UREDBAO UTVRĐIVANJU PROGRAMA IZVOĐENJA GEOLOŠKIH ISTRAŽNIH RADOVA ZA 2008. GODINU("Sl. glasnik RS", br. 51/2008) |
Ovom uredbom utvrđuje se izvođenje geoloških istražnih radova iz oblasti: opštih geoloških istraživanja, hidrogeoloških istraživanja, inženjerskogeoloških istraživanja, istraživanja mineralnih sirovina, geoekoloških istraživanja, kao i implementacija i razvoj geološkog informacionog sistema.
Geološki istražni radovi iz člana 1. ove uredbe, vršiće se prema Programu izvođenja geoloških istražnih radova za 2008. godinu, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Ova uredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
PROGRAM
IZVOĐENJA GEOLOŠKIH ISTRAŽNIH RADOVA ZA 2008. GODINU
Osnovna geološka istraživanja obuhvataju: istraživanja razvoja, sastava i građe zemljine kore; utvrđivanje potencijalnosti područja u pogledu pronalaženja mineralnih sirovina do stepena istraženosti rezervi za C1 kategoriju; utvrđivanje stanja, svojstava i karakteristika stena i tla; utvrđivanje geotehničkih osobina tla za potrebe planiranja namene prostora i pogodnosti terena za izgradnju; istraživanja radi zaštite životne sredine, kao i izradu geoloških karata.
Finansijska sredstva za sprovođenje ove uredbe obezbeđena su Zakonom o budžetu Republike Srbije za 2008. godinu ("Službeni glasnik RS", broj 123/07), razdeo 21 Ministarstvo zaštite životne sredine, funkcija 560 - Zaštita životne sredine neklasifikovana na drugom mestu, ekonomska klasifikacija 424 - Specijalizovane usluge, gde su u okviru ukupno odobrenog iznosa od 593.775.056 dinara za realizaciju Programa izvođenja geoloških istražnih radova za 2008. godinu opredeljena sredstva u iznosu od 100.000.000 dinara.
U 2008. godini planirano je izvođenje geoloških istražnih radova koja će obuhvatiti:
1) opšta geološka istraživanja (izrada, digitalizacija i štampanje geoloških karata);
2) osnovna istraživanja geoloških resursa u oblasti hidrogeoloških, inženjersko-geoloških istraživanja; istraživanja metaličnih, nemetaličnih i energetskih mineralnih sirovina;
3) implementaciju i razvoj Geološkog informacionog sistema Srbije (u daljem tekstu: GeolISS);
4) izradu projekata i studija iz oblasti geoekologije;
5) ostale stručne aktivnosti.
II OPŠTA GEOLOŠKA ISTRAŽIVANJA
U 2008. godini se planira nastavak istraživanja uz digitalizaciju i uvođenje u GeolISS pripremljenih listova geoloških karata, što podrazumeva i nov pristup istraživanju korišćenjem svih dostupnih podataka dobijenih izradom tematske geološke karte, podataka istraživanja energetskih, nemetaličnih i metaličnih mineralnih sirovina, inženjerskogeoloških i hidrogeoloških istraživanja i korišćenjem aero i satelitskih snimaka.
Za sve listove u okviru predviđenih radova u tekućoj godini, osim vektorizacije geoloških sadržaja karte, potrebno je obaviti godišnji prijem izvedenih radova posle svake faze istraživanja, a za završene karte i konačne recenzije.
U cilju brže i efikasnije realizacije izrade Geološke karte Srbije razmere 1:50.000 planiraju se manje izmene i dopune Nacrta uputstva za izradu Geološke karte Srbije razmere 1:50.000 i njegova verifikacija.
1. Geološka karta Srbije razmere 1:50.000
Tokom 2008. godine planira se nastavak geoloških istraživanja na listovima: Novi Sad 3, Šabac 4, Valjevo 4, Požarevac 4, Aleksinac 2, Višegrad 4 i Pljevlja 2.
U okviru geoloških istraživanja za izradu Geološke karte Srbije razmere 1:50.000 na području Autonomne pokrajine Vojvodine za 2008. godinu na predlog Republičke komisije za opšte geološke karte razmera 1:50.000 do 1: 2.000.000 planira se početak istraživanja na delu Fruške gore obuhvaćenog listom Novi Sad 3. Frušku goru grade brojne po starosti različite i litološki složene sedimentne, metamorfne i magmatske formacije, koje se u velikoj meri odlikuju i komplikovanim strukturnim sklopom. Značaj očekivanih rezultata planiranih multidisciplinarnih istraživanja za rešavanje geološke građe i u podpovršinskim delovima okolnih terena i za regionalnu korelaciju sa okolnim terenima slične geološke građe, bili su dodatni razlog kod izbora ovog lista za geološko kartiranje.
Važna je i činjenica da je Fruška gora nacionalni park i da je od skora u proceduri nominovanja za mrežu evropskih geoparkova. Osnovni preduslov za uključenje u ovakvu mrežu je, između ostalog, visok stepen poznavanja geološke građe prostora Fruške gore i njene okoline, što nameće potrebu geološkog kartiranja ovih terena sa ciljem dobijanja kvalitetne geološke karte.
Za 2008. godinu, na listu Šabac 4 previđena je izrada geološke karte sekcije Vladimirci 1:25.000. Princip rada zasnovan je na metodologiji geološkog kartiranja nevezanih i slabo vezanih stena: morfogenezi i snimanju lokalnih geoloških stubova. Pretercijarne formacije proučavaće se metodama geološkog profiliranja i analizom petrološkog sastava. Zbog karakteristične pokrivenosti terena, planira se istražno bušenje ukupne dužine oko 200 metara.
Dosadašnja geološka istraživanja obuhvatila su teren koji pokrivaju sekcije Bačevci, Sušice, Ražana i delimično Seča Reka, čime je ukupno iskartirano oko 370 km2.
Za 2008. godinu predviđen je nastavak sistematskog kartiranja na sekcijama Seča Reka i Ražana. Reambulacijom terena prikupiće se podaci za nedovoljno definisane delove istraživanog prostora. Veoma složena geološka građa zahteva znatno povećan broj laboratorijskih analiza.
Područje ovog lista obuhvata sekcije: Kurjače, Topolovnik, Malo Crniće i Boževac razmere 1:25.000. Predviđeni radovi u 2008. godini obaviće se rekognosciranjem na oko 180 km2 na sekcijama Boževac i delovima sekcija Topolovnik i Malo Crniće, a na delu sekcije Boževac, kartiranje oko 120 km2, snimanje lokalnih geoloških stubova i laboratorijska i kabinetska obrada po završenim terenskim radovima.
Ovaj list zahvata površinu od 544 km2. Predviđeno je da se u prvoj fazi istraživanja, tokom prve godine rada, vrši prikupljanje i analiza materijala, rekognosciranje celokupnog terena, snimanje reprezentativnih stubova i profila, izdvajanje formacija i geološko kartiranje na oko 100 km2. Terenske radove prate odgovarajuća laboratorijska istraživanja i kabinetska obrada.
Predviđeno je da se tokom 2008. godine izradi formaciona geološka karta na delovima sekcija razmere 1:25.000 - Dobrun (jug), Rudo (istok) i Rudo (zapad), na osnovu geoloških istraživanja koja će obuhvatiti: fotogeološku analizu i analizu satelitskih snimaka, formacionu analizu, geološko kartiranje i snimanje geoloških stubova, kao i prateće laboratorijske radove.
Izrada lista Pljevlja 2 planirana je zbog delimično poznatih formacija iz istraživanja na susednim, prethodno završenim listovima Prijepolje 1 i 2 i pogodnosti korelacije sa podacima Geološkog zavoda Crne Gore koji je deo ovog lista na svom području uradio. U 2008. godini, na listu Pljevlja 2 istražni radovi bi obuhvatili fotogeološku i strukturološku analizu, a zatim terenski deo istraživanja, sa rekognosciranjem terena, snimanjem lokalnih stubova i kartiranjem po pretpostavljenim formacijama, uz prateće laboratorijske analize i obradu i sintezu svih dobijenih podataka.
2. Osnovna geološka karta razmere 1:100.000 - uvođenje u GeolISS format
Potrebno je prevođenje publikovanog kartografskog i sadržaja tumača Osnovne geološke karte razmere 1:100.000 (u daljem tekstu: OGK) u format GeolISS.
Razvoj GeolISS podrazumeva prikupljanje novih i unos postojećih podataka. Uporedo sa poslovima na prikupljanju podataka odvijaće se vektorizacija, odnosno prevođenje publikovanog kartografskog sadržaja OGK u format GeolISS.
U ovoj godini se planira vektorizacija šest listova OGK.
III OSNOVNA ISTRAŽIVANJA GEOLOŠKIH RESURSA
Hidrogeološka istraživanja u 2008. godini imaju za cilj utvrđivanje stanja, potencijala i mogućnosti korišćenja resursa podzemnih voda i geotermalne energije na teritoriji Republike Srbije. Planira se nastavak rada na započetim projektima.
1.1. Projekt - Istraživanje, optimalno korišćenje i održivo upravljanje podzemnim vodnim resursima Republike Srbije
U okviru ovog započetog strateškog projekta se realizuju podprojekti:
1) "Ocena rezervi regionalnih izvorišta podzemnih voda za vodosnabdevanje - regulacija izdani i povećanje kapaciteta" čiji zadatak je utvrđivanje sadašnjeg stanja eksploatacije podzemnih voda u Republici Srbiji, evidentiranje potencijalnih izvorišta, ocena raspoloživih resursa u funkciji održivog razvoja, kao i analiza mogućnosti veštačkog povećanja kapaciteta izvorišta merama regulacije izdani;
2) "Zaštita podzemnih vodnih resursa Republike Srbije" čiji osnovni zadatak je utvrđivanje sadašnjeg stanja kvaliteta podzemnih voda i geološke sredine, odnosno stanja zagađenosti, evidentiranje postojećih i potencijalnih zagađivača i preduzimanje mera zaštite i remedijacije kontaminiranih podzemnih voda geološke sredine u cilju sveobuhvatne zaštite i poboljšanja kvaliteta podzemnih vodnih resursa i geosredine u Republici Srbiji;
3) "Monitoring podzemnih vodnih resursa Republike Srbije" čiji zadatak je utvrđivanje sadašnjeg stanja monitoringa podzemnih vodnih resursa u Republici Srbiji i koncipiranje (i delimično aktiviranje) nove monitoring mreže koja će biti usklađena sa realnim potrebama održivog razvoja, integralnim upravljanjem podzemnim vodnim resursima i uslovima implementacije evropskih standarda u oblasti podzemnih voda.
Glavni ciljevi ovog podprojekta su: izgradnja sistema monitoringa podzemnih voda, izrada karata ugroženosti podzemnih voda, uspostavljanje monitoring programa prema principima Evropske unije - Okvirne direktive o vodama.
4) "Ocena geotermalnih resursa i resursa mineralnih voda Republike Srbije" čiji zadatak je utvrđivanje sadašnjeg stanja istraženosti i eksploatacije resursa geotermalne energije i resursa mineralnih voda u Republici Srbiji, evidentiranje mogućih izvorišta, ocena raspoloživih resursa u funkciji održivog razvoja, analiza mogućnosti povećanja energetske efikasnosti, poboljšanja kvaliteta životne sredine, povećanje asortimana lekovitih voda za piće, intenzivan razvoj turizma, balneoterapije, povećanje proizvodnje hrane u zatvorenom prostoru, razvoj akvakulture itd.
1.2. Projekt - Izrada Osnovne hidrogeološke karte razmere 1:100.000
Značajan segment osnovnih hidrogeoloških istraživanja je izrada Osnovne hidrogeološke karte razmere 1:100.000, koja predstavlja osnovnu podlogu za dalju nadgradnju u rešavanju hidrogeološke problematike. Planira se nastavak istraživanja na listovima Pančevo i Šabac.
U cilju brže i efikasnije realizacije izrade Osnovne hidrogeološke karte razmere 1:100.000 i usklađivanja sa propisima i preporukama Evropske unije planiraju se izmene i dopune Uputstva za izradu Osnovne hidrogeološke karte razmere 1:100.000.
1.3. Projekt - Formiranje geološke i hidrogeološke baze podataka nacionalnih parkova Republike Srbije
Izrada geološkog i hidrogeološkog informacionog sistema nacionalnih parkova Republike Srbije omogućiće standardizaciju informacija istražnih područja i ostalih podataka koji su od značaja za stanje i analizu. Planira se nastavak istraživanja na području nacionalnih parkova Đerdap i Kopaonik i početak radova na području Nacionalnog parka Tara.
1.4. Projekt - Podzemne vode severnog dela Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija - iskorišćenje i zaštita mineralnih i termomineralnih voda
Osnovni cilj nastavka istraživanja je definisanje hidrogeološkog potencijala sa aspekta iskorišćenja i zaštite podzemnih voda za potrebe vodosnabdevanja, korišćenja u balneološke svrhe, za flaširanje kao negazirane prirodne slabomineralne vode i sl.
2. Inženjerskogeološka istraživanja
Osnovna inženjerskogeološka istraživanja obuhvataju izradu geoloških podloga sa aspekta sagledavanja inženjerskogeoloških uslova i karakteristika terena kao deo sveukupnog definisanja prostora, odnosno definisanja hazarda i rizika korišćenja terena za razne nivoe planiranja i projektovanja.
U okviru ovih istraživanja planira se nastavak rada na projektu - Katastar klizišta i nestabilnih padina teritorije Republike Srbije, izrada Osnovne inženjerskogeološke karte razmere 1:100.000 (u daljem tekstu: OIGK), kao i izmene i dopune Uputstva za izradu osnovne inženjerskogeološke karte razmere 1:100.000.
2.1. Projekt - Katastar klizišta i nestabilnih padina teritorije Republike Srbije
Ovaj višegodišnji projekat je započet u 2007. godini, a za 2008. godinu su predviđena istraživanja koja će obuhvatiti površinu od oko 300 km2 (prostor između Kragujevca i Aranđelovca). Katastar klizišta se radi kroz aplikaciju GeolISS.
Cilj ovog projekta je:
- evidencija klizišta (aktivna, privremeno umirena i fosilna) i nestabilnih padina;
- procena uslova i mogućnosti aktiviranja procesa klizanja i definisanje geometrije klizišta (površine i zapremine masa koje su, ili bi bile zahvaćene procesom klizanja);
- procena moguće štete koje bi prouzrokovalo aktiviranje procesa klizanja;
- utvrđivanje prioriteta za detaljna geološka istraživanja, projektovanje i preduzimanje preventivnih ili sanacionih mera;
- predlaganje uvođenja preventivnih mera koje bi opasnost od aktiviranja procesa klizanja svela na najmanju meru;
- proširenje informacionog sistema i baze podataka o klizištima u Republici Srbiji;
- izrada projekta osmatranja i kontrole procesa klizanja.
Izrada OIGK podrazumeva izradu tumača i prateće dokumentacije koju sačinjavaju pregledna karta zoniranja terena prema ugroženosti savremenim egzodinamičkim procesima i pojavama i prema stepenu stabilnosti.
U 2008. godini predviđen je nastavak izrade dva lista OIGK (Bijeljina i Šabac).
Istraživanja na listu Bijeljina obaviće se kartiranjem terena na području od oko 200 km2. Ovi radovi, pored inženjerskogeološkog kartiranja, obuhvatiće prikupljanje postojeće dokumentacije o inženjerskogeološkim istraživanjima na ovom delu prostora, kao i kabinetsku obradu podataka.
Istraživanja na listu Šabac odnose se na završnu fazu istraživanja, prvenstveno na kabinetske radove koji obuhvataju izradu finalnih karata, tumača i izradu prateće dokumentacije.
2.3. Izmene i dopune Uputstva za izradu osnovne inženjerskogeološke karte razmere 1:100.000
Nivo istraživanja prema postojećem Uputstvu za izradu osnovne inženjerskogeološke karte razmere 1:100.000 je preobiman i skup što za nivo OIGK nije neophodno.
Izmenjenim Uputstvom je potrebno prilagoditi izradu i prikaz OIGK zahtevima GeolISS, kako bi se omogućilo jednostavnije, brže i kvalitetnije korišćenje inženjerskogeoloških podataka.
3. Istraživanje mineralnih sirovina
Tokom 2008. godine planira se nastavak geoloških istraživanja metaličnih, nemetaličnih i energetskih mineralnih sirovina koja imaju za cilj utvrđivanje stanja, potencijalnost i geološko-ekonomsku ocenu resursa i rezervi mineralnih sirovina Republike Srbije.
3.1. Istraživanja metaličnih mineralnih sirovina
Planira se nastavak istraživanja metaličnih mineralnih sirovina po projektu - Prognozno-metalogenetska i geološko-ekonomska ocena resursa i rezervi metaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije. Započeta istraživanja realizovaće se kroz nastavak podprojekata:
1) "Sinteza i analiza ostvarenih rezultata geoloških istraživanja metaličnih mineralnih resursa" čiji cilj je sagledavanje stepena geološke istraženosti teritorije Republike Srbije sa aspekta resursa i rezervi metaličnih mineralnih sirovina sa obradom podataka geoloških istraživanja;
2) "Geološke, rudne i rudonosne formacije Republike Srbije, metalogenetska rejonizacija, genetski modeli ekonomskih tipova ležišta metaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije" čiji cilj je stvaranje osnove za prospekciju novih ležišta metaličnih mineralnih sirovina na potencijalno rudonosnim područjima;
3) "Razrada kriterijuma savremene geološko-ekonomske ocene resursa i rezervi metaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije" po metodici koja je ustaljena u većini zemalja sa razvijenom tržišnom privredom;
4) "Utvrđivanje indikatora održivog razvoja u funkciji ocene resursa metaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije i njihovog održivog korišćenja" čiji cilj je definisanje i izdvajanje opštih i posebnih kriterijuma održivog razvoja na osnovu kojih će se vršiti generalno izdvajanje indikatora održivog korišćenja metaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije;
5) "Baza podataka ležišta i pojava metaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije" u okviru koga se planira priprema elemenata za bazu podataka ležišta i pojava metaličnih mineralnih sirovina u skladu sa GeolISS.
3.2. Istraživanja nemetaličnih mineralnih sirovina
Planira se nastavak istraživanja nemetaličnih mineralnih sirovina po projektu - Prognozno-mineragenetska i geološko-ekonomska ocena resursa i rezervi nemetaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije. Započeta istraživanja realizovaće se kroz podprojekte:
1) "Sinteza i analiza ostvarenih rezultata geoloških istraživanja nemetaličnih mineralnih resursa" čiji cilj je sagledavanje stepena geološke istraženosti teritorije Republike Srbije sa aspekta resursa i rezervi nemetaličnih mineralnih sirovina sa obradom podataka geoloških istraživanja;
2) "Geološke, rudne i rudonosne formacije Republike Srbije, mineragenetska rejonizacija, genetski modeli ekonomskih tipova ležišta nemetaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije" čiji cilj je stvaranje osnove za prospekciju novih ležišta nemetaličnih mineralnih sirovina na potencijalno rudonosnim područjima;
3) "Razrada kriterijuma savremene geološko-ekonomske ocene resursa i rezervi nemetaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije" po metodici koja je ustaljena u većini zemalja sa razvijenom tržišnom privredom;
4) "Utvrđivanje indikatora održivog razvoja u funkciji ocene resursa nemetaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije i njihovog održivog korišćenja" čiji cilj je definisanje i izdvajanje opštih i posebnih kriterijuma održivog razvoja na osnovu kojih će se vršiti generalno izdvajanje indikatora održivog korišćenja nemetaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije;
5) "Baza podataka ležišta i pojava nemetaličnih mineralnih sirovina Republike Srbije" podrazumeva pripremu elemenata za bazu podataka ležišta i pojava metaličnih mineralnih sirovina u skladu sa GeolISS.
3.3. Istraživanja energetskih mineralnih sirovina
Istraživanja energetskih mineralnih sirovina obuhvataju osnovna geološka istraživanja uglja, nafte, uljnih škriljaca i pratećih mineralnih sirovina koja su u 2008. godini planirana izradom i realizacijom projekata.
1) Projekt - Prognozno i geološko-ekonomska ocena resursa i rezervi fosilnih goriva Srbije
Treća faza projekta u 2008. godini istraživanja realizovaće se završetkom definisanja indikatora održivog razvoja, obimnijim laboratorijskim radovima, punjenjem baze podataka i početkom kompleksne geološko-ekonomske ocene resursa i rezervi fosilnih goriva Republike Srbije.
Laboratorijski radovi obuhvatiće određivanje sadržaja i distribucije mikroelemenata u uglju Kostolačkog i Kolubarskog basena, uglju sa deponija, iz šljake i letećeg pepela.
Istraživanja će obuhvatiti i uljne škriljce ležišta Aleksinac, kao potencijalnog ležišta za dobijanje nekonvencionalne nafte.
Uz planirane terenske radove u Senonskom tektonskom rovu, uradiće se organo-petrografske i švelne analize uljnih škriljaca.
2) Projekt - Potencijalnost ugljonosnih basena sa aspekta pratećih nevalorizovanih mineralnih sirovina
Ugljonosni baseni Republike Srbije osim uglja, koji se uglavnom koristi kao energent, sadrže u svojoj povlati, podini ili u samoj ugljonosnoj seriji sekundarne mineralne sirovine, koje u većini slučajeva nisu valorizovane. Pozitivan primer su Ibarski rudnici uglja gde su borni minerali, svojevremeno registrovani kao sekundarne mineralne sirovine, danas predmet koncesije i u fazi su intenzivnih detaljnih istraživanja.
Ovim programom trebalo bi aktivirati istraživanja i za ostala ležišta uglja Republike Srbije, bez obzira da li se radi o aktivnim ili zatvorenim ugljenokopima ili potencijalnim ležištima i pojavama.
3.4. Mineragenetska karta nemetaličnih mineralnih sirovina razmere 1:300.000
Planira se nastavak izrade mineragenetske karte nemetaličnih mineralnih sirovina sa terenskim radovima koja prate odgovarajuća laboratorijska istraživanja i kabinetska obrada prema ranije koncipiranoj dinamici.
3.5. Analitička studija stanja mineralnih resursa
Studijom se planira utvrđivanje stepena istraženosti mineralnih resursa na zaštićenim područjima i prostorima posebne namene, analiza stanja i dosadašnjeg stepena istraženosti prirodnih resursa i dobara po vrstama, prostornom rasporedu, raznovrsnosti, obimu i kvalitetu i izrada ekološko-prostorne osnove o potencijalima prirodnog resursa ili dobra.
3.6. Studija istraživanja mineralnih resursa na putnim pravcima višeg reda
Procesom prospekcijskih istraživanja, koji bi se sastojao od geološkog profiliranja, rekognosciranja, snimanja lokalnih litostratigrafskih stubova, litogeohemijskog oprobavanja rudnih izdanaka i pojava, laboratorijskih ispitivanja, kao i radiometrijskog i geomagnetnog premera na pojedinim područjima, dobila bi se precizna informacija o zastupljenosti mineralnih resursa na projektovanim putnim pravcima višeg reda.
Za geoekološka istraživanja planirani su projekti i studije koji se odnose na zaštitu životne sredine u oblasti istraživanja i korišćenja geoloških resursa, kao i zaštitu geoloških vrednosti, retkosti i objekata koji imaju karakter geonasleđa.
1. Projekat - Katastar jalovišta tehnogenih ležišta mineralnih resursa Republike Srbije uz procenu rizika i hazarda na životnu sredinu i ljudsko zdravlje
Projekat predviđa izradu katastra tehnogenih ležišta mineralnih sirovina (flotacijska i metalurška jalovišta i odlagališta), u skladu sa direktivom Evropske unije o upravljanju rudarskim otpadom (Direktiva upravljanja otpadom prerađivačkih industrija 203, član 319), izvršenje kategorizacije rizika izvora i kapaciteta životne sredine, izradu inventara rudarskih objekata (aktivnih i zatvorenih), planiranje najoptimalnijih oblika intervencija za sve lokacije u vremenskom i ekonomskom smislu uz kategorizaciju rizika izvorišta i kapaciteta životne sredine.
2. Projekat - Utvrđivanje mogućnosti upotrebe geoekoloških materijala
Planirana je realizacija na osnovu do sada izvršenih istraživanja mineralnih sirovina i potencijalnosti mineralno-sirovinske baze Republike Srbije uz precizno definisanje sirovina koje mogu imati primenu kao geoekološki materijali. Neophodno je definisati perspektivne prostore za dalja geološka istraživanja ovih sirovina i utvrditi njihove fizičko mehaničke karakteristike.
3. Projekat - Geološka istraživanja treseta u kvartarnim sedimentima Dunava
Istraživanja su obavljena u fazama od 2000. do 2004. godine na lokacijama Obedske bare i Fenačke bare kod Obrenovca, Velikog blata i Široke bare kod Pančeva i na području Pančevo-Čenta. Područje desne obale Dunava, osim jedne registrovane pojave kod Velikog Gradišta, nije dovoljno istraženo pa se u tom smislu planiraju radovi na izmeni i dopuni postojećih geoloških karata i definisanju rasprostranjenosti svih kartiranih jedinica kvartarnih tvorevina. Istraživanja bi obuhvatila područje Smederevo - Veliko Gradište - Golubac.
Ova istraživanja, osim sa aspekta geoekoloških materijala, dobra su osnova za izradu Geološke karte Srbije 1:50.000. Rezultati prvih faza istraživanja po ovom projektu već su primenjeni tokom izrade lista Šabac 4.
4. Projekat - Kompleksna geoekološka istraživanja donjeg toka Dunava
Planira se nastavak kompleksnih geoekoloških istraživanja donjeg toka Dunava sa ciljem da se definišu faktički ekološki faktori kontaminacije, da se utvrdi trenutno ekološko stanje navedene oblasti, kao i prirodne ekološke i geološke celine koju sačinjavaju geološka građa terena sa morfološko-strukturnim specifičnostima.
5. Projekat - Studija samoprečišćavanja aluvijalnog akvifera Velike Morave u funkciji zaštite životne sredine
Nastavak izrade ove studije treba da omogući da se sagledaju realni uslovi kontaminacije podzemnih voda i narušavanja njenog hemijskog sastava, odnosno mogućnost samoprečišćavanja aluvijalne izdani na osnovu utvrđenih karakteristika aluvijalne sredine i kvaliteta podzemnih voda.
6. Projekat - Utvrđivanje nivoa radioaktivnosti podzemnih voda Republike Srbije
Cilj projekta je utvrđivanje radioaktivnosti podzemnih voda, odnosno utvrđivanje alfa i beta zračenja, a prema potrebi i gama zračenja, izrada hidrohemijskih analiza, uporedne analize radioaktivnosti podzemnih voda i geološke sredine i izrada specijalizovanih karta i atlasa podzemnih voda sa aspekta utvrđene radioaktivnosti.
7. Projekat - Geonasleđe i geodiverzitet severozapadne Srbije
U 2008. godini planira se nastavak rada na finalizaciji geoparka u Krupnju. Takođe bi bili završeni radovi na muzejskoj postavci u Krupnju (Stolicama) o Jadarskoj geotektonskoj jedinici. Planira se izrada geoturističkog vodiča za Jadarsku oblast i njene obodne delove, kao i geoturističkog atlasa severozapadne Srbije sa inventarom objekata geonasleđa u severozapadnoj Srbiji. Realizacijom ovog projekta biće uspostavljen prvi geopark u Republici Srbiji - Krupanjski geopark.
V IMPLEMENTACIJA I RAZVOJ GeolISS
1. Razvoj i nadogradnja GeolISS za potrebe primenjenih geoloških disciplina
Realizacijom projekta GeolISS obezbeđena je savremena i efikasna informaciona osnova za obavljanje svih aktivnosti vezanih za planiranje, projektovanje i odlučivanje u oblasti geologije, kao i objektivno sagledavanje celokupnih mineralnih resursa države.
Tokom 2007. godine skoro svi projekti koje je finansiralo Ministarstvo zaštite životne sredine su realizovani kroz aplikaciju GeolISS.
Kroz realizaciju ovih projekata sagledana je funkcionalnost samog informacionog sistema, kao i potrebe za proširenjem i doradom GeolISS.
U 2008. godini predviđeno je da se prošire domeni odnosno pojedini sadržaji koji se odnose prvenstveno na primenjene geološke discipline (hidrogeološka, inženjerskogeološka, geoekološka istraživanja i istraživanja ležišta mineralnih sirovina).
2. Razvoj geološke terminologije i nomenklature za geološku bazu podataka Republike Srbije
U okviru GeolISS je formiran geološki rečnik, koji predstavlja semantički preciziran i hijerarhijski uređen niz termina i pojmova sa primarnom ulogom kontrole validnosti unosa podataka.
Rečnik geoloških pojmova na sadašnjem nivou razvoja informacionog sistema obuhvata oko 3.500 termina iz različitih geoloških disciplina što je zanemarljiv broj u odnosu na broj termina koji postoje u geologiji. Potrebno je uraditi verifikaciju, unos i prevod geoloških termina na engleski jezik radi lakše komunikacije sa sličnim informacionim sistemima u Evropi i svetu.
3. Implementacija geoloških kartografskih standarda u GeolISS
Da bi se obezbedila maksimalna iskorišćenost resursa GeolISS potrebno je izvršiti implementaciju kartografskih standarda, odnosno kodifikaciju boja za geološku kartu, kao i vektorizaciju i kodifikaciju geoloških simbola i oznaka. Ovo bi uz geološku terminologiju omogućilo da GeolISS bude maksimalno upotrebljiv i u smislu razmene podataka sa svim sličnim informacionim sistemima Evrope i sveta.
4. Geološka bibliografija Republike Srbije
U 2008. godini planira se nastavak izrade Geološke bibliografije Republike Srbije koja obuhvata sve objavljene geološke radove za period od 1991. do 1995. godine. Planira se da se prikupljeni i obrađeni podaci uvedu u GeolISS i štampaju u tekućoj godini kao knjiga br. 11.
Ovaj program obuhvata izradu i drugih projekata i studija manjeg obima iz oblasti istraživanja mineralnih resursa i geoekoloških istraživanja koji su u funkciji izrade geoloških karata različitih razmera i namena, kao i geoloških osnova za projekte zaštite životne sredine.
U 2008. godini planira se praćenje izrade, ocena kvaliteta istraživanja i revizija autorskih originala i digitalizovanih geoloških karata Republike Srbije i pratećih tumača razmera 1:50.000 i manjih, njihova priprema za štampu i štampanje završenih listova geoloških karata i delova edicije Geološkog atlasa Srbije razmere 1:2.000.000.
Završetak realizacije Programa geoloških istražnih radova za 2008. godinu planiran je za 30. novembar 2008. godine.