za narodne poslanike
Postupak utvrđivanja rezultata glasanja na izborima za narodne poslanike u Narodnoj skupštini Republike Srbije sprovodi se na sledeći način:
1. prebrojavaju se neupotrebljeni glasački listići i stavljaju u poseban koverat koji se pečati (rubrika 14. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora);
2. prebrojava se broj birača koji je upisan u izvod iz biračkog spiska i tako utvrđuje ukupan broj upisanih birača (rubrika 15. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora);
3. prebrojavaju se birači koji su zaokruženi u posebnom izvodu iz biračkog spiska i tako se utvrđuje broj birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora);
4. otvara se glasačka kutija i proverava da li se u njoj nalazi kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije i rezultat provere upisuje u zapisnik o radu jedinstvenog biračkog odbora (rubrika 10). Kontrolni list se stavlja u poseban koverat;
5. prebrojavaju se svi glasački listići koji su se nalazili u glasačkoj kutiji i taj broj se upisuje u rubriku 17. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
6. glasački listići se razvrstavaju na važeće i nevažeće;
7. prebrojavaju se nevažeći glasački listići, stavljaju se u poseban koverat koji se pečati, a broj nevažećih glasačkih listića se upisuje u rubriku 17.1. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
8. prebrojavaju se važeći glasački listići, a taj broj se upisuje u rubriku 17.2. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
9. važeći glasački listići razvrstavaju se po izbornim listama, utvrđuje se broj glasova koji je dat svakoj izbornoj listi, koji se upisuje u rubriku 17.2. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
10. svi važeći glasački listići stavljaju se u poseban koverat koji se pečati.
(1) Sve dok traje postupak utvrđivanja rezultata izbora za narodne poslanike, glasačka kutija u koju se ubacuju glasački listići za odbornike u skupštinama opština sa KiM mora ostati zapečaćena.
(2) Glasačka kutija u koju se ubacuju glasački listići za odbornike u skupštinama opština sa KiM otvara se tek pošto članovi jedinstvenog biračkog odbora potpišu zapisnik o radu jedinstvenog biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja za izbor narodnih poslanika.
(3) Postupak utvrđivanja rezultata glasanja na lokalnim izborima sprovodi se odvojeno za svaku opštinu (grad) i za svaku opštinu se popunjava poseban zapisnik o radu jedinstvenog biračkog odbora.
v) Postupak utvrđivanja rezultata izbora za odbornike u skupštinama opština sa KiM
Postupak utvrđivanja rezultata glasanja na izborima za odbornike u skupštinama opština sa KiM sprovodi se na sledeći način:
1. za svaku opštinu prebrojavaju se neupotrebljeni glasački listići i stavljaju u posebne koverte koje se pečate (rubrika 14. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora);
2. za svaku opštinu prebrojava se broj birača koji je upisan u odeljak izvoda iz biračkog spiska za izbor odbornika i tako se za svaku opštinu utvrđuje ukupan broj upisanih birača (rubrika 15. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora);
3. za svaku opštinu prebrojava se broj birača koji su zaokruženi u odeljku izvoda iz biračkog spiska za izbor odbornika i tako se utvrđuje broj birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora);
4. zatim se otvara glasačka kutija i proverava da li se u njoj nalazi kontrolni list za proveru ispravnosti glasačke kutije i rezultat provere upisuje se u svaki Zapisnik o radu jedinstvenog biračkog odbora (rubrika 10). Kontrolni list se stavlja u poseban koverat;
5. glasački listići se razvrstavaju po opštinama.
Pošto razvrsta glasačke listiće po opštinama, jedinstveni birački odbor redom, za svaku opštinu, sprovodi sledeće radnje:
1. prebrojavaju se svi glasački listići za izbor odbornika određene opštine koji su se nalazili u glasačkoj kutiji i taj broj se upisuje u rubriku 17. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
2. glasački listići se razvrstavaju na važeće i nevažeće;
3. prebrojavaju se nevažeći glasački listići, stavljaju se u poseban koverat koji se pečati, a broj nevažećih glasačkih listića se upisuje u rubriku 17.1. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
4. prebrojavaju se važeći glasački listići, a taj broj se upisuje u rubriku 17.2. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
5. važeći glasački listići razvrstavaju se po izbornim listama, utvrđuje se broj glasova koji je dat svakoj izbornoj listi, koji se upisuje u rubriku 18. Zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
6. svi važeći glasački listići stavljaju se u posebne koverte koji se pečate;
7. pošto na opisan način utvrdi rezultate glasanja za jednu opštinu i to konstatuje u zapisniku o radu jedinstvenog biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja za izbor odbornika u skupštini te opštine, jedinstveni birački odbor će redom ponavljati opisan postupak za ostale opštine, sve dok ne utvrdi rezultate glasanja za izbor odbornika u svim opštinama čiji su stanovnici glasali na posebnom biračkom mestu.
g) Razlikovanje važećeg i nevažećeg glasačkog listića
(1) Nevažeći glasački listić jeste nepopunjeni glasački listić, kao i glasački listić koji je popunjen tako da se ne može utvrditi za koju je izbornu listu birač glasao, na primer:
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog rednog broja ispred naziva izbornih lista;
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jedne izborne liste;
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog predlagača izborne liste;
- listić na kome je birač zaokružio ili podvukao više od jednog nosioca izborne liste.
(2) Važeći glasački listić jeste onaj na kome je zaokružen jedan redni broj ispred naziva izborne liste, kao i glasački listić koji je popunjen na način iz kojeg se sa sigurnošću može zaključiti za koga je birač glasao, na primer:
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao naziv ili deo naziva jedne izborne liste;
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao naziv predlagača jedne izborne liste;
- ako je na glasačkom listiću birač zaokružio ili podvukao ime jednog nosioca izborne liste;
- ako je na glasačkom listiću birač istovremeno zaokružio ili podvukao naziv, predlagača i ime nosioca jedne izborne liste.
(3) Ako je listić popunjen na način iz koga se može pouzdano utvrditi za koju izbornu listu je birač glasao, on će biti važeći uprkos tome:
- što su na listiću ispisani ili nacrtani komentari, parole i druge poruke;
- što su druge izborne liste precrtane.
d) Popunjavanje zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora
(1) Čim utvrdi rezultate glasanja, jedinstveni birački odbor čitko popunjava zapisnik o radu jedinstvenog biračkog odbora.
(2) Na posebnom biračkom mestu se odvojeno vode:
- zapisnik o radu jedinstvenog biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja za izbor narodnih poslanika (Obrazac NP - 22/2008);
- zapisnici o radu jedinstvenog biračkog odbora na sprovođenju glasanja i utvrđivanju rezultata glasanja za izbor odbornika u skupštini opštine/grada (Obrazac KiM-LI72008-25) i to zasebno za svaku opštinu (grad) za koju se sprovodi glasanje na posebnom biračkom mestu.
(2) U zapisnike o radu jedinstvenog biračkog odbora, pored ostalog, upisuje se: datum i mesto glasanja; broj i naziv posebnog biračkog mesta; imena i prezimena članova jedinstvenog biračkog odbora; broj primljenih glasačkih listića; broj neupotrebljenih glasačkih listića; ukupan broj upisanih birača; broj birača koji su glasali; broj birača koji su glasali uz pomoć druge osobe; broj birača koji su glasali van posebnog biračkog mesta; broj nevažećih glasačkih listića; broj važećih glasačkih listića; broj glasova datih za svaku izbornu listu.
(3) U zapisnike o radu jedinstvenog biračkog odbora unose se i primedbe i mišljenja članova i zamenika članova jedinstvenog biračkog odbora u stalnom i proširenom sastavu.
(4) Ako zapisnike o radu jedinstvenog biračkog odbora ne potpišu svi članovi jedinstvenog biračkog odbora, to se konstatuje u zapisniku o radu jedinstvenog biračkog odbora i uz to se eventualno navode i razlozi zbog kojih zapisnik nije potpisan.
(1) Svi zapisnici o radu jedinstvenog biračkog odbora izrađuju se na propisanim obrascima koji se štampaju u šest primeraka.
(2) Prvi primerak svakog zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora predaje se radnom telu, odnosno opštinskoj izbornoj komisiji.
(3) Drugi primerak svakog zapisnika ističe se na posebnom biračkom mestu na javni uvid.
(4) Preostala četiri primerka zapisnika uručuju se predstavnicima podnosilaca izbornih lista koje su osvojile najveći broj glasova na posebnom biračkom mestu, vodeći računa pri tom koji podnosioci izbornih lista su osvojili najveći broj glasova za izbor narodnih poslanika, a koji za izbor opštinskih odbornika u određenoj opštini (gradu).
I - LOGIČKO-RAČUNSKA KONTROLA ZAPISNIKA O RADU JEDINSTVENOG BIRAČKOG ODBORA
Logičko-računska kontrola svakog zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora obuhvata: računsko slaganje podataka o biračima, računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima i računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima.
a) Računsko slaganje podataka o biračima
(1) Na izborima za narodne poslanike, ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika) jednak je broju birača koji su zaokruženi u izvodu iz biračkog spiska.
(2) Na izborima za narodne poslanike, ukupan broj birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika) može biti jednak ili manji od broja birača upisanih u izvod iz biračkog spiska (rubrika 15. Zapisnika).
(1) Na izborima za odbornike u skupštini opštine, ukupan broj birača koji su glasali na izborima za određenu opštinu (rubrika 16. Zapisnika) jednak je broju birača koji su zaokruženi u odeljku izvoda iz biračkog spiska koji je namenjen toj opštini.
(2) Na izborima za odbornike u skupštini opštine, ukupan broj birača koji su glasali na izborima za određenu opštinu (rubrika 16. Zapisnika) može biti jednak ili manji od broja birača upisanih u odeljak izvoda iz biračkog spiska koji je namenjen toj opštini (rubrika 15. Zapisnika).
b) Računsko slaganje podataka o biračima i glasačkim listićima
(1) Na izborima za narodne poslanike, ukupan broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 17. Zapisnika) jednak je ili nešto manji od broja birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika).
(2) Na izborima za narodne poslanike, broj primljenih glasačkih listića (rubrika 13. Zapisnika) jednak je zbiru: broja neupotrebljenih glasačkih listića (rubrika 14. Zapisnika) i broja birača koji su glasali (rubrika 16. Zapisnika).
(1) Na izborima za odbornike u skupštini određene opštine, ukupan broj glasačkih listića za tu opštinu koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 17. Zapisnika) jednak je ili nešto manji od broja birača koji su glasali na izborima za tu opštinu (rubrika 16. Zapisnika).
(2) Na izborima za odbornike u skupštine određene opštine, broj primljenih glasačkih listića za tu opštinu (rubrika 13. Zapisnika) jednak je zbiru: broja neupotrebljenih glasačkih listića za tu opštinu (rubrika 14. Zapisnika) i broja birača koji su glasali za tu opštinu (rubrika 16. Zapisnika).
v) Računsko slaganje podataka o glasačkim listićima i glasovima
(1) Na izborima za narodne poslanike, broj glasačkih listića koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 17. Zapisnika) jednak je zbiru: broja nevažećih glasačkih listića (rubrika 17.1. Zapisnika) i broja važećih glasačkih listića (rubrika 17.2. Zapisnika).
(2) Na izborima za narodne poslanike, broj važećih glasačkih listića (rubrika 17.2. Zapisnika) jednak je zbiru broja glasova koje su dobile sve izborne liste (tabela u rubrici 18. Zapisnika).
(1) Na izborima za odbornike u skupštini određene opštine, broj glasačkih listića za tu opštinu koji se nalaze u glasačkoj kutiji (rubrika 17. Zapisnika) jednak je zbiru: broja nevažećih glasačkih listića za tu opštinu (rubrika 17.1. Zapisnika) i broja važećih glasačkih listića za tu opštinu (rubrika 17.2. Zapisnika).
(2) Na izborima za odbornike u skupštini određene opštine, broj važećih glasačkih listića za tu opštinu (rubrika 17. 2. Zapisnika) jednak je zbiru broja glasova koje su dobile sve izborne liste u toj opštini (tabela u rubrici 18. Zapisnika).
J - DOSTAVLJANJE IZBORNOG MATERIJALA RADNOM TELU ILI OPŠTINSKOJ IZBORNOJ KOMISIJI
(1) Pošto utvrdi rezultate glasanja na posebnom biračkom mestu, jedinstveni birački odbor bez odlaganja i odvojeno za svake izbore i za svaku opštinu, u mestu gde je primio izborni materijal, predaje u radnom telu ili opštinskoj izbornoj komisiji:
- prvi primerak svih zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora;
- izvod iz biračkog spiska po kome se glasalo za izbor narodnih poslanika i izvod iz biračkog spiska po kome se glasalo za izbor opštinskih (gradskih) odbornika;
- kontrolne listove za proveru ispravnosti glasačkih kutija;
- zapečaćene koverte u koje su stavljeni neupotrebljeni glasački listići;
- zapečaćene koverte u koje su stavljeni nevažeći glasački listići;
- zapečaćene koverte u koje su stavljeni važeći glasački listići;
- potpisane potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta.
(2) Izvodi iz biračkog spiska, prvi primerci zapisnika o radu jedinstvenog biračkog odbora i potpisane potvrde o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta predaju se, odvojeno za svake izbore i za svaku opštinu u posebnim omotima.
(3) Prilikom predaje izbornog materijala jedinstveni birački odbor će strogo voditi računa da ne pomeša izborni materijal za sprovođenje izbora za narodne poslanike sa ostalim izbornim materijalom.
(4) Jedinstveni birački odbor je dužan da prilikom predaje izbornog materijala posebno vodi računa da ne pomeša glasačke listiće (neupotrebljene, nevažeće i važeće) različitih opština za koje se glasalo na njegovom posebnom biračkom mestu.
(5) O primopredaji izbornog materijala sačinjavaju se zapisnici na propisanim obrascima.
(1) Koverte sa zapisnicima o radu jedinstvenih biračkih odbora, posebni omoti sa izvodima iz biračkog spiska za izbor narodnih poslanika i potpisanim potvrdama o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta, kao i sa posebnim izvodima iz biračkog spiska za izbor odbornika skupština opština (grada), i potpisanim potvrdama o izbornom pravu za glasanje van biračkog mesta direktno se predaju radnom telu, odnosno opštinskoj izbornoj komisiji.
(2) Preostali izborni materijal pakuje se u vreće za transport i tako predaje radnom telu, odnosno opštinskoj izbornoj komisiji.
Prilikom predaje izbornog materijala radnom telu, odnosno opštinskoj izbornoj komisiji, predsednik jedinstvenog biračkog odbora dužan je da dostavi izveštaj o prisutnosti članova i zamenika članova jedinstvenog biračkog odbora na dan glasanja.
Ova pravila stupaju na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".